Kamer door Braks
onvolledig ingelicht
voor Mensen
met Keukenkriebels
hebben Wij een
Sterk Receptenboek.
Ruzie over boetes
ergert Kamerleden
Geen verzorging van wieg tot graf
Oppositie eist vertrek
Moeras langs Afsluitdijk
als filter voor Waddenzee
Korten vormingscentra uitgesteld
SieMatic Keukencenter Leiderdorp
DONDERDAG 13 SEPTEMBER 1990
I BINNENLAND
PAGINA 3
DEN HAAG (GPD/ANP) Minister Braks (landbouw en visserij) heeft de Kamer de afge
lopen jaren onvolledig geïnformeerd over de situatie in de visserij. Deze conclusie trekt de
kamercommissie voor visserij na twee dagen van hoorzittingen met direct betrokkenen.
Voor WD, D66 en Groen Links eer aan zichzelf houdt", aldus de li-
staat het daarmee vast dat Braks beraal. Volgens Te Veldhuis is on-
moet vertrekken. Het CDA blijft on- dermeer komen vast te staan dat de
/erkort achter^de eigen bewinds- minister al op 23 januari van dit jaar
wist dat de vangstquota in 1989 met
30 tot 60 procent waren overschre
den. Desondanks ontkende Braks
op 5 februari tot twee maal toe in het
openbaar daar aanwijzigingen voor
te hebben.
De grootste oppositiepartij wil
het Waddengebied, ontstaat daar Dienst Getijdenwateren van Rijks-
een explosieve algengroei, die niet waterstaat, en dr. J. Rozema, coor-
der scherp. Dat is gunstig voor de alleen vervuilt maar ook de visstand dinator van de studierichting
AMSTERDAM (GPD) Er bestaan
serieuze plannen voor het ontwik
kelen van een zeer groot moeras bij
de Afsluitdijk. Dat zou kunnen wer
ken als een filter voor het overschot
van stikstof en fosfaat in het IJssel-
meerwater. Tevens maakt een moe
ras, dat over de hele lengte van de
dijk zou kunnen ontstaan, de over
gang van zoet naar zout water min-
vis ter plaatse. De plannen, die voor schaadt. Bovendien blijkt op plaat
het jaar 2010 zouden moeten zijn sen waar zoet water in directe ver-
Milieuwetenschappen biologie)
HPB van de Vrije Universiteit. Volgens
uitgevoerd, zijn ontwikkeld door binding staat met zout wéter (bij de Rozema zorgen moerasplanten er-
Rijks waterstaat in samenwerking spuisluizen van Kornwerderzand
en Den Oever) dat de vis deze direc
te overgang slecht kan verdragen. De fosfaten worden opgenomen
Fosfaat en stikstof zijn afkomstig Onderzoek heeft aangetoond dat de door de klei en andere gronddeel-
van de overmatige bemesting van bodemvis ter plekke last heeft van tjes en worden zo eveneens aan het
het land en uit het huishoudelijke zweren en kankergezwellen. oppervlaktewater onttrokken. Het-
afval. De stoffen komen via de boe- Een moeras op grote schaal zou zelfde principe wordt in Nederland
zemwaters van de polders uit in het de toevloed van voedingsstoffen reeds op kleine schaal toegepast
IJsselmeer. Doordat het IJssel- voor de algengroei remmen, aldus door een aantal campings en in de
meerwater in verbinding staat met dr. G. Janssen, projectleider van de rioolwaterzuivering.
Nog niet vaststaat hoe groot het
moeras zou moeten zijn. maar Roze
ma denkt dat de hele lengte van de
Afsluitdijk ervoor zou kunnen wor
den bestemd. „Zowel de noord- als
de zuidkant lenen zich ervoor, maar
je kunt ook aan beide zijden van de
dijk denken. Aan de zuidkant is het
water al tamelijk ondiep en kan een
natuurlijke dichtslibbing ontstaan,
waarin .dan alleen geulen moeten
komen voor de afvoer van water.
Aan de noordkant zou je de natuur
een handje moeten helpen vanwege
de stroming die er staat".
Volgens de VU-wetenschapper
zal een nieuw natuurgebied en vo
gelreservaat ontstaan. waarbij
milieu, recreatie en visserij gebaat
zijn. In het kader van het zogeheten
Waddenactieplan, dat een herstel
van de Wadden per 2010 nastreeft,
zou het moeras ruim voor de eeuw
wisseling moeten zijn gerealiseerd.
man staan; de PvdA wil eerst diens
verdediging horen. De so
ciaal-democraten neigen er echter
sterk naar Braks te handhaven.
WD-kamerlid Te Veldhuis
noemde de positie van Braks giste
ren "onhoudbaar". Hij zei zich daar-
bij te baseren op de tot nu toe voor het feit dat Braks wellicht niet opti-
derden geheime stukken die hij maal door zijn ambtenaren is geïn-
over de visserij had gelezen, en het- formeerd over de toestand in de vis-
geen hij in de besloten hoorzittin- serij, niet als excuus accepteren,
gen met direct betrokkenen had ge- Voor de WD is Braks ook in dat gé
hoord. val verantwoordelijk en moet hij
"Ik kan mij voorstellen dat met wordep heengezonden. Mocht
hetgeen er nu bekend is, Braks de Braks niet zelfstandig opstappen,
dan zal de VVD in een kamerdebat
zijn vertrek vragen. Dat debat vindt
waarschijnlijk pas over twee weken
plaats. Komende maandag wordt
Braks eerst door de kamercommis
sie voor visserij in een mondeling
overleg, gehoord.
Lager milieu
Leraren zijn veel strenger in klassen
met veel leerlingen uit lagere soci
ale milieus dan in klassen met leer
lingen die een hogere sociale status
hebben. Dat blijkt uit een onder
zoek van een Groningse onderzoek
ster, die in totaal het gedrag van 573
leerlingen in Haren en Groningen
onderzocht.
Moord en doodslag
Voor D66-kamerlid Ter Veer is uit
de hoorzittingen gebleken dat
Braks de Kamer een "te rooskleurig
beeld" heeft geschetst van de situa
tie in de visserij. Ook het feit dat al
eerder is gebleken dat het visserij
beleid rammelde speelt een voorna
me rol in de conclusie van D66 dat
Braks dient op te stappen. Of Braks
precies op de hoogte was van alle
Voor de Amsterdamse rechtbank is misstanden in de visserij, is voor
gisteren acht jaar geeist tegen een
i niet meer relevant. De Kamer
63-jarige Amsterdammer die op 18 heeft recht op goede informatie en
december zijn bovenbuurman die is niet verschaft.
Groen Links-kamerlid
"een treiterkop", zo verklaarde de Rosenmóller maakt het "geen we-
Amsterdammer voor de rechtbank.
Hij zou een apparaat hebben ge
bruikt dat een enorme trilling en ge- formeerd, door de ambtelijke top
zoem in zijn woning veroorzaakte, van zijn ministerie". Hij wijst er op
Maij Weggen en Hirsch Ballin op matje
DEN HAAG (GPD) - PvdA en aan Hirsch Ballin waarin letterlijk
WD hebben gisteren een interpel
latie aangevraagd over de aanvaring
tussen de ministers Maij Weggen
van verkeer en Hirsch Ballin van
justitie over de boete voor zwart rij
den.
Aanleiding is het besluit van Maij
staat: 'Voorts ben ik voornemens
met ingang van 1 juli 1990 de boete
op het rijden zonder geldig ver
voersbewijs te verhogen van 25 naar
100 gulden. Ik verneem gaarne van
je of je hier bezwaren tegen zou heb
ben'. Justitie heeft hierop niet gere-
om per 1 juli van dit jaar de boete te ageerd. aldus de woordvoerder van
verhogen van 25 naar 100 gulden, verkeer.
Justitie zegt daarin niet te zijn f
"Die mededeling is gestuurd op
kend, net zo min als het Openbaar het moment dat Maij haar besluit
Ministerie (OM). Het besluit van naar de Kamer zond. Dat kun jc
Maij is dan ook niet overgenomen toch geen vooroverleg noemen. Ze-
door het OM. Overtreders die wei- ker als je bedenkt dat het OM ver
geren te betalen krijgen na verloop antwoordelijk is voor deze zaken
UTRECHT - Advocaten in Utrecht woonden gisteren massaal de rolzitting bij van de plaatselijke rechtbank. Zij
gaven daarmee demonstratief uiting aan hun ongenoegen over de lage vergoeding van de door de overheid gefi
nancierde sociale rechtshulp.
(foto ANP)
De plannen van de minister stuit-
De vrouw van verdachte had echter dat Braks de Kamer herhaaldelijk
niets gehoord en ook de politie die beterschap heeft beloofd en na drie DEN HAAG (GPD) - De bezuini- voor de hele sector een goed her- va,. man
jaar moet concluderen dat hij heeft gingen op acht grote vormingsinsti- structureringsplan op te zetten", al- ten eerder op verzet in de Kamer, verhoogd moet
gefaald. tuten, waaronder de scholingscen- dus een woordvoerder van het De PvdA sprak van'een verkeerde minister van justitie daar achter
In CDA-kring, de partij van tra van FNV en CNV, zijn voorlopig FNV-scholingsinstituut. Het manier van bezuinigen', terwijl Staan- Daar moet zjj zelj_ voor zor-
van tijd een schikking aangeboden,
die 35 gulden lager ligt dan het door
Maij gewenste bedrag.
PvdA en WD willen nu beide be
windslieden horen om te achterha
len hoe de vork daadwerkelijk in de
steel steekt. "Het kan niet zo zijn dat
iedere minister voor zijn vakgebied
even gaat stellen welke boetes er
moeten worden opgelegd", aldus
WD-kamerlid Korthals. "Dit moet
onderling worden afgewogen. Daar
is met name het Openbaar Ministe
rie voor".
Als de minister van verkeer en
waterstaat meent dat de boete voor
zwart rijden in bus, tram of trein
•orden, moet de
reageert de woordvoerder van Jus
titie.
Het interpellatiedebat zal pas in
de loop van volgende week plaats
vinden. aangezien Hirsch Ballin op
de Antillen verblijft.
Arubaanse minister
pikt artikel over rol
in drugshandel niet
Beton
Braks, wordt erkend dat de minis-
De provincie Overijssel heeft bij de ter de Kamer onvolledig heeft inge
licht over de toestanden in de visse- maakt na kritiek van CDA en PvdA.
rij, maar hoeft hij daarom nog niet d'Ancona verwacht wel dat de rege-
spot waarin reclame wordt gemaakt te vertrekken. Binnen de PvdA wil ringspartijen alternatieven aandra-
zwaard van Damocles blijft boven CDA-fractievoorzitter Brinkman de gen a*c*us Korthals. Het wordt
voor beton. Volgens de provincie
wordt gesuggereerd dat alles veilig
kan worden weggespoeld als spra
ke is van een betonnen riolering,
terwijl voor lozingen van gevaarlij
ke stoffen een vergunning nodig is.
men op dit moment nog geen poli- gen om negen miljoen gulden te be-
tieke conclusies trekken ten aan- zuinigen 'in de sector'
zien van Braks. Eerst willen de soci
aal-democraten Braks horen. De be- De vormingscentra reageren ge-
windsman woonde de hoorzittin-
gen overigens persoonlijk bij.
de sector hangen, "zij het dat nu het
gehele werkveld de strop moet gaan
dragen, die eerst om de nek
acht instituten hing", meent
d'Ancona zit vast aan de negen
'oorkeur gaf aan het samensmelten
van kleine, zwakkere broeders in
plaats van te snijden in de bijdrage
aan 'maatschappelijk belangrijke'
een zooitje als dat eenzijdig ge-
Op het ministerie van verkeer
wordt nadrukkelijk ontkend dat er
solistisch is opgetreden. Er wordt
verwezen naar een brief van 6 juni
ADVERTENTIE
matigd enthousiast. "We zijn blij miljoen gulden, omdat het kabinet
met het uitstel. Dat biedt lucht om onlangs heeft besloten alle subsi-
dies te korten met 1 procent. Riet
dijk stelt nadrukkelijk dat een her
structurering van de sector volgend
jaar al 'absoluut onhaalbaar' is. "We
zijn wel bereid met de minister te
praten over een herstructurering.
Een bezuiniging echter mag alleen
geschieden op basis van beleid en
niet door zo maar een lijst te maken.
Alleen onder die voorwaarden wil
len wij praten".
Zin in een nieuwe keuken maar nog geen
idee hoe of wat? Haal dan bij ons het
grote SieMatic Keukenboek. Meer dan
180 pagina's met informatie, ideeën en
heeft zo 'n fantastisch keukenboek. Maar ja,
welk ander keukenmerk biedt u zó veel
mogelijkheden en prijsklassen?
SieMatic is in Duitsland als beste getest.
vooral heel veel inspirerende SieMatic Een kopie van het lovende
kleurenfoto's. Niemand anders
testrapport krijgt u van ons mee.
't Liefst een SieMatic.
Meubelplein 9, Leiderdorp. Tel. 071-412615 (T etage Mijnders Meubelen)
kondigd NRC Handelsblad voor de
rechter te dagen vanwege beschul
digingen in die krant dat hij samen
met de Surinaamse legerleider Desi
Bouterse bij handel in drugs is be
trokken. De minister wil rectificatie
van het bericht, zo maakte hij in
Oranjestad bekend.
NRC Handelsblad publiceerde
dinsdag een artikel waarin stond
dat de Haagse politie over informa
tie beschikt die wijst op contacten
KERKRADE (ANP) - De 27-jarige mevrouw G. Widdershoven-Groen uit van de Surinaamse legerleider Di i
Kerkrade is spoorloos sinds zij samen met haar man op 17 augustus voor Bouterse en de Arubaanse minister
een vakantie van drie weken naar Oostenrijk vertrok. Haar man, zo werd van justitie met drugkartels. Vol-
pas eind vorige week ontdekt, ligt sinds 23 augustus zwaar gewond in een gens NRC Handelsblad zijn dc in-
ziékenhuis in het Oostenrijkse Linz. Hij werd op die dag - in coma en zon- lichtingen afkomstig
der papieren - gevonden in de bossen rond Gmunden.
Familieleden sloegen alarm toen niets meer van het echtpaar werd
nomen, nadat het echtpaar. Onder anderen de zwager van de verdwenen transporten van Suriname naar i\<
vrouw die bij de politie in Maastricht werkt, is naar Oostenrijk gegaan om derland. Het onderzoek volgde op
behulpzaam te zijn bij de zoekactie naar mevrouw Widdershoven. Behalve de onderschepping van 140 kilo co
de vrouw is ook de camper waarmee het echtpaar reisde verdwenen. De caine en de aanhouding van drie
Man gewond, vrouw vermist, camper weg
personen
die telefonisch zijn afgeluisterd tij
dens een onderzoek naar cocaïne-
hond werd aangetroffen op een parkeerplaats nabij Lir
buitenlanders.
Commissie Dunning op zoek naar 'meetlat' voor gezondheidszorg
LEIDEN/AMSTERDAM - Waar
moet je voor kiezen: één longtrans
plantatie of honderd extra verple
gers voor thuiszorg? Plastische chi
rurgie in het ziekenfondspakket?
Een alcoholist een levertransplanta
tie laten ondergaan? En heeft het
zin een patiënt op een wachtlijst te
plaatsen voor een hartoperatie,.zon
der enig perspectief te bieden?
Kortom: hoe ga je om met geld in de
gezondheidszorg?
Hoogst actuele vragen, sinds de
Leidse chirurg Zwaveling vorige
week de noodklok luidde over de
steeds langere wachtlijsten voor
operaties (met soms fatale gevol
gen) bij het AZL als gevolg van be
zuinigingen door de overheid. Vra
gen waarop de onlangs geinstalleer-
de commissie 'Keuzen in de Ge
zondheidszorg' het komende jaar
een antwoord moet zien te vinden.
Zij moet, in opdracht van de rege
ring, aangeven waar de grenzen van
de medische zorg liggen.
De commissie staat voor een
moeilijke klus. Nederlanders ken
nen gezondheid en medische zorg
de hoogste prioriteit toe, zoals deze
week nog eens bleek uit het rapport
van het Sociaal Cultureel Planbu
reau. Anderzijds rijzen de kosten,
mede dqpr de vergrijzing, de pan
uit. Er moeten wel grenzen worden
getrokken om er nog greep op te
houden.
Voorzitter van de commissie is
prof. dr. Dunning, in het dagelijks
leven als cardioloog verbonden aan
het Academisch Medisch Centrum
in Amsterdam. En als het aan hem
ligt wordt er allereerst iets gedaan
aan de "duidelijke scheefgroei" die
hij constateert.
Prestige
Dunning: "Ziekenhuizen kopen uit
prestige-overwegingen tien dure
niersteenvergruizers, terwijl er
maar vijf nbdig zijn. Tal van zieken
huisafdelingen staan leeg. Door me
dische technologie en ondoelmatig
heid gaat handenvol geld verloren.
Daarnaast zien we ons geplaatst
voor lange wachtlijsten voor gehan
dicapten- en bejaardenzorg.
Dunning: "Het is toch te gek dat mensen boven de achttien zeggen dat ze
de anti-conceptiepil niet zullen slikken als ze die niet vergoed krijgen
Groepen die minder spectaculai
re hulp nodig hebben komen steeds
meer in het gedrang. Uit het grote
tekort aan verpleegkundigen blijkt
dat de grenzen al lang bereikt zijn.
Het zwakzinnige meisje Jolanda
Venema toont de keerzijde van onze
alom geprezen gezondheidszorg".
"Wanneer ouders naar de rechter
stappen om een medische behande
ling af te dwingen, is het vertrou
wen in de overheid weg. De discus
sie kan derhalve nooit vrijblijvend
zijn. Het probleem waarmee de ge
zondheidszorg worstelt is niet sim
pelweg op te lossen door premiever
hoging of door verpleegkundigen
extra salaris te geven uit een pen
sioenfonds".
Dunning vindt dat prioriteiten
moeten worden gesteld. Wat de re
gering de commissie vraagt is een
soort meetlat te vinden waarlangs
de zorg te meten is. Die 'meetlat'
moet voor iedereen aanvaardbaar
zijn. Maar volgens welke criteria
moet je gezondheid meten?
Transplantaties
Dunning: "Je zou naar het nut kun
nen kijken. De maatstaf: zorg met
zo groot mogelijk nut voor zoveel
mogelijk mensen. Dat betekent dat
dure behandelingen als transplan
taties of een kunstnierbehandcling
uit een pakket vallen, want die zijn
niet te betalen. Is dat fatsoenlijk? In
Nederland gaan we er vanuit dat ie
dereen gelijk behandeld moet wor
den. Nut is geen goed criterium".
"Een andere optie is een effectie
vere zorg. Pas als de wetenschappe
lijke effectiviteit van een middel of
behandeling is aangetoond mag het
in het pakket. Dat zou betekenen
dat alternatieve geneeskunde, ge
bieden in de psychotherapie en fy
siotherapie buiten boord vallen.
want de uitkomst van zo'n behande
ling is soms onduidelijk. Maar moet
je de mensen historisch ingegroeide
behandelingen zomaar ontnemen?"
Zo achter het bureau weet Dun
ning ook niet een-twee-drie een op
lossing. Wel vindt hij dat gekeken
zal moeten worden naar wat essen
tiële zorg is. En dat zal iedereen ra
ken. "In Nederland leeft de gedach
te dat men van de wieg tot het graf
verzorgd kan worden. De onderlig
gende gedachte van onze cultuur is
dat alle vormen van medische zorg
voor iedereen beschikbaar moeten
zijn. De overheid zou eigenlijk een
leven zonder ziekte of gebreken
moeten garanderen tot we bejaard
zijn".
Anti-conceptiepil
"De Nederlander moet echter be
seffen dat hij zelf ook verantwoor
delijkheid draagt voor zijn gezond
heid. Het is toch te gek dat mensen
boven de achttien zeggen dat ze de
anti-conceptiepil niet zullen slikken
als ze die niet vergoed krijgen. Waar
blijven we met individuele zelfont
plooiing als we verantwoordelijk
heid en plichten verzaken?"
Het wekt geen verbazing dat
Dunning vindt dat reageerbuisbe
vruchting en abortus in een aanvul
lend pakket moeten. Een verdere
uitbreiding van het aanvullend pak
ket acht Dunning onontkoombaar.
Behalve de vier vormen die daar al
in zitten - fysiotherapie buiten het
ziekenhuis; geneesmiddelen buiten
het ziekenhuis; tandheelkunde bo
ven de achttien; zorg rond de voort
planting - denkt hij ook aan andere
vormen van fysiotherapie - voor be
paalde nek- borst en rugklachten,
die specialistische therapien verei
sen - psychotherapie, vruchtbaar
heidsbehandelingen en sportbles-
Hoe de 'Keuzen in de Gezond
heidszorg' ook mogen uitvallen,
voor Dunning staat nu al f| M
zijn rapport ..eind 1991 met zware
kritiek zal worden ontvangen. Waar
keuzen moeten worden gemaakt
komen persoonlijke belangen in het
geding. Toch gelooft hij dat com
promissen m de gezondheidszorg
zijn te bereiken, „In Nederland is
een flink stuk realititcitszin altijd
aanwezig", constateert hij monter.