Er
j 'Mart en Jean zijn boezemvrienden'
I
'Judas Priest schuldig
aan zelfmoord zonen'
Robinson
Crusoë
Harry Belafonte. (foto epa>
Harry Belafonte in Californië
plotseling in ziekenhuis
SAN JOSE (Reuter) De Amerikaanse zanger Harry Belafonte is gis
teren in een ziekenhuis opgenomen voor behandeling aan een niet na
der genoemde ziekte. Dit heeft een woordvoerster van het ziekenhuis
in San Jose in de staat Californië meegedeeld.
Een woordvoerster van een etablissement waar de ambassadeur van
Unicef, het kinderfonds van de Verenigde Naties, in het weekeinde zou
optreden, heeft verklaard dat hij vrijdag een concert heeft geannuleerd
omdat hij een aandoening had aan de keel.
De 63-jarige Belafonte heeft zondag wel gezongen, maar hij is giste
ren naar de afdeling intensieve zorg van een ziekenhuis in de buurt van
dat etablissement overgebracht. In de loop van maandag is hij naar het
ziekenhuis in San José vervoerd.
In geen van de twee ziekenhuizen wilde men bijzonderheden over
zijn toestand verschaffen.
Ouders in rechtszaak:
K.K. Downing (rechts), lid van de hardrockgroep Judas Priest, kan blijkbaar nog tegen fans lachen
bij het begin van de rechtszaak tegen de band in Reno. (foto ap)
RENO In de Verenigde
Staten is gisteren een rechts
zaak begonnen tegen de Brit
se hardrockgroep Judas
Priest, die ervan wordt be
schuldigd met haar teksten
twee Amerikaanse jongens
tot zelfmoord te hebben ge
dreven. De zaak is aange
spannen door de ouders van
de jongens.
De jongens, de 18-jarige
Raymond Belknap en de 20-
jarige James Vance, schoten
zich volgens hun ouders op 23
december 1985 door de kin
na, tijdens het drinken van
bier en het roken van mari
huana, keer op keer naar de
lp Stained Class van Judas
Priest te hebben geluisterd.
Door boodschappen in de
muziek, die op bewust niveau
niet waarneembaar zijn, zou
den de twee jongens ervan
overtuigd zijn geraakt dat
„het antwoord op leven de
dood" is. Belknap stierf di
rect na het schot te hebben
gelost, Vance moest de on
derkant van zijn gezicht mis
sen en stierf drie jaar later
alsnog aan de gevolgen van
zijn zelfmoordpoging.
De advocaten van de groep
en haar platenmaatschappij
CBS zullen de rechter ervan
proberen te overtuigen dat
hun verstoorde levens de jon
gens tot hun daad hebben ge
dreven. Beiden hadden een
geschiedenis van drank- en
drugsmisbruik en psychiatri
sche stoornissen. Ook wer
den ze mishandeld. De groep
ontkent boodschappen in
haar muziek te verbergen of
te willen aansporen tot zelf
moord.
Tijdens de rechtszaak, die
naar verwachting zeker vier
weken gaat duren, zullen
meer dan 100 getuigen wor
den gehoord, onder wie de le
den van band.
I Omroepen voldoen beter aan
programmavoorscliriften
HILVERSUM (GPD) De Hilversumse omroepen hebben zich in
1989 beter aan het zogenoemd volledig programmavoorschrift gehou
den dan het jaar daarvoor. Dat concludeert de NOS in een rapportage
over 1989. In het volledig programmavoorschrift staat geregeld hoe
veel procent van de zendtijd aan cultuur, amusement, informatie en
educatie moet worden besteed en hoeveel procent van de uitzendingen
eigen produkties moeten zijn.
Volgens het NOS-rapport. dat komende vrijdag in de NOS-bestuurs-
vergadering ter discussie staat, hebben de omroepen kans gezien zich
beter aan de voorschriften te houden. Alleen bij culturele programma's
bleven vier omroepen (Veronica, AVRO, TROS en EO) onder de norm
van twintig procent. De AVRO en Veronica haalden de norm van vijf
procent educatieve programma's niet en de VARA bleef onder de mini
maal vereiste 25 procent voor informatieve programma's.
Opvallend in de rapportage is de toename van eigen produkties bij
de omroepen. Voldeden in 1988 de KRO, NCRV en de VARA nog niet
aan de eis dat minstens de helft van de programma's een eigen produk-
tie moet zijn, het afgelopen jaar haalden alle omroepen de norm van
vijftig procent.
Veronica valt op door fors onder de norm van twintig procent te blij
ven voor de culturele programma's. Haalde Veronica in 1988 de norm
al niet met zestien procent, het afgelopen jaar is de omroep zelfs nog ge
daald naar twaalf procent. Ook bij educatieve programma's bleef Vero
nica onder de norm van vijf procent en daalde van drie procent in 1988
naar twee procent het afgelopen jaar. Dit jaar moeten de omroepen
zien te voldoen aan het volledig programmavoorschrift, anders grijpt
het commissariaat in.
j Kees Jansma verbaasd over kritiek op NOS-duo:
GRONINGEN - Ze zijn
tijdens de Tour de France
dagelijks te horen, Jean
Nelissen en Mart Smeets.
Als de Tourkaravaan de
beslissende kilometers
van de dag bereikt heeft,
wordt er door de NOS
overgeschakeld naar
Frankrijk. Over naar Mart
en Jean. En het duo ver
telt ons kijkers dan wat er
in beeld te zien is.
„Vreselijk irritant, die
twee proberen elkaar al
leen maar vliegen af te
vangen." Het is een veel
gehoorde reactie op het
NOS-duo. „Wielrennen is
leuk, zonder Nelissen en
Smeets is leuker", vindt
een ander.
Kees Jansma, chef Studio Sport,
is verrast: „Je bent de eerste die
met deze kritiek komt", klinkt
het bijna ironisch. Maar hij
meent het. Jansma: „Mart.en
Jean zijn boezemvrienden en ze
hebben nog nooit ruzie gehad.
Ze hebben wel totaal verschillen
de stijlen. Jean is de wat breed
sprakige Bourgondische bonvi-
vant en Mart is 'pats boem to the
point', veel zakelijker en daarbij
ook nog een acteur. Maar ze ac
cepteren elkaar volledig."
Jansma denkt wel te weten
hoe de indruk gewekt wordt.
„Zij zitten net zoals wij voor een
monitor, alleen zij moeten er
commentaar bij leveren. Hun in
formatie halen ze voor die tijd en
achteraf binnen, maar verder zit
ten zij ook alleen maar naar het
scherm te turen. Door de concen
tratie kan het zijn dat het com
mentaar wat gespannen uit hun
keel komt. Het komt dan wel
eens voor dat de één iets ver
keerd ziet en door de ander ver
beterd wordt, maar dat moet je
absoluut niet zien als 'vliegen af
vangen'. Het is maar hoe je er
naar luistert. Ik ken de twee heel
goed en ik ervaar het niet als ne
gatief."
Steeds vaker hoor je kijkers
verklaren de Tour via België,
waar de twee Marcs commentaar
leveren, te bekijken. Jansm^:
„Dat is onzin. Hetzelfde hoorden
we tijdens het WK-voetbal. Men
sen keken toen zogenaamd en
masse naar België omdat ze het
Nederlandse commentaar niet
goed vonden. De kijkcijfers be
wijzen echter het tegendeel. Zo
wel tijdens het WK als nu bij de
Tour wordt er maar door 0,1 pro
cent van de Nederlanders naar
België gekeken. De rest kijkt
naar de NOS."
Kijk- en Luisteronderzoek
meldt dat gemiddeld 6 procent
(hetgeen neerkomt op 700.000
kijkers; voor een middaguitzen
ding is dat veel) dagelijks de
beelden van de NOS volgt. De
waardering is gemiddeld 7.3, het
geen goed te noemen is. Er is de
laatste jaren een zeer stabiel kijk
gedrag, want in de voorgaande
drie jaren keek ook gemiddeld 6
procent naar de middagbeelden
van de Tour. En al die jaren zaten
Smeets en Nelissen achter de mi
crofoon.
STER maakt
zelf reclame
HILVERSUM (GPD) De
Stichting Ether Reclame
(STER) maakt vanaf giste
ren door middel van reclame
voor zichzelf. Het is de eer
ste keer in de geschiedenis
dat de STER de eigen zend
tijd gebruikt voor reclame
voor zichzelf.
Volgens STER-directeur
C.J. Smeekes is er besloten
tot de radio-spotjes omdat
er in de maanden juli en au
gustus nog ruimte is voor ad
verteerders.
Afgelopen vrijdag is er
ook een mailing naar adver
teerders uitgegaan met het
aanbod in juli en augustus te
adverteren op de radio. Vol
gens Smeekes zijn er op deze
mailing voor enkele tonnen
boekingen binnengekomen
bij de STER.
De STER-reclame voor de
STER zal voorlopig alleen
beperkt blijven tot de radio
zendtijd. Het spotje zal naar
schatting zo'n tien keer per
week worden uitgezonden.
AYRO-ondememingsraad botst met directie
HILVERSUM (GPD) - De on
dernemingsraad van de AVRO
heeft het reguliere overleg met
de AVRO-directie tot nader or
de opgeschort. Het AVRO-be-
stuur betrekt de onderne
mingsraad te weinig bij de dis
cussie over de toekomstige
structuur van het AVRO-be-
stuur, aldus een brief van de
ondernemingsraad aan de di
rectie. Ook zou de AVRO-top
regels over open sollicitatie
procedures naast zich hebben
neergelegd.
De benoeming door de
AVRO-directie van een nieuwe
directiesecretaris op vrijdag
29 juni is de ondernemings
raad in het verkeerde keelgat
geschoten. Eerder al hadden
OR en directie een conflict over
het feit dat sollicitatieprocedu
res open zouden moeten zijn.
Met de benoeming van de di
rectiesecretaris heeft de direc
tie afspraken daarover naast
zich neergelegd, aldus OR.
Ook is de ondernemingsraad
verbolgen over het feit dat het
niet betrokken wordt bij een
discussie over de toekomstige
structuur van het verenigings
bestuur. Een uitnodiging om
een vergadering over dat on
derwerp bij te wonen, werd la
ter ingetrokken. Het AVRO-be
stuur heeft de ondememings
raad meegedeeld de OR niet bij
deze discussie te betrekken om
dat het over louter interne ver
enigingszaken gaat. De OR
vindt echter dat het op grond
van de Wet op de onderne
mingsraden WORrecht heeft
inzage te krijgen in de resulta
ten van die discussie. Het
AVRO-bestuur heeft dat tot
dusverre geweigerd.
In „Een jaar op een onbewoond
eiland" noemt Bob Snoijink zich
een Robinson Crusoë, en die ver
gelijking ligt natuurlijk erg voor
de hand. In het kielzog van Daniel
Defoe's befaamde „Robinson
Crusoë" (1719), waarmee de En
gelse romanliteratuur begint, ver
schenen vele "robinsonades".
Hierin werd een beeld geschetst
van het leven en lijden van schip
breukelingen die in afgelegen
oorden het hoofd boven water
trachtten te houden. Defoe
schijnt zijn verhaal op de lotge
vallen van de Schotse zeeman
Alexander Selkirk gebaseerd te
hebben, die over zijn schipbreuk
en vijfjarig verblijf op een zuide
lijk eiland een verslag had ge
schreven.
Tussen Selkirk en Snoijink zijn
echter wel enige verschillen aan
te wijzen. Zo ging de eerste be
paald niet vrijwillig naar een on
bewoond eiland, en hij had even
min een vrouw bij zich. Alleen de
scheepshond hield Crusoë gezel
schap: later had hij nog enige aan
spraak aan een gekooide pape
gaai, die hem bij thuiskomst luid
ruchtig placht te verwelkomen.
Verder valt het ene jaar van
Snoijink natuurlijk in het niet bij
de achtentwintig van Crusoë
(Vrijdag maakt pas na een kwart
eeuw zijn opwachting). Maar er
zijn ook duidelijke overeenkom
sten tussen beide mannen.
Crusoë voelde niets voor het saaie
burgermansbestaan in het Engel
se stadje York. Zijn hart ging uit
naar de zee en het avontuur, en el
ke dag die hij als kantoorklerk
sleet, boekte hij als een verlies
post op zijn levensbalans af.
Voor Snoijink was de reis naar
de Zuidzee eveneens een poging
met de sleur van het gevestig
de leven te breken. Als hij het
/er Nederland heeft, dan vallen
al gauw wrange woorden als
:ure regen", "gifgrond", "over
bevolking" en "stress". Op Ata
daarentegen kwamen ze niet in
een prestatiemaatschappij te
recht; de dictatuur van de (prik-
)klok was er onbekend.
Overbevolking was er evenmin
een probleem, al dachten Bob en
zijn vrouw daar in het begin, toen
ze eikaars aanwezigheid nauwe
lijks konden verdragen, heel an
ders over. Net als Crusoë, be
schikte Snoijink op zijn eiland
over gereedschappen en een hoe
veelheid basisvoedsel. Het ging
hem er namelijk niet om te over
leven "met niet meer dan een
mes". Netten, die als een "staand
wand" in zee werden gespannen,
en een visspeer, bleken belangrij
ke hulpmiddelen te zijn bij de ex
ploitatie van voedselbronnen.
Ruim een week lang haalde
Crusoë alles uit het wrak dat hij
maar gebruiken kon. Behalve
scheepsbeschuit, rijst, Hollandse
kazen, graan, gedroogd vlees en
rum, sleepte hij een timmermans-
kist vol werktuigen, kleren en
beddegoed, wapens, hout, een
slijpsteen en zelfs goudstukken
aan land. Op een praktische en
energieke wijze toog hij vervol
gens aan het werk. Aldoende
kwam hij tot de ontdekking dat
hij voor vele ambachten en beroe
pen wel enige aanleg had. Niët al
leen was hij als jager, tuinman,
boer en veehouder actief, maar hij
manifesteerde zich ook als bouw
vakker, kleermaker en potten
bakker.
Ook Joc Snoijink, die zichzelf
omschrijft als een man met twee
linkerhanden, kwam er op zijn ei
land achter dat hij een orkaanbe-
stendige hut kon bouwen en een
visrokerij kon laten draaien, waar
de roggen, haaien, barracuda's en
krokodilgepen werden geconser
veerd.
Zowel de Engelsman als de Ne
derlander verliezen, naast alle
aandacht voor de materiële kant
van het bestaan, ook het Hogere
niet uit het oog. Vooral in perio
den van tegenslag en gevaar zoekt
Crusoë steun bij het geloof zijns
vaders. Snoijink, die ten slotte is
opgegroeid in de alternatieve ja
ren zestig, wendde zich op Ata
niet tot het evangelie, maar tot be
paalde geloofsvoorstellingen uit
oosterse en primitieve samenle
vingen.
Op een gegeven moment trok
hij zich bijvoorbeeld, als een Apa
che of Cherokee van de oude
stempel, terug in het oerbos. Vis
send, en in de zon zittend, bracht
hij zo enkele dagen door, hopend
op een beschermengel die hem de
juiste weg zou wijzen. Indiaanse
jongelingen, die zichzelf vaak nog
martelden, kregen soms een vi
sioen van een adelaar of beer, en
'dan wisten ze dat ze het pad van
een krijger of medicijnman moes
ten volgen. Maar Snoijink is nu
eenmaal geen Apache, en een der
gelijke helpende hand werd hem
dan ook niet toegestoken. Toch
schrijft hij aan zijn vastendagen
in de jungle een zuiverende wer
king toe.
Dat beide mannen nauwgezet
een dagboek bijhielden, is zeker
ook een veelzeggende overeen
komst. Zo namen ze afstand tot
het dagelijks leven en sneden ze
tevens de band met de buitenwe
reld niet door.
Het jaar op Ata is voor Bob
Snoijink niet in mislukking en te
leurstelling geëindigd. Integen
deel, hij wil nu weer zo gauw mo
gelijk terug naar Fiji. Niet naar
Ata, maar naar een naburig, be
woond eiland, waar hij samen
met zijn vrouw een viswinkel
hoopt te beginnen. En dat is dan
meteen de laatste overeenkomst
met Robinson Crusoë - ook die
voer, op hoge leeftijd, weer het
zeegat uit, om op zoek te gaan
naar het eiland waar hij gelukkig
was geweest.
HB.
H/£f?
l N/er weoReHNBN fl
iiT
VEEL MENSEN II3N BANG PAT AL PIE
BUITENLANDERS ONZE KULTUUK LUL
LEN ONPERMIJNEN
VOORNAMELIJK LUI PIE GEEN IPEE
HEBBEN VAN WAT 'KULTUUK' 15
WAT
VOOR MENSEN
ZIJN PAAR
BANG VOOR
POLYPROPYLENE RIPSTOP
COATEP NYLON, LI6HTWEI6HT,
WATERPROOF.WAT WIL JE NOO
KUN HEINZ, NI T IS
NOU WATJE NOEMT 'N