Overdrijvend wolkje brengt Kuwayt noodweer
Iraks Hussayn:
wreed en grillig
I REPORTAGE
Fusies theologische
opleidingen lastiger
dan minister dacht
DONDERDAG 2 AUGUSTUS 1990
Van onze correspondent
Ad Bloemendaal
TEL AVIV Het kostte het Iraakse
leger vanmorgen niet meer dan een
paar uur om een droom van presi
dent Saddam Hoessayn te verwe
zenlijken: het bezit van een grandio
se toegang naar de Golf en een land
dat hem de rijkdommen kan schen
ken die nodig zijn voor de uitvoe
ring van ambitieuze avonturen.
Want het lijdt geen twijfel dat het in
Kuwayt is gedaan met het bewind
van de familie Al Sabach, die het ge
bied neer dan 200 jaar heeft be
stuurd. Voortaan zal een Iraakse
marionettenregering de dienst uit
maken. En het staat al vast waar het
grootste deel van de immense op
brengst van Kuwayts olierijkdom
naar toe zal gaan.
Dat het Kuwaytse leger weinig of
geen weerstand heeft geboden aan
de Iraakse invasiemacht is geen
wonder. In de afgelopen weken
hadden de Irakezen hun troepen
macht in het grensgebied opge
voerd tot honderdduizend man, en
dat is nog geen tiende van de totale
Iraakse militaire sterkte. Kuwayt
beschikt over niet meer dan zestien
duizend soldaten en die hebben, in
tegenstelling tot de Iraakse gardis
ten, geen enkele gevechtservaring.
Daar komt bij dat de Kuwayti's in
de afgelopen weken niets hebben
gedaan om hun paraatheid op te
voeren met het oog op de Iraakse
dreiging. Integendeel: ze hebben
zich tot het uiterste ingespannen
om niets te doen dat irritatie van
president Saddam Hussayn zou
kunnen opwekken. In de Kuwaytse
pers verschenen tot een paar uur
voor het begin van de invasie nog
verzoenende commentaren vol
'Arabische broederliefde' en 'onder
linge solidariteit'.
Gisterochtend, toen de Iraakse
militairen waarschijnlijk al hun
marsorders hadden ontvangen, pu
bliceerden de ochtendbladen nog
foto's van de leiders van de Kuwayt
se en Iraakse onderhandelingsdele
gaties die elkaar omhelsden voor
het overleg over de crisis tussen de
twee landen al na een paar uur zou
vastlopen. "Iedereen in Jeddah is
optimistisch", schreef de regerings
gezinde Kuwaytse krant 'As-Siyas-
sa'. In een commentaar meldde de
hoofdredacteur dat Irak Kuwayt
niet te hard zou aanpakken omdat
het graag het vertrouwen wil win
nen van het Kuwaytse volk.
Het Kuwaytse optimisme is in de
hand gewerkt door onrealistische
luchtigheid van de kant van andere
Arabische landen, die evenmin veel
zin hadden Saddam Hussayn tegen
zich in het harnas te jagen. Nog
maar een week geleden omschreef
de Egyptische president Hosni
Moebarak het conflict tussen Irak
en Kuwayt als 'een overdrijvend
wolkje' aan de heldere Arabische
hemel.
Maar de Egyptische presi
dent, die de afgelopen weken zowel
Bagdad als Kuwayt heeft bezocht,
moet toen al hebben beseft dat er
meer aan de hand was.
Achteraf bezien heeft president
Saddam Hussayn een duidelijk sce
nario gevolgd. Eerst heeft hij de
steun van een aantal Arabische lei
ders weten te winnen voor zijn op
vatting dat Kuwayt door overpro-
duktie van olie de Iraakse economie
bedreigde en daarna heeft hij een
uitgebreid pakket eisen ingediend
bij de Arabische Liga.
Daarover, was van het begin af
aan duidelijk, kon niet worden on
derhandeld. Kuwayt zou moeten
capituleren en anders de gevolgen
moeten aanvaarden van Iraaks irri
tatie. De rest was eenvoudig. Bij het
'overleg' in Jeddah stelde Irak ei-
i, gemakshalve gekwalificeerd
als 'rechten', die geen soevereine
staat ooit zou kunnen aanvaarden,
en zeker niet de trotse Kuwayti's.
Dat bewees dat Kuwayt "niet wilde
onderhandelen".
Een paar uur daarna creeerde Sad
dam Hussayn een fantasiegroepe
ring in Kuwayt, die hij 'de interim
regering van vrije Kuwayti's' noem
de. Natuurlijk vertegenwoordigde
die 'organisatie' de Kuwaytse be
volking, die ineens en masse begon
te smeken om een Iraakse militaire
invasie. En in zo'n geval is Saddam
Hussayn de beroerdste niet.
Tegen beter weten hebben de
Arabische landen, maar ook de
Westerse, de mogelijkheid van een
Iraakse invasie in Kuwayt de afge
lopen weken nauwelijks serieus ge
nomen. En het is de vraag hoe de
Arabische wereld gaat reageren op
deze tamelijk gênante inter-Arabi-
sche strijd, juist in een tijd waarin
het hoera-geroep over groeiende
Arabische samenwerking niet van
de lucht is.
Het enige land dat wel serieus re
kening heeft gehouden met Iraakse
militaire actie is een mogelijk vol
gend slachtoffder, Israël. Nog geen
twee weken geleden verklaarde de
commandant van de Israëlische
luchtmacht, generaal Avihu Bin
Nun, dat een Iraakse invasie 'mor
gen' zou kunnen beginnen omdat
het zelfvertrouwen van de regering
in Bagdad met de dag toeneemt. Hij
zei ook dat een land als Jordanië
"met vuur speelt" door zijn militai
re samenwerking met Irak. Na van
daag is het duidelijker dan ooit dat
het hele Midden-Oosten met vuur
speelt als het Saddam Huassyn niet
aan banden weet te leggen.
Geschiedenis
van conflicten
DEN HAAG (ANP) - Het bin
nenvallen van Kuwayt door Irak
is niet het eerste conflict tussen
de twee staten. Al jaren zijn er
wrijvingen tussen de twee lan
den als gevolg van het feit dat
Groot-Brittannié dertig jaar ge
leden in het gebied geen super-
oliestaat wilde scheppen. Het
Arabische gebied werd ver
deeld; Kuwayt werd als aparte
staat opgericht om een klein be
heersbaar staatje in het noorden
van de Golf te hebben.
Toen in 1961 de staat Kuwayt
onafhankelijk werd, werd die
onmiddellijk erkend door Ara
bische Liga. Alleen Irak dreigde
met een invasie. Het Britse leger
kwam zelfs even terug om Iraak
se invasie te voorkomen. Twee
jaar later werd Kuwayt door
Irak erkend, maar de normalisa
tie van de betrekkingen verliep
Intussen werd olieproducent
Kuwayt snel één van de rijkste
landen ter wereld. De staat be
gint aan de 'import' van Iraniërs
als tegenwicht voor de vele Ira
ki's in Kuwayt; ook uit andere
landen worden gastarbeiders
aangevoerd; na verloop van tijd
bestaat de helft van de bevol
king in Kuwayt uit vreemdelin
gen, onder wie vele Palestijnen.
In 1973 onstaat opnieuw een
conflict. Irak bezet een Kuwayt
se grenspost, maar claims van
Irak worden door Kuwayt voor
een fors bedrag "afgekocht". In
1979 voelt het staatje zich zelfs
zo sterk dat 17.000 Iraki's het
land worden uitgegooid.
Toch lijkt in de jaren tachtig
sprake van normalisatie. Ku
wayt krijgt volgens een onge
schreven herenakkoord toe
stemming op 'Iraaks' gebied
olie-installaties te bouwen; Irak
bouwt met toestemming van
Kuwayt installaties op de eilan
den voor de Kuwaytse kust; Ku
wayt steunt Irak in de oorlog te
gen Iran (nu steunt Iran 'aarts
vijand' Irak in de claims tegen
Kuwayt dat volgens Iran een
corrupt regiem heeft); in 1985 en
1986 stuurt Kuwayt zelfs 27.000
Iraniërs terug naar Iran.
Dit jaar echter werden de rol
len weer omgedraaid als gevolg
van strubbelingen over de olie
prijs. Irak ziet die graag zo snel
mogelijk stijgen, Kuwayt pro
duceert liever veel tegen een
wat lagere prijs. Met als gevolg
de inval van vannacht.
Van onze correspondent
Taco Slagter
DEN HAAG - Hij is zoals een des
poot betaamt. Wreed en grillig.
Maar ook van tijd tot tijd eenzaam.
Zijn grootheidswaanzin brengt hem
soms in vertwijfeling. Met vertrou
welingen praat hij er dan over. Vere
ring door het volk, zo beweert hij,
verveelt en ergert hem soms gelijk
tijdig. Hetgeen niet wegneemt dat
elke avond het Iraakse televisie
journaal de kijkers trakteert op het
lied:
O, Saddam, onze overwinnaar, O,
Saddam onze geliefde, Jij draagt de
dageraad van de natie tussen jouw
ogen.
President Saddam Husayn (53) is
'Gods geschenk aan Irak' Saddam
is Irak. De brute dictator die van
nacht het oppermachtige leger het
oliestaatje Kuwayt liet binnenval
len, zal dan ook geen moeite hebben
zijn daad volgens de regels van de
fascistoïde pan-arabische propa
ganda aan zijn volk te verkopen. De
alleenheerser zag zijn kans schoon
de politiek van de vereerde Egypti
sche president Gamal Abdel Nasser
te evenar.en. Doeltreffender en zon
der de typisch Egyptische onver-
schillgheid en het militaire gerom
mel. Hussayn wil leider worden van
de Arabische natie, net als Nasser
dat poogde en koos in navolging
van de Egyptenaar de aanval als de
beste verdediging tegen machte
loosheid, economische malaise en
onderontwikkeling.
Tirannen
Zo er een top-tien bestaat met de
gruwelijkse tirannen van deze
eeuw, dan scoort Saddam Hussayn
zeker hoog. Het aantal moorden dat
hij liet plegen, of zelf uitvoerde, is
niet te tellen. Politieke tegenstan
ders hangen regelmatig in de stra
ten van Bagdad aan de strop. De
Koerdische minderheid roeide hij
ten dele uit met gifgas, hetzelfde
wapen waarmee hij uiteindelijk
Iran dwong te capituleren voor de
door hem begonnen Golfoorlog.
Het meest bizarre gerucht over
martelpraktijken die aan een execu
tie vooraf gaat, is de onderdompe
ling in een zoutzuurbad. Wat er ook
van waar is, Hussayn kent geen par
don voor degenen die hem in de
weg lopen. Tijdens de acht jaar du
rende oorlog met Iran waren er veel
deserteurs die weigerden te crepe
ren in de moerassen. Waren ze door
de geheime dienst in hun schuil
plaatsen ontdekt, dan ging Saddam
er zelf op af en liquideerde ze met
een nekschot.
Dictators zjjn meestal van een
voudige komaf. In dat opzicht doet
Saddam Husayn niet onder voor
Hitler, Pol Pot, en Khomeini. Hij
werd in 1937 geboren in het dorpje
Awja, niet ver van de plaats Tikrit
ten noorden van Bagdad aan de ri
vier de Tigris. Vader en broers wa
ren arme boeren. Pas op z'n tiende
ging Saddam naar school. Zyn op
voeding kwam hoofdzakelijk voor
rekening van een oom, temidden
van halfbroers en neven.
Besmet met het onrecht uit die
feodale tijd sloot Hussayn zich in
1957 aan bij de nationalistische
Ba'ath-partij. Deze nu nog door
hem aangevoerde partij verzette
zich destijds hevig tegen het pro-
Britse regime van koning Feisal II.
Twee jaar later was hij betrokken
bij een aanslag op de president die
een jaar eerder Feisal van zijn troon
had gestoten.
Staatsgreep
Saddam vluchtte naar Egypte, waar
hij in Cairo rechten ging studeren.
Maar hij maakte die studie nooit af.
Pas in 1963 keerde hij terug naar
Bagdad. Er was weer een staats
greep gepleegd. Hussayn nestelde
zich in de rechtervleugel van de
Ba'athpartij. Zijn ster steeg snel.
In 1968 volgde opnieuw een coup,
dit keer tegen generaal Achmed
Hassan al Bakr. Hussayn pareerde
die poging tot staatsgreep met suc-
baande zich een weg naar de
der controle
ge
slaagd zoveel vazallen op hoge posi
tives te zetten, dat het hem nauwe-
lijk enige moeite kostte generaal Al
Bakr af te zetten.
Vanaf dat moment werkte Sad
dam Hussayn aan zijn droom nog
eens Leider te zijn van de Arabische
Natie - van de de Golf tot aan de At
lantische Oceaan - geheel volgens
de Ba'ath-ideologie. Langzaam,
maar gestaag onderwierp hij 16 mil
joen Irakezen aan zich. Volgens be
proefd model. Uit de geschiedenis
boeken had hij kennelijk geleerd
dat geen Leider zich kan vestigen
zonder zijn persoon te laten ver
heerlijken. Hij noemde zich de man
met een grootse toekomstvisie en
wierp zich op als de Nebukadnezar
van de twintigste eeuw, de nieuwe
keizer van het destijds zo machtige
Babylonië.
Maar dat was voor zijn imago nog
niet genoeg. Enige tijd geleden liet
hij zich er op voorstaan rechtstreeks
van de Profeet Mohammed af te
stammen. Dat had hij afgekeken
van andere, ietwat verlichte despo
ten binnen de Arabische wereld
zoals koning Hussayn van Jordanië
en zijn evenknie Hassan in Marok
ko. Een van God Gezondene te zijn
kwam de politiek en militaire be
kwame strateeg van Irak goed uit
om zijn politiek ook een religieus
tintje mee te geven. Tenslotte zijn
zijn onderdanen gelovige sji'ieten
die wat makkelijker kunnen leven
met de dictatuur van een afgezant
van God dan met die van een we
reldse despoot.
Saddam Husayn is de laatste tijd
vaak de Ceausescu van het Midden
Oosten genoemd. Vooral zijn groot
heidswaanzin vertoont grote gelij
kenis met die van voormalige Roe
meense tiran. Net als bij Ceausescu
manifesteert zich dat in monumen
tale architectuur. Hussayn bouwt
een miijarden verslindend imperi
um op de resten van het eeuwenou
de Mesopotamië. Overal in Bagdad
zijn op muren van gerestaureerde
bouwerken te lezen dat het antieke
Babyion 'wordt herbouwd in het
tijdperk van Saddam Hussayn'. En
net als 'de Romeinse keizers de tem
pel van Salomon wilden overtref
fen, zo wil Hussayn met zijn eigen
Qaudisyah-paleis Nebudkadnezar
aftroeven. Er bestaan plannen een
gigantisch monument te bouwen -
zoals de sjah van Perzië dat ooit in
Teheran deed - dat moet herinneren
aan de 'glorieuze Revolutie van 17
juli 1968'. Ook wil Saddam Hussayn
de stad Bagdad door vier poorten la
ten omringen.
Halfgod
Hussayn is in feite een halfgod die
in Irak alomtegenwoordig is. Wie
vanaf Saddam International Air-
port naar de hoofdstad rijdt kan niet
om De Geliefde Leider heen. Overal
duiken levensgrote portretten van
hem op. Gekleed als maarschalk of
in een lachwekkende kostuum,
zoals een Siberisch tenu. Wellicht
dat hij deze vorm van exibisionisme
heeft afgekeken van de 'dwaas van
Tripoli', kolonel Gaddafi.
Hoe bespottelijk Saddam Hus
sayn zich ook gedraagt, in kleding
of in de internationale politiek, hij
voelt zich onaantastbaar. In eigen
land staat de doodstraf op beledi
ging van het staatshoofd, zodat het
overgrote deel van de 16 miljoen
Irakezen het wel uit het hoofd laat
de Leider de beschimpen. En inter
nationaal denkt de 'griezel van het
Midden Oosten' dat ook niemand
hem wat kan maken. Die hoogmoed
is inherent aan de ziekte waaraan al
le tirannen leiden: gevaarlijke zelf
overschatting.
De Israëlische inlichtingendienst
had dat al vastgesteld aan de hand
van een analyse van het handschrift
van Saddam Husayn. Hoewel de
Mossad geen onverdachte bron is,
lijkt de conclusie van dit grafologi-
sche rapport juist: "Deze man moet
onmiddellijk worden opgenomen,
hij neemt te snel besluiten, heeft de
neiging snel van stemming te veran
deren, heeft gewelddadige neigin
gen en is gevaarlijk voor zijn omge
ving".
EEN AVONDJE STAPPEN I
De kardinaal had een mes in zijn
hand. Inde lichtstraal leek het of er
vonken, kleine bliksemflitsen, van
afspatten.
De vrouw hief haar buik omhoog.
De kardinaal plaatste het mes bo
ven haar navel. Ze draaide zich
plotseling om en hij liet het wapen
met grote vaart naar hüar schou
ders gaan. Er kwam gezucht uit de
zaal. De punt van het mes bleef even
in de schouder van de priesteres ste
ken. Ik werd misselijk. Plotseling
kwam het beeld weer in me op van
de vermoorde vrouw naast me in
bed. met de dolk tussen haar rugbla
den. op precies dezelfde plek. Ik ver
wachtte bloed te zien spatten en
sloot mijn ogen. Na enige tijd durfde
ik weer te kijken.
De kardinaal stond er nog steeds,
onbeweeglijk.
„Ik offer je", zei hij. „Aan de lust
en de begeerte. Groter offer dan de
grote hoer van Babyion i§ er nooit
geweest. Je moet sterven voor ons al
len".
Met een snelle beweging sneed hij
de keel van het dier open. Het bloed,
schoot in een bijna rechte straal op
het lichaam van de vrouw en liep er
langzaam in kleine beekjes af. Ze
bleef onbeweeglijk liggen.
„Wat een hoop bloed in zo'n beest",
schoot het door me heen.
De vrouw kreunde zachtjes en in
de zaal hoord ik een soort wellustig
meeleven met haar, zachte, huilach-
tige geluiden die me opwonden en
me misselijk maakten.
De kardinaal stond roerloos over
de priesteres gebogen. Nu had hij
met oplichtende verf een rode vijf
hoek op zijn borst getekend.
„Satan zij geloofd", hoorde ik
achter me en de bijna gefluisterde
uitspraak werd door de menigte
overgenomen in golvend ritme.
De kardinaal hief zijn hand op en
het gemurmel verdween alsof het
werd afgesneden.
„Willen jullie de grote gelofte af
leggen?" riep hij.
„Ja. Ja".
„Zeg het me dan na: Ik zweer en
beloof volgens de wetten van de
zwarte meester van het heelal te
handelen".
De herhaling bij de anderen klonk
als de aanmoediging van aanhan
gers bij een voetbalwedstrijd.
„Ik haat mijn vijanden".
Ze brulden het bijna uit.
"Ik zweer trouw aan Lilith, de
grote hoer van de nacht".
Daarmee was de bezwering afge
lopen.
„Nu wordt het grote huwelijk vol
trokken", riep een van de meisjes
aan de muur.
De vrouw op het altaar draaide
zich op haar buik en trok haar be
nen op. De kardinaal ging achter
haar'staan. Wat hij van plan was
hoefde je niet te raden maar in het
flakkerende licht van de kaarsen
waren de bijzonderheden niet te vol
gen. Het wond me niet op, maar om
me heen hoorde ik zuchten en soms
eenlange schreeuw, alsof iemand
werd gewurgd.
„Zou hij iedere avond zo'n opvoe
ring moeten geven", dacht ik.
De kaarsen werden plotseling uit
geblazen, maar al gauw kon ik weer
wat onderscheiden door een zwak
licht waarvan ik de bron niet kon
nagaan .De hele zaal was in oproer.
Mannen en vrouwen zwermden
rond. De priesteressen hadden hun
pijen afgegooid en liepen naakt. Het
was duidelijk dat er een algemene
verbroedering en verzustering zou
plaatsvinden.
Plotseling zag ik dat Bettie nast
me stond.
„Wat ben je van plan?" vroeg ze.
„Ik wil weg".
Ik meende het. Het was niet alleen
mijn burgermansfatsoen, maar het
losse leven in deze tempel stak me
niet aan. Ik moest steeds aan de ge
offerde haan denken met zijn door
gesneden keel, aan het bloed op de
witte huid van de priesteres en na
tuurlijk aan Karin, met net zo'n
machtig mes in haar rug als waar
mee de kardinaal zijn offer had ge
bracht. Alleen die herinnering was
al voldoende om me iedere opwin
ding te ontnemen.
„Prima. Ik zal je even de weg wij
zen. Straks wordt het zo'n rotzooi
hier dat je niet meer weet waar je
zijn moet".
Ze nam me bij de hand. Ik zag nu
dat aan de wanden een paar bed
den stonden en dat er op de grond
matrassen lagen. Sommige waren
al bezet maar de meeste aanbidders
liepen nog rond, op zoek naar ge
schikte medegelovigen.,
Bettie voerde me naar het kan
toor. Ze had haar pij weer aan,
strak om zich heen getrokken en
vastgeknoopt.
„Ik heb niet veel tijd", zei ze. „Ik
heb nog dienst. Je weet wel genoeg,
„Ja. Tenminste wat jullie kerk be
treft. Ik begrijp wel dat de belas
tingdienst zijn twijfels had"
„Ach, dat is maar hoe je het opvat.
Of je nou Satan aanbidt of een an
der onder een andere naam. Het is
een vorm van aanbidding".
„Leuke aanbidding", zei ik en
wees in de richting van de zaal. Ze
glimlachte. „Wat is er tegen?".
Ik schaamde me. Ik vond dat ze
gelijk had. Wat was er tegen?
„Neem me niet kwalijk", zei ik.
„Nee, hoor. Ik begrijp je wel. Je
moet eraan wennen. Maarten zegt
dat het beter is de genietingen van
het lichaam te aanbidden dan je er
schuldig om te voelen".
„Maarten?".
„Onze hogepriester. Maarten de
Leeuw".
„De Leeuw?"
„Ja. Ik dacht dat je dat unst. Hij
is...hij was...de man van Karin".
Dan is het best mogelijk dat hij
erft, was het eerste dat door me heen
schoot. Karin was zeker niet onbe
middeld heengegaan.
GEESTELIJK LEVEN
Ritzen gaat zich 'zorgvuldig beraden'
ZOETERMEER - Het is ge
compliceerder om een beslis
sing te nemen over de toe
komst van het wetenschappe
lijk theologisch onderwijs,
dan minister Ritzen (onder
wijs) aanvankelijk had ver
wacht en ongetwijfeld ook ge
hoopt. Dat heeft alles te ma
ken met het 'gebrek aan over
eenstemming' tussen de op
leidingen zelf.
De minister zal zich nu 'zorgvul
dig beraden' op de stappen die hij
moet ondernemen, zo heeft hij de
ze week aan de theologische op
leidingen en betrokken kerken
per brief laten weten.
Ritzens voorganger Deetman
kondigde begin vorig jaar aan dat
in het theologisch onderwijs ge
snoeid zou worden. Daarbij ba
seerde hij zich op het rapport van
de Verkenningscommissie God
geleerdheid, dat van mening was
dat bundeling en concentratie
van de dertien bestaande oplei
dingen nodig is, met name met
het oog op het teruglopende we
tenschappelijk niveau van het
theologisch onderwijs.
Er zijn op dit moment vier
openbare universiteiten met een
theologische faculteit (Leiden,
Amsterdam, Utrecht en Gronin
gen), vijf rk opleidingen, naast
twee gereformeerde (aan de VU
en in Kampen), een gerefor
meerd-vrijgemaakte ('Kampen
II') en een christelijk-gerefor-
meerde (Apeldoorn).
Geen verrassing
In de voorstellen van de Verken
ningscommissie stond onder
meer dat de faculteit van de Uni
versiteit van Amsterdam gesloten
moet worden, terwijl er nauwe sa-
menwerkingsbanden dienen te
komen tussen Leiden en de VU,
tussen Groningen en gerefor
meerd Kampen en tussen de rk
opleidingen in Tiburg en Nijme
gen.
Voordat de onderwijsminister
in zijn Hoger Onderwijs- en On
derzoeksplan 1990 (HOOP) een
definitief ontwerp zou maken van
de herstructurering, kregen de
besturen van de instellingen en
de kerkgenootschappen tot dit
voorjaar de gelegenheid om zelf
met fusievoorstellen te komen.
De minister heeft de betrokkenen
stilzwijgend een paar maanden
respijt gegeven. De brief, die deze
week is verstuurd, is het eerste le
vensteken van de minister.
De post die hij van de opleidin
gen en kerken heeft gekregen,
heeft Ritzen niet veel verder ge-
Polen heropent
zaak van moord
op Popieluszko
WARSCHAU (KNA) - Het Open
baar Ministerie in Polen heeft het
onderzoek naar de moord op de
priester Jerzy Popieluszko her
opend. Dat heeft de plaatsvervan
gend procureur-generaal, Aleks-
ander Herzog, gezegd voor de
Poolse televisie.
Volgens Herzog heeft het
Openbaar Ministerie daartoe be
sloten na een verhoor van kapi
tein Adam Pietruszka, een van de
vier officieren van de geheime
dienst die voor de moord op
Popieluszko zijn veroordeeld.
Popieluszko, voorvechter van
de toen verboden vakbond Soli
dariteit, werd in oktober 1984 ont
voerd, gemarteld en op gruwelij
ke wijze om het leven gebracht.
Grote beroering
na verkrachting
nonnen in India
NEW DELHI (KNA) - Berichten
over de verkrachting van twee
rooms-katholieke nonnen in de
deelstaat Uttar Pradesh hebben
tot grote beroering onder de
christenen van India geleid. In de
hoofdstad New Delhi gingen on
geveer 10.000 mensen, onder wie
talrijke religieuzen en drie bis
schoppen, de straat op.
De verkrachting van de nonnen
had plaats op 13 juli, maar is door
de kerk lange tijd geheim gehou-'
den om beide vrouwen niet nog
meer te vernederen. De drie man
nen die de vrouwen met messen
bedreigden, namen tevens ruim
10.000 gulden mee uit het kloos
ter.
De Indiase bisschoppen heb
ben de regering opgeroepen
christelijke instellingen beter te
bewaken. Volgens hen is er in juli
al twee keer eerder een overval op
een klooster gepleegd. De bis
schoppen stellen vast dat de over
heid niks heeft gedaan om de da
ders te vinden.
In India wonen ongeveer 14
miljoen rooms-katholieken. Tesa-
men vormen de christenen een
minderheid van ongeveer 2,5 pro
cent van de Indiase bevolking.
holpen, zo blijkt. Van de openba
re universiteiten heeft hij geen
voorstellen gekregen. De minis
ter constateert verder dat er 'in
het geheel geen overeenstem
ming' bereikt over de aanpassing
van de 'duplex ordo', de grond
wettelijke scheiding tussen ker
kelijke en staatsvakken binnen
de openbare opleidingen.
Voor de insiders komen Rit
zens conclusies over de post van
de instellingen, niet als een ver
rassing. In juni koos de hervorm
de synode definitief voor een ei
gen opleiding, die via contracten
gebruik zal maken van de dien
sten van de openbare universitei
ten. De universiteiten, die zelf een
alternatief rapport hadden ge
schreven, zien in het hervormde
plan een onaanvaardbare aantas
ting van de 'duplex ordo'. De
woordvoerder namens de geza
menlijke universiteiten, de Leid-
se rector-magnificus prof. dr. J. J.
M. Beenakker, liet daarop weten
dat de universiteiten de zaak weer
op het bord.van de minister zou
den leggen.
Pluim
Bij de gereformeerden is een
voorstel om tot fusie van de VU
en Kampen te komen, eind mei
afgeketst. Had een synodecom
missie voorgesteld om de twee
opleidingen te laten fuseren en
daarbij Kampen eventueel te la
ten afsterven, de synode besloot
dat beide opleidingen moeten
blijven voortbestaan.
De Universiteit van Amster
dam heeft, om het onheil af te
wenden, de theologische faculteit
volledig doorgelicht en een ge
heel nieuw toekomstplan gepre
senteerd. De fusievoorstellen die
de Verkenningscommissie deed,
hebben tot dit moment alleen na
volging gekregen in rooms-ka
tholieke kring. Al begin dit jaar
kwamen de bisschoppen met een
eigen plan, waarin zij voorstelden
het rk onderwijs te concentreren
in Utrecht, Nijmegen en Tilburg.
Daarvoor gaf de minister hun
een pluim. Maar voor al het overi
ge zal de minister zelf alle knopen
moeten doorhakken. In zijn brief
kondigt hij aan dat hij niet eerder
dan in september op de proble
matiek zal terugkomen.
Minister Ritzen: ...brief... (foto
Seminarie heropend. De Brazi
liaanse aartsbisschop Cardoso
heeft besloten tot de heropening
van het seminarie in Recife, dat
vorig jaar op last van het Vaticaan
zijn deuren moest sluiten, omdat
het al te progressief was. De richt
lijnen voor het seminarie zullen
aansluiten bij de traditionele
theologie van de kerk, gebaseerd
op de gedachten van Thomas van
Aquino, aldus een woordvoerder
van de bisschop.
Vredesoproep Liberia. Paus
Johannes Paulus II heeft gisteren
voor de derde maal de strijdende
partijen in Liberia opgeroepen de
wapens neer te leggen en met el
kaar om de onderhandelingstafel
plaats te nemen. De paus riep tij
dens zijn algemene audiëntie in
het Vaticaan landen die traditio
neel banden met Liberia onder
houden op het vredesproces te
bevorderen. Hij sprak er zijn af
schuw over uit dat onschuldige
burgers het slachtoffer zijn ge
worden en dat zelfs ziekenhuizen
en kerken niet van het oorlogsge
weld gevrijwaard zijn gebleven.
Moker. De kerkelijke omroep
Moker besteedt vanavond (aan
vang zeven uur) aandacht aan de
Stichting Terminale Thuiszorg in
Leiden. Ontvangst via FM 105.7 of
kabel FM 88.1.
Beroepingswerk
Genderen drs. R. Luijk Heteren.
Gereformeerde Kerken: aangeno
men de benoeming tot bedrijfspastor
bij de NCRV (part-time) drs. A. J. van
Nijen Driebergen-Rijsenburg.
Geref. Kerken vrijgemaakt: beroepen
(part-time) mw. A. C. Kaat-de Jongh
pastoraal medewerker Rhenen, naar
Schiedam D. Koster pastoraal mede
werker Dinxperlo (part-time).
