Pro-lraakse houding breekt Palestijnen op
Noodtoestand van
kracht in Armenië
Duitse eenwording
is praktisch rond
Verzet Cambodja aanvaardt
vredesplan Veiligheidsraad
Politie Kosovo slaat
in op Albanese betogers
'Dagelijks 70 soldaten
Irak gewond of gedood'
Hulp Japan 'te weinig, te laat'
Na doodschieten parlementslid
ROEMENEN DEMONSTREREN DOOR
DONDERDAG 30 AUGUSTUS 1990
BUITENLAND
PAGINA 7
jaanse ^verzeLcoalitiei Sclus^de" ^arteKen hij ^ees* niets in te kun
Rode Khmer, aanvaardt het vredes
plan dat dinsdag door de vijfperma-
nente leden van de VN-Veiligheids-
raad is opgesteld. Elders in de we
reld is het plan eveneens met in
stemming begroet. Een functiona
ris van de Amerikaanse regering
sprake van de "meest historische
maand in het'45-jarige bestaan van
de VN".
Dat ook de Rode Khmer, tot nu
toe steeds het strüikelblok bij eer
dere besprekingen, het plan om
helst, lijkt een stap vooruit in de
richting van een regeling in het door
burgeroorlog gesteisterde land. In
een verklaring van de Khmer wordt
echter met geen woord gerept over
de samenstelling van de overgangs
regering, een van de kernpunten
van van het VN-plan.
In de overgangsregering moeten
naast de vijf VN-afgevaardigden al
le strijdende partijen zitting krij
gen. De Rode Khmer eist een kwart
van de zetels in de ONR op, even
veel als de andere twee leden van de
verzetscoalitie - de twee niet-com-
munistische verzetsbewegingen
onder leiding van Sonn Sann en
prins Norodom Sihanouk - en de
centrale regering van premier Hun
Sen. Hun Sen wil echter niet eens
denken aan zo'n samenstelling om
dat hij zich dan geplaatst ziet tegen-
Buitenland kort
nbrengen,
BUKAREST - Een tegenstander van de regering hangt in de Roemeense hoofdstad Bukarest een foto van presi
dent Ion Iliescu bij een Roemeense vlag. Daarmee suggererend dat Iliescu, evenals premier Petre Roman, uit het
driekwart meerderheid zelfde.hout ziin gesneden als de verdreven dictator Ceausescu. Bukarest vormt na een periode van betrekkelijke
rust sinds een week weer het toneel voor protesten tegen de regering. In het centrum van de stad geldt sinds giste
ren een verbod op demonstraties. (foto ap>
uw Huis
TAFEL EN BERGRUIMTE IN ÉÉN
AFMETING: 135 X 120 CM (70 CM HOOG)
UITSCHUIFBAAR TOT 195 X 120 CM.
KASTJE MET JALOUZIE-SCHUIFDEUREN
LEVERBAAR: GELAKT IN DIVERSE
KLEUREN OF AFGEWERKT IN ESSEN,
NOTEN, GEMOEST ESDOORN IN DIVERSE
KLEUREN
Aanhang W alesa
wil aftreden
van Jaruzelski
WARSCHAU (Rtr) - Medestanders
van de Solidariteit-leider Walesa
zijn gisteren een landelijke campag
ne tegen president Jaruzelski be
gonnen. De Centrale Alliantie, die
Walesa's streven naar het president
schap steunt, stelt in een verklaring
dat Jaruzelski de personificatie van
de tanende communistische macht
in Polen is.
De alliantie roept de Polen op alle
legale middelen aan te wenden om
Jaruzelski uit zijn ambt te ontzet
ten. "Wij kunnen niet langer wach
ten. De Polen wensen een parle
ment dat'op een volledig democrati
sche wjjze is gekozen en een presi
dent die algemeen wordt aan
vaard", aldus de verklaring.
De alliantie roept de bevolking op
petities op te stellen, parlementsle
den onder druk te zetten, vlaggen
en posters te verspreiden en bijeen
komsten te organiseren om zodoen
de Jaruzelski tot aftreden te dwin
gen. Jaruzelski werd vorig jaar door
het parlement voor zes jaar tot pre
sident benoemd.
rond de tafel zitten. een Plicht tot het inwinnen van ad-
Vast staat in elk geval wel dat de vle® over ®en abortus. Daarnaast
derde oktober een nationale feest- verlangen zij een omvangrijk hulp
dag wordt. Na wekenlang touwtrek- programma om Oostduitse vrou-
ken tekende zich gisteren tussen de wen' dle °m financiële reden een
leiders van de partijen een compro- zwangerschap willen laten afbre-
mis af over de abortusregeling, ken, te ondersteunen. De sociaab
Westduitse vrouwen die gebruik democraten^ die inde Bondsraad,
maken van de abortusvrijheid in een soort Eerste Kamer, over de
het dan voormalige Oosten, worden meerderheid beschikken hadden
in de overgangsfase niet strafrech- gedreigd het staatsverdrag te torpe-
telijk vervolgd, zoals de Westduitse deren indien de strenge Westduitse
wet voorschrijft. Het nieuwe parle- abortuswet in heel Duitsland zou
ment. dat op 2 december wordt ge- gelden. Zij willen vooral af van het
kozen, moet een definitieve rege- omstreden artikel 218 in het wet-
linp trpffpn boek van strafrecht, dat abortus
strafbaar stelt. De CSU liet uitein-
De christen-democraten beplei- delijk het staatsbelang zwaarder
ten een wet, waarin de eigen indica- wegen dan de omstreden abortus-
tieregeling wordt vervangen door wet.
Verder bereikten kanselier Kohl
en de minister-president van de
deelstaten overeenstemming over
de financiering van de eenheid en
de toekomst van de 1,5 miljoen
Oostduitse ambtenaren en militai
ren, van wie er naar schatting
650.000 overbodig worden. Ook de
zetelverdeling in de nieuwe Bonds
raad werd geregeld.
Na een urenlange vergadering
deelde minister van binnenlandse
zaken Schauble mee dat alle proble
men uit de wereld waren geholpen
en niets meer de ondertekening van
het akkoord in de weg staat. De
SPD-minister-presidenten Eng-
holm en Lafontaine bestreden dit,
omdat er nog steeds geen duidelijk
heid was over de kosten van de een
wording. Over de financiering zei
Schauble, dat de Duitse eenwor
ding een investering in de toekomst
is en dus in feite geen kostenfactor
betekent. Minister van financiën
Waigel had eerder zijn collega's van
de deelstaten meegedeeld dat de
DDR volgend jaar ongeveer 140 mil
jard nodig heeft.
PRISTINA (AP) - De oproerpolitie
heeft gisteren in de Joegoslavische
provincie Kosovo traangas afge
vuurd en met de wapenstok ingesla
gen op duizenden etnische Albane
zen die zich hadden verzameld bij
een hotel waar zeven Amerikaanse
senatoren werden verwacht. De
senatoren komen naar Kosovo om
zich op de hoogte te stellen van mo
gelijke schendingen van de men
senrechten.
Volgens de televisie van Belgrado
waren schoten gelost - kennelijk
door Albanese betogers - maar over
de schietpartijen werden verder
geen bijzonderheden gegeven. Op
de televisie werd meegedeeld dat 46
personen waren aangehouden en
dat meer dan 20 mensen, onder wie
7 politie-agenten, gewond waren ge
raakt. Twee politie-auto's en ver
scheidene personenwagens werden
vernield.
De onlusten ontstonden nadat
zich bij het hotel zo'n 10.000 etni
sche Albanezen hadden verzameld.
Zij weigerden hun post te verlaten
en staken hun vingers in een V-te
ken omhoog terwijl zij 'vrijheid,
vrijheid' en 'USA, USA' schreeuw
den. De demonstranten bevochten
de politie met stenen* en flessen,
maar binnen enkele minuten was
het van zware traangasdampen ver
geven centrum leeg. Na de charges
patrouilleerde de politie op straat
en werden groepjes van meer dan
vijf mensen uiteengejaagd.
De Amerikaanse delegatie kwam
drie uur na de onlusten in Pristina
aan en werd onder zware escorte
naar het hotel gebracht voor een bij
eenkomst met dissidenten. Ibrahim
Rugova, die aan het hoofd staat van
de 500.000 leden tellende Democra
tische Unie, de grootste politieke
partij, en andere Albanese activis
ten spraken zeven uur lang met de
Amerikanen. De Servische vice-
premier Momcilo Trajkovic werd
door een menigte etnische Albane
zen verhinderd het hotel binnen te
gaan om zich bij de dissidenten te
voegen. Later ontmoetten de sena
toren vertegenwoordigers van de
Servische gemeenschap op Kosovo.
De etnische Albanezen, die ne
gentig procent van de bevolking
van de provincie uitmaken, protes
teren tegen de beslissing van Servië
om de autonomie van Kosovo in te
trekken en de provincie, die deel
uitmaakt van Servië, onder Ser
visch bestuur te plaatsen. Sinds
Servië vorig jaar begon af te dingen
op de autonomie van de Albanezen
is de provincie het toneel geweest
van onlusten.
GOLFCRISIS GOLFCRISIS GOLFCRISIS GOLFCRIS
LONDEN/WASHINGTON (AF-
P/Rtr) - Dagelijks vallen onder
Iraakse soldaten in Kuwayt ze
ventig doden en gewonden, zo
heeft een lid van het Kuwaytse
verzet gisteravond gezegd in het
journaal van de BBC. De ver
zetsstrijder "Sami" zei dat het
verzet precies op de hoogte is
van de verliezen aan Iraakse zij
de omdat nog steeds Kuwayti's
de ziekenauto's rijden en omdat
twee van de acht ziekenhuizen
in Kuwayt-stad nog in gebruik
Z1JX1' Volgens Sami is het verzet
georganiseerd in cellen en komt
aan wapens door controlepos
ten en wapenopslagplaatsen
van het Iraakse leger aan te val
len.
Het Amerikaanse televisiesta
tion NBC meldde gisteren dat
elite-eenheden van het Ameri
kaanse grondleger, de zogehe
ten Groene Baretten, en de
Amerikaanse geheime dienst
CIA het Kuwaytse verzet hel
pen. Amerikaanse soldaten ne
men niet actief deel aan guerril
la-acties op Kuwayts grondge
bied. De CIA helpt in de vorm
van inlichtingen en logistiek
zoals kaarten, speciale wapens
en het kiezen van doelen. Het
verzet krijgt geld van de Saudi-
sche en de wettige Kuwaytse au
toriteiten, zo meldt NBC.
De Japanse steun aan de multi
nationale troepenmacht in de
Golf zal door het Westen worden
gezien als 'te weinig, te laat', zo
hebben diplomaten vandaag
verklaard. Zij verwachten dat
het Amerikaans Congres zeer
Wapenleverantie
VS-president Bush heeft het
Congres gepasseerd en besloten
voor meer dan vier miljard gul
den aan straaljagers, tanks, ra
ketten en anti-tankgeschut aan
Saudi-Arabië te verkopen, zo
maakte het Pentagon gisteren
bekend.
Normaal gesproken heeft
het Congres 30 dagen de tijd om
over een wapentransactie met
een dergelijke omvang te beslis
sen, maar Bush heeft hier met
een beroep op zijn presidentiële
bevoegdheden van af gezien.
ontevreden zal zijn over het Ja
panse aanbod. De Japanse mi
nister van financiën Hashimoto
zei op een persconferentie ech
ter dat het hulpbedrag waartoe
nu is besloten, zo'n 1,75 miljard
gulden, het absolute maximum
is dat Japan voor de crisis uit
trekt. Het geld is voor het (rans-
port van medicijnen, voedsel en
andere niet-militaire hulp.
Geweld Syrië
Syrische troepen hebben afgelo
pen weekeinde in steden aan de
grens met Irak gewelddadige
betogingen voor Irak neergesla
gen en daarbij tientallen men
sen gedood, terwijl Syrië aan de
oostgrens met Irak massaal
troepen heeft samengetrokken,
wellicht meer dan 50.000 man.
Dat hebben Arabische diploma
ten en veiligheidsfunctionaris
sen gisteren gezegd. Syrië heeft
beide berichten ontkend.
Van onze correspondent Hans Geleijnse
MOSKOU - Een burgeroorlog dreigt uit te breken in de Sovjet-republiek Armenië, nadat
regering en parlement zich gisteren hebben gekeerd tegen de militante beweging Ar
meens Nationaal Leger (ANL). Het parlement kondigde gisteren de staat van beleg af; van
tien uur 's avonds tot zes uur 's morgens is een uitgaansverbod van kracht.
Van onze correspondent
Hans Hoogendijk
WEST-BERLIJN - In de Berlijnse
Rijksdag en in het Bonner kanse
liersbureau tekenen kanselier Hel
mut Kohl en zijn Oostduitse collega
Lothar de Maizière met aan zeker
heid grenzende waarschijnlijkheid
morgen het staatsverdrag, waarin
de eenwording op 3 oktober wordt
geregeld.
Gisteren bereikten regering en
oppositie in principe een akkoord
over de nog strijdige punten zoals
de abortusregeling. Alleen over de
duur van een overgangsregeling in
de zaak bestaan nog meningsver
schillen, die afgelopen nacht ook in
een extra vergaderronde niet uit de
weg konden worden geruimd.
Terwijl de CDU-CSU uitgaat van
maximaal twee jaar, waarin het
Oostduitse recht naast het West
duitse bestaat, houdt de SPD vast
i vijf jaar. Eens zijn de partijen
het er wel
dat
wetgeving moet komen. Vanavond
gaan regering en SPD nog eens
De besluiten van het eensgezinde
parlement (er waren slechts twee
onthoudingen) vielen nadat ANL-
militanten in de nacht van dinsdag
op woensdag een benzinestation in
hoofdstad Jerevan overvielen. Het
station werd bewaakt door leden
van de onafhankelijkheidsbewe
ging Armeense Nationale Bewe- het decreet met twee maanden,
ging (ANB). Drie ANB-leden
den gedood.
Het decreet van Gorbatsjov werd
niet opgevolgd. De nieuw-gekozen
president Ter-Petrosjan vroeg Gor
batsjov vervolgens om meer tijd en
verzekerde de Sovjet-leiding dat de
Armeense autoriteiten in staat wa
ren in de eigen republiek de orde te
handhaven. Gorbatsjov verlengde
Ter-Petrosjan ontsloeg gisteren
Een ANB-delegatie probeerde minister van binnenlandse zaken
'olgens bij het zwaarbewaakte Levon Galstjan, zo meldde het Ar-
meense persagentschap. Volgens
de Armeense president, in een ra-
de°interne twisten te dio-oproep aan de bevolking
ANL-hoofdkwartier het
van deze aanslag te achterhalen
i eind
maken. De delegatie werd echter rust te bewaren, is de bevolking de
vlakbij het hoofdkwartier onder ANL-avonturisten zat. "Deze bewa-
vuur genomen. Er vielen twee do- Pende militanten bedreigen de vei-
den, onder wie het parlementslid ^heid van onze burgerden de vor-
Aivazjan. Elders in Jerevan viel nog
dode bij schermutselingen tus- staat".
en de twee groeperingen.
Behalve het uitroepen van de
staat van beleg verklaarde het parle-
Het Armeense parlement heeft
vorige week de onafhankelijkheid
de republiek uitgeroepen,
ment de ANL tot een illegale bewe- clusief de vorming van een eigen le
ging. De ANL-guernlla s, die de af- ger Dit zou voornamelijk worden
gelopen maanden hun kruit ver- gerecruteerd uit de rangen van de
schoten in het grensgebied met de ANB, de politieke onafhankelijk-
buurrepubhek Azerbeidjan werd heidsbeweging die de communisti-
tot tien uur gisteravond de tijd gege- sche partij in Armenië in een oppo-
ven hun wapens in te leveren. In dat sitierol heeft gedwongen.
geval zouden zij niet strafrechtelijk
worden vervolgd.
Erv
Het ANL is vanuit de Azerbeid-
gisteravond echter geen jaanse republiek schuldig verklaard
meldingen uit Jerevan dat het ANL
bereid was de wapens neer te leg- o___
gen, Berichten dat er tussen ANL grensgebied. Tussen Armenië
en Armeense autoriteiten onder- Azerbeidjan heerst al twee jaar een
handelingen gaande waren, werden conflict over de enclave Nagorno-
door woordvoerders van de militan- Karabach in Azerbeidjan, waar een
ten tegengesproken. Zij zeiden dat Armeense meerderheid woont. De
oproerpolitie van het ministerie van Armeniërs willen dat deze enclave
binnenlandse zaken alle toegangs- by hun republiek wordt gevoegd,
wegen naar het hoofdkwartier had
den afgegrendeld om te voorkomen De gebeurtenissen van gisteren
buiten de hoofd- plaatsen Sovjet-leider Gorbatsjov
>ij hun h
In juli verordonneerde Sovjet- partijleiding, hebben gedreigd met
president Gorbatsjov dat alle para- de vorming van een eigen leger om-
militaire eenheden in de Sovjetunie dat zij te weinig steun zouden krij-
binnen vijftien dagen de wapens gen van de centrale overheid,
moesten inleveren. Dat decreet was Nu het ANL een regelrechte guer-
namelijk tegen Armenië ge- rilla-beweging wordt, maken onder
richt, waar het ANL met steun
de Armeense autoriteiten
legermacht had gevormd.
handelingen tussen de beide repu-
eigen blieken, waarop al maanden wordt
aangedrongen, weinig kans.
Liberia
De Westafrikaanse vredesmacht in
Liberia heeft gisteren een dringend
beroep gedaan op de Verenigde Na
ties, de Europese Gemeenschap en
het Internationale Rode Kruis om
voedselhulp en medische bijstand
te geven aan de inwoners van de be
legerde hoofdstad Monrovia. "Als
gevolg van de slachting die aan onze
aankomst voorafging is er een acuut
tekort aan voedsel en medicijnen",
aldus het opperbevel van de vredes
macht in een verklaring.
Honden/Semtex
In Tsjechoslowakije zijn honden
opgeleid om het explosief Semtex
op te sporen, meldde het Tsjechos-
lowaakse dagblad Mlada Fronta gis
teren. Politiehonden die zijn opge
leid in Lisov blijken in staat het ex
plosief in open terrein, in een auto,
een koffer of op een persoon met de
neus te ontdekken. Semtex, dat al
leen in Tsjechoslowakije wordt ge
produceerd, is een moelij k op te
sporen plastic explosief, dat juist
daardoor populair is onder terroris-
GOLFCRISIS GOLFCRISIS
TEL AVIV - De Palestijnen begin
nen de gevolgen te ondervinden
van hun pro-lraakse stellingname
in de Golfcrisis. Saudi-Arabië heeft
gisteren besloten alle financiële bij
dragen aan de Palestijnse Bevrij
dingsorganisatie, de PLO, stop te
zetten. Ook andere Golfstaten stor
ten geen geld meer in de PLO-kas
en hebben verblijfsvergunningen
van Palestijnse arbeiders ingetrok
ken.
Terugkerende Palestijnen krij
gen in Jordanië en in de door Israël
bezette gebieden te maken met pro
blemen op het gebied van financi
ën, huisvesting en onderwijs. En de
Palestijnen klagen over een slechte
pers in de Arabische wereld.
Slag
Het besluit van de Saudi's geen geld
meer te geven aan de PLO is een
zware slag voor die organisatie. De
regering in Riyad was de grootste fi
nancier van de Palestijnen, op de
voet gevolgd door het nu door Irak
bezette Kuwayt. Volgens PLO-ver
tegenwoordigers leverden de .Golf
staten tweederde van de ongeveer
anderhalf miljard dollar die de orga
nisatie sinds 1979 heeft ontvangen
van Arabische landen, nog afgezien
van de vele honderden miljoenen
dollars die rijke sjeiks in het Golfge-
bied aan de PLO gaven uit hun per
soonlijke vermogen.
De PLO ontving tot dusver vyftig
miljoen dollar per jaar aan 'belas
ting' uit het Golfgebied, doordat de
700.000 Palestijnen die in dat gebied
werken vijf procent van hun salaris
afstaan aan de 'Palestijnse zaak'.
Dat bedrag wordt automatisch in
gehouden door de regeringen in de
De schattingen over het aantal
Palestijnse arbeiders in Kuwayt lo
pen uiteen van driehonderd- tot
vierhonderdduizend. Velen zijn
hun spaargeld of een deel daarvan
kwijtgeraakt door de plundering
van de Kuwaytse banken door Irak.
Hun levensverzekeringen zijn vrij
wel waardeloos geworden door de
aankondiging van de regering in
Baghdad dat de Kuwaytse dinar
voortaan even veel, of beter gezegd
weinig, waard is als de Iraakse.
Veel gezinnen op de Westelijke
Jordaanoever en in de Gazastrook
zijn financieel afhankelijk van fami
lieleden die in de Golf werken, al is
het totale bedrag drastisch vermin
derd sinds het begin van de Pale
stijnse opstand. Een jaar of drie ge
leden kwam er in de door Israël be
zette gebieden nog bijna een half
miljard dollar per jaar binnen aan
inkomsten uit Kuwayt en andere
olielanden.
De laatste jaren hebben de Israëli
sche autoriteiten de bedragen die
Palestijnen mogen sturen of bin
nenbrengen aanmerkelijk geredu
ceerd, in een poging financiering
van de opstand tegen te gaan. Naar
schatting komt er nu nog vijftig mil
joen per jaar binnen. Maar het kan
b\jna niet anders of de gebieden
gaan de gevolgen ondervinden van
de financiële problemen van de
PLO. De opstand werd gedeeltelijk
betaald met gelden die de organisa
tie de bezette gebieden wist binnen
te smokkelen.
Onderwijs
Kuwayt was een belangrijke finan
cier van ontwikkelingsprojecten op
de Westelijke Jordaanoever, vooral
in de vorm van steun aan ziekenhui
zen en universiteiten. Het grote aan
tal terugkerende Palestijnse stu
denten leidt tot problemen in het
onderwijs. De meeste universitei
ten in de bezette gebieden zijn al
sinds het begin van de opstand ge
sloten en de weinige instituten voor
hoger onderwijs die open zijn, kun
nen de nieuwkomers niet opnemen.
Op de Westelijke Jordaanoever
gaat men er van uit dat de terugke
rende Palestijnen niet meer wel
kom zijn in het Golfgebied. Volgens
de Palestijnse econoom Samir
Huleile zullen ze op de korte termijn
een zware last betekenen voor de
economie. Maar voor zover ze hun
spaargelden hebben gered zullen ze
die kunnen investeren om daar later
de vruchten van te plukken. Hulei-
leh is lid van de Economische Ont
wikkelingsgroep, een economisch
adviescollege dat de nieuwkomers
de op de Westoever geldende wet
ten en regelingen uitlegt en ze advi
seert op het gebied van investerin
gen.
Pers
De Palestijnen beginnen niet alleen
financieel de gevolgen te ondervin
den van hun steun aan Saddam
Hussein. Het in Londen verschij
nende Palestijnse dagblad Al-Quds
al-Arabi klaagde deze week dat de
pers in de Arabische landen wel he
le pagina's besteedt aan de toestand
in Zuid-Afrika, maar de Palestijnse
zaak vrijwel negeert. En als er al
over de Palestijnen wordt geschre
ven dan is dat kritisch en beledi
gend.
Een commentator in de krant
vraagt zich af "hoe gemeend de
steun van de Arabische media voor
de Palestijnse zaak was in het verle
den, toen duizenden verhalen ver
schenen over de rechtvaardigheid
van die zaak over het heldendom
van de kinderen van de opstand die
hun rechten verdedigden tegenover
de Zionistische onderdrukker".
