'Crème de la crème'
uit VS in Mauiitshuis
China-tentoonstelling
grote publiekstrekker
Bor en De Waal: uitstekend duo
Seth Gaaikema op knusse toer
KIJK UIT
Exposities
Concerten
Theaters
PAGINA 23
Zeventiende-eeuwse Nederlandse schilderkunst even thuis
Van onze correspondent Henk Meutgeert
DEN HAAG Er klinkt zo nu en dan spijt door in de stem van
conservator Ben Broos van het Mauritshuis als hij een rondgang
maakt langs de schilderijen die daar hangen op de tentoonstelling
'Hollandse Meesters uit Amerika'. Dat begint al bij het portret dat
Rembrandt in 1632 maakte van Joris de Caulerij. Het wordt promi
nent, bovenaan de trap, als eerste werk op de expositie getoond.
Prominent, omdat de geportretteerde waarschijnlijk ooggetuige is
geweest van de bouw van het Mauritshuis, maar ook omdat het
schilderij in 1890 als één van de eerste werken van Rembrandt
naar Amerika werd verkocht. Oud-directeur van het Mauritshuis
Bredius had nog gepoogd het portret voor 10.000 gulden te kopen.
Tegen het bod van miljonair Charles Tyson Yerlces, dat tien maal
zo hoog was, kon hij niet op. Dezelfde Yerkes dacht serieus de zuil
van Trajanus voor 250.000 dollar mee te kunnen nemen naar Ame
rika.
Maar de expositie in Den Haag
wil meer zijn dan alleen een show
an prachtige topstukken. Dat
"Dat werk had hier eigenlijk moe
ten hangen", zegt een spijtige Broos
bij het grote portret van Rembrandt
die spijt uit h« ook bij andere „eeffit niet weg dat het toch bepaald
■rken. Zoals bij het kleine werkje, een serIsatie is om oog in oog
eer een wat groot uitgevallen staan met het .Briefschrijvend
postzegel, van Frans van Mieris van Meisje, van vermeer, dat normaal i:
een vrouw met pallet en andere at
tributen, 'De Schilderkunst" voor
stellende. In 1982 kocht het Getty
Washington hangt en de meesten
van ons alleen van de reproduktie
kennen. Of voor één van de andere,
Museum het mooie, uiterst gave meestal in perfecte conditie verke-
werkje van de fijnschilder
rende, werken. De catalogus die
url8 S.8 uverscheen is even belangrijk als de
expositie, omdat daarin tal van
nieuwe gegevens staan. Gepoogd is
om de geschiedenis van de schilde
rijen te achterhalen, een gschiede-
nis die ook wat zegt over de waarde
ring voor de werken door de eeu-
- 4U wen heen. Daarbij zijn enkele bij
kunsthandel Die vraag kan zowel zondere ontdekkingen gedaan. Zo
met ja als met nee worden beant- werc) bijvoorbeeld de familie gei-
woord. Ja omdat ze met enorme dentificeerd die op een schilderij
bedragen in de achterzak de Eu
ropese kunstmarkt afstroopten;
'nee' omdat die aankopen vaak veel
minder bedachtzaam gingen dan
het Mauritshuis niet kon opbren
gen.
Circusdirecteur
Waren de Amerikaanse miljonairs
van rond 1900 zo'n beetje wat de Ja
panners nu zijn in de internationale
Scheepsladingen
dat dit tegenwoordig bij de Japan- er zoveei Nederlandse kunst
ners het geval is,
Er doen nog al wat sterke verha
len de ronde van Amerikanen die
voor veel geld minderwaardige
stukken kochten, daarbij misleid
naar het buitenland en vooral de VS
is verdwenen, is vooral ook de
schuld geweest van ons land zelf. Al
voor de negentiende eeuw ver
dween er veel,, vooral naar Enge-
door handige kunsthandelaren als iand, waar de Amerikanen hun eer
de oorspronkelijk uit Meppel af- s^e jnk0pen deden. Diverse belang-
komstige, maar in de Verenigde rijke verzamelingen werden al voor
Staten werkende, handelaar Joseph
Duveen. Maar naast die missers
wisten de oliebaronnen, bankdirec
teuren, spoorwegmagnaten, kran
tenmagnaten en zelfs een circusdi
recteur, duizenden topwerken uit
vooral de zeventiende eeuw mee te
1800 te gelde gemaakt en in de ne
gentiende eeuw werd daar alleen
maar een schepje bovenop gedaan.
In 1850 nog werd de collectie van
Willem de Tweede verkocht. De re
gering greep niet in, kunst was im-
geen zaak van de staat had
nemen naar hun vaderland. Rem- Thorbecke laten weten. In 1873
brandt, Bol, Ruysdael, Potter,
Honthorst, Goltzius, Vermeer, Hals,
er is waarschijnlijk geen schilder te
schreef Victor de Stuers zijn aan
klacht tegen die uitverkoop in De
Gids onder de titel 'Holland op zijn
noemen die niet in de collecties in Smalst' dan wel, tot in de eerste de-
de VS te vinden is,
De tentoonstelling in het Maurits
huis brengt 70 van die schilderijen
dus weer even terug naar Europa,
waar sommige al zo'n 200 jaar gele
den werden weggehaald. "Het is de
'crème de la crème' die we bieden",
zegt directeur H. Hoetink van het
Mauritshuis, maar die uitspraak
moet toch even gerelativeerd wor
den. Zo worden er bijvoorbeeld
geen werken uitgeleend uit de col
lectie Frick, de nalatenschap van
een puissant rijke cokesfabrikant,
die zich in New York bevindt. Frick
kocht maar liefst vijftien Rem-
brandts, waaronder 'De'Poolse Rui
ter' (die nu overigens aan een ander
wordt toegeschreven) en drie Ver
meers. Ze mogen het gebouw in
New York niet uit, zo bepaalde hij
in zijn testament.
cennia van deze eeuw hebben
kunstwerken met scheepsladingen
ons land verlaten. Een reddingsac
tie door onder andere de Vereniging
Rembrandt zorgde er in 1907, na een
publiek debat met veel voors en te-
gens, uiteindelijk voor dat 'Het
Melkmeisje' van Vermeer voor Ne
derland behouden bleef en nu nog
steeds in het Rijksmuseum hangt.
Maar de onverschillige houding
heeft er door de jaren heen Voor ge
zorgd dat er in Nederland geen par
ticuliere verzameling met veel ze
ventiende-eeuwse kunst meer over
is. Zelfs de collectie van Unilever-
topman Sydney van dén Bergh
werd nog door verkoop na 1977 ver
spreid over de wereld.
Het verzamelen van beeldende
kunst was en is in Amerika vooral
een zaak van particulieren, die hun
aankopen veelal onderbrachten in
musea of daaraan schonken. De
Amerikaanse verzamelaars zagen in
de Nederlandse kunst uit de zeven
tiende eeuw een aantal deugden
weerspiegeld die ook voor hun ei
gen staat golden. De republiek en
de democratie bijvoorbeeld, het
protestantisme en de burgerlijk
heid die de binnenhuistafereeltjes
uitstralen. Dat die laatste schilderij
en vaak vol symboliek zaten wisten
de Amerikaanse kopers niet, net als
hun tijdgenoten in Europa overi
gens. Het duurde tot ver in deze
eeuw voordat kunsthistorici die
verwijzingen herontdekten.
Wellustig
De vele anecdotes die over het bijna
wellustige koopgedrag van de Ame
rikaanse miljonairs de ronde deden,
zorgen ook nu nog voor een beeld
van de kunstkoper die zich status
wil verwerven door middel van zijn
kunstverzameling. Misschien dat
dit vaak opgaat, vast staat ook dat er
werd gekocht omdat iemand wer
kelijk overstag ging voor een schil
derij. Een voorbeeld daarvan staat
ook in de catalogus en dan gaat het
over het al eerder genoemde 'Brief
schrijvend Meisje' van Vermeer.
Het werd rond 1907 verkocht aan de
multimiljonair Pierpont Morgan
door de antiquair Hellman. Hij liet
het aan de verzamelaar zien en
moest tot zijn verbazing horen dat
de naam Vermeer hem totaal onbe
kend was. Na een korte uitleg aan
de naar het schilderij starende Mor
gan over de schilder en zijn werk
vroeg deze abrupt wat dat moest
kosten. Hij ging zonder discussie in
op de vraagprijs van 100.000 dollar.
Ben Broos, die het catalogusge
deelte over de geschiedenis van de
70 tentoongestelde werken schreef,
schuwt daarin de leuke details niet,
zo blijkt al uit het verhaaltje over
Morgan. „De beste schilderijen heb
ben vaak een dramatisch, dan wel
triomfantelijk leven achter de rug
voordat ze het rustige bestaan van
museumstuk zijn gaan leiden",
schrijft hij. Zo was een van de ten
toongestelde werken ooit in het be
zit van een rechter op Hawai die
door de mafia werd vermoord en
werd een ander schilderij zes jaar
geleden in een achterbuurt van Los
Angeles als onderdeel van de de
failliete boedel van een zakenman
aangetroffen. En dan gaat het om
één van de topstukken uit deze ex
positie, het sinds 1935 tot 1984 uit
het gezicht verdwenen werk van
Hendrick Goltzius 'Danaë ontvangt
Zeus als een regen van goud' uit
1603.
Het verhaal van Danaë is wellicht
bekend: ze werd door haar vader,
koning Acrisius, opgesloten omdat
een orakel verteld had dat zij zijn
moordenaar zou baren. De God
Zeus echter weet haar echter in de
vorm van een gouden regen te be
vruchten. Zoon Perseus doodt later,
per ongeluk, zijn grootvader. Het
werk van Goltzius is een adembene
mend fris schilderij dat gisteren ge
schilderd had kunnen zijn, zo goed
hangt het er bij. Het lijkt of de gou
den regen er net op is aangebracht.
Maar niet alleen het feit dat het
schilderij van Goltzius herontdekt
is, is belangrijk. Het onderzoek naar
ROTTERDAM (ANP). De belangstelling voor de historische China-ten-
toonstelling 'De Verboden Stad' in het Rotterdamse museum Boymans-
Van Beuningen heeft in de eerste weken sinds de openstelling de toch al
hooggespannen verwachtingen van het museum ver overtroffen. De eerste
tien dagen brachten al 26.000 mensen een bezoekje aan de tentoonstelling.
Het bezoekersaantal stijgt zelfs ver uit boven de eerdere massale pu
bliekstrekkers van het museum. 'Het goud der Thraciers' (1984) en 'Mees
terwerken uit de Hermitage' (1985) trokken in dezelfde periode respectie
velijk negen- en drieduizend bezoekers minder. De tweede zondag van de
tentoonstelling verkocht Boymans met 4400 bezoekers drie maal zoveel
kaartjes als op normale zondagen.
Volgens het museum springt met name de belangstelling van in ons land
woonachtige Chinezen in het oog. "Normaal zien we deze bevolkingsgroep
weinig in ons museum, nu komen zij in groten getale naar 'hun' tentoon
stelling kijken", aldus de woordvoerster.
'De Verboden Stad' toont een groot aantal zeer kostbare voorwerpen uit
vier eeuwen hofcultuur in het Chinese Keizerrijk ten tijde van de Qing-dy-
nastie (1644-1911). Alle voorwerpen zijn afkomstig uit het Paleismuseum
in Beijing. De meeste stukken zijn niet eerder buiten de muren van het pa
leiscomplex, de Verboden Stad, te zien geweest. Bovendien omvat de ten
toonstelling stukken die ook in het paleismuseum zelf niet tc zien zijn, om
dat zij uit angst voor beschadigingen worden opgeborgen in kisten. Bov-
mans verwacht de komende tijd dan ook veel buitenlandse bezoekers
de geschiedenis ervan heeft aan het
licht gebracht dat het zich rond 1620
in een verzameling in Leiden be
vond op een adres waar Rembrandt
als jong schilder wellicht ook
kwam. Misschien dat hij het werk
daar gezien heeft en dat werpt een
ander licht op de 'Danaë' die hij la
ter schilderde. Er is dus weer nieuw
werk voor kunsthistorici aan de
winkel.
Er zijn meer bijzondere ontdek
kingen gedaan. Zo kwam door het
schoonmaken van een bloemstille-
ven uit San Francisco aan het licht
dat een andere werk van Van Aelst
dat in Oxford hangt als een kopie
moet worden beschouwd. En in
Philadelphia was men er niet van op
de hoogte dat een schilderij dat daar
hing van Paulus Potter was. Het
schilderij, ook al in bijzonder goede
staat en ook al zo fris ogend, hangt
nu in Den Haag.
Echtpaar
Mauritshuis-directeur Hoetink zegt
niets te veel als hij spreekt over
„een unieke expositie". Wie de wer
ken die nu in zijn museum hangen
over enige tijd opnieuw wil zien
moet daarvoor naar 40 plaatsen ver
spreid in de Verenigde Staten rei
zen. En dan nog is deze expositie
uniek. Zo worden twee portretten
van Rembrandt opnieuw bij elkaar
gebracht, die afkomstig zijn uit Cin-
canetti en New York. Al rond 1750
werden ze gescheiden om in 1930
weer even bij elkaar te hangen op
een expositie. Rembrandt schilder
de ze in 1633 en het gaat ongetwij
feld om een echtpaar. Het handge
baar van de man die opstaat uit een
stoel krijgt pas zin als het portret
van zijn echtgenote er rechts (voor
de man links) bij hangt. Voor de
duur van de expositie hangen de
twee, wie het zijn is niet bekend,
weer naast elkaar, zoals Rembrandt
het destijds bedoelde. Ze zijn vol
gend jaar ook nog even in eikaars
nabijheid in San Fransisco, waar de
tentoonstelling ook nog te zien is,
om daarna weer gescheiden te wor
den. Waarschijnlijk weer voorjaren.
Hollandse Meesters uit Ameri
ka. Van 28 september tot cn met'13
januari in Het Mauritshuis in Den
Haag. Open: iedere dag van 10 tot
18 uur, donderdag en vrijdag tot 21
uur. Eerste Kerstdag en Nieuw
jaarsdag gesloten. Catalogus: 55
gulden, bezoekersgids: 5 gulden.
Christiaan Bor viool, en Rian de Waal piano
sonates van Otlorino Respighi. César
Franck en Ludwig van Beethoven. Gehoord
op 27 september in de Oudshoornse Kerk te
Alphen.
Goede wijn behoeft geen krans:
Christiaan Bor en Rian de Waal
zijn beiden musici met een res
pectabele staat van dienst, op
grond waarvan hun samenwer
king in dit recital alleen maar ho
ge verwachtingen kon wekken.
In de muziek is het echter geen
kwestie van optellen zonder
meer. De spannende vraag is of
de temperamenten en inzichten
elkaar zullen aanvullen, opvan
gen en stimuleren, zodat één plus
één niet twee, maar een nieuwe
eenheid oplevert. In hett geval
van Christiaan Bor en Rian de
Waal kon de rekenkunde van
Bartjes gelukkig gewoon verge
ten worden, want hoewel hun
spel een eigen persoonlijkheid
heeft, is de wisselwerking boei
end en de samenwerking eensge
zind. Bors toon is overweldigend
van klank, warm, soms week, als
een rode wijn van klasse ruim en
vol, terwijl de Waals spel geken
merkt wordt door wat wijnken
ners een iets pittiger afdronk zou
den noemen.
De sonates van Respighi en
Franck, maar ook de Kreutzerso-
nate van Beethoven vragen om
een werkelijke dialoog. Boeiend
vooral was in de Beethovensona-
te de wisselwerking tussen het ly
rische in Bors vioolspel en de wat
meer geprononceerde aanpak
van Rian de Waal. Het felle en uit
gelaten Presto van het eerste deel
werd nog overtroffen door een in
bruisende vaart gespeeld slot
deel, af en toe onderbroken door
een kort peinzend moment En
wat werd het thema van het An
dante con variazoni meesterlijk-
eenvoudig geïntroduceerd. De
helderder toon in Beethoven was
verrassend na de veel vollere
vioolklank in Respighi en
Respighi, zelf violist en pianist,
schreef zijn enige vioolsonate als
een liefdesverklaring aan beide
instrumenten, muziek die stevig
geworteld is in de romantiek. Een
lyrisch Moderato, een dramati
scher Andante, en als slotdeel een
Passacaglia met een ruiger karak
ter, waarin de lyriek toch telkens
weer opbloeit. In Francks even
eens enige vioolsonate een milde
intieme inzet van de inleiding, op
gebouwd naar de onstuimige be
weging in de volgende delen. Men
mag hopen dat de samenwerking
van Christiaan Bor en Rian de
Waal van langere duur zal zijn.
want goede wijn behoeft inder
daad geen krans.
MIES ALBARDA
'De avonturen van Seth Gaaikema'. de
nieuwe one-man-show van Seth Gaaikema.
Muzikale begeleiding: Bob Zimmerman. Jan
Blok en Frank Schermer Voest Gezien op
27 september in de Leidse schouwburg
LEIDEN Bijna elk seizoen
komt Seth Gaaikema wel even
langs in Leiden - al dan niet met
een geheel of half nieuw program
ma. Ditmaal haalt hij gelukkig
geen vreemde streken uit zoals
bijvoorbeeld vorig jaar, toen hij
onaangekondigd zijn oudejaars
conference kwam uitproberen en
het gedeelte voor de pauze met
oud materiaal van eigen hand op
vulde. Nu krijgen we een echt
nieuw programma, al blijft het na
tuurlijk wel allemaal op en top
Seth.
Wat opvalt is dat de pogingen
tot een politieke conference in de
Wim Kan-traditie in dit program
ma drastisch zijn verminderd.
Daarvoor in de plaats gekomen
zijn kleine huiselijke, autobiogra
fisch getinte anekdotes en (vaker
dan voorheen) enkele 'gesprek
jes' met tnensen uit de zaal. Seth
gaat dus vooral op de knusse toer,
hetgeen door het publiek lijkt te
worden gewaardeerd. Een groot
meester in timing en dosering is
hij daarbij overigens volstrekt
niet. Twee bezoekers op de eerste
rij bijvoorbeeld vertellen desge
vraagd het beroep van hun vader
aan domineeszoon Gaaikema. De
één had een vader 'in de bloe
men', de ander een 'gewerenma-
ker' als vader. Seth komt daarop
regelmatig, eigenlijk te vaak en
veelal nogal flauw op terug.
Weinig cabareteske hoogstand
jes dus, maar wel een huiselijk
sfeertje. We zijn als het ware op vi
site. Seth Gaaikema doet daarbij
denken aan een babbelgrage oom
die echt probeert om gezellig te
zijn maar af en toe ook wel erg
kan zeuren.
Als dan toch nog de Nederland
se politici even de revue passeren,
vervalt hij al te gemakkelijk in
voor de hand liggende grappen
het figuur van Ien Dales en het al
coholische verleden van de
'Pronkhond uit de dagen van Den
Uijl" moeten er weer eens aan ge
loven. Soms zijn de typeringen
iets verrassender. Het 'Fietslied
zomer '90' en hel 'Ga nooit eten
met Lubbers' behoren eveneens
tot het hetere werk. Zijn manier
van zingzeggen wordt zoals van
ouds door Bob Zimmerman bege
leid, die wonderlijk genoeg de he
le avond vaag zichtbaar achter
gaasdoek zit. Na de pauze komt
muzikale versterking in de per
soon van Jan Blok (gitaar) en
Frank Schermer Voest (slagwerk
en synthesizer). Waarom zij dan
pas optreden, is met duidelijk.
WIJNAND ZEILSTRA
Leiden
Koninklijk Penningkabinet - Rapenburg 28,
'Geld van het Koninkrijk', Nederlands geld
van 1814-1990, t/m jan '91; di. za. 10-17
uur, zon- en feestd. 12-17 uur.
Rijksmuseum van Volkenkunde - Steen-
straat 1 Mexicaanse keramiek van potten
bakker Gorky Gonzólez, t/m 30/9; di t/m za
10-17 uur, zo 12-17 uur.
Rijksmuseum van Geologie en Mineralogie
- Hooglandse Kerkgracht 27, Milieu-ten
toonstelling EEG, tot eind sept; ma t/m vr
10-17 uur, zo 14-17 uur.
Stedelijk Museum 'De Lakenhal' - Oude Sin
gel 28-32, 'Collectie 1890 - 1990', werk van
o,a. Jan Sierhuis, Carel Belth, Guido Lip
pens, Floris Verster, Menso en Harm Ka-
merlingh Onnes e.a., t/m 30/9; werken op
papier van Itta Smeets, t/m 29/10; di t/m za
10-17 uur, zo 13-17 uur.
Nationaal Natuurhistorisch Museum - Pest
huislaan, 'Dinosauriërs in Leiden', 8 ver
schillende soorten dinosauriërs op ware
grootte, t/m 28/10; dag. 10-17 uur.
De Waag - Aalmarkt 21, Analogie - tekenin
gen van Silvia Steiger en Karl Krüll, t/m 30/9;
wo t/m vr 12-17 uur, za en zo 11-16 uur.
't Huys Beneë - Nieuwe Rijn 3, permanente
tentoonstelling van werk Leny Noyen, vr 14-
16 uur en za. en zo. van 12-16 uur.
Hel Achterhuis - Nieuwe Rijn 38, permanen
te expositie; Vijf eeuwen mode in miniatuur,
di t/m za. 10-16 uur.
Signaal, Studio voor Vormgeving - Groene-
sleeg 10, ontwerpers en vormgevers tonen
diverse ontwerpen, tevens presentatiemap
pen, do 12-21 uur, vr 12-18 uur, za 12-17
Stichting Beeld en Grafiek - Stationsweg
243, werk van Feng, Erik-Jan Kuiper en
Cees van den Oever, nadere informatie tel:
146024.
Sociëteit Ouintus - Korle Mare 34, tentoon
stelling van leden van Quintus in de vorm
van schilderij, druk, foto, tekening of beeld.
Atelier Jeanmane Mersman - Oude Rijn 89,
Frank Borst, Robin Akkerman en Jean Ma
rie Mersmans, verschillende technieken, el
ke eerste zondag van de maand open.
Bleijenberg Lijsten - Breestraat 113, Jaap
Kuijpers: schilderijen en werken op papier,
t/m 20/10; di t/m za 9-18 uur, do 9-21 uur, zo
2/9 12-17 uur.
Galerie/koffiehuis Fenix - Botermarkt 26,
'Schilderijen'; Marijke van der Graaff met
abstract-expressionistisch werk en Rhea
van Kempen met een serie miniaturen, t/m
29/9; tijdens openingsuren (ma gesloten).
Galerie 'Coup d'Art' - Nieuwe Rijn 27, Frans
Schuursma: olieverfschilderijen, een ex
pressionistische, ironische kijk op de mens,
t/m 29/9; wo en vr 10-18 uur, do 10-21 uur,
za 10-17 uur.
Galerie Propitia - Levendaal 119, Vladimir
Suchanek (uit Praag) met litho's, t/m 4/10;
do 13-16 en 19-21 uur, vr. za, zo 13-18 uur.
Galerie Liga Nieuwe Beelden - Pres. Steijn-
straat 14, 'Klassieke modernen: 1915 -
1940', t/m 30/9, vr, za, zo 11-18 uur.
Het Diaconessenhuis - Houtlaan 55, Adri-
aan Philipszoon: aquarellen en sepia's, t/m
16/10.
ARS Studio - Pieterskerkgracht 9, werk van
docenten ARS, t/m 30/9; ma t/m do 19-22
uur. za en zo 13-16 uur, di en do 9.30 tot
12.00 uur.
Sylvius Laboratorium - Wassenaarseweg
72, 'Destruktie en Konstruktie' van Marie
Oosterbaan, t/m 15/10, ma t/m vr 10-17 uur.
Antiquaruaat L. van Paddenburgh - Dief-
steeg 14, foto's uit Egypte van Tom Stap
pers, t/m 14 /10, di t/m vr 13-18 uur, za 12-
17 uur. do av. 19-21 uur.
Alphen
Hofman Van der Zee Kunstzaken - Hooft-
straat 235/249/319, Henk Kastelijn kleuret
sen en Hendrik-Jan Visser: gemengde tech-
nieken, t/m 29/9; wo, do, za 13-17 uur, vr 13-
21 uur.
Leiderdorp
Gemeentehuis - Statendaalder, Mieke Snel
met olieverf en Hans Bos mei stenen beel
den, t/m 1/11ma t/m vr van 9-17 uur, woe
ook van 18.30-20 uur
Lisse
Museum voor de Bollenstreek - Heereweg
219, permanente tentoonstelling, elke eer
ste zondag van de maand rondleiding om 14
en om 15.30 uur.
Rijnsburg
Genootschap Oud Rijnsburg - Oude Vliet-
weg 6, permanente tentoonstelling 'De an
dere Middeleeuwen'; thema tentoonstelling:
'Wintersalon van Oost Europese kunste
naars, een brug tussen Oost en West', vr.
19-21 uur, za. 10-16 uur.
Atelier 'De Smaggel' - Tramstraat 6a, per
manente expositie: schilderijen van Mar-
greel van Polanen; ma 14-16 uur.
Openbare Bibliotheek „Boekerij de Kloos
terhof" - Smidstraat 5, Marianne Vetter met
aquarellen en schilderijen, t/m 29/9, ma en
woe 10-12 en 14-17 uur, di 14-20 uur, do 14-
17 uur, vr 14-17 en 18.30 -21.00 uur, za
9.30-12.30 uur.
Voorschoten
Galerie Mercedes - Voorstraat 35b, Calhari-
na Segers met aquarellen en olieverven,
Gjus Roebroek mei sculpturen in brons en
natuursteen, t/m 6/10; wo en do 13-17 uur.
vr en za 10-17 uur.
Warmond
Galerie De Pomp - Dorpsstraat 38 (tuin), 'De
kinders (in gips) van Jessica Terwiel', t/m
14/10; 'onderwater foto's' voorwerpen op
gedoken uit scheepswrakken, van R.J.
Leewis, t/m 4/10; di 19-21 uur, wo 10-12,
wo, do, vr, za 14-16 uur.
Vereniging Het Oude Raadhuis - Dorps
straat 36, werken in klei en op papier, van
Leni Venne, t/m 4/10; di 19-21 uur, wodo zo
14-16 uur, za 11-16 uur.
Wassenaar
Raadhuis 'De Paauw' - Raadhuislaan 22.
poëtisch en coloristisch werk van de Franse
kunstenaar Joel Dabin, van 2/10 t/m 4/11di
t/m vr 10-16 uur, za en zo 13-17 uur.
Alphen
Adventskerk
vr 28, 20.15 uur; orgelconcert door Simon
Stelling, mei werk van César Franck.
Leiden
Kapelzaal K&O
vr 28, 20.15 uur. concertserie Vrijdagavond
Kamermuziek mei het 'Leonardo Trio', werk
van Haydn, Van Beethoven en Brahms.
Den Haag
ma 1, 20.15 uur; concert door 'Belgrado
Gilaarduo'. Miroslav Nemanja Trilunovic,
werk van o.a. Praelorius, Albeniz en Grana-
LVC - Breestraat
vr 28. 23.00 uur; Swingavond zoldercale:
Rik van Boekei.
za 29, 23.00 uur; concert Babes in Toyland
gevolgd door concert 'Loveslug', hardcore
Stadsgehoorzaal
za 29, 20,15 uur; 'Die Zauberflöte', opera
van Mozart, door hel Pools Geeelschap
Opera Kameralna Wraszawa.
Leiderdorp
Muzenhof
zo 30, 12.30 uur; in kader van Cultureel
Weekend Leiderdorp: concert door 'Ensem
ble Festoen', met muziek uit de 18e eeuw,
werk van Bach. Brunetti en Telemann.
Noordwijkerhout
De Schelft
vr 28, 20.15 uur. Spaan9 Gitaerfesti|n met
Lydia Gitana.
Oegstgeest
Gfoene Kerfcje
za 29. 20.15 uur; concert Leids Barok En
semble met werk van o.a. Pureed. Tele
mann. Durante en Rameau
zo 30. 20.15 uur; Concertsene Groene
Kerk pianoduo Wyneke Jordans Leo van
Doeselaar, werk van Mozart, Schumann,
Röntgen, Ravel en Milhaud
Leiden
Leidse Schouwburg
vr 28, 20 15 uur Hel Nationale Toneel
'Shirley Valentine', solotoneel van Anne-Wil
Blankers.
za 29,20.15 uur; (première) Muzikaal Enter
tainment The Shooting Party',
do 4, 20.15 uur, cabaret 'Made in Braille
door Vincent Bijlo.
LAK-Theater
vr 28, za 29, 20.30 uur; Stichting Wereldpre
mières 'De Wereldverbeteraar'
zo 30, 15.00 uur; kindervoorstelling vanel 8
laar): 'De laalsle lucifer', door Orkater i.s.m
Cees Brandt.
do 4. 20.30 uur; Arl Pro "Hedda Gabler
Micro-theater
vr 28, za 29. 21.00 uur; 'Una Giornata Parli-
colare', mmv Clara Smit en Jaap van Ek.
Alphen aan den Rijn
Parktheater
vr 28, 20.30 uur, Iry-outvoorslellmg Opus
8'. door Purper, met Erik 8rei|. Frans Mul
der. Alfred van den Heuvel en Jan Simon
Mmkema.
Leiderdorp
Muzenhof
za 29. 14.30 uur. kindervoorstelling (6 tol 12
jaar) 'Dmg Dong, doe ji| even open', door
Teeie
AT&T Danstheater
vr 28. za 29, 20 15 uur; Het Nederlands
Dans Theater Overgrown Path'. Kytian-
/Janacek, 'Svadebda', Kylian/Strawinsky en
nieuw ballet van Kylian.
Circustheater
zo 30. 12.15 uur; Jonge Meesters aan Zee
Raphael Oleg (viool) en Pascal Roge (pia
no), werken van Schuberl en Van Beetho
ven.
zo 30, 20.15 uur; 'Die Zauberflote', opera
van W A Mozart, door Warschau Sinfoniel-
ta otv Ruben Silva.
Diligentia
vr 28, 20.15 uur, Jango Edwards: Holey
Moley'.
za 29, 20.15 uur, Pim Jacobs Louis van
Dijk- 'Pianolestijn'.
zo 30, 11.30 uur. Pianorecital door Else
Krijgsman, werken van Chopm.
zo 30, 14.30 uur; Theaterconcert door Eva-
Maria Hagen "Eva's Piep Show'
zo 30. 20.15 uur; Gitaarreotal door Pavel
Steidl. met werk van Bach, Loay, de Mudar-
ra, Janacek, Vohtisek en Castelnuvo-Te-
Dr. Anton PhHipszaal
vr 28. 20 15 uur. Het Residentie Orkest ofv
Aldo Ceccato. mmv Peter Orth (piano), Ma
rion van den Akker (mezzo-sopraan). Henk
Vonk (tenor) en het Nederlands Kamerkoor,
werk ven Rachmoninov en Skrjabm.
Koninklijke Schouwburg
vr 28 (premielre). za 29. zo 30. 20.15 uur.
Hel Nationale Toneel "De Misantroop'
Amsterdam
Carré
dag. (beh. ma). 20 15 uur; 'André van Duin
Revue', mei André van Duin. Frans van
Dusschoten. Marjolein Siigte e a.
Concertgebouw
vr 28, 20.15 uur, Hot Gelders Orkest olv Ro
berto Benzi. mmv Rapael Oleg (viool), werk
van Lalo. Berlioz en Ravel
za 29, 20.15 uur. Asko Ensemble. Schon-
berg Ensemble. Slagwerkgroep De Haag
olv Rembert de Leeuw, werk van Mess>aen
ma 1,do4. vr5. 20 15 uur, Nederlands Pml-
harmonitch Orkest otv James Loughran
mmv Theodora Gearets. viool, werk van
Dvorék. Vaugtian en Elgor
di 2, 20.15 uur. Amsterdam Wind Orchestra
olv Heinz Fnesen. mmv Han de Vries, hobo,
werk van Jager, Kaliwoda, Prokofiev
woe 3. 12 30 uur. lunchconcert UvA studen-
lenorkest J. Pzn Sweel-nck otv Vincent de
Kort.
woe 3.20 15 uur. Nieuw Sinfonietta Amster
dam olv Lev Markiz mmv Christa Pleiler.
mezzosopraan, werk van S|OStakowit»j,
Tsvetajeva.
C.C. Amstelveen
vr 28. za 29, zo 30. 20.15 uur. Zondagskin
deren mei Johnny Kraaykamp. Simone
Rooskens. Pieter Lutz en
di 2, 20.15 uur; Mini on Maxi met 'Sprake-
Muziektheater
wo 3, 18.00 uur; De Nederlandse Opera
Parsifal", van R. Wagner, mmv Nederland'-
Phrlharmomsch Orkest on solisten olv Hert-
mul Hoenchen
woe 3, 18.00 uur, De Nederlandse Opera
speefl 'Porsival' van Richard Wagner, mmv
Nederlands Philharmonisch Orkest olv
Hartmut Haenchen
Nieuwe do la Marlheeter
dag. (beh ma), 20.15 uur, Hans überg 'Ka-
del No 4711'
Stadsschouwburg
vr 28. za 29, 20 15 uur; Toneelgroep Am
sterdam Vrijdag" van Hugo Claus, mei o.a
Aflette Weygers. Rik van Uffelen.
ma 1 l/m woe 3, Hel Nationale Toneel met
'De Misantroop". Rudolf Lucmer. AdnaanOr-
ree, Guus;» van Tdborgh. Leopold Witte e a
do 4. Teatr Sludo War&cnau De l'aga ver
duistering der schitderi)en', naar "Under the
Vuicano'
Rotterdam
Do Doelen
vr 28, 20 15 uur, zo 30. 14.15 uur. Rotter
dams Phifharmonisch Orkest otv James
Corrton, mmv Frank Peter Z'mnwmenn
(viool) en Marien van Staalen (ceUo), werk
van Strauss en Moznri
di 2. 20 15 uurconcert door The Dubimem
Luxor Thcetor
dag 20.15 uur, musical Sweel Chantymet
Simone Kleintma. Fred Butter, Hans van
der Gragt e.a.
Rotterdamse Schouwburg
vr 28. 20 15 uur; "Die Zeuberflöie'. van W A
Mozart, door Opera Kamoratna Wmiawn
uil Poten
za 29. zo 30. 20 15 uur. ZuKJafnkaanso mu
sical Streef»sters'. door Tho Mamu
Piayers
do4.20 15uur.try-out RO-Theaier Katop
het heet zinken dak', mot Trudy Labij. Joop
Keesmaat. Sylvia Poorta a
Theater ZukJpioln
zo 30. U.30 uur Scap#x> Bakt* Rotterdam
Ed Wubbe. Ni* Dommus. Nil# Chnste. Pul-
cineBa
wo 3. do 4. 20 15 uur. 'Zond nqxk.no er en
met Johnny K/aaykamp. Sunone Rooekana,
Pieter Lutz o a