Theater
Het wonder dat LAK heet
SEIZOEN 1990/1991
Programma in het LAK-theater
{VRIJDAG 7 SEPTEMBER 1990
fMisschien moeten we ook wat meer aan de opera durven denken. Aan de muziek
dus. Eé n ding staat vast: het theater moet weer echt theatraal worden, onecht - kunst!'
'Bravo!' riep UIi en klapte in zijn handen. Lachend begon iedereen te applaudisercn,
waarop hij zei: 'We gaan er een onvergetelijke voorstelling van maken
'Gebrek aan tijd, geld en menskracht'
LEIDEN Het misver
stand: 'Ik mag niet naar het
LAK-theater'. Veel mensen
denken nog steeds dat het
LAK-theater er alleen is
'voor studenten. Ten onrech
te. Coördinator Roland Hel
mer is weer eens met een
campagne begonnen om dit
hardnekkige misverstand
uit de wereld te helpen. "Het
LAK-theater stelt zijn deu
ren open voor alle theater
liefhebbers in Leiden en om
geving. Elke week vier thea
tervoorstellingen, een kin
dervoorstelling en een film
avond, ruim 200 voorstellin
gen per seizoen".
Drastische veranderingen bij het
LAK zijn er dit seizoen niet te ver
wachten. Roland Helmer wil de en
kele jaar geleden ingeslagen weg
vervolgen. Dat betekent: "Recente
ontwikkelingen in het Nederlandse
theater volgen. Kwaliteit brengen
en geen stukken meer uitsluitend
vanwege het experiment op de
planken zetten. Bij ons komen groe
pen en mensen waarvan je mag ver
wachten dat ze een kwalitatief
hoogstaand produkt brengen".
Gaat het LAK een programme
ring brengen die een goede door
snede biedt van wat er aan vernieu
wend theater in ons land wordt ge
daan? Voor commentaar wordt de
agenda voor september en oktober
erbij gehaald. Het seizoen opent op
woensdag 19 september met het
voor Leiden onbekende tweetal Su-
zy Blok Christopher Steel. Hel
mer zag ze vorig jaar aan het eind
van het seizoen met een dansvoor
stelling in Amsterdam. "Schitte
rend. Met een voor Nederlandse be-
Het Lak begint het nieuwe seizoen met de volgende voorstellingen:
19 en 20 september: Suzy Blok Christopher Steel met Satori.
21 en 22 september: Mug met de gouden tand met 14 Rode Hutjes.
23 september: kindervoorstelling.
26 september: Toverlei met En alles bleef bij het oude'.
28 en 29 september: Harrie Hageman c.s. met de Wereldverbeteraar.
30 september: Orkater i.s.m. Cees Brandt met De laatste lucifer (kinder
voorstelling).
4, 5 en 6 oktober: Art Pro (Frans Strijards) met Hedda Gabler.
7 oktober: Theo Terra met Hemellief.
10 oktober: Stut met Nestgeur.
11 oktober: Theaterunie met De Tijgerin.
12 en 13 oktober: Mug met de gouden tand met Variety.
14 oktober: Theatergroep Hobo met Mo en muis (kindervoorstelling).
20 oktober: De Giftige Appel met Wallenberg
21 oktober: Peter v.d. Linden met Sprookjes (kindervoorstelling).
24 en 25 oktober: Cervelaat met Bruid in de morgen (première).
26 en 27 oktober: Truus Bronkhorst danst Goud.
28 oktober: Dansgroep Klim met Razende Ritmes (kindevoorstelling).
31 oktober: Beppie Blankert met Tempo/April.
Ronald Helmer van het LAK: 'Bij ons komen groepen en mensen waarvan
je mag verwachten dat ze een hoogstaand produkt brengen
'Boelen heeft er wat van gemaakt'
Ruud en Geraldine van Dijk
gaan geregeld naar het theater.
In elk geval met een abonne
ment en daarbij nog een paar
voorstellingen extra. Geraldine
van Dijk: "Door zo'n abonne
ment kom je er meer toe om
naar het theater te gaan. Boven
dien is het vaak handig om van
een plaats verzekerd te zijn.
Zonder abonnement is het vaak
heel moeilijk om goede kaarten
te kunnen krijgen voor bijvoor
beeld l'oup van 't Hek. Daar
naast houden we het aanbod in
de Leidse schouwburg en het
LAK steeds in de gaten. Er is op
het ogenblik een behoorlijk
theateraanbod in Leiden. Dat
moet me echt nog even van het
hart: sinds Frans Boelen er was»
ging het heel goed. Ik ken die
man verder helemaal niet per
soonlijk, maar hij heeft er wel
wat van gemaakt".
Tevredenheid dus over het
Leidse theaterleven. Als Geral
dine van Dijk de wens mag uit
spreken, wat ze graag weer eens
hier zou willen zien, noemt ze
het befaamde Italiaanse
elownsduo 'I Colombaioni'.
"Dat is een hele grote wens
van me. Wanneer die komen, zit
ik gegarandeerd op de eerste rij.
Ik heb al weer in het schouw
burgboekje gekeken, maar neen
hoor, ze zijn er helaas niet bij.
Die twee mensen vind ik echt
uniek".
De voorkeur van Geraldine en
Ruud van Dijk gaat uit naar de
schouwburg: "Omdat we dat
een heel mooi theater vinden.
Bovendien heb je in de schouw
burg echt het idee van een
avondje-uit, waar je je dan ook
op kleedt. Bij het LAK speelt
dat nu eenmaal minder een rol,
daar loop je wat gemakkelijker
naar binnen". Een opmerkelijke
uitspraak, want van het LAK
wordt wel beweerd dat het min
der toegankelijk zou zijn. Ruud
van Dijk: "Voor ons geldt dat
niet. Alleen de lokatie van de
schouwburg is natuurlijk ide
aal, terwijl misschien het LAK
voor de meeste mensen op een
beetje obscuur terrein ligt".
De laatste voorstelling die
beiden in de Leidse schouwburg
hebben gezien, is het program
ma van 'hoe Ueet ie ook al weer -
die Achterhoeker?" Dat kan al
leen maar Herman Finkers zijn,
wiens naam trouwens ook weer
op hun verlanglijstje voor het
komend seizoen prijkt. Volgens
Geraldine van Dijk vermeldt
dat lijstje verder nog onder
meer Youp van 't Hek, Jan Ak
kerman, 'Rosalie Niemand' door
het 'Mechels Miniatuur Thea
ter', 'De ziekte die rauzak heet' -
een 'neurotische komedie* met
Hans Dagelet...: kortom, een
lijst "met van alles wat', zoals
beiden het zelf omschrijven.
grippen ongekende technische be
heersing brachten ze een prachtige
voorstelling. Dat bedoel ik nu, kwa
litatief hoogstaand betekent niet al
leen gevestigde namen. Nieuwe
produkten met kwaliteit passen al
tijd in onze programmering. Dat is
ook de reden waarom we niet meer
dan twee a drie maanden vooruit
werken. We kunnen zo op het
laatste moment nog wat dingen in
passen".
De coördinator ziet 1 a 2 nieuwe
voorstellingen per week. Hij reist
daarvoor naar Den Haag, Amster
dam, Rotterdam, Den Bosch en
Arnhem. Tot zijn teleurstelling is de
doorstroming van nieuwe aanwas
trager dan hij verwachtte. "De inte
ressantste voorstellingen worden
op dit moment gemaakt door men
sen die zich tenminste zo'n vijf jaar
staande hebben gehouden in het
vak". Verder biedt de LAK-agenda
bekende groepen als 'Mug met de
gouden tand', Orkater, Frans Strij
ards met Art Pro, Truus Bronk
horst en Beppie Blankert.
Eerste plaats
Voor Roland Helmer lijken de we
gen die het LAK is ingeslagen rede
lijk te kloppen. "Op een interessant
programma komen veel mensen
af', is zijn adagium. "We proberen
eerst een aantrekkelijk programma
samen te stellen en daarna proberen
we daar zoveel mogelijk mensen
voor te interesseren". Volgens zijn
rapportcijfers (aantal bezoekers per
voorstelling) is het LAK met één
zaal verreweg het best bezochte the
ater in Nederland. "Beter dan het
Shaffytheater in Amsterdam, de
Blauwe Zaal in Utrecht of de Lan
taarn in Rotterdam", zegt hij zonder
blikken of blozen. "Ik heb het dan
over vergelijkbare theaters en de
cijfers zijn natuurlijk relatief ge
zien. In absolute zin trekt het Shaffy
natuurlijk meer bezoekers, maar let
wel dan praat ik ook over drie zalen.
Wij trekken in één seizoen met één
zaal die 180 plaatsen telt 25.000 be
zoekers. Dat is gewoon goed te noe
men".
Ter aanvulling bekijkt hij achter
zijn bureau nog even het boekwerk
met de voorstellingen en het aantal
bezoekers. De eerder gestelde vra
gen over hoogtepunten en diepte
punten kan hij. zij het wat voorzich
tig, beantwoorden. "Over het alge
meen kun je zeggen dat we het afge
lopen seizoen wat minder vaak uit
verkocht zijn geweest. Maar daar
staat tegenover dat zelfs de slechtst
bezochte voorstelling nog 40 bezoe
kers trok. Er is dus altijd een vaste
kern waar we op kunnen bouwen".
Jammer vond hij dat de top binnen
het poppentheater, Feike Bosma,
slechts 50 mensen telde. Toppers
waren Adelheid Roosen, Theater
van het Oosten met Schrijf me in
het zand. Studio Peer, De Trust,
Orkater en Art Pro.
Gebrek
Helmer is er de man niet naar om
zonder meer toe te geven dat het
met publiciteit bij het LAK niet al
tijd even goed loopt. Dat zou toch
ook een verklaring kunnen zijn
waarom het Leidse publiek - stu
dent of geen student - niet broeder
lijk naast elkaar het LAK-theater
betreedt? Helmer komt met de vol
gende tegenzet: "Publiciteit heeft
alles te maken met tijd, geld en
menskracht. En daar hebben we
voortdurend gebrek aan. Natuurlijk
is de publiciteit voor verbetering
vatbaar, maar met een begroting
'Satori' van
Surzy Blok en
Christopher
Steel. Techni
sche perfectie.
(foto pr)
van 140.000 gulden (gemeente
42.000 gulden, universiteit 40.000
gulden en gebruik van alle dienst
verlenende universitaire instanties;
de rest is eigen inkomsten) hou je
voor die pot geen geld over. Met ze
ven betaalde krachten, onder wie
drie in part-time dienst, kun je geen
aparte publiciteitsmedewerker aan
stellen. Zie hier het probleem".
"Je kunt wel roepen 'affiches op
borden, waarom doen jullie dat
niet?'. Ten eerste is dat duur, ten
tweede wat moeten we erop zetten?
Onderzoek heeft uitgewezen dat dat
soort affiches aanslaat met voorstel
lingen die een breed publiek aan
spreken. Namen als Herman van
Veen, Karin Bloemen, Paul de
Leeuw, Nationaal Ballet. Uitste
kend. Maar Truus Bronkhorst, Stu-
den tand zegt niets. Die namen be
klijven niet. Voor ons heeft het dus
lijven niet. Voor ons heeft het dus
geen zin een walvis uit te gooien om
een spierinkje te vangen. Wij moe
ten het veel meer hebben van recen
sies en mond-reclame".
"Voor sponsoring geldt eigenlijk
hetzelfde. Ook sponsoring is han
del. De tegenpartij moet daar baat
bij hebben". Een fonkeling in zijn
ogen. "Daar hebben we nu iets voor.
Een speciaal project. Een prelude
op het Mozartjaar in 1991. Studio's
Onafhankelijk Toneel gaat bij ons
de opera Cosi Fan Tutte van Mozart
brengen. Op 21, 22 december 's
avonds en op 23 december (familie
matinee, aanvang 13.30 uur) is het
LAK een waar opera-paradijs met
een schitterend decor. Dit stuk
leent zich nu goed voor sponsoring.
En zoals het er nu uitziet gaat dat
ook lukken. Een bedrijf (ik kan de
naam nog niet noemen) heeft al een
blok kaarten gekocht om met het
personeel op deze manier de jaar
wisseling te vieren. Op dit soort on
dersteunende activiteiten moeten
wij ons - denk ik - meer richten".
Subsidie
Behalve de campagne ('Het LAK-
theater is er voor alle theaterliefheb
bers) om het eerder genoemde mis
verstand uit de weg te helpen, wil
Helmer ook de seizoenpas - "een
koopje" - meer onder de aandacht
gaan brengen. Voor nog geen 100
gulden (95 om precies te zijn) kun
nen alle theatervoorstellingen wor
den bezocht en voor 160 gulden
kunnen zowel de theater- als de
filmvoorstellingen worden bijge
woond.
Tot slot de wens van het LAK:
meer subsidie van de gemeente.
"We hebben het gemeentebestuur
onlangs een nota aangeboden,
waarin we aantoonden dat het abso
luut noodzakelijk is het subsidiebe
drag te verhogen om de kwaliteit
van het programma op het huidige
peil te houden. Het gaat erom dat
we in staat blijven de top van onze
programmering te behouden om
niet in een negatieve spiraal te be
landen. De gemeente is gevraagd
het bedrag te verhogen van 42.000
naar 100.00 per jaar. In eerste instan
tie reageerde het college van B en W
daar wat koel op, maar we hopen
dat de komende begrotingsbehan
deling nog ruimte biedt. We kunnen
namelijk niet tot in lengte van jaren
blijven teren op de goede wil van de
bij ons spelende groepen. Het wordt
hoog tijd dat we ze een beetje nor
maal kunnen gaan betalen".
Eigenlijk is het dus een klein
wonder dat het LAK nog zo'n inte
ressant programma kan bieden en
zoveel bezoekers trekt. "Inder
daad", antwoordt de eerst verant
woordelijke man van het LAK. "U
begrijpt het goed. Dat mag zeker
een wonder heten".
fat meer in deze theaterbijlage?
In de theaterbijlage van deze
krant treft u onder meer de vol
gende verhalen aan:
Een interview met Yvonne
van Baarle, hoofd van de direc
tie kunst en cultuur van de ge-
Imeente Leiden. Daarin geeft zij
haar toekomstvisie op het Leid
se theaterleven.
Peter Faber speelt dit seizoen
'Koekoeksnest'. Bij de meeste
lezers zal indertijd de film 'One
flew over the cuckoo's nest' met
Jack Nicholson diepe indruk
hebben gemaakt. Peter Faber
brengt dit nu met Petra Laseur
op de planken. Een interview.
Het Alphense Parktheater en
het W. ;senaarse Warenar wor
den belicht. Tevens het pro
gramma van de Muzenhof in
Leiderdorp.
Henk van Ulsen werd aan de
tand gevoeld over het stuk De
dood van Iwan Iljitsj, dat op 11
december in de Leidse Schouw
burg zijn landelijke premiere
beleeft.
Verder beschouwingen over
het Scapinoballet en Het Con
cern, de operaprogrammering
van Pierre Audi, cabaretpro
gramma's, de meesterserie van
K&O.
Ook een interview met Tjitte
Weber, directeur van K&O. met
de Leidse Vereniging voor Pop
muzikanten en met Frits Bruins
die de Waag tot podium voor
muziek (Gaudeamus) en beel
dende kunst wil maken.
Op elke pagina een interview
met bezoekers van theaters in
Leiden en omgeving, het pu
bliek dus.
Ruud en Geraldine van Dijk: 'We houden het aanbod van de schouwburg èn het LAK steeds in de gaten
Aan deze theaterkrant werkten onder anderen mee:
Cees van Hoore, Saskia Stoelinga
Straatinterviews: Emiel Fangmann en Wijnand Zeilstra
Foto's bij straatinterviews: Henk Bouwman
Citaten uit 'Hoogste Tijd' van Harry Mulisch
Coördinatie en lay-out: Annemiek Ruygrok
