M-Oosten
zwijgt over
aanval Irak
Grenzeloze hebzucht van Hussein breekt Kuwayt op
De Stasi houdt uitverkoop:
van telelens tot damesslipje
Egypte dreigt
PLO met actie
Jeltsin: alternatief
unie-verdrag maken
Bush: Leger VS kwart kleiner
DDR-premier: gezamenlijke
verkiezingen al in oktober
VRIJDAG 3 AUGUSTUS 1990
BUITENLAND
PAGINA 7
DEN HAAG/TEL AVIV (GPD/ANP) - De Iraakse invasie
in Kuwayt heeft in de Arabische wereld voor totale verwar
ring gezorgd. Officiële commentaren waren gisteravond
nog altijd niet beschikbaar, al was wel duidelijk dat een
groot deel van de bevolking van landen als Egypte en Jor
danië met de Iraakse actie sympathiseert.
Van onze correspondent
Hans Hoogendijk
OOST-BERLIJN - "Deze stasi-laar-
zen koop ik. Daar hebben ze ons
veertig jaar mee vertrapt en nou
gaan ze bij mij aan de muur". De 47-
jarige Oostberlijnse monteur Karl
wordt voor 35 westmarken eigenaar
van een paar originele stasi-laarzen.
Net als honderden andere Oost
en Westberlijners had hij via via ge
hoord dat er in een hal in de Oost
berlijnse Magdalenenstraat 'iets aan
de gang was'. Zijn speurtocht werd
beloond. Het Comité dat de ontbin
ding van het ministerie voor staats
veiligheid controleert, verkoopt in
de vroegere vergaderzaal van de
luistervinken 'objecten' uit het bas
tion van de eens almachtige stasi
minister Erich Mielke. Buiten duidt
niets op deze brisante rommel
markt. Maar de volhouder komt aan
zijn trekken: rijen tafels die door
zakken onder de stasiprullen.
Tegen de wanden tientallen pa
piervernietigers. Prijs: 110 DM. Ze
moeten de laatste dagen voor de val
van het regime bijna roodgloeiend
hebben gestaan, want de stasi had
een heel verleden te vernietigen.
Maar de man van het burgercomité
verzekert dat ze het nog doen. Iets
verderop kisten vol bureauventila
toren, 'made in de GDR'.
Iedereen die wel eens een offi
cieel Oostduitse bureau heeft ge
zien, kent die kleine, venijnig zoe
mende apparaatjes. Twee mark
voor de liefhebber. "Een topper, ze
ker nu het zo heet is", zegt Hans van
het Burgercomité. Dat geldt hele
maal voor de stasi-bandredcorders
merk Uher. De meeste lopen na
twintig jaar afluisteren nog steeds
prima. Hier gaan ze weg voor ruim
tweehonderd gulden. Eén Westber-
lijner: "Een stuk Muur wilde ik niet
hebben, dit is veel origineler".
Souveniijagers en huisvrouwen
gaan er met stasi-eierdopjes, verzil
verde gebaksvorkjes, thermoskan-
nen en de beruchte zwarte pseudo-
diplomatenkoffertjes vandoor. Ech
te kenners buigen zich over de ge
weldige telelenzen, waarmee de sta-
si-agenten de 'vijand' vastlegden op
de eveneens te koop zijnde ORWO-
filmpjes. Ze proberen en taxeren
film- en fotocamera's.
Een paar anderen slepen manden
vol kabels, stekkers en platenspe
lers ('licht beschadigd' of 'iets voor
een knutselaar') mee naar huis. Be
jaarde zwart-wit tv-toestellen kun
nen voor tien tot twintig mark in de
Trabbi of pas gekochte westerse au
to worden geladen.
Een jonge Westberlijner wil de
Oostduitse vlag met passer en sik
kel kopen, die de hal siert. "Nee, die
blijft hangen tot de uitverkoop
voorbij is. Hoe lang dat nog duurt?
Dat weet ik niet. We krijgen elke
dag nieuwe spullen. Zo kwam er
pas geleden een hele lading damess
lipjes binnen. Waar die vandaan
kwamen, weet niemand, maar ze
waren zo weg. En als je een vlag wilt
hebben, ga dan naar het Textiel-
kombinat. Daar hebben ze er nog
duizenden met echtheidscertifi
caat".
Erich Mielkefhad er een jaar gele
den zelfs in zijn ergste nachtmerrie
niet van kunnen dromen dat zijn in
ventaris nu voor een appel en een ei
aan het zo lang geknechte volk
wordt verkocht. Niet alleen Mielkes
onderdrukkingsappraat wordt uit
verkocht. Ook de Nationale Volks
Armee ruimt de magazijnen leeg.
Het dagelijks slinkende leger moet
materiaal kwijt. De telefoon staat
niet meer stil, meldt het ministerie.
Jeeps, rijdende werkplaatsen, op
leggers en veldkeukens, allemaal
met NAV-garantie. Mensen die uit
gekeken zijn op de vierwiel-aange-
dreven Japanse country-wagens,
kopen nu een olijfkleurige Russi
sche legerjeep (top ruim 130) of de
terrein-uitvoering van de Trabbi, de
P-601, met open dak voor een kleine
twee mille.
Water verspillen
in Vlaanderen:
boete of de cel in
BRUSSEL (ANP) - De inwoners
van de vier Vlaamse provincies
West- en Oost- Vlaanderen, Vlaams-
Brabant en Limburg is verboden
ook maar één druppel leidingwater
te verspillen. Wie zich niet aan het
gebod houdt, loopt de kans zich een
forse geldboete of zelfs een gevan
genisstraf (van acht tot veertien da
gen) op de hals te halen.
De inwoners mogen geen leiding
water meer gebruiken voor het
sproeien in tuinen, het boenen van
de straat, het wassen van auto's en
het vullen van particuliere zwemba
den en vijvers. Bedrijven mogen
geen water gebruiken als dat niet
absoluut noodzakelijk is voor het
produktieproces. De hittegolf
dreigt een schaarste aan leidingwa
ter te veroorzaken.
Kuwayt, zo viel te horen, heeft Irak
schade berokkend door de olieprijs
te drukken. Bovendien is het een
bondgenoot van de Verenigde Sta
ten, die een haatcampagne voeren
tegen Irak en die Israël militair steu
nen. Uit verklaringen van parle-
menstleden blijkt dat de regering
van Jordanië van te voren op de
hoogte was van de Iraakse invasie
plannen.
Woesdagavond belegde de
Jordaanse premier Mudar Badran
een besloten zitting van het parle
ment, waarbij hij de indruk gaf dat
Irak op het punt stond Kuwayt bin
nen te vallen. "Ik ben er zeker van
dat de premier, die net is terugge
keerd van een bezoek aan Bagdad
en Kuwayt, wist van de invasieplan
nen. De briefing voor het parlement
was bedoeld om ons voor te berei
den", aldus een van de parlement
sleden die de zitting bijwoonde.
Jordanië verkeert in een moeilij
ke positie. Het steunde de klacht
van Irak over Kuwayt, maar maakt
zich nu ernstig zorgen over de
agressiviteit van president Saddam
Hussein. In het Golfgebied wonen
ongeveer een miljoen Jordaniërs,
van wie 200.000 in Kuwayt.
Egypte verkeert in een soortgelij-
TEL AVIV (GPD) - Egypte zal
'drastische maatregelen' nemen als
de PLO niet onvoorwaardelijk af
stand neemt van een aanval op de
regering van president Mubarak.
Volgens de hoofdredacteur van het
semi-officiele dagblad 'Al-Ahram',
die het ultimatum gisteren publi
ceerde, heeft president Mubarak
zich bij zijn acties steeds laten lei
den door de belangen van de Pales-
tijnen.
In het jongste pamflet van het lei
derschap van de opstand in de door
Israël bezette gebieden, wordt Mu
barak omschreven als een marionet
van de Verenigde Staten. De Ameri
kaanse regering zou de nieuwe "ra
cistische regering" van Israël heb
ben beloond door "haar marionet in
de Arabische wereld te mobiliseren,
het regime Mubarak, de man achter
Camp David, die zijn best doet een
rol te spelen als gehoorzame die
naar van de Amerikaanse Tegering".
Volgens'Al-Ahram' weigert
Egypte te geloven dat dergelijke
"onjuiste en subjectieve" verklarin
gen kunnen zijn afgelegd door enig
"verantwoordelijk Palestijns leider
schap" en zeker niet door "een na
tionaal leiderschap in de bezette ge
bieden waarvoor we veel eerbied
hebben en dat we steeds hebben ge
steund"..
Buitenland kort
Rebellen
De zwarte moslimrebellen die zich
woensdag hebben overgegeven aan
het leger na een couppoging op
Trinidad en Tobago, zullen terecht
moeten staan voor moord, ontvoe
ring en verraad. Bij een veroorde
ling kan dit de doodstraf door op
hanging betekenen. Dit heeft een
regeringswoordvoerder donderdag
in Port of Spain verklaard. Bij de
couppoging kwamen zeker 30 men
sen om het leven.
Uitgeleverd
De Oostduitse autoriteiten hebben
gisteren de 40-jarige Westduitse Sil-
ke Maier-Witt, die ervan wordt ver
dacht lid te zijn van de Westduitse
terroristische Rote Armee Fraktion
(RAF), per helikopter overgebracht
naar West-Duitsland. Maier-Witt
werd op eigen verzoek uitgeleverd.
Zij wordt verdacht van betrokken
heid bij de moord op de Westduitse
industrieel Hans Martin Schleyer in
1977.
Grensverkeer
De regering van Zuid-Korea geeft
vanaf half augustus aan iedereen
toestemming de grens tussen de
beide Korea's, via de plaats Pan-
munjom, te passeren. Dit heeft de
Zuidkoreaanse minister van natio
nale eenwording, Hong Sul-C hul,
gisteren gezegd. Seoel stelt als eni
ge voorwaarde dat de regering in
Noord-Korea de garantie geeft deze
1 te laten terugkeren.
ke positie. Op het moment van de
invasie vergaderden in Cairo de mi
nisters van buitenlandse zaken van
de islamitische landen. Buiten de
deur protesteerden tientallen Ku-
wayti's, die van de deelnemers
steun verlangden voor hun land.
Maar Egypte, noch een van de ande
re aanwezigen, wilde commentaar
geven. Wel lijkt er ruime steun voor
een voorstel van Syrië voor een
spoedconferentie van Arabische
staatshoofden, het middel tegen al
le kwalen in de Arabische wereld.
Officiële Egyptische reacties wa
ren er tot gisteravond niet. Egypte is
door een samenwerkingsverdrag
met Irak verbonden, maar de lei
ders van de twee landen verschillen
sterk in hun opvatting over de poli
tiek van Amerika en Israël.
Het enige Arabische land waar
geen verwarring heerste was Irak.
Daar beroerden automobilisten gis
teren uitbundig hun claxons om de
overwinning op Kuwayt te vieren.
En de Iraakse televisie kwam met
een serie verse propaganda-leuzen:
'Lang leve de Kuwaytse patriotti
sche en nationale rebellen' en 'Lang
leve de handen die het spionnen-
nest omkeerden op het hoofd van
de. verraders'.
De Israëlische minister van de
fensie Arens verklaarde gisteren
dat Hussein, "de Hitler van van
daag", een "gevaar is voor de hele
wereld, niet alleen voor Israël". Hij
verwees naar de recente dreigemen
ten aan het adres van Israël.
De grote fracties in de Tweede
Kamer veroordelen de Iraakse inva
sie eensgezind, maar verschillen
van opvatting over wat er nü moet
gebeuren. D66 vindt dat Nederland
moet pleiten voor een algehele Eu
ropese handelsboycot van Irak tot
dat alle Iraakse troepen uit Kuwayt
zijn vertrokken. De landen van de
Europese Gemeenschap hebben
gisteren de aanval
deeld.
Apen brengen
malaria over
RIO DE JANEIRO (GPD) -
Apen blijken ook malaria te
kunnen overbrengen op men
sen. Dat blijkt uit een uitvoerig
onderzoek van de afdeling en
tomologie van de Oswaldo Cruiz
Stichting (Fiocruz), het bekend
ste medisch onderzoeksinsti
tuut in Brazilië. De wetenschap
pers ontdekten in het Amazone
gebied een nieuwe malariapara
siet in het bloed van apen die
ook besmettelijk is voor men-
Tot nu toe werd aangenomen
dat malaria slechts kon worden
veroorzaakt door twee parasie
ten, de vivax en de faciparum.
Nu blijkt er een derde parasiet te
zijn, de brasilianum. Die komt
in het bloed van apen voor en
kan via een insektebeet van aap
op mens worden overgebracht.
ASPEN/WASHINGTON (AP) - De
Amerikaanse president George
Bush heeft gezegd dat hij voor 1995
de strijdkrachten met een kwart wil
verminderen. De Senaat heeft giste
ren de aankoop van twee B-2 bom
menwerpers in het komende «begro
tingsjaar goedgekeurd, maar wil
wel dat eerst een aantal proeven
wordt uitgevoerd voordat een deel
van het aankoopbedrag kan worden
gebruikt.
Bush zei gisteren in Aspen tijdens
een belangrijke defensietoespraak
dat de Amerikaanse strijdkrachten
binnen vijf jaar met 25 procent ver
minderd kunnen worden, maar hij
waarschuwde tevens dat de Iraakse
invasie in Kuwayt aantoont dat de
wereld gevaarlijk blijft. Reden
waarom de Amerikaanse strijd
krachten niet mogen verzwakken.
Bush zei dat het leger dan wel wordt
ingekrompen, maar dat dat niet be
tekent dat de VS niet meer zullen
kunnen reageren op wereldwijde
bedreigingen als terrorisme, gijze
lingszaken en "onvoorspelbare
heersers".
Bush legde zich in Aspen voor het
eerst vast op de reductie van het
Amerikaanse leger met 25 procent.
De VS hebben momenteel 2,1 mil
joen militairen. De inkrimping met
een kwart brengt volgens Bush de
strijdkrachten op het laagste niveau
sinds 1950. De mogelijkheid van de
inkrimping was eerder geopperd
door de Amerikaanse minister van
defensie Dick Cheney en door gene
raal Colin Powell, de voorzitter van
de verenigde chefs van staven.
De Amerikaanse president noem
de in zijn toespraak met name de
democratisering van Oost-Europa
als reden waarom de inkrimping
van de strijdkrachten van de VS
mogelijk is. De kans van een Sovjet
invasie in West-Europa noemde hij
kleiner dan op welk ander moment
in de Koude Oorlog dan ook. Door
de gebeurtenissen in Oost-Europa
heeft het Warschaupact volgens
Bush geen militaire betekenis
MOSKOU (DPA/AFP) - De presi
dent van de Russische Federatie,
Boris Jeltsin, heeft aangekondigd
een alternatief unie-verdrag te pre
senteren voor het door Sovjet-presi
dent Michail Gorbatsjov opgestelde
verdrag. Jelstin stelt dat de Sovjetu
nie een gemeenschap moet
Huisvestingsplan
voor Sovjet-joden
door kabinet Israël
JERUZALEM (AP) - Het Israëli-
sche kabinet heeft gisteren zijn
goedkeuring gehecht aan een plan
van premier Yitzhak Shamir voor
de huisvesting van de vele tiendui
zenden Sovjet-joden die reeds in Is
raël zijn gearriveerd of nog worden
verwacht. In totaal zullen 20.000 ca
ravans en prefab-huizen worden ge
ïmporteerd.
Het plan van Shamir was een
compromis bedoeld om een einde
te maken aan een conflict tussen
minister van huisvesting Ariel
Sharon en diens collega van financi
ën Yitzhak Modai. Met Sharons
voorstel voor de huisvesting van de
nieuwkomers uit de Sovjetunie was
een bedrag van ruim 25 miljard gul
den gemoeid, over een periode van
vijfjaar, hetgeen door Modai veel te
duur werd gevonden. Met het plan
van Shamir is een bedrag van naar
schatting 980 miljoen gulden ge
moeid.
van soevereine staten op basis van
een confederatie.
"Wij, in Rusland, zyn van plan
twee of drie zaken aan het centrum
te delegeren, zoals de verdediging
en de veiligheidsvraagstukken".
Het leger krijgt in de optiek van de
radicale Russische leider een "bij
zondere status" en een "bepaalde
omvang". De staatsveiligheids
dienst KGB moet een "organisatie
worden ter bescherming van de
mensenrechten".
Volgens Jeltsin zal een bilateraal
akkoord tussen de regeringen van
Letland en de Russische federatie
rond zijn, voordat een nieuw unie
verdrag wordt gesloten. "Deze over
eenkomst zal de basis vormen van
onze betrekkingen ongeacht de re
latie tussen Letland en het centrum
en staat los van een deelname van
Letland aan een nieuw unie-ver
drag", aldus Jeltsin.
Letland, Estland en Litouwen be
schouwen zich niet langer meer als
deel van de Sovjetunie en wensen
dan ook niet betrokken te worden
bij de uitwerking van een nieuw
unie-verdrag.
Dit door president Gorbatsjov
aangekondigde verdrag zal volgens
Grigori Rebenko, een lid van de pre
sidentiële raad, in september aan
het parlement van de Sovjetunie
worden voorgelegd.
Volgens een hoge vertegenwoor
diger van het Hongaarse ministerie
van buitenlandse zaken is zijn rege
ring van plan relaties aan te knopen
met republieken die zich hebben af
gescheiden van de Sovjetunie.
OOST-BERLIJN (DPA) - De Oost
duitse premier Lothar de Maizière
heeft vandaag voorgesteld de geza
menlijke Duitse verkiezingen te
vervroegen. In plaats van op 2 de
cember zouden ze volgens hem al
op 14 oktober moeten plaatsvinden.
De Maizière deed zijn voorstel kort
voordat de twee Duitse staten de
ontwerptekst zouden bekendma
ken voor een verdrag, waarin de sa
mensmelting van de juridische en
politieke stelsels van Oost- en West-
Duitsland is geregeld. Dit verdrag
moet dan de weg vrijmaken voor
verenigde verkiezingen.
Lange rijen
auto's voor de
grensovergang
tussen Polen en
de Sovjetunie
bij MedycaDe
Sovjets hebben
het grensverkeer
tussen beide lan
den drastisch
aan banden ge
legd en doorzoe
ken auto's gron
dig, in een po
ging de almaar
toenemende
smokkel over en
weer aan ban
den te leggen.
Studentenleider
De gedetineerde studentenleider
Marian Munteanu zal worden vrij
gelaten, heeft de Roemeense procu
reur-generaal gisteren bekend ge
maakt. Munteanu werd medio juni
gearresteerd, nadat hij zwaar was
mishandeld door mijnwerkers die
de regering-Iliescu te hulp waren
gesneld in de strijd tegen de voort
durende demonstraties van opposi
tiegroepen. Het optreden van de
mijnwerkers en de arrestatie van de
studentenleider leidde tot een
storm vam kritiek in binnen- en bui
tenland.
TEL AVIV De geschiedenis
van Kuwayt lijkt op het leven van
een arme man die plotseling rijk
wordt en niet goed weet hoe hij zich
afpersers van het lijf moet houden.
Als 'nee' verkopen niet helpt, biedt
hij geld aan, als geld niet helpt zoekt
hij steun bij zijn vrienden. Maar on
afwendbaar komt de dag waarop
geld noch zogenaamde vriend
schappen hem meer kunnen red
den en hij berooid in de goot be
landt. Voor de Al Sabah dynastie in
Kuwayt was het gisteren zo ver.
De familie Al Sabah heeft Ku
wayt sinds het begin van de acht
tiende eeuw met vaste hand be
stuurd, maar de echte geschiedenis
van het sjeikdom begon eigenlijk
pas veertig jaar geleden, toen de
Golf te maken kreeg met een pijl
snel stijgende vraag naar olie. De
kleine gemeenschap van honderd
duizend Bedouïnen, vissers, zeelie
den en handwerkslieden, met een
kleine toplaag van handelaren (on
der wie de Sabachs) zag zich ge
dwongen deskundigheid en ar
beidskrachten uit het buitenland te
halen. In de jaren vijftig verdubbel
de de bevolking, in de volgende tien
jaar opnieuw. Nu telt Kuwayt zo'n
1,8 miljoen inwoners, maar slechts
veertig procent van hen heeft het fel
begeerde staatsburgerschap.
Sprookjes
Een beschrijving van het dagelijks
leven van de Kuwaytis klinkt als
een sociaal sprookje. Een hele gene
ratie is inmiddels opgegroeid in een
alles-is-gratis-cultuur. Onderwijs,
van peuterspeelzaal tot universiteit,
kost niets. In het buitenland stude
ren mag ook: de overheid betaalt
het studiegéld, de boeken, een toe
lage van drieduizend gulden per
maand en eenmaal per jaar een re
tourticket naar huis. Benzine kost
een paar dubbeltjes en electriciteit
vrijwel niets.
De sjeiks wonen in paleizen, de
ambtenaren in villa's met tien ka
mers en vier auto's voor de deur.
Niet minder dan zeventig procent
van de Kuwaytis is in dienst van de
overheid en wat zouden ze anders
moeten doen? De oudere generatie
kan in veel gevallen lezen noch
schrijven. De jongere is niet ge
wend werk te verrichten en flaneert
liever in de winkelgalerijen die de
Oosterse soek hebben vervangen.
Het echte werk in Kuwayt wordt
verricht achter de Dynasty-fagade,
op de olievelden, in de havens en de
raffinaderijen. Niet door de Kuway
tis, maar door de bijna zestig pro
cent van de bevolking die het onge
luk heeft een buitenlands paspoort
te bezitten. Zij vallen buiten het al-
les-is-gratis circuit, mogen geen on
roerend goed bezitten in Kuwayt en
betalen huizenhoge woonlasten.
Maar hun aanwezigheid heeft meer
bijgedragen aan de verandering van
de Kuwaytse samenleving dan de
olierijkdom op zichzelf. Overigens
heeft Kuwayt in de loop van de ja
ren tachtig een steeds strikter be
leid toegepast tegen de 'buitenlan
ders', vooral als gevolg van een re
cessie in de olie-economie. Hier ligt
een deel van de verklaring voor het
feit dat Saddam Hussein aanzienlij-,
ke steun geniet onder de 'massa's'
in de Arabische wereld, voor wie
het conflict tussen Irak en Kuwayt
een gevecht is van arm tegen rijk.
Maar sinds gisteren lijkt het erop
dat het succesverhaal van Kuwayt
in de verleden tijd moet worden ge
schreven. De Irakezen zijn binnen
gedrongen en er is geen twijfel aan
dat ze niet zullen vertrekken zonder
een grondige verbouwing van alles
wat de Kuwaytis, de 'echte Kuway
tis' wel te verstaan, lief is.
Niemand in Kuwayt kan echter
beweren dat hij niet is gewaar
schuwd. De geschiedenis van de be
trekkingen met Irak vertoont wat
dat betreft een duidelijk beeld,
waarbij twee factoren steeds weer
terugkeren: Iraakse jaloezie over de
driehonderd kilometer lange Ku
waytse kustlijn langs de Golf, en on
beschaamde geldzucht.
'Lening'
Kuwayt heeft vanaf het begin van
de achttiende eeuw nauwe econo
mische betrekkingen onderhouden
met Irak. Kuwayt was arm en Irak
was rijk en daarom nam de advise
rende raad van het sjeikdom in 1939
een aantal resoluties aan waarin
werd aangedrongen op een unie
met het buurland. Maar de Britten
staken daar een stokje voor. Er volg
den rellen in Kuwayt en koning
Ghazi stond op het punt binnen te
vallen. Hij zou het waarschijnlijk
niet bij een voornemen hebben ge
laten als hij niet bij een verkeerson
geluk om het leven was gekomen.
Kuwayt, aldus door de bel gered,
stond in 1961 voor hetzelfde pro
bleem. Het sjeikdom was nog geen
zes dagen onafhankelijk van de
Britten of Irak rook zijn kans. De
Hashemitische monarchie was er in
1958 afgezet en de Iraakse premier,
generaal-majoor Abdul Karim Kas-
sim, kondigde brutaalweg aan dat
hij Kuwayt wilde opnemen in zijn
republiek.
Kuwayt, zei hij, maakte ooit deel
uit van het district Basra (de Iraakse
havenstad) in het Ottomaanse Rijk
en vlak voor de Eerste Wereldoor
log hadden de Britten op slinkse
wijze Iraks recht op Kuwayt ontno
men. In werkelijkheid was Kuwayt
nooit een integraal onderdeel van
Basra, en bovendien had de konink
lijke Iraakse regering in 1932 de
Iraaks-Kuwaytse grenzen officieel
erkend.
De komst van Britse troepen, la
ter vervangen door eenheden van
Saoediarabië, Egypte en Jordanië,
deed Kassim van besluit verande
ren. Maar tot zijn dood in 1963 zou
hij blijven herhalen dat Kuwayt bij
Irak behoort. Zijn opvolgers erken
den in 1963 openlijk de souvereini-
teit en onafhankelijkheid van Ku
wayt binnen de grenzen van 1932.
Minder openlijk deden ze over de
prijs die Kuwayt daarvoor moest
betalen: een 'lening' van 85 miljoen
dollar en de toezegging dat het de
fensieverdrag met de Britten zo snel
mogelijk ongedaan gemaakt moest
worden. Dat laatste gebeurde in
1968 en nog nooit zijn de Kuwayts-
Iraakse verhoudingen zo uitste
kend geweest als in dat jaar.
Ultimatum
Maar aan alles komt een eind. In
1972 zat de Iraakse regering weer
eens krap bij kas en een flinke le
ning van buurman Kuwayt moest
uitkomst bieden. Helaas trof Bag
hdad de emir in een koppige bui.
Prompt verzamelde Irak, met
coming man Saddam Hussein als
vice-voorzitter van de Revolutionai
re Commandoraad, een troepen
macht in het grensgebied. Het was
de leiders in Irak niet begonnen om
de lening, maar om de 'teruggave'
door Kuwayt van twee strategische
eilanden bij de monding van Shatt
al-Arab waterweg: Warbah en Bu-
biyan. Dat bleek bij de onderhande
lingen, die, ook toen, eindigden met
een Iraaks ultimatum.
Dat ultimatum had de vorm van
een 'vriendschapsverdrag' en be
helsde toestemming van Kuwayt
voor de bouw van een groot aantal
Iraakse olie-installaties op het ei
land Bubiyan. Irak zou daarvoor
geen huur behoeven te betalen om
dat in Kuwayt immers alles gratis is.
Toen Kuwayt niet enthousiast ge
noeg reageerde staken Iraakse
tanks en infanteristen op twee pun
ten de grens over en kleine com
mando-eenheden gingen aan land
op Bubiyan en Warbah.
Maar in die tijd durfden Kuwayts
Arabische vrienden meer dan nu.
Saoediarabië begon zijn troepen
dreigend te verplaatsen en de Ara
bische Liga deed andermaal een
dringend beroep op Baghdad. De
goed gevulde portefeuille van de
emir gaf uiteindelijk opnieuw de
doorslag.
In de loop van de jaren tachtig
was Iran aan de beurt, want Sad
dam Hussein had na de val van de
sjah ten onrechte de indruk dat hij
Teheran in een paar weken zou'kun
nen veroveren. De strijd duurde
nogal wat langer en een flink deel
van de rekening werd betaald door
de heersers in Kuwayt, van wie
sommigen naar het schijnt oprecht
meenden dat Saddam Hussein uit
pure dankbaarheid zijn aanspraken
op het sjeikdom zou vergeten. De
dag van gisteren heeft ook aan die
illusie een eind gemaakt.
