'Voor hetzelfde
geld stappen ze
bij ons binnen'
Rk missie bezorgd
terug uit Z.-Afrika
Walvisvaart goed voor dik belegde boterham
I REPORTAGE i
Boesak legt functies neer
Dodelijke overval op Belgische collega schrikt conducteurs Wagons-Iits op
MAANDAG 9 JULI 1990
GEESTELIJK LEVEN
WEEKAFLEVERING 2
Allebei keken we naar het dunne, ro
de boekje, allebei bezorgd, maar elk
om een andere reden.
Berts gefascineerdheid ontsproot
aan het feit dat hij net had ver
klaard waarom het boekje zijns in
ziens zo belangrijk was. Ik keek er
naar omdat het boekje de enige tast
bare schakel vormde met de afschu
welijke gebeurtenissen die binnen
enkele uren mijn hele, rustig voort
kabbelende, goed georganiseerde
bestaan op losse schroeven hadden
gezet.
"Wil je dat nog eens zeggen?",
vroeg ik.
Ik had hem wel degelijk goed ver
staan. "Als ik het goed begrijp,
Max", zei hij opnieuw, maar dit
maal langzamer, "was de dame die
dood naast jou lag, bezig een fortuin
te vergaren met chantage. Kijk eens
naar die bedragen, naar die namen.
Allemaal verschillend, allemaal
goed voor tien mille per maand. Of
heb jij,een andere verklaring?"
"Ik... ik heb er nog niet over nage
dacht".
"Pat wordt dan wel tijd".
Je bent wel snel met je conclusie.
Bert. Misschien heeft ze verschillen
de mensen geld geleend en zijn dit
EEN AVONDJE STAPPEN
de bedragen waarmee de schulden
worden afgelost".
Hij haalde zijn schouders op en
schudde meewarig zijn hoofd, alsof
hij medelijden met me had. Toen,
nog steeds hoofdschuddend, zei hij:
"Je bent tamelijk onhandig, weetje
dat?"
"Huh", zei ik suffig, en besefte pas
op dat ogenblik dat zijn blik niet
langer op mijn gezicht was gericht,
maar op de jeneverfles in mijn han
den.
"Geef maar hier", zei hij vriende
lijk.
Ik deed wat van mij werd ver
wacht. Met een ogenschijnlijk moei
teloze beweging draaide hij de dop
van de fles en vulde geroutineerd
twee glaasjes. Ik likte mijn lippen.
Het was heel verleidelijk, een borrel
te nemen, en nog een, een derde en
een vierde, weg te zakken in alcoho
lische vergetelheid om maar niet te
hoeven denken aan wat hij zojuist
had gezegd. Ik wilde niets te maken
hebben met chantagezaken. Want
dat had hij me met zijn uitspraak
duidelijk willen maken, dat Karin -
mooi, blond en nu morsdood - zich
bezig had gehouden met het chante
ren van die mensen van wie de na
men keurig in het rode boekje waren
genoteerd. Ik wilde het eenvoudig
houden. Een jaloerse minnaar, de
jaloerse vrouw van een man met wie
ze het bed had gedeeld. Alles was be
ter dan de mogelijkheid dat zij via
haar bed op illegale wijze een klein
fortuin had. vergaard en als gevolg
daarvan op schokkende wijze was
omgebracht. Het verwarde me. In
mijn hoofd kwam iets op gang dat
steeds sneller rondjes begon te
draaien. Ik wankelde.
Het volgende ogenblik voelde ik
twee stevige handen op mijn schou
ders. Ze grepen me vast en schudden
me ruw terug naar de werkelijk
heid. "Het spijt me", mompelde ik.
"Geeft niet", zei Bert, waarna hij
me voorzichtig op een fauteuil liet
zakken. "Ik heb er alle begrip voor,
kerel".
Ik sloot mijn ogen. Toen ik ze weer
opende, zat Bert me somber aan te
kijken. Hij nam een slok jenever en
perste zijn lippen op elkaar. "Weet
je, Max, ik vroeg het me al eens af,
hoe Karin het voor elkaar kreeg om
er zo goed van te leven, zonder dat
me ooit duidelijk werd hoe ze aan
haar geld kwam. Moniek mompelde
ooit iets over een erfenisje, toen ik
haar ernaar vroeg. Waarom niet?,
dacht ik, en ik ging er niet verder op
in. Per slot van rekening gebeuren
zulke dingen, schijnt het".
"Maar", zei ik, "dit betekent dat
het heel goed mogelijk is dat haar
moordenaar een van de mensen is
die door haar werden gechanteerd".
Iemand die het water tot aan de
lippen stond?
"Precies", zei Bert. "En dat bete
kent ook dat jij behoorlijk in de nes
ten zit".
Haastig reikte ik naar mijn glas,
onderdrukte de aandrang de in
houd in één keer naar binnen te giet
en en dronk beheerst. Ondanks mijn
voorzichtigheid ging het opnieuw
mis. De zweefmolen in mijn hoofd
begon weer op gang te komen. "Wat
moet ik nu toch?", vroeg ik, waarbij
ik half struikelde over de zin.
Terwijl ik de woorden uitsprak
ontrolde zich onder mijn schedeldak
een draaiboek met een dramatische
afloop. Over enkele dagen zou mijn
vrouw uit Zwitserland terugkomen.
Tegen die tijd zou het politieonder
zoek in volle gang zijn en Lizzy zou
de voor de hand liggende vragen
stellen.
Vragen waar ik geen antwoord
op had.
Ik stelde me voor hoe het gesprek
zou beginnen: "Ach", zou ik zo on
verschillig mogelijk zeggen, "je weet
hoe het gaat, mannen onder elkaar.
Ik raakte toevallig aan de praat met
die Scholten van hiernaast. Aardige
kerel, Hij kende ergens een leuk
adresje en we gingen een avondje
stappen. Halverwege de onderne
ming ging ik echter van de kaart en
toen ik weer bijkwam, lag zij naast
me, Karin, met een mes in haar-".
Abrupt brak ik de zinloze gedach-
tenstroom af en keek hulpzoekend
naar Bert. Hij knikte. Hij had blijk
baar nagedacht.
Delegatie: 'Schrikbarende ongelijkheid'
AMSTERDAM (IPS) - Een
Nederlandse missie van voor
al katholieke organisaties, on
der leiding van oud-minister
Jos van Kemenade, is ge
schokt teruggekeerd uit Zuid-
Afrika. Van Kemendade
noemde de situatie in de pror
vincie Natal zelfs erger dan
die 'in Libanon en Noord-Ier-
land samen'.
Hij pleitte voor handhaving van
de economische sancties tegen
Zuid-Afrika, om zowel ANC-lei-
der Nelson Mandela als president
De Klerk te helpen.
Volgens de delegatie is de situa
tie van de zwarte bevolking in de
afgelopen periode niet verbeterd,
maar in een aantal opzichten juist
verslechterd. Deze achteruitgang
is het gevolg van toenemend ge
weld van rechtse blanke groepe
ringen en van zwarte 'aan apart
heid verwante' organisaties zoals
de Inkatha-beweging van zulu-
leider Mangosuthu Buthelezi.
In de afgelopen drie jaar zijn in
Natal als gevolg van het geweld
tussen aanhangers van Inkatha
en radicale tegenstanders van het
apartheidsbewind zeker 2.500 do
den gevallen, zijn duizenden in
woners gewond geraakt en zijn
meer dan 5.000 huizen verbrand.
Volgens de delegatie-leider is het
tijd dat Nederland deze feitelijke
oorlogssituatie onderkent.
De onderzoeksmissie. een ini
tiatief van Pax Christi Nederland
en gesteund door Bisschoppelij
ke Vastenaktie, de werkgroep
Kairos en Mensen in Nood, heeft
een week door Zuid-Afrika ge
reisd om zich te oriënteren op de
veranderde politieke situatie in
Zuid-Afrika en om de rk achter
ban te informeren en adviseren,
voor wie Zuid-Afrika nooit een
prioriteit is geweest.
Volgens de delegatie worden in
Zuid-Afrika alle aspecten van de
Universele Verklaring van de
Rechten van de Mens veel en
voluit geschonden. Van Kemena
de sprak verder van een 'schrik
barende ongelijkheid' op het ge
bied van de gezondheidszorg.
Een ziekenhuis voor de zwarte
bevolking van Durban heeft 2.000
bedden, maar er zijn 3.000 bedle
gerige patiënten, terwijl op een
half uur afstand het ziekenhuis
voor blanken afdelingen heeft ge
sloten wegens een tekort aan pa-
tiepten.
KAAPSTAD (ANP/EPD) - Ds.
Allan Boesak (44) is afgetreden
als voorzitter van de Nederduits-
Gereformeerde Sendingkerk.
Gisteren heeft hij tijdens een
emotionele kerkdienst toegege
ven dat de scheiding met zijn
vrouw op handen is, terwijl hij
een relatie heeft met een andere
De bekendmaking komt na
onthullingen in Zuidafrikaanse
kranten, zaterdag, dat hij een ver
houding heeft met een blanke tv-
producer, Elna Botha, een nicht
van de vroegere minister van bin
nenlandse zaken Stoffel Botha.
Boesak ontkende huilend tegen
over zijn gemeente dat er sprake
van 'immoreel' gedrag was.
Vijf jaar geleden werd bekend
dat Boesak een affaire met een se
cretaresse had. Boesak werd toen
door zijn kerk en zijn echtgenote
weer in genade aangenomen na
dat bleek dat de secretaresse door
de Zuidafrikaanse geheime
dienst was ingehuurd om hem in
diskrediet te brengen.
"Nu is hij te ver gegaan", aldus
Dorothy Boesak zaterdag in een
interview. "Het is de ziekte van
boven de veertig, die
zich moeten bewijzen. Ik heb
vaak mensen met dezelfde pro
blemen geadviseerd. Nu treft het
mezelf'.
Vandaag wordt een verklaring
verwacht waarin Boesak officieel
zijn aftreden alsmede zijn schei
ding bekend maakt. Nu hij in zijn
eigen kerk geen functie meer
heeft, wordt ook zijn aftreden ver
wacht als voorzitter van de We
reldbond van Hervormde en Ge
reformeerde Kerken (WARC).
Boesak was de eerste niet-blan-
ke Nederduits-Gereformeerde
predikant, die in het buitenland
een doctorstitel haalde. In 1976
promoveerde hij in Kampen aan
de gereformeerde Theologische
Hogeschool.
Boesaks kerk staat bekend als
een fervent tegenstander van de
apartheid maar ook als een be
houdende kerk wat betreft opvat
tingen over huwelijksmoraal. De
NGSK en de Nederduits Gerefor
meerde Kerk in Afrika, de vroege
re NG-dochterkerk voor zwarten,
staan op het punt om samen te
gaan. Boesak gold als de belang
rijkste kandidaat om
praeses te worden.
Dominee Alan Boesak en zijn vrouw Dorothy gaan scheiden. <foto anp>
Ouders Christian
Science verplicht
dokter te roepen
BOSTON (AFP-REUTER) - Een
echtpaar van de Christian Scien
ce Kerk is verplicht tijdig een arts
te waarschuwen, wanneer een
van hun drie kinderen ernstig
ziek zijn.
Dit bepaalde het gerechtshof in
Boston (Verenigde Staten) dat
David en Gitcher Twitchell schul
dig bevond aan de dood van hun
twee jaar oude kind Robyn, dat
overleed nadat de ouders meer
vertrouwen in het gebed dan in
een arts stelden. Mochten de
Twitchells in de proeftijd van tien
jaar opnieuw verzuimen een dok
ter te benaderen, dan kunnen ze
tot een gevangenisstraf van twin
tig jaar worden veroordeeld.
Het echtpaar Twitchell is in en
kele maanden het vierde ouder
paar véin de Christian Science
Kerk dat door de rechter tot me
dische verzorging van hun kinde
ren gedwongen, tot dusver is ge
ne van hen tot een gevangenis
straf veroordeeld.
De Christian Science Kerk, die
111 jaar geleden werd opgericht,
heeft zich krachtig tegen de
rechtszaken verzet. "Het gebed
wordt veroordeeld", zo luidden
advertenties in de kranten.
De kerk zegt te kunnen aanto
nen dat meer dan 50.000 ernstig
zieken er door gebedsgenezing
bovenop zijn gekomen.
Eucharistie. Met een eucharis
tieviering, bijgewoond door meer
dan tienduizend personen, is gis
termiddag in Maastricht het 24e
congres van de internationale fe
deratie van katholieke kinder- en
jeugdkoren 'Pueri Cantores' be
sloten. Bisschop Gijsen ging met
vijftig priesters uit de 17 deelne
mende landen voor in de eucha
ristie. De kerkdienst werd opge
luisterd door alle 8.000 deelne
mers aan het vierdaagse congres.
Zij voerden de speciaal voor deze
gelegenheid door de Nederlandse
toonkunstenaar Kees Bornewas-
ser uit Alkmaar gecomponeerde
'Missa Laudate Pueri' uit.
Beroepingswerk
Heemse H. van Meerveld
Rockanje; bedankt voor Linschoten
M. D. Geuze Noorden.
Gereformeerde Kerken: aangeno
men naar Bergum drs. T. A. Huttenga
Zwaagwesteinde; aangenomen naar
De Lier drs. E. Bijl kand. Rotterdam;
aangenomen naar Uithoorn (part-ti
me) drs. W. Hortensius kand. Amster
dam.
Gcref. Kerken vrijgemaakt: beroe
pen te Driesum, Ferwerd-Hallum en
Vlissingen drs. J. Schoemaker kand.
Kampen; aangenomen naar Giessen-
dam en Neder-Hardinxveld B. C. Bui
tendijk Vleuten-De Meem.
Gereformeerde Gemeenten: beroe
pen te Amsterdam-N. i.c.m. Zaandam
A. B. van der Heiden Doetinchem, te
Apeldoorn C. J. Meeuse Rotterdam-Z.;
bedankt voor Den Haag-Zuid R. Bo
gaard Leiderdorp, voor Goudswaard
E. Venema Elspeet, voor Lethbridge
(Canada) J. J. van Eckeveld Zeist.
Van onze correspondent
Marit Scheepmaker
NOORDWIJK - Walvisvaarders
uit Noorwegen, IJsland en Japan
mogen voorlopig het zeegat niet uit.
Op de conferentie van de Interna
tionale Walvisvaart Commissie
(IWC), afgelopen week in Noord-
wijk, slaagden de vertegenwoordi
gers van deze landen er niet in het
sinds 1985 geldende verbod op de
commerciële jacht op bedreigde
walvissoorten te beëindigen of te
verzachten.
Toch zullen de reusachtige zee
zoogdieren niet allen gespaard blij
ven voor de dodelijke harpoen:
Noorwegen en Japan zullen dank
baar gebruik blijven maken van de
mogelijkheid om voor 'wetenschap
pelijke' doeleinden op walvisjacht
te gaan. Ook daaraan valt nog steeds
flink geld te verdienen.
Noorwegen, IJsland en Japan
richtten zich tijdens de conferentie
met name op het verkrijgen van
vangstquota's voor de zogenoemde
dwergvinvis. Volgens omstreden
Noorse tellingen zwemmen er zo'n
80.000 rond in het noordoostelijk
deel van de Atlantische Oceaan. De
Japanners schatten het aantal
dwergvinvissen in de wateren rond
Antarctica op 760.000 en dat zou ge
noeg zijn om de jacht op bescheiden
schaal te heropenen.
Een meerderheid van de IWC-lan-
den vindt echter opheffing van het
jachtverbod voorbarig, omdat er
nog geen precieze cijfers bekend
zijn over het aantal in leven zijnde
walvissen. Milieubeschermers wij
zen er bovendien op dat de situatie
voor de walvis nog steeds bedroe
vend is, als je die vergelijkt met het
begin van deze eeuw. Toen zwom
men er nog miljoenen rond.
In de hele wereld is er maar één land
waar walvisvlees een gewild pro-
dukt is, en dat is Japan. In Japan
geldt walvisvlees als een lekkernij
en betaalt men er grif voor. Zo le
vert een dwergvinvis zo'n 15.000
gulden op. Met name voor de vis
sers in Noord-Noorwegen betekent
het al dan niet op walvissen mogen
jagen het verschil tussen een gewo
ne en een goed belegde boterham.
Het 'walvisseizoen' duurt slechts
twee maanden, maar daarin kan ge
makkelijk een jaarinkomen worden
verdiend. De grote vrees van
milieubeschermers en de meeste
IWC-landen is dat als Noorwegen,
IJsland en Japan eenmaal beperkte
vangstquota's voor walvissen wordt
toegestaan, het hek van de dam is.
Omdat de visserij er niet al te best
voor staat, is bovendien een toe
vloed naar de uiterst winstgevende
walvisvaart te verwachten.
Milieubeschermers koesteren de
stille hoop dat de walvisvaart in
Noorwegen en IJsland zal 'uitster
ven' als het jachtverbod maar lang
WALVISVANGST
genoeg voortduurt. Volgens de re
gels van de IWC mogen de zeezoog
dieren nu alleen worden gevangen
voor wetenschappelijke doelein
den, mits er geen andere manier is
óm aan de gewenste gegevens te ko
men.
De IWC heeft herhaaldelijk uitge
sproken dat de jachtpartijen van Ja
pan, Noorwegen, IJsland en de Sov
jetunie niet aan die eis voldoen. De
twee laatste landen hebben uitein
delijk ook de wetenschappelijke
jacht gestaakt. Japan en Noorwe
gen trekken zich vooralsnog niets
aan van deze resoluties. Japan heeft
sinds, het jachtverbod van kracht
werd, ruim 800 dwergvinvissen
'voor de wetenschap' gedood.
Greenpeace en andere milieu-or
ganisaties wijzen erop dat de weten
schappelijke jacht niet nodig is. Met
behulp van bijvoorbeeld satellieten
kan veel nauwkeuriger worden ge
teld dan aan de hand van vangstge-
gevens. Wanneer de IWC-landen
volgend jaar in IJsland bijeenko
men, zullen zij voor het eerst kun
nen beschikken over vrij nauwkeu
rige cijfers over de omvang van de
verschillende walvispopulaties,
vastgesteld door een groep onaf
hankelijke wetenschappers in op
dracht van de IWC.
Dreigement
Daarin schuilt ook een risico:
mocht dan blijken dat walvissoor
ten zoals de de dwergvinvis zich
enigszins hebben hersteld, dan zul
len Noorwegen, Japan en IJsland
voor deze soorten vangstquota's op
eisen. En als ze hun zin niet krijgen,
zullen ze de IWC verlaten, zo luidde
althans hun dreigement na de voor
hen zo frustrerende conferentie in
Noordwijk. Het is een dreigement
waar de overige IWC-landen het
moeilijk mee zullen hebben. Im
mers, zonder Noorwegen, Japan en
IJsland verliest de commissie haar
greep op het walvisbeheer.
Van ANP-verslaggever Jos Verlaan
AMSTERDAM/BRUSSEL - De buitenlandconducteurs
van Wagon-Lits Nederland zijn geschokt door de overval op
een Belgische collega in de nachtexpresse van Milaan naar
Brussel een week geleden en maken zich zorgen over hun
eigen veiligheid tijdens de uitoefening van hun nachtelijke
werkzaamheden. De Belg, L. de Wyaet, moest de overval
met het leven bekopen. De Wagons-Lits-directie heeft haar
medewerkers vorige week een brief geschreven waarin zij
haar ontsteltenis uitspreekt over het drama en de conduc
teurs op het hart drukt, niet de held te willen spelen op de
trein, maar "allereerst te denken aan de eigen veiligheid",
persoonlijke confrontaties uit de weg te gaan en zo nodig
aan de noodrem te trekken.
De overval op De Wyaet lijkt op het
scenario van een goedkope B-film
maar kostte de man, vader van twee
kinderen, wel het leven. Twee of
drie onbekende mannen stapten vo
rige maand tussen Bazel en Luzern
in de trein, overmeesterden de con
ducteur, bonden hem vast en wier
pen een deken over zijn hoofd. Ver
volgens wisten ze met de sleutel van
de conducteur binnen te dringen in
een aantal coupes en beroofden ter
wijl de nachtexpresse door de Got-
hardtunnel raasde, de nietsvermoe
dende en slapende reizigers. Twee
van hen werden ook vastgebonden.
De buit bedroeg nauwelijks 3.000
Belgische franken, zo'n 165 gulden.
Volgens de politie in Zwitserland
zijn de daders na de Gotthardtun-
nel, in Bellinzona of in Lugano uit
de trein gestapt en met de noorder
zon verdwenen. De conducteur
werd na afloop van de overval dood
aangetroffen. Hij is waarschijnlijk
in de deken gestikt.
"Die aanslag doet je wel realise
ren dat we tijdens ons werk risico
lopen", aldus F. Voorthuizen, con
ducteur van Wagon-Lits Nederland.
"Het is nu op de Belgische trein ge
beurd, maar de Holland-Italië ex
presse rgdt vijf minuten achter die
trein aan. Voor het zelfde geld wa
ren ze bij ons ingestapt en dan wa
ren wij mogelijk het haasje ge
weest".
V erantwoordelij k
De buitenland-divisie van Wagons-
Lits Nederland telt 50 medewerkers
in vaste dienst. Dagelijks zwermt
een aantal van hen uit naar 10 tot 15
bestemmingen in het buitenland,
over het algemeen richting Frank
rijk, Italië, Oostenrijk, Denemarken
en de Bondsrepubliek.
Na vertrek uit Amsterdam of Den
Bosch zijn zij gedurende de reis die
15 tot 22 uur kan duren, verantwoor
delijk voor het wel en wee van de
reizigers in de couchettes of de
slaapwagen. Zij beheren 's nachts
de treinkaartjes en de paspoorten
van de passagiers in hun wagen en
regelen versnaperingen.
De lange diensten worden onder
broken door een twee dagen durend
verblijf in de stad van aankomst.
Juist daarom zijn veel conducteurs
nogal verknocht aan hun baan. Het
werk is afwisselend en het regelma
tige verblijf op vreemde bestem
mingen stelt hen in staat ter plekke
een sociaal of soms zelfs amoureus
netwerk op te bouwen. "We kennen
de trajecten waar het vaak raak is",
aldus Voorthuizen. "Niet zo zeer in
de slaapwagen, maar in de zitwa-
gens".
Spiegeltje
Zoals het traject Domodossola-Al-
lasio in Italië, de kilometers tussen
Chiasso en Milaan, maar ook in
Duitsland tussen Lübeck-Osna-
brück en Bremen/Hamburg. Op dat
laatste traject heeft de politie de
laatste maanden fors gepatrouil
leerd. "Dan kregen we drie man
mee die de hele nacht in een coupé
zitten en met een spiegeltje de hele
gang kunnen overzien. Dan neemt
het aantal incidenten fors af. Maar
bij voorbeeld in Italië ligt het moei
lijker, omdat wij de taal niet goed
machtig zijn en dus moeilijker de
conducteur kunnen waarschu-
Het station Milaan is ook een ge-
wilde plek voor rovers om toe te
slaan. Mensen letten door de lange
stilstand van de trein slecht op hun
eigendommen en zijn paspoort of
De vermoeidheid slaat dan vaak toe tussen drie en vijf uur 's nachts. "Dat is menselijk. Maar we liggen dan wel
behoorlijk kwetsbaar op die rustbank in de gang met een hoop geld op zak en de sleutel van de kast waar de pas
poorten in liggen". (foto anp>
geld kwijt voordat ze er erg in heb
ben. De daders zijn vaak groepjes
van twee of drie mannen die doen
alsof ze een plaats zoeken, maar op
zoek zijn naar slapende passagiers
of reizigers die van de stop gebruik
maken om drank of eten te kopen.
Voor de slaapwagenconducteurs
is de aanwezigheid van deze groep
jes aanleiding om bij aankomst in
Milaan de toegangsdeuren van hun
wagen hermetisch af te sluiten en
als een politieagent voor de wagen
te staan en nauwgezet toe te zien dat
niemand de wagen inkomt die er
niet in thuis hoort. "We letten er op
dat de reizigers zo min mogelijk risi
co's lopen, maar we hebben ons
weinig bezig gehouden met de
vraag hoe het met ons eigen risico
zit".
Vermoeidheid
Volgens Voorthuizen kan de veilig
heid van de slaapwagenconduc
teurs met een simpele handgreep
verbeterd worden. "Met name op de
lange trajecten naar Ventigmilia,
Rimini of Klagenfurt zijn wij vanaf
vertrek uit Amsterdam meer dan
twintig uur in touw. De vermoeid
heid slaat dan vaak toe tussen drie
en vijf uur 's nachts. Dat is mense
lijk. Maar we liggen dan wel behoor
lijk kwetsbaar op die rustbank in de
gang met een hoop geld op zak en
de sleutel van de kast waar de pas
poorten in liggen".
Voorthuizen vindt dat de veilig
heid met sprongen omhoog kan
door de conducteurs een eigen cou
pé ter beschikking te geven. "Vroe
ger hadden we dat meestal ook wel
omdat de slaapwagen nooit hele
maal vol zat. Maar de treinen zijn te
genwoordig zo overvol dat alle cou
pés bezet zijn".
L. Schreurs, lid van de directie
van Wagons-Lits Nederland noemt
het "logisch" dat de conducteurs
geschrokken zijn van de moord op
hun Belgische collega. "Dat zijn wij
natuurlijk ook. Daarom hebben wij
meteen de betrokken instanties in
gelicht. Maar u moet niet vergeten
dat berovingen op de slaap-of ligwa-
gens geen alledaags verschijnsel is.
In 99 procent van de gevallen ge
beurt er helemaal niets. Het is op de
trein geen extreem verschijnsel, uit
eindelijk kun je in Amsterdam of el
ders ook overvallen worden. Afge
lopen maand hebben we 25.000 rei
zigers vervoerd. We hebben drie
meldingen binnen gekregen van be
roofde portemonnaies".
Ze vindt het wel belangrijk dat de
surveillance in de nachttreinen
door de spoorwegpolitie wordt uit
gebreid. "Meldingen van berovin
gen gaan richting spoorwegpolitie
en worden in groter verband be
sproken binnen een internationale
commissie van de spoorwegpolitie
en betrokken spoorwegmaatschap
pijen om een en ander te coördine
ren en om te kijken of er sprake is
van internationaal georganiseerde
verbanden".
Mes op de keel
De eigen veiligheid is in het verle
den nooit echt een aandachtspunt
geweest voor de conducteurs. "Er is
ook weinig nieuws onder de zon, ik
heb thuis een tas vol met krante
knipsel over incidenten op de
trein", zo vindt conducteur en voor
malig Ondernemingsraadslid G.
den Bleeker. "In de OR is ook nooit
over de veiligheid op de nachttrei
nen gesproken. Wij zijn er om te
voorkomen dat reizigers last heb
ben van berovingen en je gaat er
van uit dat je niet voor een kleintje
vervaard bent.
Ik heb ook wel eens een mes op
de keel gehad. Maar je kijkt er wel
van op als je dat verhaal uit België
hoort. Want op dat deel van de reis
ben je inderdaad volstrekt alleen en
kun je weinig uitrichten als je door
drie mannen wordt overvallen".
De conducteurs vinden overigens
dat reizigers zelf veel kunnen doen
om overvallen uit te sluiten. "Die
gasten slaan in de slaapwagen vaak
hun slag als reizigers naar de wc
gaan en de deur vergeten af te slui
ten. Daar moeten passagiers beter
op letten. Ook op het afsluiten van
de compartimenten als ze gaan sla
pen", aldus conducteur Bogers.
Opletten
"In de slaap- en de ligwagens reizen
passagiers stukken veiliger dan in
de zitwagens, zeker als ze een beetje
opletten. Daar zouden de spoorwe
gen ook meer aandacht aan kunnen
besteden middels goede voorlich
ting. Dat gebeurt nu nauwelijks.
Treinconducteurs zouden ook veel
vaker door de trein moeten lopen".
"In Amsterdam worden passa
giers herhaaldelijk gewaarschuwd
voor zakkenrollers en gaat spoor
wegpolitie voor vertrek door de
trein. Maar in Kopenhagen of Mil
aan hebben ze van dit soort simpele
preventie nog nooit gehoord", vult
Voorthuizen aan.
