'Laten jullie Irak net als
Hitier zijn gang gaan?'
Landen die sancties
tegen Irak meldden
'Oude fort' eeuwen weerloos
Theologen ruziën
over 'rooi gevaar'
I REPORTAGE i
mt-mn suw-l
Paus dagelijks te bellen
MAANDAG 6 AUGUSTUS 1
Van onze correspondent
Wiebe Pennewaard
Het kleine maar schatrijke olie
staatje, hemelsbreed zo'n vijfhon
derd kilometer ten zuiden van Ku
wayt, is diep geschokt door de blik
semactie van de Iraakse dictator
Saddam Husein. Voor zover de
240.000 Bahrayni's tenminste weten
wat zich in het noorden heeft afge
speeld. De door de staat gecontro
leerde radio, televisie en dagbladen
hebben op zaterdagmiddag nog
steeds niet met zoveel woorden de
inval in Kuwayt gemeld.
De Akhbar al-Bahrayn en de Gulf
Daily News noemen op hun voorpa
gina's wel het diplomatiek overleg,
dat sinds donderdag op verschillen
de plaatsen in het Midden-Oosten
koortsachtig in gang is. Maar naar
de preciese aanleiding moet de
Bahraynse lezer, die zijn krantje
koopt in het volstrekt rustige cen
trum van de hoofdstad, nog gissen.
In het staatsapparaat voert ver
warring de boventoon. Achmed al-
Sjeroki, de directeur Perszaken van
het ministerie van voorlichting,
weet niet wat hij wel en niet mag
doen of zeggen. Hij wacht op in
structies van hogerhand. In zijn
kantoor wordt driftig heen en weer
gelopen, rinkelende telefoons blij
ven liggen, medewerkers roepen als
hoekmannen op de beurs door el
kaar heen. U begrijpt, Sir, de situa
tie is hier nu veranderd, vanwege U-
weet-wel en morgen kan het weer
anders zijn, met excuses, Sir.
Minilegertje
Een medewerker die niet met name
genoemd wil worden, absoluut niet
"want het is hier nu gevaarlijk, you
see?", legt uit dat Bahrayn met Du-
bay, de Verenigde Arabische Emi
raten, Qatar en Oman in een heel
lastig parket zit. Met Kuwayt richt
ten zij als kleine oliestaten in het ge
bied van de Perzische Golf in '81 de
Gulf Co-operation Council (GCC)
op. Bedoeld als een NAVO-achtige
militaire alliantie ontwikkelde de
GCC zich in de loop der jaren vooral
als platform voor politiek en econo
misch overleg.
De Londenaar David Hopkins, 45
jaar en al sinds 1983 uitgeleend aan
de Bahraynse dienst Groenvoorzie
ningen, is een stuk somberder. "In
het ergste geval zitten wij hier vol
gende week net zo gegijzeld als mijn
landgenoten nu in Kuwayt. Husein
is gek, want hij is onberekenbaar. In
het beste geval gaan ze Bahrayn om
bouwen tot een zwaar bewapende
vesting zoals Taiwan, zodat een in
dringer in elk geval niet in een
nacht kan doorlopen tot het cen
trum van Manama." Hij vreest dat
zijn werk, op dit moment de aankle
ding met bomen en planten van 25
kilometer snelweg buiten de hoofd
stad, wel eens kan veranderen in het
zaaien van gras om bunkers te ca
moufleren.
Niet eens somber, maar ronduit
panisch is de Engelse van middel-
Buren Kuwayt bang voor 'monster' Saddam Husein
MANAMA Buiten is het 51 graden, binnen zitten ruim honderd inwoners van Kuwayt. Het is
zaterdagmiddag op het vliegveld van Bahrayn, het sjeikdom van enkele tientallen eilandjes in
de Perzische Golf dat van de kleine, bevriende staten het dichtst bij het bezette Kuwayt ligt.
De Kuwaytse reizigers zijn gestrand op weg naar huis, waar de Irakezen de macht hebben
overgenomen. Op het ruim bemeten, ultramoderne maar vandaag overvolle Bahrayn Airport is
de spanning voelbaar. Én zichtbaar: om de tien meter staan mannen in uiteenlopende unifor
men. Militairen, politie, douane-beambten. Zonder uitzondering met grimmige gezichten en
moeilijk te negeren wapens.
De paragraaf over wederzijdse
bijstand, mocht een GCC-lid wor
den aangevallen, staat nog steeds in
het verdrag. Maar wat moeten de
minilegertjes van de sjeikdommen
tegen de machtige armee van die
gruwelijke Husein, vraagt de
Bahraynse ambtenaar zich af. Zijn
land heeft niet meer dan 3000 mili
tairen, enkele tientallen vliegtuigen
en vier fregatten daar stop je geen
honderdduizend Irakezen mee. En
hij heeft gehoord, dat het handjevol
Amerikanen in hun marinebasis op
Bahrayn nog rustig in het zwembad
ligt.
Zonder veel moeite valt de angst
van zijn gezicht te lezen, dat
Bahrayn het volgende slachtoffer
van Baghdad zal zijn. Van Saudiara-
bië blijft Husein wel af, weet hij. De
Amerikanen zullen niet toestaan
dat Irak, nu het Kuwayt en zijn
boortorens heeft bemachtigd, greep
op 40 procent van de wereldolie-
markt krijgt. Maar wat doet het
Westen, wanneer het kleine
Bahrayn wordt overvallen? Blijft
het net als vorige week aan de kant
staan? En zonder een antwoord te
verwachten, op verwijtende toon:
"Laat u het monster uit Irak net als
Hitier langzaam zijn gang gaan,
Sir?"
Gek
Susan Dervan, een 39-jarige Ne-
wyorkse, is een van de 3800 Ameri
kanen die in Bahrayn hun boter
ham verdienen. Zij is zonder enige
aarzeling vrijdag op het vliegtuig
gestapt om na drie weken vakantie
in de Verenigde Staten weer les te
geven in Manama. "Bahrayn over
komt niks," meent ze, want de Am-
rikaanse vloot met het vliegdek-
schip Independence voorop stoomt
immers al richting Golf. President
Bush zal ingrijpen als "die gek van
een Husein" zijn begerige oog op
een volgend sjeikdom laat vallen.
Daar is voor haar geen twijfel aan.
bare leeftijd, die plotseling op zater
dagavond een gevaarlijke situatie
schept op het vliegveld van Mana
ma. In de lounge en het volgepakte
restaurant roept ze tegen een ieder
die maar haar kant opkijkt, dat er
binnen tien minuten een "combat
on the airport" valt te verwachten.
Gewapende strijd op dit vlieg
veld? Zijn de Irakezen nu al geland,
is er wat anders aan de hand? Ge
roep in het Arabisch, de talloze
mannen in uniform groepen samen,
uit portofoons klinken schelle
stemmen. Als na een half uurtje alle
ramen nog heel zijn, zakt de span
ning tot de hoogte van voor de hys
terica.
Welkom
Toch mist het incident zijn uitwer
king niet. Als alle Kuwajki's in de
vertrekhal weer hun plaats hebben
ingenomen, benen twee tot het ui
terste gespannen politiemannen
naar de journalist uit Holland. Het
spijt hun, maar gezien de situatie
mag de reporter nu verder het vlieg
veld niet meer verlaten, en of hij zijn
paspoort maar in verzekerde bewa
ring wil stellen. Morgenvroeg is hij
weer welkom in de stad. Nee, hij
kan ook niet naar zijn hotel, en met
de toezeggingen van de Bahraynse
pers-directeur hebben zij niets te
maken. Zij hebben andere op
drachtgevers, "sorry Sir".
Dus krijgt de moedeloze groep in
de vertrekhal, die zich tegen enen zo
kwaad als dat gaat op de bagage te
slapen heeft gelegd, gezelschap van
een Nederlander. Een kwartier later
arriveert een volgend gezelschap
Kuwayti's met een toestel van Bri
tish Airways uit Londen. Met de
zelfde uitdrukkingsloze gezichten
voegen zij zich bij hun landgenoten.
Alleen tegen de muren is nog
plaats. Schoenen en sandalen wor
den uitgetrokken, zittend proberen
zij hun ongerustheid voor even te
verdommelen. Een lijkbleek, beeld
schoon meisje van naar schatting
vier jaar valt staande tegen haar
moeder in slaap.
Doodschieten
Een jonge Kuwayti, in een kostbaar
westers pak en met veel goud aan
zijn vingers en rond de polsen, zegt
dat hij vanuit Engeland zonder suc
ces heeft geprobeerd zijn familiele
den op het platteland van Kuwayt
aan de telefoon te krijgen. Wanhoop
en woede strijden in zijn woorden
om een eerste plaats: "Dat zwijn uit
Irak, iemand moet hem doodschie
ten voor hij nog meer ellende aan
richt. Iemand moet het doen, en al
zou het mijn leven kosten, ik zou
het willen doen."
Even keert de betrekkelijke rust
weer. Dan wordt de verslaggever,
het is twee uur in de nacht plaatse
lijke tijd, ruw bij een arm gevat.
Drie man in uniform, hun linker
hand demonstratief op de geschou
derde karabijn, staan achter hem.
Meekomen, bitst het donkere ge
zicht onder de pet met de meeste
lauwertjes. Zonder veel plichtple
gingen wordt de verslaggever naar
Gate 6 geduwd, de protesten zijn
aan dovemansoren gericht.
De opdracht om in het gereed
staande vliegtuig terug naar Lon
den te stappen wordt nog voor hij
volledig is uitgesproken vervangen
door een wel zeer persoonlijke be
geleiding tot in het toestel. Moppe
rend haalt de jongste van het trio
alsnog het paspoort per slot wa
ren het Nederlanders die vier jaar
geleden die schitterende autobrug
tussen Bahrayn en het vasteland
van Saudiarabië bouwden. De
spreekwoordelijke gastvrijheid en
on-oosterse tolerantie van de
Bahraynezen hebben deze nacht
door de aanval op hun broeders in
Kuwayt plaats moeten maken voor
een vliegtuigdeur, die met een
dreun dichtvalt.
Wapenleveranties opgeschort:
Polen
Tsjechoslowakije
China
Italië
Sovjetunie
(Frankrijk had leveranties reeds opgeschort vanwege onbetaalde reke
ningen)
Bevriezing Kuwaytse en/of Iraakse tegoeden:
Japan
Noorwegen
Zwitserland
Verenigde Staten
België
Groot Brittanië
Denemarken
Frankrijk
Italië
Luxemburg
Nederland
Spanje
West-Duitsland
Ierland
Griekenland
Portugal
Olie-embargo:
Japan
Verenigde Staten
België
Denemarken
Groot Brittanië
Frankrijk
Italië
West-Duitsland
Ierland
Luxemburg
Nederland
Portugal
Spanje
Griekenland
Kuwayt genoot in verleden Turkse en Britse 'bescherming'
LONDEN Kuwayt, dat anno 1990
de rijkste stad ter wereld is, was
tweeëneenhalve eeuw geleden niet
meer dan een schamele nederzet
ting. Het enige stenen gebouw was
een oud fort en de paar duizend Ara
bieren die zich er gevestigd hadden,
woonden naar nomadisch voor
beeld in tenten.
Maar terwijl het grootste deel van
Arabië nog honderd vijftig jaar in
bittere armoede gedompeld bleef,
kwam het nietige Kuwayt al vrij
vroeg tot relatieve bloei. Het hand
jevol Arabieren dat zich begin 1700
bij het oude fort (in het Arabisch:
Kuwayt) genesteld hadden, hadden
geen betere plek kunnen uitkiezen.
Kuwayt bleek strategisch gelegen
te zijn aan de handelsroute van de
grootste maritieme natie uit de 18de
en 19de eeuw, Engeland.
Reeds in 1760 lag er in de haven
van Kuwayt een vloot van 800
dhows (Arabische kustvaartuigen)
afgemeerd, en vanaf dat moment
groeide de betekenis van Kuwayt
als havenstad. In 1776 bezetten de
Perzen Basra (nu in Irak gelegen),
waarna de Britten besloten dat Ku
wayt hun voornaamste overslag
plaats aan de Golf zou worden. Voor
de Kuwayti was dat, gezien de
groeiende betekenis van de Britse
Oostindische Compagnie, geen on
aardig vooruitzicht.
Het grootste deel van de negen
tiende eeuw waren de Britten heer
en meester in de Perzische Golf,
maar tegen het jaar 1890 begon aan
die suprematie een einde te kómen.
De Turken breidden het Ottomaan
se Rijk in oostwaartse richting uit,
de Fransen naderden via Afrika, de
Russen probeerden vla Perzië het
ideaal van een veilige zeehaven te
realiseren, en de Duitse keizer Wil
helm begon aan een spoorlijn naar
Baghdad en Kuwayt te werken. De
decennia-lange stabiliteit, gedic
teerd door de vuurkracht van de
Britse 'royal navy', kwam ten einde.
Onhandig
De toenmalige emir was rond 1890
zo onhandig om de Turken te steu
nen bij hun gebiedsuitbreiding.
Weliswaar wist hij daardoor enige
belastingvoordelen te behalen, het
betekende ook het einde van Ku
wayt als zelfstandige natie. De
Turkse sultans, die hun gebied
gaarne in overzichtelike stukken in
deelden, begonnen Kuwayt te be
schouwen als een deel van het Otto
maanse Irak. Het is dit stukje ge
schiedenis dat de huidige heerser in
Baghdad, Saddam Husein, zich
vooral herinnert.
Erg lang hebben de Turken overi
gens niet de voet tussen de deur ge
had in Kuwayt, want reeds in 1896
werd de emir vermoord (door zijn
broer). De nieuwe emir sloot vervol
gens drie jaar later een verdrag met
de Britten, waarbij de laatsten zich
verplichtten om hun vloot te laten
opstomen als enige buitenlandse
macht plotseling een warme be
langstelling voor het landje zou
gaan tonen.
Het was deze Britse bescherming
die Kuwayt lange tijd behoedde
voor annexatie door Irak. In juni
1961 voelde de koninklijke familie
zich sterk genoeg om de eerste wan
kele stappen te zetten op de weg
naar onafhankelijkheid. Het ver
drag met Engeland werd opgezegd.
De toenmalige heerser van Irak,
die eveneens als de huidige een mi
litair uniform draagt, vond deze
stap van de Kuwaytse emir buiten
gewoon vermetel. Prompt herinner
de hij de emir eraan dat in nog niet
zo lang vervlogen tijden Kuwayt bij
Irak had gehoord, en om het geheu
gen van de Kuwayti's wat op te fris
sen nam het Iraakse leger posities in
bij de gemeenschappelijke grens.
Als de Britten niet in datzelfde
jaar hun vloot hadden gestuurd,
had Saddam Husein Kuwayt hele
maal niet hoeven bezetten.
Toen ik weer buiten liep, zongen
de vogels in de bomen en op de zon
overgoten Achterburgwal speelde
een straatorgel 'Op de Amsterdamse
Grachten'. Toen begon ook het carri-
llon van de Oude Kerk te pelen; Ber
gen op Zoom Houdt u Vroom. Ik
neuriede mee en voelde me als herbo
ren; alsof ik niet al dagenlang in
touw was, vrijwel zonder slaap, met
slecht voedsel, drank en te veel siga
retten. Integendeel, ik voelde me als
na een wandeling in de bergen, moe
maar voldoen en op een speciale ma
nier volkomen uitgerust. (Vroeger
had ik aan alpinisme gedaan; ik
was lid geweest van een vereniging
en ging klimmen in Zwitserland en
Frankrijk, maar daar was ik mee
gestopt omdat Lizzy hoogtevrees
had.)
Mijn verrukkelijk escapade met
de jeugdige sataniste had overigens
niet het beoogde resultaat gehad: ik
wist nog steeds niet wat er bij Karin
de Leeuw was gebeurd. Ik was dus,
vermoedelijk, niet geblokkeerd. Na
tuurlijk was ik onschuldig. Zoals
Bettie al beloofd had, was ik inder
daad met angst kwijt. Ik voelde me
EEN AVONDJE STAPPEN
niet langer de hoofdverdachte in een
obscure moordzaak en zag volko
men duidelijk wat me te doen stond:
ik moest met de twee resterende per
sonen in Karin's boekje contact op
nemen, ze uithoren, dan zo snel mo
gelijk een goede advocaat zoeken en
samen met hem naar de politie
gaan. Als ik nu uit eigen beweging
met de politie ging praten liep ik de
kans niet te kunnen bewijzen dat ik
onschuldig was.
Het was maar goed dat Lizzy er
niet was, wat zou die onder deze om
standigheden een blok aan mijn
been zijn geweest... Toen bedacht ik
dat ik nooit in die situatie beland
zou zijn als zij niet op reis was ge
gaan en ik moest lachen. Ik voelde
me uitstekend zonder haar gemop
per 's ochtends, Lizzy had een ver
schrikkelijk ochtendhumeur dat pas
in de loop van de middag optrok, en
zonder haar geklaag iedere avond
dat ze niet kon slapen. Wat m'n
natje en droogje betrof! koken kon ze
niet en omdat ze alleen restaurants
vertrouwde die in de Avenue waren
besproken, bespaarde haar afwe
zigheid mij ook veel geld.
Ik kon eindelijk weer 'es doen en
laten wat ik wilde, ook al was ik dan
in dit krankzinnige, alle proporties
te buiten gaande avontuur terecht
gekomen. Eindelijk werd die dode
lijk saaie rust van een huwelijk dat
maar door sudderde en een loop
baan die al tot het pensioen was uit
gestippeld, eens doorbroken.
Achteraf leek, wat er die avond
bij Moniek en Karin was gebeurd,
zo onwaarschijnlijk, zo irreëel, dat
ik soms het gevoel had in een ver
haal rond te lopen. Ik had eens een
boek geleen waarin de hoofdper
soon, een invalide man, wakker
werd in zijn eigen bed naast een on
bekend lijk. Die man wist absoluut
niet meer wat er met hem gebeurd
was en wat hij de dag daarvoor ge
daan had en in de rest van het boek
was hij bezig om dat uit te zoeken;
intussen beleefde hij allerlei nieuwe
avonturen. Het was een adembene
mend verhaal dat je door merg en
been ging. Nu was mij precies het
zelfde overkomen, alleen was het
niet in mijn eigen bed gebeurd.
En het wonderlijkste van alles
was nog dat ik me voor het eerst
sinds lange tijd weer opgewekt en
vrolijk voelde. Maar dat had na
tuurlijk ook te maken met de aan
trekkelijke jongedame met wie ik zo
juist op zo'n vrijmoedige manier
kennis had mogen maken en wier te
lefoonnummer ik als een jachttrofee
in mijn adressenboekje bewaarde.
Thuis nam ik een douche en ik ver
kleedde me. Daarna dronk ik een
paar koppen sterke, zwarte koffie
met whisky en ik bakte een paar eie
ren die ik in de ijskast vond. Terwijl
ik achter de spetterende pan stond
ging de telefoon, Dat zal Bert zijn,
dacht ik, en het was ook zo.
"Bert, ouwe jongen! Wat kan ik
voor je doen?"
Hij was even stil en zei toen met
geknepen stem: "Hoe staat het er
mee, Max?"
"Met mijn onderzoek? Nou...het
vordert. Ik heb je veel te vertellen.
Mij persoonlijk gaat het uitstekend.
En jij?"
"Wat klinkje vrolijk", zei hij ach
terdochtig.
"Ja, daar heb ik alle reden toe.
Man, ik ben vanochtend zo ver
wend".
"Wat dan, door wie? Wat is er ge
beurd?", vroeg hij ongerust.
"Ja...dan had je maar mee moeten
gaan", plaagde ik.
"Kan ik even bij je langs ko
men?", vroeg hij timide.
"Gezellig, beste kerel".
GEESTELIJK LEVEN
VATICAANSTAD (CIC/AFP/ANP) - Wie de stem van paus Johannes
Paulus II wil horen, hoeft slechts naar de telefoon te grijpen. Gelovigen
uit de hele wereld kunnen dagelijks luisteren naar een andere bood
schap en steunen daarmee ook nog zijn werk.
De twee minuten durende toespraakjes van de paus zijn in het En
gels, Italiaans en Spaans te horen. Het Vaticaan heeft hiervoor een
overeenkomst gesloten met het Britse bedrijf Global Telecom, dat er
volgens eigen zeggen zelf financieel niet beter van wordt.
Wie vanuit Nederland 09-611-411-611 draait, krijgt eerst een Engels
sprekende man aan de lijn die, met luide orgelmuziek op de achter
grond, aankondigt dat de beller op deze wijze zijn sympathie toont voor
het werk van de paus. De opbrengst van het telefoongesprek is be
stemd voor de 'apostolische zending' van Johannes Paulus, waarondei
ook zijn vele buitenlandse reizen moeten worden gerekend.
Gemoederen in Zuid-Afrika verhit
JOHANNESBURG (ANP) -
In Zuidafrikaanse theologen-
kring worden dezer dagen fel
le discussies gevoerd. Inzet
vormen de uitspraak van bis
schop Tutu, dat geestelijken
politiek neutraal moeten blij
ven, en de uitlating van com
munistenleider Slovo, dat als
Jezus nu op aarde had rond
gelopen hij de gewapende
strijd zou hebben gesteund.
Desmond Tutu had met verve het
besluit van de anglicaanse syno
de verdedigd, dat geestelijken
zich uit de actieve politiek moes
ten terugtrekken om zich in hun
werk geheel te concentreren op
gerechtigheid en vrede. Sman-
galiso Mkathshwa van het Insti
tuut voor Contextuele Theologie
vond dat een inbreuk op de vrij
heid van de geestelijke en nam
het Tutu bovendien kwalijk dat
hij de neutraliteit zocht.
De nieuwe woordenstrijd
wordt gevoerd door secretaris dr.
Frank Chikane van de Raad van
Kerken en de conservatieve pink
stervoorganger Ray McCauley,
die zich inmiddels heeft verze
kerd van de steun van synode
voorzitter dr. Johan Heyns van de
blanke Nederduitse Gerefor
meerde Kerk.
Aanleiding vormde een opmer
king van Joe Slovo, voorman van
de communistische partij, tijdens
de heroprichtingsvergadering
van zijn partij. Als Jezus op dit
moment in Zuid-Afrika was, zou
hy zich hebben aangesloten bij de
bevrijdingsbeweging, zei Slovo
een week geleden.
McCauley vond Slovo's uitla
ting ongepast. Politieke verkla
ringen, verpakt in bijbelse ter
men, kunnen gemakkelijk leiden
tot een godsdienstoorlog, aldus
de voorganger, die de communis
tische partij opheldering vroeg
over haar standpunt over gods
dienstvrijheid. Tevens riep hij
ANC-leider Mandela, ook promi
nent aanwezig bij de heroprich
ting van de partij, op duidelijk te
maken wat hij van het christen
dom vindt.
De pinkstervoorganger kreeg
meteen bijval van prof. Heyns,
maar werd geattaqueerd door
Chikane, die het voor Slovo op
nam. Blanke christenen kunnen
beter berouw tonen over hun ja
renlange wrede onderdrukking
van de zwarte bevolking dan zich
te storten in de strijd tegen het
'rooi gevaar', aldus Chikane.
De verklaringen van McCauley
en Heyns maken volgens Chika
ne duidelijk dat de ervaringen
van zwarte christenen in Zuid-
Afrika radicaal anders zijn dan
die van de blanken. "Wij hebben
geen ervaring met communisti
sche onderdrukking en aanvallen
op ons geloof uit die hoek. Wij
hebben te maken met onderdruk
king door blanken die zeggen
christen te zijn".
"Geen enkele communist
rechtvaardigde apartheid. Het
waren de christenen die een theo
logische rechtvaardiging ontwik
kelden voor een onmenselijk,
slecht en racistisch apartheids
systeem". De zwarten hebben al
tijd kunnen rekenen op de solida
riteit van blanke communisten,
terwijl blanke christenen steun
pilaar van het apartheidssysteem
waren, aldus Chikane.
Chikane: ...niet communisten,
maar christenen bedachten
apartheid... <foto AP>
Rk catechismus
weer toegestaan
in Poolse klassen
WARSCHAU (AFP-DPA) - De
rooms-katholieke catechismus
keert terug op de Poolse scholen.
Vanaf het nieuwe schoolseizoen
is het rooms-katholieke gods
dienstonderwijs, dat in de jaren
vijftig werd verboden, weer toe
gestaan, zo werd dit weekeinde
bekend gemaakt.
De maatregel is voorgesteld door
een gezamenlijke commissie van
de regering en de Rooms-Katho-
lieke Kerk. In kringen van rooms-
katholieke leken en van andere
geloofsrichtingen is het besluit
slecht gevallen, omdat men daar
een te grote invloed van de RK
Kerk vreest. Ongeveer 90 procent
van de 38 miljoen Polen is rooms-
katholiek.
De catechismuslessen zijn fa
cultatief en kunnen alleen wor
den gegeven als de ouders daar
mee akkoord gaan. De regering
zal er voor zorgen dat de maatre
gel geen onverdraagzaamheid op
roept, aldus vice-minister Anna
Radziwill van onderwijs. Het
godsdienstonderwijs zal in over
eenstemming zijn met de univer
sele waarden van de katholieke
ethiek en met de geest van de ver
klaring van de rechten van de
De rooms-katholieke bisschop
pen eisten in juni de herinvoering
van het godsdienstonderwijs.
"Terugkeer van de catechismus
op de scholen is niet meer, maar
ook niet minder dan een herstel
van de schade die het totalitaire
systeem aan de samenleving
heeft toegebracht", zo schreven
zij.
De ongeveer een miljoen ortho
doxe en enige duizenden protes
tantse christenen vrezen door de
nieuwe maatregel 'grote psychi
sche druk' op hun kinderen. "De
school is neutraal en moet dat
blijven", benandrukte de ortho
doxe metropoliet Bazyli.
Ds. Kruis gaat
in beroep tegen
kerkelijke ban
ROSMALEN (ANP) - De afge
zette christelijke gereformeerde
predikant drs. Joh. Kruis is in be
roep gegaan tegen de kerkelijke
ban die de kerkeraad van Den
Bosch begin dit jaar over hem
heeft uitgesproken. Hij eist op
heffing van de ban en herstel in
alle kerkelijke functies.
Kruis (55) heeft beroep aangete
kend bij de particuliere synode
van het Oosten, waaronder Den
Bosch valt. Hij moet lange tijd op
een reactie wachten, omdat de sy
node pas in mei 1991 bijeenkomt.
Kruis verwacht overigens niet dat
de synode de kerkeraad zal terug
fluiten.
"Ik weiger de dingen die fout
zijn als juist te accepteren. Ik wil
niet mijn leven lang rondlopen
met de beschuldiging dat ik ket
terijen heb verkondigd", aldus de
ex-predikant. Hij voelt zich
"maatschappelijk en kerkelijk
volledig uitgeschakeld".
Kruis werd op 15 februari dit
jaar in de ban gedaan, hetgeen be
tekent dat hij werd afgesneden
van de christelijke gemeenschap.
In 1984 werd hij als predikant af
gezet, omdat hij een foutieve leer
over de verzoening zou preken en
bovendien 'persoonlijke zonden'
zou hebben gepleegd. Hij heeft
sindsdien drie rechtszaken ge
voerd, onder meer om boven tafel
te krijgen waarom hij nu precies
is afgezet.
Kruis eist van de particuliere
synode eveneens dat de classis
(regionale kerkvergadering)
wordt gedwongen te reageren op
het bezwaarschrift en de vijf brie
ven die hij verzond. "De classis
doet net of ik niet besta", aldus de
ex-predikant, die de beschuldi
gingen van kerkeraad en classis
altijd ontkend heeft.
Beroepingswerk
Hervormde Kerk: beroepen te Mids-
land en Hoorn (Terschelling) R. J. Im-
mink Langezwaag (part-time); aange-
Breda mw. F. J. Vrijlandt-
Postma aldaar.
Gereformeerde Gemeenten: be
dankt voor Hoogeveen R. Bogaard
Leiderdorp, voor Hoofddorp P. van
Ruitenburg Meliskerke, voor Meeu
wen J. Mijnders Veenendaal, bedankt
voor Eindhoven C. Harinck Oostka-
pelle.
Geref. Gemeenten in Nederland: be
dankt voor Rhene J.Roos Chilliwachk
(Can.).
Nederlandse Protestanten Bond:
aangenomen naar Aalten mw. J. v.d.
Wijk-Janmaat Dieren.
