TAD LEIDEN
'Leerlingen kunnen zo bij je binnenstappen'
Graffiti verwijderd in
groot deel binnenstad
Erica moet
De Raad
1,2 miljoen
betalen
Werkgelegenheid Hema groeit door verbouwing
s
LEIDSCH m DAGBLAD
WOENSDAG 5 SEPTEMBER 1990
Schoolartsen benieuwd naar resultaten uniek experiment
Van onze redacteur Janet van Dijk
LEIDEN Een schoolarts die een paar dagen in de week op een
school is te vinden, legt gemakkelijker contact met leerlingen. Die
stappen dan eerder bij de arts binnen om over problemen te pra
ten. Dat is althans de verwachting van de schoolartsen Dieke van
der Kamp en Csöppi Bruning. Zij werken beiden bij de Basisge
zondheidsdienst, die volgend jaar een project wil beginnen waar
bij schoolartsen een halve week op een middelbare school en op
een complex van drie basisscholen in Leiden werken. Het experi
ment is samen met de gemeente Leiden opgezet omdat de proble
men waarmee jongeren te kampen hebben, zijn veranderd. Was
het vroeger vooral nodig te onderzoeken of de lichamelijke ont
wikkeling goed was, tegenwoordig spelen psycho-sociale proble
men een grote rol. En daarop moet het experiment inspelen.
Dieke van der Kamp vindt het
moeilijk om te zeggen wat ze pre
cies van het project verwacht. "Ik
ben wel heel benieuwd of je door
het experiment meer problemen
'vangt' dan nu, of de drempel tussen
de leerlingen en de schoolartsen in
derdaad lager wordt".
Voordeel van de nieuwe werkwij
ze noemt Csöppi Bruning het feit
dat de schoolarts die op school
werkt, contact kan krijgen met alle
leerlingen. Nu ziet de arts alleen de
groepen die aan de beurt zijn voor
het periodieke onderzoek. "Ieder
een kan dan bij je in- en uitlopen en
je bent als arts ook aanwezig bij ver
gaderingen van het team van de
school. Daar hoor je veel, dat zie ik
als pluspunt".
Bekend
Uit de verhalen van de twee vrou
wen blijkt dat het project, dat nog
uniek is in Nederland, niet zomaar
uit de lucht komt vallen. In feite
sluit het aan op de manier van wer
ken die voortdurend verandert.
Dieke van der Kamp die sinds 1987
bij de dienst werkt, vertelt dat op
enkele middelbare scholen, zoals
bijvoorbeeld het Rijnlands Lyceum
in Oegstgeest, een open spreekuur
is ingesteld.
"We onderzoeken niet meer alle
leerlingen in groep 7 van de basis
school. Alle kinderen worden 'ge
screend', dat wil zeggen dat wordt
gekeken naar hun oren, ogen, hou
ding en lichamelijke ontwikkeling.
Ouders die dat willen, kunnen
algeheel onderzoek aanvragen. Om
dat niet iedereen dat wil, houden we
tijd over en die tijd wordt gebruikt
voor open spreekuren op scholen
voor voortgezet onderwijs".
"Dat is", vervolgt ze, "ook om de
drempel te verlagen. Je wordt op
die manier een bekend gezicht op
school". Leerlingen worden alleen
in de tweede klas nog gecontro
leerd, daarna komen ze normaal ge
sproken niet meer in contact met de
schoolartsen. "De jeugdgezond
heidszorg is er voor kinderen van 5
tot 19 jaar. Maar in feite vallen de
jongeren tussen de 14 en 19 buiten
de boot.
Door de open spreekuren proberen
we die ook te bereiken".
Ouders kunnen opbellen voor
een afspraak, en leerlingen kunnen
zelf ook naar de arts toe gaan. Som
mige kinderen stappen sneller naar
de schoolarts dan naar de huisarts,
omdat ze meestal dezelfde huisarts
hebben als hun ouders. "Het is be
langrijk dat de leerlingen je vertrou
wen", vindt Dieke van der Kamp.
"Daarom benadrukken we ook al
tijd dat we er voor hun zijn. Dat ze
ons kunnen vertrouwen, dat we
niets aan anderen zoals de huisarts
vertellen zonder hun toestemming.
En dat gebeurt dus ook niet".
Buisje
Leerlingen komen zowel met medi
sche vragen als met problemen op
psycho-sociaal gebied naar de
schoolarts toe. "'t Is echt heel wisse
lend. Kinderen in de pubertijd ko
men vaak met vragen over puistjes
en dergelijke". "Maar ze kampen
ook met onzekerheid, depressie,
concentratieproblemen en proble
men thuis", vult Csöppi Bruning
Bruning is sinds 1978 schoolarts.
Eerst bij de Alphense schoolartsen-
dienst, die twee jaar geleden werd
samengevoegd met de dienst in Lei
den. Ze werkt op scholen in Leider
dorp en in Leiden-Noord en op het
Agnes College. Bij controle van
ogen en oren van de jongste kleu
ters komen veel problemen naar vo
ren, is haar ervaring. "Ik heb ontzet
tend veel 'buiskinderen'. Die heb
ben een spraakachterstand, zijn
dromerig en niet fit en blijven vaak
weg van school. Bij het onderzoek
blijkt dan dat die kinderen behoor
lijk doof zijn. Ze worden doorge
stuurd en krijgen dan meestal
meteen buisjes. Dat scheelt zoveel".
In het project is deze controle ook
opgenomen, evenals het onderzoek
van de leerlingen van groep 2 dat
volgens de schoolartsen ook erg be
langrijk is. Dan wordt vooral gelet
op de motorische ontwikkeling van
het kind. De artsen kijken of de leer
ling problemen heeft met het teke
nen van kruisjes, rondjes, andere fi
guurtjes en poppetjes. Wordt dat
slordig gedaan of doet het kind er
erg lang over, dan is de motorische
ontwikkeling niet goed. Soms krij
gen de kinderen een verwijzing
naar de fysiotherapeut voor een
speciale behandeling. "Anders lo
pen ze ergens in hun schoolloop
baan vast. Ze krijgen geheid moei
lijkheden met leren schrijven",
weet Bruning.
Folders
Op latere leeftijd wordt meer gelet
op de psycho-sociale ontwikkeling
van het kind. Past het in de groep, is
het agressief of onzeker. "Je bekijkt
als schoolarts altijd de medische
kant in combinatie met de psycho
sociale kant". Daarbij speelt de sa
menwerking met andere instellin
gen zoals de schoolbegeleidings
dienst en de RIAGG een grote rol.
"Dat is iets van de laatste tijd", zegt
Csöppi Bruning. "We ontwikkelen
onszelf'.
Zij denkt dat de andere manier
van werken ook iets heeft te maken
met het feit dat vroeger veel huisart
sen de laatste tien jaar van loopbaan
als schoolarts gingen werken. "Die
hebben toch andere uitgangspun
ten dan mensen die er voor hebben
gekozen om schoolarts te worden".
Schoolartsen die aan het project
meedoen zullen ook meer de na
druk leggen op preventie. Ook dat
gebeurt nu al op scholen. Er zijn fol
ders verkrijgbaar en er worden ook
wel ouderavonden georganiseerd.
"We zijn er continue mee bezig
maar bepaalde dingen kunnen wel
beter", vindt Bruning.
"Het lijkt mij wel leuk om aan het
project mee te doen", zegt Dieke
van der Kamp. "Gewoon om te kij
ken of het werkt".
LEIDEN De gemeente wil
dit najaar beginnen met het
vaker verwijderen van graf
fiti v^n winkels emopenbare
gebouwen. Dit in het kader
van het project Schone Stad.
Volgens J. Regeer van de reini
gingsdienst zijn gesprekken ge
voerd met diverse firma's die offer
tes zullen opmaken. "We proberen
'te mikken op 15 oktober. Dan willen
we beginnen om met medewerking
van winkeliers een groot gedeelte
van de binnenstad schoon te krij
gen".
Hoe lang het bedrijf bezig is met
het reinigen van alle muren is vol
gens Regeer niet te zeggen. Het is in
elk geval geen eenmalige actie, be
nadrukt hij. "Het is de bedoeling
dat er een systeem wordt inge
bouwd, dat er elke week een route
wordt gereden. Als er dan iets op
een muur wordt gezien, wordt dat
meteen verwijderd. Zo stel ik me
dat althans voor".
Op dit moment wordt heel weinig
gedaan aan het verwijderen van
graffiti. Alleen als ergens een rascis-
tische leus op is gekalkt, komt de
gemeente meteen in actie. "Maar
dat komt gelukkig heel weinig
LEIDEN Een van de beeldbepalende panden aan de Zoeterwoudsesin-
gel staat in de steigers. De gevel wordt gerestaureerd en de kozijnen her
steld. Het gebouw wordt gebruikt door het kinderdagverblijf Peuterpalet.
De eigenaar, de stichting Christelijke Jeugdhulp, heeft een monumenten
subsidie ontvangen voor de gevelrestauratie. Het werk is in november afge
rond. (foto Wim Dijkman)
voor", vertelt Regeer. Ook als parti
culieren melding maken van graffiti
op hun woning, wordt dat wegge
haald. "Maar ook dat gebeurt niet
zoveel omdat bewoners ervoor
moeten betalen".
Als er vaker wordt schoonge
maakt, worden minder muren be
klad, zegt Regeer. "Je moet een ont
moedigingsbeleid voeren, dat is het
beste. Eigenlijk moet er dagelijks
worden schoongemaakt, maar dat
is erg moeilijk".
Volgens Regeer worden de kos
ten van de reiniging betaald uit het
budget dat beschikbaar is voor het
project Schone Stad.
Gemeente houdt
vast aan woningen
bij Lorentzkade
LEIDEN - Het college van B en W
houdt vast aan de woningbouw
plannen op de locatie Lorentzkade-
Beyerincklaan. Hoeveel woningen
er komen en hoe het terrein precies
wordt ingevuld, is nog niet bekend.
In ieder geval ziet de gemeente niets
in het voorstel van buurtbewonbers
om er een school te bouwen.
Dit blijkt uit het meerjarenpro
gramma volkshuisvesting 1991-
1995 dat B en W gisteren hebben
vastgesteld. In het programma zijn
de commentaren verwerkt op de
ontwerp-nota die in het voorjaar
werd gepresenteerd.
Enige bewoners van de Professo
renwij k lieten weten bezwaar te
hebben tegen volledige bebouwing
van het terrein met woningen, die
waarschijnlijk vooral zullen dienen
als ouderenhuisvesting. Volgens
hen zit de buurt dringend verlegen
zit om een kinderspeelplaats. Ze
achten het een uitstekend idee om
een deel van het bouwterrein zo'n
bestemming te geven.
Anderen opperden het idee om
een nieuwe basisschool te bouwen,
met name omdat weer veel jonge
gezinnen in de wijk wonen.
De gemeente is echter van me
ning woningbouw op deze locatie
strikt noodzakelijk is en dat de plan
nen hiervoor moeten worden opge
nomen in het nieuwbouwprogram-
ma 1991. Het college wijst er op dat
het defintieve aantal te bouwen wo
ningen nog moet worden vastge
steld. Daarom willen B en W ook
niet vooruit lopen op een eventuele
aanleg van een speelterrein. "De in
vulling van de bouwlocatie moet
nog worden bepaald".
LEIDEN - Geen live-verslag van een spitsuur
Leidse binnenstad, maar een ongewoon verkeerson-
derzoek van de gemeente. Het werd gisteren gehouden
in de omgeving van het station om te onderzoeken in
welke richting de verkeersstromen gaan.
Op verschillende plaatsen in het centrum stonden
studenten met een microfoon in de hand. Ze spraken de
kentekens van passerende auto's in op een cassette
bandje. De komende tijd worden alle bandjes afgeluis
terd. Als het goed is, kan op die manier worden nage
gaan welke route iedere wagen volgde.
De gemeente liet het onderzoek uitvoeren in verband
met de stationsplannen. "Voordat we een tekening
gaan maken van verkeersaanpassingen in de sta
tionsomgeving, moeten we eerst precies weten hoe de
huidige situatie is. Alleen op die manier kunnnen we
vaststellen welke invloed veranderingen kunnen heb
ben op het verkeer", aldus een woordvoerder van de di
rectie verkeer en vervoer.
Het is een eenmalig onderzoek geweest, omdat de
kosten ervan vrij hoog zijn. In totaal moet de gemeente
er een kleine 30.000 gulden voor op tafel leggen. Nadat
de route van de gisteren gepasseerde auto's is bekeken,
worden de kentekennummers weggegooid. Er komt
geen onderzoek naar bijvoorbeeld de woonplaats van
de passanten. (foto Jan iiovast)
LEIDEN - De directeur van Erica,
A. Swaak, moet het Katwijkse
bouwbedrijf De Raad Beheer 1,2
miljoen gulden en rente betalen. Op
het moment dat de deurwaarder
van De Raad hierom vraagt, moet
het geld binnen twee dagen zijn be
taald. Dit heeft de Haagse recht
bank vanochtend bepaald.
De Katwijkse bouwonderneming
spande een kort geding aan tegen
Swaak omdat deze een betalings
achterstand heeft van 1,2 miljoen
gulden. Swaak kocht in 1988 het
meerderheidsbelang dat De Raad
had in Erica. Hij moest hiervoor 2,4
miljoen betalen.
De eerste helft van dit bedrag
werd vorig jaar overgemaakt. Het
restant bleef tot nu toe achterwege,
hoewel was afgesproken dat het
geld uiterlijk 1 juli van dit jaar bin
nen zou zijn.
Toen dit niet het geval was stapte
de directie van De Raad naar de
rechter. Ze claimde het bedrag hard
nodig te hebben.
De rechtbank stelde de Katwijkse
firma in het gelijk en sommeerde
Swaak op zeer korte termijn te beta
len. Om er zeker van te zijn dat dit
gebeurt, bepaalde de rechtbank dat
De Raad dit via een deurwaarder
kan afdwingen. Op het moment dat
deze bij Erica op de stoep staat,
heeft Swaak nog 48 uur om het geld
op de rekening van De Raad te krij
gen.
Mishandeling
op Langebrug
LEIDEN - Een 20-jarige Warmond-
se jongen heeft bij de Leidse politie
aangifte gedaan van mishandeling.
De jongen werd, in de nacht van za
terdag op zondag, op de Langebrug
tegen de grond geslagen door een
man die met een ander uit een café
kwam.
Het tweetal is in een auto wegge
reden. De politie denkt de mannen
nog te kunnen aanhouden.
Haagwijk viert
25-jarig bestaan
LEIDEN - Op 18 september is het 25
jaar geleden dat bejaardencentrum
Haagwijk aan de Beethovenlaan in
gebruik werd genomen. Bewoners,
personeel en bestuur vieren dat 25-
jarig bestaan met een aantal activi
teiten in de week van 10 tot 18 sep
tember.
Op 10 september wordt de feest-
week ingeluid met een jubileumuit
zending via de huisinstallatie van
Haagwijk. De volgende dag wordt
officieel begonnen met een toe
spraak van de voorzitter van het be
stuur waarop uitsluitend een huis-
dienst wordt gehouden.
De feestweek in Haagwijk ken
merkt zich verder door diverse at
tracties voor de bewoners, zoals een
uitstapje gevolgd door een lunch
buitenshuis, bloemschikken ter
verfraaiing van het bejaardencen
trum, een feestelijke soos, bingo,
een play-backshow, koud buffet,
een optreden van een operette-ge
zelschap en een show van K&G.
Rusthuis Vreewijk, al jaren geïn
tegreerd in Haagwijk, bestaat dit
jaar 40 jaar. Ook haar bewoners vie
ren het feest van Haagwijk mee. Op
14 september houdt het bestuur een
receptie in de grote zaal van Haag
wijk.
Haagwijk is in 1980 geheel gere
noveerd en uitgebreid. Binnenkort
is de beurt aan de aanleunwoningen
van Haagwijk om opgeknapt te
worden. Ook een uitbreiding met
een aantal nieuwe woningen voor
ouderen is in voorbereiding. Eén
van de huidige bewoners, mevrouw
De Ruiter, bewoont al een apparte
ment in Haagwijk sinds de oprich
ting.
Vernieuwde vestiging aan Haarlemmerstraat officieel in gebruik
LEIDEN - Door nieuwe bedrijfs
activiteiten in de Leidse Hema-
vestiging zijn ongeveer twintig
extra mensen in dienst genomen.
Dit maakte verkoopleider W.
Vaessen van het concern gisteren
bekend bij de opening van het
vernieuwde winkelpand aan de
Haarlemmerstraat.
(Met name de introductie van
een restaurant annex koffieshop
heeft er toe geleid dat het aantal
personeelsleden is toegenomen.
In totaal werken bij de Leidse
vestiging nu ongeveer 150 men
sen. Dit is inclusief de deeltijd-
werknemers.
Het verbouwde warenhuis
werd gistermiddag geopend met
een receptie voor genodigden.
Hierbij was ook burgemeester
Goekoop aanwezig. Er werd even
stil gestaan bij de anderhalve jaar
die de renovatie heeft geduurd.
De bedrijfsleiding was aange
naam verrast door de trouw van
het Leidse publiek. "Onze klan
ten hebben aardig wat overlast
ondervonden, maar bleven toch
komen", aldus Vaessen.
Behalve het restaurant zijn er
nog enkele nieuwe bedrijfsactivi
teiten. Zo kunnen in een speciale
cabine pasfoto's worden ge
maakt. Er zijn voorzieningen voor
gehandicapten, nieuwe liften en
roltrappen die zowel naar boven
als naar beneden gaan. Voorts is
de voorgevel in een nieuw jasje
gestoken.
De verbouwing was volgens
Vaessen geen overbodige luxe.
"We zijn er al acht jaar geleden
over gaan praten. Maar door tal
van problemen konden we er pas
laat mee beginnen". De Leidse
vestiging werd onder meer gecon
fronteerd met een investerings
stop toen enkele jaren geleden
het Bijenkorf-concern, waar de
Hema deel van uitmaakt, op de
fles dreigde te gaan.
Het is de bedoeling dat alle He-
ma-winkels in Nederland de ko
mendejaren het interieur krijgen
aangemeten als het warenhuis
aan de Haarlemmerstraat.
STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN