'Ons land zal
compleet zijn
leeggeroofd'
Als Wladimir m braaf is
REPORTAGE i
mmmmm
Irak laat Kuwaytse 'xdjf-sterrenvluchtelingen' uit eigenland vertrekken
Prinsjesdag en de zorgen van stalmeester Van den Hout
Homoseksualiteit
voor Baptisteiimiie
niet aanvaardbaar
Eerste Nederlandse imam
Van onze correspondent Taco Slagter
AL KHAFJI Zijn gezicht zit vol wondjes. Baardstoppels
groeien er doorheen. Abdallah Tif (30) uit Kuwayt-Stad ver
telt hoe Iraakse soldaten enkele dagen geleden met een
nijptang zijn baardharen eruit hebben getrokken. Uit
wraak, omdat leden van het Kuwayts verzet zich sinds de
inval op 2 augustus ook niet scheren. Maar nu is hij vrij.
Samen met enkele duizenden
vluchtelingen bivakkeert hij sinds
gistermiddag in het niemandsland
tussen Saudi-Arabië en bezet Ku-
wayt. Zonder paspoort, zonder
geld, rijbewijs of andere waardevol
le dingen. Alles is in beslag geno
men door Iraakse soldaten die op
last van Saddam Hussein zaterdag
avond plotseling de grens bij het
Saudische stadje Al Khafji op een
kier zetten. Duizenden Kuwayters
maakten direct gebruik van die ge
legenheid om te vluchten. Uit angst
voor oorlog of om zich te herenigen
met familieleden die al waren ge
vlucht of op de dag van de Iraakse
inval in het buitenland verbleven.
Het gerucht dat Irak zich wil ont
doen van de oorspronkelijke bewo
ners van de '19e provincie' ver
spreidt zich in het weekeinde snel.
"We hoorden het van mensen in de
straat", zegt Saudi Mohel Jasser.
"Het zou op de televisie en radio
zijn aangekondigd, maar we keken
of luisterden er niet meer naar. Ook
kranten interesseerden ons niet
meer. Allemaal propaganda uit
Irak. Ik ben onmiddellijk in de auto
gestapt, heb enkele vrienden opge
haald en ben rechtstreeks naar de
grens gereden".
Gefouilleerd
Om drie uur zondagmiddag is het
een geweldige chaos bij de grens.
Dure Amerikaanse auto's staan zes
rijen dik voor het hek aan de Saudi
sche kant te wachten. Zover het oog
reikt, zijn vluchtelingen te zien. Ku-
wayt ligt naar schatting 3 km van
deze grenspost verwijderd. Volgens
hen die de vernederingen door de
Iraakse grenssoldaten al achter de
rug hebben, wachten nog duizen
den om te worden doorgelaten.
"Als je aan de beurt bent", vertelt
Mohel Jasser vervolgens, "worden
al je identiteitspapieren afgenomen
en word je hardhandig gefouilleerd
op waardevolle bezittingen. Alles
wat maar enigszins geld oplevert,
ben je kwijt. Bij mij was weinig te
halen. Ik had expres geen geld mee
genomen en mijn gouden horloge
heb ik aan mijn vriend gegeven die
is achtergebleven. Irak wil onze na
tionaliteit afnemen, of statenloos
maken, zodat we nooit meer naar
ons vaderland kunnen terugkeren.
De bedoeling is ons land met Pale-
stijnen en Irakezen te bevolken".
Saudische grenswachten werken
dag en nacht door om zoveel moge
lijk toch de herkomst van de vluch
telingen te controleren. Omdat ie
dereen een hele rits papieren moet
invullen, verstopt dat de doorgang
compleet. Voor baby's en kleine
kinderen is dat een ernstig pro
bleem. Ze kunnen de hitte in deze
onafzienbare woestijn moeilijker
verdragen dan volwassenen. Met
krijsen en dreinen reageren de peu
ters zich af.
Maar Saudi-Arabië kent geen par
don. Kuwayters zijn hartelijk wel
kom in het koninkrijk, maar de
grenswachten willen heel zorgvul
dig nagaan of er geen Iraakse spion
nen onder zitten. En die kans is niet
gering, zo verzekert een Saudische
officier. "Irak is erg onzeker over
onze militaire positie en die van de
Amerikanen".
Gedemoraliseerd
Zolang hij in de rij staat voor een
reeks stempels, wil Hussein Abra
Shoid wel bevestigen dat de Iraakse
soldaten in Kuwayt naar zijn zeggen
volstrekt gedemoraliseerd zijn. "Ze
hebben er geen flauw benul van wat
er werkelijk gaande is", zegt hij.
"Steeds vragen ze je of je misschien
weet wanneer de Amerikanen zul
len aanvallen. Of ze willen weten
hoe groot de opbouw van de troe
penmacht in Saudi-Arabië is. Alle
ontwikkelingen van de laatste we
ken hebben hen niet bereikt. De
meesten van ons wel, want wij kon
den nog met wereldontvangers stie
kem naar de BBC luisteren. Heel
veel soldaten hebben mij een witte
doek laten zien die ze onder hun
Dure sleeën in dikke rijen bij de Saudische grens. "Waarom wachten de Amerikanen zo lang?'
uniform verborgen houden. Daar
mee willen ze zich overgeven zodra
de Amerikanen de aanval inzetten
om Kuwayt te bevrijden".
Het verhaal van Hussein klinkt
wat al te optimistisch. De wens als
vader van de gedachte ligt bij ge
vluchte Kuwayters voor de hand,
maar opmerkelijk genoeg vertellen
velen aan de grens bij Al Khafji af
zonderlijk van elkaar hetzelfde, als
het gaat om 'het moreel van de
Iraakse bezettingstroepen in Ku
wayt. Zo zegt Al Saleim, een 30-jari-
ge in Amerika afgestudeerde inge
nieur, dat veel Iraakse militairen
Kuwayters om hun 'deshdash' (tra
ditioneel Arabisch gewaad) vragen,
om die aan te trekken zodra het eer
ste schot valt. "Dan kunnen ze ge
makkelijker ontkomen", verklaart
Hussein.
Plunderingen
Maar volgens deze Kuwayter vraagt
de Irakese soldaat niet altijd even
vriendelijk om iets wat ze graag wil
len hebben. Niemand uitgezonderd,
verhalen alle vluchtelingen over de
plunderingen door de Irakezen. Met
name 's nachts vallen soldaten de
huizen binnen, op zoek naar onder
gedoken westerlingen, en nemen en
passant de videorecorder, juwelen,
televisietoestellen en andere elek
tronische apparatuur mee.
Khalid Al Sali (29) uit Kuwayt-
Stad krijgt het schuim op de mond
als hij erover praat. Naar zijn zeggen
stelen de Irakezen alles wat los en
vast zit. Behalve dat ze de meubels
uit de huizen roven, nemen ze zelfs
de straattegels voor de deur mee.
"De straatverlichting is al in de
begindagen van de invasie uit de
grond getrokken en naar Baghdad
versleept. Ook alle bussen van het
stad- en het streekvervoer, 2000 in
totaal, rijden nu in Irak rond. Nu
hebben ze het zeker gemunt op an
dere onderdelen van de infrastruc
tuur. Als ons land bevrijd, is zullen
we weer van voren af aan moeten
beginnen. Want het zal compleet
zijn leeggeroofd".
Palestijnen
Wie je ook aan de grens met Kuwayt
spreekt, niemand heeft een goed
woord over voor de rol van de Pale
stijnen. "Het zijn verraders met wie
we later zullen afrekenen", zegt
Khalid. Volgens deze Kuwayter
hebben de Palestijnen de Iraakse
soldaten geholpen bij het opsporen
van belangrijke figuren, zoals poli-
tiecommandanten, Kuwaytse mili
tairen, politici en intellectuelen.
"Als gastarbeiders in ons land wis
ten ze precies waar deze lieden
woonden. Maar ze doen ook mee
aan patrouilles door de straten. Ge
woon in spijkerbroek en een geweer
over de schouder. En net als Yasser
Arafat van de PLO vergissen ze zich
vreselijk. Met de Palestijnen is het
in de Arabische wereld gedaan. Die
hoeven nooit meer op steun van de
rijke Arabische landen te rekenen".
Of het allemaal waar is, valt in het
zand van de grensplaats Al Khafji
moeilijk te controleren. Zeker is wel
dat de Palestijnen als gastarbeiders
in Kuwayt niet zo verrukt waren
van hun gastheren. Ze voelden zich
slecht behandeld en voor wat be
treft de politieke idealen met geld
afgekocht. Broederlijke wraak zal
ongetwijfeld ten grondslag liggen
aan de collaboratie met de Irakezen.
(foto AP)
Voor de Kuwaytse vluchtelingen
bij Al Khafji ligt een onzekere toe
komst in het verschiet. Er is echter
een groot verschil met die honderd
duizenden Indische, Filipijnse,
Srilankese en Egyptische vluchte
lingen die in Jordanië onder barre
omstandigheden de repatriatie naar
hun vaderland afwachten. Vrijwel
alle Kuwayters zijn welgesteld en
zullen de komende maanden hun
weg naar een redelijk comfortabel
bestaan wel vinden.
Vette bankrekening
Er is geen enkel luxe hotel in de oos
telijke provincie van Saudi-Arabië
dat niet is bevolkt met Kuwayters.
Deze 'vijf-sterrenvluchtelingen' zijn
dan weliswaar hun vaderland kwijt,
kreperen doen ze zeker niet. Boven
dien hebben ze voldoende geld om
in hun Amerikaanse sleeën of Mer-
cedessen te kunnen blijven rondrij
den. Geld dat is gefourneerd door
de Kuwaytse regering in balling
schap of van hun vette buitenlandse
bankrekening. Daar kunnen die ar
me sloebers uit India, Egypte of de
Filipijnen, die jarenlang het vuile
werk in Kuwayt opknapten alleen
maar van dromen.
Dromen doen de Kuwayters ook.
Van een herovering van hun vader
land. In Al Khafji is het ongeduld
van hun gezichten af te lezen.
"Waarom wachten de Amerikanen
zo lang", zegt Hussein Abra Shoid,
terwijl hij de koelkast en de wasma
chine op het dak van zijn Chevrolet
nog eens extra vastsjort. "Die Irak
ezen zijn niets waard". In het Pen
tagon in Washington wordt daar
blijkbaar anders over gedacht.
DEN HAAG - Zenuwachtig
is hij niet. Maar stalmeester
Van den Hout zal op Prins
jesdag niet het toonbeeld
van rust en ontspanning
zijn. Vooral de acht paarden,
die de gouden koets met Ha
re Majesteit sierlijk naar het
Binnenhof moeten manoeu
vreren, baren hem zorgen.
Een bezoeker die zijn para
plu opsteekt, kan de beesten
al de schrik op het lijf jagen.
En onrustig stappende paar
den hoort niet op zo'n dag,
meent de stalmeester.
In de Koninklijke Stallen aan de
Hoge Wal in Den Haag is het perso
neel druk bezig met de voorberei
dingen voor Prinsjesdag. Al zes we
ken lang worden de paarden ge
traind om zo weinig mogelijk te
schrikken. Felrode en paarse balon-
nen liggen verspreid in de bak. Ze
moeten aan alles ruiken wat ze op
de grootse dag tegen kunnen ko
men.
Een fanfare komt in vol ornaat
naar de binnenplaats van de Stal
len. Even een nootje spelen voor de
beesten. Ook loeiende sirenes van
ambulances en politiewagens ver
storen het anders zo rustige plein
tje. Het stalpersoneel loopt kriskras
door het spektakel heen. Steekt hier
een daar een paraplu uit. De paar
den moeten alvast even wennen.
Wie weet regent het wel op de derde
dinsdag van september.
Stalmeester Van den Hout bege
leidt al tien jaar de stoet die op
Prinsjesdag van Paleis Noordeinde
naar de Ridderzaal trekt. Zijn 'eer
ste keer' herinnert hij zich nog goed.
Een week voor de grote dag vroeg
z'n voorganger Bischoff van
Heemskerck. die het vak 34 jaar be
dreef. of hij de zaak wilde regelen.
Hachelijk
"Ik was zenuwachtig. Wist van toe
ten nog blazen. Op het Binnenhof
keek ik hoopvol naar het kleine
poortje waar de gouden koets door
heen zou komen. Hachelijk, want
het rijtuig heeft daar maar vijftien
centimeter ruimte aan iedere kant.
Maar de koets kwam niet. Seconden
lijken dan jaren te duren. De koets
werd getrokken door oude paarden.
Die hadden er gewoon even geen
zin in en kwamen wat later".
In de Stallen aait Van den Hout
de ouwe Joris over zijn bol. Het zes
tien jaar oude paard is voor Prins
jesdag speciaal van paleis 't Loo uit
Apeldoorn naar de hofstad gehaald.
Eigenlijk is het beest al met pen
sioen, maar is als reserve in de
Van den Hout: "Een witte snuit kun je niet naast een beest met icitfe poten zetten. Dat is geen gezicht".
Haagse bak neergezet.
Voor het achtspan van de gouden
koets heeft de stalmeester betrouw
bare paarden nodig. En Joris is daar
een van. Al tien jaar heeft het beest
op Prinsjesdag zijn kunsten bewe
zen. Een werklustig, evenwichtig
dier. Als blijkt dat een van de paar
den in het achtspan niet leuk mee
doet. wordt Joris ingezet. Die para
deert zoals het hoort.
Het rijtuig wordt door twee paar
den getrokken, de andere zes lopen
er voor de show. Volgende week
doen Idool en Fantast het zware
werk. Twee sterke trekpaarden die
hun zware gewicht in de strengen
werpen om de gouden koets van
tweeenhalve ton door de Residentie
te manouvreren.
Liefhebster
Eigenlijk is de stalmeester niet te
vreden over z'n achtspan. "De twee
trekpaarden zijn kleiner dan de an
dere zes. Dat hoort niet. De Friese
paarden die we gebruiken zijn jong
en sterk, maar niet groot".
De Friese beesten werden vorig
jaar voor het eerst voor de gouden
koets gespannen. De officiële
koetspaarden van de Stallen moes
ten hun ereplaats afstaan. De konin
gin is een echte liefhebster van het
Friese paard, het meest zuivere ras
in Nederland. Toen het Koninklijk
Fries Paardenstamboek dat in de
gaten kreeg, schonk de organisatie
binnen een mum van tijd een paar
paarden aan Hare Majesteit.
Van den Hout ontkent de voor
keur van de koningin. Wel maken
de Friese paarden het werk van de
stalmeester makkelijker. "Ze zijn
allemaal egaal, diepzwart van kleur.
Die kun je rustig naast elkaar zet
ten. Onze koetspaarden hebben een
grote witte bles. gevlekte benen of
een stip op het achterste. Dan was
ik lang bezig om te kijken wat nou
mooi stond. Een witte snuit kun je
niet naast een beest met witte poten
zetten. Dat is geen gezicht".
Het koninklijke staldepartement
werd in 1814 door Koning Willem I
opgericht. Alle koetsen en paarden
zijn persoonlijk eigendom van het
staatshoofd. Het stalpersoneel moet
het vervoer van de koninklijke fa
milie regelen. Het mennen van
paarden en het poetsen van rijtui
gen was in de vorige eeuw hun voor
naamste bezigheid.
De tijd dat de leden van het ko
ninklijk huis zich slechts in rijtui
gen lieten vervoeren, is voorbij.
Hoewel er nog dertig praalwagens
prijken, worden deze nauwelijks
meer gebruikt. De klassieke Stallen
van het koningshuis zijn uitge
groeid tot garage en reisbureau in
één.
Slipcursus
Vanuit de werkkamers boven de
Stallen, waar in de gang op iedere
vierkante meter een achttiende
eeuws schilderij met paard hangt,
worden alle uitstapjes van de konin
gin geregeld. Een onderdaan van de
stalmeester boekt de vliegreizen.
Een ander zorgt dat een van de der
tig sjieke auto's klaar wordt gezet.
Van den Hout zelf regelt een chauf
feur die het koninklijk paar veilig
naar de luchthaven brengt.
Al het personeel wordt in de Ko
ninklijke Stallen opgeleid. Chauf
feurs leren buitenlandse gasten ele
gant door het land vervoeren. Ze
krijgen een slipcursus, zodat ze in
een ellenlange stoet van auto's niet
plotseling remmen. Leren een spe
ciale rijtechniek, zodat ze - als er ge
vaar dreigt voor de belangrijke lie
den - een sluiproute kunnen nemen.
Een heel enkele keer neemt de
koningin de trein. Van den Hout:
"Dan waarschuw ik snel de spoor
wegen in Utrecht waar de koninklij
ke trein, voorzien van werk- en
slaapkamer, gereed staat. De trein
moet speciaal, tussen de normale
diensten door, naar station Hol
lands Spoor rijden waar Hare Ma
jesteit vanuit de koninklijke wacht
kamer instapt".
Hoog bovenin de Stallen is de 'ga-
latuigbediende' druk aan het poet
sen. Alles moet glimmen op Prins
jesdag. Zorgvuldig wrijft hij het
groot-galatuig, het sierstuk voor de
paarden van de gouden koets. Prin
ses Margriet moet het doen met een
'gewoon' galatuig, dat - in vergelij
king met die voor het koninklijk
paar - niet voorzien is van 'de zwarte
adelaar van Pruisen'. De man is een
heel jaar lang bezig om alle pronk
stukken in de galatuigenkamer
blinkend te houden.
Nerveus
Van den Hout neemt nog even
poolshoogte bij zijn schimmel. Ge
leend van de rijkspolitie. De stal
meester hoort tijdens Prinsjesdag
op een wit paard en die bezit konin
gin Beatrix niet.
Het beest hinnikt onrustig in zijn
box. Schudt nerveus zijn grijze ma
nen. Een stalknecht heeft Wladimir
net uitgelaten. Ze zijn bij de installa
tie van de Omanse ambassadeur op
paleis Noordeinde geweest waar de
fanfare op barse toon volksliederen
liet klinken. "Vond je dat niet leuk,
schimmeltje?" spreekt Van den
Hout z'n paard toe, "Het was je ze
ker te druk, hè?" Geeft niet. Als
Wladimir op Prinsjesdag maar
braaf is.
MAANDAG 17 SEPTEMBER 1990
GEESTELIJK LEVEN
Rolf Venema: 'Begin van het einde'
HOOGEVEEN (GPD) Het is nu eindelijk duidelijk hoe de
meerderheid binnen de Unie van Baptistengemeenten over ho
moseksualiteit denkt. Op de Algemene Vergadering van de
Unie, zaterdag in Hoogeveen, werd een motie aangenomen die
helder was: 'Homoseksualiteit is voor een belangrijk deel van
onze gemeenschap niet aanvaardbaar'.
Het ging zaterdag allemaal om de
vraag of de zogenaamde 'Com
missie voor de Opleiding' juist
had gehandeld door Rolf Vene
ma, voorganger te Utrecht, zijn
erkenning als predikant te ont
houden. Hoewel deze erkenning
normaal gesproken een routine
zaak is, weigerde de commissie
echter Venema voor te dragen
omdat deze homoseksualiteit niet
in strijd met de bijbel acht. Ook is
hij bereid om homoseksuele rela
ties kerkelijk in te zegenen.
Dat standpunt is veel baptisten
een gruwel. "Onbijbels. In strijd
met het Woord des Heren. Op dit
punt is geen compromis moge
lijk. Voor een dergelijk standpunt
kan in onze gemeenschap geen
ruimte bestaan", zei ds. Jac.
Schouten uit Delfzijl, een van de
dertien gemeenten die de motie
tegen Venema had ingediend.
Hoewel de discussie al jaren
speelt, was nog steeds onduide
lijk hoe nu precies de stemver
houdingen lagen. Daar kwam za
terdag een einde aan. Met 120
stemmen voor en 65 stemmen te
gen veroordeelde de Baptis
tenunie het standpunt van Vene
ma en zijn gemeente.
Tijdens de bespreking van de
motie stelden vertegenwoordi
gers van verschillende gemeen
ten wel hun vraagtekens bij de ge
volgde erkenningsprocedure.
Rolf Venema werd namelijk in
1985 na zijn afstuderen aan het se
minarie wel beroepbaar gesteld.
Op de vraag hoe dit mogelijk was,
antwoordde ds. Paul Prijt van de
Commissie voor de Opleiding:
"Omdat wij geleerd hebben van
de zaak-Venema en ons destijds
voorgenomen hebben meer reke
ning te houden met de wensen
van de gemeenten". De meerder
heid van de afgevaardigden (127
tegen 78) vond dat de Commssie
een goed beleid had gevoerd.
Er lagen zaterdag nog veel meer
moties op tafel, maar de meeste
daarvan werden ingetrokken na
aanvaarding van de motie-Delf
zijl. De gemeente Arnhem-Zuid
handhaafde wel haar motie waar
in uitgesproken werd dat de Unie
een federatie van autonome ge
meenten is. 'Vraagstukken van
bijbelse, principiële en ethische
aard mogen daarom niet in be
sluitvormende zin op de Algeme
ne Vergadering aan de orde ge
steld worden'. De motie werd
echter verworpen (86 tegen 95).
Sommigen noemden de gang
van zaken, zaterdag, 'een breuk
met de baptistentraditie, waarin
autonomie van de plaatselijke ge
meente altijd centraal heeft ge
staan'. Unievoorzitter Wim Blan
ken uit IJmuiden wilde daar ab
soluut niets van weten. Hij noem
de de uitslag slechts 'een voor
zichtige aanduiding van de koers
die we moeten gaan'. "De ge
meenten hebben gezamenlijk een
grens aangegeven".
Hoofdrolspeler Rolf Venema
zag dat anders. "We bevinden ons
op een hellend vlak. Er zijn van
daag geloofswaarheden vastge
legd die voor iedereen moeten
gelden. Er is geen ruimte meer
voor andere opvattingen. Dit is de
eerste stap op weg naar het einde
van de federatie van baptistenge
meenten in ons land".
Venema: "Er is nu in ieder ge
val duidelijkheid. Een grote
meerderheid heeft mijn gemeen
te en mij laten vallen. Mijn integ
riteit is in twijfel getrokken. Maar
het is natuurlijk vooral voor ho
mo-christenen die zich in baptis
tengemeenten proberen staande
te houden, razend jammer dat dit
besluit genomen is. In sommige
gemeenten zullen ze nu gekrui
sigd worden, al heeft een derge
lijk besluit natuurlijk wel een be
paalde uitstraling. Homoseksue
len zullen in onze kringen niet
snel meer voor hun identiteit uit
komen".
Overigens heeft het besluit van
de Unie geen directe persoonlijke
consequenties voor de positie van
Venema. "Ik blijf gewoon mijn
werk doen als voorganger van de
gemeente Utrecht-Centrum. Mijn
gemeente staat achter mij, al is
natuurlijk niet iedereen het eens
met mijn opvattingen. Maar dit
besluit doet ons allen pijn. We
worden nu door velen be
schouwd als tweederangs christe
nen omdat wij niet bijbelgetrouw
zijn".
Mohammed
Madarun (23)
poseert in de
Zwolse moskee
met de koran en
zijn opleidings-
cértificaat. (foto
ZWOLLE (ANP) - Mohammed
Madarun (23) uit Zwolle is de eer
ste Nederlandse imam. Hij werd
zaterdagavond geïnstalleerd als
voorganger van de islamitische
gemeenschap in Zwolle.
Omdat Nederland geen oplei
ding voor Islamitisch geestelijke
kent, heeft Madarun gedurende
zes jaar aan de Islamitische Uni
versiteit van Coventry in Enge
land gestudeerd. Hij rondde vori
ge maand de studie af.
In Nederland is er volgens Ma
darun grote behoefte aan Islami
tische voorgangers uit eigen land.
Nu komen vooral geestelijken uit
Pakistan en India hier om te pre
ken. Maar zij kennen de Neder
landse taal niet. De jongere gene
raties kunnen hen niet verstaan.
Daar komt nog bij dat deze voor
gangers onvoldoende kennis van
de Nederlandse samenleving
hebben, zo licht Madarun toe.
De Islamitische voorganger
heeft niet alleen de taak de gebe
den voor te lezen, maar geeft ook
godsdienstonderwijs en voorlich
ting over de Islam. De kennis van
de Islam is volgens Madarun in
Nederland nog beperkt: "Er zijn
nog allerhande misverstanden.
Men denkt bijvoorbeeld ten on
rechte dat de vrouw geen rechten
heeft. Dat is onzin; zij heeft even
veel rechten als de man".
Om kennis over de Islam te ver
spreiden zou Madarun graag zien
dat de Islam een plaats in het on
derwijs zou krijgen. De gemeente
Zwolle staat volgens Madarun po
sitief tegenover ons plan. Nu zal
moeten blijken of de scholen inte
resse hebben.
Zaterdagavond kreeg hij tij
dens een plechtigheid een tul
band ten teken dat hij voorganger
is van de Islamitische gemeen
schap in Zwolle.
Overleg vast. De onderhande
lingen tussen een hoge Vaticaan
se delegatie en de Russisch-Or-
thodoxe Kerk over teruggave van
kerken aan de Oekrains-Katholie-
ke Kerk zijn mislukt. Dit hebben
de leiders van beide delegaties,
aartsbisschop Cassidy en metro
poliet Filaret van Kiev. in Moskou
meedegedeeld. Filaret noemde
als een van de redenen dat de or
thodoxen in Lvov en Ivano
Frankovsk geen enkel kerkge
bouw meer bezitten. De Oekrain-
se katholieken weigerden ook
maar één kerk terug te geven, zo
klaagde hij. De Oekrainse Kerk is
hier volgens Cassidy niet verant
woordelijk voor. De situatie is het
gevolg van besluiten van de loka
le overheid. Filaret noemde het
overheidsoptreden illegaal. "De
gesprekken waren niet vrucht
baar voor de orthodoxe delega
tie", zei Filaret. Maar: "Wij geven
ons streven niet op om de crisis
op te lossen".