Regering Cambodja
omarmt vredesplan
Diplomatiek gependel is nog niet meer dan tijdwinst
Steden VS verwachten forse
toename aantal crack-kids
Voedsel vanaf vandaag
gerantsoeneerd in Irak
^1 Zuid-Afrika laat aantal
politieke gevangenen vrij
Lot DDR op bijna 1000pagina's bezegeld
Gorbatsjov juicht soeverein
verklaren republieken toe
ZATERDAG 1 SEPTEMBER 1990
BUITENLAND
PAGINA 7
De Cambodjaanse regering lijkt nu
akkoord te gaan met een belangrij
ke VN-rol in de ontwikkelingen in
Cambodja voordat daar verkiezin
gen worden gehouden. Tot dusver
re had de door Vietnam geïnstal
leerde regering nogal wat bezwaren
tegen een grote bemoeienis van de
volkenorganisatie. Vice-premier
Hor Nam Hong, tevens belast met
buitenlandse zaken, zei dat het VN-
plan een basis kan vormen voor ver
dere discussie tussen de Cam
bodjaanse partijen.
De Vietnamese vertegenwoordi
ger bij de Verenigde Naties, Trinh
Xuan Lang, zei gisteren dat Viet
nam "de resultaten waardeert en
begroet die de vijf permanente le
den van de Veiligheidsraad met be
trekking tot een vredesregeling
hebben gepresenteerd". Hij gaf
geen inhoudelijk commentaar. Wel
merkte hij op dat "de binnenlandse
aangelegenheden door de Cam-
bodjanen zelf moeten worden opge
lost".
De vijf permanente leden van de
Veiligheidsraad kwamen het vre
desplan dinsdag overeen. De Cam
bodjaanse verzetscoalitie liet al eer
der weten ingenomen te zijn met
het akkoord.
De belangrijkste punten van het
vredesplan zijn: er moet een staakt-
het-vuren worden verwezenlijkt; de
nu nog strijdende partijen moeten
de wapens neerleggen en zich te
rugtrekken in door de VN gecontro
leerde gebieden; een VN-vredes-
macht moet de vrede in het land
handhaven; er moeten onder auspi
ciën van de VN verkiezingen wor
Treinroof
Bij een overval op een D-trein in het
station van de Tsjechoslowaakse
hoofdstad Praag zijn gisteren dertig
gewonden gevallen. In een slechts
een halve minuut durende actie
stormden enkele gemaskerde man
nen de trein binnen en spoten traan
gas in de compartimenten. Vervol
gens beroofden ze zo'n twintig pas
sagiers van hun geld.
Angola
Het derde vredesoverleg tussen de
regering van Angola en de guerrilla
beweging UNITA ter beëindiging
van de al 15 jaar durende burgeroor
log is op niets uitgelopen, zo heeft
een hoge Portugese regeringsfunc
tionaris verklaard. De onenigheid
spitste zich opnieuw toe op de toe
komstige rol van UNITA, dat direct
wil worden erkend als oppositie
groep.
Liberia
De Westafrikaanse vredesmacht in
Liberia heeft de luchthaven van
Monrovia ingenomen en maakt zich
op om de ambassades van Sierra
Leone en Nigeria te ontzetten, zo is
gisteren vernomen uit diplomatieke
bronnen. De luchthaven was tot
dusverre in handen van troepen die
trouw zijn aan president Doe. Vol
gens Radio Ghana hebben de op
standelingen van Charles Taylor de
afgelopen drie dagen meer dan 200
landgenoten gedood van soldaten
van de vredesmacht, voornamelijk
Ghanezen en Nigerianen.
Israël
Minister van defensie Moshe Arens
heeft gisteren de heropening aange
kondigd van de Universiteit van
Bethlehem, hebben militaire bron
nen gemeld. De universiteit was net
als alle andere hoger onderwijsin
stellingen op de door Israël bezette
Westelijke Jordaanoever, gesloten
sinds in december 1987 de Pale
stijnse opstand begon.
den gehouden; en de VN moeten
zich ervan vergewissen dat alle
Vietnamese troepen het land daad
werkelijk hebben verlaten.
Besloten werd om 10.000 vredes-
militairen en een zelfde aantal civiel
VN-personeel naar Cambodja te
sturen. Daarnaast willen de VN in
de overgangsregering de supervisie
over de vijf belangrijkste ministe
ries; defensie, buitenlandse zaken,
financiën, openbare veiligheid en
informatie.
Vice-premier Hor Nam Hong zei
gisteren dat zijn regering accepteert
"dat de VN in de overgangsperiode
een belangrijke rol spelen, en met
name het recht hebben vrije en eer
lijke verkiezingen te organiseren".
Hij voegde daaraan toe dat de rege
ring-Hun Sen tevens bereid is ak
koord te gaan met VN-supervisie
over belangrijke ministeries, "zodat
verkiezingen kunnen plaatsvinden
in een neutrale politieke sfeer".
VN-vertegenwoordiger Xuan
Lang voerde in New York bespre
kingen met de Amerikaanse staats
secretaris van buitenlandse zaken
belast met de relaties met het Verre
Oosten en het Pacifisch gebied,
Kenneth Quinn. Het was de tweede
Vietnamees-Amerikaanse dialoog
sinds de VS hun politiek ten aan
zien van Cambodja hebben gewij
zigd. De VS besloten in juli hun
steun aan de verzetscoalitie, die bij
de VN de zetel voor Cambodja bezet
houdt, te staken. Op die wijze wil
den de VS de bezorgdheid tonen
voor een machtsovername door de
radicale communistische Rode Kh
mer.
CRISIS GOLFCRISIS GOLF
Van onze correspondent
Taco Slagter
DUBAYY Uit alle uithoeken van
de aardbol pendelen op dit moment
regeringsleiders en diplomaten op
en neer om een vreedzame oplos
sing voor de Golfcrisis te vinden.
"Kanonneerboot-diplomatie" heeft
plaatsgemaakt voor politieke ver
kenningen en overleg op hoog ni
veau.
Tenminste, daar lijkt het op. VN-
secretaris-generaal Perez de Cuellar
begon gisteren in Amman aan de
eerste gespreksronde met de Iraak-
se minister van buitenlandse zaken
Tariq Aziz, terwijl koning Hussein
van Jordanië op diens vredesmissie
in Afrika en Europa op de bel druk
te van Downing Street 10 in Lon
den. En vergaderden dertien van de
23 landen binnen de Arabische Liga
in Cairo over de formulering van
nieuwe resoluties.
Allemaal goedbedoelde pogingen
de mogelijkheid van oorlogsgeweld
zo lang mogelijk uit te stellen. De
vraag is alleen of er redenen zijn aan
te nemen dat dat allemaal iets uit
haalt. Is het niet een dialoog tussen
doven?
De gesprekken tussen Perez de
Cuellar en Aziz in Amman zijn voor
alsnog volgens de verwachtingen
verlopen. Geen van de partijen doet
concessies. Dat kan ook niet. Geke
tend aan het mandaat van de Veilig
heidsraad moet de VN-baas wel
vasthouden aan de onvoorwaarde
lijke uitvoering van de VN-rësolu-
ties: terugtrekking van de Iraakse
troepen uit Kuwayt, herstel van het
legitieme gezag en vrijlating van al
le gijzelaars. Op zijn beurt kan Aziz
op dit moment ook geen duimbreed
toegeven. Zijn meester, Saddam
Hussein, beschouwd Kuwayt als de
negentiende provincie van Irak en
Van onze correspondent
Hans Hoogendijk
OOST-BERLIJN - Om precies 18
minuten voor twee gistermiddag
hebben de Westduitse minister van
binnenlandse zaken Schauble en de
Oostduitse onderhandelingsleider
staatssecretaris Krause met hun
handtekening onder het staatsver
drag het lot van de DDR bezegeld.
In 45 artikelen en op bijna duizend
pagina's staat exact omschreven
hoe de eenwording op 3 oktober een
feit moet worden.
Waarschijnlijk voor de laatste
keer stonden de Oost- en Westduit
se vlag naast elkaar. Op het staats
verdrag dat Schauble meenam
prijkte de Duitse adelaar, op dat van
Krause ontbraken de inmiddels bij
na overal verdwenen hamer en pas
ser. Het was een sobere, maar in
drukwekkende bijeenkomst in de
rode zaal van het Paleis Unter den
Linden in Oost-Berlijn, waar eens
de Pruissische kroonprinsen zetel
den.
De enige die tot veler verrassing
ontbrak was de man die sinds Bis
marck, in ieder geval voor twee
maanden, de eerste kanselier van al
le Duitsers wordt: Helmut Kohl. Hij
liet verklaren dat dit de dag van de
onderhandelaars was. In zijn plaats
mocht Wolfgang Schëuble Van een
historische gebeurtenis spreken.
De Oostduitse minister-president
Lothar de Maizière, die het feit dat
blijft het Westen chanteren met de
gijzelaars.
Diplomatie
In het Midden-Oosten circuleren
enkele scenario's over diplomatieke
aanzetten die Saddam Hussein zon
der al te veel gezichtsverlies van
diens dwaalwegen kunnen afbren
gen. Zo menen politieke waarne
mers dat de uitstekende staat van
dienst van Perez de Cuellar, zijn be
kendheid met de politieke dimen
sies van de regio en diens goede ver
standhouding met Aziz - hij was ten
slotte degene die een wapenstil
stand in de oorlog Irak-Iran wist te
bereiken - op den duur aanleiding
kunnen geven tot indirecte onder
handelingen tussen Amerika en
Irak.
Dat kan via de Veiligheidsraad lo
pen, waaraan Perez de Cuellar ver
slag moet uitbrengen over deze mis
sie. Het kan ook langs de weg van de
stille diplomatie tussen Washington
en Bagdhad waarbij de secretaris
generaal achter de coulissen de rol
van tussenpersoon kan spelen.
Maar dan moet er wel wat te on
derhandelen zijn. Volgens Midden-
Oostendeskundigen zal Saddam
Hussein de voordelen van terug
trekking uit Kuwayt kunnen over
wegen, mits Irak een permanente,
rechtstreekse toegang tot de Perzi
sche Golf gegarandeerd krijgt (het
geen zoveel betekent als het beslag
leggen op één of meerdere eilandjes
voor de kust van het emiraat), het
omstreden olieveld langs de grens
in handen komt van Baghdad en de
Al-Sabah familie in ballingschap
blijft.
De Iraakse dictator zou dan het
'verlies' van de 'negentiende pro
vincie' tegenover zijn volk vooral
met het argument kunnen goedpra
ten dat hij een stelletje profiteurs
van de troon heeft gedreven en 'de
mocratische verkiezingen in Ku
wayt' heeft afgedwongen.
WASHINGTON (IPS) - Lagere
scholen in Washington, New
York, Los Angeles en Chicago be
ginnen dit jaar met een speciaal
opvangprogramma voor de kin
deren van moeders die aan crack
zijn verslaafd. Volgens de Los An
geles Times is dat plan ingegeven
door het feit dat het land is over
spoeld door de "crack-koorts".
Crack is een aftreksel van co
caïne dat goedkoper is dan cocaï
ne zelf en zeer verslavend werkt.
Vijfjaar geleden dook de nieuwe
drug voor het eerst op, en raakte
zeer snel ingeburgerd, vooral in
de getto's van de grote Ameri
kaanse steden.
De effecten van crack-gebruik
door moeders op de gezondheid
van hun kinderen zijn nog niet
bekend, maar uit onderzoek is
wel gebleken dat kinderen van
hij op 3 oktober zijn baan kwijt is
met applaus begroette, waarschuw
de de zestien miljoen Oostduitsers
dat ze nog een lange, maar hoopvol
le weg te gaan hebben. Aan het
adres van de mensen die vinden dat
de> economische opbloei veel te
langzaam gaat, zei hij dat 133 dagen
De vraag blijft natuurlijk of Sad
dam Hussein zich een dergelijke
ommezwaai kan permitteren. Het
plotseling aangeboden vredesver
drag met Iran, na acht jaar van zin
loos vechten ten koste van een mil
joen levens, moeten de Irakezen
nog verwerken. Laat staan dat ze in
eens het opgeven van Kuwayt be
grijpen. Vermoedelijk hebben de
machinaties van Saddams propa
ganda al te diep ingesneden in de
denkwereld van het opgehitste
volk.
Kuwayt loslaten betekent dat de
Iraakse despoot de voortzetting van
het leiderschap riskeert. Het zou
zijn politieke en misschien ook wel
zijn fysieke ondergang kunnen in
houden.
Het is inmiddels wel duidelijk dat
de gematigde landen binnen de
Arabische Liga ook aan zo'n scena
rio tot een diplomatieke oplossing
van het conflict werken. De minis
ters van buitenlandse zaken van
Egypte, Syrië, Marokko en Jorda
nië, zo is uit Cairo te vernemen, zien
dat als de enige uitweg om oorlog in
het Midden-Oosten te voorkomen.
De voorwaarde echter die zij hier
bij stellen, conform de eis van Irak,
is dat de Verenigde Staten de im
mense troepenmacht uit Saudi-Ara-
bié terugtrekken. Het machtsva
cuüm zal moeten worden opgevuld
door een pan-Arabische vredes
macht zoals vastgelegd op de laatste
topontmoeting van de liga in de
Egyptische hoofdstad, of door een
VN-vredesmacht die de veiligheid
van Kuwayt en de overige Golfsta
ten garandeert tegen een toch nog
onverwachte overval van Iraakse le
gers.
De laatste vraag bij dit alles is of
het Witte Huis bereid is serieus over
zo'n voorstel na te denken. De aan
houdende vijandelijke retoriek uit
Washington aan het adres van Sad
dam Hussein wijst niet in die rich-
aan cocaïne verslaafde vrouwen
geestelijke en/of lichamelijke af
wijkingen vertonen, die het kind
vooral in de eerste leerfase ernstig
belemmeren. Deze schadelijke ef
fecten worden nog erger als de
moeder alcohol gebruikt en
rookt. Het gebruik van cocaïne
tijdens de zwangerschap leidt tot
belemmering van de bloedtoe-
voer naar de placenta, waardoor
het geboortegewicht lager is, en
de long- en herseninhoud van de
baby geringer is.
"We zitten te wachten op een
explosie," zegt Garnett Pinkey,
democratisch bestuur niet de ellen
de van veertig jaar mislukte com
mando-economie kunnen goed ma
ken.
Wolfgang Schauble onderstreep
te dat met de ondertekening van het
staatsverdrag eindelijk de weg
ting. De VS neigen er nog steeds
sterk toe met de onberekenbare
Iraakse dictator af te rekenen.
Patstelling
Ook na eventuele concessies in de
Golfcrisis blijft Saddam Hussein
voor Amerika een te grote risico
factor voor de militaire en politieke
stabiliteit van de regio. En ten twee
de vormt de militaire infrastructuur
van Irak een voortdurende bedrei
ging voor de regio en, vanwege de
olie, voor de wereldvrede. De bom
volle wapenkamers van Baghdad,
een paraat leger van 1 miljoen man,
gifgas en de niet geringe kans dat
Irak binnen afzienbare tijd zelf
atoomwapens kan maken, geven
daartoe voldoende aanleding.
Voor sommige politieke en mili
taire waarnemers in het Midden-
Oosten is de medewerking van Irak
aan het diplomatiek offensief alleen
maar een kwestie van tijdrekken.
Hussein hoopt dat hij, naarmate de
patstelling langer duurt, de onder
linge solidariteit van het Westen
kan breken en de rijen binnen de
Arabische wereld alsnog kan slui
ten.
Op die manier denkt hij het we
reldomvattende handels- en wape
nembargo te overleven en daar op
den duur gaten in te schieten. Als
hem dat lukt dan kan hij na maan
den van touwtrekken over de condi
ties een begin maken met terugtrek
king van de troepen uit Kuwayt.
Het lijdt geen twijfel dat Washing
ton zich hiervan bewust is, maar
ook tijd nodig heeft en daarom'di-
plomatieke initiatieven niet bij
voorbaat torpedeert. Het mag lang
zamerhand wel duidelijk zijn dat de
Amerikaanse troepen in Saudi-Afa-
bië bij lange na nog niet de vuur- en
mankracht bezitten om Irak een ge
nadeslag toe te brengen. Een tank
slag bijvoorbeeld zouden de Ameri
kanen op dit moment zonder meer
verliezen.
een medewerker van de afdeling
voor speciale programma's van
het departement van onderwijs
van Washington. Hij verwacht dat
verscheidene generaties kinde
ren van drugsverslaafden in de
toekomst speciale begeleiding
nodig zullen hebben. De metho
den daarvoor zijn echter nog
maar amper ontwikkeld.
De steden waar de problemen
door het gebruik van crack en an
dere drugs het meest voorkomen
zijn New York, Washington, en
Los Angeles. Maar het precieze
aantal "crack kids", zoals de kin
wordt vrijgemaakt voor Westduitse
investeerders. Nadat Krause en hij
precies synchroon hun handteke
ning hadden gezet, werd het einde
van de DDR gevierd met een glaasje
champagne. Sober, maar daardoor
indrukwekkend.
In Bonn werd intussen gewoon
politiek bedreven. Minister van jus
titie Engelhardt maakte bekend dat
hij een wetsontwerp indient met
een beperkte amnestie voor ex-Sta
si-medewerkers. Spionnen die in
West-Duitsland hun vaderlandse
plicht hadden gedaan, gaan vrijuit.
Hun chef Markus Wolf blijft net
als de overgelopen leider van de
Westduitse contra-spionage Tiedke,
alleen op vrije voeten als hij volgens
Westduits recht tot niet meer dan
driejaar zou zijn veroordeeld. Stasi
leden die het eigen volk hebben on
derdrukt, worden wel vervolgd, zo
blijkt uit het ontwerp.
Het ministerie van sociale zaken
speelde'ook direct in op de nieuw
ste ontwikkelingen met de bekend
making dat Westduitse vrouwen,
die in de nu afgesproken overgangs
tijd van twee jaar in de ex-DDR een
abortus ondergaan, de kosten ver
goed krijgen van het ziekenfonds.
In feite een absurde situatie, want in
eigen land moeten ze rekenen op
strafvervolging.
Volgende week debatteren de
parlementen in Bonn en Oost-Ber
lijn over het staatsverdrag.
Saudische soldaten in training.
deren van verslaafde moeders
worden genoemd, is niet bekend.
Een team van het centrum voor
speciaal onderwijs van de univer
siteit van Los Angeles is het verst
gevorderd bij het onderzoek naar
de specifieke problemen van deze
kinderen. Na vier jaar onderzoek
is ontdekt dat kinderen die al
voor hun geboorte met drugs in
aanraking zijn geweest, zeer
angstig zijn voor grote menigten,
lawaai en snelle bewegingen.
Een zo vroeg mogelijke behan
deling en individuele begeleiding
blijken cruciaal te zijn om de kin
deren een aantal basisvaardighe
den te kunnen leren. Volgens Pe
te Mesa, de directeur van het pro
gramma aan de universiteit van
Los Angeles, steekt de universi
teit 15.000 dollar in de beHënde-
ling van een kind.
'Na zes jaar al
besmetting door
atoomproeven'
SYDNEY (Rtr - Elke onder
grondse atoomproef die Frank
rijk uitvoert op het atol Mururoa
in de Stille Zuidzee leidt binnen
zes jaar tot radioactieve besmet
ting. Dat wijst een Amerikaans
onderzoek uit waarvan de resul
taten gisteren in Sydney bekend
zijn gemaakt.
De studie weerlegt de bewe
ring van de Franse regering dat
de vrijgekomen radioactiviteit
pas honderden jaren na de proe
ven meetbaar zijn. De studie is
verricht door Norm Buske, me
dewerker van een Amerikaanse
milieu-organisatie. Hij heeft
zich gebaseerd op watermon
sters uit een lagune bij Mururoa
die een dag na een atoomproef
in 1987 zijn genomen door een
Franse zeebioloog.
De Franse regering zegt dat de
besmetting het gevolg is van de
63 bovengrondse kernproeven
die tot 1975 in Frans Polynesie
zijn gedaan. Daarna is Frank
rijk, overgestapt op onder
grondse testen. Dit ngjaar wil
Frankrijk twee kernproeven op
Mururoa uitvoeren.
Vietnam 'waardeert' VN-akkoord
NEW YORK/BANGKOK (AP/AFP/Rtr) - Zowel de Cambodjaanse regering van premier
Hun Sen als Vietnam hebben positief gereageerd op het nieuwe vredesplan van de VN-
Veiligheidsraad. Cambodja is bereid over het plan te overleggen met de verzetsgroepen,
aldus een bericht van het officiële Cambodjaanse persbureau SPK.
GOLFCRISIS GOLFCRISIS GOLFCRISIS GOLFCRI
NICOSIA (AP) - Op de 25ste dag
van het VN-embargo tegen Irak
hebben de Iraakse autoriteiten
rantsoenkaarten ingevoerd en
centra voor voedselverdeling
opgezet om de voedselrantsoe
nering te coördineren die van
daag ingaat. Dit hebben zegslie
den in de Iraakse hoofdstad gis
teren bekend gemaakt.
Volgens bewoners staan lange
rijen mensen voor de bakkerij
en. In de kleinere woestijnste
den zou al langer een gebrek aan
eerste levensbehoeften zijn.
Meel, rijst, gedroogde bonen en
melkpoeder zijn, net als vlees
dat al dagen niet meer verkrijg
baar is, in Baghdad niet meer
voorhanden.
In de apotheken zijn geen me
dicijnen meer verkrijgbaar, zie
kenhuizen melden afnemende
voorraden antibiotica, verdo
vingsmiddelen en infusen. Vol
gens Amerikaanse bronnen en
internationale handelaren heeft
Irak nog voedsel voor twee tot
vier maanden.
Minister van handel Moham
med Mehdi Saleh verzekerde
zijn landgenoten eerder deze
week dat het land het een lange
periode kan uithouden, maar hij
gaf geen precieze informatie.
Voedselbonnen geven de
Irakezen per persoon per maand
recht op zes kilo meel, 1,5 kilo
rijst, een kilo suiker, 100 gram
thee, een halve liter olie, 480
gram wasmiddel en een stuk
zeep. Kinderen onder de één
jaar ontvangen drie blikken met
melkpoeder. Vers fruit en
groente zijn nog volop aanwe
zig, volgens de zegslieden. Vol
gens Andrew Bellingham, een
landbouwanalist uit de VS, kan
het zijn dat de Iraakse bevolking
nog noodvoorraden heeft uit de
tijd van de Golf-oorlog.
Irak krijgt een steeds groter
gebrek aan harde valuta. Het
bood gisteren de Filipijnen aan
om tegen betaling van 50.000 ton
suiker een hoeveelheid olie te
verkopen. De Filipijnen bekij
ken of de transactie al dan niet
het VN-embargo zou schenden.
KAAPSTAD (IPS) - In Zuid-Afrika
wordt vandaag een grote groep poli
tieke gevangenen vrijgelaten uit de
strafgevangenis Robbeneiland voor
de kust bij Kaapstad, zo hebben
Zuidafrikaanse advocaten gisteren
bekendgemaakt. De vrijlating is ge
regeld in de overeenkomst die de
Zuidafrikaanse regering en het
ANC op 6 augustus sloten.
Het aantal noch de namen van de
politieke gevangenen die vrij ko
men zijn bekend. Regeringsbron
nen suggereren dat alleen ANC-le-
den zullen worden vrijgelaten. Als
reden hiervoor wordt aangevoerd
dat andere organisaties zoals het
Pan Afrikaanse Congres (PAC) en
AZAPO, die ook leden gevangenen
hebben zitten op het Robbeneiland,
nog geen vredesbesprekingen met
de overheid zijn aangegaan. Het
PAC heeft inmiddels wel een uitno
diging ontvangen om aan te schui
ven bij de vredesbesprekingen. De
organisatie heeft deze uitnodiging
in overweging genomen.
Voor de vertrekkende gevange
nen is dit weekeinde een groot af-
Een toast op het einde van de DDR. Van links naar rechts de Westduitse minister van binnenlandse zaken Schau
ble, de Oostduitse staatssecretaris Krause en DDR-premier De Maizière. «foto epai
Duitslanden ondertekenen Staatsverdrag
scheidsfeest georganiseerd. Onge
veer 275 politieke gevangenen zijn
hiervoor uitgenodigd, evenals een
aantal gevangenbewaarders.
De in het thuisland Transkei ver
blijvende militaire chef van het
ANC, Chris Ham. krijgt gedurende
41 uur onschendbaarheid om in
Zuid-Afrika met de overige leden
van het uitvoerend comité van het
ANC te praten over de nieuwe on
derhandelingen met de regering.
Een werkgroep zal zich buigen over
de praktische uitwerking van het
akkoord dat ANC-voorman Nelson
Mandela en president Fredenk de
Klerk bereikten over de wapenstil
stand. Hani is aangewezen als hoofd
van de ANC-afvaardiging naar de
werkgroep.
Ham behoort tot de haviken bin
nen het ANC en wordt gezocht we
gens overtreding van de Zuidafri
kaanse veiligheidswetten. Op 19 au
gustus weigerde de regering de eer
der verleende status van onschend
baarheid te verlengen omdat hij
naar de mening van Pretoria oprui
ende uitspraken had gedaan. Sinds
dien verblijft hij in Transkei. De ju
risdictie van de Zuidafrikaanse po
litie strekt zich niet uit tot dit thuis
land.
De onderhandelingen over de wa
penstilstand zullen naar verwach
ting in de loop van volgende week
beginnen.
MOSKOU (AP) - De soevereiniteits
verklaringen die een groot aantal
Sovjet-republieken heeft aangeno
men zijn een "groot succes" en het
gevolg van het perestrojka-beleid,
heeft Sovjet-president Gorbatsjov
verklaard.
De president, die sprak tijdens
een gecombineerde zitting van de
presidentiële raad en de federatie-
raad, maakte echter wel een onder
scheid tussen soevereiniteitsverkla
ringen die aandringen op een grote
re autonomie binnen de Sovjetunie,
en onafhankelijkheidsverklaringen
die erop zijn gericht om republie
ken van de Sovjetunie af te schei
den.
Dertien van de vijftien Sovjet-re
publieken hebben verklaringen
aangenomen, waarin op de een of
andere manier voor meer autono
mie wordt gepleit. Negen republie
ken namen verklaringen aan waarin
de soevereiniteit is opgenomen of
het recht om Sovjet-wetten in hun
republiek ongeldig te verklaren.
Volgens het officiële persbureau
TASS zei Gorbatsjov dat de soeve
reiniteitsverklaringen een belang
rijke voorwaarde zijn voor het wel
slagen van een werkelijk unie van
soevereine staten en de "vriend
schap der Sovjet-volkeren". Gor
batsjov poogt al enige tijd te onder
handelen over een nieuw uniever
drag tussen de republieken, maar
stuit daarbij op aanzienlijke tegen
stand in de vorm van nationalisti
sche en ethnische tegenstellingen,
met name in de zuidelijke republie
ken Armenië, Azerbajd^jan en Ge
orgië.
