TAD LEIDEN
Woonlasten fors
omhoog in Leiden
'Begraafplaats Groenesteeg, een van de mooiste plekjes in Leiden'
Ogb stijgt voor huizen bijna 20 procent
lichtere straf voor man clie
levensverzekering oplichtte
Minima betalen in '91
geen reinigingsrechten
LEIDSCH M DAGBLAD
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 1990
LEIDEN Leidenaars krij
gen volgend jaar te maken
met een forse lastenverzwa
ring. De onroerendgoedbe-
lasting (ogb) stijgt met ge
middeld 19,6 procent, het lo-
zingsrecht voor eigenaars
gaat omhoog en het tarief
voor het ophalen van huis
vuil stijgt van 103,20 gulden
naar 226,80 gulden per jaar.
Dat blijkt uit de begroting
Kortere celstraf
na 'misse' streek
LEIDEN/DEN HAAG - Voor het
Haagse gerechtshof is gisteren 15
maanden cel geëist waarvan zes
voorwaardelijk tegen een 29-jarige
Leidse wegens mishandeling van
een bejaarde en een reeks andere
misdrijven. De rechtbank in Haag
veroordeelde de vrouw eerder tot
twee jaar cel, maar zij ging in beroep
omdat zij die straf te hoog vond.
Op 3 april 1988 ging de toenmali
ge heroineprostituee met een 75-ja-
rige Leidenaar mee naar diens wo
ning. Toen de bejaarde even naar
het toilet ging, wierp de vrouw ro
hypnol in zijn borreltje. De man
werd na enige tijd doodziek wak
ker. Zijn horloge, gouden ring, por
temonnee en autosleutels waren
verdwenen.
De verdachte gaf gisteren niet al
leen deze zaak volmondig toe, maar
ook nog tal van andere misdrijven,
waaronder bedreiging van een taxi
chauffeur met een broodmes.
Toch vond de Leidse de straf die
de rechtbank oplegde te zwaar. "Ik
wist niet goed wat ik deed omdat ik
voortdurend onder invloed van co
caïne en heroïne was".
De procureur-generaal noemde
het vonnis van de Haagse recht
bank 'aan de forse kant', gelet op de
omstandigheden van de vrouw.
Daarom stelde hij het hof een lagere
straf voor.
Uitspraak op 5 oktober.
voor 1991 die gistermiddag
is gepresenteerd.
De ogb stijgt gemiddeld met 19,6
procent ondanks de daling van het
tarief per 3000 gulden die een wo
ning waard is. Alle huizen zijn dit
jaar opnieuw getaxeerd. De waarde
van alle panden is met bijna een
miljard gulden toegenomen, verge
leken met 1985. Bedrijfspanden
werden gemiddeld 6,9 procent meer
waard en de waarde van woningen
is gemiddeld 19,6 procent gestegen.
De stijging is het sterkst bij wonin
gen tussen de 150.000 en 250.000
gulden (25 a 26 procent). Woningen
tussen de 60.000 en 120.000 gulden
stegen het minst in waarde (16 pro
cent).
Het tarief voor de ogb wordt vast
gesteld op basis van de opbrengst
die de gemeente nodig heeft. Voor
een sluitende begroting was een ex
tra opbrengst van ruim 3,9 miljoen
gulden nodig.
"Verreweg de meeste mensen
worden geconfronteerd'met een ho
gere aanslag. Als je huis niet in
waarde is gestegen, ga je er iets op
vooruit. Maar dat zijn echt inciden
ten", zegt de wethouder van financi
ën P. Bordewijk. Bij de aanslag voor
de ogb wordt vermeld hoe hoog de
nieuwe taxatiewaarde is. Tegen de
aanslag kan beroep worden aange
tekend.
Bedrijven krijgen te maken met
een mindere stijging van de ogb,
maar 'er zijn ook jaren geweest dat
juist de eigenaars van woningen
van een nieuwe taxatieronde profi
teerden', aldus Bordewijk. Het is
volgens hem 'absoluut onmogelijk'
om de stijging voor bedrijfs- en wo
ningeigenaars even groot te laten
zijn. "Je moet namelijk voor wonin
gen en niet-woningen hetzelfde ta
rief per 3000 gulden van de waarde
rekenen".
Het lozingsrecht voor eigenaars
van een rioolaansluiting wordt met
14 procent verhoogd, van 111,37
gulden per aansluiting tot 127 gul
den. Bedrijven die afvalwater af
voeren krijgen te maken met een
stijging van 17 procent.
De kosten voor het verwerken
van huisvuil stijgen met 17,40 gul
den per maand.
Alle overige tarieven en heffingen
worden 2,5 procent duurder.
De hondenbelasting wordt in
1991 niet verhoogd. Volgens Borde
wijk zou de extra opbrengst name
lijk gebruikt moeten worden voor
het maken van nieuw voorlichtings
materiaal. Door het tarief niet te ver
hogen, kunnen de folders van dit
jaar ook volgend jaar nog worden
gebruikt. "En de hondenbelasting
is de afgelopen jaren al flink geste
gen", aldus de wethouder.
Door verhoging van de tarieven
en met een aanvullende bijdrage
van het Rijk kan de begroting voor
volgend jaar sluitend worden ge
maakt. Vastgesteld wordt dat de ge
meente 'in financieel opzicht op het
goede spoor zit'. Het algemene te
kort neemt niet verder toe en de ver
wachting is dat het uiterlijk in 1995
volledig zal zijn weggewerkt.
Bij de gemeentelijke directies is
aangedrongen op 'uiterste terug
houdendheid' als het gaat om het
uitgeven van geld. Tegenvallers
moeten worden opgevangen door
een bezuinigingsmaatregel of door
een nieuwe belastingverhoging,
schrijven burgemeester en wethou
ders in de nota 'Financiële positie
van Leiden'.
In 1991 wordt 1,1 miljoen uitgege
ven aan nieuw beleid. In het voor
jaar wordt aangekondigd hoe de
resterende 5 miljoen gulden voor
nieuw beleid wordt verdeeld. Daar
bij worden bezuinigingsmaatrege
len niet uitgesloten, aldus het colle-
Door de lastenverzwaring in Lei
den ontstaat steeds meer ongelijk
heid met omliggende gemeenten,
constateerde Bordewijk. Hij vindt
dan ook dat het Rijk de financiën
anders over de verschillende ge
meenten moet verdelen. "Maar het
is een oud probleem. In de jaren
twintig gebruikte Voorschoten al
een poststempel waarop stond dat
de belasting in die gemeente zo laag
was".
Wethouder Bordewijk van financiën: 'Andere jaren profiteerden huisei
genaars juist van een taxatieronde'. (archieffoto)
LEIDEN Het college van B en W
ontziet volgend jaar de minima en
de mensen met een iets hoger inko
men. Veertienhonderd gezinnen
met een minimum-inkomen beta
len helemaal geen reinigingsrech
ten, terwijl drieduizend mensen de
helft van het tarief wordt kwijtge
scholden. Het tarief stijgt in 1991
van 103,20 gulden naar 226,80 gul-
Wethouder Bordewijk van finan
ciën maakte gistermiddag tijdens
een toelichting op de begroting
voor volgend jaar bekend dat het
college heeft besloten om deze
maatregelen te nemen. Hoe de
kwijtschelding precies geregeld
wordt, moet nog worden uitge
zocht. De kosten die het plan met
zich meebrengt worden opgebracht
door de huishoudens die wel de vol
le mep moeten betalen voor de kos
ten van het verwerken van huisvuil.
Omdat de lozingsrechten ook om
hoog gaan (eigenaars betalen 127
gulden per aansluiting tegenover
111 gulden dit jaar), stijgen de reini
gingsrechten met 18 gulden minder
dan eigenlijk nodig zou zijn om de
kosten op te vangen die zijn ge
moeid met de andere verwerking
van het huishoudelijk afval sinds de
vuilverbranding in Leiden is geslo
ten.
Eerder ging de gemeente ervan
uit dat de stijging minder fors zou
zijn omdat vuilstortplaats De Does
in Leiderdorp geld zou opleveren.
De Does kan echter door procedu
rele fouten van de provincie voorlo
pig nog niet in gebruik worden ge
nomen.
Dit jaar zijn de reinigingsrechten
al met 22,36 gulden gestegen. Deze
tariefsverhoging, die inging op 1
september, hoeft ook niet te worden
betaald door 1400 Leidse gezinnen
met een minimum-inkomen.
Verder neemt de gemeente geen
maatregelen om mensen met lagere
inkomens minder te laten betalen
dan Leidenaars die meer geld heb
ben. Andere jaren werden de reini
gingsrechten 'verrekend' met de
ogb waardoor mensen met lagere
inkomens er beter vanaf kwamen.
"Dat schiep toch wel onduidelijk
heid. We hebben nu besloten om de
reinigingsrechten voor iedereen te
laten stijgen, zodat voor alle burgers
duidelijk is wat de sluiting van de
vuilverbranding kost. Het enige wat
we hebben gedaan is het lozings
recht iets verhogen. Zo proberen we
de lasten iets te spreiden. Maar je
kunt niet te ver gaan. Bij huiseige
naars wordt meestal alleen gedacht
aan mensen in villa's, maar het zijn
ook woningbouwverenigingen, bij
voorbeeld. En die zitten er ook niet
zo riant bij", verklaarde Bordewijk.
DEN HAAG/LEIDEN - De 50-jange
man had samen met zijn ex-vrouw
uit Leiden het opzetje gemaakt om
de verzekering voor enkele tonnen
lichter te maken. Zij liepen tegen de
lamp en in oktober 1988 kreeg de
vrouw een voorwaardelijke straf
van de Haagse rechtbank, terwijl de
man tien maanden kon gaan zitten.
De procureur-generaal vond dat
ook onterecht en adviseerde het hof
om de man een straf te geven van
negen maanden waarvan zes voor
waardelijk.
Het tweetal zette in augustus 1987
heel Zeeland op z'n kop met hun
plannetje. De man huurde een mo
torboot en voer daarmaa naar de
kust van Zeeland. Daar liet hij de
boot aanspoelen en zijn ex-vrouw
aangifte doen van vermissing. Ver
schillende reddingspatrouilles voe
ren uit om de man te zoeken, van
wie men vermoedde dat hij over
boord was geslagen.
Tevergeefs natuurlijk, want de
ex-Leidenaar zat inmiddels ruim en
breed in Oostenrijk. Daar was hij in
afwachting van het geld dat de ver
zekeringsmaatschappij Helvetia
aan zijn ex-vrouw, met wie hij weer
bevriend was geraakt, zou uitkeren.
Dan zou zij zich bij hem voegen en
samen naar een ver land vertrek
ken.
Dat liet toch wel enige tijd op zich
wachten want de verzekerings
maatschappij vertrouwde het zaak
je niet. Er werd helemaal geen li
chaam gevonden en er klopten
meer zaken niet. De raadsman van
de verdachte, mr. Boomstra, gaf het
gisteren ook maar weer aan: het was
allemaal uiterst kansloos en ama
teuristisch opgezet. Na verloop van
tijd werd de man via een internatio
naal netwerk opgespoord en twee
maanden opgesloten voordat hij
werd uitgeleverd.
Behalve voor poging tot oplich
ting was de man tevens veroordeeld
voor het verduisteren van een auto
bij een Leidse garage. Vlak voor de
verdwijning had hij de pech dat zijn
auto kapot ging. Vandaar dat de
man bij een zaak vroeg om met een
auto een proefritje te mogen maken.
De handelaar heeft de wagen niet
meer gezien, omdat de man direct
koers zette naar Oostenrijk.
Ten slotte werd gisterochtend
ook de 1200 gulden boete behan
deld die de man van de politierech
ter had gekregen. Nadat alles aan
het licht was gekomen en man weer
in Nederland kwam, bleek dat zijn
vrouw een relatie met een andere
man was begonnen. Dat kon hij niet
verkroppen, forceerde op een gege
ven moment de deur en verkocht
zijn ex-vrouw een forse dreun. Zij
liep daarbij een gekneusde kaak op.
De procureur generaal vroeg het
hof om deze boete te verlagen tot
750 gulden.
Volgens de procureur generaal
had de man wel straf verdiend,
maar vond de verdeling van de straf
tussen man en vrouw niet correct.
Volgens de aanklager hadden bei
den evenveel schuld aan de oplich
ting. Dat de man volgens hem toch
een onvoorwaardelijke straf moet
krijgen, komt doordat hij over een
aanzienlijk strafblad beschikt met
daarop veroordelingen voor heling,
verduistering en oplichting.
Nog geen 'ja'
tegen huwelijk
tussen homo's
LEIDEN - Het Leidse gemeen
tebestuur zal voorlopig geen 'ja'
zeggen tegen het verzoek van
twee Vlaardingers om een ho
mohuwelijk. Wel wil het college
van B en W dat de landelijke
overheid opschiet met een wet
telijke regeling om een huwe
lijk, of iets soortgelijks, tussen
personen van hetzelfde geslacht
mogelijk te maken.
B en W hebben besloten om
er. samen met andere gemeen
ten, bij de rijksoverheid op aan
dringen de wet zodanig te wijzi
gen dat het mogelijk wordt een
relatie tussen twee mannen of
twee vrouwen wettelijk te be
krachtigen. Daarnaast wil het
college onderzoeken hoe in Lei
den een huwelijk tussen twee
mensen van hetzelfde geslacht
gesloten kan worden.
CDA-wethouder Walenkamp
heeft een afwijkend standpunt
ingenomen. Hij wil slechts een
onderzoek naar de wijze waarop
door de gemeente een duurza
me relatie tussen twee personen
van hetzelfde geslacht wettelijk
bekrachtigd kan worden binnen
de bestaande wetgeving,
B en W hebben een en ander
besloten naar aanleiding van
een verzoek dat een Vlaardings
vriendenstel heeft gericht aan
alle gemeentebesturen in Ne
derland. Het tweetal zou hun 18-
jarige relatie graag wettelijk er
kend krijgen. Het Leidse ge
meentebestuur zal de twee van
zijn besluit op de hoogte stellen.
Brochure uitgegeven met wandeling langs graf 17 bekende Leidenaars
Van onze redacteur Jan Rijsdam
LEIDEN - Nederlanders zijn geen graflopers. Het wandelen
langs graven en monumenten voor beroemde kunstenaars,
politici of professoren is ons land geen populaire bezigheid.
In het buitenland is dat anders. De dodenpaviljoens van
Venetië trekken massa's mensen, de monumentale
kerkhoven in Wenen en Parijs zijn voor de graftoerist een
ware attractie en rond de graven van rocksterren in de
Verenigde Staten is van een laatste rustplaats ook absoluut
geen sprake.
Nederland heeft geen echte begra
feniscultuur, geen imposante graf
monumenten of gebeeldhouwde
zerken, geen in steen gehouwen
vlammende teksten, kennelijk ook
geen illustere Nederlanders waar
voor men van heinde en verre komt.
Nederlandse begraafplaatsen zijn in
het algemeen sobere plekken waar
langs eenvoudige grindpaden lange
rijen, vrijwel identieke, marmeren
stenen staan met, eenvoudige, ma
chinaal ingegraveerde teksten. Het
zijn plaatsen waar rust en groen
overheersen. Volgens velen is dat
precies wat begraafplaatsen moeten
zijn: mooie verstilde plekken waar
aan alleen nabestaanden een be
zoek brengen.
Het Leidse gemeentebestuur be
sloot enkele jaren geleden de (voor
malige) begraafplaatsen in de Leid
se binnenstad in de nabije toekomst
deel uit te laten maken van een wan
delroute langs de groene singels.
Vorig jaar zegde de provincie toe
een subsidie van 65.000 gulden be
schikbaar te zullen stellen voor de
herinrichting van de voormalige be
graafplaats aan de Groenesteeg.
Deze begraafplaats ligt verscholen
in een uithoek van de stad, achter
de nieuwbouw aan de Oranjeg
racht. In 1975 werd de begraafplaats
officieel gesloten.
Op de rooms-katholieke Begraaf
plaats Zijlpoort, aan de Haven,
wordt nog steeds begraven. Om de
begraafplaats beter bereikbaar te
maken is een voetgangersbruggetje
over de Binnenvestgracht aange
legd dat de begraafplaats verbindt
met het onlangs aangelegde
Wandeling
De begraafplaats aan de Groene
steeg moet, volgens de gemeente,
eerst gerestaureerd worden voordat
het volwaardig deel kan uitmaken
van de groene gordel rond de bin
nenstad. Vooruitlopend op de res
tauratie heeft de gemeentelijke di
rectie kunst en cultuur vast een
brochure uitgegeven waarin een
wandeling over de begraafplaats
wordt gepropageerd. De wandeling
voert langs een 17-tal graven van
min of meer bekende Leidenaars.
Als inleiding voor de wandeling
geeft de brochure de nodige infor
matie over de geschiedenis van de
begraafplaats. Die gaat terug tot de
Franse tijd. Toen werd er in Leiden
nog begraven in de Pieters-, Hoog
landse en Vrouwekerk en op drie
bolwerken aan de rand van de (bin
nenstad. Napoleon verbood in 1811
nog langer in de kerken te begraven
en besloten werd dat er een begraaf
plaats bij moest komen. Omdat op
de bestaande bolwerken de armen
en kleine neringdoenden begraven
werden moest er dus een terrein ge
zocht worden waar leden van ge
goede families hun doden konden
begraven. Hiervoor werd het bol
werk aan de Groenesteeg geschikt
geacht.
Nadat de hervormde kerk met de
inrichting van de begraafplaats was
begonnen werd in 1827 door stads
architect Salomon van der Paauw
een uitbreidingsplan gemaakt:
wandelpaden werden aangelegd,
De begraafplaats aan de Groenesteeg.
beplanting aangebracht en er werd
een aula met bovenwoning ge
bouwd.
den voor het delven van een graf
voor volwassenen terwijl voor kin
deren 12,50 gulden werd gerekend.
In totaal werden er 1138 graven Pasgeborenen werden
gemaakt die werden onderscheiden
in gerhetselde en zandgraven in ei
gendom en huurgraven en een alge
gulden in een graf gelegd, aldus de
gemeentelijke brochure.
Ingrid Moerman, conservatrice van
meen graf. Een enkel graf kostte De Lakenhal en verantwoordelijk
toentertijd 60 gulden, een dubbel 80
gulden, daarbij kwam nog 25 gul-
de begraafplaats aan de Groene
steeg gering is. Maar, al heeft de be
graafplaats niet de monumentale
schoonheid van sommige buiten
landse kerkhoven, het is wel één
van de mooiste plekjes van Leiden,
vindt Ingrid Moerman.
Een smeedijzeren hek geeft toe
gang tot de begraafplaats. Heel fraai
is, volgens Moerman de grafsteen,
met jugendstilmotieven, van de
componist/violist Frans Coenen.
Verspreid over de begraafplaats
komt men verder versieringsmotie
ven tegen die gekozen zijn om de
speciale symboliek die met de dood
verbonden is. Zeer geliefd om het
graf te markeren was de gebroken
zuil als symbool voor de menselijke
vergankelijkheid.
Populair was ook de obelisk die
uit de Egyptische cultuur werd
overgenomen. Ook de afgeknotte
pyramide uit de Romeinse grafar
chitectuur stond sinds de tweede
helft van de achttiende eeuw in de
belangstelling. Uit de klassieke tijd
stamt eveneens de urn, al dan niet
gedeeltelijk afgedekt door een slui
er of draperie.
Andere doodssymbolen zijn de
gevleugelde zandloper en de vlin
der, de omgekeerde toorts staat
voor het uitgedoofde leven, terwijl
de slang gezien wordt als het eeu
wigheidssymbool bij uitstek. Ande
re eeuwigheidssymbolen zijn de
lauwertak, de taxus en de klimop,
die eeuwig groen blijven.
Gehavend
Wandelend over de paden zien we
de graven van bekende Leidse fa
brikanten, hoogleraren, kunste
naars en stadsbestuurders, zoals
Louis Marie de Laat de Kanter (lid
van de gemeenteraad, wethouder,
burgemeester van Leiden), Christi-
aan Snouck Hurgronje (hoogleraar
Arabisch), Lodewijk Gerardus Le
Poole (firmant in de Leidse firma Le
Poole in wollen stoffen en vlagge-
doek), Anna Cornelia Carbentus
(moeder van de beroemde schilder
Vincent van Gogh). Boudewijn
Franciscus Krantz akenfabrikant
en lid van de feme aiteraad), Jan
Willem Schaap en Salomon van der
Paauw (beide stadsarchitect), en
Floris Henrik Verster (schilder).
De tand des tijds heeft de begraaf
plaats aan de Groenesteeg niet on
aangetast gelaten. Veel grafzerken
en ornamenten zijn gebroken,
scheefgezakt of overwoekert door
klimop en onkruid. De hekje* rond
de graven zijn roestig. De meeste
grafschriften gehavend of ver
weerd, soms nauwelijks meer lees
baar.
Er zijn maar weinig mensen die
het wandelen over de begraafplaats
Groenesteeg als een geliefkoosde
bezigheid zien. Juist daardoor is het
één van de mooiste, verstilde plek
jes van de stad Leiden. Te vrezen
valt dat dat niet lang meer zo zal blij-
STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN
