De opmerkelijke opmars
van kip- en kalkoenvlees
Geurige citroen met fijne aroma
van schil onmisbaar in de keuken
De Vries biedt verpleging
drie procent loonstijging
Gifgas en Golf van belang
voor textielimport VS
Vraag uit DDR drijft
prijs groenten en fruit op
WOENSDAG 19 SEPTEMBER 1990
itf=ui=uii]:u;i:<=us
Ieder die in de Siciliaanse stad Pa
lermo is geweest en daar wat rond
gekeken heeft in de omgeving, zal
nooit meer de verrukkelijke geur
vergeten van de uitgestrekte ci
troenboomgaarden. Die pittige, aro
matische geur van de duizenden ci
troenbomen met hun blanke, naar
de basis toe violet gekleurde was
achtige bloesems en de leerachtige
bladeren, die men tussen de vingers
moet kneuzen om de hele dag lek
kerder te ruiken dan door welke lo
tion ook. Negentig procent van de
Italiaanse citroenen komt uit Sici
lië, uit Palermo en vooral ook uit
Catania.
Door Wina Born
Waarschijnlijk is de elegante ci
troenboom afkomstig uit India en
vandaar in het oude Perzië en Medié
terechtgekomen. De Romeinen
leerden citroenen kennen op hun
veroveringstochten in het Midden-
Oosten, zij noemden de boom citrus
en plantten hem aan in hun tuinen
in Rome. En nog altijd pronken de
prachtige tuinen van Italië met de
sierlijke citroenboompjes in rode
aardewerken potten. De Romeinen
gebruikten de citroenen nog niet in
hun keuken. Maar het gold wel als
heel chic om een bed te hebben van
geurig citroenhout. En de bladeren
legde men in de kast tussen de wol
len toga's om de mot eruit te hou
den. Met het sap verbeterde men
slechte of te scherpe azijn, en ci
troensap met honing werd be
schouwd als afdoend tegengif tegen
vergiftigingen, wat nogal eens voor
kwam in Rome. Misschien heeft ci
troensap door het hoge gehalte aan
vitamine C inderdaad in bepaalde
gevallen wel eens geholpen.
Het waren echter de Arabieren
die in de achtste eeuw de grote ci
troenplantages op Sicilië hebben
aangelegd. Aan hen is dan ook
waarschijnlijk het verrukkelijke ci
troenwaterijs te danken, datje ner
gens zo lekker eet als op Sicilië. Op
dagen waarop de verstikkend hete
sirocco uit Afrika waait eet men
daar zelfs broodjes met een plak ci
troenijs ertussen.
Salade
De Kruisvaarders brachten citroe
nen mee naar West- en Noord-Euro
pa, en in de zestiende eeuw begon
men ze op grote schaal te importe
ren, vooral uit Spanje. In de straten
van Londen kon men, althans vol
gens Shakespeare, de roep van de
sinaasappel- en citroenverkoop
sters horen en in de tuinen van pa
leizen en kastelen verschenen ook
hier citroen boompjes in potten.
In een Engels kookboek uit de
zestiende eeuw wordt een citroen
salade vermeld. Hiervoor snijdt
men in de lengte dunne reepjes
schil af, de citroenen worden dan in
zo dun mogelijke plakjes gesneden
en met suiker bestrooid enige uren
weggezet, waarna men ze garneert
met de achtergehouden reepjes
schil. Een mooi tegenwicht, zo lijkt
Appelwijzer 4
Een handappel pur sang, die dezer dagen volop aangeboden gaat worden
is de James Grieve. De topaanvoer lag vorig jaar vooral medio augustus.
Van buiten is de James Grieve geel met rode strepen of een rode blos, het
vruchtvlees is geelwit. Een goede James Grieve is zeer smakelijk. Maar een
nadeel van deze soort is de aanvoer uit verre continenten, waarbij de appel
te vroeg geplukt wordt en tijdens het transport moet rijpen. Dat gaat dan
ten koste van de smaak.
Met de James Grieve moeten we voorzichtig omgaan. De appel is erg ge
voelig voor kwetsuren. Dat maakt hem weinig geschikt voor verwerking
bijvoorbeeld in gebak. Maar vooral door de lage prijs tijdens de topaan
voer, blijft het wel een ideale handappel en is ideaal om appelmoes van te
maken, die dan weer ingevroren kan worden voor gebruik later.
me voor de overdadige en vette
vleesgerechten uit die tijd.
Ook in Nederlandse keukens wa
ren citroenen doorgedrongen. Het
kookboek 'De Volmaakte Holland-
sche Keukenmeid' uit 1761 geeft
een - nog altijd heerlijk - recept voor
citroenvla. Hiervoor kookt men de
dun afgesneden schillen van drie ci
troenen even op met een halve liter
Rijnwijn. De wijn wordt daarna iets
ingekookt, men voegt het sap van 3
a 4 citroenen toe en suiker naar
smaak. En boven zeer zacht vuur
wordt dit tot een fluwelige fris-zoete
vla gebonden met vier a vijf losge
klopte eierdooiers.
In die tijd leefde men nog in zali
ge ontwetendheid van cholesterol.
De Hollandsche Keukenmeid wist
trouwens ook heel goed dat bij tong
en andere fijne vis citroen onmis
baar is.
Scorbuut
In de zeventiende en achttiende
eeuw was de citroen hèt levensred
dende middel tegen de verschrikke
lijke ziekte scorbuut, die zeelui teis
terde op de lange reizen door de
slechte en eenzijdige scheepskost
van bonen, zout vlees en spek.
De geurige, zachtzure citroen met
het fijne aroma van de schil is on
misbaar in de keuken geworden en
zelfs in de huisapotheek. Geen be
ter en onschuldiger hoestdrankje
en citroensap met een flinke schep
honing en heet water. En niets ver-
frissender op een hete dag dan ijs
koude thee met citroensap, suiker
en mineraalwater. Waarbij dan voor
de feestelijkheid een scheutje witte
rum gevoegd kan worden.
DEN HAAG (GPD) De ruimte voor een reële loonstijging in de gepremieerde en gesub
sidieerde sector (bejaardenoorden, kruiswerk, welzijns-instellingen) voor 1991 is door mi
nister De Vries (sociale zaken) op 3 procent bepaald. Dat getal stemt overeen met de door
het kabinet gewenste loonstijging in de marktsector.
Van onze medewerker Evert Lanting
Het moet een jaar of vier, vijf
geleden zijn geweest. Een
adverteerder bedacht toen
een parodie op de kippepoot-
met-manchet. Hij kleedde
een kip aan met een wit rokje.
Het beeld van de kippepoot-
met-manchet was blijkbaar
dusdanig bekend,dat de
specerijen verkopende
adverteerder zich die grap
kon veroorloven. Toch blijkt
uit de ontwikkeling die het
pluimveevlees heeft
doorgemaakt, dat de kip nog
niet zo heel lang als
consumptieartikel bestaat.
Om over kalkoen nog maar te
zwijgen.
Vóór de Tweede Wereldoorlog was
slechts de 'soepkip' een bekend fe
nomeen. De soepkip die nu nog
steeds voor specifieke doeleinden
wordt gebruikt (b.v. het trekken
van kipbouillon) heeft er meestal
al een leven als leghen opzitten, al
vorens ze tot consumptie-artikel
wordt gepromoveerd. In de jaren
'50 werd duidelijk dat de gebruiks
mogelijkheden toch wel wat erg be
perkt waren. Aan het bestaan ervan
werd men dan ook steeds minder
herinnerd. Alleen in de radio-kin
derserie Paulus de Boskabouter
viel het woord 'soepkip' nog regel
matig. En dan ook nog in ongunsti
ge zin.
Dat in die periode de kuikenpro-
duktie serieus op gang kwam, mag
voor de liefhebber een geluk heten.
De kuikens, die in ruime stallen
werden ondergebracht, leverden in
tegenstelling tot de soepkip mals
vlees.
Het leger kuiken-liefhebbers
groeide snel. Werd in 1950 nog
slechts 0,2 kilo pluimveevlees per
hoofd van de bevolking verbruikt,
in 1965 was die hoeveelheid tot 4,4
kilo gestegen. En dat allemaal in
een tijd dat 'kip' (zoals kuiken al
snel heette) nog hoofdzakelijk te za-
men met appelmoes en gebakken
aardappelen of frites werd geconsu
meerd. Het is voor de verwende jon
ge consument van nu misschien
nauwelijks voorstelbaar, maar zo'n
meestal zondagse maaltijd
werd als een waar feest ervaren.
Verse delen
Aan de kip, die in toenemende mate
als hele diepvrieskip over de toon
bank ging, kleefde echter een na
deel. de bereiding was nogal bewer
kelijk. De pluimvee-industrie wist
daar wel raad mee. Ze nam het ini
tiatief het inmiddels traditionele
zondagsgerecht in verse delen aan
te bieden. Dat kwam de consument
goed uit, want de nadruk in de va
derlandse keukens kwam toch al
steeds meer op 'snel' en 'panklaar'
te liggen. In dat beeld paste geen
kip die, voordat het 'aan tafel'
klonk, langdurig moest worden ont
dooid.
BINNENLAND/ECONOMIE
De consumptie van kip- en kalkoenvlees blijft stijgen, terwijl magere pro-
dukten vaak aangekleed worden aangeboden. foto gfd>
In de reclamecampagnes van die gestimuleerd door een aantal op
dagen werd overigens de nadruk merkelijke feiten. Zo ontdekte de
gelegd op het feit dat kip een vlees- zelfbewuste consument dat hij/zij
soort is. Want hoe vreemd ook, wie zich op een gezonde wijze aan kip te
aan kippevlees dacht, dacht blijk- goed kon doen. Het eten van mager
baar niet aan 'echt' vlees. Eenmaal pluimveevlees bleek een middel om
van het tegendeel overtuigd, vielen vetribbels buiten de deur te hou-
nog meer consumenten voor kip. den. Wie wel eens de keukenscepter
Met als resultaat dat in 1975 het zwaaide kwam er bovendien achter
hoofdelijk verbruik van het relatief dat kip ook wat het bereidingsge-
goedkope pluimveevlees (waaron- mak betreft hoog scoort. Zeker van
der voor de goede orde ook de kal- af het moment dat kip in delen werd
koen, eend en parelhoender vallen)
naar 7 kilo per jaar was gestegen.
verkocht, werd de koelkast in i
mate met drumsticks en filets ge
vuld.
De liefhebbers van kokkerellen
ontdekten nog iets: op pluimvee-
De ontwikkelingen werden verder vlees kun je je eigen bereidingswij
Ontdekkingen
ze loslaten. Door de vrij neutrale
smaak zijn immers combinaties
met allerlei andere ingrediënten
mogelijk.
De invoering van traiteurspeciali
teiten (zoals kip/kerrie-, Stroganoff-
bami- en macaronischotels) bleek
een extra stimulans voor de ver
koop van pluimveevlees.
Enorme groei
Al met al maakte de consumptie
van pluimveevlees de laatste tien
jaar een enorme groei door. De 8,9
kilo die in 1980 gemiddeld werd ver
orberd, steeg naar 15,7 kilo in 1989.
Ter vergelijking: in dezelfde perio
de liep de consumptie van rund
vlees terug van 20,4 naar 17,4 kilo.
Hoewel het juist is dat kip in de
verkoop van pluimveevlees een re
latief groot aandeel heeft, mag de
kalkoen niet worden vergeten. Ook
dit produkt is de laatste jaren aan
een opmerkelijke opmars bezig.
Deed men zich vroeger vooral in
Angelsaksische landen aan kalkoen
te goed, nu blijken steeds meer Ne
derlanders voor dit magere stukje
vlees te vallen. En de consumptie
blijft niet alleen tot de kerstdagen
beperkt. In de eerste drie kwartalen
van het vorig jaar steeg de kalkoen
verkoop met maar liefst 62 procent.
Volgens insiders speelt het feit dat
kalkoenvlees nog magerder is dan
kippevlees een grote rol. Slagers en
poeliers haken daar op in door met
eigen 'light'-produkten te komen.
Ontwikkelingen
De verwachting is dat pluimvee
vlees zijn opmars ook in de komen
dejaren zal voortzetten. Maatschap
pelijke ontwikkelingen als de ge
zinsverdunning. het toenemend ge
zondheidsbewustzijn en het feit dat
steeds meer mensen zich minder
tijd om te koken gunnen, spelen
daarbij een belangrijke rol.
De vakhandel speelt ondertussen
aardig op de ontwikkelingen in. De
verse kip- en kalkoendelen worden
steeds verder bewerkt. Culinaire
fijnproevers kunnen zich aan een
veelheid aan 'snel-klaar'-produkten
te goed doen. Produkten als bij
voorbeeld kiphamburgers en
nuggets worden steeds vaker ver
kocht. Dat zelfde geldt voor filets,
waaraan steeds weer andere ingre
diënten worden toegevoegd. Je zou
kunnen zeggen dat kip en kalkoen
produkten zijn die aangekleed wor
den aangeboden.
De advertentie waarin een kip
een komisch bedoeld rokje aan had,
was niet meer dan een voorbode.
Dat blijkt uit een brief van minister nog niet bekend.
De Vries aan de organisaties in de g Het geld komt vrij uit de ruimte
en g-sector. De ziekenhuizen vallen voor arbeidsvoorwaarden en de be
er voor het eerst buiten. Zij maken sparingen als gevolg van een kleine
vanaf 1991 een aparte budget-af- efficiency-operatie in de sector.
mies met 0,5 procent.
Het kabinet heeft de beschikbare
ruimte verder uitgesplitst naar sec
tor zodat knelpunten beter kunnen
worden aangepakt. Zo is voor de be-
spraak met het ministerie van soci- Verder komt extra geld vrij dank zij jaarden-oorden de loonruimte voor
i r J volgend jaar op 66 miljoen gesteld
en voor de gezinsverzorging op 52
miljoen. Welzijn staat voor 40 mil
joen en het kruiswerk op 29 miljoen.
Het kabinet roept werkgevers en
werknemers in de g en g-sector op
extra aandacht te besteden aan
werkgelegenheidsprojecten, met
name voor minderheden. Er wordt
naar gestreefd 11.000 werkzoeken
den te laten instromen.
Volgens De Vries is de cao voor
l en g-sector de afgelopen twee
ale zaken. De omvang daarvan is een verlaging van de pensioenpre-
WASHINGTON (Rtr/ANP) - Het
Amerikaanse Huis van Afgevaar
digden heeft een wetsontwerp
goedgekeurd dat voorziet in de be
perking van de textielimport van de
Verenigde Staten. President Bush
heeft met een veto voor het ontwerp
gedreigd. President Bush heeft ver
klaard dat een beperking van de
textielimport eerder banen zal kos
ten dan redden in de VS, dat de eco
nomische groei wordt verminderd
en dat Egypte en Turkije die belang
rijke bondgenoten zijn voor de VS
in de Golfcrisis, erdoor worden ge
troffen.
Het wetsontwerp beoogt de in
voer van textiel en kleding in 1990
met maximaal één procent te laten
toenemen ten opzichte van vorig
jaar. De import van schoenen die
niet van rubber zijn gemaakt mag
niet boven die van 1989 uitkomen.
Als Bush een veto uitspreekt over
het wetsontwerp is een tweederde
meerderheid noodzakelijk in zowel
het Huis van Afgevaardigden als de
Senaat om het ontwerp toch kracht
van wet te geven. Het Huis haalde
gisteren die meerderheid net niet.
enigde Amerikaanse textielprodu-
centen in advertenties een emotio
neel beroep op het Amerikaanse
t\ZrZV if" voor de marktsector. Z5 bedroeg de
y, Sharon opgevoerd d.e haar ,„nnst;i„inB vnor Hp h„, A».
baan in de textielindustrie zou kun
nen verliezen als gevolg van de in
voer van buitenlandse produkten.
loonstijging voor de eerste het afge
lopen jaar 4 procent, tegen drie pro
cent voor de markt.
De AbvaKabo, de grootste vak-
WhÜdat Sahar°n^an b°nd m de g- en g-sector, verwijt het
.ïSSï kabinet woordbreuk. In het'
zou kunnen maken die haar man in
de woestijn van Saudi-Arabié kun
nen beschermen tegen de aanvallen
met gifgas door Irak.
President Bush houdt vast aan
een belastingverlaging voor kapi-
meenschappelijk beleidskader (de
cember 1989) is afgesproken dat de
collectieve sector dezelfde ruimte
voor verbetering van arbeidsvoor
waarden zou krijgen als de markt
sector. Dat blijkt nu te zijn inge-
BERLIJN Werklieden schilde
ren een houten adelaar, die nu nog
op de vloer van de vergaderzaal van
het Duitse parlemenent ligt. Op 4 ok
tober zal tijdens de eerste vergade
ring van het herenigd parlement het
Duitse nationale symbool de zaal
van de Reichstag vanuit de hoogte,
aan de muur, overzien.
(foto AP)
SSSperkt tot ruimte voor
struikelblok in de onderhandelin
gen tussen de regering en het Con
gres over de vermindering
pas te kunnen lopen met de inko-
vTn"Sa SS? ÏBIs„T. Plf mensontwikkeling in het bedrgfsle-
VS. De partijen zijn gisteren na elf
dagen vergaderen dan ook zonder
akkoord uit elkaar gegaan.
Als Bush niet nog voor het Ameri
kaanse begrotingsjaar begint een
Geen koppeling
De Federatie van Werkgeversvere-
compromis met het Congres weet te nigingen in de Welzijnssector
sluiten, treden automatische bezui- (FWW) stelt vast dat het kabinet de
nigingen van
Begin deze maand deden de ver- miljard dollar in werking.
Olieprijs hoogste in negen jaar
NEW YORK (RTR) - De olieprijzen zijn dinsdag gestegen tot het hoogste
peil in bijna negen jaar. De prijzen kalfden later weer wat af onder invloed
van winstnemingen. De westerse raffinaderijen beginnen voor het eerst
het olietekort aan den lijve te voelen. Tot nog toe kwamen er nog olietan
kers uit Irak en Kuwayt aan, die waren vertrokken vóór de Iraakse inval.
De vaartijd vanaf het Golfgebied bedraagt zo'n zes weken.
In New York sloot de meest verhandelde Amerikaanse oliesoort, West
Texas Intermediate, voor levering in oktober 0,33 dollar lager op 33,30 dol
lar. Op zijn laagste punt noteerde de olie 1,03 dollar lager dan maandag.
De Iraakse minister van olie. Issam Abdel Rahim Al-Chalabi, verklaarde
dat de wereld niet buiten Iraakse olie kan. Het embargo tegen Irak zal ertoe
leiden dat de olieprijs stijgt tot vijftig dollar per vat (159 liter), aldus de mi
nister.
dan honderd koppeling tussen de inkomens in de
marktsector en de collectieve sector
loslaat. Volgens berekeningen van
de FWW blijft er voor verbetering
van de arbeidsvoorwaarden per sal
do 2,5 procent ruimte over, een half
procent minder dan de verwachte
loonstijging in de marktsector.
De Vereniging van Ondernemin
gen in de G- en g-sector (VOG) is
kwaad op het kabinet omdat hij is
teruggekomen op toezeggingen
over het inhalen van de achterstand
in salaris in de kinderopvang. Uit
onderzoek is gebleken dat (assis-
tent)leidsters en sommige directri
ces ongeveer 10 procent minder ver
dienen dan vergelijkbare werkne
mers in andere sectoren.
Dienstplichtige
met open tbc in
kazerne Assen
ASSEN (GPD) Bij een in de
Johan Willem Frisokazerne in
Assen gelegerde dienstplichtige
militair is open tuberculose ge
constateerd. De aandoening
werd vastgesteld in Amsterdam,
waar de militair op dat moment
verbleef.
Het consultatiebureau tbc van
de .Provinciale Drentse Kruis
verenigingen heeft vervolgens
een honderdtal militairen uit de
directe omgeving van de patiënt
onderzocht. De resultaten van
dat onderzoek zijn nog niet be
kend. Open tuberculose wordt
met enige regelmaat nog gecon
stateerd in Nederland. De aan
doening is goed te behandelen.
WINSUM (GPD) De vraag van
Oostduitsers naar Nederlandse
tuinbouwprodukten is zo groot, dat
de prijs van sommige soorten
groente, fruit en bloemen in Neder
landse winkels met zeker tien pro
cent is gestegen ten opzichte van
vorig jaar september. Tientallen
vrachtwagens vol tomaten, kom
kommers. paprika's, fruit en bloe
men gaan dagelijks rechtstreeks
naar de DDR.
Directeur J.J. Matthijsse van de
Groningse groente- en fruitveiling
zegt dat de export naar de DDR aan
toonbaar tot gestegen groente- en
fruitprijzen in Nederland heeft ge
leid. Hij heeft de veilingprijzen van
18 september 1990 met die van 18
september 1989 vergeleken en ziet
grote verschillen, soms tot vijftig
procent Volgens de Matthijsse
speelt niet alleen de export naar de
DDR een rol, ook de recente droog
te heeft de groente duurder ge
maakt.
De firma Jager uit Nieuw Amster
dam, een van de grootste groente
en fruitexporteurs van Nederland,
is al druk bezig met de bouw van
een omvangrijk distributiecentrum
in Leipzig en het opzetten van een
net van afnemers in de DDR. Direc
teur Bram Jager schat dat de Oost-
duitse vraag naar Nederlandse bloe
men en tuinbouwprodukten hier
tot tien procent prijsstijging heeft
geleid.
Uitschieters zijn de bananen die
30 tot 40 procent duurder zijn ge
worden. Jager denkt dat de hogere
prijzen voor tomaten bli nd 2 D,
althans gedurende de komende
winter. "Het staat vast dat de Neder
landers ook voor de tomaten uit
Spanje en de Canarische eilanden
aanzienlijk meer gaan betalen".
De Oostduitsers hebben op dit
moment overal belangstelling voor.
Mandarijnen, appels, peren, meloe
nen, kiwi's, sinaasappels, citroenen,
paprika's, zelfs zuurkool, ijsbergsla,
komkommers, maar ook brood,
popcorn, toverballen en Tom ic Jer-
ry-kauwgom, dit alles gaat in een
voortdurende stroom vrachtwa
gens naar de DDR Volgens Jager
komen de prijzen in Nederland nog
meer onder druk te staan als de ex
port naar Polen en vooral de Sov
jetunie losbarst.
Ook het Centraal Bureau van de
Tuinbouwveilingen in Nederland
bevestigt de prijsstijging ten gevol
ge van de Oostduitse voorliefde
voor groenten uit Holland Woord
voerder Blom houdt het voorlopig
op vijf tot tien procent. Dat bloem
kool. andijvie en sla ook zo duur
zijn. komt volgens hem door de te
genvallende oogst van de Neder
landse en Britse volkstuintjes
Bestuur keurt
praktijken af
van Zettense arts
ZETTEN (ANP) In een schrifte
lijke verklaring heeft het bestuur
van de Heldringstichting gisteren
de praktijken van de veroordeelde
ex-directeur dr. Fmkensieper ten
sterkste afgekeurd. Het bestuur
kwam met die verklaring naar aan
leiding van het gesprek met vijftien
actievoerders van het Steunpunt
Slachtoffers Zetten.
De actievoerders hadden afgelo
pen vrijdag met een bezettingsactie
een gesprek afgewongen met het
bestuur van de Heldringstichting.
Zij eisen van het bestuur dat het zun
verantwoordelijkheid erkent ten tij
de van het directeurschap van Fm
kensieper. Die werd in mei door de
Arnhemse rechtbank veroordeeld
tot zes jaar gevangenisstraf wegens
seksueel misbruik van aan zijn zorg
toevertrouwde pupillen". In een on
langs door de VARA-televi w uiic
zonden gesprek ontkende hij dat
echter.
In zijn verklaring noemt het be
stuur de praktijken waarvoor de ex-
directeur werd veroordeeld des te
verwerpelijker "als het gaat om jon
geren die zijn aangewezen op de
zorg en behandeling van de instel
ling". Volgens het bestuur heeft de
schorsing van Finkensieper als di
recteur in november 1988 en de aan
gifte van vermoede misdrijven, als
mede het ontslag van de man duide
lijk gemaakt dat het bestuur zijn
verantwoordelijkheid heeft geno
men.
Het bestuur van de Heldring
stichting zegt het voorts te betreu
ren wanneer ex-pupillen. Olldl r n
verzorgers problemen ondervinden
naar aanleiding van de vele publici
teit over hun instituut. Maar het af
handelen van een schadeclaim
.noemt het allereerst een zaak van
verzekeringsmaatschappijen en
mogelijk later van de civiele rech
ter.
In zijn verklaring distantieert het
bestuur zich van de door Finkensie
per gebruikte behandelingsmetho
de: "Het gebruik van de door het
steunpunt gewraakte methoden als
geexpenmenteer, gedwongen en/of
overmatig medicijngebruik,
platspuiten behoort niet meer tot de
thans gevoerde behandelingsme
thode. Voor zover er nog sprake is
van medicijngebruik en maatrege
len van afzondering, gebeurt dat
volgens de wettige regelingen op
het gebied van de Wet op Jeughulp-
verlening en de gezondheidszorg
Het instellen van een externe
klachtencommissie, de aanstelling
van een nieuwe behandelingsdirec-
teur en een interne vertrouwensper
soon en een stafftinctionaris zijn
volgens het huidige bestuur voor
beelden van bewaking van zijn
nieuwe beleid.