*s Konings apenhuis'
175 jaar ter discussie
'Geweld Zuicl-Afrika geen stammejiconflicf
I REPORTAGE i
Eerste Kamer: van conservatief bolwerk tot doublure Tweede Kamer
'Het klinkt vreemd
maar we draaien al
25 jaar op giften'
WOENSDAG 22 AUGUSTUS 1990
Van c
correspondent Bart Jochems
DEN HAAG De Eerste Kamer mag deze week 175 jaar bestaan, de pennen van historici en
analisten zijn er niet echt door in beweging gebracht. Om die leemte te vullen, krijgt koningin
Beatrix deze week een ruim 500 pagina's tellend boek aangeboden, waarin de 175-jarige wordt
geportretteerd. Wie vluchtig in de geschiedenis duikt, ontdekt al snel een rode draad, het thema
waaraan tot de dag van vandaag niet te ontkomen is: het bestaansrecht van de Eerste Kamer.
Voor- en tegenstanders hebben in dus afgeschaft te worden. Het lukt Pas in 1977 krijgen de arme sena-
het verleden regelmatig met elkaar Thorbecke niet een meerderheid toren het weer zwaarte verduren. In
overhoop gelegen. Steeds keren i
r die zienswijze te
die discussie dezelfde argumenten de discussies leiden wel tot de op
terug. En bijna altijd was de reden vatting dat de Eerste Kamer door
de discussie
gelen gelegen in politieke doelstel
lingen. Het mocht uiteindelijk uit
draaien op principiële beschouwin
gen, de reden om aan het zoveelste rechtstreeks worden gekozen^
debat over het nut van de Senaat te
beginnen lag altijd in politiek op
portunisme.
Wenste de Eerste Kamer 'verve
lend' te doen, een wetsvoorstel naar
de prullebak te verwijzen, dan
het verkiezingsprogramma stelt de
PvdA eenvoudig dat de Eerste Ka
mer moet worden afgeschaft en de
niet door de koning Tweede Kamer tot 225 leden dient
te worden uitgebreid. Maar een jaar
In tegenstelling tot de Tweede eerder heeft Anne Vondeling, des-
Kamer zal de Eerste Kamer niet tjjds voorzitter van de Tweede Ka-
:eks worden gekozen, maar mer en lid van de PvdA, de strijd al
'getrapte' methode. De di- opgegeven. In zijn boek 'Tweede
het staatshoofd Kamer, lam of leeuw?' schrijft Von-
de deling: "De hoop dat de Eerste Ka-
binnen afzienbare tijd opgehe-
zal worden, moet ik laten varen,
recte invloed
lijkt daarmee verleden tijd,
Senaat blijft een club
tieven. De leden van provinciale
staten mogen
alleen de al- helaas. Er komen
altijd wel een politiek zwaarge- lerrijkstên, die het meéste belasting gingsleven vele dingen bij, r
wicht die openlijk twijfelde aan het betalen, als senatoren verkiezen,
nut van de 'Kamer van reflectie'.
Pleidooien om de hele zaak maar op
te heffen, werden soms te gewaagd
gaat vrijwel nooit iets af'.
In 1983 komt het opnieuw tot een
herziening van de grondwet. De zit-
verkiesbaarheid in de Eerste tingsduur van de Eerste Kamer
bevonden. Maar een beetje knabbe- Kamer moeten gelijk zijn aan die wordt teruggeschroefd
i de bevoegheden van de Eer
ste Kamer kon geen kwaad.
Edelen
In 1814
de Tweede Kamer. Omdat i
r jaar. Het is ook niet langer 3
nister Heemskerk er aartsconserva- dat de helft van de senatoren halver-
tieve opvattingen op nahoudt, pro- wege de zittingsduur moet worden
beert hij dat tegen te houden. Ev
1815, bij de voorbereidin- dreigt de hele grondwetsherziening
en herziening van de te stranden.
Het compromis dat wordt gevon
den, is lelijk: behalve de grote belas- De veelal als bedaagd omschreven
Grondwet, zijn het vooral de Belgen
die aandringen op de vorming van
een Eerste Kamer. Alleen edelen tingbetalers komen ook bij wet
mogen daarin een plaatsje krijgen, te wijzen luiden die ee
Zo sectarisch wordt het genoot- baar ambt bekleden, ir
schap echter niet: ook de puissant voor een Senaatszetel,
rijken en zij die de staat grote dien- Algemeen kiesrecht
sten hebben bewezen (door veel be-
lasting te betalen), kunnen senator
worden.
herkozen; de Eerste Kamer wordt
in haar geheel gekozen
jaar.
de Senaat
hoog open- blijken de laatste jaren mondiger
aanmerking geworden. In het verleden moesten
ze zich vaak verdedigen tegen on
verhoedse aanslagen op hun be-
staan. In de 'debating club' zijn alle
v_ai" argumenten al gewisseld. Een rela
tieve buitenstaander die
Een beeld dat 175 jaar overbrugt: de huidige Senaat-voorzitter Piet
Steenkamp met op de achtergrond Willem I. De Eerste Kamer kwam er in
1915 om de koning te beschermen tegen de echte volksvertegenwoordiging,
de Tweede Kamer. (f0to anp)
In 1917 komt een eind
U1UCI1 re karakter van de Eerste Kamer.
DeTeden worden benoemd door He.t compromis uit 1887 wordt ter- openbaar twijfelt aan het nut
de koning, ook na de afscheiding ^degeschovendoordeintroductie Eerste Kamer, komt dan ook
van België in 1839. De Senaat dient algemeen kiesrecht voor een kouwe kermis thuis,
er voor te waken dat de Tweede Ka- jannen. Dat levert ook een pro-
te veel macht krijg,. De Kroon "fl"
ide
twee Kamers als voor het lidmaat-
echte ^ksvertegenwoó^Vging'be- -hap geen^ onderscheid
dient tegen de oprispingen
echte volksvertegenwoordiging ue- ,ir
schermd te worden. De Eerste Ka- u°lAoÊ
konings schild tegen
komst?
w*,. Hp TwppHp Ka °m uit dat probleem te komen,
Een conservatief bolwCTk der-
flectie' opgedrukt. Als de Tweede uitgeoefend. Maar het is wat i
halve, dat met de bij:
nings apenhuis' wordt aangeduid.
Bij de grondwetsherziening
1848 opent de liberaal Thorbecke de pöïitleV oppörtünYsme"," "kunnen "dê
Vooral met de kabinetten Lub
bers II en III worden de degens ge
kruist, bij pogingen met gezwinde
rijkdom of af- spoed wetsvoorstellen door het par
lement te rammen. De Tweede Ka-
er gaat gemakkelijk door de knie-
t, zeker als uit het kabinet flinke
druk op de regeringsfracties wordt
'Kamer
Kamerleden te hard van stapel lo
pen en zich te veel laten leiden door
aanval op de Hoge Heren. Voor de senatoren op de
lijker om de Eerste Kamer op die
'ter te 'imponeren'. Daar mag
graag nog eens nauwgezet kij-
trappen. Het ken naar een wetsontwerp. De poli-
parlementaire democratie is de Eer- bestaan van de Eerste Kamer kan tieke slangenkuil,
ste Kamer 'geen noodzaak'; zij dient
r worden verdedigd.
i regering
Tweede Kamer hun spel spelen,
wordt door de Eerste Kamer
meestal met een boog omzeild.
Aan het eind van het jaar, zo rond
Kerstmis, slaat in de Senaat altijd
de vlam in de pan. Vooral in die pe
riode is de hoeveelheid wetsontwer
pen die de Senaat bereikt, gigan
tisch. En het kabinet verwacht dat
de senatoren de zaakjes vóór de
jaarwisseling, afhandelen. Elk jaar
wordt door de parttime-politici in
de statige vergaderzaal dan ook luid
gekreund.
Moord
Dreigt het voor de regering mis ts.
lopen, dan komt het politiek oppor
tunisme weer om de hoek kijken.
De heer Lubbers is daar zeer sterk
in: met nauwelijks terzake doende
opmerkingen poogt hij de senato
ren plat te walsen. Maar de Eerste
Kamer kent dat klappen van de
zweep. Het kabinet mag zeer prak
tijkgericht bezig zijn en een broertje
dood hebben aan vertraging, de Se
naat wenst nauwkeurig te waken
voor de blunders die de overzijde in
de waan van de dag pleegt te ma
ken.
En als Lubbers dan, geprikkeld
door een schijnbaar onwillige Eer
ste Kamer, uitroept dat de Senaat
met de vingers van 'de politiek'
moet afblijven, heeft zelfs voorzitter
Steenkamp, toch geen groot
schreeuwer, een antwoord klaar:
'Dit is een moord op klaarlichte
dag'.
En Lubbers krabbelt terug. De
geschiedenis mag vele personen tel
len die niet het beste voor hadden
met de Eerste Kamer, Lubbers wil
niet als de moordenaar in de boeken
verdwijnen. Het is echter ook niet
erg waarschijnlijk dat de Eerste Ka
mer het nog eens 175 jaar weet vol te
houden.
DEN HAAG - Kumar Sapjay, de
vertegenwoordiger van het ANC in
Nederland, zegt het met nadruk: het
geweld dat uit de provincie Natal de
laatste dagen is overgeslagen naar
de zwarte woonsteden bij Johanne
sburg is géén stammenconflict.
"Het is een strijd tussen politieke
krachten, waarbij het erom gaat dat
Inkatha-leider Buthelezi een plaats
je op de kaart van de nationale poli
tiek vvil bevechten. Daarnaast zijn
de Zuidafrikaanse regering en de
politie er nauw bij betrokken. De
extreem-rechtse krachten zijn erte
gen dat president De Klerk overleg
voert met Nelson Mandela. Het is
geen toeval dat het geweld op dit
moment oplaait".
De tweede onderhandelingsron
de tussen de regering en het African
National Congress van Mandela
verliep twee weken geleden voor
spoedig; het ANC besloot zijn gewa
pende strijd tegen het apartheids-
bewind op te schorten mits de rege
ring het geweld van de politie tegen
de zwarte bevolking in de hand zou
houden. Mandela liet enige dagen
na het overleg weten dat de voorbe
reidende gesprekken hiermee wa
ren afgerond en dat de "echte on
derhandelingen" over het nieuwe
Zuid-Afrika zonder apartheid kon
den beginnen.
Vrijwel direct na het in Zuid-Afri
ka historisch genoemde besluit van
het ANC braken de eerste rellen
buiten Natal uit tussen aanhangers
van Buthelezi, die zich de leider van
alle Zulu's noemt, en sympathisan
ten van het ANC. Vorige week sloe
gen de onlusten via de zwarte woon
steden Sebokeng, Thokoza, Kathle-
hong en Vosloorus over naar de
zwarte miljoenenstad Soweto, die
geldt als een thuisbasis van het
ANC. In een week vielen er 380 do
den en vele honderden geworden.
Vanaf nu kan niemand meer om de
vier jaar durende bloedige oorlog in
Natal heen. De gevechten, die door
de Zuidafrikaanse regering en poli
tie nadrukkelijk als geweld tussen
zwarten werden afgedaan, eisten
sinds 1987 maar liefst 3.300 levens.
Tot 1980 waren er op het oog wei
nig politieke spanningen in het
thuisland KwaZulu in de provincie
Natal, waar chief-minister Buthele
zi regeerde. Zijn Inkatha-organisa-
tie, opgericht als een bevrijdingsbe
weging voor Zulu's, leek in redelij
ke harmonie met het ANC te leven.
Maar vanaf 1980, toen het ANC zich
steeds duidelijker ging profileren in
schoolboycots en er zwarte vakbon
den opgericht mochten worden,
groeide de kloof.
ANC-aanhangers verweten de In-
katha, die altijd goede banden on
derhield met de regering in Preto
ria, de apartheid in stand te houden
door mee te werken aan het thuis
landensysteem. De KwaZulu-rege-
ring verscherpte de situatie door te
eisen dat alle politie-agenten lid
moesten zijn van Inkatha en door
onderwijs en banen te weigeren aan
zwarten die de doelstellingen van
de Zulu-organisatie niet onder
schreven.
De plaatselijke bestuurders, allen
pro-Inkatha, voelden zich in het
nauw gebracht door de opkomst
van met het ANC-gelieerde organi
saties en vakbonden en de politieke
ruzies gleden langzaam af naar het
niveau van een openlijke, wrede
oorlog.
'Culturele wapens'
In een analyse stelt de humanitaire
organisatie IDAF (International De
fence and Aid Fund) dat de rol van
de KwaZulu-politie, die per defini
tie Inkatha-gezind was, van groot
belang was. Door vooral ANC-aan-
hangers op te pakken en leden van
Inkatha'vrijuit te laten gaan werd de
politie in wezen de gewapende arm
van de Zulu-organisatie, aldus ID
AF.
De Zuidafrikaanse politie, die op
grond van de noodtoestand de
zwarte woonwijken in Natal bin
nentrok, volgde een zelfde lijn. Wa
pens van Inkatha (speren, messen,
zelfgemaakte geweren) werden niet
in beslag genomen omdat het 'cul
turele wapens' zouden zijn en Inka-
tha-'warlords' werden niet opge
pakt of direct na hun arrestatie op
borgtocht vrijgelaten.
Nelson Mandela voerde in juni in
zijn gesprek met premier Ruud
Lubbers nog aan dat het toch op
merkelijk was dat de politie, die er
in slaagt overal in Zuid-Afrika rel
len te onderdrukken, niet opgewas
sen bleek tegen het geweld in Natal.
Een aantal woongemeenschappen
in Natal voelde zich door de hou
ding van de politie zo bedreigd dat
zij vanaf 1988 Pretoria herhaaldelijk
vroegen of het leger niet kon wor
den ingezet.
Volgens Sanjay is één van de oorza
ken voor de geweldsuitbarsting dat
Buthelezi, die tot voor kórt voor de
favoriete zwarte leider van de blan
ke autoriteiten doorging, na de vrij
lating van Mandela in februari van
het politieke toneel lijkt te zijn weg
gevaagd. Het ANC heeft inmiddels
laten weten dat er eerst een eind
moet komen aan het geweld, voor
dat Mandela Buthelezi wil ontmoe
ten. "Er moet druk worden uitgeoe
fend op De Klerk, want hij doet nog
niet genoeg", aldus Sanjay.
De Zuidafrikaanse ambassadeur
in Nederland, Albert Nothnagel,
zegt in een reactie dat een gesprek
tussen Mandela en Buthelezi van
"kardinaal belang is". President De
Klerk zou daarbij aanwezig moeten
zijn. "Alle' politieke leiders moeten
beseffen dat zij volgelingen hebben
waarop zij invloed kunnen uitoefe
nen", aldus Nothnagel, die niet ge
looft dat de politie bij het geweld is
betrokken.
Hij tekent er wel bij aan dat "poli
tiek geweld deel uitmaakt van de re
aliteit in Zuid-Afrika. Dat is tra
gisch en jammer, maar het is helaas
een normale situatie". Hij onder
streept dat de regering het overleg
met ANC niet zal afbreken. "Hoe
meer geweld er is, hoe noodzakelij
ker vredesbesprekingen zijn. Laat
dan het enige zinvolle resultaat van
het geweld zijn dat iedere Zuidafri
kaan daarvan doortrokken raakt".
Terwijl ik naar de deur liep werd
er nog een keer gebeld en tegelijk
aan de brievenbus gerammeld.
'Ik kom al, ik kom al', riep ik be
zwerend. Uit mijn ooghoeken zag ik
het ronde silhouet van mijn kale
hoofd in de gangspiegel. Wat zou
Van Dam ervan zeggenIk deed de
deur open. Twee collega's met een le
vensgrote fruitmand. Het duurde
even voor ik ze herkend had. Toen
dat wel zo was, kostte het me de
grootst mogelijke moeite om niet
meteen de deur voor hun neus dicht
te slaan.
Ze konden overduidelijk hun ogen
niet afhouden van de biljartbal die
mijn hoofd was. Die roddel zou
straks de hele bank doorgaan, en la
ter nog als ik terug was, als ik ooit
nog terug zou komen: Hé Kojak.'
Ik maqkte een vaag uitnodigend
gebaar. 'Kom binnen'.
'Alleen even de fruitmand neer
zetten', zei Hogendoom, 'want die
zal je nog wel niet kunnen tillen'.
Ik ging snel iets.krommer staan,
en bracht een licht bevende hand
naar mijn rug. 'Het gaat al wat be
ter, misschien volgende week, als al
les meezit...'.
'Overdrijf nou maar niet', zei Van
der Post. 'Je bent toch al zo'n werk
ezel, een paar dagen rusten kan
geen kwaad'.
Ze rosten de fruitmand naar de
woonkamer. Veel vitamines om de
alcohol te neutraliseren. Zouden ze
het glas cognac naast het koffiekop
je signaleren? Het koffiekopje zon
der schoteltje?
'Is je vrouw er niet?' vroeg Hogen
doom nadat ze het gevaarte op de
kamertafel hadden gezet.
'Eh... nee, die is ...eh, even weg'.
'Ze verzorgt je toch wel goed, mag
ik hopen?'
Wat was dit nu weer? De aanzet
tot een verhoor door notabene een
ondergeschikte op de bank. 'Daar
hoefje niet bang voor te zijn. Lizzy
legt me in de watten, nu nog meer
dan anders. Kan ik jullie iets aan
bieden? Koffie? Zal ik even zetten?'
'Doe geen moeite", zei Van der
Post. 'We hebben al koffie gehad. En
voor cognac is het nog te vroeg. Voor
ons tenminste'. De knipoog was erg
nadrukkelijk.
Toen ze wég waren, ging ik het
huis maar een beetje opruimen. Ik
had er bijna een week niets aan ge
daan. Het moest Hogendoom en
Van der Post ook zijn opgevallen.
Terwijl ik boven was, hoorde ik ge
luiden van de andere kant van de
muur. De muur tussen het huis van
Scholten en mij isoleerde behoorlijk,
maar er drong toch wel het één en
ander door. Een mannen- en een
EEN AVONDJE STAPPEN
vrouwenstem, die flink tekeer gin
gen. De man baste een paar onver
staanbare woorden, en dat lokte
schel, maar even onverstaanbaar
gekijf uit van de vrouw. Het was
zoals Lizzy wel eens tegen me te keer
was gegaan, in de tijd van de Grote
Conflicten, zoals ik het voor mezelf
noemde. Alles watje zei kon tegen je
Worden gebmikt, Dat zou Van Dam
ook zeggen.
Ik luisterde naar het ritme van de
ruzie. Lieve hemel nog aan toe, die
hadden aardig wat uit te vechten. Ik
was blij dat ik niet in Scholten zijn
schoenen stond, ook al had hij die
zelf geïmporteerd. Ik sprak het
grapje nog eens echt uit, maar kon
er zelf niet meer om lachen. Flauw,
flauw. Net zo flauw als mij een
bankklerk noemen, wat die zuster
van Karin had gedaan.
Straks moest ik Scholten nog
maar eens opbellen. Die kon wel een
paar opbeurende woorden gebrui-
ken. Waarom' zou ik zelf eigenlijk
weer het risico lopen om met Lizzy
in zo'n situatie verzeild te raken?
Hoeveel had ik niet ingeslikt de
laatste jaren? Hoe had ik mijn ge
drag niet aangepast, rekening ge
houden met Lizzy's wensen? Over
een paar jaar, als ze eenmaal in de
overgang was, zou het alleen nog
maar erger worden. Er waren nog
genoeg leuke jonge vrouwen om een
man alleen het leven een beetje aan
genaam te maken. Goed, die con
frontatie vanochtend met Bettie of
Debbie, ik was het nou alweer verge
ten, was niet leuk geweest, maar ei
genlijk was dat ook een eng mens;
het moest wel een eng mens zijn, an
ders kon ze niet omgaan met die
Versteeg, alias De Leeuw. Ik be
dacht dat mensen vaak anders zijn
dan ze lijken, maar dat maakt ze
misschien juist interessanter. Wer
ken bij een bank betekent dat je
kiest voor zekerheid, duidelijkheid,
maar maakte dat het leven niet ont
zettend saai en voorspelbaar?
Neem nou Scholten, daar kon je
toch af en toe ook geen touw aan
vast knopen. Dat was ook een soort
Jantje huilt Jantje lacht. Ik stond
nog steeds met een vuil overhemd in
m'n handen dat in de wasmand wil
de doen, en in m'n hoofd klonk
Lizzy's temerige klacht dat ik m'n
overhemde te lang aanhield, dat ze
ze niet meer goed schoon kreeg. Pa
rallel hoorde ik een scheldmonoloog
van de vrouw aan de andere kant.
Wat kreeg Bert het voor zijn kiezen!
Plotseling kwam er in mijn hoofd
een gedachte op die te wild was voor
woorden. Nee, dat kon niet, dat zou
den ze niet durven. Zo ver zouden ze
nooit durven gaan.
Maar als het wel waar was? Er
waren tenslotte voldoende aanwij
zingen. In een ongecontroleerde be
weging trok ik een knoopje van het
overhemd. Wat had dat dan verder
nog te betekenen? Wat was het ver
band met de moord op Karin de
Leeuw? Kon ik dan nu verklaren
hoe ik als onschuldig spinnetje in
haar web terecht was gekomen, en er
vervolgens van verdacht werd haar
te hebben vermoord?
GEESTELIJK LEVEN
Trans World Radio Nederland.
Jubileum christelijke radiozender TWR
BAARN (GPD) Voor het eerst in zeventien jaar kwam onlangs
bij Trans World Radio (TWR) een br^ef binnen van een luiste
raar uit Albanië. Een bewijs dat TWR al die jaren niet voor niets
op de kortegolf uitzendingen naar dit kleine communistische
land heeft verzorgd. Het Albanese epistel overigens is slechts
één van de half miljoen brieven die jaarlijks bij dit christelijke
radiostation binnenkomen. Trans World Radio is nagenoeg
over de hele wereld te ontvangen.
In ons land kan men er ook naar
luisteren en wel op de middengolf
204 meter. Jarenlang zijn er ook
Nederlandse programma's uitge
zonden, maar daar is men mee ge
stopt. „Want wie stemt in ons
land nog af op middengolfzen
ders, nu luisteraars de voorkeur
aan de FM geven", zegt Rinse
Postuma, directeur van de in
Baarn gevestigde Nederlandse af
deling van TWR die nu 25 jaar be
staat. Het zilveren jubileum
wordt op 6 oktober gevierd met
een concert in De Doelen in Rot
terdam.
Dat de radioluisteraar liever af
stemt op FM is niet de enige re-
deri dat er een eind is gekomen
aan de Nederlandse uitzendin
gen. „Iedereen kan hier naar de
kerk gaan als men wil en de bijbel
is overal te koop. Kortom, ieder
een in Nederland kan met hét
woord van God geconfronteerd
worden. Bovendien heeft Neder
land een uniek omroepbestel. De
kerken hebben zelfs zendtijd. De
christenen hebben dus een stem
in de ether".
„Het sleutelwoord is onder
steuning". Postuma bedoelt daar
mee dat de Nederlandse afdeling
op allerlei manieren financieel
bijspringt, in het bijzonder wat ra
dioprogramma's voor Oost-Euro
pa en Afrika betreft. Verder
wordt technisch personeel 'uitge
leend', weer anderen zijn betrok
ken bij de bouw van studio's. Dan
zijn er de diverse projecten waar
voor 'Nederland' garant staat. Als
voorbeeld noemt Postuma het
project 'Afrika moet leven', waar
bij behalve TWR ook lokale radio
stations, kerken, zendings- en
ontwikkelingsorganisaties be
trokken zijn.
Hekel
Trans World Radio is een protes
tants-christelijke zender. Daar
over bestaat geen misverstand.
Postuma verwerpt de gedachte
dat het radiostation in de funda
mentalistische hoek zou kunnen
worden geplaatst. „Ik heb daar
een grote hekel aan. Ik werk nu
zes jaar bij Trans World Radio en
ik moet zeggen, dat wij niet in een
hokje geplaatst kunnen worden.
Bovendien, van alle uitzendingen
wordt tachtig procent geleverd
door de kerken en evangelische
gemeenten. Wij zijn een radiozen-
dings-organisatie die facilitair op
treedt, daar waar de kerken geen
zendelingen naar toe kunnen stu
ren. Dat is van wezenlijk belang".
TWR begon op kleine schaal
met een zender in het Marokkaan
se Tanger die gericht was op
Spanje. Oprichter was de Ameri
kaan dr. Paul Freed die ook bij de
Nederlandse jubileumviering
aanwezig zal zijn. In 1959 nam de
Marokkaanse regering de zender
in beslag en week TWR uit naar
Monte Carlo, de zender van de 204
meter band die ook in ons land is
te horen.
Maar het bleef niet bij Monte
Carlo. Op dit ogenblik zijn er in
totaal zeven radiostations. Vanuit
Cyprus wordt de Arabische we
reld bereikt, de zender op Sri
Lanka is gericht op India en
Bangla Desh, terwijl van het ei
land Guam in de Stille Oceaan on
der meer naar China, Japan en
het oostelijk deel van de Sovjet-
Unie wordt uitgezonden. Verder
staan er kortegolf-zenders op Bo
naire (voor Noord- en Midden-
Amerika) en in Swaziland (Afri
kaanse landen). In Uruguay
wordt via de middengolf Zuid-
Amerika bestreken.
TWR doet niet aan politiek.
Over de Iraakse inval in Kuwayt
bijvoorbeeld wordt gezwegen in
de Arabische programma's. Ten
slotte gaat het om het woord van
God, merkt Postuma op. „Als er
zich in een bepaald gebied een
grote natuurramp heeft voorge
daan, dan kunnen we daar na
tuurlijk niet om heen. Ik noem de
zware aardbeving in Armenië van
een paar jaar geleden. Het zou
vreemd zijn als je daarover in de
uitzendingen die gericht zijn op
dat gebied, zou zwijgen".
In Zuid-Amerika luisteren mil
joenen jongeren naar onze pro
gramma's, aldus Postuma, die
verder beklemtoont, dat „we er
voor waken onze westerse manier
van het geloof beleven op te drin
gen aan de Afrikaan of wie dan
ook. Dat moet niet".
Het radiostation heeft het altijd
als een belangrijke taak gezien
om via de ether aan evangeliever
kondiging te doen in die landen
waar geen vrijheid van gods
dienst bestond. Maar het politie
ke plaatje van Oost-Europa is
drastisch veranderd, inclusief de
Sovjetunie. Wat is dan nu nog de
taak van TWR?
"De mensen in Oost*Europa
kunnen zich nu vrij uitspreken. Is
dan plotseling de noodzaak om te
evangeliseren minder? Nee, zeg
gen wij. Nu Rusland meer en
meer open gaat, is het land ook
opener voor andere invloeden,
denk aan kapitalisme, materialis
me en nihilisme. Daarom is er
voor ons geen noodzaak om onze
uitzendingen voor zo'n land te
stoppen"..
TWR zendt 24 uur per dag uit in
tientallen talen. Dit alles wordt
gedaan door zo'n 700 vaste mede
werkers^ „Dat is wereldwijd niet
veel. Kijk maar eens wat er alleen
al bij de NOS werkt". Het meren
deel van het personeel leeft vol
gens het zogeheten support-sys
teem. Dit betekent dat zij afhan
kelijk zijn van de maandelijkse fi
nanciële bijdrage van familie en
vrienden. Het mag duidelijk zijn
dat het zenderpark een dure aan
gelegenheid is, maar ook die kos
ten worden 'door sympathisanten
van TWR over de hele wereld ge
dragen. Want er is geen enkele
subsidie.
„We kunnen draaien dank zij
individuele giften. Het is de man
of de vrouw uit Amerika en Euro
pa die elke maand een tientje of
een briefje van 25 gulden over
maakt. Het klinkt ongelooflijk,
maar op die maaier' krijgen we
het geld binnen om dit werk te
doen", aldus Postuma," die zelf
ook vin giften en gaven moet le
ven. „Met het geld dat binnen
komt kunnen we de boel net
draaiende houden. Daarbij zien
we duidelijk dat God degene is
die deze zaak in beweging zet".
Opwinding in
VS over brief
WASHINGTON (CNS) - De vrou
welijke religieuzen in Amerika
zijn tegen de publikatie van de
bisschoppelijke brief over de rol
van de vrouw in de RK Kerk. De
Amerikaanse bisschoppen zijn
nog niet in staat de daarvoor
noodzakelijke kritische analyse
te verrichten is, aldus de confe
rentie van oversten van ordes en
congregaties van vrouwelijke re
ligieuzen in de Verenigde Staten.
Volgens de oversten zouden de
bisschoppen op basis van een
grondig onderzoek van het patri
archale karakter van de kerk er
niet aan kunnen ontkomen de
kerk te veroordelen.
De brief verdedigt het stand
punt van de kerkleiding dat vrou
wen niet tot het priesterambt mo
gen worden toegelaten, maar, zo
wordt er aan toegevoegd, deze op
vatting mag niet worden gebruikt
om vrouwen te onderdrukken.
In november valt het besluit of
de brief wordt uitgegeven.
Beroepingswerk
Hervormde Kerk: Aangenomen naar
Delft als studentenpredikant: raw. G.
J. van Ginkel, kandidaat aldaar.
Gereformeerde Gemeenten: Be
roepen te Middelburg-Zuid: L. Blok te
Nunspeet; te Rotterdam-Alexander-
polder: P. van Ruitenburg te Melisker-
ke.
