alsnog getorpedeerd Mubarak geeft ook laatste hoop op vreedzame oplossing op Nieuw offensief van guerrilla's El Salvador Oproep De Klerk en Buthelezi aan zwarten om strijd te staken De prijzen van onze ski's maken een snelle afdaling. \\m WOENSDAG 22 AUGUSTUS 1990 BUITENLAND PAGINA 7 Fracties SPD en CDU fluiten leiders terug Van onze correspondent Hans Hoogendijk OOST—BERLIJN De fracties van de SPD en CDU in het Oostduitse parlement hebben hun politieke leiding in de kóu laten staan. Nadat alle fractieleiders gisteren hadden beslo ten dat Helmut Kohl op 14 oktober kanselier van alle Duitsers zou worden, floten de parle mentariërs hen afgelopen nacht terug. De SPD-fractie wil dat de DDR zich al op 13 sep tember bij de Bondsrepubliek aansluit, direct na het afsluitende overleg van de vier plus twee conferentie over de toekomst van Duitsland. De CDU liet in het midden of het plan van de eigen premier Lothar de Maizière steunt. SPD-fractievoorzitter Schroder het nu gevonden compromis te van de oprichters en de eerste voor trad uit protest af en werd opge- steunen". De sociaal-democrati- zitter, stapte uit de fractie, volgd door partijvoorzitter Thierse. sche leider Schroder kreeg echter De christen-democraten besloten Bij de christen- democraten rolden geen poot aan de grond bij zijn 88 af- niet te stemmen over het plan van nog geen koppen. gevaardigden en trad onnmiddel- De Maizière. De kleine regerings- Deze nieuwe blamage in de prille lijk af. "Wij zijn nu een oppositie- partij DSU overweegt om vandaag democratie volgde op een ogen- partij en dan heb je een andere lei- nog een motie in te dienen waarin schijnlijk geslaagde poging van De der nodig dan wanneer je inde rege- de onmiddellijke aansluiting aan Maizière om alle partijen op één lijn ring zit". Ook Ibrahim Böhme, een West-Duitsland wordt bepleit. te krjjgen, waardoor er eindelijk een einde zou komen aan het voortdu rend gehakketak over de datum waarop het land zou ophouden te bestaan. Hij was gisteren met alle in de Oostduitse Volkskammer verte genwoordigde partijen overeenge komen dat op 9 oktober wordt ge stemd over de aanvraag toe te mo gen treden tot de Bondsrepubliek. De negende oktober was bewust ge kozen, bmdat een jaar geleden op die dag honderdduizenden demon- Kanselier Kohl, die het besluit tionaal Bevrijdingsfront Farabundo Van onze correspondent Rob Sprenkels SAN SALVADOR Na het vastlo- te doen. Volgens minister van justi- pen van het vredesoverleg in El Sal- tie Oscar Santamaria gaat het echter vador hebben rebellen Marti (FMLN) eerst had begroet omdat "er nu dui iiiai m iiicuïv delijkheid voor de mensen in beide ontketend. Gisternacht werd delen van Duitsland wordt gescha- militaire kazerne voor de deur offensief lijk maken, het verzet die serieus vredesproces onmoge- Ondertussen probeert de bemid- pen", liet vanmorgen verklaren de het presidentiële paleis in de hoofd- delaar van de Verenigde Naties, Al- ontwikkelingen nu maarverder af SvadïraifgevaÏÏm te wachten. SPD-kanseherskandi- 0verdag volgden er de nodige daat Lafontaine sprak van een lo- ties rond de hoofdstad zelf en ook gisch vervolg op de onverantwoor- het oosten van het land Daarbij de Soto, te redden wat er nog te redden valt bij de vredesgesprek- ken, die in Costa Rica worden ge-, voerd. Het overleg is het afgelopen Kohl. Maar kwamen volgens officiële zegslie- weekeinde gestruikeld """li" den 11 mensen om het leven. De vraaÊ wat e.r m_de nabije toekomst delijke politiek bleef erbij dat zijn partij een snelle- iiic n re toetreding wenst. Wel bood hij de ^eVilleröTteweerdenvia"hun Ute- met het Salvadoraanse" leger moet regering samenwerking aan gale zender'Radio Venceremos'dat gebeuren. De doorbraak in Oost-Berlijn ze minstens 100 regeringssoldaten kwam even verrassend als de afwij- burten geVecht hadden gesteld', zende reacties van de fracties. Lo- Maar niet alleen de rebellen pro- De guerrilleros eisten in eerste in stantie dat de regeringstroepen ge lijktijdig met het rebellenleger wor den ontmanteld. Uiteindelijk zeg gen ze nu weer, dat ze zich eventu- - - - eel kunnenSchikken in een verre- het einde van de DDR met een zo begoni gaf het Salvadoraanse leger gaande zuivering. Daarbij moet vol thar de Maizière, sinds het vertrek beren met militair eld de tegen. van de SPD leider van een minder- artij onder druk te zetten. Terwijl heidskabinet, had alle fractieleiders vrjidag jn Costa Rica een nieuwe -■ gesprek uitgenodigd om ronde van de vredesbesprekingen breed mogelijke ondersteuning te h„? -tartsein bezegelen. Hij kondigde aan dat dit schoonmaako^ëratie overleg voortaan elke week wordt gehouden tot de eenheid een feit is. "Alle fractieleiders zullen proberen hun parlementariërs te bewegen Deze speelt zich af het noordoosten van het land, precies daar waar de guerrilleros, i gigantische Êens de rebellen onder meer het he le opperbevel verdwijnen. Maar ook dat gaat de vertegenwoordigers van het noorden president Cristiani veel te ver. sinds het begin van de burgeroorlog duurt al in 1981, het sterkst zitten. Volgens berichten uit die gebieden wordt de operatie gekenmerkt door massale delingsronden luchtbombardementen. Vooral dui zenden arme Salvadoraanse boe renfamilies die de afgelopen drie jaar uit de vluchtenlingenkampen in het naburige Honduras zijn te ruggekeerd, zijn er het slachtoffer Suriname De Surinaamse regering gaat niet in op eisen van de politiebond SPB die gekoppeld zijn aan een ultimatum de regering onder druk te zetten Ajodhia van justitiè en politie noemt de eisèn onredelijk. Hij heeft het bestuur van de politiebond uit genodigd voor overleg dat na het verstrijken van het ultimatum moet worden gevoerd. De bond eist van de regering dat zij verdachten in de zaak-Gooding en de beschieting van het hoofdpolitiebureau in de nacht van 4 op 5 augustus aanhoudt en overdraagt aan het openbaar mi nisterie. bij het overleg water bij de wijn Vredesmacht op weg naar Liberia Dode bij explosie Een bomexplosie in in een voorstad van San Sebastian in Spa*eheeft gaat per oorlogsschip en duurt NAIROBI (GPD) - Na twee weken van voorbereidingen in Siera Leone is de Westafrikaanse vredesmacht gisteren naar Liberia vertrokken om een eind te maken aan het al acht maanden durende bloedige conflict in dat land. De tocht naar de de Baskische afscheidings- ""rn„R^e'lefnl,e'd« Charles c FT A Hii had de hnm nn- Taylor is nog steeds fel gekant tegen PRAAG - Beeld van de Russische invasie in Tsjechoslowakije, 21 augustus 1968. Zeker 100.000 mensen herdach ten gisteren in Praag in aanwezigheid van president Vaclav Havel en parlementsvoorzitter Alexander Dubcek hoe 22 jaar geleden troepen van het Warschapact een einde maakten aan de "Praagse Lente". Het was de grootste openbare manifestatie sinds november, toen honderdduizenden Tsjechen op hetzelfde Wenceslasplein wekenlang kracht bijzetten aan eisen voor democratisering. De demonstraties resulteerden uiteindelijk in de val van de com munistische heersers en in democratische verkiezingen, die Havels Burgerforum en de daarmee verbonden Slo waakse zusterpartij aan de macht brachten. (archieffoto) VS: verlenging verdrag over kernwapens GENÈVE (Rtr/AFP) - De Verenigde Staten hebben voorgesteld het Non Proliferatie Verdrag dat in 1995 af loopt, voor onbepaalde tijd te ver lengen. Ronald Lehman, de leider van de Amerikaanse delegatie, heeft gisteren op de herzienings conferentie van het NP-verdrag in Genève verklaard dat zo'n verlen ging vitaal is voor de stabiliteit in de wereld. De delegaties van de VS en de Sovjetunie verklaarden beide dat zij geen kernwapens zullen inzetten tegen landen die geen nucleaire wa pens hebben. Lehman zei het als volgt: "De VS zullen niet naar kern wapens grijpen tegen onderteke naars van het NP-verdrag die niet over kernwapens beschikken, be halve in het geval van een aanval op (Amerikaans) grondgebied of (Ame rikaanse) troepen, of die van hun bondgenoten, door een staat die in' zijn aanval wordt bijgestaan door een kernmogendheid". In het Non Proliferatie Verdrag wordt de nucleaire samenwerking tussen landen gecontroleerd, waar bij het wil verzekeren dat de techno logie niet wordt gebruikt voor de produktie van kernwapens. Op dit moment hebben zo'n 140 landen het verdrag ondertekend, en daar zal binnenkort nog Zuid-Afrika bijko men, zo kondigde conferentievoozi- ter Oswaldo de Rivero aan. China en Frankrijk, beide geen partij bij het NP-verdrag, wonen voor het eerst s de conferentie bij. De burgeroorlog in El Salvador neer dan tien jaar en heeft dan 73.000 mensen het le- gekost. Drie eerdere onderhan- vreedzame oplossing te vinden bleven zonder resultaat. Aïïende krijgt na 17 jaar nog staatsbegrafenis SANTIAGO (DPA) - Ruim ze ventien jaar na zijn dood krijgt de voormalige Chileense presi dent Salvador Allende alsnog een staatsbegrafenis. Bij de ce remonie op 4 september zullen president Patricio Aylwin en het voltallige kabinet van Chili aanwezig zijn. De stoffelijke resten van Al- lende, die kort na de staatsgreep van generaal Augusto Pinochet op het kerkhof van Allende's ge boortestad Vina del Mar werden begraven, zullen worden opge graven en op het centrale kerk hof van de hoofdstad Santiago een laatste rustplaats krijgen. Pinochet, nog steeds opperbe velhebber van het leger, heeft de herbegrafenis "een politieke daad" genoemd. Hij kondigde aan dat hij noch de strijdkrach ten erbij aanwezig zullen zijn. JOHANNESBURG (AP/GPD) - pen onmiddellijk een einde aan het De regering van Zuid-Afrika en lei- bloedvergieten te maken. "Alle po- ders van de Zulu's en Xhosa's heb- litieke leiders dragen daarvoor ver ben gisteren in een gemeenschap- antwoordelijkheid en moeten er pelijke verklaring opgeroepen tot kun politieke doelstellingen voor beëindiging van het onderlinge ge- opzij zetten", aldus de drie ge- weid tussen zwarten, waarbij in sprekspartners in hun gemeen- orde geroepen, aldus Buthelezi woonoorden rond Johannesburg schappelijke verklaring. sinds 12 augustus ten minste 400 Inkatha-leider Buthelezi heeft Aweeae pogmg mensen zijn gedood. gisteren de schuld van het bloed- Het gesprek met Buthelezi was De De Zuidafrikaanse minister van vergieten in de zwarte woonoorden Klerks tweede bemiddelingspo- buitenlandse zaken Pik Botha had rond de Zuidafrikaanse stad Johan- ging- Vorige week had hij een ont- Pretoria een onderhoud van drie nesburg volledig in de schoenen ge- nioeting met ANC-leider Mandela. I"""* i het ANC. Buthelezi z L kwartier met Zulu-leider Mangosut- schoven v tussen hemzelf en ANC-leider Nelson Mandela, interviews voor radio en tv niet meegerekend. Man dela had een keer zelf een voorstel gedaan maar was toen onmiddellijk door zijn collega's in het ANC tot de Daarbij zou hij rond de tafel te gaan zitten. Maar ANC-leider Sisulu verklaarde geen heil te zien in zo'n gesprek, omdat dat een beloning zou zijn voor 'de terreur van Inkatha'. Zolang de lei- Vertegenwoordigers van sociale organisaties in het land hebben een dringend beroep gedaan op de rege ring en het linkse front om de vre desbesprekingen in Costa Rica tot een goed einde te brengen. De be sprekingen zouden moeten leiden tot een wapenstilstand die volgens 'eerdere afspraken op 15 september in moet gaan. de komst van de vredesmacht. Vol gens hem bestaat er helemaal geen vredesplan voor Liberia en is alles wat in het land wordt ondernomen door buitenlandse troepen bedoeld om hem te dwarsbomen. Hij be weert verder dat de VS voedsel, wa pens en ammunitie heeft geleverde president Doe's leger en de drij- beweging ETA. Hij had de bom der de passagiersstoel van zijn auto liggen. Volgens een politiewoord voerder wilde de man de bom scherp stellen en hem in de buurt van de supermarkt leggen, maar daarbij zou het springtuig voortij dig afgegaan zijn. Libanon Het parlement van Libanon heeft gisteren grondwetswijzigingen doorgevoerd die de islamieten in het land meer invloed geven. De wijzigingen kunnen een einde van de 15-jaar durende burgeroorlog dichterbij brengen. De hervormin gen, waartegen rechtse christenen zich sterk verzetten, geven de isla mieten meer invloed in het door christenen overheerste politieke systeem. De veranderingen nemen een van de voornaamse grieven van de moslims in het Libanese conflict weg. KGB-Generaal De voormalige KGB-generaal Oleg Kaloegin heeft in de Zuidrussische provincie Krasnodar de eerste ron de van de verkiezingen voor het congres van volksafgevaardigden gewonnen. Kaloegin, die in juni zware kritiek op de KGB uitte, moet het nu in de eindronde opnemen te gen de landbouwfunctionaris Niko lai Gorovoi. Neergestoken Een Palestijn heeft onder het uit roepen van "Amerikaan, Ameri kaan" buiten de oude stad van Jeru zalem een Zuidafrikaanse toerist neergestoken. De 28-jarige man moest naar een ziekenhuis gebracht worden, de aanvaller kon vluchten. In de door Israël bezette gebieden en in het voornamelijk door Arabie ren bewoonde Oost-Jeruzalem ne men de Anti-Amerikaanse gevoe lens onder jonge Palestijen hand over hand toe. ADVERTENTIE Vreemd misschien om in de warmste maanden aan de wintervakantie te denken. Maar nu zijn alle alpine ski's en ski-schoenen 25% afgeprijsd. Bovendien worden ze ook nog gratis gemonteerd. 't Wordt steeds leuker bij V&D.- hu Buthelezi en Bantu Holomisa, de dat de doden die zijn gevallen bij de hebben gedaan leider van Transkei dat het oor- gevechten tussen Inkatha-en ANC- J spronkelijk woongebied van de aanhangers, de slachtoffers zijn van Xhosa's is. Later spraken Buthelezi de onwil van het ANC om met hem en Holomisa ieder afzonderlijk ook te praten. met president De Klerk. Het ANC Hij toonde een lijst van 'ten min- was bij geen van de ontmoetingen ste 47' gelegenheden waarop hij het ders weigeren te praten wordt de vertegenwoordigd. ANC de hand heeft willen reiken of kans op een staakt-het-vuren klein In de verklaring werd opgeroe- heeft opgeroepen tot een gesprek geacht. Inmiddels hebben stamhoofden van de Zulu's en de Xhosa's zich be reid verklaard om naar de woonoor den rond Johannesburg te gaan om hun stamgenoten te bewegen de wapens neer te leggen. Hoewel de gevechten hun oorsprong vinden in een machtsstrijd tussen Inkatha en het ANC, zijn stammentegenstel ling het politieke element gaan overheersen. Het ANC telt veel aan hangers onder de Xhosa's en Inka tha is een vrijwel exclusieve Zulu- beweging. Gisteren was het in de meeste woonoorden 'rustig maar gespan nen'. Alleen in Kwatema, ten zuid oosten van Johannesburg, moest de politie ingrijpen om oproerkraaiers te verspreiden. Winnie Mandela, de echtgenote van ANC-vice-voorzitter Nelson Mandela, is benoemd tot hoofd van de sociale welzijnsorganisatie van het ANC. zo heeft de anti-apart heidsorganisatie bekendgemaakt. In haar nieuwe functie zal Winnie Mandela verantwoordelijk zijn voor de steun die het ANC biedt aan de 20.000 ANC-bannelingen buiten Zuid-Afrika en aan bannelingen die naar Zuid-Afrika terugkeren. CAIRO - "In de naam van de is lam, de Arabische broederschap en de vrede in het Midden-Oosten, roept onze president Saddam Hus sein op om de mensheid te bewaren voor een vernietigende oorlog, die ons terug zal brengen in de grootste duisternis. Alleen dan zal Saddam Hussein het respect van de hele we reld oogsten". De rede van de Egyptische presi dent Hosni Mubarak, waarvoor gis termiddag met de nodige dramatiek de radio- en televisieprogramma's werden onderbroken, volgde on middellijk op het overleg dat de Amerikaanse minister van defensie Cheney in Cairo voerde met zijn Egyptische collega Abu Taleb. Na tionalistische liederen en een beeld- vullende Egyptische vlag omkader den de jongste oproep van Mubarak aan zijn geloofsbroeder in Baghdad. De president sprak terwijl duizen den landgenoten via Jordanië op chaotische wijze onderweg naar hun vaderland zyn, een veelvoud daarvan zich nog in Husseins greep bevindt en de Egyptische strijd krachten in Saudi-Arabië in hoog tempo worden versterkt. Mubarak wisselde in zijn korte toespraak ernst, bezorgdheid en menselijk gevoel zorgvuldig af. De enige emotie die in de bezwerings formules ontbrak kon de kijker zelf invullen: wanhoop. De afspraak met de woordvoer der van minister van informatie Saf- wat al Sherif was al gemaakt, voor Mubarak zich gistermiddag via de ether andermaal tot de wereld richt te. Onderwerp van gesprek was de positie van Egypte in het Midden- eh sluit af met: "Saddam Hussein Oosten-van-na-de-crisis. Na de rede zou hier goed over moeten naden- van zijn president valt met de hoge ken, voor het te laat is. Dank u voor ambtenaar amper nog een zonnig uw komst." Einde van het onder- woord over de toekomst te wisse- houd. Het abrupte einde wordt met len. Mismoedig zjjn hoofd schud- haast verontschuldigende beleefd- dend vraagt hij zich af wat dat is, de heden nog wat opgepoetst, toekomst. "Weet u het? Weet ik het?" Dan neemt hij zijn rol als woord voerder weer op, herhaalt op forme le toon het standpunt van Mubarak Naadloos De indruk die de man ongewild ach terlaat, sluit naadloos aan op het beeld dat ontstond tijdens een voor afgaande peiling van enkele diplo matieke bronnen in Cairo. Mubarak gelooft zelf niet meer in een vreed zame oplossing van de crisis, ver klaren drie westerse beroepsanalys- ten onafhankelijk van elkaar. In deze sfeer, legt een van hen uit, valt vrijwel geen scenario aan de Egyptische collega's te ontfutselen voor de mogelijkheid dat Hussein gehoor zou geven aan de VN-resolu- tie tegen de inlijving van Kuwayt, of anderszins een stap terug zou doen. Die mogelijkheid wordt domweg niet langer als realistisch erkend. Somberheid voert op dezelfde ba sis nu ook de boventoon bij deze zegslieden. Hun concepten leiden eenstemmig in de uiterste vorm tot een nucleaire vernietiging van. Bag hdad, inclusief de daar verzamelde westerse gegijzelden, en een gebied rond de Iraakse hoofdstad waarvan de grootte niet valt te schatten. Alleen "als volstrekt hypotheti sche bezigheid" wil een politiek ad viseur zich verdiepen in de sociale aardverschuivingen, die het Mid den-Oosten naar zijn inzicht wach ten na een geweldloze beëindiging van de crisis. Centraal in de verwachting staat een leidende positie voor Egypte, of beter voor de per dag aan gezag en charisma winnende Mubarak. De Egyptische president heeft in de af gelopen weken bewezen te beschik ken over de capaciteiten, die de in ternationale staatsman pur sang kenmerken. Meer nog door zijn behoedzame wijze van opereren dan door zijn fei telijke besluiten heeft Mubarak een volkomen uiteenvallen van de Ara bische Liga weten te voorkomen. Terwijl een diepe scheuring in de Arabische wereld, naar de overtui ging van westerse waarnemers, een van de voornaamste doelen van Saddam Hussein was. Aan de ene kant zou de Iraakse leider hiermee de dreigende geza menlijke oppositie tegen zijn Ku- waytse avontuur verminderen. An derzijds zou de situatie van 'na-de- crisis' zo open mogelijk blijven, en daarmee de kans op een Arabisch leiderschap vanuit Baghdad. In bei de opzichten heeft Hussein inmid dels onherstelbaar gefaald. Ongeacht het groeiend vertrouwen dat de gematigde Arabische landen in Mubarak stellen, komen na de pe- riode-Hussein de Palestijnse kwes tie en de verhoudingen tussen de Arabische naties en Israël weer op tafel. In diplomatieke kringen wordt nu al met respect vastgesteld, dat de Egyptische president per dag meer troeven in zijn mouw kan ste ken om deze er tezijnertijd uit te voorschijn te halen. Het lijdt voor hen geen twijfel dat onder leiding van Mubarak de inter nationale druk op Israël zal' toene men om mee te werken aan een be vredigende oplossing. Bevredigend voor de thuisloze Palestijnen, wel te verstaan. En daarmee voor alle lei ders in het Midden-Oosten en Noord-Afrika, die zich het lot van deze verdoolden aantrekken, of pre tenderen zulks te doen. Mubarak kan en zal daarvoor het politieke gewicht in de schaal leg gen, dat hij nu verzamelt in zijn tact volle omgang met uiteenlopende landen als de Verenigde Staten, Sy rië, Libië, Jemen, Groot-Brittannië en Jordanië - partijen die tot 2 au gustus nog voor geen tien volle olie tankers met elkaar in één adem ge noemd wilden worden. Daarbij wedt Mubarak op meer dan een enkel paard. Zijn gloedvol le beroep op de islamitische een heid in het Midden-Oosten, een on misbaar ingrediënt in al zijn publie ke uitingen, kan hem op termijn de steun van grote massa's gelovigen bieden. Mits zich, in de westerse analyse, geen radicale fundamenta listische leiders opwerpen die met enige succes de uitgespeelde rol van Yasser Arafat en de (in deze analyse verdwenen) plaats van Sad dam Hussein kunnen claimen. Het politieke zwaartepunt van het Midden-Oosten zal zich 'na-de- crisis' drastisch in westelijke rich ting hebben verschoven, en wel tot aan het begin van de Nijl-delta. Met mogelijk een as richting Jordanië, waar koning Hussein al 36 jaar kool en geit weet te sparen. Inclusief, in de ongetwijfeld meest optimisti sche variant, een vreedzame coëxis tentie van een zich veilig wetend Is raël met alle Arabische buren. Mits - merkt de politiek adviseur op. Mits de duizenden gegijzelden in Irak en Kuwayt ongedeerd vrij komen. Mits Irak zich uit Kuwayt terugtrekt. Mits er geen ernstige schotenwisseling ontstaat, per ver gissing of opzettelijk. En mits Saddam Hussein zijn as piraties en dreigementen inslikt. Mits hij, dit gedaan hebbende, niet met steun van geldbeluste, gewe tenloze Europese bedrijven door- knutselt aan zijn atoombom. Kortom, vat de deskundige samen, t mits er morgenvroeg opeens gelijk tijdig twee zonnen boven het Mid den-Oosten opkomen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 7