TAD LEIDEN
OUD-LEIDEN
De meest onbeschaafde stad van dit land
Meer vrachtverkeer over
terrein Groeiioorcllialleii
'Meer openbaarheid bij onderzoek
door Commissie voor de Rekeningen'
Papierbakken twee
keer per week geleegd
s
LEIPSCH M DAGBLAD
DINSDAG 18 SEPTEMBER 1990
Heeft u belangstelling voor de geschiedenis en de monu
menten van Leiden en omgeving, word dan lid van
Door nu 27,50 over te maken op giro 175228, ontvangt u
het Leids Jaarboekje 1990 per kerende post.
Bovendien heeft u gratis toegang tot de lezingen en kunt u
deelnemen aan de excursies.
Adres: Postbus 917, 2300 AX Leiden, tel. 175447.
Leids Jaarboekje: Britten bezoeken het Leiden van 1700
LEIDEN - Van de VW had
den ze nog nooit gehoord, aan
'Leiden promotie' werd nog
niets gedaan. En toch werd de
sleutelstad bezocht door vrij
wel de meeste Britten die om
streeks 1700 als toerist in Hol
land rondreisden. Ze deden
de stad aan als ze op weg wa
ren van Den Haag naar Am
sterdam, of andersom, meldt
het Leids Jaarboekje 1990, dat
gistermiddag door de Vereni
ging Oud Leiden werd aange
boden aan burgemeester Goe-
koop.
In de uitgave schrijft leraar En
gels C. van Strien een verhaal
over het toerisme in Leiden aan
het einde van de Gou< en Eeuw.
Van Strien maakt voor.il gebruik
van dagboekaantekeningen die
zijn gevonden.
Een onbekende jongeman die
onder leiding van zijn gouverneur
een aantal jaren in Europa ver
bleef noemt in juli 1699 Leiden
een 'grote en goed gebouwde
stad, maar wel erg stil en rustig;
het feit dat er maar weinig koet
sen zijn is daar een reden voor,
een andere is dat er relatief wei
nig mensen zijn'.
Uitgebreid doet hij verslag van
de bezienswaardigheden iri en
rond de universiteit: de kruiden
tuin, de opgezette dieren en 'het
skelet van een man, zittend op het
skelet van een koe, en dat is om
dat zoals men zegt, hij koeien ge
stolen heeft'. Hij houdt wel van
gruwelijkheden, blijkbaar: "Een
ander geraamte had een hemd
aan, gemaakt van zijn eigen inge
wanden en schoenen van zijn ei
gen vel".
"De lucht is niet erg gezond",
schrijft de onbekende reiziger,
"aangezien er in de winter een
heel dikke, stinkende mist kan
hangen; en het land ligt zo laag in
deze streek, dat op sommige
Burgemeester Goekoop ontvangt het Leids Jaarboekje 1990 van ondervoorzitter Barendregt van de Vereniging
Oud Leiden. (foto Jan Holvast)
plaatsen het water in de kanalen
hoger staat dan het land aan de
andere kant van de dijk'.
Carillon
Koopman John Farrington geeft
in zijn dagboek onder meer een
beschrijving van het stadhuis,
'een lang, groot en mooi gebouw'.
Opvallend noemt hij in de kamer
van de Raadtsheers 'de kist van
de synode van Dordt met erin het
manuscript van de bijbel, die ze
met zoveel plechtigheid twee
maal in de vijf jaar inspecteren'.
"En bovenop de kist staat een
groot formaat bijbel die naar het
manuscript is gedrukt. Het is wel
verbazend dat zo'n edel en kost
baar deposito toevertrouwd is
aan een Werelds Vorst".
Erg opgetogen is hij over het
carillon, dat bestaat uit tussen de
30 en 40 klokken. De muziek is
erg aangenaam, schrijft hij, en het
is de vraag of dat ook kan worden
gezegd over de computergestuur
de muziek die weldra door de
stad zal klinken.
De koopman bezocht ook het
Spinhuis of de gevangenis voor
misdadigers. Mensen die zijn ver
oordeeld wegens een klein mis
drijf kunnen door het publiek
worden bekeken. "Hier worden
de galante dames opgesloten voor
zoveel jaren als de magistraat
goed dunkt en ze worden aan het
werk gehouden, zodat ze geen
voedsel krijgen als ze het niet ver
dienen. Maar hoewel ze opgeslo
ten zijn is er aan hun woorden en
gedrag maar weinig van enige
verandering en verbetering te
merken".
Justinian Isham nam een kijkje
in het Pesthuis. "Ik zag dat som
mige van die bedden klapdeuren
hadden en toen ik vroeg waarom,
zei men mij dat het was om gees
teszieken die door het dolle heen
waren te verstikken".
Van Strien maakt in het jaar
boekje melding van het feit dat in
Engelse reisgidsen de stad Lei
den werd genoemd. In een uitga
ve werden de Burcht, het stad
huis en de academiegebouwen
aangeprezen en in een andere
gids, Parival genaamd, werd de
sleutelstad volgens hem voorge
steld als een aards paradijs. Maar
dat was het bepaald niet, schrijft
Joseph Shaw in 1700. In de her
bergen werd hij erg slecht ont
haald, de prijzen waren hoog, 'ik
moest zelfs een gulden betalen
om mijn reiskoffer ergens een
half uurtje neer te zetten'.
Pruik
"En het was nog veel vreemder
dat ik vier barbiers achter elkaar
moest ontbieden voor ik er een
had die wist hoe hij mijn pruik
moest opbinden. Maar je kunt
zien dat Leiden, hoewel een uni
versiteitsstad, de meest onbe
schaafde stad is van dit land: het
is hun manier van kijken naar
vreemdelingen, net zoals het laag
ste canaille soms doet in Enge
land".
Er studeerde ook een groot aan
tal Engelsen in de sleutelstad. Zij
maakten geregeld uitstapjes in de
omgeving. Een van hen, John
Talman, maakte een uitgebreid
verslag, aangevu.-T met tekenin
gen van onder andere gebouwen
die hij onderweu tegenkwam.
Catwick op Zee omschrijft hij als
'een vrij groot dorp, dat leeft van
de visvangst'. "Het ligt in de dui
nen aan het strand. Er is een
weeshuijs of gasthuis in het dorp;
de kinderen zijn in het zwart ge
kleed en dragen op hun schou
ders het wapen van het dorp, dat
hetzelfde is als dat van Catwijck
op Rhijn".
Talman stond op een duin tus
sen Nortwijck-binnen en Nort-
vijck en had uitzicht op maar
liefst 22 steden en dorpen waar
onder Amsterdam en Rotterdam.
"De reden hiervoor is dat het land
hier zo buitengewoon vlak is". Jo
seph Shaw had het daar ook al
over, toen hij schreef over zijn be
zoek aan de Burcht: "Hoewel de
heuvel met hoger is dan een huis,
wordt hij in dit land als een grote
merkwaardigheid beschouwd,
waar een berg even zeldzaam is
als een olifant. Want ik heb er van
elk een gezien sinds mijn vertrek
uit Engeland en ik heb twee stui
vers gegeven om de heuvel te be
klimmen en twee stuivers om de
olifant te z
Plan gemeente om Floris Versterlaan te ontzien
Aantal in Leiden wordt verdubbeld
signaal' binnengekomen over over
last van het vervoer van de contai
ners met afval van de opslagplaats
op het oude terrein van de vuilver
branding naar het terrein van Van
Gend en Loos aan de Haagweg waar
de containers op een trein worden
geladen.
Vrachtwagens met volle contai
ners rijden via de Plesmanlaan, de
lege containers worden via de Mors-
weg teruggebracht naar het terrein
aan de Gabriel Metzustraat. "Op
zich draait de hele boel, op wat klei
ne kinderziektes na hebben zich
geen problemen voorgedaan", al
dus Vellekoop. "Er hing bijvoor
beeld een keer nog vuil aan een con
tainer, dat moest er worden afge
haald. En een container dreigde een
keer open te springen omdat een
bergpen niet goed zat. Dat zijn dan
van die dingen waarmee je in het
begin te maken krijgt. Verder heb
ben we nog niet allemaal grote con
tainers, er zijn een paar kleinere bij,
maar ook daarmee lukt het tot nu
toe allemaal".
'Kleine bezwaren' van omwonen
den van het Van Gend en Looster
rein hadden volgens hem betrek
king op het lawaai dat 's ochtends
en 's middags wordt gemaakt als de
trein op het goede spoor moet wor
den gerangeerd. "En vanochtend
belde een mevrouw die vroeg of er
iets kon worden gedaan aan het pie
pende geluid dat de vrachtwagens
maken als ze achteruit rijden", al
dus Vellekoop. "Ik kan wel zeggen
dat we heel tevreden zijn over de
manier waarop het nu gaat. Het valt
eerder mee dan tegen", concludeert
hij.
LEIDEN De gemeente
onderzoekt of het mogelijk
is om al het verkeer dat van
en naar de voormalige vuil
verbranding aan de Gabriël
Metzustraat gaat over het
terrein van de Groenoord-
hallen te laten rijden. Vol
gens H. van Zeijl van de di
rectie verkeer wordt op die
manier geprobeerd tege
moet te komen aan de wen
sen van de bewoners van
Groenoord-Noord.
Sinds begin deze maand de vuilver
branding is gesloten, heeft de buurt
te maken met een toename van het
vrachtverkeer. Vrachtwagens rij
den ongeveer zeventig keer per dag
tussen de Gabriël Metzustraat en de
Haagweg, waar volle vuilcontainers
op de trein naar Wijster worden ge
zet.
Het was de bedoeling van de ge
meente om alleen dit vrachtverkeer
over het terrein van de Groenoord-
hallen te laten rijden maar dat leid
de tot protest van omwonenden die
vinden dat het sowieso al veel te
druk is op de Floris Versterlaan.
De bewoners zouden het liefst
zien dat op het Groenoordhallenter-
Wasserij houdt
Roemenië-actie
LEIDEN Bij het Leidse bedrijl
Rentex-Dieben worden hulpgoede
ren ingezameld die met een groot
konvooi vrachtwagens naar zieken
huizen Roemenië worden overge
bracht. Wie kleding of ander materi
aal beschikbaar wil stellen kan con
tact opnemen met de firma, tel. 071-
143871.
Het bedrijf houdt de actie in ver
band met de opening van een nieuw
pand. De relaties van Rentex in de
gezondheidszorg werden benaderd
met de vraag of ze kleding, geld en
materiaal variërend van rolletjes
verband tot complete intensive-ca-
re-bedden beschikbaar wilden stel-
Vrachtwagens uit heel Nederland
verzamelen op 6 oktober in Goes.
De opbrengst van de inzamelings
actie wordt dan overgedragen aan
de Roemeense ambassadeur. Een
wepk later gaat het konvooi op weg
naar Cluj in Roemenie.
rein een openbare weg wordt aange
legd waar al het verkeer van ge
bruik kan maken, ook de vrachtwa
gens die bij de overige bedrijven in
de buurt moeten zijn. De nieuwe
weg zou moeten aansluiten op de
Hallenweg.
"Daar zitten een aantal haken en
ogen aan", vertelt Van Zeijl. "Het
plan is te duur en planologisch on
mogelijk want volgens het bestem
mingsplan kan er geen weg komen.
Bovendien is daarvoor te weinig
ruimte".
Om toch enigszins aan de wensen
van de buurt tegemoet te komen
wordt nu onderzocht, onder meer in
overleg met de directie van de
Groenoordhallen, of al het verkeer
dat naar en van de voormalige vuil
verbranding rijdt over het terrein
kan worden gestuurd. Het gaat dan
om bijvoorbeeld vuilniswagens die
afval uit de regio naar het nieuwe
overslagstation brengen en om ver
keer dat op het terrein moet zijn om
daar gebruik te maken van de weeg
brug.
Van Zeijl verwacht dat over twee
weken duidelijkheid bestaat over
de plannen. Volgens hem is het niet
nodig om een aparte weg over het
terrein aan te leggen. "Er zijn al af
spraken gemaakt over hoe het moet
als er veemarkt is en op de rest van
de dagen kan het verkeer gewoon
rechtdoor rijden".
Op verzoek van de bewoners
wordt verder nog bekeken of er een
speelterrein kan komen aan de hui
zenkant van de Floris Versterlaan.
Eerder was het de bedoeling om een
speelplaats te realiseren aan de
overkant van de weg maar dan zou
den kinderen moeten oversteken
om er te komen.
Besprekingen over snelheidsbe-
perkende maatregelen op de Floris
Versterlaan zijn pas aan de orde als
duidelijk is of al het verkeer dat
naar de vuilverbranding rijdt niet
meer van deze weg gebruik hoeft te
maken, aldus Van Zeijl. "De weg is
niet zo druk dat bijvoorbeeld sluis
jes een goede oplossing zijn. Die
werken pas als er veel tegemoetko
mend verkeer is, zodat auto's op el
kaar moeten wachten. En drempels
zijn ook niet ideaal als er vrachtver
keer over heen moet rijden, want
dat veroorzaakt nogal wat trillin
gen. Daar ondervinden de bewo
ners dan waarschijnlijk nog veel
meer overlast van. In de huidige si
tuatie is dat geen goede oplossing".
Overigens levert de nieuwe ma
nier van vuil verwerken in Leiden
nauwelijks problemen op, aldus J.
Vellekoop van de gemeentelijke di
rectie milieu. Er is nog 'geen enkel
LEIDEN - De gemeente wil de pa
pierbakken in de stad minimaal
twee keer per week laten legen.
Voorts wil ze het aantal bakken bij
na verdubbelen van 42 naar 82 en ze
jaarlijks voorzien van een nieuwe
verflaag.
Het college laat dit weten in ant
woord op vragen van J. Hoekema
(D66). Hij constateerde dat de pa
pier- en glasbakken in de Meren-
wijk regelmatig zo vol zijn dat de
spullen ernaast worden gezet. Dit
leidt volgens het raadslid tot onno
dige vervuiling.
B en W zijn het met Hoekema
eens dat de situatie ongewenst is.
Momenteel worden de bakken een
keer per week geleegd. "Bij de her
ziening van de contracten met het
bedrijf dat de bakken leegt, bepalen
we dat er minimaal twee maal per
week moet worden geleegd". De
huidige contracten lopen af per 1
oktober.
Tot deze conclusie komen de leden
van de commissie die in maart van
dit jaar een onderzoek hebben ge
daan naar de politieke verantwoor
delijkheden in de Schouwburg
zaak. De conclusies van deze com
missie leidden uiteindelijk tot het
aftreden van wethouder Kuijers
van cultuur.
De Schouwburgaffaire begon
toen eind vorig jaar 132.000 gulden
bij de Leidse Schouwburg werd
vermist. Naar aanleiding van de ver-
LEIDEN De afstand van het meest westelijke puntje van Engeland,
Land's End, tot Leiden is 481 mijl. Op deze wijze heeft de familie G. Vegt-
Snel afgelopen zomer de naam 'Leiden' over de wereld uitgedragen in het
Engelse Cornwall. "Hopelijk heeft de beheerder van de paal de tekst nog
een poosje zo laten staan zodat de bezoekers van Land's End zich de volgen
de dag hebben kunnen afvragen waar Leiden in 's hemelsnaam ergens mag
liggen", schrijft mevrouw G. Vegt - Snel naar de krant.
De foto-actie van verwijzingen naar Leiden of de promotie van Leiden in
het buitenland is inmiddels afgesloten. Volgende week woensdag reikt bur
gemeester Goekoop in het stadhuis de prijzen uit.
Het college ziet geen heil in de
suggestie van Hoekema om de
Leidse bevolking middels adver
tenties te vertellen dat ze de ge
meentereiniging kan bellen als een
bak vol is. "Dat is niet nodig, als de
bakken twee maal per week worden
geleegd, raken ze niet meer vol".
Hoekema's idee om de bakken
naar Haags voorbeeld in de grond te
laten verzinken om vervuiling en
geluidsoverlast tegen te gaan,
wordt in beraad genomen. "We zul
len de plannen opvragen".
Vooralsnog verwacht het college
niet dat het zo ver hoeft te komen.
"Als de bakken er beter gaan uitzien
door een regelmatige schilderbeurt,
trekken ze waarschijnlijk ook min
der vervuiling aan",
LEIDEN Een onderzoek van
de Commissie voor de Rekenin
gen, zoals in de 'Schouwburg
affaire', moet in de toekomst
niet meer in beslotenheid plaats
hebben. Er moet nader worden
bekeken of sommige personen,
zoals wethouders, in het open
baar kunnen worden gehoord
of dat in elk geval de verslagen
van de commissie worden ge
publiceerd.
dwijning van het geld verrichtten
enkele raadsleden een onderzoek of
de verantwoordelijke wethouders
alert hadden geopereerd.
Het onderzoek dat door leden van
de gemeenteraad werd gehouden in
de zogenaamde Commissie voor de
Rekeningen, had het karakter van
een parlementaire enquête. Alleen
waren de verhoren van de ambtena
ren, wethouders en andere betrok
kenen niet openbaar. Ook na afron
ding van het onderzoek werden de
verslagen van de zittingen van de
commissie niet gepubliceerd.
Wethouder Van Rij die als
raadslid in de commissie zitting had
- zei gisteravond tijdens de evalua
tie van het onderzoek de besloten
heid achteraf gezien, te betreuren.
"Wij zijn zelf oncontroleerbaar ge
weest en dat was geen goede zaak".
Terugkijkend op het werk van de
Commissie voor de Rekeningen zei
Van Rij het verder onaanvaardbaar
te vinden dat een commissielid de
conclusies van de commissie voor
tijdig heeft laten uitlekken. "Ik
werd zelfs gebeld door een wethou
der die me de concept-conclusies
voorlas". Volgens secretaris Olivier
van de commissie is het schenden
van de vertrouwelijkheid een straf
baar feit. Daarvan is overigens geen
aangifte gedaan bij de politie.
Ook wethouder Walenkamp vond
het jammer dat de commissie al in
een vroeg stadium had besloten tot
beslotenheid. Hij dacht dat het in de
toekomst mogelijk moet zijn om
van geval tot geval te bekijken wan
neer een verhoor wel of niet open
baar is.
De mogelijkheden tot meer open
baarheid bij 'enquêtes door de ge
meenteraad' moeten worden opge
nomen in de gemeentelijke veror
dening die de werkzaamheden van
de Commissie voor de Rekeningen
regelt.
Illegalen gepakt
LEIDEN - Bij een controle in drie
Leidse eethuisjes heeft de politie
gisteravond twee illegale werkne
mers ontdekt. Een 22-jarige Argen
tijn die werkte bij El Gaucho aan de
Steenstraat beschikte niet over de
vereiste papieren en ook een 23-jari-
ge Egyptische werknemer van
Shoarma Ramses aan het Noordein-
de bleek illegaal in het land te ver
keren.
Het tweetal dat woonachtig was
in Leiden is ingesloten en wordt
volgens de politie op korte termijn
het land uitgezet.
Er werd ook gecontroleerd bij El
Fierro aan de Steenstraat. In totaal,
werden vijf personen aangehouden,
van wie drie op het politiebureau de
goede documenten konden tonen.
Hoekema: "Onnodige vervuiling
Legpuzzel van
Van der Werff-
schilderij
LEIDEN - Burgemeester Goekoop
heeft gistermiddag in de Lakenhal
het eerste exemplaar in ontvangst
genomen van een legpuzzel van het
schilderij van Van Brcc (1773-1839).
De puzzel werd overhandigd door
D. den Os, voorzitter van de 3 Octo-
ber-Vereeniging en O. Tromp, be
stuurslid van de Vereniging van Be
langstellenden in de Lakenhal.
Het schilderij waarvan de puzzel
is gemaakt, is een van de pronk
stukken van de Lakenhal. Het toont
burgemeester Van der Werff die tij
dens het beleg van Leiden door de
Spanjaarden zijn arm aanbiedt als
voedsel voor de hongerige bevo-
king.
De legpuzzel, die in beperkte op
lage is gemaakt, bestaat uit 1000
stukjes en heeft een afmeting van 75
bij 50 centimeter. Tot 3 oktober kost
een exemplaar 17,50 gulden, na
deze datum gaat de prijs met 2 gul
den omhoog.
De puzzel is alleen te verkrijgen
bij het museum, maar op 20 septem
ber is hij ook te koop in de Stadsge
hoorzaal. tijdens de inschrijving
voor de haring- en wittebroodsuit
reiking.
Leefbaar Leiden in
protest tegen boete
hondenbelasting
LEIDEN De gemeente Leiden
legt veel te grote boetes op aan men
sen die niet op tijd hondenbelasting
betalen. Dat vindt de politieke par
tij Leefbaar Leiden, die overigens
niet in de gemeenteraad is vertegen
woordigd. De partij zegt de indruk
te hebben dat de gempente zich wil
'verrijken' door mensen met weinig
geld forse boetes op te leggen.
Het ergste worden mensen ge
troffen die vanwege hun uiterst lage
inkomen meenden recht te hebben
op kwijtschelding van de honden
belasting. Als ze een verzoek om af
schrijving hebben gedaan, kunnen
ze niet worden beschuldigd van be
lastingontduiking. Als ze te laat be
talen komt dat door vergeetachtig
heid of omdat ze de regels niet goed
begrijpen, denkt Leefbaar Leiden.
De gemeente moet deze mensen
'met een zekere mate van soepel
heid tegemoet treden' en niet een
boete van 168 gulden opleggen, al
dus de partij in een brief aan het col
lege van B en W.
Leefbaar Leiden vindt het verder
onterecht dat boetes worden uitge
deeld zonder dat van te voren een
waarschuwing worct gegeven, en
protesteert tegen het feit dat ook
mensen die al een gedeelte van het
geld hebben overgei.iaakt, worden
beboet. In die gevallen moet het
geld onmiddellijk worden terugge
stort, vindt de partij.
STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN
