Mijn werk gaat vaak over schijnheiligheid' \1 Blokverkóop bij Rembrandt-expositie 4L w PAGINA 20 DINSDAG 9 OKTOBER 199Q PODIUMBUK Jeans 2 Een muzikale theatershow waar in wereldberoemde hits uit de ja ren '50 en '60 opgevoerd worden door een jonge cast van 12 dan sers en zangers. De choreografie is van de Engelsman Adam Richens en de arrangementen zijn van muzikaal leider Bert Stoots. 'Jeans 2' is er vanavond voor men sen van 8 tot 80 jaar in de Leidse Schouwburg (20.15). Doornroosje Theater 't Appeltje uit Antwerpen geeft met 'Doornroosje' morgen middag (14.30) in de Leidse Schouwburg voor kinderen een bijzondere uitvoering van het sprookje. 'Doornroosje' werd, on der regie van Anneke Lex en in een bewerking door Belle de Bec ker, op muziek gezet door Paul Le- febre. 'Doornroosje' wordt in dia loog-vorm gebracht en er worden nieuwe personages toegevoegd. De kinderen moeten meegillen, de boze fee verjagen en dan dan sen. Nestgeur Het Stut-theater komt morgen avond (20.30) in het LAK-theater met 'Nestgeur'. Het is een voorstel ling, waarin weggelopen jonge ren hun ervaringen met mishan deling, incest en hulpverlening op het toneel brengen. Een zware op gave voor hen, maar 'er mag niet langer gezwegen worden'. Bavo Galama Een reprise van Bavo Galama's solo voorstelling 'De vrije val van Victor Thxeu' is donderdag (20.15) in de Leidse Schouwburg te zien. De voormalige 'Frisse Jongen' kruipt in de huid van Victor Thieu, die overvallen door feiten uit zijn kindertijd naar de grote stad vlucht. In moordend tempo worden zijn lotgevallen aldaar door Galama in ruim twintig rol len neergezet. Onder andere geeft hij, onder regie van Edwin de Vries, gestalte aan een oud vrouwtje, een handelaar in IÈl, blindegéleidehonden en een arro gante headhunter. Tijgerin Dat liefde een illusie is, wilde de Dadaïst Walter Semer (1898- 1943) duidelijk maken. Hij schreef daarom de roman 'De tijgerin'. Daarin besluiten Bichette, om haar onstuimige liefdesleven 'tij gerin' genoemd, en de beroepsop lichter Free ondanks alles van el kaar te houden. Een heftige ver houding volgt. Regisseur Baul Binnerts maakte in een co-pro- duktie van Southern Comfort en de Theaterunie een geraffineerde, speelse en ironische toneelbewer king van de roman, waarin waarheid en leugen door elkaar lopen. Debbie Korper en Tom de Ket spelen aanstaande donder dag (20.30) in het LAK-theater de hoofdrollen. Poes Twee keer voeren leerlingen van de 1VO-MAVO 't Heuveltje uit Aerdenhout de jeugdmusical 'Ik wil een poes' uit. Maaike verlangt naar een huisdier, maar haar va der en moeder weigeren. Vrijdag Een scène uit 'Variety' staan zowel om 16.00 als om 19.00 voor de jeugd de deuren van het Alpheuse Parktheater open. Marjol Flore Met 'Marjol Flore gaat vreemd' brengt de klernkunstenares, 'op zoek naar een nieuw, jonger pu bliek', vrijdag (20.15) een avond vullend theaterprogramma in het Wassenaarse theater Warenar met gezongen en gesproken woord. Het repertoire is van on der andere Jaap Bakker, Rients Gratama en Friso Wiegersma. De regie deed Frans Boelen. Martijn Breebaart en Steven Koudijks be geleiden Flore op respectievelijk de vleugel en de synthesizer. Drukwerk Vanwege de af scheidstournee die de Amsterdamse popgroep Druk werk in oktober en november in Nederlandse theaters houdt, wordt vrijdag de Leiderdorpse Muzenhof (20.15) aangedaan. Nog één keer 'Je loog tegen mij'on der leiding van de man met de ro de pet, Harry Slinger. Dresselhuys Harold Maude gaat vrijdag in (foto Ben v»n Duin) voorpremière en zaterdag in pre mière in de Leidse Schouwburg (20.15). Met de jonge Dirk Zeelen- berg speelt de Mary Dresselhuys, de grand old lady van het Neder lands toneel, de hoofdrol in dit door haar zelf vertaalde blijspel van Collin Higgins. De 21-jarige Harold en de 79-jarige Maude vinden elkaar, hoe verschillend ze ook zijn, in een vriendschap die uitgroeit 'tot een superieure liefde waarin levensvreugde de grote overwinnaar is'. Overige rollen van Henriëtte Tol, Edmond Clas- sen, Jules Hamel, Sacco van der Made, Anne-miéke Ruyten en Magall de Frémery in een regie van Jo Dua en onder produktie van Joop van den Ende. Oorlog Het LAK-theater is vrijdag en za terdag (20.30) gereserveerd voor 'Variety, Plaatsbepaling I', van Mug met de gouden tand. De voor stelling wordt gedragen door tek sten, brieven en dagboeken van kunstenaars die sterk door de eer ste wereldoorlog beïnvloed zijn. Hiertoe behoren onder anderen Graves, Kandinsky, Braques, Breton, Van Doesburg, Arp en Mary Dresselhuys temidden van Dirk Zeelenberg, Henriëtte Tol, Edmond Classen, Sacco van de Made, Jules Hamel, Anne-Mieke Ruyten en Magali de Frèmery, het gezelschap dat met het stuk 'Harold Maude' vrijdag en zaterdagavond is te zien in de Leidse Schouwburg. (foto Pan Sok) Van Ostayen. Het élan van de eer ste dertig jaar van deze eeuw staat, onder regie van José Alders, centraal bij de spelers Joan Ne- derlof en Marcel Musters. Rode Hutjes Mug met de gouden tand is met haar andere voorsteliing 'De 14 rode hutjes' zaterdag in het Al- phense Parktheater (20.30). De muziektheaterproduktie is geba seerd Op het toneelstuk van de Russische schrijver Andrej Pla- tonov (1899-1951) uit 1932. Dat handelt over een 101-jarige com missievoorzitter die een noodlij dende kolchoze bezoekt. Daar blijkt het idealisme in de praktijk tot honger te leiden, waardoor al leen de fragiele hoop op een betere toekomst de mensen op de been houdt. Niet vreemd dus, dat de Sovjetpremière van dit stuk pas onlangs plaats had. Met onder an deren Helmert Woudenberg. Hobo Aanstaande zondag geeft theater groep Hobo voor kinderen van 4 tot 7 jaar met het stuk 'Muis en Mol' inzicht in het leven van Muis, die door de kat ut haar huis ge jaagd wordt. De kaasetende Muis mag dan bij de vleesetende Mol inwonen. Aan het eind van de winter is de vleesvoorraad van Mol op. Wat er dan verder gebeurt met Muis is in het LAK-theater (15.00) te zien. In de dierenhuid kruipen Tingue Dongelmans en Johan Hobo onder regie van Koos van der Knaap. Kort geding Operakoor tegen samenwerking met amateurs AMSTERDAM (ANP) - De Neder-* landse Toonkunstenaarsbond en 39 van de 52 leden van het koor van Dé Nederlandse Opera hebben een' kort geding aangespannen tegen Dë Nederlandse Opera (DNO). De be roepszangers willen op die manier voorkomen dat ze gedwongen wori den om op 11 november van dit jaar mee te werken aan een uitvoering van de tweede symfonie van Mahler door het Nederlands Philharmor nisch Orkest en het Toonkunst koor, dat geheel uit amateurs be staat. Volgens woordvoerder M. Fera-- res vreest het operakoor voor be schadiging van de artistieke statui- van DNO en zou door de samenwer. king met amateurs de werkgelegen heid van beroepszangers onnodig in gevaar worden gebracht. De „dienstopdracht" die het koor van DNO zou hebben gekregen vindt zijn basis, aldus Ferares, in be-> langenverstrengeling. Operakoor dirigent Maczewski is tevens de di rigent van het Toonkunstkoor en H. Haenchen is behalve muzikaal di recteur van DNO, dirigent van het Nederlands Philharmonisch Or kest. Volgens de cao zijn de koorleden niet verplicht om mee te werken aan concerten en uitvoeringen die niet door DNO worden georgani seerd, zegt Ferares. Desondanks werd in de afgelopen drie jaar mee gewerkt aan onder andere uitvoe ringen van Forum in Enschede, het Nederlands Philharmonisch Orkest en het Koninklijk Concertgebouw Orkest. „In alle gevallen ging het echter om samenwerking met be roepszangers en professionele mu sici." Met een compromisvoorstel van een deel van de leden is de directie van DNO niet akkoord gegaan. Een groep leden had, aldus Ferares, voorgesteld om wel mee te werken aan de Mahleruitvoering, or oor- waarde dat het tot deze er<_ Keer be perkt zóu blijven. Boven '.en mocht in de aankondigingen niet worden gesproken van de medewerking van het Operakoor. Het geding dient op 17 oktober. Italiaan: 'Ik ben maker van werk van Da Vinei' TURIJN (AP) - Een vorige week overleden Italiaanse schilder beweert in zijn testament de ma ker te zijn van het aan Leonardo da Vinei toegeschreven schilde rij „Madonna met Kat". De op 91-jarige leeftijd gestor ven schilder, Cesare Tubino, zegt in zijn testament dat het schilderij, als het ooit wordt ver kocht, op zijn naam moet ko men te staan. Het werk werd na de dood van Tubino aangetrof fen in zijn woning. Het dook voor het eerst op in de jaren '30 en was in 1939 in Milaan te zien op een belangrijke tentoonstel ling, nadat verschillende kunst kenners het aan Da Vinei had den toegeschreven. Niet lang na de tentoonstelling verdween het schilderij spoorloos. Aangeno men werd dat het was gestolen of zoekgeraakt. Ivo van Hove, artistiek leider Zuidelijk Toneel 'Entführung' gereviseerd GRONINGEN (GPD) - De Neder landse opera presenteert deze maand in Amsterdam een reprise van Die Entfuhrung aus dem Serail van Mozart. Het gezelschap heeft de pers gesuggereerd dat het niet om een w ^rhaling gaat, maar om een 'to taal gereviseerde produktie'. De duidelijkste sporen van revisie draagt de huidige produktie van 'Die Entführung' bij de rolbezet ting. De grootste verandering is so praan Sally Wolf als Konstanze. Haar voorgangster kon twee jaar ge leden de aria's niet aan. Wolf kan dat wel. Die Entführung aus dem Serail wordt nog op 8. 11. 13. Ui. 18. 21, 23 en 26 oktober gespeeld in het Am sterdams Muziektheater. UTRECHT - Ivo van Hove. Samen met zijn vaste ont werper Jan Versweyveld en zijn vaste dramaturg Klaas Tindemans ensceneerde hij de best bezochte en meest bejubelde grote zaal-pro- duktie van het afgelopen sei zoen: 'Lulu' van Frank We- dekind. Momenteel leidt hij het Zuidelijk Toneel in Eindhoven. Hij regisseerde er de voorstelling 'Het Zui den' van Julien Green. Wie is Ivo van Hove (31)? De jong ste toneelleider van ons land stelt zich voor. "Het was een wanhoopsdaad. Ik had drie jaar rechten gestudeerd, waarvan twee jaar gelukkig en met hele goede resultaten, en plots was mijn plezier weg. En ik dacht nog wel voorbestemd te zijn voor de ad vocatuur. Altijd in bibliotheken zit ten, altijd dossiertjes moeten ma ken over ellendige dingen die zo ver van me af stonden. Die gedachte be nauwde me. Ik wilde dansen. Let terlijk". "Maar in Vlaanderen had je geen goede balletopleiding, vond ik, en naar Engeland hoefde ik nu ook weer niet zo nodig. Dus werd het bij gebrek aan beter de regieopleiding in Brussel. Van de docenten stak ik weinig op. Toch was het een waar devolle tijd, omdat ik de juiste men sen tegenkwam in het café. Ik ont moette Jan Versweyveld, toen al, en Regisseur Ivo van Hove: 'Ik geloof dat sommige mensen het onheil over kreeg een vriendenkring die bijna zichzelf kunnen afroepen'. gpd) geheel bestond uit studenten van de Academie voor Schone Kunsten. We kwamen natuurlijk over de raakvlakken tussen beeldende kunst en theater te praten, en daar kwam op een gegeven moment het idee voor een gezamenlijke voor stelling uit voort. Mijn eerste regie deed ik in een oude wasserij, eigen dom van een vriend. Jan had een belichting met veel tl-buizen ont worpen. Dat was een grote innova tie, toen. Ook het spelen op lokatie was in die tijd trouwens nog nooit eerder in België vertoond. Toch kan ik niet zeggen dat we aan slag gin gen met de ambitie om vernieu wend theater te maken. We hadden helemaal geen ambitie. Ik ben gaan regisseren vanuit vriendschap". "Er zaten dertig spelers in Ge ruchten, en gemiddeld trokken we dertig bezoekers per avond. Recen sies in Belgische bladen kregen we niet. Maar in Drama Review, een zeer gerenommeerd Amerikaans theaterblad, verscheen tot onze stomme verbazing wel een recensie en hij was nog laaiend enthousiast ook. Dus de Belgische recensenten moesten in een buitenlands vaktijd schrift lezen wat zij in eigen land ge mist hadden. Vanaf dat moment waren alle ogen op mij gericht. Ik hoefde maar een poepje op het to neel te laten, of de hele Belgische theaterpers rukte uit". Modernen "Voor mijn eerste produkties schreef ik zelf de teksten. Dat waren geen goede teksten. Het was ook he lemaal niet mijn bedoeling om goe de teksten te schrijven. Ik wilde ontdekken of ik eigenlijk wel be hoefte had aan theater, of theater mij iets kon zeggen en of ik met the ater iets aan anderen kon overbren Rijksmuseum neemt systeem Van Gogh-tentoonstellingen over AMSTERDAM Bezoekers van de grote Rèmbrandttentoonstelling die eind volgend jaar in het Rijks museum in Amsterdam wordt ee- houden, moeten van tevoren kaart jes kopen. Het museum'gaat een zelfde 'blokverkoop' hanteren die eerder dit jaar werd gebruikt bij de Van Gogh-exposities in Otterlo en Amsterdam. Door dit systeem ho pen de organisatoren het verwachte bezoek van minimaal 400.000 be langstellenden in goede banen te leiden. De expositie gaat vijftig schilderijen van Rembrandt en veertig van zijn leerlingen bevatten. Daarnaast worden tekeningen en etsen van de beroemde zeventien- de-eeuwse kunstenaar getoond. Dit werd gistermiddag bekend ge maakt op drie persconferenties die tegelijkertijd in Berlijn. Londen en Amsterdam werden gehouden. De Rembrandttentoonstelling is in 1991 en 1992 in de drie plaatsen te zien. Berlijn (Altes Museum) is eerst aan de beurt, daarna volgt het Rijks museum in Amsterdam en Londen (National Gallery en British Muse um) sluit de rij af. De expositie in Amsterdam duurt van 4 december 1991 tot 1 maart 1992, de kosten er van bedragen 7,5 miljoen gulden. ponsor American Express betaalt miljoen dollar mee voor de drie exposities. De kunstwerken wor den voor 2,5 miljard gulden verze kerd. De kaartjes voor de expositie in Amsterdam, die 20 gulden gaan kosten (inclusief een bezoek aan de vaste collectie), worden vanaf 1 au gustus 1991 verkocht door de VVV- bespreekbureaus in ons land en een speciaal bespreekbureau. Een kaartje geeft de bezitter ervan het recht om binnen de tijdspanne van één uur het museum bipnen te ko men. Deze mag daarna zo lang blij ven als hij of zij wil. Er is slechts een beperkt aantal dagkaarten beschik baar. Het museum zal dagelijks van 10 tot 20 uur geopend zijn. De samenwerking tussen de mu sea in de drie plaatsen was noodza kelijk omdat één enkel museum een grote tentoonstelling als die van de werken van Rembrandt niet kan or ganiseren, aldus directeur H. van Os van het Rijksmuseum. Als reden voor de expositie wordt het „veran derend Rembrandtbeeld" ge noemd. Door de bevindingen van het Rembrandt Research Project, dat sinds 1967 het werk van de kun stenaar systematisch onderzoekt, zijn veel van aan Rembrandt toege dichte werken nu toegeschreven aan leerlingen en anderen. "Er ont staat nu echte duidelijkheid, ook op deze tentoonstelling", aldus Van Os. Volgens P. vanTiel, directeur van de Afdeling Schilderijen van het Rijksmuseum, bestaat bijna geen twijfel over de 'echtheid' van de schilderijen die straks als van de hand van Rembrandt worden ge presenteerd. De kunstwerken, waaronder vijf zelfportretten, zijn alle reeds bestudeerd door het Re search Project en van een keurmerk voorzien. Ze kunnen volgens jaar in samenhang met de werken van leer lingen als Dou, Lievens, Bol en Van Hoogstraaten worden bekeken. Onder schilderijen die volgend jaar te zien zullen zijn bevinden zich meesterwerken als 'Het portret van Dominee Anslo en zijn vrouw', 'De badende Vrouw', 'De Vaandeldra ger' en al in het Rijksmuseum aan wezige werken als 'De Staalmees ters'. De schilderijen komen uit 27 collecties in Europa, de Verenigde Staten en Australië. Leermeester Ter gelegenheid van de tentoon stelling in het Rijksmuseum pre senteert een aantal andere musea eveneens tentoonstellingen rond Rembrandt. Het Rembrandthuis besteed aandacht aan Peiter Last man, zijn leermeester; Het Joods Historisch Museum belicht 'Het oude testament in de schilderkunst van de Gouden Eeuw' én het Utrechtse Carharijneconvent komt met een expositie over bijbelse af beeldingen op gebruiksvoorwer pen. De stad Leiden, waar Rem brandt werd geboren en een tijd lang woonde, bereidt een aantal fes tiviteiten voor. De laatste grote Rembrandtexpositie in ons land was in 1969 in het Rijksmuseum te gen. Om daar achter te komen, gaf ik mezelf permissie om alles te doen wat maar in mijn hoofd opkwam. In plaats van te transformeren, liet ik de acteurs performance-achtige uit beeldingen geven. Hoe ver kun je met je lichaam gaan? Waar houdt de illusie op, en begint de realiteit? Dat soort vragen". "Al snel gaf het zelf schrijven mij geen voldoening meer, en ging ik mij op het bestaand teksttheater richten. Eerst dat van de moderne schrijvers. Botho Strauss, Heiner Muller, Duras... enfin het bekende rijtje. Ik werkte met hele jonge ac teurs; mensen die pas afgestudeerd waren en die een hele grote nood zaak tot spelen hadden. Ze waren bereid om heel ver te gaan, en ik liet ze ook heel ver gaan. Nu zou ik de voorstellingen uit die fase oneven wichtig noemen, omdat we binnen de tekst wat veel extreme kanten te gelijk opgingen. Geleidelijk aan kwam ik er achter dat de moderne schrijvers me toch te weinig te zeg gen hadden. Een Strauss, je merkt dat hij zo graag een groot schrijver wil zijn, en daarom is hij dat voor mij niet. Een Lars Norèn, bij wie de vaders altijd aan de alcohol ver slaafd zijn. en de zonen altijd pro blemen hebben met hun moeder. Zij konden me niet meer boeien". Klassiek "Dus de logische volgende stap was, dat ik me ging interesseren voor de grote meesters. Nu heb ik ontdekt, en dat markeert een heel belangrijk moment in mijn ontwik keling, dat ik via klassiekers veel beter gezegd krijg wat ik graag kwijt wil over mensen. Niet ieder een zal het daarmee eens zijn, maar ik vind dat ik persoonlijker theater ben gaan maken dan in de tijd dat we nog zelf projecten in elkaar knutselden". "Ik ga nogal zorgvuldig te werk bij de repertoirekeuze. Ook omdat ik wat verder in de boekenkast wil kijken dan de meeste regisseurs en theaters doen. Ik hoef niet zo nodig de zoveelste Drie Zusters of de zo veelste Hamlet in Nederland te spe len. Mij verschaft het plezier om te bewijzen dat bijvoorbeeld een stuk als Het Zuiden ten onrechte zelden wordt gespeeld, dat de schrijver Ju- lien Green een waar meesterwerk heeft geschreven waarmee hij ui terst herkenbaar de hoop, het ver langen en het verdriet van mensen zichtbaar maakt". Noodlot "Is de keus voor een stuk eenmaal gemaakt, dan bereid ik me in sa menwerking met dramaturg Klaas Tindemans zeer terdege op een re gie voor. Elke zin wordt door ons geanalyseerd. Ik ben een rationeel ingesteld mens. Alle daden van een personage wil ik uiteindelijk kun nen verklaren. Als we klaar zyn met de tekstanalyse, dan schrijft Klaas Tindemans een soort verantwoor ding voor de keuzes die we bij de enscenering willen maken. Je moet keuzes maken, maar we verbeelden ons wel dat het altijd keuzes zyn die uit de tekst zelf voortkomen. Ik vind het volstrekt legitiem als een regisseur met kappen en schrappen een tekst naar zijn hand probeert te zetten, maar mijn interesse heeft die benadering zeker niet". "Men zegt wel dat ik een voorkeur heb voor stukken waarin het nood lot een grote rol speelt. Dat klopt ge loof ik wel, die lijn valt inderdaad in mijn repertoirekeus te ontdekken. Bestaat er inderdaad een hogere macht die maakt dat mensen als een magneet naar hun ongeluk worden toegetrokken? Een fascinerende vraag. Ik geloof niet in die hogere macht, maar ik denk wel dat er ka. raktereigenschappen bestaan die maken dat mensen zelf het onheil over zich kunnen afroepen. Kijk} een oorlog ontstaat niet vanzelf. Een oorlog is geen noodlot. De der de wereldoorlog, die nu voor de deur staat, zal het gevolg zijn van een opeenstapeling van zeer mense lijke beslissingen. Beslissingen dié ingegeven zijn door koppigheidj persoonlijke frustratie, fanatisme, of wat dan ook". "Rouw siert Electra, een stuk dat ik twee seizoenen terug heb ge speeld, gaat door voor een groot noodlotsdrama. Een familie is zo ge-» zegd verdoemd vanaf de eerste zin! Ik heb met mijn regie toen willen aantonen, dat die mensen helemaal niet verdoemd zijn, maar dat zij zichzelf verdoemen. Het is ook vaak een zich wentelen in het eigen onge^ luk wat mensen doen. Een houding van: kijk mij eens lijden, kijk mij eens verdoemd zijn... Ze geven het noodlot dan de schuld van iets dat zij zelf hebben gecreëerd. Over dat soort schijnheiligheid gaan mijr> voorstellingen vaak". "Veroordelen zal ik de persona ges nooit. Hoe zou ik ook kunnen, ik herken te veel van mezelf in hun ge. drag. Het Zuiden is in feite een heel christelijk stuk. Je zou daar kunnen gaan zoeken naar fout en goed, en naar schuld en onschuld. Ook bij Lulu kon dat. Lulu heeft veel aan zichzelf te wijten. Maar zij is ook vrouw die vier uur lang in feite niets anders doet dan het vragen om eeri beetje tederheid, een beetje liefde, en een beetje warmte. Dat is zo prii mair, dat is hetzelfde als: ik heb honger". "Ik ben een psychologisch thea termaker. maar wel een die vind dat het niet bij psychologie alleen mag blijven. Het moet boven de werker lijkheid uitstijgen. Het moet poezig worden. Toneel gaat voor mij toen over het paradijs, een verloren of utopisch paradijs misschien, maat wel een paradijs. Het gaat over een droom. Toneel moet grote zwarte gaten laten zien, met plots daarirj een diamanten schittering. Begrijp je? Mijn enige motivering om thea ter te maken is dat je er glinstering aan de realiteit mee kunt toevoe» gen". NORMAN NAAR AMSTERDAM De Amerikaanse mezzo-sopraan Jessye Norman komt op 22 jun| 1991 naar Amsterdam voor een op^ treden met het Concertgebouwor kest en het Groot Omroepkoor. Het concert is een co-produktie van het Concertgebouworkest en de AVRO, die het recital rechtstreeks zal uit zenden. Over het programma is nog niets bekend.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 20