Theatei
Publiek Alphens Parktheater gemotiveerd
Wassenaars Warenar mikt niet op 'grootste gemene deler'
SEIZOEN 1990/1991
VRIJDAG 7 SEPTEMBER 1990
Anneke van der Vlis van het Alphense Parktheater: 'Wij proberen ook avant-garde te brengen'
Een greep uit het aanbod van het
Parktheater in Alphen aan den
Rijn:
Adèle Bloemendaal geeft op 19
september een try-out van haar
programma 'Adèle op de Orinoco'.
Hierin is zij de avonturierster, die
op de rug van een struisvogel de
woestijn moest invluchten, ach
tervolgd door ogpewonden Ara
bieren.
Op zaterdag 22 september geeft
de in Tsjechoslowakije geboren
gitarist Pavel Steidl een concert.
Zijn repertoire omvat werken van
hedendaagse Tsjechische compo
nisten.
Purper geeft op 28 september
een try-out van 'Opus 8'.
Theatergroep Nieuw West
steekt op 10 november Pygmalion
in een hedendaags jasje: frag
menten verhalen, flarden muziek,
(foto Henk Bouwmw
Henk van Ulsen brengt -bijna
solo- op 1 december De dood van
Iwan Iljitsj ten tonele.
Een week daarna, op 8 decem
ber, geeft Hans Dorrestijn een
voorpremière van Pretpark, eem
theaterfeest met schrille bijgelui
den en zwarte ballonnen.
ALPHEN AAN DEN RIJN -
Bij het Alphense Parkthea
ter ligt niemand wakker van
de komst van een tweede,
ruim twee keer zo grote
schouwburg in de gemeente.
Anneke van der Vlis, de
rechterhand van de vakan
tievierende directeur Ro
nald Jansen, merkt op dat in
het toekomstige Zeeman
theater, waarvan de gelijk
namige textielgigant de
hoofdsponsor is, 'veel grote
re produkties die hier toch
niet kunnen' de plankieren
zullen bezetten. En: "De
schouwburg in Leiden en
het LAK-theater daar, die
bijten elkaar toch ook niet?"
"Van concurrentie zal dus geen
sprake zijn", zegt Van der Vlis. "Wel
moet er onderling contact zijn op
dat kan worden voorkomen dat er
twee klappers op één avond staan.
Dat is niet alleen zonde voor ons,
maar ook voor het publiek dat dan
voor meer dilemma's dan voor keu
zes komt te staan".
Daar haar directeur het vraagge
sprek niet kan bijwonen, wil zij niet
verder op het onderwerp in gaan.
Reeds bekend is echter dat de plaat
selijke wethouder kunst en cultuur,
CDA'er mevrouw G. Brussen, en
het bestuur van de stichting Ex
pressie '70 waaronder het Parkthea
ter nog altijd ressorteert, diepgaand
van mening verschillen over de wij
ze waarop de programma's van de
twee theaters tot stand moeten ko
men. Wethouder Brussen wil dat er
één nieuwe stichting komt die één
programma voor heel Alphen
maakt. Hoewel het Parktheater
dringend is verzocht zich in deze
stichting te laten vertegenwoordi
gen, wijst het Expressiebestuur
deze constructie van de hand omdat
het vreest dat de belangen van het
kleinere Parktheater in nog geen
jaar tijd zullen worden onderge
sneeuwd.
Directeur
Op de achtergrond speelt ook mee
dat Brussen de stichting het liefst
ziet aangevoerd door een cultureel
directeur. Het Parktheater schuift
zijn eigen directeur voor die functie
naar voren, maar de meeste raadsle
den zouden van oordeel zijn dat Ro
nald Jansen een te lichte kandidaat
is.
Ondanks deze perikelen begint
het Parktheater volgens Van der
Vlis vol vertrouwen aan het tweede
seizoen. De 410 keuzeabonnemen
ten (voor vijf voorstellingen) zijn al
enige tijd uitverkocht en dat geldt
ook voor 12 van de 45 voorstellin
gen. Bij een groot deel van het pro
gramma, zo staat nu al vast, zijn in
de vrije verkoop nog maar 50 plaat
sen van het 240 stoelen tellende the
ater te koop. Het doet Van der Vlis
persoonlijk deugd dat tot de uitver
kochte voorstellingen ook die van
de relatief onbekende caberetier
Job Schuring (3 november) be
hoort. "Het is natuurlijk geen kunst
om met Paul de Leeuw of Adèle
Bloemendaal uit te verkopen. Maar
Schuring trad bij ons vorig jaar voor
50 mensen op en door mond-op-
mondreclame die daarop volgde, is
het Parktheater nu vol".
"Wij proberen ook avant-garde te
brengen en daarmee willen we blij
ven doorgaan. Onbekende artiesten
hebben vaak mooiere programma's
dan de populaire". Tot die onbeken
de en daardoor -ten onrechte - onbe
minde programma's rekent de di
rectiesecretaresse toneelstukken
als De 14 rode hutjes, Pygmalion,
Mozart van Studio Peer, Medea en
Verf van Toneelgroep Amsterdam.
Behalve aan avant-garde wil het
Parktheater ook blijvend kinderto
neel brengen. De frequentie is vast
gesteld op een keer per maand.
Voorts zijn er ballet, muziek, koffie
concerten en folkmuziek in het pro
gramma opgenomen en wordt er re
kening gehouden met de zoge
noemde tientjesvoorstellingen. Die
staan niet in de programmagids ver
meld, maar dienen zich midden in
het seizoen aan.
Van der Vlis vertelt dat het
Parktheater voor zijn programma
jaarlijks 86.8000 gulden kan beste
den. Met dit budget, waarvan de ge
meentelijke subsidie het enige be
standdeel is, moeten de uitkoop
sommen worden bekostigd. Met de
opbrengsten van de kaartverkoop
wordt onder meer het personeel be
taald. Van der Vlis rekent voor dat
bij voorbeeld een toneelverstelling
van John Kraaykamp die 7500 gul
den kost, niet eens volledig zou
kunnen worden gedekt met de op
brengst van een uitverkocht thea
ter. "Dat brengt 240 maal 20 gulden
is nog geen 5.000 gulden op. Dan
zou je er dus ondanks de uitver
kochte zal op verliezen. In plaats
van een populaire en dus dure ar
tiest, neem ik dan liever drie of vier
andere voorstellingen".
Volgens Van der Vlis bevalt de
theaterzaal, een omgebouwd kerk
je, dat prachtig is gesitueerd in het
park van een voormalig internaat,
prima. Wel vindt ze dat de gemeente
aan bewegwijzering moet doen. Ze
ker voor het toch wat verborgen ge
legen parktheater is dat geen over
bodige luxe. Vooral niet omdat veel
bezoekers van plaatsen buiten Al
phen komen.
Mankement
Het grootste mankement dat het
eerste seizoen aan het licht kwam,
wordt nog deze maand wegge
werkt. Het publiek hoeft dit seizoen
namelijk niet meer via de zaal naar
de foyer, maar wordt door een gla
zen sluis omgeleid. Daardoor kun
nen decors geheim blijven tot vlak
voor het begin van de voorstelling
en kunnen artiesten ongezien en
ongehinderd nog snel even wat oe
fenen.
Een andere verbetering is de
nummering van de stoelen waar
door iedereen is verzekerd van een
bepaalde plaats en elkaar verdrin
gende bezoekers tot het verleden
moeten gaan behoren. Van der Vlis
stelt koeltjes vast dat dringen vóór
de nummering ook al nergens op
sloeg, omdat in het theater iedereen
even goed zit. Tekenend in dit ver
band is dat voor elke stoel dezelfde
prijs moet worden betaald.
Niet zonder trots vertelt zij dat
ook artiesten zelf het Alphense
Parktheater waarderen. "Ze vertel
len het vaak door waarna ons van
andere artiesten verzoeken berei
ken die hier willen komen spelen.
Verder heeft in dat ene jaartje dat
we nu hebben gedraaid, het publiek
de reputatie opgebouwd van een ge
motiveerd publiek".
Het programma van het Wasse-
naarse Warenar begint op 25
september met een voorstelling
van 'Harold and Maude' met
Mary Dresselhuys en Dirk Zee-
lenberg.
Maijol Flore staat op 12 okto
ber op het Wassenaarse podium.
Op 24 oktober brengt de Hol
landse Comedie een succes van
weleer: Arsenicum en Oude
Kant. Hierin is onder anderen
Ina van Faassen te zien.
Joop Doderer begeeft zich op
5 november 'Op glad ijs' een
komedie waarmee hij zijn vijf
tigjarig toneeljubileum viert. Hij
speelt een bankovervaller die op
slinkse wijze in het bezit is geko
men van een fortuin aan geld en
diamanten. Zijn pogingen om
zijn achtervolgers zand in de
ogen te strooien leiden tot ver
wikkelingen en misverstanden.
Cabaret Zak en As treedt op 8
december op.
Voor de kinderen is er in de
kerstvakantie, op 23 december,
de voorstelling 'Morgenster'.
Ook voor hen een kindermu
sical: op 19 januari 1991 'Dat had
je gedroomd'.
Kiki Classen, Johan Ooms en
Hans Cornelissen vervullen de
belangrijkste rollen in 'Scoren'
dat op 30 januari wordt ver
toond.
Op 7 februari brengt Karin
Bloemen haar 'bosje Bloemen'
mee.
Ton Lensink en Huub Stapel
zijn op 26 februari te zien in
Moordspel.
Henk van Ulsen brengt De
dood van Iwan Iljitsj op 20
maart ten tonele.
De (Wassenaarse) jeugd komt
op 14 april aan zijn trekken bij
Jaap Aap.
En op 14 mei spelen Carrie
Tefsen, Frits Lambrechts en an
deren De glorieuze come-back
van Coco. Daarin gaat het om
een vroeger populaire zangeres
die door geldgebrek een come
back overweegt.
WASSENAAR - In het eer
ste theaterseizoen, 1986/
1987, bracht het Wassenaar
se cultureel centrum Wa
renar vijf tot zes voorstellin
gen. Het vorige seizoen was
er één voorstelüng per zes
weken en nu brengt het
theater twee keer per maand
toneel, cabaret, musicals en
amusement. Door vaker wat
te bieden hoopt de gemeente
Wassenaarders te weerhou
den van uitstapjes naar Lei
den of Den Haag.
De programmering wordt uitge
werkt door de gemeentelijke afde
ling welzijn, bekeken door de Leid-
se Volksuniversiteit K&O en vast
gesteld door B en W. De gemeente
bestuurders vinden dat alle leeftij
den iets van hun gading moeten
kunnen vinden in het gemeentelij
ke theater. Zo staan niet alleen 'gro
ten' als Mary Dresselhuis, Ton Len
sink, Jaap Aap en Joop Doderer op
het nieuwe theaterprogramma,
maar komen ook Zak en As, Martin
Mens en The London Small Theatre
Company tussen 15 september 1989
en 14 mei 1990 langs in de Wasse
naarse Kerkstraat.
Het jaarlijkse budget is in 1988
verhoogd van 40.000 tot 65.000 gul
den. "Sommige artiesten zijn dan
eigenlijk te duur", zegt een gemeen
tewoordvoerder. "Maar als we ze
dan toch willen hebben, nemen we
gewoon een try-out". In geen geval
laat de gemeente slecht bezochte
voorstellingen vallen om uit te ko
men met de centen. De woordvoer
der: "We hoeven niet per se een vol
le zaal te hebben. We vinden het ook
leuk als er weer eens een ander pu
bliek komt".
Assisent-beheercLer R. Blok: 'Er komen hier veel 'gewone' mensen uit het dorp'.
(foto Jan Holvast
Wel geeft de ambtenaar toe dat de
gemeente soms een wat afwachten
de houding aanneemt. Zo is de
show van Karin Bloemen pas in het
tweede jaar gecontracteerd - na de
lovende recensies.
Totaalprogramma
De cultureel adviseur van Wasse
naar, Tj. Weber van K&O, is het he
lemaal met de woordvoerder eens.
Hij zweert 'bij een 'totaalprogram
ma' en is blij dat de gemeente niet te
vaak op de grootste gemene deler
mikt: "Je kunt ervoor zorgen dat je
altijd vol zit en bijvoorbeeld vier
keer Jaap Aap nemen, maar geluk
kig doen ze dat in Wassenaar niet.
De verschillende theaters in de re
gio zouden dan ook te veel onder el-
kaars duiven schieten".
Volgens Weber is de grote zaal
perfect voor theatervoorstellingen,
maar komt muziek 'niet optimaal
tot zijn recht in de wat droge akoes
tiek'. K&O was dan ook blij dat de
gemeente anderhalf jaar geleden
toestemming gaf om de concerten
over te hevelen naar het sfeervolle
raadhuis De Paauw. Intussen stu
deert de overkoepelende Kulturele
Kern Wassenaar op oplossingen
voor het akoestiek-probleem.
Is Warenar een omgebouwd paro
chiehuis, de grote zaal met 225 stoe
len en een aula-achtige aanblik is er
enkele jaren geleden aan vastge-
bouwd. De totale operatie kostte 4,3
miljoen gulden, 900.000 gulden
meer dan geraamd. De paar theater
voorstellingen en de zes voorstellin
gen van drie plaatselijke toneelver
enigingen trokken al snel volle za
len, maar voor de rest viel er in het
cultureel centrum weinig te bele
ven. Tot groot verdriet van de ge
meente èn de vaste beheerder M.J.
Pasman.
Extra geld
De gemeente trof een regeling met
hem en besloot meer geld in Wa
renar te stoppen. Zo werd in 1988
voor 1,5 ton een brede zuil verwij
derd die de bar zo'n beetje aan het
oog van theaterbezoekers onttrok
als zij zich na de voorstelling door
het restaurantgedeelte een weg
naar de uitgang baanden. Tevens
zorgde de operatie ervoor dat bar-
medewerkers elkaar niet langer
voor de voeten lopen en er een extra
stuk bar bij kon komen. Dit jaar
werd de keuken groter en beter toe
gerust en kwam er niet alleen meer
geld voor het culturele programma,
maar ook voor de presentatie van
Warenar als congrescentrum.
Of Warenar als congrescentrum
zal aanslaan, moet nog blijken. Als
cultureel centrum brengt het in ie
der geval meer geld op. Volgens as
sistent-beheerder R. Blok blijven
meer mensen hangen in de ruimten
die zowel als bar en restaurant
dienst doen als expositieruimte. En
daar is het het beheersderskoppel
om te doen.
De belangstelling voor het 'thea
ter-compleet' noemt Blok overwel
digend. Dit culinair/culturele pak
ket bestaat uit een voorstelling en
een 'niet te exclusieve' drie-gangen-
maaltijd, variérend van varkenhaas
jes met toebehoren tot pannen vol
mosselen. Aanvankelijk konden er
hooguit 60 maaltijden worden be
reid, maar na nieuwe aanpassingen
groeide dit aantal tot 100.
De 'eters' hebben gereserveerde
plaatsen en hoeven dus niet te
schrokken. Een dergelijk arrange
ment spreekt vooral de 50-plussers
aan en er zijn mensen die alle diner
voorstellingen in één keer boeken.
"Na afloop blijven ze vaak een bor
reltje drinken en zo zijn ze echt een
avondje uit", zegt de assistent-be
heerder. "In Leiden of Den Haag ga
je na het theater in de stad uit, hier
moet alles ineen zijn omdat je ver
der niks hebt in Wassenaar". Bij
voorstellingen die een jonger pu
bliek trekken, laat de beheerder de
diners overigens achterwege.
Gewone mensen
Volgens Blok van Warenar komt er
een gemêleerd publiek af op voor
stellingen en diners. En K&O-
woordvoerder Weber is daar blij
om. Van tevoren vreesde hij dat Wa
renar vooral het publiek zou aan
spreken dat toch al gewend is naar
theatervoorstellingen en concerten
te gaan. Mensen ook die het finan
cieel wat makkelijker zouden heb
ben. "Je ziet in Warenar echter men
sen die ik niet eerder in Leiden zag.
mensen uit het dorp vooral", zegt
hij. "En hun smaak verschilt geen
millimeter van die in Leiden".
Ook de lage entreeprijzen zouden
ervoor gezorgd hebben dat Wassen
aarders een minder hoge drempel
over hoeven. Een voorstelling kost
in Warenar gemiddeld 15 tot 17,50
gulden en komt nooit boven de 20
gulden uit. De verschillen worden
veroorzaakt door de voorstelling,
niet door de plek of de vorm van de
(eenvoudige) stoelen.
"Ik wil niet zeggen dat Warenar
andere theaters concurrentie aan
doet, maar het kan altijd zijn dat
mensen elders net een voorstelling
hebben gemist", zegt Weber. Het
klinkt alsof het kleine Warenar ach
ter de grote theaters aanhobbelt,
maar volgens Weber is dat lang niet
altijd zo. "Soms zijn ze bij Warenar
eerder. Ze kijken vooral of dezelfde
voorstellingen in de regio niet te
veel bij elkaar in de buurt zitten"
'Wij zijn alleseters, alles op z'n tijd'
Door omstandigheden zijn de Wijsman houdt er nadrukkelijk
Door omstandigheden zijn de
heer en mevrouw Wijsman de
laatste jaren niet zo vaak naar
het theater geweest. Daar komt
nu weer verandering in. Het in
Koudekerk woonachtige echt
paar oriënteert zich op het uit-
gaansaanbod in Leiden. Waar
gaat hun voorkeur naar uit? De
heer Wijsman: "Wij kiezen in
elk geval zeer bewust, omdat we
onze tijd zinvol willen beste
den. Hetzelfde geldt overigens
voor het programma-aanbod op
de televisie. John Lanting bij
voorbeeld met zijn Theater van
de Lach is ons genre niet. Maar
ook geen dramatische stukken
waar de ellende van afdruipt -
want dat maken we al genoeg
mee, je hoeft er de krant maar
bij te halen of de buis aan te zet
ten. Het gaat ons om een vorm
van verstrooiing die toch wel
enige inhoud moet hebben en
niet al te oppervlakkig moet
zijn. Dat is bijvoorbeeld caba
ret: to the point en op de actua
liteit gericht. Als je dan het
nieuws bijhoudt, kun je het
goed volgen". Hij noemt hier
het voorbeeld van Wim Kan, die
hij overigens nooit 'live' in het
theater heeft gezien, maar al
leen van de televisie kent.
Plaatskaarten voor Wim Kan
waren dan ook altijd erg moei
lijk te krijgen, en het echtpaar
Wijsman houdt er nadrukkelijk
het principe op na: "We gaan
niet in de rij staan, dat hebben
we in de oorlog al genoeg ge
daan". Het alternatief is dan
een abonnement. Wijsman: "Ja,
maar onze ervaring met abon
nementen - ik spreek over zo'n
tien jaar geleden - is niet be
paald gunstig. Voor sommige
voorstellingen kon je geen
kaarten meer krijgen. Dan
moest Je een andere keuze op
geven. Toen hebben we voor
stellingen gezien, waar we zijn
weggelopen. Ook hebben we
meegemaakt dat kennissen van
ons kaarten hadden gekocht
voor de helft van de prijs die wij
betaalden, terwijl we in het
theater nota bene naast elkaar
zaten. Nu heb ik begrepen dat
dit inmiddels niet meer voor
komt, dus zijn we bereid dat
zelf aan den lijve te ondervin
den".
Voor het LAK hebben de heer
en mevrouw Wijsman vooral
vanwege het meer moderne
programma-aanbod niet zo
bijster veel belangstelling. Ook
hier spelen vroegere ervaringen
met "stukken waar de honden
geen brood van lusten" een rol.
Omdat zij gemiddeld eenmaal
per maand naar het theater
gaan, willen zij het risico op een
dergelijke teleurstelling zo veel
Echtpaar Wijsman uit Koudekerk: "Wij kiezen bewust, omdat we onze tijd zinvol willen besteden'.
mogelijk vermijden. Wijsman:
"Bovendien kost een avondje-
uit, als je een beetje goed wilt
zitten; toch al gauw vijftig a
zestig gulden. Voor een goed
programma hebben we dat best
over, maar niet voor iets, waar
bij je denkt: mijn hemel, ik had
beter thuis kunnen blijven".
Ontevreden over het theaterle
ven in Leiden is het echtpaar
Wijsman niet. En wat Leiden
niet biedt, kunnen zij altijd nog
in Alphen, Den Haag of Amster
dam vinden. Omdat zij in een
randgemeente woonachtig zijn,
moeten ze toch altijd de auto
pakken om een of andere voor
stelling tebezoeken. Bij die
keuzemogelijkheden geniet
Leiden geen voorkeursbehan
deling. "Ik ben een geboren Lei-
denaar, maar Leiden maakt het
me niet gemakkelijk om deze
stad te bezoeken - overal hin
derpalen en parkeerverboden.
Heus, je moet echt graag wil
len", aldus Wijsman.
Een uitgesproken voorkeur
voor een bepaald genre heeft
het echtpaar niet: "Neen, wij
zijn 'alleseters', niet uitsluitend
toneel- of cabaret- of muziek
liefhebbers. Alles op zijn tijd.
Youp van 't Hek heb ik bijvoor
beeld op televisie gezien; die
zou ik best wel eens - zoals ik
dat noem, omdat ik een tech
nisch beroep uitoefen - schaal
één op één, dus op ware grootte
willen zien".
Programma Muzenhof Leiderdorp
Ook het Leiderdorpse theater Muzenhof heeft voor het komende seizoen
een gevarieerd programma op stapel staan. Het seizoen wordt op 29 en 30
september geopend met een gratis toegankelijk cultureel weekeinde. Tij
dens dit festijn zijn drie gratis voorstellingen te zien, te beginnen met een
kindervoorstelling op 29 september. Teele treedt dan op met zijn program
ma 'Ding Dong, doe jij even open'. Teele vertelt verhalen, waarin de kinde
ren zelf een rol gaan spelen.
Ien van Duijnhoven won in 1988 de juryprijs èn de publieksprijs van het
Cameretten-festival. Zaterdag 29 september treedt zij 's avonds op i t
haar programma 'En we noemen haar...' waarin zij een keurig meisje is. dal
als ze alleen is alles wat in haar leeft naar buiten laat borrelen.
Zondagmiddag geeft het Ensemble Festoen een eveneens gratis concert
Dit kamermuziekgezelschap legt zich toe op muziek uit de 18de eeuw.
Met hun programma Jool Hul trokken de cabaretiers Wardenberg De
Jong de sliert van hun humor door, zoals zij die ontworpen hadden in hun
vorige programma De Gekkengalerij. Of Jool Hul nu druipt van intelligen
tie of banaliteit, het duo zit er niet mee. Het schept zijn eigen idiote wereld,
waarin het publiek - soms tegen wil en dank - wordt meegesleept. Te zien
op zaterdag 10 november.
Jenny Arean geeft op 26 januari een try-out van Het huishoudsyndroom.
Dit nieuwe soloprogramma gaat over verlangen: het verlangen van een
kind dat denkt 'later als ik groot ben, dan doe ik alles anders' Het verlan
gen van de volwassen vrouw om niet in de valkuil van de afhankelijkheid
te storten. Het verlangen van de vrouw op leeftijd die serieus genomen wil
worden in wat ze vindt en voelt. De liedteksten voor dit programma zijn
van Ischa Meyer, Robert Long en George Groot.
Helmert Woudenberg geeft op 6 april een solo-voorstelling: Zwarte
Kunst. In dit groot bezette stuk speelt Woudenberg iedereen en alles zelf,
in de overtuiging dat de fantasie van het publiek het bordkarton in schoon
heid veruit overtreft. Een vorm van magie, eigenlijk.
Mime (Rob van Houten) en marionetten (Feike Boschma) worden ge
combineerd in Mystery Guest, dat op 27 april op de planken komt. Onder
regie van Lodewijk de Boer brengen zij de geschiedenis van een pc-ver-
slaafde ten tonele. Het spel dat hij met zijn computer speelt intrigeert hem
zodanig, dat het werkelijkheid wordt.
Ik hou van Charlie Chaplin sluit op 31 mei het seizoen wat de Muzenhof
betreft af. Acteurs Herman Verbeek en Genio de Groot brengen onder
deze noemer een try-out, waarin zij als twee komieken de essentie van hun
vak vertellen. Nog vóór ze één woord hebben gezegd, blijkt dat er maar
weinig voor nodig is om het ernstige in het komische te laten omslaan.
