EG verdeeld over
financiering hulp
Lech Walesa lost met kandidatuur belofte in
'Referendum kost te veel tijd'
Mogen wij u even wakker
schudden?
Aan Egypte, Turkije en Jordanië
Opgehangen Turkse premier
herbegraven in mausoleum
Nelson Mandela: overleg
over vrede op de tocht
39,-
Openhartige generaal
VS laan uitgestuurd
DINSDAG 18 SEPTEMBER 1990
Van onze correspondent Hans de Bruijn
BRUSSEL - De twaalf ministers van de EG konden het gisteren nog niet eens worden
over de hoogte en de verdeling van de hulp die de Europese Gemeenschap wil geven aan
Egypte, Turkije en Jordanië, de landen die het meest te lijden hebben van het handelsem
bargo van de VN tegen Irak en die ook honderdduizenden vluchtelingen moeten opvan
gen.
ISTANBUL - Bijna op de mi
nuut af 29 jaar nadat hij op het ei
landje Imrali in de Zee van Mar
mara was opgehangen, heeft de
Turkse oud-premier Adnan Men-
deres gistermiddag een groot
scheepse herbegrafenis gekregen
in een mausoleum vlak onder de
oude muren van Istanbul. Dit ge
beurde ook met twee van zijn me
deministers, Fatin Rustu Zorlu
van buitenlandse zaken en Hasan
Polatkan van financiën, die 36
uur eerder waren geëxecuteerd.
Zij waren de enige drie dodelij
ke slachtoffers van een proces
van negen maanden, dat op een
ander eilandje tegen honderden
kopstukken van de Democrati
sche Partij was gevoerd nadat
haar tienjarige regime door het le
ger ten val was gebracht op 27 mei
1960. Het was een min of meer
progressieve staatsgreep, die zich
echter door deze executies sterk
heeft gecompromitteerd.
Het regime van Menderes en de
zijnen was gaandeweg uitgespro
ken autoritair geworden en kreeg
steeds meer tegenstanders, in het
bijzonder onder de intellectuelen.
Zoals het echter vaak gaat na exe
cuties: alleen de goede dingen er
van blijven in de herinnering
voortleven, zoals de sterke verbe
tering van Turkijes infrastruc
tuur en de aandacht voor de agra
rische meerderheid. Speciaal
Menderes kreeg posthuum het
aureool van een heilige.
Reeds eerder had Celal Bayar,
president uit de jaren '50, die we
gens gevorderde leeftijd aan de
executie ontsnapte, compleet eer
herstel gekregen. Toen hij enkele
jaren geleden op 103-jarige 4§ef-
tijd was overleden, kreeg hij een
staatsbegrafenis. Het regime van
president özal, die dit voorjaar tot
een dergelijke staatsbegrafenis
voor 'de drie van Imrali' besloot,
kan daar met zijn Moederland par
tij politiek alleen maar garen bij
spinnen.
özal verscheen gistermiddag
bij de herdenkingsplechtigheid
in een Istanbulse moskee, liep
met zijn vrouw mee in de begrafe
nisstoet en legde kransen bij de
drie kisten. Die werden bijgezet
in een groot mausoleum, dat de
afgelopen weken ijlings is opge
bouwd. Oud-premier Demirel,
leider van de oppositionele recht
se Partij van het Juiste Pad, die
zich ook beschouwt als politiek
erfgenaam van Menderes, was
eveneens aanwezig tussen de
tienduizenden belangstellenden.
Vanuit de Moederlandpartij ko
men honende vragen waarom hij
als eerste minister nooit het initia
tief tot zo'n ceremonie heeft geno-
Zondagavond hield özal een te
levisietoespraak gehouden, waar
in hij zei dat "de 27ste mei nu defi
nitief geschiedenis is geworden".
De teneur in hoofdartikelen van
de pers is ook. nooit meer staats
grepen. Na die van 1960 zijn er
nog twee gevolgd.
Twee oorlogsschepen begeleid
den de veerpont Truva (Troye),
die gistermorgen de kisten met de
stoffelijke overschotten van Im
rali naar Istanbul overbracht. De
opgravingsplechtigheid van zon
dag was een bizar mengsel van re
ligie en bureaucratie. Zij had
plaats in tegenwoordigheid van
de minister van justitie en naaste
familieleden, onder wie een zoon
van Menderes, Aydin, van wie
wordt verwacht dat hij een rol
gaat spelen bij de eerstkomende
verkiezingen.
Tien dagen geleden besloten de mi
nisters in Rome om in principe 3,5
miljard gulden uit te trekken, maar
dat bedrag is nog niet zeker. Op
voorstel van de Nederlandse minis
ter van buitenlandse zaken Van den
Broek, die werd gesteund door zijn
Britse en Spaanse collega's, wordt
nu eerst bekeken hoe de bijdragen
moeten worden verdeeld over de di
verse landen.
Er is 16 miljard gulden nodig om
Egypte, Turkije en Jordanië dit en
volgend jaar te helpen. Het overgro
te deel daarvan, 11 miljard, wordt
betaald door Saudi-Arabië en de
Golfstaten uit hun extra-inkomsten
als gevolg van de hogere olieprijs.
De Duitse minister Genscher zei dat
de Golfstaten best nog meer kun
nen betalen omdat zij alleen al 11
miljard per maand extra binnen
krijgen.
Bovendien vindt Van den Broek
dat rekening moet worden gehou
den met de inmiddels verhoogde
bijdragen van Japan en Duitsland
en dat de landen die in de Golf een
militaire inspanning doen, moeten
worden ontzien. Voorts is nog on
duidelijk welk deel van de bijdrage
uit de EG-begroting wordt betaald
en wat de lidstaten elk afzonderlijk
op tafel moeten leggen.
Van den Broek wees erop dat de
EG volgend jaar voor veel financië
le verplichtingen staat. Zo moet er
geld komen voor economische hulp
aan de Sovjetunie en de landen in
Oost-Europa, is sprake van forse
overschrijdingen van de landbouw
begroting en moeten ook de arme
landen in de Derde Wereld worden
geholpen om de gevolgen van de
hogere olieprijs op te vangen.
De Britse minister Hurd deed een
beroep op de andere EG-landen om
meer transportmaterieel beschik
baar te stellen (bij voorbeeld door
burgervliegtuigen te charteren) om
vluchtelingen uit en de troepen in
het Golfgebied te vervoeren. Maar
volgens Van den Broek is nog geen
sprake van het opeisen van vliegtui
gen van bij voorbeeld de KLM.
Zes Europeanen
bootsen verblijf
in de ruimte na
OSLO (DPA) - Zes mannen uit di
verse Europese landen, onder wie
de Nederlander Bob Reiding, bren
gen vanaf gisteren 28 dagen in totale
isolatie door in een Noors zee-on
derzoekscentrum om een verblijf in
de ruimte te simuleren. De deelne
mers in de leeftijd tussen 25 en 33
jaar werden opgesloten in een duik-
kamer van het centrum, waar een
druk heerst als op vijf meter diepte
in water.
Met het experiment van de Eu
ropese ruimtevaartorganisatie ESA
wil men vooral de psychologische
en fysieke gevolgen bestuderen van
een lange periode van isolering. De
drukcabine is volledig van de bui
tenwereld afgesloten en voorzien
van alle voedingsmiddelen. Twee
maal per week mogen de deelne
mers ieder twintig minuten met fa
milieleden telefoneren. Er moet een
reeks wetenschappelijke experi
menten worden uitgevoerd en er is
voor vrije-tijdsbesteding gezorgd.
Demonstratie
Minstens 30.000 Bulgaren hebben
gisteren in de hoofdstad Sofia ge
protesteerd tegen de regerende So
cialistische Partij, waarbij opposi
tieleiders aandrongen op het aftre
den van het zittende kabinet.
V-raad
De Italiaanse premier Giulio An-
dreotti heeft gisteren gezegd dat de
Europese Gemeenschap en Japan
een permanente zetel moeten krij
gen in de Veiligheidsraad van de
Verenigde Naties.
Colombia
In Colombia zijn zondag en maan
dag bij acties van guerrilla-groepen
in totaal zeven politie-agenten om
het leven gekomen. De Colom
biaanse minister van defensie heeft
dit gisteren bekendgemaakt.
Barry
De burgemeester van Washington,
Marion Barry, zal niet opnieuw te
recht moeten staan wegens mein
eed en het bezit van cocaïne. Het
openbaar ministerie heeft gisteren
besloten de twaalf aanklachten te
gen Barry niet in een nieuw proces
vast te leggen. De rechter doet 26
oktober uitspraak.
Milieufonds
De voorzitters van drie organisaties
van de Verenigde Naties hebben
gisteren afgesproken een milieu
fonds in te stellen voor de ontwik
kelingslanden in Latijns-Amerika,
Afrika en Azië. Dit fonds moet, via
inzamelingsacties en donaties, over
een miljard dollar gaan beschikken.
De EG heeft Syrië beloond voor
het zenden van troepen naar Saudi-
Arabië. Het financieel akkoord met
Damascus, dat werd 'bevroren' na
vermeende Syrische betrokken
heid bij terroristische activiteiten,
wordt 'ontdooid'. Daardoor komt
Syrië weer in aanmerking voor EG-
leningen.
Vietnam praat
weer met China
BANGKOK (AP) - Drie Vietna
mese leiders hebben deze maand in
het geheim een bezoek gebracht
aan China voor besprekingen over
het verbeteren van de betrekkin
gen, zo hebben Thaise regerings
functionarissen en westerse diplo
maten gisteren gezegd.
De Vietnamese delegatie, die bij
eenkwam met de Chinese premier
Lin Pen, zou hebben bestaan uit
partijleider Nguyen Van Linh, pre
mier Do Muoi en Pham Van Dong,
een belangrijke regeringsadviseur
en voormalig premier. Sinds de
grensoorlog in 1979 hebben China
en Vietnam geen contact meer ge
had.
WORCESTER (Rtr) - De zwarte
Zuidafrikaanse anti-apartheidslei
der Nelson Mandela heeft gisteren
verklaard dat het vredesoverleg
met president Frederik de Klerk op
de tocht kan komen te staan, als de
conclusie van de spoedbijeenkomst
van het Afrikaans Nationaal Con
gres (ANC) wordt dat de regering
niet vastbesloten is om een eind te
maken aan het geweld in de zwarte
woongemeenschappen.
Het beleidsbepalende nationale
bestuurscomité van het ANC is van
daag bijeen voor beraad over de
campagne 'IJzeren Vuist', waarmee
de regering een eind wil maken aan
het geweld dat in de afgelopen zes
weekn 760 mensen het leven heeft
gekost.
"Als wij tot de conclusie komen
dat de regering de wil ontbreekt
doortastend op te treden, moeten
wij een beslissing nemen die bijna
alles dat sinds 2 februari werd be
reikt terugdraait", zei Mandela op
een bijeenkomst van vijfduizend
mensen in Worcester ten noordoos
ten van Kaapstad.
De Algemene Vergadering van de
Verenigde Naties heeft gisteren
haar 44ste zittingsjaar afgesloten
met een oproep aan de wereld de
maatregelen tegen de apartheid in
Zuid-Afrika voort te' zetten. De op
roep werd in een resolutie vastge
legd die met algemene stemmen
werd aanvaard. De resolutie was
milder van toon dan gelijksoortige
documenten uit het verleden en het
woord sancties werd niet genoemd.
Gorbatsjov in conflict met economische adviseurs
MOSKOU - President Gor
batsjov raakte gisteren in de Op
perste Sovjet in conflict met zijn
voornaamste economische advi
seurs. Tijdens het debat in het natio
nale parlement over de te kiezen
marsroute naar een vrije-markteco-
nomie verraste Gorbatsjov vriend
en vijand met het voorstel een
volksraadpleging te organiseren
over privatisering van land.
Gorbatsjov betoogde dat verkoop
van land aan particulieren een "te
gecompliceerd en emotioneel" on
derwerp was om alleen door politici
te laten beslissen. Sinds de collecti
visatie onder Stalin beginjaren der
tig kent de Sovjetunie geen privébe-
zit van grond. Onder Gorbatsjov is
het echter wel mogelijk geworden
om land te huren, maar die maatre
gel is geen succes geworden.
Voorstanders van radicale econo
mische maatregelen die de Sovjetu
nie zo snel mogelijk een vrije markt
moeten bezorgen, betoogden dat
Gorbatsjovs referendum-voorstel te
veel kostbare tijd zou vergen. Tot
hen behoorden Stanislav Sjatalin
en Abel Aganbegjan, Gorbatsjovs
belangrijkste economische advi
seurs. Sjatalin zei dat het land zich
geen zes maanden uitstel voor de or
ganisatie van een referendum kan
veroorloven. "Bovendien moeten
politici moeilijke beslissingen niet
op de schouders van het volk leg
gen", zei hij tegen Gorbatsjov.
Agenbegjan hield de volksverte
genwoordiging voor dat de econo
mische situatie catastrofaal is. "De
huidige toestand, met tekorten en
sociale onrust, is slechts een grapje
vergeleken met wat ons te wachten
te staat", zei hij. Agenbegjan vleeg-
de de vloer aan met het programma
dat premier Ryzjkov voor ogen
heeft om een "gereguleerde vrije
markt" te creëren. In tegenstelling
tot het radicale plan van de commis-
sie-Sjatalin, dat kan bogen op steun
vanuit de Sovjet-republieken, laat
het de bureaucratische structuur
van de centraal geleide economie in
stand, zei hij.
Bovendien zou het programma-
Ryzjkov, aldus de Siberische
econoom, leiden tot inflatie opzwie-
pende prijsverhogingen en -com
pensaties, verdere verzwakking van
de roebel en daardoor het begrip
vrije markt in diskrediet brengen
onder de bevolking.
ADVERTENTIE
Satijnen dekbedovertrek.
Van 100% katoen. In 2 dessins en 2 kleur
stellingen. 1-persoons,
140x220 cm. VanJ$r voor
2-persoons, 200 x220 cm. pq
Vani09^-voor 3')""
Lits-jumeaux, 240x220 cm.
Van voor f
Aanbiedingen geldig t/m zaterdag 29 september of zolang de voorraad strekt.
't Wordt steeds leuker bij V&D.
MANILA - Oproerpolitie voerde
gisteren bij de ambassade van de
Verenigde Staten in Manila een
charge uit tegen studenten die de
monstreerden tegen de Amerikaan
se bases op de Filipijnen. Bij de ac
tie van de politie raakten zes stu
denten gewond en werden zeventien
arrestaties verricht. De Verenigde
Staten hebben zich vandaag bereid
verklaard op een gefaseerde wijze
hun militaire bases te willen ontrui
men. "Het is duidelijk dat de dagen
voorbij zijn dat een grote Ameri
kaanse troepenmacht aanwezig
moet zijn op de Filipijnen", aldus de
speciale Amerikaanse onderhande
laar, Richard Armitage, aan het be
gin van zijn gesprekken met de rege
ring in Manila over de toekomst van
de Amerikaanse bases. (toto ap)
Vredesmacht in
Libera in aanval
NAIROBI/LAGOS/FREETOWN
(Rtr/DPA/AFPfUPD - De Westafri-
kaanse vredesmacht die in Liberia
een einde tracht te maken aan de
bloedige burgeroorlog is tot de aan
val overgegaan. De strijdmacht, die
uit militairen van vijf lidstaten van
de Ecowas is opgebouwd, ging in
het offensief na de beschieting van
hun hoofdkwartier in Monrovia.
Volgens radioberichten uit het
gebied zijn Nigeriaanse parachutis
ten gedropt achter de linies van het
Nationaal Patriotisch Front van Li
beria (NPLF) ten noorden van Mon
rovia. Zij werden daarbij vanuit de
lucht gesteund door Nigeriaanse
jachtbommenwerpers en helikop
ters. De parachutisten waren zater
dag van hun basis in Makurdi in het
zuiden van Nigeria naar Freetown
in Sierra Leone overgebracht. Vol
gens Nigeriaanse kranten zouden
ongeveer 1000 man met C-130 trans
porttoestellen zijn overgevlogen.
Ghanese vliegtuigen voerden za
terdag en zondag bombardementen
uit op stellingen van het NPLF. De
aanval was een vergelding voor de
beschieting vrijdag van het hoofd
kwartier van de vredesmacht Eco-
mog in Monrovia. Daarbij kwamen
vijf militairen om het leven en wer
den ruim 30 personen gewond.
Ook een Ghanees mar ine vaartuig
werd geraakt. Daarbij vielen geen
slachtoffers.
GOLFCRISIS GOLFCRISIS GOLFCRISIS GOLFCRISIS GO
WASHINGTON (Rtr) - De
Amerikaanse minister van de
fensie, Dick Cheney, heeft giste
ren generaal Michael Dugan, de
stafchef van de Amerikaanse
luchtmacht, uit zijn functie ont
heven naar aanleiding van diens
uitlating dat de Verenigde Sta
ten Baghdad bombarderen als
een oorlog uitbreekt.
Dugan had zondag in een in
terview met de Washington Post
gezegd dat in geval van een oor
log een bommenregen op Bag
hdad neerdaalt en dat vooral
wordt gericht op plaatsen waar
de Iraakse president Saddam
Hussein zich zou kunnen bevin
den.
Volgens een woordvoerder
van het Pentagon werd Dugan
door Cheney ontslagen na over
leg met president George Bush,
omdat de luchtmachtgeneraal
niet bevoegd zou zijn dergelijke
opmerkingen te maken. Het is
hoogst ongebruikelijk dat een
stafchef wordt ontslagen. De
laatste keer was in 1949, toen
een admiraal de laan werd uitge
stuurd. Dugan zei in het inter
view dat de gezamenlijke chefs
van staven het er over eens wa
ren dat alleen de luchtmacht in
staat zou zijn de Iraakse militai
ren uit Kuwayt te verdrijven als
er oorlog komt.
Een woordvoerder van het
Pentagon zei dat "de kwestie
niet is of generaal Dugan gelijk
had, maar dat hij heeft gespro
ken over onderwerpen waar
over hij zich in het openbaar niet
had mogen uitlaten in deze zeer
gespannen situatie". Generaal
John Loh, de vice-stafchef van
de luchtmacht, neemt Dugan
voorlopig waar totdat een opvol
ger is aangewezen.
'Zelfmoordaanslagen' na
Amerikaanse aanval op Irak
AMMAN (AP) - Honderdvijftig
radicale Arabische en islami
tische organi saties uit elf landen
hebben gisteren opgeroepen tot
zelfmoordaanslagen tegen de
Verenigde Staten zodra sprake
is van een Amerikaanse aanval
op Irak.
"We hebben treffende voor
beelden van helden die hun li
chamen in bommen verander
den, die de agressors met af
schuw vervulden en hen dwon
gen te vluchten in de duisternis,
zoals in 1983 gebeurde met
Amerikaanse mariniers in Bay-
rut", zei Ibrahim Al-Kharraz van
het Libische Volkscongres. Bij
de aanslag in Bayrut kwamen
destijds 241 mariniers om het le
ven.
In de slotverklaring van de
driedaagse conferentie van
links-extremistische Arabieren
en Palestijnse guerillagroepen
werd besloten tot een vreedza
me, Arabische oplossing van de
Golfcrisis door onderhandelin
gen. Arabieren werden in de
verklaring echter ook opgeroe
pen "de Amerikaanse belangen
overal en met alle middelen te
treffen als de Verenigde Staten
tot de aanval overgaan". Het
communiquë meldt dat de Ara
bische troepen in Saudi-Arabië
en andere Golfstaten zal worden
verzocht in opstand te komen
tegen hun leiders en Ameri
kaanse bevelen te negeren.
Al-Kharraz zei dat snel moet
worden opgetreden tegen de
Amerikaanse strijdkrachten en
Saudische oliepijpleidingen. Hij
vroeg het voorbeeld te volgen
van de Arabische held Jaul
Jamal, een Syrische bevelheb
ber van een kanonneerboot die
omkwam toen hij zijn schip op
zettelijk in een Franse oorlogs
bodem boorde tijdens de Suez-
crisis in 1956.
WARSCHAU (AP) - Door zich kan
didaat te stellen voor de presidents
verkiezingen in Polen, heeft Lech
Walesa gisteren "een belofte inge
lost" die hij in augustus 1980 bij de
oprichting van zijn vrije vakbonds
organisatie Solidariteit heeft ge
daan. Wanneer de verkiezingen
worden gehouden, is nog niet be
kend. Mogelijk dit jaar en op zijn
laatst in het voorjaar van 1991.
Het afgelopen jaar heeft de voor
malige elektricien van de scheeps
werf, waar de wieg stond van Soli
dariteit, met nadruk laten weten dat
zijn persoonlijke ambitie om presi
dent te worden ook in het belang
van Polen is. "Het is geen wens,
maar een noodzaak dat ik president
word", zei Walesa in juni.
De afgelopen maanden is ver
deeldheid ontstaan tussen Walesa
aan de ene kant en de door hem zelf
aangewezen premier Tadeusz Ma-
zowiecki en diens regering aan de
andere kant. Walesa vindt dat Mazo-
wiecki te veel topfiguren van het
vroegere communistische bewind
op hun post laat zitten en zich met
zijn beleid steeds meer van de Pool
se arbeiders vervreemdt.
De onmin tussen Walesa en de eer
tijds zo nauw met hem verbonden
regering heeft inmiddels geleid tot
het ontstaan van twee verschillende
politieke facties binnen de vakbe
weging, die de aanzet kunnen geven
voor een volwaardig meerpartijen-
bestel. De Centrum-Alliantie, die
steunt op de gewone arbeider en
zich beschouwt als het politieke
front van de vakbeweging, staat
achter de politieke aspiraties van
Walesa. De andere partij, ROAD,
komt voort uit groepen van intellec
tuelen en hervormingsgezinde poli
tici en acht Mazowiecki een veel be
tere keus voor het presidentsambt.
Mazowiecki heeft overigens tot
dusver in het midden gelaten of hij
zich als presidentskandidaat zal
melden. Het bureau van de premier
liet gisteren weten dat er geen on
middellijke reactie zou komen op
de bekendmaking van Walesa.
Generaal Wojciech Jaruzelski, die
in juli vorig jaar na de ronde-tafelak
koorden met Solidariteit president
werd, heeft verklaard dat hij zijn
ambstermijn van zes jaar niet uit
dient. In politieke kringen in Polen
heerst algemeen de opvatting dat de
voormalige leider van de commu
nistische partij te zeer verbonden is
met de vroegere machthebbers om
nog langer als president geloof
waardig te zijn. Jaruzelski liet giste
ren via een woordvoerder weten dat
de kandidatuur van Walesa "het
proces van democratische verande
ringen in Polen weerspiegelt".
Leider
Walesa wordt in Polen algemeen be
schouwd als de leider van de strijd
die leidde tot het herstel van de de
mocratie in Polen en die de aanzet
vormde tot de democratisering el
ders in Oost-Europa. In recente opi
nie-onderzoeken was zijn voor
sprong op Mazowiecki niet erg
groot, maar zijn invloed op de Pool
se bevolking is zonder twijfel onge
ëvenaard. Walesa voorspelde vorige
week dat hij zou winnen en dat Ma
zowiecki ongeveer 35 procent van
de stemmen zou krijgen. "Ik ben
niet bezorgd over de overwinning,
maar over de omvang daarvan", al
dus Walesa.
De rooms-katholieke primaat Jo
zef Glemp riep voor vandaag de lei
ders van de verschillende partijen
van ROAD, Halina Bortnowska,
noemde met het oog op die oproep
en het aangekondigde parlementai
re debat het door Walesa uitgekozen
tijdstip om zijn kandidatuur te stel
len, "tactloos".
In zijn drie regels tellende verkla
ring verwees Walesa naar zijn belof
te om de 21 eisen hoog te houden
die de stakende arbeiders tien jaar
geleden stelden. Walesa verklaarde
op 31 augustus ter gelegenheid van
het 10-jarig bestaan van Solidariteit
dat die eisen neerkwamen op het
elimineren van het communisme en
het vestigen van democratie. "Wij
zijn in het eerste geslaagd, maar nog
niet in het tweede", aldus zijn in
schatting.
Walesa's woordvoerder Andrzej
Drzycimski verwees gisteren in een
toelichting op de kandidaatstelling
naar dezelfde eisen. "De voorzitter
kwam tot de conclusie dat zijn be
sluit dit proces zou kunnen versnel
len. En die versnelling is ook be
doeld om de maatschappij te tonen
dat zij zich actiever bij dit proces
bijeen om de volgende fase van 's moet aansluiten"
lands democratische ontwikkeling Walesa werd in 1943 geboren in een
te bespreken. Een woordvoerster arm boerengezin en kreeg op een
technische school een opleiding als
elektricien, Als handig onderhande
laar met sterk politieke instincten
en natuurlijke uitstraling, lacht hij
om suggesties dat hij onvoldoende
opleiding heeft gehad om president
te worden.
Walesa's anti-communistische ac
tivisme verdiepte zich in de jaren
dat hij op scheepswerven aan de
Oostzeekust werkte Hij heeft zelf
altijd verklaard dat hij sterk is beïn
vloed door een incident tijdens
voedselrellen in 1970, toen hij er
persoonlijk getuige van was dat po
litiemannen het vuur openden op
demonstrerende arbeiders. Daarbij
vielen verscheidene doden.
Walesa kreeg een decennium la
ter de leiding van de stakingen bij
de Lenin-scheepswerf in Gdansk.
Zestien maanden daarna kondigde
Jaruzelski de noodtoestand af en
werd Solidariteit verboden. Walesa
werd samen met duizenden jndr-
ren gevangen gezet. In november
1982 kwam hij vrij en in 1983 kreeg
hij de Nobelprijs voor de Vrede. On
der leiding van Walesa werd Solida
riteit in 1989 opnieuw gelegaliseerd
en won de verkiezingen.
