'De Avonden' de beste film Russisch Ballet is meer dan Bolsjoi Wat gebeurde er in het bos? Dwars en onvermoeibaar Slotavond vooral saai DONDERDAG 27 SEPTEMBER 1990 PAGINA 23 Theaterplatform Circle Percussion met "Rashomon". Tekst: Fay Michael Kamn op basis van verhalen van Ryunosuke Akutagawa. Muziek: Michael de Roo. Re gie Aram Adnaanse. Gezien op 26 septem ber in de Leidse Schouwburg. LEIDEN Het vertellen van ver halen schijnt weer in te zyn. Ver tellersfestivals zijn aan de orde van de dag en in het theater zie je dat regisseurs teruggrijpen op de klassieke kop-en-staart stukken Een goed verhaal of toneelstuk houdt voortdurend de aandacht van de luisteraar of toeschouwer vast. In de voorstelling 'Ras homon' van het Utrechtse Thea terplatform en het ingehuurde Circle Percussion, komt het ver haal weliswaar langzaam op gang maar met het verstrijken van de tijd raak je er helemaal in. In een bos zijn een man en een UTRECHT (ANP) - Om iets te doen aan de tanende belangstelling voor de museumjaarkaart heeft de gelijknamige stichting gisteren in Utrecht een overeenkomst gesloten met de Rabobank. Deze stelt de kaart gratis beschikbaar aan twee miljoen van haar rekeninghouders met een Euro-pas. Volgens directeur F Verbaas van Museumjaarkaart krijgt de stich ting hiervoor een vast bedrag, onge acht het aantal kaarten dat de bank verspreidt. De stichting besloot tot deze „unieke" overeenkomst na het sterk teruglopen van het aantal mu seumjaar kaarten. In 1989 waren er nog 280.000 hou ders van een jaarkaart, maar dit jaar liep dat aantal terug tot 170 000 a 175.000 stuks. Verbaas schreef die verminderde belangstelling toe aan een prijsverhoging en een extra toe slag die kaarthouders voor sommi ge bijzondere tentoonstellingen moeten betalen. Voor normale bezoekers blijft d» De artistiek leiders vanhet Moscow Classical Ballet: Nataliya Kasatkina en Vladimir Vasilyov. uotoGPn/wiUem kaart gewoon te koop bij een aantal Hx.inki musea en kantoren van de VW Nieuw is volgens Verbaas dat de kaart niet meer voor een kalender jaar geldt, maar dat deze op elk ge wenst moment kan ingaan Een deel van de inkomsten gaat naar de musea als vergoeding voor het toenemende bezoek. Daarnaast kan de stichting voor de musea pu bliciteitscampagnes bekostigen. De prtjs van de museumkaart gaat voorlopig niet omhoog, aldus Ver baas O'Connor in Ahoy ROTTERDAM De Ierse zangeres Sinead O'Connor komt op dinsdag 30 oktober voor een éénmalig optre den in Nederland naar het Rotter damse Ahoy'. De 23-jarige O'Con nor stond dit jaar vele weken num mer één in de hitparade met haar singel 'Nothing Compares 2U'. Mo jo Concerts begint zaterdag met de kaartverkoop bij de bekende voor verkoop adressen. vrouw door een beruchte bandiet overvallen. De man is dood, de vrouw blijkt verkracht. Tijdens de rechtzaak getuigen de drie be trokkenen (de dode man via een medium) en een getuige ieder een andere versie van het gebeurde zodat de toeschouwer als een ech te rechter moet beslissen welk verhaal van de vier waar is. De moraal die daarachter steekt is ''Het lijkt er op dat de mensen zien wat ze willen zien en horen wat ze willen horen". De man. de vrouw, de bandiet en de getuige zetten je met hun mooie woorden voortdurend op het verkeerde been en dat maakt het speuren naar de ware toedracht wel zo prettig. Op basis van een verzameling twaalfde eeuwse Japanse verha len, schreef Ryunosuke Akutagawa (1892-1927) zijn ver halen. waarvan er twee bewerkt werden tot de film 'Rashomon' (1951) van Kurosawa en die sa men werden weer bewerkt tot het toneelstuk 'Rashomon'. Door deze vermenging van genres, is het verhaal in theatrale zin niet al tijd even aantrekkelijk. Het ver tellen over gebeurtenissen in het verleden maakt de voorstelling nogal traag en statisch. In flash backs wordt weliswaar de situatie in het bos nagespeeld maar de re torische woorden hebben ook daarin de overhand. Pas na de pauze 'gebeurt' er wat. Dan wordt er in de Japanse gestileerde vechtscènes wild met zwaarden gezwaaid en kan de live spelende groep Circle Percussion flink uit pakken. Tot dan toe had de groep het verhaal met een roffel of een fluitje hier en daar het verhaal sfeervol ondersteund. En in de coulisse hadden enkele bewegers wat Japans bewogen. Regisseur Aram Adriaanse heeft met de amateurspelers een meer dan verdienstelijke voor stelling gemaakt, al hield het ver haal en niet het theater het span nend De vormgeving was even efficient als mooi en voor de ou dere kinderen in de zaal moet het genieten geweest zijn. En voor de volwassenen is het heerlyk om op een amusante manier weer eens met je geweten te mogen spelen INGRID VAN FRANKENHUYZEN Kalf voor Hoffman en Van de Ven Van onze correspondent Peter Nijssen "Schrijven is voor mij een fysiolo gische gewoonte, zoals eten en slapen. Ik voel me maar half mens als ik niet iedere dag iets schrijf'. De gistermorgen in Rome op 82- jarige leeftijd overleden Italiaan se schrijver Alberto Moravia is min of meer in het harnas gestor ven. Vanaf zijn romandebuut in 1929 tot aan zijn dood heeft Mora via vastgehouden aan de gewoon te zijn ochtenden schrijvend door te brengen. Maar niet alleen met de pen heeft Moravia gedurende zestig jaar een stempel gedrukt op het culturele leven in Italië en ver daarbuiten. De nestor van de Italiaanse letteren trad ook als kritisch intellectueel voortdu rend op de voorgrond. Moravia's meningen over poli tieke en maatschappelijke ge beurtenissen waren spraakma kend en, vooral onder linkse in telligentsia, opinievormend. Niet voor niets werd hij, tegen wil en dank. de 'Bocca della Verita' (spreekbuis der waarheid) ge noemd. Moravia was niet bang om meningen te verkondigen die dwars tegen de publieke opinie ingingen. Deze zomer nog was hij de belangrijkste vertegenwoordi ger van het anti-Mondiale-comité, dat protesteerde tegen de meedo genloze manier waarop alles in Italië aan het WK-voetbal ten of fer werd gebracht. En hoewel hij politiek stomvervelend vond, deinsde hij er niet voor terug om wille van een politieke kwestie op de barricade te klimmen. Tot voor kort had hij voor Onafhankelijk Links zelfs zitting in het Euro pees Parlement. De tomeloze energie waarover Moravia een groot deel van zijn le ven beschikte, heeft hij tot op het laatst ook gestoken in journalis tieke arbeid en meestal in com binatie daarmee in reizen. Tot op heden verscheen er iedere week een filmkritiek van hem in L'Espresso (Moravia schreef er meer dan 1500). Als filmgek was hij vrijwel dagelijks in de bio scoop te vinden. Dat Alberto Moravia (geboren 28 november 1907) al op 21-jarige leeftijd wist te debuteren met zijn beroemdste roman 'De onver schilligen' (Gli Indiffirenti) hangt samen met een in zijn jeugd opge lopen tuberculose, die hem jaren lang bedlegerig maakte. Gedu rende zijn ziekte deed Moravia voornamelijk één ding: hij las de oude en moderne klassieken, een bezigheid die zijn schrijftalent ge voed heeft. Met 'De ónverschilli- gen', waarmee hij eerder dan Ca mus en Sartre een existentialisti sche roman schreef, vestigde Mo- Fabrikant sigaretten steunt talent AMSTERDAM/BERGEN OP ZOOM (GPD) - Philip Morris Holland gaat talentvolle kunstenaars helpen. Met de oprichting van de Philip Morris Fi nest Selection Foundation wil de sigarettenfabrikant kunstuitingen met een vernieuwend karakter ondersteunen. Dat is gisteren in het Concertge bouw in Amsterdam bekendgemaakt. Voorlopig richt Philip Morris zich vooral op muziek. In opdracht van de Foundation zal een raad van advies jaarlijks een voordracht uitbrengen. Die raad staat onder voorzitterschap van de musicus Theo Olof en bestaat verder uit journalist Jan Rubinstein, Peter Smids (directeur muziekcen trum Vredenburg), muziekrecensent Eddie Vetter en musicus Joop Stok- Icermans. Het fonds wil een bijdrage leveren aan de ontwikkeling en verdere ont plooiing van de talentvolle kunstenaars en ook een groter publiek voor hen interesseren. Het uitgangspunt bij de adviezen moet zijn dat de musici in aanleg tot aandachttrekkende prestaties in staat zijn. De nadruk ligt op (Vernieuwende muziekuitingen. Philip Morris kan de kunstenaars op verschillende manieren helpen. Het uitbrengen van een CD, het organiseren van een reeks concerten en "iet sponsoren van deelname aan bijvoorbeeld een masterclass behoren volgens de fabrikant tot de mogelijkheden. I Met deze Foundation heeft Philip Morris Holland zijn tweede kunstpro ject opgezet. Eerder is begonnen met de serie Kunst in de Zuidelijke Ne- lerlanden. Daarin worden beeldende kunstenaars en schrijvers gepresen teerd. ravia vrijwel meteen zijn grote naam. Maar de roman wekte bij de fas cistische overheersers onder Mussolini en bij fatsoensrakkers ook heftige beroering. In hun ogen was Moravia een ontaarde geest, die een boek met een "ver werpelijke moraal" had geschre ven. Dit omdat het een pessimisti sche visie gaf, en omdat de Itali aanse bourgeoisie er in al zijn naakte onbenulligheid in werd getoond. Toen Mussolini en con sorten hem een schrijfverbod op legden, begon Moravia aan een langdurige omzwerving door West-Europa, de Sovjetunie en China om maar niet in het door het fascisme uitgeholde Italië te hoeven zijn. Later verklaarde Mo ravia, dat de jaren tussen 1933 en 1943 de zwartste uit zijn leven wa ren. In 'Negentienvierendertig' (1982) heeft Moravia zijn walging van die tijd in romanvorm ver werkt. In de vele jaren na zijn debuut heeft Moravia een indrukwek kende bibliografie bij elkaar ge schreven, waarvan 'De reis naar Rome' (een roman die dit jaar in het Nederlands verscheen) en de novelle 'De villa van de vrijdag" (dat zijn wereldprimeur in Neder land beleefde) de twee laatst ver schenen titels zijn. De overheersende aanwezig heid van de seksualiteit in zijn boeken verklaarde Moravia met de haast spreekwoordelijk ge worden zinnen: "Iedere schrijver heeft een sleutel om de deur van de werkelijkheid te openen. Ik heb sex, en met die sleutel kan ik over machtsverhoudingen en over politieke, sociale, culturele en menselijke relaties schrijven. Ik.ben helemaal niet geobsedeerd door sex. Het is alleen aanwezig in alles wat werkelijkheid is". Het Vaticaan zag dit toch an ders. Dat achtte Moravia's werk (ten onrechte, overigens) porno grafisch en plaatste in 1952 alle boeken die hij tot dan toe ge schreven had op de index. Het heeft niet mogen baten. Romans als 'De onverschilligen', 'Agosti- no', 'Vrouw van Roma (La Roma- na), 'De conformist' (II Confor- mista), 'De verveling' (La Noia), 'Hij en Ik' (Io e Lui) en 'Negen tienvierendertig', en zijn 'Raccon- ti Romani' (Romeinse verhalen) zijn gaan behoren tot de hoogte punten van de moderne wereld literatuur. Ondanks de allure die zijn per soonlijkheid en werken uitstraal den, bleef Moravia tot op zijn oude dag een man van innemen de bescheidenheid. "Ik!? Ik ben niets. Mijn boeken zeggen mij ook niks. Ik herlees ze zelden of nooit. Ik hou van de boeken van andere schrijvers. En ik hou van mijn tegenwoordigheid, van mijn aanwezigheid in het nu. Ik denk zelfs niet aan mijn toekomst", stelde Moravia dit voorjaar nog, toen hij voor de tweede en laatste keer in zijn leven Nederland be zocht. Aan die tegenwoordigheid is nu een einde gekomen. En het lijkt gepast het indrukkende in terview met Moravia dat Rosita Steenbeek hem enkele maanden geleden afnam op televisie, op nieuw uit te zenden. Alberto Moravia (1907-1990) meen directeur op zijn naamkaartje staan, zijn vrouw Nataliya Kasatki na draagt de mooie titel chef-ballet meesteres. Beiden waren top dansers in het Bolsjoi Ballet en heb ben diverse prijzen en medailles ge wonnen. Het 'corps de ballet' bevat een groot aantal topsolisten. van wie met name Vladimir Malakhov en Ilgiz Galamullin door de leiding als "uiterst veelbelovend" worden aangemerkt. Toeristisch "Bolsjoi heeft vooral uitstraling vanwege het theater", zegt Nataliya Kasatkina. die er zelf prima balleri na was. "Maar Russisch ballet is méér dan Bolsjoi, hoewel al onze le raren er vandaan komen". Ze zegt het niet met zoveel woorden, maar lijkt Bolsjoi wat meer als een toeris tische attractie te beschouwen. Cri tici die het Moscow Classical verge leken met Bolsjoi en Kirov, noemen het gezelschap van het echtpaar Va- silyov eigentijdser en wat minder gekunsteld. De eerste kwalificatie wijst Kasatkina af. de tweede wordt onderschreven. Politiek "Ik denk dat wfj zelfs traditione ler dansen dan het Bolsjoi. Het klas sieke ballet is uiterst belangrijk voor ons. Onze uitvoeringen van balletten als 'Zwanenmeer', 'Don Quichotte' en 'Romeo en Julia' zijn zeer gedegen, op een grondige tech nische basis", zegt ze zonder valse bescheidenheid. Wel noemt ze het Moscow Classical minder officieel, spontaner dan Bolsjoi. "Ons ballet is meer open voor het publiek. Met name Amerikaanse en Japanse cri tici hebben uitvoerig geschreven over de bijzondere relatie tussen uitvoerders en publiek. De sfeer in onze groep is uniek. De leraren gaan op menselijke wijze met de dansers om. Bij ons wordt ook minder over geld gepraat dan bij het Bolsjoi bal let". Van onze correspondent Pieter van Lierop UTRECHT René Solleveld mocht in 1981 als producent van 'Het Teken van het Beest' het allereerste Gouden Kalf voor de beste Nederlandse speelfilm in ontvangst nemen. Gisteravond tijdens het Slotgala van de tiende editie viel opnieuw René Solleveld en zijn partner Peter Weijdeveld' het 'zwaarste' kalf toe. Nu voor de productie van 'De Avon den'. Deze door Rudolf van den Berg geregisseerde film werd bovendien bekroond met de onderscheiding voor de beste acteur, zodat Thorn Hoffman nu eindelijk de stoffelij ke waardering in ontvangst kon nemen die hem al een reeks van jaren gegund werd. UTRECHT Het zou allemaal anders gaan met het slotfeest van de Nederlandse Filmdagen, zo was beloofd. Vanaf dit jaar zou het halfbak ken feestje dat in het verleden de film week afsloot, worden vervangen door een glamoureus eindbal mét rode loper voor de gasten, en dat was nog maar een detail. Maar gisteravond bleek dat de slotavond van de tiende editie van de Nederlandse Filmdagen wederom perfect past in de traditie 'tikkeltje gênante vertoning'. Althans voor wie in de zaal aanwezig waren. Dat een belangrijk deel van het publiek dezelfde stoelnummers op hun kaartje hadden staan, was maar een kleinigheid, waardoor de avond wat onrustig begon. Irritanter was het saaie en soms moeizaam verlopende programma, waarin gasten niet duidelijk wisten wanneer op te komen, af te gaan en wel of niet een dankwoordje te spreken. De zenuwachtige presentatrice Jantiene de Jong kon maar met moeite op spontane situaties inspringen en deed weinig anders dan wat haar was opgedragen: het keurig braaf introduceren van de prijsuitreikers en het opsommen van de nominaties. Of zij nu haar werk jets te snel deed. of de gasten te kort van stof wa ren, feit is dat het programma een kwartier eerder was afgelopen dan was gepland. Als ze daar bij de NOS maar geen problemen door hebben gekregen. Zo kwam het dat de avond, ondanks het fraaie intermezzo van Mathilde Santing en de geoliede muzikale begeleiding van het Metro- pole Orkest o.l.v. Henk Meutgeert, geen feest wilde worden. Het meest feestelijk was nog het knallende vuurwerk buiten het Mu ziekcentrum Vredenburg, dat de binnenstad van Utrecht een flinke tijd in een kruitdamp hulde. Misschien moet volgend jaar het hele bal maar naar buiten. Een gevolg van de bekroning van 'De Avonden' als beste film en dus niet in de categorie beste regie, houdt in dat Rudolf van den Berg de kans misliep maar hij kan er moeilijk óm treuren om voor de derde keer een Kalf mee naar huis te nemen. Eerder won hij met Sal Santen Rebel als beste documentai re (1982) en voor de regie van de speelfilm Bastille (1984). Zo blijft het Kalverenrecord voorlopig nog op naam staan van Jos Steling die zijn veestapel een week geleden op drie stuks bracht, toen hem de Cul tuurprijs was toegestoken. De Re gie-prijs van dit jaar ging naar Frou- ke Fokkema voor haar debuutfilm Kracht. Volgens de 23 critici van de KNF- jury was overigens niet 'De Avon den", maar 'Romeo' de beste film. Rita Horst ontving de Prijs van de Nederlandse Filmkritiek, een tien jaar geleden door het Utrechts Nieuwsblad ingestelde prijs waar aan een bedrag van 2500 gulden is verbonden. Rita Horst werd derhal ve de tweede debuterende cineaste die dit jaar meteen ook gelauwerd werd. En ook 'Romeo' werd dubbel bekroond, want hoofdrolspeelster Monique van de Ven ontving het Gouden Kalf voor de beste actrice. Net als Thorn Hoffman stond zij al jaren in de wacht, maar het is er nu dan toch van gekomen en net zo te recht als in het geval Hoffman. Onverwacht Een aardige 'coup de theatre' pleeg de het door Wim Verstappen gepre sideerde oordelende college met het toekennen van de Speciale Ju ry-Prijs aan 'Ava Gabriel', de door Felix de Rooy en Norman de Palm vervaardigde Curagaose speelfilm die geen enkele nominatie had ge kregen en waar men dus toch be paald niet overheen blijkt te hebben gekeken. Als beste documentaire is Goud dorst uit de bus gekomen, een in Brazilië opgenomen film van Joost Kraanen. Schröderingskat werd ge honoreerd als beste korte film. Ma ker Paolo Pistolezi werd in 1985 door de kritici in Utrecht de Cannon Award gegeven voor de beste Aca demiefilm. Het Gouden Kalf voor de beste reclame-film (dit jaar voor het eerst toegekend) kwam terecht bij een niet-Nederlander: Trevor Wrenn, maker van Hamka's, dat schijnt een nieuw zoutje te zijn dat nu wel ongedacht veel aandacht op loopt. Tenslotte was er de vak-prijs, een Gouden Kalf dat dit jaar werd toe gekend in de discipline filmmuziek en daarmee werd dan componist Loek Dikker gepaste eer gebracht. In Utrecht zijn gisteravond de Gouden Kalveren uitgereikt. Deze hoogste Nederlandse filmonderscheidmg werd toegekend aan Frouke Fokkema (links) die de regie deed van de film 'Kracht'. Thorn Hoffman voor zijn rol in 'De Avonden' van Gerard Reve en Monique van de Ven voor haar aandeel in de film 'Romeo'. koto anpi Moscow Classical State Ballet voor het eerst in Nederland AALTEN Binnen vijf we ken ruim dertig voorstellin gen in Nederland en België en dan direct door naar an dere plekken op de wereld bol. De toernee van het Mo scow Classical State Ballet is niet bepaald een toeristisch uitje. Het gezelschap weet wat werken en reizen is. De dansgroep heeft in haar vierentwintigjarig bestaan al meer dan zestig lariden be zocht, van de Verenigde Sta ten tot Japan. Ze zijn nu voor het eerst in Nederland. De zestig dansers, veertig orkestleden en de admini stratieve en technische staf (in totaal 127 mensen) heb ben tijdelijk domicilie ge vonden in een bungalow park in Aalten, van waaruit zij de schouwburgen zullen aandoen. Zaterdag en zon dag treedt de groep op in het kader van het Arnhemse fes tival Passage Oost-Europa, de Nederlandse toernee be gin november afgesloten met drie uitvoeringen in Winterswijk. Alle voorstel lingen in Nederland zijn uit verkocht. De Russische dansschool is wereld beroemd. Wie Russisch ballet zegt, zegt Bolsjoi. Begrijpelijk maar onte recht, vindt het echtpaar Vasilyov, de artistiek leiders van het Moscow Classical. Vladimir Vasilyov heeft de functies kunstdirecteur en alge- Toch zijn ook binnen het gezel schap van het Moscow Classical dis cussies over de ontwikkelingen in de Sovjet-Unie onvermijdelijk. Ont wikkelingen die ook grote gevolgen hadden en hebben voor de dans groep. Kasatkina. bevoorrecht door haar status - als kenner van vele 'cuisines' verkiest zij de originele Japanse gerechten - is gematigd op timistisch over de toekomst van haar land. "Er zijn op dit moment enorme problemen in Rusland. Maar Glasnost en Perestroika zijn noodzakelijk. We kunnen in ieder geval zelf kiezen welke toekomst we willen". Dat binnen één week zo wel geen brood als sigaretten te koop waren, was volgens haar geen toeval. "Allemaal politiek". Voor het Russische ballet was een andere periode veel belangrijker. Dat was het tijdperk Brezjnev, toen de censuur één van haar bedenkelij ke hoogtepunten kende. "Many, many stupid things", zegt Kasatki na herhaaldelijk. Dansen mocht, maar alleen de klassieke balletten. Moderne choreografie was absoluut verboden Ze heeft op het ministe rie van cultuur met eigen ogen ge zien dat haar naam en die van haar man op een 'Zwarte Lijst' stonden. Vasilyov en Kasatkina mochten bij het Bolsjoi dansen, maar geen cho reografie doen. Erotisch 'Many stupid things' gebeurden er vooral rond 'Creation of the world', het ballet dat gebaseerd is op het scheppingsverhaal uit het bijbel boek Genesis en onder meer in Arn hem en Winterswijk wordt gedanst. "Het stuk werd door zeven verschil lende commissies beoordeeld. De minister van cultuur was heel strict. Alles werd afgekeurd. Voorbeel den? De 'Creation' was geen Sovjet kunst, in die tijd een absolute voor waarde. Het decor bevatte te veel stenen en te weinig bloemen. De Sovjet-Unie was toch een paradijs? Er werden vergelijkingen getrok ken tussen God en Lenin. De 'Crea tion' was in de ogen van de autori teiten ook te erotisch. Er werden steeds weer opmerkingen gemaakt over 'sex en dertig graden' We had den geen flauw idee waar ze het over hadden. Het bleek te slaan op de hoek die de benen van de engels maakten. Dertig graden was te veel. zou onzedelijke gedachten kunnen veroorzaken". Ze kan er nu om lachen en pro beert de geschiedenis te relativeren. "We kunnen nü niet begrijpen wat er allemaal gebeurde, maar het was ons leven. We mochten dansen en waren gelukkig daarmee". Opmer kelijk: één week na het overlijden van de genoemde minister werd 'Creation' door tientallen Russische balletgroepen in het programma opgenomen. Kremlin Volgend jaar bestaat het Moscow Classical een kwart eeuw. Dat wordt gevierd met een groot aantal uitvoeringen in hun eigen theater in Moskou, het Kremlin paleis. Een theater met zesduizend stoelen, dat bij elke voorstelling volledig uitver kocht is. "Wij proberen blij ballet te dansen, een programma te verzor gen waardoor de bezoekers tijdelijk hun dagelijkse zorgen vergeten", al dus Kasatkina. Er zijn grootse plan nen om een enorm balletcentrum te bouwen, waarin ruimte is voor alles wat met ballet te maken heeft, in clusief een design studio, biblio theek en een internationale dans school. Voor de uitvoering worden westerse ondernemingen gezocht. Maar eerst de Nederlandse toer nee. Kasatkina zegt benieuwd te zijn naar de reacties ("Elk land rea geert anders") en toont zich ver heugd over de vier vrije dagen die het gezelschap rest binnen het drukke programma. "Natuurlijk de grote musea, maar vooral de Neder landers zelf. Het normale leven, met in de steden maar in de dorpen. Dat wil ik leren kennen'' Jaarkaart musea krijgt prikkel door Rabobank '1

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 23