SPD breekt met regering De Mazière 'Desert Shield' overtreft zelfs Vietnam-operaties Bloedige strijd om grondbezit Vredesgesprek over Liberia Politie Suriname gaat aarzelend aan de slag IÊIËIÈÈÊÊIÊA k VRIJDAG 17 AUGUSTUS 1990 Eenwording mogelijk vervroegd OOST-BERLIJN (GPD/AP) De Oostduitse sociaal-de mocraten zijn uit de al maanden wankelende regeringscoa litie met de CDU gestapt. De SPD bleek onoverkomenlijke problemen te hebben met het besluit van premier Lothar de Maiziere (CDU) om vier van zijn ministers, onder wie twee uit de rangen van de SPD, te ontslaan. Door de crisis is de beoogde eenwordingsdatum van 14 oktober op losse schroeven komen te staan. Volgens de SPD-fractieleider Schroder wil De Maizière met het ontslag van de ministers een betere uitgangspositie voor zijn CDU be reiken bij de algemene verkiezin gen. Hij noemde de maatregel zin loos, omdat de DDR op 14 oktober hoogstwaarschijnlijk een verzoek zal indienen op te mogen gaan in de Bondsrepubliek. "Verder lost dit ontslag geen enkel probleem op", aldus Schroder. SPD-voorzitter Thierse stelde dat "De Maizière niet in staat is geble ken een uit nationale verantwoor delijkheid geboren brede coalitie te leiden. Het bestuur van de Sociaal democratische Partij en van de frac tie hebben daarom besloten ook van hun kant het einde van de coali tie aan te bevelen aan de fractie". De Maizière verklaarde later op de avond dat indien de sociaalde mocraten de coalitie verlaten, zij verantwoordelijk zijn voor de ge volgen. Het verenigingsproces met West-Duitsland komt daardoor in gevaar, aldus de premier. Hij riep Iran houdt vast aan terugtrekken Irak uit Kuwayt TEHERAN (AFP/DPA) - De Iraanse president Rafsanjani heeft gisteren verklaard dat "het probleem van vrede tussen Baghdad en Teheran volledig onafhankelijk is van de (kwestie van de) Iraakse bezetting Kuwayt". Tegelijkertijd her pen uit Kuwayt moet terugtrekken. "Vrede met Irak is een ander ver haal. Wij blijven bij ons standpunt dat Irak zijn troepen uit Kuwayt moet terugtrekken en zo de noodza kelijke condities creëert voor vrede en rust in de regio", aldus Rafsanja- Mocht Iran het aanbod van de Iraakse leider Saddam Husayn ac cepteren dan wordt het konflikt te ruggebracht tot een bilaterale kwes tie. Tot nu toe hebben de Iraniërs de hele kwestie onderworpen aan de Verenigde Naties. Iran heeft sterke argumenten voor de stelling dat Irak de oorlog destijds is begonnen en zou daardoor in aanmerking ko men voor het ontvangen van Iraak se herstelbetalingen. Volgens Radio Teheran worden overal in Iran ziekenhuizen gereed gemaakt om de 35.000 krijgsgevan genen te kunnen opvangen, van wie de eerste duizend vrijdag worden verwacht. Buitenland kort Gevangenisoproer Sovjet-politieagenten hebben twee gedetineerden neergeschoten die zich met twee vrouwelijke gijze laars in een gevangenis in Toela, centraal Rusland, hadden ver schanst. De mannen hielden twee verkoopsters gegijzeld in een ge vangeniswinkel. Eerder werd in Soechoemi aan de Zwarte-Zeekust met geweld een einde gemaakt aan een vijf dagen durende bezetting door gedetineerden die hun bewa kers hadden gegijzeld. Bus in ravijn In mïdden-Portugal zijn gisteren vijftien doden en 37 gewonden ge vallen, toen een autobus een ravijn in reed. De expresbus, die 52 passa giers vervoerde, voerde een dienst uit tussen de noordoostelijke stad Chaves en Lissabon. Het ongeluk gebeurde bij het dorp Arcos, 250 ki lometer ten noorden van Lissabon. Volgens een overlevende reed de bus te hard en verloor de chauffeur daardoor de macht over het stuur. Ligatsjov Vier voormalige leden van het polit- buro van de communistische partij van de Sovjetunie, onder andere de conservatieve aanvoerder Jegor Li gatsjov, zijn na het partijcongres vo rige maand met pensioen gestuurd. Dit heeft de Sovjet-televisie ge meld. Het bericht kwam niet onver wacht nadat de vier uit het Polit buro waren gezet. Medicijn tegen Alzheimer verergert ziekte DENVER (AP) - Een medicijn dat veelvuldig wordt voorge schreven aan patiënten die lij den aan de ziekte van Alzheimer heeft geen enkel nut en vei gert de ziekte alleen maar, stellen wetenschappers die het middel op 80 personen hebben uitgeprobeerd. De bevindingen omtrent hy- dergine, dat op de elfde plaats staat van de meest voorgeschre ven medicijnen ter wereld, zijn gepubliceerd in het England* Journal of Medicine. Het onder zoek toonde aan dat patiënten die hydergine kregen, sneller af takelden dan degenen die een placebo, een onschuldig pilletje, kregen toegediend. Patiënten noch artsen wisten wie het één dan wel het ander kreeg. Het onderzoek is gefinancierd door Sandoz Pharmaceuticals, het bedrijf dat hydergine al twintig jaar op de markt brengt. In de VS is hydergine het enig toegestane geneesmiddel voor patiënten met Alzheimer, een voortijdige vorm van dementie. Het middel zou geheugenverlies en andere symptomen van de ziekte tegengaan. RIO DE JANEIRO - De Brazi liaanse regering wijst nog dit jaar een kleine 50.000 percelen grond toe aan landlozen. Dat heeft de minister van landbouw en landhervorming, Antonio Cabrera, verzekerd. Cabre ra's beloftes komen een week na een nieuw, ongekend bloedig con flict over grondbezit. Als de minister zijn woord houdt, betekent dat de regering van presi dent Fernando Collor in één jaar meer voor elkaar krijgt, dan haar voorgangers. Ex-president Jose Sarney slaagde er niet in zijn belof tes over landhervorming waar te maken. Tijdens zijn vijfjarig be wind werden slechts 90.000 perce len verdeeld, een fractie van de be loofde 1,4 miljoen. Fernando Collor, die in maart de macht overnam, heeft zich als doel gesteld om in to taal 500.000 landloze families een stuk grond te bezorgen. De beweging van landlozen, of'os sem terra' zoals zij in Brazilië wor den genoemd, is sceptisch over de goede voornemens van Cabrera. Haar leiders stonden de afgelopen maanden al vier keer in Brasilia op Braziliaanse landlozen geloven niet in beloften regering de stoep bij de minister met voor stellen, maar het is nog steeds wach ten op antwoord. Met het uitvoeren van de grondwet komt de regering al een heel eind, zeggen zij. Die be paalt dat landerijen waar mari- huanaplantages zijn aangetroffen onmiddellijk kunnen worden ontei gend. Daarmee zouden volgens de landlozen reeds 100.000 families ge holpen zijn. Eerlijker Sinds 1964 belooft iedere regering landbouwgrond eerlijker te verde len, maar als puntje bij paaltje komt is er geen geld en ontbreekt de poli tieke wil. Volgens officiële cijfers staat Brazilië in de wereld eenzaam aan de top als het gaat om de con centratie van rijkdom en grondbezit op het platteland. Er zijn ongeveer dertien miljoen landlozen terwijl slechts drie procent van de boeren meer dan de helft van de landbouw grond op hun naam heeft staan. De landhervorming ligt aan de basis van veel problemen. De regio nale statistieken laten een regel recht verband zien tussen grondbe zit en armoede op het platteland: meer grootgrondbezit betekent meer armoe. De armoede jaagt de sem terra naar de steden waar zij een van de miljoenen favelados, be woners van de sloppenwijk wor den. De strijd om grond dreigt zich te verharden. De Beweging van Land loze Arbeiders (MST), die steun krijgt van de vakbonden en het pro gressieve deel van de katholieke kerk, wordt radicaler. Volgens de organisatie is de situatie op het plat teland beroerder dan ooit. Meer dan tienduizend gezinnen kamperen letterlijk langs de kant van de weg onder een stuk zwart plastic in af wachting van wat er gaat gebeuren. Sinds de regering-Collor is aange treden zijn meer dan veertig landlo zen vermoord. De beweging heeft haar leden nu opgeroepen tot een "massaal en ra dicaal offensief'. Braakliggende stukken grond moeten worden "ge kraakt" want "bezetten, verzetten en verbouwen is de enige manier om de regering te dwingen een posi tie te kiezen". Demonstraties, plun deringen, bezettingen tot en met gij zelingen: alle middelen mogen wor den gebruikt, vindt de beweging. In meer dan tien deelstaten zijn landerijen bezet Vorige week blok keerden tweehonderd landloze ge zinnen in Mato Grosso, de deelstaat bij de grens met Bolivia, een weg. Enkele dagen later ontaardde een demonstratie van landlozen in Por to Alegre, een grote stad in het rijke re zuiden, in een veldslag met felle man op man gevechten. Landarbeiders gingen de strijd aan met stenen, messen en sikkels. De militairen gebruikten traangas, bïüonetten en revolvers. Meer dan zeventig mensen raakten gewond. Een soldaat kwam om het leven. Woedende militairen hielden ver volgens bijna een dag het stadhuis van Porto Alegre omsingeld en eis ten uitlevering van de meer dan tweehonderd landlozen die daar be scherming hadden gezocht. De so cialistische burgemeester stond machteloos en de rest van het land perplex over deze "Bayrutiaanse toestanden" binnen de eigen gren- De aanleiding van deze gewelds explosie tekent de verhoudingen. De landarbeiders waren naar de stad gekomen om het nieuws te ho ren over een enkele weken eerder met veel tamtam gepresenteerde akkoord over grondverdeling. De regionale bestuurders zouden met overheidsgeld landerijen aankopen, voor een kleine tweeduizend fami lies en hadden daarvoor tot vorige week de tijd van de bank. De autori teiten hadden de termijn laten ver lopen. Waarom? De landsregering, in de persoon van minister Cabral, zou voor de helft bijdragen in de kosten. Dat geld was niet gekomen. zijn regeringspartner opnieuw op in de regering te blijven. In Bonn liet kanselier Kohl ver klaren dat door de ontwikkeling in de DDR de vereniging mogelijk al voor de afgesproken 14-de oktober tot stand kan komen. De Westduitse SPD noemde het ontslag van de vier ministers een laffe actie van De Maizière, vooral omdat hij geen op volgers heeft benoemd. De lopende zaken worden door staatssecretaris sen waargenomen. Oskar Lafontaine, de SPD-kandi- daat voor het kanselierschap in de Bondsrepubliek, noemde het optre den van De Maiziere "onwaardig", maar het kwam voor hem niet als een verrassing. "De coalitie liep ei genlijk al stuk op de dag dat Lothar de Maiziere met zijn oude vrienden uit de PDS (de opvolger van de communistische SED, red.) de SPD overstemden", aldus Lafontaine. Volgens Lafontaine onderstreept dé regeringscrisis in de DDR nog eens zijn pleidooi voor een snelle eenwording. "De Bonner ambtena ren zitten in de DDR mee aan tafel. De Bondsregering heeft al de volle verantwoording. Ze moet daarom de snelle aansluiting doorvoeren om ook publiekelijk duidelijk te maken dat zij zich voor de zaken in de DDR te verantwoorden heeft", aldus de SPD-leider. Vermoorde hoofdinspecteur begraven vluchtelingen kamp nabij Monrovia. Door de oorlog, die al duizenden land verstoken van voedsel en medische hulp. De organisatie Artsen zonder Grenzen gaat de komende dagen onderhandelen met medewerkers van de Liberiaanse opstandelingen leider Charles Taylor. Men wil proberen een ziekenhuis in te richten op ongeveer 150 km van de hoofdstad Monrovia. Er functioneert in Liberia geen enkel ziekenhuis meer. (foto epa) PARAMARIBO (IPS) - Nu een on afhankelijke commissie de moord op hoofdinspecteur Herman Goodings gaat onderzoeken, heeft de Surinaamse politie haar werk ge deeltelijk hervat. De 1500 politie mensen in Suriname gingen op 6 augustus in staking na de moord op Goodings. Diens lichaam was een dag eerder gevonden nabij het hoofdkwartier van de militaire poli tie. De vermoorde politie-inspec- teur is vanmiddag "met korpseer" begraven. In de onderzoekscommissie, die wordt geleid door rechter Albert Ramnewash, zitten vertegenwoor digers van het nationale instituut voor de mensenrechten, het Rode Kruis, de vereniging van advocaten, de burger- en de militaire politie. De commissie is gevormd in opdracht van de regering-Shankar onder druk van de publieke opinie. BANJUL (Rtr) - De Gambiaanse president Sir Dawda Jawara heeft de drie partijen in de Liberiaanse burger oorlog uitgenodigd voor vredesoverleg in Banjul, de hoofdstad van Gambia, op 27 augustus. Jawara deed het voorstel uit naam van het bemidde lingscomité van de Economsiche Gemeenschap van Westafrikaanse Staten (Ecowas), dat een vredesmacht heeft gevormd om een bestand te bereiken in de zich al acht maanden voortslepende burgeroorlog in Libe- Jawara, momenteel voorzitter van Ecowas, heeft de aanhangers uitgenodigd van president Samuel Doe, die uit alle macht probeert te voorkomen dat zijn rege ring wordt afgezet, opstandelingenleider Charles Tay lor en de rivaliserende verzetsleider Prince Yormie Johnson. Intussen staat de 2.500 man sterke vredesmacht op den. Taylor is een fel tegenstander van interventie door de vredesmacht. Doe en de Prince Johnson heb ben de komst van de Ecowas-militairen daarentegen toegejuicht. Taylor zou gisteren afreizen naar Banjul, waar hij Jawara zou ontmoeten. Dat bezoek is uitgesteld tot maandag 20 augustus. Diplomaten in Freetown zeg gen dat Jawara Taylor zal vertellen dat de Ecowas- troepen in ieder geval Liberia binnen zullen trekken, of Taylor nu wel of niet instemt met een bestand. "Het staat vast dat de staatshoofden van de Ecowas hebben besloten dat de vredesmacht daar hoe dan ook heen gaat", aldus een Westafrikaanse diplomaat. Aids voornaamste doodsoorzaak mannen Ivoorkust WASHINGTON (AP) - Aids is tegenwoordig doodsoorzaak nummer een onder volwassen mannen in de Westafrikaanse stad Abidjan, zegt het Ameri kaanse weekblad Science in zijn uitgave van 17 augustus. Onder vrouwen in de hoofdstad van Ivoorkust is aids de tweede doodsoorzaak. Zij sterven nog vaker aan complicaties rond zwangerschap en bevalling. Volgens een in Abidjan uitge voerd onderzoek krijgen per jaar minstens 1.447 op de mil joen mannen AIDS en 340 op de miljoen vrouwen. Bij het onder zoek werden 698 lijken onder zocht op sporen van het hiv-vi- rus dat aids veroorzaakt. Van de mannelijke doden bleek 41 pro cent besmet, van de vrouwen 32. Volgens Science zijn de cij fers een flauwe afspiegeling van het werkelijke aantal doden ten gevolge van besmetting met hiv. Zo werden geen lijken van kin deren onderzocht, werd er geen rekening gehouden met doden die niet in de mortuaria terecht waren gekomen, noch met de gewoonte van ernstig zieken Abidjan te verlaten om thuis te sterven. Doden tengevolge van longtuberculose werden niet als aids-doden geteld, hoewel de helft van deze lijken met hiv be smet bleek. De politie is aarzelend akkoord gegaan met het onderzoeksteam, maar liever had men gezien dat ook waarnemers van de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) bij het onderzoek waren betrokken. De po litie werkt voorlopig alleen van zes uur 's morgens tot zes uur 's avonds. Surveillancediensten worden 's avonds en 's nachts alleen uitge voerd indien de politieleiding dat nodig acht. De verkeerspolitie werkt ook maar gedeeltelijk. De moord op Gooding is door 25 kleine organisaties, mensenrech- tencomité's en vakbonden aange grepen om afschuw uit te spreken over de machtspositie van Bouterse en zijn Nationaal Leger. Voor velen is een diepgaand onderzoek naar de moord op Gooding niet meer nodig, omdat zij menen dat de daders bin nen het leger gezocht moeten wor den en Bouterse overal van wist. De legerleider zelf, die het gere geld aan de stok had met Gooding en zijn collega's, wil net als presi dent Shankar en de volksvertegen woordiging dat de moord "tot op de bodem wordt uitgezocht". De eni gen nog steeds zwijgen, zijn Goodings superieuren. De korpslei ding is door Bouterse al herhaalde malen "zwak" Genoemd. Het is pu bliek geheim in Suriname dat het politiekorps een eilandenrijk is, be stuurd door de machtige Politie bond. Solzjenitsyn weer burger Sovjetunie MOSKOU (AP) - Een woordvoerder van Sovjet-president Michail Gor- batsjov heeft gisteren bevestigd dat de schrijver Alexander Solzjenitsyn en 22 andere vooraanstaande ban nelingen hun staatsburgerschap te rug hebben gekregen. Of Solzjenit syn, die zich met onthullende wer ken als de Goelag Archipel over het leven in de Sovjet-kampen, de toorn van het Kremlin op de hals haalde en sinds 1974 in de Verenigde Sta ten leeft, ook terug zal keren is niet bekend. Tegenover het persbureau Tass verklaarde woordvoerder Valentin Koelikov dat het besluit van Gor- batsjov ook van toepassing is op de schrijvers Vasily Aksenov, Vladi mir Voinovitsj, Lev Kopelev en Ge- orgi Vladimov, de geleerden Joeri Orlog en Valeri Tsjalidze en ook de schaker Viktor Kortsjnoi. De volle dige lijst van 23 schrijvers, academi ci en musici zal later deze maand in een parlementair blad gepubliceerd worden, zei Koelikov. Norfolk, in de staat Virginia, gaat kijken, krijgt pas goed een idee hoe serieus de Verenigde Staten zich op een oorlog in het Golfgebied aan het voorbereiden zyn. Nog nooit, zelfs niet tijdens de oorlog in Vietnam, zijn op deze vlootbasis, de grootste ter wereld, zo veel schepen in zo'n korte tijd gereedgemaakt om uit te Sri Lanka Sinds de strijd in juni opnieuw is opgelaaid zijn in Sri Lanka zeker 3.350 mensen door geweld om het leven gekomen. De afgelopen ne gen weken waren daarmee de bloedigste periode in de zeven jaar durende burgeroorlog. Dat staat in een rapport van het Srilankaanse le- Woensdag alleen al vertrokken er vier, waaronder het gigantische vliegdekschip USS John F. Kenne dy. Voor er een week voorbij is, zul len in totaal 19 marineschepen vanuit Norfolk richting Perzische Golf zijn vertrokken. Logistiek gezien, is dat een huza renstukje. Alleen al op de Kennedy werden tijdens de vijf dagen die aan haar vertrek voorafgingen, continu voorraden aan boord gebracht, alles bij elkaar 500 kraanladingen. Die snelle mobilisatie kon alleen slagen dankzij keihard werken. In Norfolk bijvoorbeeld draaien de mannen en vrouwen die de schepen gereed maken diensten van 1'6 uur achter elkaar. En wat er in Norfolk gebeurt, is maar een klein onderdeel van de operatie die op gang kwam toen president Bush besloot Saudi-Ara- bië tegen de Iraakse agressie te be schermen. Hoewel het Pentagon niet wil zeg gen, hoeveel militairen uiteindelijk naar de Golf zullen gaan, houden Volgens voorzichtige schattingen gaan er 100.000 Amerikaanse militairen r experts zeggen dat de mobilisatie zeker drie maanden in beslag gaat nemen. r het Midden-Oosten. Militaire voorzichtige schattingen het op wellicht 100.000 man. Uitgelekt is, dat aan een bovengrens van zt.'fs 200.000 militairen wordt gedacht* Het gaat lang duren voor die alle maal over zijn. Amerikaanse mili taire experts zeggen dat de mobili satie uiteindelijk zeker drie maan den in beslag gaat nemen. Op dit moment zijn er volgens mi litaire bronnen 20.000 Amerikaanse soldaten in Saudi-Arabië. Nog eens 20.000 in principe inzetbare militai ren bevinden zich op de meer dan 30 Amerikaanse marineschepen in Warenhuis Voor de militairen in Saudi-Arabie moet letterlijk alles worden meege nomen. Omdat Amerika in dat land geen permanente bases heeft, moe ten niet alleen alle wapens, maar ook voedsel en zelfs hele eetvertrek ken worden overgebracht. Om maar een klein voorbeeld te geven van de zaken die moeten wor den meegenomen: de vestiging van K-Mart (een warenhuis) in Hinesvil- le, Georgia, kreeg begin deze week een order van het nabijgelegen mili taire kamp Fort Stewart. De order: 20.000 flessen zonnebrandolie, 2400 spuitbussen om ongedierte mee te doden, 5500 blikken talkpoeder en 5500 sticks cacaoboter om de solda- tenlippen voor uitdrogen te behoe den. Militairen en materieel worden in een enorm hoog tempo overge bracht. Een hoge Amerikaanse mili tair in Saudi-Arabië zei begin deze week dat nu elk tien minuten een vrachtvliegtuig landt. Daarbij heeft het Pentagon de be schikking over 230 C-141 vliegtui gen, die elk 200 manschappen en 34 ton materieel kunnen vervoeren, en 110 van de reusachtige C-5 vliegtui gen, elk goed voor 340 manschap pen en 130 ton goederen. Daarnaast worden ook nog klei nere C-130 vliegtuigen gebruikt. Al le vliegtuigen vertrekken vanaf een van 13 luchtmachtbases in de VS. Daarnaast worden ook diensten vanaf de Azoren en Westduitsland onderhouden. Die vliegtuigen vliegen letterlijk af en aan, in zo'n hoog tempo dat er zorgen beginnen te ontstaan over de fitheid van de voor meer dan de helft uit reservisten bestaande be manningen. Dat is ook geen won der: de vlucht van Amerika naar Saudi-Arabië is 10.000 kilometer lang en duurt 15 uur. Het is daarom dat het Pentagon nu ook vliegtuigen van commercië le maatschappijen, waaronder Eas tern Airlines en Federal Express, heeft gecharterd om de luchtbrug te onderhouden. Vrachtschepen Het zwaarste materieel, zoals tanks, helicopters en pantservoertuigen, wordt voor een groot deel overge bracht door acht snelle vrachtsche pen die over de reis van Amerika naar de Golf twee weken doen. Dat lijkt lang, maar normale vrachtschepen doen twee keer zo lang over de trip. Niettemin, omdat ook de snelle vrachtschepen tijd no dig hebben en hun capaciteit aan beperkingen onderhevig is, zal het een nog wel even duren voor de Amerikanen voldoende zwaar ma terieel in Saudi-Arabië hebben. De acht schepen namelijk kunnen ge zamenlijk niet meer dan één pant serdivisie overbrengen. Eén zo'n divisie is maar een frac tie van het gepantserde geweld dat Bush naar het Golfgebied wil stu ren, en daarom zullen nu ook ande re vrachtschepen, waarvan de mari ne er 92 in reserve heeft, worden in gezet. In eerste instantie worden op dit moment vier van deze schepen op particuliere scheepswerven voor actieve dienst gereed gemaakt. Ze zijn oud, ze zijn langzaam, ze vragen veel onderhoud, maar het Pentagon ziet geen andere manier om tijdig voldoende zwaar materieel in Saudi-Arabië te krijgen. De zorgen beginnen zelfs al vóór de schepen. Het blijkt geen geringe opgave te zijn om zoveel tanks etce tera tijdig in de Amerikaanse mari nehavens te krijgen. Daarvoor zijn nu tal van particuliere vrachtver voer- en raildiensten ingeschakeld. Het is duidelijk dat de kosten van de Operatie 'Desert Shield', zoals de Amerikaanse militaire aanwezig heid in het Golf-gebied heet, enorm zyn. Volgens de beste schattingen hebben we het over extra-kosten voor het Pentagon van 10 tot 15 mil joen dollar per dag. Maar dat is nog niets vergeleken bij de kosten van een oorlog. Als de Amerikanen tegen Irak in actie zou den moeten komen, zou dat een mil jard dollar per dag kosten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 7