Duitsland ziet even
af van beruchte tol
Spaarbanken YS: luchtballon maakt harde landing
Vrachtvervoerders zijn opgelucht
Centrale bank VS wil
rente niet laten oplopen
Rijpe kersen wachten
in bomen op de pluk
Kringloopteken
exclusief voor
papierindustrie
Bemanning Spaanse boot
staakt voor betaling loon
Echt niets yerpten?
DONDERDAG 19 JULI 1990
ECONOMIE
Van onze correspondent Hans de Bruijn
BRUSSEL/BONN (GPD) De Westduitse regering ziet voorlopig af van de omstreden
tolheffing voor vrachtwagens die van de autosnelwegen gebruik maken. Dat heeft minis
ter Zimmerman (verkeer) gisteren na het kabinetsberaad medegedeeld. De organisaties
van wegvervoerders in de omringende landen halen opgelucht adem.
De regering in Bonn is tot dit be
sluit gekomen, nadat het Europees
Hof van Justitie in Luxemburg tot
twee keer de invoering van de zoge
naamde "strassenbenützungsge-
bühr" had opgeschort. De Europese
Commissie had tegen de tolheffing,
die vooral buitenlandse vrachtwa
gens zou treffen, bij het Hof een pro
cedure aangespannen.
Vorige maand schortte het Hof de
tol, die op 1 juli van kracht had moe
ten worden, al met twee weken op.
Vorige week gelastte het Hof West-
Duitsland de tol voor minstens twee
jaar op te schorten. Dat was de ter
mijn die het Hof dacht nodig te heb
ben om tot een 'uitspraak ten gron
de' over deze kwestie te komen.
De Duitsers wilden tol heffen van
buitenlandse vrachtwagens, omdat
de belastingtarieven en accijnzen
op brandstof in Duitsland hoger
zijn dan in de omringende landen.
De vrachtvervoerders uit België,
Nederland en Frankrijk zouden
daardoor voordeel hebben en de
Duitse vrachtrijders oneerlijk be-
De vervoersorganisaties waren
fel tegen de heffing. In Frankrijk en
België werd al met acties gedreigd.
In ons land niet omdat minister Ma-
ij-Weggen (verkeer) de vrachtver
voerders had aangeboden de tolhef
fing via een fiscale tegemoetko
ming te compenseren. Dat deed de
Duitse regering ook voor de eigen
vrachtrijders.
De fiscale harmonisatie is een van
de grote struikelblokken op weg
naar de vrije binnenmarkt in het
Europa van na 1992. Van Miert en
zijn Franse collega Scrivener (fisca
le zaken) hebben er bij de EG-lidsta-
ten op aangedrongen maatregelen
WASHINGTON (KRF) - De
trale bank in Amerika brengt i
geld in omloop om de rente te druk
ken. Volgens bestuursvoorzitter
kenbestuur 'zijn monetaire stand
punten zorgvuldig in heroverwe
ging nemen'.
De Amerikaanse centrale banken
de twaalf centrale maakten gisteren tevens hun i
banken in de Verenigde Staten (Fe
deral Reserve Board 'of 'Fed') wer
den de voorwaarden voor het afslui-
leningen geleidelijk
economische ramingen
jaar bekend. Die liggen iets lager
dan de ramingen van februari. De
economische groei van de VS zal dit eenlopende kosten
zwaarder en kwam er de laagste tijd jaar 1,5 tot 2 procent bedragen,
steeds minder krediet beschikbaar. Daarmee zitten de centrale banken
"Er werd een punt bereikt waarop lager dan de regering, die eerder de-
te nemen zodat de vrachtrijders in
Europa overal met dezelfde kosten
te maken hebben.
Europees commissaris voor
transport, de Belg Karei van Miert,
was gisteren blij met het besluit van
de Duitse regering. Hij zei te hopen
dat de twaalf EG-landen nu snel be
sluiten zullen nemen over de har
monisering van de accijnzen en be
lastingen in het wegenvervoer,
waardoor tolheffing overbodig
wordt.
Samen met de EG-commissaris
voor belastingzaken, mevrouw
Christiane Scrivener, heeft Van
Miert gisteren een brief gestuurd
aan het Italiaanse voorzitterschap
van de Gemeenschap. In die brief
vragen de beide EG-commissaris-
sen de regering in Rome om de Eu
ropese belastingharmonisatie zo
snel mogelijk weer op de agenda te
zetten.
"De Westduitse regering heeft ge
lijk als ze stelt dat de gebruikers van
de Europese wegen overal in Euro
pa met ongeveer dezelfde kosten te
maken moeten hebben. Ons geschil
met Bonn gaat over de manier waar
op Duitsland dat probeerde af te
dwingen. Principieel liggen onze
standpunten niet zover uiteen", al
dus Van Miert.
Waar de Duitsers zich altijd aan
geërgerd hebben is dat de accijnzen
op diesel in de twaalf EG-lidstaten
ver uiteenlopen en dat ook de tarie
ven van de wegenbelasting grote
verschillen vertonen. Dat maakt, zo
vinden de Duitsers, dat de Europe-
vervoersbedrijven met zeer uit
maken heb
ben. Bonn ziet dat als concurrentie
vervalsend.
het duidelijk werd dat actie t
monetaire autoriteiten gerechtvaar
digd was", aldus Greenspan.
Greenspan deeld dit mee tijdens
tijdens een hoorzitting van de bank-
commissie van de Amerikaanse Se
naat. In de afgelopen dagen zijn de
geldmarkttarieven in de VS inder
daad gedaald, doordat de centrale
banken aan de commerciële ban
ken meer geld beschikbaar stellen.
De bestuursvoorzitter van de
Amerikaanse centrale banken wil
de niet zeggen op welk wijze zijn be
leid wordt aangepast als regering en
Congres erin slagen overeenstem
ming te bereiken over een aanzien
lijke vermindering van het Ameri
kaanse begrotingstekort. Wordt het
tekort verminderd, dan zal het ban-
week een groei van 2,2 procent
noemde.
Verder voorzien de centrale ban
ken een inflatie van 4,5 tot 5 procent
en een geregistreerde werkloosheid toegekend
5,5 tot 5,75 procent van de be- verbond
OOST-BERLIJN De regering
van de DDR heeft een extra be
drag van ruim van 1,4 miljard
gulden uitgetrokken om de
Oostduitse landbouw te redden.
Sinds de monetaire unie met de
Bondsrepubliek op 1 juli van
kracht werd, is de agrarische
sector in de DDR volledig inge
stort. De DDR wordt nu over
spoeld met landbouwprodukten
uit Westduitsland.
Met de noodmaatregel wil de
Oostduitse regering een extra
subsidie voor de landbouwprij
zen instellen, de export bevor
deren en lonen uitbetalen. Ver
der wil het kabinet staatsaan
koop van graan en een veel gro
tere levering van met name
melk aan de Bondsrepubliek.
Volgens staatssecretaris
Kauffold (landbouw), moet er
veel meer geld worden uitge
trokken wil de agrarische sector
in stand worden gehouden. Al
leen al om de oogstmaanden juli
en augustus te overleven heb
ben de boeren gevraagd om 1,8
miljard mark. Sommigen schat
ten dat de landbouw in de twee
de helft van dit jaar 9 miljard
mark kost en volgend jaar 17
miljard mark.
1,4 miljard moet landbouw DDR redden
Het prestigieuze warenhuis Ka-
DeWe (Kaufhaus des Westens) in
West-Berlijn heeft op de afdeling
'Delicatessen' nu groente en fruit
uit de DDR in de verkoop. Daar
mee wil het de wanhopige boeren
uit de DDR helpen. Sinds 1 juli is
de DDR-landbouw van de ene op
de andere dag in een diepe crisis
verzeild geraakt. Wat in het Ka-
DeWe op de delicatessenafdeling
ligt, kunnen de boeren in de DDR
aan de straatstenen niet kwijt. De
meest energieke bedrijven zijn
zelf maar de straat op gegaan om
hun waren te venten. Maar er zijn
fruittelers die de overrijpe kersen
maar aan de bomen laten hangen
omdat ze geen uitweg zien voor
hun problemen.
Al voordat de Westduitse mark
werd ingevoerd hebben enkele
landbouwbedrijven ingezien dat
het voor hen moeilijk zou wor
den. In de grote steden brachten
ze vrachtwagens vol aardbeien of
champignons om ze te verkopen
tegen prijzen waar iedereen van
omviel. Twee grote manden vol
aardbeien voor 10 mark, dat was
een weelde die de staat tot op dat
moment nooit had geboden, want
de Konsum en de HO-winkels
vroegen meer dan het dubbele,
als ze de produkten al hadden.
Die straatverkoop is na 1 juli
gegroeid. Overal zijn markten
verrezen. Voor het Rote Rathaus,
het karakteristieke gemeentehuis
van Oost-Berlijn is in eerste in
stantie als een protest zo'n markt
gehouden. Nu staan de kramen er
elke week op vaste tijden. Het
Een Oostduits jongetje verkoopt op de straat fruit
werkt en het is voor de veel land
bouwbedrijven bijna de enige
manier om nog van produkten af
te komen.
Het zijn niet alleen de bedrijven
rondom Berlijn die de stad opzoe
ken om waren aan de man te
brengen. Sommigen boeren heb
ben er een paar uur rijden voor
over om een plek te krijgen waar
veel mensen komen.
Chef G. Paschke van de LPG
Pflanzenproduction uit Krenz-
lien stond dinsdag met een aan
hangwagen vol aardappelen in de
Gontordstrasse achter het station
Alexanderplatz. Vijf kilo aardap
pelen voor 2 mark bood hij aan.
Het is de helft van de prijs die het
bedrijf er normaal voor moet heb
ben om te kunnen draaien. De
verkoop wilde in dit geval niet zo
vlotten. De aardappelen uit de
DDR zijn niet zo schoon als de
westerse aardappelen die in de
warenhuizen in de buurt worden
aangeboden. Paschke ziet het
somber in.
Het is de eerste dag dat hij zijn
produkten op deze manier aan de
man brengt, van de LPG is feite
lijk een soort groothandel. Maar
de groothandel heeft geen detail
handel meer achter zich sinds de
grote organisaties Konsum en HO
hun politiek hebben veranderd
en het aanbod in 80 procent van
de DDR-winkels hebben afge
stemd op de westerse artikelen.
het grootste probleem is dat de
boeren van de ene op de andere
dag in de markteconomie werden
geworpen terwijl er geen markt
is. Er is geen veiling waar de boe
ren hun produkten te koop kun
nen aanbieden. Tot dusver waren
er de veilige contracten met de
groothandel en de groothandel
had de vaste contracten met de af
nemers. Het enige probleem was
dat de eindgebruiker, de klant,
een produkt aangeboden kreeg
van vaak bedenkelijke kwaliteit
voor een door de staat vastgestel
de gesubsidieerde prijs.
Daardoor is de chaos en de
wanhoop in de landbouw binnen
drie weken markteconomie com
pleet geworden. In Koenigs Wus-
terhausen, een landbouwge-
meente vlak onder Berlijn, heeft
het gemeentebestuur een crisis
centrum in het leven geroepen
om de boeren te helpen. Er dreigt
een totale ineenstorting van de
bedrijven omdat de mensen het
nut van verder werken niet meer
inzagen. De grootste vrees was
dat de boeren het slachtvee zou
den verwaarlozen omdat ze er
toch geen geld voor kregen.
DEN HAAG (ANP) - Het gerechts
hof in Amsterdam heeft het gebruik
het kringloopsymbool heeft
bedrijfstak, het
papier en karton pro-
roepsbevolking. Voor volgend jaar ducerende en verwerkende indus
trieën.
Het hof bepaalde dat de Neder
landse Federatie Kunststoffen ten
wordt een groei
met 1,75 tot 2,5 procent voorzien. De
regering gaat uit van 2,9 procent.
de Benelux gedeponeerd als 'collec
tief merk'. Het js een waarborg
de consument dat een verpakking ook het symbool gebruikt,
of draagtas met het Papier-Karton- dus nu verboden".
Kringloopbeeldmerk kan worden
gebruikt als grondstof voor nieuw
papier of karton.
Nu de fabrikant van plastic tasjes
moet afzien van gebruik van het
symbool, vreest de Consumenten
bond dat de voorbereiding van een
campagne voor de inzameling van
de oplaadbare zeer giftige nikkel
en cadmiumbatterijen moet wor
den gestaakt. "Op die batterijen i
i dat i;
AMSTERDAM (ANP) - De beman
ning van het Spaanse schip Laura
Banda, dat in de Amsterdamse ha
ven ligt, is sinds zondag in staking,
omdat er over de maanden juni en
Economie kort
Melk apart
De zuivelcoöperatie Noord-Neder
land heeft woensdagavond meege
deeld de melk van boeren uit het ge
bied rond de gesloten verbran
dingsoven in Leeuwarden, geschei
den te willen verwerken. Vertegen
woordiger Jansen van Noord-Ne
derland deelde dit mee op een voor
lichtingsbijeenkomst in Leeuwar
den, voor mensen die onder de rook
van de oven wonen. Onder de bewo
ners heerst grote onrust over met
dioxine besmette melk.
Besmette wei
Naar verluidt is een deel van de 5000
ton wei die enkele jaren geleden op
last van de regering in Bonn van het
radioactieve caesium werd ont
smet, door middel van dubieuze
verkooptrucs weer bij de Westduit
se zuivelindustrie terechtgekomen.
Dit heeft de Westduitse televisie
omroep ZDF woensdagavond ont
huld.
Autoverkoop
De verkoop van auto's in West-Eu
ropa is in de eerste helft van 1990 in
vergelijking met dezelfde periode
vorig jaar met 0,4 procent afgeno
men tot 7,21 miljoen stuks, zo heeft
Automotive Industry Data (AID) in
zijn tweemaandelijkse publikatie
bekendgemaakt. De Japanners ver
kochten 3,4 procent meer dan in de
eerste helft van 1989 en verwierven
een marktaandeel van 11,1 procent
tegen 10,7 procent een jaar geleden.
Vleesexport
Commissarissen van de EG ruziën
over de hoeveelheid rundvlees die
Namibia mag uitvoeren naar de EG
onder het zogenaamde Lomé-ver-
drag, een verdrag dat handelsvoor
delen verstrekt aan ontwikkelings
landen. Door de onenigheid is de
opname van het net onafhankelijke
Namibia in het Lomé-verdrag ver
traagd. EG-landbouwcommissaris
Ray MacSharry heeft voor Namibia
een quotum van 2500 ton voorge
steld. Namibia had ongeveer 20.000
ton gevraagd.
Meetnet Taiwan
Philips heeft van de overheid op
Taiwan de opdracht gekregen een
omvangrijk netwerk te leveren voor
het meten van de luchtkwaliteit op
het eiland. Met de or,der is een be
drag gemoeid van ruim 20 miljoen
gulden. Het meetnet bestaat uit een
centrale en 59 vaste en drie mobiele
meetstations. In die stations wordt
continu de luchtkwaliteit gemeten.
Schandaal rond zoon Bush exemplarisch voor miljardenschandaal
WASHINGTON - Neil Bush, zoon
van de president, was directielid
de Silverado Banking Savings
Omdat de bank failliet is zal de cedure tegen de 2
staat voor het verlies moeten op- dent,
draaien. Bush wordt nu beschul
digd van verstrengeling van belan
gen. Als directielid had Bush jr. de De bank
directieraad voorgesteld zijn v
Kostbaar
men. De schatkist zal uiteindelijk
voor de kosten moeten opdraaien.
Alle failliete spaarbanken hebben
met elkaar gemeen dat zij riskante
projecten hebben gefinancierd. Zij
derhalve in een benijdenswaardige
positie: de winsten konden zij zelf
opstrijken, verliezen konden zij af
wentelen op de overheid.
and Loan Association, een spaar- ten geld te lenen voor zijn bedrijf,
bank in Denver die in 5 jaar tijd op Over zijn eigen zakelijke belang had kencrisis is het grootste en vooral te grote zorgen over de financiële ri-
spectaculaire wijze groeide van 250
miljoen dollar (450 miljoen gulden)
tot 2 miljard dollar (3,7 miljard gul
den) goederen en vorderingen.
Maar in hetzelfde jaar dat de bank zoeken. Minister
r 2 miljard dollar te boek stond Thornburgh ziet geen reden
justitie Dick jard gulden) bedragen. Maar daar
kon zij niet langer aan haar fi
nanciële verplichtingen voldoen en
ging failliet. De 2 miljard aan activa
bleek een luchtballon, die een kei
hard landing maakte.
Net als andere spaar- en hypo
theekbanken financierde de bank
in hoofdzaak bouwprojecten. Het
onroerend goed, onderpand voor
verstrekte leningen, bleek zwaar
overgewaardeerd te zijn als gevolg
'van ondeskundige taxatie en het in
storten van de markt in onroerend
goed. Een officieel onderzoek wees
uit dat de directie onverantwoord te
werk was gegaan bij het verstrek
ken van leningen en speculatieve
projecten had gefinancierd.
Vorige week werd onthuld dat de
bank op aanbeveling van directielid
Neil Bush leningen had verstrekt
voor olieprojecten, waarin hij zelf
belangen had. Bush was niet alleen
lid van de directie, hij had boven
dien nog een oliebedrijf, waarin zijn
twee vennoten geld hadden ge
stopt. Het project leverde uiteinde
lijk een strop van 45 miljoen dollar
(81 miljoen gulden) op.
kunnen best nog een paar miljard,
bijzondere strafrechtelijke pro- of een paar honderd miljard bijko-
te maken. Zij wisten dat de
overheid zou inspringen als de bank
niet aan haar verplichtingen kon
voldoen: de staat verzekert deposi
to's van spaarders tot een maxi
mum van 100.000 dollar (185.000
gulden). De bankiers verkeerden
Republikeinen
In het begin waren er grote winsten,
want de economie ging goed. De
pret leek in de Reagan-jaren van po
litiek en economisch optimisme
rnnnon n rrtnnrKnnlrnn
juli nog geen salaris is betaald.
Naast de Laura Pando zijn in totaal
vier van de vijf schepen van de
Spaanse maatschappij Maritima
Antares Santander door de beman
ningen stil gelegd.
G. Harmsen van de Internationa
le Bond voor Zeevarenden (ITF)
heeft dat gisteren meegedeeld. Vol
gens Harmsen hebben de 32 beman
ningsleden in Amsterdam een
claim van 25 miljoen peseta's (onge
veer 457.000 gulden) op hun werk
gever. De Laura Pando ligt boven
dien aan de ketting óp last van een
reparatiewerf in Portugal die een
claim van 750.000 dollar op de
scheepseigenaar heeft.
Volgens Harmsen neemt kapitein
Baltasar de Diego van de Laura
Pando aan "dat het gebeurd is met
Maritima Antares". Er zouden al
twee jaar problemen rond betalin
gen zijn. De ITF zal in samenwer
king met de Spaanse bond UGT po
gingen in het werk stellen om te be
middelen tussen het personeel en
de werkgever uit het Spaanse Bas-
niet op te kunnen. De spaarbanken
konden hun gang gaan zonder dat
iemand lastige vragen stelde. In de
filosofie van Reagan is overheids
toezicht op de maatschappij en de
economie uit den boze en weet het
bedrijfsleven zelf het beste wat
goed voor het bedrijfsleven is. Daar
om was overheidstoezicht op tal
van bedrijfstakken, waaronder
spaarbanken, grotendeels afge
schaft.
De spaarbanken legden zich
vooral toe op grote bouwprojecten
zoals winkelcentra en kantoorge
bouwen. Zolang de vraag naar con
sumptiegoederen en kantoorruimte
steeg werden er grote winsten ge
maakt. Maar nu gaat het minder
goed: kantoorgebouwen staan leeg DEN HAAG (GPD) De Neder-
en de onroerende goed-markt is in- landse autohandel verwacht een
gestort. Veel spaarbanken blijven aanzienlijk aantal tweedehandse
met waardeloze vorderingen zitten auto's naar Oosteuropese landen te
omdat het onderpand sterk in waar- kunnen exporteren wanneer de bij-
de is gedaald. zondere verbruiksbelasting (bvb)
Toen de eerste banken drie jaar die op auto's rust, zou worden te
geleden failliet gingen was de offi- ruggegeven. De RAI en de vereni-
ciële schatting dat de schade be- ging van garagebedrijven Bovag
De Laura Banda heeft een lading
graan en bijprodukten voor Am
sterdam aan boord. De Ana Pando
ligt stil in Bordeaux, de Stolt Luisa
Pando in New Orleans en de Stolt
Maria Pando in Houston. De Charo
Pando is nog op weg naar Tunesië.
Belasting rem op
occasion-handel
met Oostblok
perkt zou blijven tot enkele miljar
den. Noch de regering, noch het
congres vond het nodig tot drasti
sche maatregelen
hebben de staatssecretaris
nanciën gevraagd teruggaaf moge
lijk te maken.
De autohandel zit op het ogenblik
Al aan buitenlands geld, reischeques en een reisverzekering gedacht? NeeGa dan vlug nog even naar
de Rabobank in de buurt. Da's wel zo makkelijk. Rabobank S Meer bank voor je geld
Toen er steeds meer spaarbanken met een voorraad van zo'n 200.000
failliet gingen en het Witte Huis elke occasions, ruwweg 50.000 meer dan
maand een hoger bedrag vóór de waar ze normaal behoefte aan heeft,
kosten moest opgeven kwam dat Export naar Oost-Europa, waar gro-
onderzoek er toch. En al ras bleek te belangstelling voor westerse
dat zeer veel politici, democraten en tweedehands auto's bestaat, zou
republikeinen, hadden meegewerkt voor de bedrijfstak een belangrijke
aan wetgeving die het toezicht op de impuls voor de verkoop van occa-
spaarbanken tot het minimum sions zijn.
heeft beperkt. Nederlandse occasions kunnen
Er is nu een aparte instantie opge- volgens Bovag en Rai echter niet op
richt de Resolution Trust Corpora- de Oosteuropese markt concurre-
tion die tot doel heeft de faillisse- ren omdat er op het ogenblik geen
menten van honderden spaarban- mogelijkheid is om de bvb die is be
ken af te wikkelen. Het is een enor- taald, terug te krijgen. In vergelij-
me organisatie met vier regionale king met andere landen, zo stellen
kantoren voor de verschillende de- de twee organisaties, blijven de au-
len van het land. Zij moeten de in- to's daarom te duur om interessant
ventaris opmaken en toezicht hou- te zijn voor Oosteuropese afnemers,
den op de verkoop van activa. De to-« Teruggaaf van de bvb bij export zou
tale schade van de spaarbankencri- per jaar de verkoop van zeker 20.000
sis zal mede afhangen van deze in- tweedehandse auto's naar Oost-Eu-
gewikkelde en tijdrovende proce- ropa teweeg kunnen brengen,
dure. Het gaat om de verkoop van Rai en Bovag in behandeling be-
tienduizenden kantoorgebouwen, stoken het ministerie overigens al
flatgebouwen en winkelcentra, die sinds 1973 met het verzoek om te-
lang niet meer de prijs waard zijn ruggaaf van de bvb bij uitvoer van
die ervoor is betaald.
