'Wij moeten te laat durven komen' Afrika is een ramp voor onze correspondenten Verkeersdienst: handhaving maximum snelheid via de mens achter het stuur Actie 'Uw kerk stelt bericht erg op prijs' is 'bittere noodzaak' i REPORTAGEi Onvrijheid pers Derde Wereld probleem voor DPS AMSTERDAM - Nieuws brengen uit de Derde Wereld. Het gat vullen dat de grote internationale persbu reaus laten liggen. Het klinkt een voudig, maar de problemen waar mee het persbureau IPS (Inter Press Service - Third World) dage lijks te kampen heeft, zijn niet ge ring. In veel ontwikkelingslanden is persvrijheid zeker niet zo'n vanzelf sprekendheid als in het Westen. "Afrika is een ramp", zegt direc teur Boudewijn Poelmann van het Amsterdamse kantoor van IPS. Hoofdredacteur Paul Robert: "Een IPS-correspondent moet vaak lave ren tussen wat hij wil en wat hij durft". Het Europese hoofdkantoor wordt in het najaar gevestigd in Amsterdam. Omdat de organisatie flink is gegroeid, was de coördinatie vanuit het hoofdkantoor in Rome niet meer effectief te doen. Daarom werd besloten een aantal regionale hoofdkantoren op te richten, die er inmiddels zijn in Manila, Harare, San Jose, New York en Kingston. De Europese redactie in Amster dam moet het werk van de Europe se correspondenten coördineren. Amsterdam Het Nederlandse kantoor, dat sinds 1984 in Amsterdam is gevestigd, vertaalt en bewerkt het nieuws dat via het correspondentennet van IPS uit de hele wereld wordt aange leverd voor de aangesloten kranten in Nederland. Omgekeerd wordt nieuws uit Nederland dat voor lan den in de Derde Wereld interessant is, bewerkt voor internationale ver spreiding door het Europese hoofd kantoor, dat nu nog in Rome is ge vestigd. IPS maakt bovendien Neder lands nieuws voor uitsluitend Ne derlandse kranten. De bezetting is niet groter dan vijf journalistieke formatieplaatsen op het bureau en één voor de verslaggeverij plus wat freelance-krachten. De filosofie van IPS is om het in ternationale nieuws te laten ver slaan door journalisten uit de des betreffende landen zelf. Dus geen Amerikaanse of Europese corres pondenten in Afrika, maar een Afri kaan. "Dat maakt ons ook kwets baarder", zegt hoofdredacteur Ro bert. Mensen van het eigen land hebben meer te vrezen van hun re geringen dan een Europese of een Amerikaanse correspondent. Het zure is dat de meest vrije pers van Afrika in Zuidafrika zit. Daar zou den de Mugabes eens over moeten nadenken". Betrouwbaarheid De betrouwbaarheid van IPS als in ternationale nieuwsleverancier is nogal eens een punt waarover po tentiële afnemers scherp doorvra gen. Met een correspondentennet dat in een aantal landen heel erg moet uitkijken wat wordt geschre ven, dringt die vraag zich op. Paul Robert: "Fout nieuws wordt niet gedaan. Als onze correspon denten geen kans zien de feiten goed door te geven maken zij niets. Daardoor missen wij nieuws, dat is waar. Maar we brengen uit de Der de-Wereldlanden nog altijd veel meer dan de andere internationale persbureaus. In Afrika bij voor beeld zijn wij nog vrijwel het enige internationale persbureau. De een na de ander vertrekt daar. Wij zitten er nog en we hopen dat het beter wordt. Je moet er zijn en doen watje kan. Er zijn overigens ook landen, in Azië en tegenwoordig ook in La- tijns-Amerika, waar het veel beter gaat". IPS moet met betrekkelijk be perkte middelen haar werk doen. Over de hele wereld zijn ongeveer vierhonderd journalisten in vaste dienst van het bureau, aangevuld door grote aantallen losse mede werkers. De inkomsten komen voor een derde uit de verkoop van be richten. De rest is afkomstig van de Verenigde Naties, ontwikkelingsor ganisaties zoals de Novib en van en kele overheden, waaronder de Ne derlandse, die jaarlijks vijf ton bij draagt aan de begroting van in to taal twaalf miljoen dollar. Het Nederlandse kantoor blijft bestaan naast het Europese, al wordt wel gezocht naar een geza menlijk onderkomen. Op het Eu ropese hoofdkantoor komen onge veer twintig mensen te werken, van wie ongeveer de helft uit Nederlan ders bestaat. Vrije woord IPS is begonnen in 1964 omdat Eu ropese media weinig aandacht be steedden aan nieuws uit de Derde Wereld. De eerste jaren werkte IPS in feite alleen in Latijns-Amerika, maar in de loop der jaren is dat uit gebreid tot niet minder dan negen tig landen nu. Ideële doelstellin gen? Poelmann: "Geen andere dan de verspreiding van het vrije woord. Wij hanteren exact dezelfde criteria als andere journalistieke instellin gen, maar dan toegespitst op de ont wikkelingen in de Derde Wereld". Wel probeert IPS meer dan de meeste nieuwsmedia oog te hebben voor ontwikkelingen en achter gronden. Robert: "Als er ergens een aardbeving is, gaan wij sneller op zoek naar de redenen waarom in de ene wijk de huizen wèl overeind blijven en in de andere niet. Dat in teresseert ons meer dan het van uur tot uur bijhouden van het aantal slachtoffers. Wij proberen meer te doen dan pure incidentenjournalis- tiek". IPS benadert ook het Europese nieuws zoveel mogelijk vanuit de belangen van de Derde Wereld. Ro bert: 'Een Amerikaanse correspon dent in Brussel schrijft markt niet. Onze markt is het wèl. Ideaal zou zijn een correspondent in Brussel voor het algemeen nieuws, aangevuld door een Afrikaan, een Aziaat en een Latijnsamerikaan die voor hun thuismarkt werken. Als we ooit eens genoeg geld zouden hebben". Problemen heeft IPS dus genoeg, maar het is zeker niet alleen kom mer en kwel. Robert: "Je kunt ons natuurlijk beschouwen als een suc cesstory. In 25 jaar zijn we uitge groeid van een initiatief om nieuws uit Latijns-Amerika te brengen tot een Derde Wereld-persbureau met vestigingen in negentig landen. Er zijn dingen waar we heel goed in zijn. Juist dank zij onze werkwijze organisatie waren wij het eerste landbouwpolitiek en dan vooral internationale persbureau dat kort het feit wat dat betekent de Amerikanen. Hij schenkt geen aandacht aan nieuws dat van belang is voor Zambia, want dat is zijn zijn vrijlating een interview had met Nelson Mandela. Dat heeft ons de plaatsing van het jaar opgele verd". DEN HAAG/DRIEBERGEN De Nederlandse automobi list lapt massaal de maximum snelheden aan zijn laars. Toch, heeft het geen zin om achter elke kilometerpaal een rijks politieman te posteren. De mentaliteit van de wegge bruikers moet veranderen. En dat valt te doen, vindt Gerrit Hoeveman van de Algemene Verkeers Dienst in Drieber gen. "We willen met de mens achter het stuur bezig gaan". Afgelopen vrijdag onderzocht de Verkeersdienst de meningen van de praktijkmensen deAVD'ers inde Porsches en Mercedessen over maatregelen om het hardrijden op de Nederlandse wegen te beteu gelen. Veilig Verkeer Nederland (WN) opperde zelfs met de Kamer fracties van de PvdA en het CDA na twee ernstige ongevallen dit week einde grove snelheidsovertredin gen als misdrijf te beschouwen. Hoeveman, projectleider 'Hand having Maximum Snelheid' stelt zich op het standpunt dat bij het Ne derlandse volk het idee moet post vatten dat hardrijden gewoon a-so- ciaal is. "Wij hebben er alle vertrou wen in dat de mentaliteit van de ver keersdeelnemer te veranderen is. Dat zal niet zonder slag of stoot gaan, maar het zal lukken", aldus Hoeveman. Personeelsbusje Het zijn bekende telefoontjes bij de centrale van de AVD: werkgevers die informeren waarom hun perso neelsbusje nog steeds niet is aange komen op dagen dat heel Neder land in een deken van mist gehuld is. "Wij Nederlanders vinden dat klokje zó belangrijk. Neem de En gelsen eens. Als in dat land een ste vige mist hangt, komen heel wat mensen te laat op hun werk. Wij moeten ook eens te laat durven ko men als we door omstandigheden langzaam moeten rijden", vindt Hoeveman. Hoeveman: "Wij hebben er alle vertrouwen in dat de mentaliteit t zal niet zonder slag of stoot gaan, maar het zal lukken". "Of neem eens de zakelijke rijder. Je kunt hardrijden voorkomen door je agenda goed te plannen. Zorg jaar minstens 300.000 bonnen uit te schrijven voor snelheidsovertredin gen. En zeker 30 procent 1 de tijd heb tussen snelheidsmaniakken moet staande twee afspraken. Terwijl je dan ont spannen gehouden worden om hen ter plek- 1 naar de andere ke op hun ontoelaatbare gedrag te /ergadering rijdt, kun je je ook nog eens een beetje voorbereiden op het nieuwe gesprek. En je komt redelijk fris aan. Maar als je met hoge snel heden gaat rijden en geconfron teerd wordt met allerlei onverwach te situaties, dan kom je gespannen aan. Moet dan niet het verstand ze gevieren?" Naleving De AVD'ers hebben de opdracht dit wijzen. "Een soort lik-op-stuk-beleid, al hoeven ze, met uitzondering van ex treme situaties, niet gelijk af te reke nen. Maar we zijn er natuurlijk niet met de controle op de naleving van de maximum snelheid. We willen ook voorkomen dat er te hard wordt gereden. Wij hechten heel veel waarde aan voorlichting. We willen duidelijk maken harder dan honderd gereden mag worden". "Het probleem is dat veel mensen het allemaal wel weten. Dat blijkt wel als ze onderweg staande wor den gehouden. Die momenten zijn echter niet zo geschikt om automo bilisten wat bagage mee te geven. Ze zijn gehaast, ze worden aange houden en ze willen het liefst zo snel mogelijk weer verder. Dan kun je ze het beste een foldertje meege ven, wat ze thuis nog eens op hun gemak door kunnen op bepaalde wegvakken niet weinig zoden aan de dijk zet. "Het zou mooi zijn als je die mentaliteits verandering alleen al kunt bewerk stelligen door het uitdelen van brochures. Het uitschrijven van be keuringen en het op de weg staande houden van snelheidsovertreders heeft echter een belangrijke uitstra ling naar andere weggebruikers. De goedwillenden krijgen daardoor het idee dat zijn er niet alleen voor staan. Ze willen graag zien dat er wat gedaan wordt om de boosdoe ners te bereiken. En het veelvuldig zichtbaar zijn op de wegen heeft eveneens een preventief effect. De automobilist houdt er dan rekening mee dat hij bij een te hoge snelheid een hele grote kans loopt gepakt te worden". Samen doen Bij de AVD wordt de komende maanden druk gestudeerd op mo gelijkheden om het hardrijderspro bleem de kop in te drukken. De ideeën die de afgelopen vrijdag door de AVD'ers zijn geopperd, zul len vertaald worden in een nieuw plan van aanpak dat in oktober moet verschijnen. Zo denkt de ver keersdienst aan een projectmatige aanpak waarbij ondermeer steeds een andere groep verkeersdeelne mers speciale aandacht krijgt. "We willen zo met de mens achter het stuur bezig gaan. Want die auto is technisch nauwelijks meer een probleem. We willen de automobi list er van overtuigen dat verkeer een kwestie is van samen doen. Hardrijden moet een gedrag zijn dat door iedereen wordt afgekeurd. Als u te snel rijdt, moet u zich bekeken voelen". Als iemand op een verjaardags feestje pocht dat hij 180 heeft gere den, moet dat afkeuring oproepen. Er moet een sociale controle ont staan. Als iemand te hard rijdt moet hij het idee hebben dat hij met iets bezig is dat niet door de beugel kan. Een gedrag dat net zo erg is als joy riding of doorrijden na een aanrij ding. Ik weet niet of je nu hard rij den als misdrijf moet gaan beschou wen. Dat is ook een politieke afwe ging. Het gaat er om dat met het he le pakket van maatregelen een ge dragsverandering tot stand komt". 18 De klassieke restauratie van het Groningense hoofdstation hadbe halve goeie koffie, ook de nieuwste telefoongids van de stad. Deze ver meldde een zestal Groenebomen. Een uurtje of wat later wist ik zeker dat ze geen van allen in aanmer king kwamen. Ze waren te jong ofte oud, weduwe of accountantof wa ren gewoon niet thuis. In het laatste geval woog ik de welstand van de woning af tegen de term kroegenko ning en streepte het adres door. Nadat ik me in de vooravond met moeite voeten had geïnstalleerd in een broodjeszaak kwam ik op de hel dere gedachte dat Groningers in goeden doen een bepaalde voorkeur hebben voor het dorp Haren en vroeg weer om de telefoongids. Deze keer bedroeg de oogst één Groene- boom. Ik vroeg de bediende, na een rijksdaalder overtip, of hij de naam kende die ik hem aanwees. "Wie niet?", zei het jongmens, streek mijn geld op en ging verse koffie zetten. Na een vol kwartier had ik uit hem gekregen dat de kroegenkoning ten minste drie horecabedrijven in de directe omgeving exploiteerde, dat hij een hond was voor zijn personeel EEN AVONDJE STAPPENI en dat de broodjesman 'voor geen honderdduziend gulden' voor hem zou willen werken. In de vallende schemering ergens aan de rand van Haren uit de bus stappend, bedacht ik dat ik moest opschieten als ik de lagtste trein niet wilde missen. Huize Groeneboom vond ik achter een hek, riant gesitu eerd aan een groot gazon, compleet met vijver en zorgvuldig gesnoeide bossages daar omheen. Gedreven door het euforische gevoel dat mijn succes bij Linda en Jacques me had bezorgd, duwde ik driest het hek open liep over een oprijlaan die zich halverwege splitste in een pad naar de dubbele garage, en een naar het monumentale bordes. Aan de voet van de zes treden hoge trap trok ik mijn dasje recht en repeteerde nog eens de benadering die ik had geko zen naar aanleiding van Linda's uitlatingen. Daarna zette ik mijn voet op de eerste trede. En stond vrij wel oog in oog met het enige ver scheurende dier dat in ons land vrij mag rondlopen, soms zelfs zonder muilkorf. De pitbull op het bordes gromde dreigend achter in zijn keel, terwijl zijn gelige ogen mijn boordmaat schatten. Met mijn voet op de onder ste trede bleef ik stokstijf staan. Een serie kouwe rillingen sidderde over mijn ruggegraat. Hard weglopen zou zelfmoord zijn, want het ondier kon vast harder lopen dan ik. Door lopen leek al evenmin verstandig, omdat zoiets zou worden uitgelegd als een aanval op zijn territorium. Recht in de ogen kijken van deze tot een staat van woeste waanzin door gefokte viervoeter had ook geen en kel effect. Bezwerend toespreken misschien? Nadat dit alles in een flits door me heen was gegaan, opende ik mijn mond en zei: "Braaf...". Dat was tenminste mijn bedoeling, maar mijn verstrakte stembanden produ ceerden slechts een onverstaanbaar gekraak. Zakte het beest al door zijn achterpoten ter voorbereiding van de sprong? Ik zag alleen maar zijn contouren in de diepere schaduw van het bordes en zijn wit oplichten de brede borstkas met daar boven het geflikker van twee rijen roof diertanden, "Braaf...", kraakte ik nog een keer. "Goed volk. Is het baasje thuis...?". Bij wijze van ant woord zwol het gegrom aan en kwam het achterlijf in beweging. Precies op dat moment klonk achter het dier het klikkende geluid van een deur die wordt geopend. "Bello, Hfr. De verschenen man had ruwweg dezelfde bouw als de pitbull, die zijn aanval nog even uitstelde, 's Mans borst was ook breed en wit, al kwam dat in zijn geval door het smoking overhemd dat hij onder zijn zwarte jasje droeg. Hij bekeek me vanaf bo venaf en zei zachtmoedig: "Hoe haal je het in je hoofd om zomaar naar binnen te lopen...". "Er was...", stot terde ik, "geen bel... bij het hek...". "Heb je het bordje met Bello's por tret dan niet gezien?". Terwijl hij sprak, was de man naar de hond ge lopen. Hij bukte zich en greep hem bij zijn halsband. "Af, Bello. Hij is braaf...". Had ik toch mooi dat beetje uitstel van executie bereikt met het enige goeie toverwoord. "Bent u... meneer Groeneboom?", bracht ik uit. De man haakte grinnekend een paar vingers als braadworsten achter de halsband. "Nee. Wat mot je van de baas?". "Ik eh... had met hem willen praten over hypotheken". "Hypothe ken eh?". In weerwil van zijn avondkleding plaatste de man zijn brede zitvlak op de bordesvloer naast de hond, zijn schuiten van schoenen een paar treedjes lager. "Heb je een afspraak?". "Half en half. Ik eh... zou dezer dagen langs komen". De hond maakte een bewe ging of hij zich wilde losrukken en ik deinsde achteruit. GEESTELIJK LEVEN Poot over campagne Hervormde Kerk: DELFT Met affiches, stickers, verjaardagskaar ten en mutatiemeldings- kaarten wil de Hervormde Kerk bereiken dat zo veel mogelijk leden haar op de hoogte houden van verhui zingen, huweljk, geboorte of overlijden. Dit nieuwe materiaal in de actie 'Blijf in kontakt met uw kerk' zal deze zomer worden ge drukt. De uitgebreide actie is 'bittere noodzaak', meent directeur ker kelijke zaken W. Poot van de or ganiserende Stichting Mechani sche Registratie en Administratie (SMRA). Een grote groep kerkle den weet niet, aldus Poot in het hervormde blad 'Kerkvoogdij', dat er nu meer van hen wordt ver wacht bij verandering van adres of gezinssamenstelling. Door de nieuwe wet op de be volkingsadministratie, zullen kerken die daar prijs op stellen, door de burgerlijke gemeenten slechts op de hoogte worden ge houden van mutaties die ontstaan door verhuizing en overlijden. Overigens kan deze informatie pas worden doorgegeven, wan neer de betreffende leden daar zelf toestemming voor gegeven hebben. De kerk wordt dus in grote mate afhankelijk van het ei gen meedenken van haar leden. Vandaar dat de hervormde SM RA affiches laat vervaardigen met slogans als: 'Een geboorte? Stuur ook uw kerk een kaartje', en: 'Verdriet of verlies? Ook dan leeft uw kerk graag mee'. Naast het drukwerk is er ook een kort radioprogramma over dit onder werp in voorbereiding, waarvan kopieën bestemd zijn voor de lo kale omroepen. Ook heeft de SMRA het voorne men om bij de mailings over paas- en oudejaarscollecten aan de ker kleden, ook een bijsluiter te voe gen met de opwekking mutaties te melden aan de kerk. Via infor matiebulletins worden plaatselij ke kerkelijke medewerkers, die de actie handen en voeten zullen moeten geven, geïnstrueerd. Een grootscheepse actie dus, maar Poot realiseert zich dat hij er geen wonderen van mag ver wachten. "Het veranderen van een gewoonte is nu eenmaal niet gemakkelijk, zeker niet in een tijd waarin de kerk bij velen geen een- Rk Indonesiërs: Catechismus is zeer beledigend KUPANG (KIPA) - Rooms-ka- tholiéken uit het Indonesische aartsbisdom Kupang willen een verbod op de protestantse Heidel- bergse Catechismus, waarin de rk eredienst 'een vervloekte afgode rij' wordt genoemd. Het aartsbis dom heeft dit geschreven aan de minister voor godsdienstzaken en aan alle Indonesische bis schoppen. Het aartsbisdom Kupang, gele gen op het westelijke deel van Ti- mor, vindt de catechismus zeer beledigend. Dè gelovigen worden in het 'diepst van hun religieuze gevoelens gekwetst. Verdere verpreiding van de catechismus maakt bovendien de oecumeni sche dialoog zinloos, zo schrijft het aartsbisdom. De protestantse kerken in Ku pang zijn als gevolg van Neder lands zendingswerk van calvinis tische snit. De Heidelbergse Cate chismus (1563) neemt nog steeds een voorname plaats in tijdens de kerkdienst en de catechisatie. Het geschrift is, net als voor vele ker ken in Nederland, één van de be lijdenisgeschriften. Enkele predikanten in Indone sië laten in reactie op het protest weten dat zij de rooms-katholieke leer respecteren en een andere kijk op de eucharistie hebben dan hun voorgangers. Praagse rabbijn bleek spion van voormalig bewind PRAAG (IDEA) De joodse ge meenten in Bohemen hebben hun rabbijn Daniël Mayer ontsla gen, omdat hij heeft gespioneerd voor het voormalige communisti sche bewind. Mayer mag wel aan blijven als docent godsdienst en hebreeuws, omdat hij aanneme lijk kon maken dat hij niemand schade heeft toegebracht. De 31-jarige rabbijn uit Praag, de enige voor de ongeveer dui zendjoden in Bohemen, heeft on geveer tien jaar gewerkt voor de Tsjechoslowaakse geheime dienst. Hij werd na zijn studie aan het seminarie in Budapest in 1981 rabbijn in Praag. De joodse gemeenten willen nu tijdelijk een rabbijn uit het bui tenland aantrekken. Als definitie ve opvolger van Mayer wordt on der anderen gedacht aan Karei Sidon, een joodse schrijver, die Tsjechoslowakije destijds moest verlaten omdat hij Charta 77 had ondertekend. De Hervormde Kerk heeft on geveer 2,7 miljoen leden, onder wie vele honderdduizenden le-j den die slechts op papier her-I vormd zijn en zelden of nooit een! kerk van binnen zien. Het is zeer de vraag of deze categorie gehoorj zal geven aan de oproep van dei kerk. De actie is volgens Poot vooral gericht op de grote groep mensen' die wel prijs stellen op contact met de kerk, maar zich nog niet realiseren dat zij zelf straks het J initiatief moeten nemen. Het steeds terugkerende symbool in de campagne: een potlood in de vorm van een kerkgebouw. 1 Universiteiten DDR en Israël sluiten verdrag JERUZALEM (EPD) - De Oost- Berlijnse Humboldt Universiteit en de Hebreeuwse Universiteit in Jeruzalem hebben een verdrag over wetenschappelijke samen werking gesloten. Het is de eerste overeenkomst tussen universitei ten in de DDR en Israël. De samenwerking zal vooral plaats hebben op het terrein van de judaïstiek, de joodse en Duitse geschiedenis, de theologie en de geesteswetenschappen. Het is de bedoeling dat er docenten en stu denten worden uitgewisseld en gezamenlijke projecten en con gressen worden georganiseerd. De universiteiten hopen dat de samenwerking het begrip tussen de twee landen zal vergroten en dat "met name bij de jonge gene ratie de verdraagzaamheid en het wederzijds respect zullen toene- Bisschoppen van Filipijnen tegen geboorteregeling MANILA (IPS) De Filipijnse regering heeft sinds enige tijd te maken met een nieuwe tegen stander: de RK Kerk, die zich fel verzet tegen het door de regering opnieuw ter hand genomen be volkingsbeleid. De bisschoppen en rk lekenor ganisaties zijn een omvangrijke campagne begonnen om de door de regering voorgestane geboor teregeling te torpederen. Het slui merende conflict met de RK Kerk is des te fnuikender, omdat de kérk tot nu toe een van de krach tigste medestanders van de rege ring is geweest. Het was de aarts bisschop van Manila, kardinaal Chin A Sen, die meehielp de be volking te mobiliseren bij de re volutie die uiteindelijk Aguino aan de macht bracht. De machtige Katholieke Bis schoppenconferentie van de Fili pijnen heeft gekozen voor een agressieve aanpakt. Een van de bisschoppen verklaarde in de Ma nila Chronicle dat de kerk haar 'kansel, pennen en stemmen' zou gebruiken om de geboortebeper king te dwarsbomen, een nauwe lijks verhulde vingerwijzing naar de politici, die zich nu al warm lo pen voor de verkiezingen van 1992. De bisschoppenconferentie richt haar gram ook op de uit gangspunten van het regerings beleid, door erop te hameren dat het door de regering gelegde ver- bangd tussen bevolkingsaanwas en armoede een drogredering is. De Filipijnse bevolking telt mo menteel ongeveer zestig miljoen zielen, en per jaar komen daar 1,4 miljoen bij. Beroepingswerk Gereformeerde Gemeenten: be dankt voor Terwolde de Vecht A. B. van der Heiden te Doetinchem, voor Woerden P. Honkoop Kampen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 2