Zweeds sprookje eindigt in financieel steekspel
Naam PTT Telecompetitie
op radio en tv verboden
Abba spant rechtszaak aan tegen manager Stig Anderson
Hoe het met de Abba-
leden zelf verder ging
TROS niet Hij met
vaste woensdagavond
ROEMEENS BLAUW BLOED
Hare Krishna
O
//FiVïD nXï~~~—
DINSDAG 4 SEPTEMBER 1990
HILVERSUM (GPD) De NOS mag op radio en televisie de naam
PTT Telecompetitie voor de hoogste klasse van het betaalde voetbal
niet gebruiken. Het Commissariaat voor de Media blijft bij zijn
mening dat het gebruik van de naam van de sponsor van de
eredivisie 'ontoelaatbaar' is. Het zal daarom de NOS ook geen
ontheffing van de reclameregels verlenen.
Blijft de NOS in Studio Sport en in Langs de Lijn de naam PTT
Telecompetitie gebruiken, dan volgen sancties. Dit heeft het
commissariaat gisteren bekendgemaakt, nadat het zich had
gebogen over de argumenten van de NOS om van de regelgeving af
te wijken.
Die argumenten zijn van omroeppolitieke aard. De NOS vindt dat
het de naam PTT Telecompetitie moet noemen, omdat de KNVB
met ingang van dit voetbalseizoen die naam om financiële redenen
aan de eredivisie geeft. Het contract tussen NOS en KNVB regelt
dat de omroep de naam zal hanteren die de KNVB aan de
voetbalcompetitie geeft. De NOS vreest dat, als het de omroep
onmogelijk wordt gemaakt de naam PTT Telecompetitie te
noemen, het contract ongeldig wordt verklaard en de KNVB
eventueel in zee gaat met de concurrentie, wellicht de commerciële
zender Veronique.
Het Commissariaat voor de Media geeft de NOS tot vrijdag de tijd
het vermelden van de gewraakte naam achterwege te laten.
Het had iets weg van een sprook
je. Zweden staat niet bepaald be
kend als een land dat indruk
wekkende bijdragen levert aan
de popmuziek. Maar met de hit
formule die Abba op een van de
vele eilandjes voor de kust van
Stockholm ontwikkelde, kreeg de
groep zowat heel de wereld aan
haar voeten. Niet alleen muzi
kaal, ook financieel ging het
bergopwaarts met de formatie.
Abba vestigde zich als een solide
onderneming met het hoogste
winstpercentage van de Zweedse
bedrijven. Totdat in 1982 het
doek viel en de vier supersterren
elk hun eigen weg gingen. Het
duurde vervolgens ruim zeven
jaar voordat duidelijk werd dat
manager Stig Anderson het
kwartet flink had afgezet. Via de
rechter proberen de leden dat
geld nu terug te krijgen.
■Jarenlang kon Abba alle proble
men achter de schermen en uit de
publiciteit houden. Zelfs de schei
dingen van beide echtparen wa
ren intern al lang uitgepraat
toen de roddelpers er lucht van
kreeg. Maar nu, zo'n acht jaar
nadat de groepsleden voor het
laatst gezamenlijk de studio in
doken, speelt misschien wel de
grootste rel rond Europa's popu
lairste groep van de jaren zeven
tig zich in alle openbaarheid af.
Aanleiding voor de heibel is de
verdeling van de winst die de we
reldtournee vdn Abba in 1979
heeft opgebracht. Afgesproken
was dat alle groepsleden negen
Abba toén. Van links naar rechts Anni-frid, Benny Agnetha en Björn.
procent van het positieve resul
taat uitgekeerd zouden krijgen.
Maar, en daar gaat het nu om,
big boss Stig Anderson gaf Björn,
Benny, Agnetha en Anni-Frid
slechts drie procent. Bij de belas
tingdienst meldde hij echter dat
de vier negen procent hadden
ontvangen. Dus moesten zij ook
over die negen procent belasting
betalen.
Zweedse kranten brachten de
zaak aan het rollen. Manager
Stig Anderson zou ieder lid van
Abba nog eens 180 miljoen gul
den moeten uitbetalen. Via een
rechtszaak proberen de vier hun
resterende winstaandeel van de
tournee alsnog in handen te krij
gen.
Waarom Anderson de groepsle
den heeft opgelicht met de winst
uitkering van de tournee 1979 is
onduidelijk. Ook moet nog wor
den uitgezocht of hij dat opzette
lijk heeft gedaan. Geen van de
Abba-leden wil met journalisten
praten over de affaire. Björn en
Benny hebben hun advocaat de
zaak in handen gegeven.
Dat terwijl Abba ooit het be
langrijkste exportartikel van
Zweden was. De furore begon
halverwege de jaren zeventig, na
het winnen van het Songfestival
met 'Waterloo', leder nieuw al
bum overtrof de verkoopresulta
ten van het vorige. Het platenbe-
drijf van Abba boekte op een ge
geven moment hogere winstper
centages dan bijvoorbeeld de
multinational Volvo Car.
Hoe is het de Abba-leden zelf, zoveel jaar na hun grote succes
sen, vergaan? Björn en Benny blijken nog altijd hard te werken.
Ze zijn bezig aan de nieuwe musical, die de opvolger van 'Chess'
moet worden. De blonde Agnetha Faltskog heeft inmiddels een
eigen produktiemaatschappij opgericht en staat onder contract
bij platenmaatschappij WEA.
Triester verging het Anni-Frid, altijd al het buitenbeentje van
het gezelschap. Na het Abba-tijdperk leverde zij twee solo-al
bums af, waarna ze in Frankrijk meewerkte aan de kindermusi
cal 'Abbacadabra', gebaseerd op de hits van Abba. Tijdens dat
project leerde ze componist/zanger Daniël Balavoine kennen,
met wie ze een tijdje in Parijs samenwoonde. Toen Daniël over
leed, stortte haar wereld in. Ze vertrok naar Spanje en heeft
sindsdien geen noot meer gezongen.
SOUTHAMPTON - Ray Charles is nog altijd niet stuk te krij
gen. De wereldberoemde zanger/pianist/saxofonist/componist,
die sinds zijn zesde jaar blind is, trad dezer dagen op tijdens een
openlucht-festival in Southampton. Ray Charles hoopt deze
maand 58 jaar te worden. Maar swingen doet hij nog als een
twintigjarige... (foto ap>
HILVERSUM (GPD) De TROS is allerminst blij met de haar toege
wezen woensdag als vaste 'lange' uitzenddag in plaats van de ver
trouwde dinsdagavond. De woensdagavond is immers traditiegetrouw
een voetbalavond en de TROS heeft al uitgerekend dat zij in het win
terseizoen „geteisterd" zal worden door tenminste zeventien voetbal
duels in het kader van de Europacup en de voorrondes van het Euro
pees Kampioenschap. De TROS heeft besloten geen dure eigen pro-
dukties te programmeren tegenover het voetbalgeweld. Tegenover de
sport op Nederland 3 plaatst de TROS zoveel mogelijk de combinatie
'krimi' (Der Alte, DerrickVAktua.
Het voor de TROS omgunstige schema geldt voor een jaar. De TROS
zendt vanaf oktober op woensdag vanaf 14.30 uur uit en op vrijdag van
af 17.30 uur. Door de nieuwe constructie van korte en lange dagen kun
nen AVRO, Veronica en TROS op drie opeenvolgende korte en lange
dagen een aantal programma's uitzenden in een driedaagse frequentie.
Op maandag tot en met woensdag zijn dat de Amerikaanse dramaserie
Santa Barbara en de middag-service-programma's en op donderdag
tot en met zaterdag de spelshow Jackpot.
De TROS heeft de afgelopen jaren door consequent programmeren
de vrijdagavond gemaakt tot een populaire televisie-avond vol amuse
ment. Deze lijn wordt vanaf 1 oktober voortgezet met nieuwe afleverin
gen van de Nederlandse drama-serie Medisch Centrum West. Het der
de seizoen voor MCW begint op vrijdag 26 oktober om 20.27 uur.
Nieuw zijn twee door Linda de Mol gepresenteerde programma's:
het home-video-programma De Leukste Thuis en het spelprogramma
Love Letters, waarin op originele wijze huwelijksaanzoeken worden
gedaan.
De Hare Krishna-beweging is
in Nederland nu twintig jaar ac
tief en daarom werd er in Am
sterdam feest gevierd. Enkele
tientallen monniken trokken
zingend en op de rinkelbom
slaand achter een praalwagen
met heiligenbeelden aan.
Behalve in Amsterdam, be
schikt de beweging over nog
twee tempels, in Rotterdam en
Den Haag. Als een alternatief
soort Leger des Heils reiken de
Hare Krishna's dagelijks maal
tijden uit aan aan zwervers en
armoedzaaiers. Een bal gehakt
of een gebakken ei is er niet bij,
want de aanhangers van de god
Krishna zijn strenge vegetari
ërs.
Na de spijziging van het li
chaam volgt de spijziging van
de geest: iedereen hoort na het
toetje luid en duidelijk de over
bekende mantra te zingen, die
nu al jarenlang tot de folklore
van de hoofdstad behoort: Hare
Krishna, Hare Krishna, Krishna
Krishna, Hare Hare, Hare Ra-
ma, Hare Rama, Rama Rama,
Hare Hare en zo verder.
Hendrik van Teylingen trok
ook jarenlang in een roze soep
jurk door de Kalverstraat en
over de Dam. Zijn vader was
een bekend gereformeerd pre
dikant, die zich doodschaamde
dat zijn zoon als een zingende
idioot op straat te zien was. Hij
kon maar niet begrijpen dat zijn
Hendrik de Bijbel ongeloof
waardig vond, om nu in zaken
te geloven die nog veel wonder
baarlijker waren.
Toen Van Teylingen nog
bhakta Harinama Dasa Adhika-
ri heette en in de tempel leefde,
hield hij zich bezig met het ver
talen van heilige hindoege-
schriften. Later, toen hij uit de
tempel trad en zijn jurk aan de
wilgen hing, schreef hij een
boek over .zijn Krishna-tijd. In
"De schildpad en het schot"
kan men lezen hoeveel moeite
het hem kostte om zich in zijn
nieuwe kledij aan de spottende
blikken van het publiek bloot te
stellen. Hij geloofde niet dat hij
als missionaris ook maar één
bekeerling zou maken.
Zijn schedel werd kaalge
schoren, op een kruinlok na, zo
dat hij er uitzag als een "gekuif
de reiger". Hij kreeg een bids
noer en onder het kralen aftel
len moest hij voortdurend de
heilige namen reciteren. Het
eten van vlees, het drinken van
alcohol, het roken van tabak en
het bedrijven van seks (anders
dan voor de voortplanting en
dan binnen de grenzen van het
huwelijk) waren voortaan ta
boe.
Buiten de tempel wilde hij al
leen nog maar zingend en dan
send door het leven gaan, om de
"korst van kwaad van ieders
hart los te trillen en zo de verlie
derlijkte stad, lusthof van sla
gers en hoeren, academici en
drugsgebruikers, in een bede
vaartsoord voor alle verdoolden
te veranderen". Ik denk dat zijn
vader zich wel in dit streven
had kunnen vinden.
Waar met zijn vader absoluut
niet over te praten viel, dat was
over Hendriks nieuwe geloof in
Brahman, Vishnu en Shiva en
het wiel van de wedergeboor
ten. Als ik een signalement van
mezelf zou moeten geven,
schrijft een bittere Van Teylin
gen, dan zou dat aldus moeten
luiden: "Lengte 1.75 meter,
melkboerenhondehaar, flapo
ren. Domineeszoon".
Jarenlang banjerde hij als een
zoekende door het leven, stu
deerde wat (geen theologie!),
rommelde wat in de journalis
tiek, rookte nu en dan een
stickie, maar het licht der waar
heid wilde maar niet door de
duisternis heen breken. Thuis
maakte hij zijn moeder hevig
aan het schrikken door haar te
vertellen dat God helemaal niet
bestond.
"Mijn jeugd werd verziekt",
zo zou hij later schrijven, "door
een godsdienstgek en zijn
psalmzingende slavin". Het in
zicht, dat de ware wijsheid uit
het oosten kwam, niet uit Pales
tina maar uit Voor-Indië, maak
te een einde aan zijn doelloze
bestaan.
Toen ik hem ontmoette, in
een vervallen wijk van Amster
dam, had hij de bhakta's en sva-
mi's al een tijdje achter zich ge
laten. Hij straalde een grote rust
uit en was de vriendelijkheid
zelve. Zijn schedel was weer
met een laagje haar bedekt, al
hield hij het heilige reigerkuifje
nog in ere. In de woonkamer,
waar een doordringende wie
rookgeur hing, stond een kleu
rig Krishna-altaar tegen de
muur. Later serveerde zijn
vrouw bloemetjesthee en
"sweetballs".
Hij had weliswaar met de Ha
re Krishna's gebroken, maar hij
was hindoe gebleven. Op de ka
le zolderkamer, die hem als
kloostercel en werkvertrek
diende, vertelde hij me alles
over het wiel der wedergeboor
ten. Na de sweetballs vroeg hij
of we samen het Hare Krishna-
lied zouden zeggen. En nog
weer later vroeg hij of hij mijn
svami mocht zijn.
GENÈVE - Ook een land als Roemenië blijkt anno 1990 nog voorzien van personen met blauw bloed.
Althans, de dames op bijgaande foto laten zich met de titel prinses aanspreken. Ze luisteren naar de
namen Sophia (de prinses links) en Margarita en maken zich momenteel verdienstelijk door hun
naam te lenen aan een stichting die Roemeense kindertjes en mensen in nood helpt. Gisteren ver
trokken ze om die reden naar Boekarest. (foto ap>
KAUtBR!
I kV/APg UMU
\iers vpAeeN?
HOE WAS UW
BEZOEK AAN
SCHIER/MONNIKOOG
AIA0ESTEIT J
...EN PAN
MET N/1 AlE
DE ONT
WIKKELINGEN
IN
005T-EUROPA