Winsemius: Nederland loopt
voorop in natuurbescherming
Ook mannen lijden
in het huishouden
Computer kijkt 'in' spieren van de patiënt
PAES NEDERLAND bv
INSTRUMENTMAKER m/v
ASSISTENT WERKVOORBEREIDER mlv
ADMINISTRATIEF MEDEWERKERS (M/V)
PAGINA 18
BINNENLAND
ZATERDAG 6 OKTOBER 1990
Paes Nederland bv is al meer dan 40 jaar de importeur van hoogwaardige optische/medische- en laboratorium-
apparatuurzoals Olympus endoscopen en microscopen. De aktiviteiten vinden plaats vanuit het verkoopkantoor te
Zoeterwoude-Rijndijk waarbij het verlenen van optimale service aan onze klanten hoog in het vaandel staat. Om
adequaat in te spelen op de wensen van onze afnemers wat betreft reparatie en onderhoud van medische instrumenten
heeft Paes Nederland bv een uitstekend geoutilleerde Instrumentale Dienst waar voor de medische produktgroep ca. 10
medewerkers werkzaam zijn. Door interne overplaatsing zoeken wij voor spoedige indiensttreding:
glasvezelendoscopen
De werkzaamheden zullen bestaan uit het repareren van
kapitaalintensieve glasvezelendoscopen. Voor deze
hoogwaardige werkzaamheden krijgt u een aangepaste
interne opleiding. Indien noodzakelijk zult u ook algemene
werkzaamheden ten behoeve van de Instrumentale Dienst
gaan verrichten.
Voor deze funktie stellen wij de volgende eisen:
- opleiding in of affiniteit met fijnmechanische technieken
(MTS-nivo)
- redelijke beheersing van de Engelse taal
- behoorlijke ervaring in een technische funktie
- leeftijd tussen de 25 en 40 jaar
- rijbewijs B
- interesse in elektronische technieken
Deze funktie is gedeeltelijk technisch van aard en
anderzijds administratief/organisatorisch. De
werkzaamheden bestaan met name uit het technisch
beoordelen van ter reparatie aangeboden instrumentarium
en de administratieve verwerking hiervan naar onze
klanten toe, alsmede binnen onze eigen organisatie.
Voor deze funktie stellen wij de volgende eisen:
- HAVO-nivo of middelbaar technisch nivo
- goede kommunikatieve eigenschappen
- redelijke beheersing van de Engelse taal
- leeftijd ca. 25-35 jaar
- rijbewijs B
Indien u geïnteresseerd bent in optische technieken, een zelfstandige funktie ambieert en de juiste inzet heeft bieden wij
u hiermee een funktie met goede primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden, zoals een 13e maand, premievrij
pensioen, reiskostenvergoeding etc.
indien u nadere informatie omtrent deze funktie wenst dan kunt u kontakt opnemen met de heer R. van Bladel, tel.: 071-
Uw schriftelijke sollicitatie kunt u richten aan: Paes Nederland bv, Industrieweg 44; Postadres: Postbus 18, 2380
ETERWOUDE-Rd., t.a.v. de heer H. Braat.
De Zorgverzekeraar "ZORG EN ZEKERHEID" is een organisatie met circa 400
personeelsleden. Het hoofdkantoor is gevestigd in een nieuw pand te Leiden. Zij heeft tot taak de
Ziekenfondswet en de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten uit te voeren.
Er bestaan voor de sector Schade en Verzekerden een aantal vacatures van:
FUNCTIE-INHOUD
- het verwerken van aanvragen en declaraties
- het uitvoeren van administratieve controles
- het verstrekken van telefonische en schriftelijke
informatie aan verzekerden en medewerkers
ARBEIDSVOORWAARDEN
- een aanstelling voor I jaar op basis van een contract
voor bepaalde tijd; eventuele omzetting in een
aanstelling voor onbepaalde tijd
- salaris volgens het CAO-Ziekenfondswezen,
rekening houdend met opleiding en ervaring,
min. 1438,- tot max. 2807,-
FUNCTIE-EISEN
- HAVO of gelijkwaardig niveau
- administratief en cijfermatig inzicht
- accuratesse
- bereidheid tot het werken met een
geautomatiseerd systeem
- goede mondelinge en schriftelijke
uitdrukkingsvaardigheid
- in teamverband kunnen werken
- bereidheid tot het volgen van cursussen
- mogelijkheid tot prestatietoeslag
- 22,5 vakantiedagen
- 36-urige werkweek
- 8% vakantietoeslag
- 7,83% eindejaarsuitkering
- goede secundaire arbeidsvoorwaarden
Zen Z
Belangstellenden kunnen hun sollicitatie met relevante gegevens binnen 14
dagen toezenden aón de dienst Personeel en Organisatie ta.v. hr.J.B. Lavooij.
Postbus 400, 2300 AK Leiden. Voor nadere informatie kunt u bellen naar de
dienst
P&O tel. 071-357730
VAKATURES VAKATUBES VflKATURES VAKATURES VflKATURES VAKATURES VAKATURES VAKAJURES VAKATURES VAKATURES VAKflTURES VflKATURES VAKATURES VAKATURES VAKATURES l|
ELKE ZATERDAG
donderdagmiddag 15.30 uur
!eieloÓM071)161400 3
Ook bij goedwillende, moder:
'new-man-echtgenoten' kan het n-
gemakkelijk mislopen. Zo had een
van de door haar geobserveerde
echtparen een verdrag weten te
sluiten over gelijke verdeling va:i
taken. Hochschild: "Maar op de d
gen dat hij zou koken, was hij verf
ten het boodschappenlijstje mee U
nemen of waren er andere reden,
waarom hij zijn beloften niet n
kwam. Dit leidde tot tal-van irrit
ties die zo hoog opliepen, dat
zichzelf uiteindelijk voor de keu.
stelde. Wat is belangrijker: dat mijn
huwelijk wordt gered of dat de was
wordt gedaan. Ze kiest dan voor het
eerste. Ze kan niet winnen, want ze
vermijdt het conflict".
Hochschild had aanvankelijk nog
de gedachte dat ongelijkheid in de
verdeling van het huishouden zou
samenhangen met de verschillen in
inkomen. Dat bleek geenszins het
geval. Verdient de man meer, dan
blijkt dat bij automatisme een
rechtvaardiging te zijn voor zijn ge
ringere aandeel in het huishouden.
Is het inkomen van de vrouw hoger,
dan doet de man nog minder. Zijn
mannelijke trots is dan in het ge
ding en ter compensatie van het ver
stoorde machtsevenwicht gaan veel
vrouwen juist nog een stapje harder
lopen.
Volgens Hochschild hebben
vrouwen verschillende, motieven
om zich uiteindelijk maar bij de
gang van zaken neer te leggen. Ee n
van die motieven is het heimelijk
verlangen toch vooral niet te gaan
lijken op hun slovende gedepri
meerde moeders wier lot zij hopen
de ontlopen door zichzelf maar voor
te houden dat het sop de kool niet
waard is.
Transcedent
"Maar", zegt Hochschild, "duidelijk
moet worden dat werk en gezin niet
uitsluitend een vrouwenzaak is
Vrouwen moeten het niet zoeken in
individuele oplossingen als ont
spanningsoefeningen of Transce-
dente Meditatie. Geen kwaad
woord daarover, maar het blijven
persoonlijke in plaats van structu
rele oplossingen. Zo lang huishou
delijk werk wordt ondergewaar
deerd en als een vrouwenaangele
genheid wordt gezien, blijft het
makkelijk voor mannen zich daar
aan te onttrekken. Het wordt tijd
dat tegen mannen wordt gezegd: als
jullie een gelukkig huwelijk willen,
dan moetje het volgende doen...".
Hochschild pleit voor hervormin
gen, zowel in de prive-sfeer als van
de overheid en bedrijfsleven. Echt
paren zouden meer - en dan echt -
met elkaar moeten praten over dit
probleem, maar dan wel ingebed in
een samenlevirtg die ook de ruimte
geeft voor andere oplossingen. En
dat betekent: meer kinderopvang,
ouderschapsverlof, flexibele werk
tijden, duobanen. De Amerikaanse
voorziet dat moderne bedrijven - als
ze slim zijn - zullen gaan inzien dat
het economisch aantrekkelijk
wordt aardig te zijn voor vrouwen.
En de mannen? Komt het ooit
nog goed? Na enige aarzeling is Ar-
lie Hochschild zelfs daar optimis
tisch over, ook al beschouwt ze haar
bevindingen eigenlijk als een 'sad
story'. Maar toch. "De mannen doen
nu al meer dan hun vaders. Veran
dering kost tijd. Kijk naar een on
derwerp als het milieu, dat tien jaar
geleden het domein was van een
handvol halve gare hippies. Of hoe
er tegen het roken van sigaretten
wordt aangekeken. Dingen kunnen
soms ineens snel veranderen".
Van onze correspondent
Wiebe Pennewaard
AMSTERDAM Zijn werkkamer,
op vijfhoog tegen het centrum van
Amsterdam aan, biedt niet direct
het fraaiste uitzicht op Neérlands
natuurschoon. Een troebele Am-
stel. dubbeldwarsgeparkeerd auto-
blik op de grachtkade, een gore ne
vel boven de stad. Toch spreekt dr.
Pieter Winsemius, voorzitter van de
Vereniging tot Behoud van Natuur
monumenten, als een gedrevene
over de noodzaak van milieube
scherming. Het deprimerende uit
zicht lijkt zelfs een extra inspiratie
bron voor zijn bevlogen aanmanin
gen. We moeten opschieten, het
woord dient liefst vandaag nog te
worden vervangen door de daad, de
tijd raakt op.
Kort voor Prinsjesdag stuurde
Natuurmonumenten, zoals de ver
eniging in de wandeling heet, een
bezorgde brief aan de Tweede Ka
mer. Samen met de Unie van Pro
vinciale Landschappen twijfelde de
organisatie aan de voortgang van
het Natuurbeleidsplan, de basis
voor de maatregelen die de over
heid in de komende jaren wil treffen
ter bescherming van natuur en
landschap. Natuurlijk, schreven de
organisaties, hebben zij waardering
voor de opzet van het plan. Alle lof
voor het streven naar een oecologi-
sche hoofdstructuur'. En zeker, de
op de regio toegesneden aanpak be
valt hen zeer.
Maar, zuchtte zowel Natuurmo
numenten als de Unie van Land
schappen, vertraging en stagnatie
zijn niet uitgesloten. De wijze van fi
nanciering roept grote vraagtekens
op. Een directe koppeling tussen
het voorgenomen beleid en het
daarvoor uitgetrokken geld ont
breekt. De beschikbare menskracht
vermindert, de stootkracht om het
beleidsplan snel en doelmatig te
verwerkelijken zwakt in ernstige
mate af. De aanstaande reorganisa
tie binnen de directie Natuur-,
Milieu- en Faunabeheer op het mi
nisterie van landbouw is zorgwek
kend. En, als laatste maar niet onbe
langrijkste punt, de termijn van uit
voering van het plan moet terug van
dertig naar twintig jaar.
Kippenhok
We zijn enkele weken verder. Minis
ter Braks heeft nog net zijn begro-
tings-eitje kunnen leggen voor hij
het Haagse kippenhok moest verla
ten. Een citaat uit zijn nagelaten
werk: ten opzichte van het be
leidsvoornemen is sprake van een
relatief forse beleidsintensivering
ten behoeve van het tempo van rea
lisering van de ecologische hoofd
structuur en voor het gebiedsge
richte milieu- en waterbeleid".
Ambtelijke ontaai, maar het staat
mooi wel voor een verhoging van
376 miljoen naar 496 miljoen harde
guldens, tot 1995 te besteden aan
het Natuurbeleidsplan. De bede
lijkt verhoord.
Of deze: "In het nieuwe struc
tuurschema Landbouw, Natuur en
Openluchtrecreatie zullen de ruim
telijke aspecten van het natuur- en
landschapsbeleid hun planologi
sche verankering en vertaling krij
gen. Uitgangspunten daarbij zijn de
aanduidingen uit het Natuurbe
leidsplan" Het blijft beroerd Ne
derlands, maar de boodschap is dui
delijk. En die moet, meneer Winse
mius, toch tot tevredenheid stem
men.
De oud-minister van volkshuis
vesting en ruimtelijke ordening,
sinds '86 actief als directeur van de
Nederlandse vestiging van het
Amerikaanse adviesbureau McKin-
sey, neemt de tijd voor een welover
wogen antwoord. Dan verpakt hij
zijn kritiek zorgvuldig in een be
schaafd cadeaupapiertje. Want "het
Natuurbeleidsplan is een uitsteken
de aanzet". En zo zorgelijk was de
brief aan de kamerleden toch ook
weer niet. laat staan somber? Heus.
"vele tekenen wijzen in de goede
richting".
Maar na het verwijderen van deze
verpakking blijft er, dat wel, "een
AMSTERDAM (GPD) - Hot acade
misch ziekenhuis van de Vrije Uni
versiteit (VU) in Amsterdam heeft
een "voor Nederland uniek" bewe
gingslaboratorium geopend. Het
VU-ziekenhuis is het eerste waarin
stoornissen in (been-)spierfuncties
zichtbaar worden gemaakt op een
computerbeeldscherm. Artsen kun
nen daardoor nauwkeuriger dia
gnoses stellen, een meer aangepaste
therapie voorschrijven en de revali
datie tot in procenten nauwkeurig
volgen, aldus ir. J. Harlaar, ontwer
per en hoofd van het laboratorium.
Het grote voordeel van de compu
termetingen is volgens Harlaar dat
de arts via de elektronische meting
van de spieractiviteit als het ware in
de spieren kan kijken, terwijl het
traditionele onderzoek van buitenaf
een veel oppervlakkiger beeld van
de stoornis geeft.
Als voorbeeld
dient een patient wiens rechtervoet
bij het lopen niet mee omhoog be
weegt, maar naar omlaag hangt, een
'spitsvoet'. De elektroden op de ver
schillende spieren in het onderbeen
geven duidelijk aan dat alleen de
twee spieren aan de voorkant van
het been verantwoordelijk zijn voor
de spastische beweging, de kuit-
spier functioneert normaal. De re
validatie kan dus alleen op de twee
slecht werkende spieren worden
gericht, in plaats van op het hele on
derbeen. "Zonder de apparatuur
had een arts dat nooit zo precies
kunnen vaststellen", zegt Harlaar.
Het bewegingslab omvat een
looplaboratorium, waarin de bewe
gingen van de patiënt op video wor
den vastgelegd en geanalyseerd, en
een spierfunctielab, waar de spier
activiteit wordt gemeten. Het VU-
ziekenhuis ontwikkelde het labora
torium uit apparatuur en meetme
thoden die in de topsportwereld al
langer in gebruik zijn. Zo beschikt
bijvoorbeeld de naast het zieken
huis gelegen faculteit bewegings
leer van de VU over een uitgebreid
spier-meetkundig lab. Maar de daar
gebruikte onderzoeksmethoden
zijn zo langdurig, inspannend en
veeleisend, dat ze volkomen onge
schikt zijn voor gebruik bij zieken
huispatiënten. Harlaar: "Mijn taak
was het om de methoden patiënt
vriendelijk te maken, te verfijnen".
In het topsport-lab duurt het da
gen voor een onderzoek is afgerond,
in het bewegingslab van Harlaar
kan een patieët met een half uurtje
klaar zijn. Ook heeft Harlaar een
kostbaar en omvangrijk knie-revali-
datie-apparaat vereenvoudigd en
teruggebracht tot handzaam for
maat, dat in principe door iedere fy
siotherapeut in zijn praktijk kan
worden gebruikt. Via computer-
diagrammen op het beeldscherm
kunnen stoornissen zeer nauwkeu
rig worden vastgesteld en revalida
tie gecontroleerd, aldus Harlaar.
De meetmethode is geënt op de
elektrische impulsen uit de herse
nen die de spieren laten bewegen.
Zoals de elektriciteit van het hart
wordt weergegeven op een elektro
cardiogram (ECG) wordt de - dui
zend maal kleinere - spieractiviteit
uitgebeeld op een elektromyogram.
Volgens Harlaar betekent 'zijn' lab
een belangrijke vooruitgang in het
inzicht in spierstoornissen, maar
moeten patiënten er niet al te opge
wonden van raken: "Het lab geeft
aan in welke richting we moeten
werken, maar in de genezing op zich
speelt het geen enkele rol".
Fysiotherapeut JHartelaar.
hoogleraar vijftig paren en volgde
ze acht jaar lang tien tweeverdie
ners, wier rituelen van de dagelijkse
Strijd om het huishouden zij nauw
keurig beschreef.
Arlie Hochschild heeft uitgere
kend dat getróuwde werkende
moeders in de VS per jaar gemid
deld een volle maand meer beste
den aan arbeid dan hun echtgenoot.
Deze dertiende maand - zonder
slaap - wordt volledig in beslag ge
nomen door huishoudelijk werk.
Volgens de Amsterdamse journalis
te Bernadette de Wit, die het voor
woord schreef voor de Nederlandse
vertaling, bedraagt in Nederland
die extra werkbelasting 'slechts'
vier uur. Ze zijn dus niet dubbel be
last. maar dat komt meer omdat de
meeste Nederlandse vrouwen in
deeltijd werken.
Als mannen al iets ondernemen
in het huishouden, dan pikken ze er
ook nog eens de leukste klussen uit.
Wel de baby verzorgen en bood
schappen doen, maar niet de badka
mer boenen of de ramen zemen. Ar
lie Hochschild: "Mannen verversen
de olie van de auto of vervangen een
kapotte lamp. Maar dat zijn klussen
die ze kunnen doen op het moment
waarop het hen uitkomt. Vrouwen
doen vaak twee dingen tegelijk: èn
de was vouwen èn met de kinderen
praten. En als mannen dan in actie
komen, vragen ze wat ze moeten
doen. In het beste geval is hij haar
assistent, de verantwoordelijkheid
blijft bij haar".
hele vloot kanttekeningen" over.
En hij somt in samenvatting alsnog
de missive aan het parlement op. Al
pratend verandert de ontspannen,
licht achterover leunende houding
in een rechtop-zittende, de minza
me glimlach maakt plaats voor een
reeks rimpels. En per saldo windt
de voormalige bewindsman zich
echt op. Want een plan om de na
tuur te redden uitsmeren over der
tig jaar - zo zout heeft hij het niet
eerder gegeten.
Van de malle
"Je moet het zo zien: de uitgangs
punten zijn aanvaardbaar, maar de
termijn is van de malle. Geen enkel
plan van de overheid beloopt dertig
jaar. Zelfs de lange-termijnplanning
van Ruimtelijke Ordening gaat
maar tot 2015. Wanneer het Natuur
beleidsplan dan de tijd krijgt tot
2020, spreken we buiten de dimen
sies waarin wij werken. De urgentie
is te groot, de natuur en het milieu
gaan te hard achteruit. Er ontstaat
nog dagelijks nieuwe schade, de
verdroging van de grond gaat door,
voor de verzuring geldt hetzelfde".
"Je kunt zelfs de door ons voorge
stelde termijn van twintig jaar kriti
seren. Daarmee raak ik de kern van
onze zorg. Enerzijds stellen we nog
een aantal aanpassingen en verbete
ringen voor, want als Natuurmonu
menten hebben wij vanzelfspre
kend onze wensenlijst en vraagte
kens. Dat kan vertragen, dat zijn we
ons bewust. Aan de andere kant
draait de klok door. En ik moet er
niet aan denken wat de gevolgen
zijn, wanneer het plan niet zou wor
den gerealiseerd".
Baart de abrupte wisseling van de
wacht op het ministerie, waar ook
het natuurbeheer wordt bestierd,
de vereniging extra zorgen? Winse
mius: "Op zich niet. het Natuurbe
leidsplan is nu een gegeven, en blijft
dat ook zonder de heer Braks".
Wel van invloed kan de aanstel
ling zijn van een aparte staatssecre
taris voor natuurbeheer. In de poli
tiek circuleren daarover twee tame-
Dr. Pieter Winsemius: 'Nederland loopt voorop in natuurbescherming'
(foto GPD)
pa, zelfs ten opzichte van landen als
Duitsland en Engeland. Wij zijn hier
gewoon verder, jazeker. Al is die
voortrekkersrol ook betrekkelijk lo
gisch".
lijk uiteenlopende opvattingen, do
ceert Winsemius: "De ene stroming
ziet de delegatie van een bepaald
terrein aan een staatssecretaris als
een teken van verminderend belang
- de minister doet het onderwerp
niet zelf meer". In de andere bena
dering is de behartiging van een
specifiek aandachtsveld door de
rechterhand van de minister juist
een symptoom van toenemend be
lang.
Vertrouwen
Hoe valt het oordeel over de recente
splitsing van taken uit? Winsemius
corrigeert fijntjes: hij heeft daar
over nog geen oordeel, "per slot van
rekening zit de staatssecretaris nog
maar amper op zijn stoel". Wel heeft
hij een verwachting, en die is uitge
sproken positief. "Ik ken hem uit
zijn periode als burgemeester van
Haaksbergen, ik heb zelfs wel eens
een dag met hem door het veld ge
trokken. Ik heb goede gronden om
alle vertrouwen in hem te hebben".
Zoals, om de pijn van het dage
lijkse natuurleed te verzachten, de
voorzitter van Natuurmonumenten
voor de langere termijn ook veel
vertrouwen heeft in de vaardighe
den van zijn landgenoten om de
milieuproblemen op te lossen.
"Vergeet niet, dat wij voorop lopen.
Wereldwijd, maar ook binnen Euro-
Dat riekt naar onvervalste
borstrammerij - waarom spreekt
het voor zich dat Nederland een
lichtend voorbeeld in de wereld is?
Winsemius, lachend: "Ik bedoel het
eigenlijk negatief. Wij zijn het eerst
met een aantal problemen gecon
fronteerd. We wonen in een heel
dicht bevolkt gebied, hoog-geïn-
dustrialiseerd, met een enorme ver
keersdichtheid. in een delta dus
met stilstaand water, met een hoog
grondwaterpeil, kortom: aan
milieuproblemen geen gebrek. We
lopen voorop, omdat we wel moe
ten. Omdat we gewoon niet anders
kunnen".
"Maar mijn vertrouwen in het
probleem-oplossend vermogen is
daar weer mede op gebaseerd. De
bevolking is over het algemeen
goed opgeleid, goed aanspreekbaar,
en bereid om mee te denken. De er
varing heeft geleerd, dat als Neder
landers over een probleem gaan na
denken, ze bijna altijd bij de juiste
oplossing uitkomen. En minstens
zo belangrijk, ze zijn dan ook bereid
zelf mee te werken aan het toepas
sen van die oplossing".
AMSTERDAM - Huishouden is
oorlog. In de Verenigde Staten zijn
conflicten over de verdeling van
werkzaamheden in huis de belang
rijkste oorzaak van echtscheiding.
In Nederland is dat (nog) niet het
geval, maar hier is het aantal wer
kende moeders dan ook belangrijk
lager. En mogelijk verandert er iets
als het deze week verschenen boek
'De late dienst' van de Amerikaanse
sociologe Arlie Hochschild net zo
inslaat als het in de Verenigde Sta
ten deed.
De voornamelijk vrouwelijke
aanwezigen tijdens een discussie
avond in het Amsterdamse centrum
De Balie waren daar van de week
niet al te optimistisch over. Want al
léén al de zwijgende aanwezigheid
van vier heren, op een zaal van hon
derdvijftig personen, leverde het
donkerbruine vermoeden op dat
het hier een vrouwenprobleem be
treft.
Toch meent Arlie Hochschild dat
mannen net zo te lijden hebben on
der de gevolgen van een slechte
taakverdeling in het huishouden.
Hochschild: "Want ik ben gaan be
seffen dat de man die thuis erg wei
nig doet, net zoveel met het huis
houdelijk werk van doen krijgt als
zijn vrouw, alleen op een andere
manier. Hij wordt geconfronteerd
met de rancune die zij voor hem
voelt en die frustratie drukt ook op
hem".
Stofzuiger
Des te merkwaardiger is het dat
mannen zich zo slecht aan dat juk
weten te ontworstelen en comforta
bel in de leunstoel achterblijven als
de stofzuiger voorbijkomt. Of - in
andere gevallen - de kinderen op
pakken en naar de dierentuin afrei
zen.
Om inzicht te krijgen in welke
mechanismen hierbij een rol spe
len, interviewde de Amerikaanse
