Buthelezi zegt
ontmoeting af
met Mandela
Irak martelt en moordt in Kuwayt
Reislust van Mandela en De Klerk is onbegrensd
Moskou en Leningrad voor
buitenlanders gevaarlijker
Nog geen akkoord over
beperking van wapens
'Australië als bemiddelaar'
WOENSDAG 3 OKTOBER 1990
BUITENLAND
PAGINA 7
JOHANNESBURG (GPD/AP) - De leider van de Zulu-be-
weging Inkatha, Mangosuthu Buthelezi. heeft de uitnodi
ging van ANC-leider Nelson Mandela afgeslagen voor een
ontmoeting waarbij ook vijf andere leiders van thuislanden
aanwezig zijn. De Inkatha-leider verblijft deze week in het
buitenland. De ontmoeting, vrijdag in Mandeia's huis in So-
weto, de zwarte miljoenenstad bij Johannesburg, gaat niet
temin door, aldus een mededeling van het ANC.
MOSKOU (IPS) - Moskou en Le
ningrad zyn gevaarlijke steden
geworden voor buitenlanders.
Dit verklaarde het adjuncthoofd
van de rechercheurs van het mi
nisterie van binnenlandse zaken
in de Sovjetunie, Victor Kulikov,
gisteren tijdens een persconfe
rentie.
In de hele Sovjetunie neemt de
criminaliteit toe, maar met name
buitenlanders in de genoemde
steden zijn het slachtoffer. In de
eerste zes maanden van 1990
steeg het aantal misdaden met
46,6 procent vergeleken met de
zelfde periode in 1989, aldus
Kulikov. Bijna de helft van de
misdaden werd gepleegd in de
woning van het slachtoffer; 53
procent betrof het stelen van kle
ding of andere schaarse artikelen,
terwijl het in 32 procent van de
gevallen om diefstal van radio's
en televisies ging.
In zestig procent van de geval
len waren de slachtoffers betrok
ken bij illegale activiteiten als
speculatie en handel in harde va
luta. De helft van de slachtoffers
is afkomstig uit Vietnam, Polen,
Finland en Bulgarije.
De grootste zorg van de rege
ring is het feit dat vooral het aan
tal geweldsmisdrijven toeneemt:
in de eerste helft van dit jaar wer
den in vergelijking met vorig jaar
21 procent meer moorden ge
pleegd, nam het aantal gevallen
van agressie waarbij zwaar licha
melijk letsel werd toegebracht
toe met 16,9 procent en het aantal
verkrachtingen met 14,1 procent.
Een onderzoek van het Insti
tuut voor socio-politieke techno
logie wees uit dat 40 procent van
de ondervraagde Sovjetrussen de
stijging van de misdaad het groot
ste gevaar acht voor de maat
schappij. Men maakt zich er meer
zorgen over dan bij voorbeeld
over de stijging van de prijzen
van belangrijke artikelen, de
werkloosheid, de schaarste aan
goederen, het gevaar van een mi
litaire staatsgreep of een ecologi
sche ramp. de herinvoering van
het kapitalistische systeem of ge
zondheidsproblemen.
De KGB heeft vastgesteld dat
er in de Sovjetunie minstens 1300
goed-georganiseerde benden be
staan. Zij opereren niet alleen in
Moskou, maar ook^in andere re
publieken en zelfs op internatio
nale schaal. Zij beschikken daar
bij over zeer moderne communi
catiemiddelen. auto's en wapens.
Deze "Russische maffia-benden"
hebben volgens de KGB banden
met functionarissen bij de over
heid, in het economische en ad
ministratieve apparaat en zelfs bij
de rechterlijke macht.
De oorzaken van de stijging van
de misdaad moeten volgens het
ministerie van binnenlandse za
ken worden gezocht in de econo
mische crisis waarin het land zich
bevindt en in het gebrek aan con
trole op de handel en industrie.
Buthelezi, die behalve leider van In
katha, ook eerste minister is van het
'zelfbesturende' thuisland
KwaZulu, was twee weken geleden
met de andere thuislandleiders uit
genodigd na een langdurige verga
dering van het uitvoerende comité
van het ANC. Het zou de eerste keer
zijn dat beide leiders elkaar zouden
spreken over de gevechten tussen
hun aanhangers in de zwarte woon
oorden rond Johannesburg. Daarbij
zijn sinds begin augustus bijna
achthonderd mensen om het leven
gekomen.
Het afzeggen van Buthelezi komt
niet onverwacht. Hij had bezwaar
aangetekend tegen het feit dat hij
niet als Inkatha-, maar als thuis
landleider was uitgenodigd. Boven
dien had hij aangedrongen op een
"tweegesprek" met Mandela. Het
ANC voelde daar niets voor, omdat
dat een "beloning voor terreur" zou
zijn.
Een ANC-woordvoerder ver
klaarde gisteren echter dat de be
sprekingen met Inkatha op lager ni
veau gewoon doorgaan.
Twee weken geleden had in Dur
ban, in de provincie Natal, de be
langrijkste ontmoeting sinds 1979
plaats tussen delegaties van beide
organisaties. De burgeroorlog tus
sen Inkatha- en ANC-aanhangers in
deze provincie heeft sinds 1986 aan
ongeveer vierduizend mensen het
leven gekost.
Buthelezi zelf zei gisteren in Ge-
nève, waar hij een conferentie over
economische vraagstukken bij
woont, dat het voorgestelde onder
houd "niet het soort ontmoeting is
dat een bijdrage kan leveren aan het
afnemen van het geweld".
Het ANC heeft afstand genomen
van plannen om belangrijke indus
trieën, zoals de mijnbouw en het
bankwezen, te nationaliseren,
mocht het ANC in Zuid-Afrika aan
de macht komen.
Volgens berichten in de Zuidafri-
kaanse pers is in de nieuwste econo
mische plannen van het ANC, die
later deze week bekend worden ge
maakt, alleen sprake van nationali
satie waar het openbare nutsbedrij
ven betreft. In Zuid-Afrika zijn alle
nutsbedrijven in handen van de
China: 127 doden
bij vliegramp
PEKING (Rtr/AP) - Het dodental
als gevolg van de ramp met het ge
kaapte vliegtuig in de Chinese stad
Kanton is opgelopen tot 127, van
wie 3/ buitenlanders, volgens het
officiële Chinese persbureau
'Nieuw China'. Een westerse overle
vende maakte melding van een wor
steling in de cockpit van het ge
kaapte toestel tijdens de landing.
Nadere bijzonderheden over de
kaper(s), de motieven en de toe
dracht werden niet bekend ge
maakt. Een veiligheidsbeambte op
het vliegveld achtte een totaal do
dencijfer van 200 waarschijnlijker.
Volgens hem hebben de kapers een
bom laten afgaan, een lezing die
werd bevestigd door Boeing-func-
tionarissen die op het vliegveld een
kantoor hebben.
Buitenland kort
Souter benoemd
Met 90 tegen 9 stemmen heeft de
Amerikaanse Senaat gisteren zijn
goedkeuring verleend aan de be
noeming van David Souter (voor
het leven) tot lid van het Hoogge
rechtshof, het hoogste Amerikaan
se rechtscollege. De 51-jarige Sou
ter is conservatiever dan zijn pro
gressieve voorganger William Bren-
nan.
Hongarije lid
Hongarije is het 24-ste lid geworden
van een westelijke politiek orgaan,
de Raad van Europa in Straatsburg,
die gisteren de aanvraag daartoe
goedkeurde. Voor Polen en Roeme
nië zal het nog even duren voor zij
lid kunnen worden van de Raad van
Europa. Bulgarije, Tsjechoslowa-
kije en Joegoslavië hebben ook het
lidmaatschap aangevraagd.
Controle Angola
De Verenigde Staten en de Sovjetu
nie hebben besloten dat zij op ver
zoek van de partijen bij het conflict
in Angola toezicht zullen houden op
een bestand en eventuele verkiezin
gen in dat land. De VS en de Sov
jetunie zijn al vertegenwoordigd bij
de vredesbesprekingen tussen het
verzet (UNITA) en de Angolese re
gering. De gesprekken hebben nog
niet tot een akkoord geleid.
IRA-verdachten
De Britse politie heeft gisteren drie
personen aangehouden die worden
verdacht van de IRA-aanslag in juli
op het Conservatieve Lagerhuislid
Sir Ian Gow en mogelijk ook be
trokken zijn geweest bij andere ter
reurdaden van de verboden organi
satie.
overheid. Alleen het elektriciteits
bedrijf heeft onlangs stappen on
dernomen in de richting van priva
tisering.
Het ANC, de grootste zwarte op
positiegroepering in Zuid-Afrika,
wilde voorheen vele belangrijke de
len van de economie nationaliseren.
Het ANC achtte nationalisatie een
"essentieel" onderdeel van zijn
plannen om de rijkdom eerlijker
over blank en zwart te verdelen. Op
de nationalisatieplannen is echter
veel kritiek gekomen van de door
blanken gedomineerde zakenge-
meenschap, volgens wie dergelijke
socialistisch georienteerde maatre
gelen elders in Afrika en in Oost-Eu
ropa hebben gefaald.
ANC-woordvoerder Thabo Mbe-
ki verklaarde dat de organisatie de
onderhandelingen met de regering
over een nieuw politiek systeem wil
ingaan zonder specifieke eisen ten
aanzien van de economie. Van de re
gering verwacht het ANC hetzelfde,
zei Mbeki.
Bhutto valt flauw:
proces verdaagd
LAHORE (Rtr) - De rechtszaak te
gen de Pakistaanse oud-premier
Benazir Bhutto is gisteren verdaagd
nadat zij bij het betreden van het ge
rechtsgebouw in Lahore in een
drdkke menigte was flauwgevallen.
Een naaste medewerker wist de in
augustus ontslagen premier door
een zijdeur weg te voeren waarna zij
liggend kon bijkomen.
Bhutto was omringd door hon
derden zingende aanhangers en
stortte in toen ze na het betreden
van het gerechtsgebouw tegen een
muur werd gedrukt. "Ik snakte naar
adem en viel gewoon flauw", zei de
bleke oud-premier later. Nog na
trillend zei Bhutto: "Ik weet niet
wat er hier zou gebeuren. Het is de
plicht van de politie me te bescher
men als ik hier naar het gerechtshof
kom".
Bhutto, die in augustus wer$l ont
slagen door president Ghulam Is-
haq Khan, moest gisteren voor het
gerechtshof verschijnen om te wor
den gehoord over de beschuldigin
gen van de regering dat zij tijdens
haar ambtsperiode misbruik van
haar functie heeft gemaakt. De
rechter zei dat mevrouw Bhutto te
zeer geschokt was en verdaagde de
zitting. De hoorzitting wordt nu
waarschijnlijk op 9 oktober gehou
den.
Ballingen vallen
Rwanda binnen
NAIROBI (GPD) Een strijd
macht van duizenden ballingen is
maandag vanuit Uganda het Mid-
denafrikaanse land Rwanda bin
nengevallen. Volgens het Rwande
se ministerie van defensie wordt er
hevig gevochten. President Habya-
rimana verliet in New York de VN-
vergadering en gaat naar huis.
De invasiemacht van tussen de
5000 en 10.000 strijders staat onder
leiding van Fred Rwigyena. die
vroeger met de Ugandese president
Yowen Museveni heeft gestreden
in de Ugandese burgeroorlog.
Rwigyena leidt de Rwandezen die
naar Uganda zijn gevlucht om te
ontkomen aan de stammenconflic
ten. onderdrukking en voedselte
korten in hun overbevolkte land.
Meningsverschil over marinevliegtuigen
NEW YORK (ANP) - Het Ameri
kaans-Russisch meningsgeschil
over te land gestationeerde marine
vliegtuigen is het laatste grote ob
stakel dat een akkoord over beper
king van de conventionele bewape
ning in Midden-Europa in de weg
staat. Het oplossen van dit geschil
moet de belangrijkste opgave zijn
bij de voorbereiding van de CVSE-
top, van 19 tot 21 november in Pa
rijs, zo heeft minister Van den
Broek gisteren in New York ver
klaard.
Ministers van buitenlandse zaken
van de 35 landen van de conferentie
over veiligheid en samenwerking in
Europa - alle Europese staten behal
ve Albanië plus de VS en Canada -
hebben de afgelopen twee dagen in
New York de Parijse top voorbe
reid.
De Amerikanen willen dat deze
vliegtuigen worden meegeteld in
een akkoord over beperking van de
aantallen tanks, artillerie, gepant
serde personeelsvoertuigen, vlieg
tuigen en helikopters. Het argu
ment van Washington is dat deze
vliegtuigen ook tegen doelen te
land kunnen worden ingezet. De
Sovjetunie stelt hier tegenover dat
ook de vliegtuigen op Amerikaanse
vliegdekschepen landdoelen kun
nen aanvallen en daarom ook moe
ten worden meegeteld. De 35 minis
ters verwachten overigens dat het
NEW DELHI (AP) De Indiase politie heeft gisteren geschoten op met bijlen en speren gewapende relschoppers,
die zich hadden aangesloten bij een menigte van vele tienduizenden betogers die in de hoofdstad New Delhi de
monstreerde tegen het omstreden banenplan van de regering van premier V.P. Singh, dat de helft van de over
heidsbanen voor mensen uit lagere kasten reserveert. De nieuwe orgie van geweld valt ironisch genoeg samen met
de 121ste jaardag van Mahatma Candhi. Overigens zijn gisteren ook gewelddadigheden gemeld inde
deelstaat Kashmir, waar militairen vierhonderd huizen in de as legde en minstens zeventien mensen doodde na
dat een moslim-extremist een handgranaat naar een legerpatrouille had gegooid. epa>
Amnesty International in rapport:
LONDEN/WASHINGTON (AFP/R-
tr/AP) - Iraakse troepen hebben
sinds de invasie in Kuwayt "een
zeer groot aantal mensen" gemar
teld en gedood. Bovendien worden
honderden mensen gevangen ge
houden. Dit staat in een rapport dat
de mensenrechtenorganisatie Am
nesty International vandaag heeft
gepubliceerd.
Amnesty heeft zijn rapport geba-
'seerd op een reeks bronnen in en
buiten Kuwayt en talrijke getuigen-
voor Irak, nuttig voor de Verenigde
Staten en nutig voor de hele we
reld," aldus de Iraakse gezant.
De Australische regering heeft
nog niet op het verzoek gereageerd.
Een woordvoerder van het ministe
rie van buitenlandse zaken bracht
in herinnering dat zijn land de VN-
resoluties waarin de onvoorwaarde
lijke terugtrekking van de Iraakse
troepen uit Kuwayt wordt geëist
volledig ondersteunt en die als lei
draad bij zijn opstelling in de crisis
blijft zien. Australië heeft met twee
fregatten en een bevoorradings
schip ook een militaire bijdrage ge
leverd aan de troepenmacht in de
Golfregio.
CANBERRA (AP) - Irak heeft een
beroep gedaan op Australië om met
gebruik van zijn goede banden met
de VS te bemiddelen in de Golfcri
sis. De Iraakse ambassadeur in Can
berra, Afif Issa Al-Rawi, heeft het
verzoek vanmorgen overgebracht.
"Australië ligt ver van de Golf. Ik
denk dat de wereld bij gecompli
ceerde problemen behoefte heeft
aan staten die neutraal zijn en kun
nen fungeren als bemiddelaar bij
het zoeken naar oplossingen die
aanvaardbaar zijn voor beide partij
en. Als de regering van Australië
haar vriendschap met de Verenigde
Staten aanwendt om een vreedza
me oplossing te vinden, is dat nuttig
verklaringen van mensen die het
land na de invasie op 2 augustus zijn
ontvlucht. Amnesty zegt niet voor
alle berichten een bevestiging te
hebben, maar dat het bewijsmateri
aal "een schrikaanjagend beeld"
oproept van grootscheepse arresta
ties, martelingen, standrechtelijke
executies en moorden.
Artsen die na de invasie in zieken
huizen in Kuwayt hebben gewerkt,
hebben verklaard dat soldaten tal
rijke lijken van jonge mensen bin
nenbrachten. Amnesty heeft ook
berichten ontvangen over executies
van tegenstanders van het Iraakse
bewind op de campus van de uni
versiteit van Kuwayt.
In Kuwayt worden gevangenen
vastgehouden in politiebureaus,
scholen en andere openbare gebou
wen. Andere gevangenen zijn naar
Irak weggevoerd. Diegenen die zijn
vrijgelaten zeggen dat de Iraakse
troepen gevangenen systematisch
martelen. Bij verhoren krijgen men
sen elektrische schokken toege
diend of worden geslagen. Van
sommigen zijn ledematen gebro
ken. Ook zijn nagels en haren van
arrestanten uitgetrokken. Soms
dreigen de de Iraakse ondervragers
gevangenen met seksueel geweld.
Militair ingrijpen
De Amerikaanse minister Baker
(buitenlandse zaken) heeft gisteren
gezegd dat in landen over de hele
wereld de bereidheid groeiende is
om militair in te grijpen in de Golf
crisis om Irak te dwingen zich uit
Kuwayt terug te trekken. Hij onder
streepte evenwel dat de stemming
snel kan veranderen, zelfs binnen
een dag, en dat president George
Bush nog altijd de voorkeur geeft
aan een diplomatieke oplossing van
het conflict. Baker deed zijn uitla
tingen aan het eind van tweedaagse
besprekingen van de Conferentie
over Veiligheid en Samenwerking
in Europa (CVSE) in New York.
Vlak na de Iraakse invasie in Ku-
SPIONNAGE De Westduitse au
toriteiten hebben een 35-jarige
ambtenaar van het ministerie van
buitenlandse zaken in Bonn aange
houden, die ervan verdacht wordt
vertrouwelijke documenten te heb
ben doorgespeeld aan de militaire
inlichtingendienst van Irak. Dal
heeft het bureau van de procureur-
generaal in Karlsruhe gisteren be
kend gemaakt. De ambtenaar Juer-
gen M.G. werd op 29 augustus in
hechtenis genomen. HU zou sinds
maart van dit jaar wekelijks kopie-
en van vertrouwelijke documenten
aan zijn Iraakse contactpersoon
hebben gegeven. Hij kreeg daar
voor hij 20.000 mark.
wayt heeft de Amerikaanse rege
ring na overleg met de commandan
ten van de Amerikaanse strijd
krachten in de Golf besloten om in
elk geen kernwapens tegen Irak te
gebruiken. Dit meldde ,de Los An
geles Times gisteren op gezag van
ambtenaren van het Pentagon.
WEU
"Er is nu geen afstemming tussen
de Amerikaanse marineschepen in
het Golf-gebied en de schepen van
de landen van de West Europese
Unie. Dat is een zorgelijk punt.
vooral als er werkelijk oorlog uit
breekt in de Golf." Dit zei de CDA-
er De Hoop Scheffer gisteren na te
rugkeer van een vierdaags bezoek
aan de Europese marineschepen in
de Golf. De Hoop Scheffer is rap
porteur van de aefensiecommissie
van de Assemblee van de West Eu
ropese Unie (WEU).
De Nederlandse bijdrage aan de
multinationale strijdmacht die er
voor moet zorgen dat het handels
embargo tegen Irak niet wordt
doorbroken, is van die orde dat het
zenden van Nederlandse grondtroe
pen naar het Golfgebied op dit mo
ment niet aan de orde is. Minister
Ter Beek van Defensie zei dat giste
ren bij het begin van een vierdaagse
reis naar de Golfregio.
geschil tijdig, dat wil zeggen vóór de
Parijse top, wordt opgelost.
De conferentie in Parijs zal niet
alleen een wapenbeheersingak-
koord politiek bekrachtigen, maar
ook besluiten tot het oprichten van
een centrum voor geschillenbe
slechting. Voorlopig zal dit als
hoofdtaak krijgen na te gaan hoe de
zogeheten vertrouwenwekkende
maatregelen in de praktijk worden
gebracht. Deze maatregelen komen
neer op het van te voren aankondi
gen van troepenverplaatsingen bo
ven een bepaalde limiet en het uit
wisselen van waarnemers bij mili
taire manoeuvres.
Polen wil graag dat dit centrum in
Warschau wordt gevestigd, de wes
terse voorkeur lijkt uit te gaan naar
Wenen, waaar nog over verdergaan
de vertrouwenwekkende maatrege
len wordt onderhandeld.
Een meerderheid zal er waar
schijnlijk mee instemmen dat een
klein CVSE-secretariaat wordt ge
vestigd in Praag.
Lab voor cocaïne
ontploft: 8 doden
BOGOTA (AP) - In een gebouw
naast een school in de Colombiaan
se stad Medellin is gisteren een co-
caine-laboratorium ontploft. Daar
bij zijn acht mensen om het leven
gekomen en verscheidene gebou
wen en auto's vernield, aldus de po
litie. De radio-omroep RCN meldde
dat onder de slachtoffers drie kin
deren waren. Twintig personen
raakten gewond.
Bij de bereiding van cocaïne wor
den benzine en andere explosieve
stoffen gebruikt. Volgens een be
kendmaking van het bureau van
burgemeester Omar Flores lijkt de
ontploffing van gisteren te zijn ver
oorzaakt door een bom. De aanslag
is mogelijk een onderdeel van een al
twee jaar durende oorlog tussen de
cocaine-kartels van Medellin en de
stad Call.
Veerboot in Nigeria
slaat om: 85 doden
LAGOS (AP) - Ongeveer 85 men
sen zijn in de Afrikaanse staat Nige
na verdronken toen de veerboot
waar zij op voeren tijdens een storm
tegen een verankerd schip sloeg en
in stukken brak. Dat hebben kran
ten in de hoofdstad Lagos gisteren
gemeld.
Het ongeluk gebeurde maandag
op de Okwi gbe-rivier in de zuidelij
ke deelstaat Bendel Door het slech
te weer konden slechts 36 van de
ongeveer 120 opvarenden naar dc
oever zwemmen. Een politiewoord
voerder zei dat dc overigen vermoe
delijk zijn verdronken.
ADVERTENTIE
JOHANNESBURG - De reislust
van beide hoofdrolspelers in het
Zuidafrikaanse drama, ANC-leider
Nelson Mandela en president Fre-
derik de Klerk, begint epidemische
vormen aan te nemen. Mandela ver
trekt maandag voor zijn vijfde grote
trip sinds zijn vrijlating in februari.
Hij zal onder meer de Sovjetunie,
India, Japan en Australië aandoen.
De Klerk bezoekt deze maand ons
land, Engeland, Luxemburg en mo
gelijk nog andere EG-landen. Het is
zijn derde belangrijke reis binnen
vijf maanden.
Hun veelvuldige verblijf in het
buitenland is een signaal dat de ech
te onderhandelingen over het nieu
we politieke bestel nog niet voor de
deur staan. Het vredesproces heeft
vertraging opgelopen door de erup
tie van geweld in de zwarte woon
oorden rond Johannesburg en ver
keert daardoor nog in het het eerste
stadium: het uit de weg ruimen van
de geschilpunten tussen het ANC
en de regering. Zolang dat niet is ge
beurd, kunnen de uitnodigingen
naar andere partijen niet worden
verstuurd (de tweede fase) en kan
de onderhandelingstafel nog niet
worden besproken (derde fase). De
gezamenlijke werkgroepen, die het
terrein bouwrijp moeten maken
voor het 'nieuwe Zuid-Afrika'.
zwoegen overigens gewoon voort,
zodat van een impasse niet kan wor-
Mandela (r) en De Klerk: dingen naar de gunst van de internationale ge
meenschap. Urchlefolo)
den gesproken.
Het toeristisch element in de ex
cursies van Mandela en De Klerk is
bovendien te verwaarlozen: de rei
zen maken deel uit van het onder
handelingsproces. Beiden dingen
naar de gunsten van de 'internatio
nale gemeenschap' en willen hun
vaak recalcitrante achterban bewij
zen dat de beslissing om te onder
handelen met de vijand van weleer
vruchten afwerpt. De Klerk wil aan
tonen dat Zuid-Afrika dankzij zijn
hervormingen niet langer de paria
van de 'internationale gemeen
schap' is. Mandela zal willen laten
zien dat hij, en dus het ANC, nog
steeds veel prestige geniet en grote
invloed heeft op de besluitvorming
aangaande Zuid-Afrika.
De economische en financiële
sancties tegen Pretoria vormen de
inzet van dit diplomatieke duel. Het
handhaven dan wel schrappen van
sancties is in dit verband de maat
staf van succes geworden. Hoewel
De Klerk niet vraagt om de ophef
fing van deze strafmaatregelen, is
dat uiteraard nog steeds zijn doel.
Hij vertrouwt daarbij vooral op zijn
conduitestaat, de hervormingen, en
zijn niet geringe kwaliteiten als
standwerker.
Voor Mandela en het ANC zijn de
sancties de laatste troef in de onder
handelingen met de regering. Twee
maanden geleden schortte het ANC
de 'gewapende strijd', dertig jaar
lang een hoeksteen van zijn strate
gie, op. Dit besluit werd met veel ge
mor ontvangen door de radicale
zwarte jongeren en zijn vrouw Win
nie. Winnie moest na een krijgshaf
tig optreden - het geweld gaat ge
woon door, riep ze een paar dagen
na het ondertekenen van de wapen
stilstand zelfs in het openbaar
door Walter Sisulu, de tweede man
van de beweging, tot de orde wor
den geroepen. Een nederlaag aan
het sanctiefront zou wel eens kun
nen worden afgestraft met een mas
sale desertie naar militantere orga
nisaties zoals het Pan Africanist
Congress (PAC) en de zwarte be
wustzijnsbeweging Azapo.
Het ANC zal zich serieus moeten
voorbereiden op die nederlaag. De
Klerks bezoek aan de Verenigde
Staten, verleden week, was een per
soonlijke triomf. Hoewel hij met
minder fanfare was ingehaald dan
Mandela tijdens diens bezoek aan
de VS. ging hij, in tegenstelling tot
de ANC-leider die voornamelijk
werd bewierookt en bedolven on
der de tickertape, wel met een
hoofdprijs naar huis.
President Bush noemde de ont
wikkelingen in Zuid-Afrika 'onom
keerbaar'; het sleutelwoord In de
EG voor het in elk geval geleidelijk
schrappen van sancties. Bush zei
ook dat hij de Amerikaan: e HM tie
zou opheffen, zodra aan de laatste
voorwaarden van de Amerikaanse
sanctiewet was voldaan: de ophef
fing van de noodtoestand in de pro
vincie Natal en de vrijlating van alle
politieke gevangenen Zaken die
waarschijnlijk binnen een half jaar
hun beslag zullen krijgen. Nieuwe
voorwaarden door het Congres en
een veto door het ANC, wat Mande-
la had gevraagd, zou hij niet accep
teren.
Bingo voor De Klerk dus, maar
voor de onderhandelingen in Zuid-
Afrika is het vermoedelijk beter dat
de zware sancties, geen leningen
bijvoorbeeld, voorlopig gehand
haafd blijven. Niet om de druk op
de ketel te houden - dit argument is
achterhaald omdat de klok onmo
gelijk terug valt te draaien - maar
om Mandela en de gematigde vleu
gel binnen het ANC te u-unen.
Hem moet de tyd wordei. gegund
om intern orde op zaken tl
en dat kan alleen als zijn gezag niet
wordt ondermijnd door een voortij
dig schrappen van sancties.
Dat betekent uiteraard niet dat hu
onbeperkt respijt moet krijgen. Als
De Klerk woord houdt en de laatste
resten apartheid daadwerkelijk bin
nen een half jaar zijn begraven, is
dat trouwens onmogelijk. Maar wel
dat bij de besluitvorming rekening
wordt gehouden met zijn positie.
Dat is, hoe paradoxaal het ook moge
klinken, in het belang van De Klerk
Onderhandelen met een partner
aan wiens mandaat constant wordt
geknaagd, is een vruchteloze onder
neming.
KEURIGE HEER
ZOEKT fi.10.000
De oplossing voor meneer?
Even bij de Gemeenleli|ke
Kredietbank Leiden langs gaan
Hèt adres voor persoontje
leningen tot tl 30.000,- Snel
geregeld, geheel op de per
soonlijke situatie toegesneden,
dus zonder latere problemen
Bovendien kent zo'n lening van
de GKB een laag rentetanef en
soepele aflossmgsvoorwaarden.
Ook interessant voor u? Van
harte welkom op werkdagen
van 9.00-12.30 uur en donder
dagavond van 17 30-1930 uur
Of bel voor nadere informatie.
GOED VOOR
UW LENING
Gemeentelijke Kredietbank
Leiden
Breestraal 24.
Postbus 11300,2301 EH Leiden
tel 071-254145
