Aankopen defensie
miljoenen te duur
G&
Ritzen wil maatregelen iets aanpassen
Onzekerheid troef bij personeel defensie
Vader wilde samen met opa
moeder Dennise lesje leren
SPROEIEN VAN HET AARDAPPELGEWAS
Krakers uit de rechtszaal
verwijderd in Groningen
'n Kijkje in de
keuken van
Man en vrouw wellicht
samen in de gevangenis
WOENSDAG 4 JULI 1990
ito™
PAGINA 3
Rekenkamer kraakt beleid aanschaf Leopard 2
DEN HAAG (ANP/GPD) - De Algemene Rekenkamer heeft geen spaan heel gelaten van
de manier waarop het ministerie van defensie Nederlandse bedrijven heeft ingeschakeld
bij de aanschaf van 445 Duitse Leopard 2 tanks. Die inschakeling heeft er toe geleid dat de
tanks 338 miljoen gulden duurder werden. In plaats van de verwachte 6.000 mensjaren
werkgelegenheid heeft de opdracht de Nederlandse bedrijven maar 3.200 mensjaren opge
leverd.
ROERMOND (ANP/GPD) - De va-
der en de grootvader van Dennise
Grutter hebben de moeder een lesje
willen leren omdat zij de baby niet
op traditioneel Turkse wijze op
voedde. Vader en grootvader von
den via twee vrienden een man uit
Eindhoven bereid om Dennise te
ontvoeren op het moment dat de
moeder (samen met de vader) een
broodje shoarma zat te eten in het
centrum van Roermond. Het was de
bedoeling om de negen maanden
oude baby na twee weken weer aan
de moeder terug te geven.
Dat heeft Justitie gisteren be
kend gemaakt. De vader, grootva
der en drie vrienden hebben de ont
voering inmiddels bekend. De bera-
mers van het plan beweren overi
gens dat ze niet de bedoeling heb
ben gehad Dennise via België naar
Turkije te brengen. "Daarvoor is
ook geen aanwijzing gevonden", al
dus officier van justitie J. Elands.
Evenmin is gebleken dat de moe
der van de baby iets van het plan
heeft geweten. Nu het onderzoek
rond is zijn de aangehouden ver
dachten weer op vrije voeten ge
steld. Er bestaat geen vluchtgevaar,
zo meent Justitie. Ook valt geen ge
vaar voor Dennise te duchten.
Voor zover de politie heeft kun
nen nagaan, was de relatie tussen de
vader en de moeder van de baby
niet best. Ze hadden regelmatig gro
te ruzie. Op grond hiervan is de ont
voering in scene gezet. De vader
sprak er over met de grootvader en
schakelde, een vriend uit Weert in.
De man uit Weert betrok zijn broer
bij de zaak. Beiden vonden een 25-
jarige Eindhovenaar bereid om
voor duizend gulden de baby uit de
auto van de ouders te ontvoeren
toen zij een broodje shoarma aten.
De Eindhovenaar vertrok met
Dennise naar het Belgische Bree
waar een echtpaar, familie van de
twee broers uit Weert, voor de baby
zou zorgen. Volgens de verdachte
hoefde Dennise maar veertien da
gen elders te verblijven. Het echt
paar kreeg echter na enkele dagen
onderling ruzie en bracht de baby
terug naar de broers in Weert.
Vanwege de enorme publiciteit
over de ontvoering besloten de ont
voerders de baby op 15 mei achter
te laten bij een tankstation in Weert.
Een van de broers gaf de politie via
de telefoon de anonieme tip gaf
v/aar de ontvoerde baby kon wor
den teruggevonden. De vader van
Dennise was hiervan op de hoogte.
Daar de politie er aanvankelijk re
kening mee hield dat de ontvoer
ders losgeld zouden eisen werd de
woning van de ouders in Kessel
geobserveerd. Het viel daarbij op
dat regelmatig de man uit Weert
voorreed met een Mercedes voor
zien van een kenteken uit Ham
burg.
Toen de stem van de anonieme
tipgever via het tv-programma 'Op
sporing verzocht' door drie getui
gen werd herkend als die van de
man uit Weert besloot de politie
hem aan te houden. Hij bleek echter
met vakantie naar Turkije te zijn.
Inmiddels had de politie voldoende
bewijzen in handen om de vader
van de baby te arresteren, later zijn
vriend (de ene broer uit Weert), de
man uit Eindhoven en tenslotte ook
de grootvader. Op 30 juni kon de an
dere man uit Weert worden gearres
teerd toen hij terugkeerde van va
kantie uit zijn vaderland.
De Rekenkamer schrijft dat in een
rapport dat vanmorgen is gepubli
ceerd. De handelswijze van Defen
sie is "teleurstellend en duur" ge
weest, zo wordt geconcludeerd
r eigenlijk nog niet mogelijk. Er mer niet geïnformeerd. Dat gebeur-
nog geen vergelijkbare offer- de pas in 1985. De verklaringen die
tes beschikbaar. Over de prijs
de Leopard werd maandenlang c
derhandeld, terwijl de prijs i
beschouwd.
Maar daar blijft het niet bij. Defen- XM-1 als een vaststaand feit werd
sie blijkt de uitvoering van de com
pensatie-opdrachten door de Ne
derlandse industrie niet inhoude
lijk te hebben gecontroleerd. Ook is
de Tweede kamer niet periodiek ge
ïnformeerd over de effecten
De Rekenkamer heeft ook kritiek
op het al lopende programma i
Wat" de kostenramingen betreft Defensie om 468 verouderde
heeft de Rekenkamer achterhaald Leopard 1-tanks te verbeteren. De
npensatiebeleid en de kosten Kostenramingen
dat ramingen bewust neerwaarts kosten
zijn bijgesteld waardoor financiële
knelpunten onzichtbaar bleven.
middelen en simulatoren in
band met de aankoop van
Leopard 2 tanks werden ook
daarvan, zo stelt de Rekenkamer.
Toen het besluit tot aanschaf van
de moderne Leopard 2-tank in 1979
werd genomen was een verant- laagd tegen beter weten
woorde keus tussen de twee kandi
daten, de Leópard-2 en de Ameri- kamer. Toen
kaanse XM-1, volgens de Rekenka-
dit programma zijn tus-
1979 en 1987, toen het program
ma "aanmerkelijk later dan voor-
zien" is voltooid, opgelopen van 300
er- miljoen tot 579 miljoen gulden, "een
de aanzienlijke overschrijding". Daar
er- komt bij dat de verbetering in de ei-
"Af- gen tank werkplaatsen van de land-
keurenswaardig", aldus de Reken- macht werd uitgevoerd. De kosten
;r. Toen in 1979 de ramingen daarvan zijn niet opgenomen. Het,
werden verhoogd werd de Ka- gaat daarbij om nog eens enkele
honderden miljoenen guldens.
Het doel
GRONINGEN (ANP/GPD) - Bij het
begin van de tweede dag van het
krakersproces zijn vanmorgen ne
gen verdachten uit de rechtszaal
verwijderd. Dit gebeurde op last
van voorzitter van de strafkamer, G.
Knigge. Hij besloot hiertoe nadat de
krakers hadden geweigerd naar vo
ren te komen om te worden geïden
tificeerd. De sfeer was daardoor
vanmorgen wat grimmiger dan gis
teren op de eerste dag van het pro-
Het besluit van de voorzitter lokte
protest uit van raadsman Seegers.
Volgens hem zorgt Knigge er met
zijn besluit voor dat de sfeer werd
bedorven. "Daar zorgen de ver
dachten zelf voor", antwoordde
Knigge. Op de eerste dag van het
proces weigerden ook enkele ver
dachten naar voren te komen. Mr.
Praktiek, die gisteren de zitting
leidde, stond toen wel toe dat zij de
zitting bijwoonden. In een toelich
ting zei persrechter Wieland
Overigens
de negert krakers de enige
het verbeteringspro
gramma, een tank die gelijkwaardig
is aan de Leopard 2, is volgens de
Rekenkamer echter niet bereikt. Bij
slecht zicht en duisternis is de tank
bijvoorbeeld niet volledig inzet
baar.
Mocht tot een nieuw verbete
ringsprogramma voor de verbeter
de Leopard-1-tanks worden beslo- FLEVOPOLDER
'erwijdering ten dan dient dat beter te worden gen.
voorbereid, aldus de Rekenkamer.
Morgens om half zes wordt
gemaakt: het besproeien van aardappelgewas met speciale sproeivliegtui-
rassing in het proces tegen de 137 Vorig jaar werd besloten 126 van de
krakers die op 26 mei vernielingen verbeterde Leopards in de huidige
aanrichtten voordat het Wolters staat te houden. Over verdere
WD en studentenvakbond niet tevreden
Noordhoffcomplex werd ontruimd, betering
de resterende 342
De officieren van justitie hebben Leopard-1-tanks wordt volgend ja
namelijk afgesproken dat ze alle beslist in het licht van de internatio-
drie negen maanden cel
de 137 krakers omdat
antwoordelijk worden geacht
de vernielingen waarbij voor "mil- verbeterd,
joenen guldens" schade is aange
richt.
tegen nale verhoudingen en op basis
n ver- de resultaten van de modernisering
,t^»MtankS d16 a'S proef worden DEN HAAG (ANP/GPD) - Minis- overweegt Ritzen het recht op stu-
ter Ritzen (onderwijs) is bereid tot diefinanciering
kleine aanpassingen
t te beperken tot
Ministers Ter Beek (defensie)
Raadsman P. Bakker Schut he- ^zu.nig.ngen o^de s^d.efin^nc.e- jaar,
kelde gisteren het feit dat alle
dachten lidmaatschap
minele organisatie wordt verweten:
"Het OM weet heel goed dat het een
zootje was. Is dat het beeld van een
georganiseerd samenwerkingsver- ministers gaat het
band? Volgens mij was het een een- *Jeel achteraf, waarb-
malig gebeuren". Een kraker for- ^at met de inzichten
wijzen de kritiek van de Algemene ring. Op verzoek van CDA en PvdA
Rekenkamer op de gang van zaken
rond de verbetering van Leopard 1-
tanks en de aankoop van Leopard 2-
tanks van de hand. Volgens de bei-
cers gaat het om een oor
deel 'achteraf, waarbij zij toegeven
muieerde de mening
tijd mogelijk enkele beslissingen
de verdachten: "Vandaag beslist de ™dfrs zouden zijn uitgevallen. Ter
zogenaamde officiële cultuur of
morgen dat de voorzitter de orde be- afwijkende ideeën op mogen wl»i- -
paalt en dat iedereen daar op eigen den nagehouden. Maar ideeën ont-
wijze invulling aan geeft.
de Kamer voor verbe
tering vatbaar is. Inmiddels wordt
daar vorm aan gegeven.
wel vast aan de doelstelling
miljoen te bezuiningen in 1£ t
het pakket de officiële cursusduur plus twee betekent dat als de nota wordt uit- D66, Groen Links
plus drie jaar. In dat gewerkt in wetten de basisbeurs rechtse partijen misten
wordt bevroren op het huidige ni
veau. Het collegegeld wordt tot 1994
elk jaar met honderd gulden
de
laatste, derdejaar wordt geen beurs
(gift) meer verstrekt, maar alleen,
lening.
Verder wil Ritzen proberen het hoogd. De lage inkomensgroepen
recht op studiefinanciering voor worden voor beide maatregelen ge
sommige groepen studenten niet af compenseerd in hun beurs. Mid
te kappen op het 27ste levensjaar.
Tot slot onderzoekt hij of de basis
beurs voor beginnende studenten oo___
moet worden verhoogd ten koste wordt overgeheveld naar de ïnfor-
van de ouderejaars.
Ritzen zei dat gisteren tijdens het
debat over zijn 'heroriënteringsno
ta' studiefinanciering. PvdA en JoPU.
CDA uitten daarin vooral kritiek op dit moment gaat de rente pas tellen
de 27-jarigen maatregel. Ritzen wil-
de het recht op een studiebeurs be-
perken tot het 27ste jaar, daarna zeggingen
zouden studenten het volle pond maar de Vrr.r.__
moeten lenen. CDA-Kamerlid Lan- tij karakteriseerde Ritzens nota^als
Ritzen: ...aanpassingen.
ADVERTENTIE
sink vindt echter dat de laatbloeiers
moeten worden beschermd. I et als pamflet
Pvd A-Kamerlid Vermeend ver
baasde Lansink zich dat Ritzen met
zijn voorstellen tegen de geest van
het regeerakkoord handelt. Daarin
spraken CDA en PvdA af dat de
grens van 27 jaar heel soepel gehan
teerd moest worden. Ritzen zegde
toe te kijken of dat kan gebeuren.
CDA en PvdA legden bij Ritzen
onder
wijskundige onderbouwing voor de
ingrepen.
De Landelijke Studenten Vak
bond (LSVb) noemt de aanpassin-
worden voor beide maatregelen ge- gen een "wassen neus". Bestuurslid
Kemphorst hekelt het voorstel om
deninkomens mogen iets extra's ie- studenten uit de laagste inkomens-
ïn. groepen te ontzien door de aanvul-
De uitgifte van de studieleningen lende beurs in het eerste jaar te ver
hogen. "Dit is in feite een wassen
ngsbank. Vanaf dan wordt neus op het geheel van de studiele-
studenten een marktrente ningen, want na dat eerste jaar moet
in rekening gebracht die vanaf het je als student toch weer veel lenen
eerste studiejaar begint te lopen. Op met een normale marktrente. Hier
mee wordt in feite erkend dat de
studieleningen afschrikwekkend
zijn voor de studenten". Ook de an-
Ritzen tevreden, dere aanpassingen leidden tot kri-
de WD niet. De oppositiepar- tiek. Volgens de LSVb wordt de
schuldenlast van de studerenden al
leen maar hoger en lossen de maat
regelen weinig op.
ook het "nadrukkelijke verzoek" op DEN HAAG (ANP) - Staatssecre-
tafel om het recht op studiefinancie- taris Kosto (justitie) stelt in een nota
ring niet te veel te bekorten. In zijn
nota beperkt Ritzen het recht op staan
studiefinanciering tot de officiële
cursusduur plus één jaar. Daarna
het gevangeniswezen het be-
krijgt de student nog één jaar uit- gevangen
treft zou het goed mogelijk zijn c
De strenge veiligheidsmaatregelen
schoeisel uittrekken omdat men bang
kers slippers ter beschikking.
i de Groningse rechtszaal ten voeten uit. Sommige krakers moesten hun
r beschadigingen aan het parket. In plaats daarvan kregen de kra-
(foto ANP)
HUIDER KEUKEN
DESIGN CENTER
Meubelmakerstraat 27
Velserbroek
Tel. 023-386600
wel voordelen. Er zijn niet alleen te
weinig cellen voor veroordeelde
vrouwen, de faciliteiten zijn er door-
aparte vrouwengevange- gaans beperkt. De wet schrijft nu
ter discussie. Wat hem be- nog voor dat er aparte mannen- en
vrouwengevangenissen zijn.
Over beveiligingsmaatregelen
staat geen opvallend nieuws in de
j x-'f uu. i.ituuut nuiuiuu ouuiiui sa- nota. Maar de als uiterst goed bevei-
_Ya" ciliteiten, bijvoorbeeld op het ge- ligd beschreven penitentiaire in
richting Geerhorst in Sittard was
gisteren voor het eerst het toneel
van een ontsnapping. Eén gevange
ne wist ook over de vijf meter hoge
te klimmen en te ontkomen.
bied
dat laatste jaar mogelijk tot twee
jaar opgerekt. "Mits er voor dek-
ëu™°™f.e.z"fd,'.':m?.arschuwde öve'rwee^over'igèns'nïet
i gezamenlijk
Ritzen zeer nadrukkelijk.
De minister zegde dus e
kleine aanpassingen toe, n
Binnenland kort
cel of op dezelfde gang te huisves
ten. Maar in gescheiden afdelingen Vermoed wordt dat de man hulp
in één gebouw ziet de bewindsman heeft gehad van buitenaf.
ADVERTENTIE
Botsing
Een 29-jarige vrouw uit Den Haag
en haar driejarig dochtertje zijn gis
teren bij een verkeersongeluk in het
Oostfranse Chasse-sur-Rhóne om
het leven gekomen. Het ongeluk ge
beurde toen een vrachtauto in de re
gen met hoge snelheid op een ande
re vrachtwagen botste. Vijf andere
auto's botsten toen ook op elkaar.
Bij het ongeluk kwamen ook twee
Fransen om het leven.
Delta-vlieger
De Haagse delta-vlieger Eppo Har-
brink Numan (49) is volgens plan in
zeven uur tijd overgestoken van
Groenland naar Canada. Hij had
daarvoor wel een seintje van de Ca
nadese kustwacht nodig, omdat hij
twee uur voor aankomst net iets te
veel in zuidelijke richting vloog.
Cocaïne
Het openbaar ministerie in Haarlem
heeft hoger beroep aangetekend te
gen alle straffen die twee weken ge
leden zijn opgelegd aan de smokke
laars die op 28 februari bij IJmuiden
2658 kilo cocaïne aan land wilden
brengen. Van de betrokkenen zijn
er vien zelf in hoger beroep gegaan.
STER
De Tweede Kamer debateert mor
gen over het voorstel van minister
d'Ancona (wvc) de reclame op zon
dag los te koppelen van de uitbrei
ding van de STER. Wordt dat voor
stel aangenomen, dan blijft het re
clameverbod op zondag gehand
haafd. De vraag is overigens of
d'Ancona's voorstel het haalt.
DEN HAAG De inkrimpings
plannen van minister Ter Beek (de
fensie) zijn niet alleen bij het mili
tair personeel, maar ook bij het bur
gerpersoneel hard aangekomen.
Vooral Het feit dat de drastische im-
krimping via de pers naar buiter\ is
gekomen, heeft veel kwaad bloed
gezet.
Ter Beek heeft zijn plannen in
middels iets afgezwakt. Maar daar
mee is de onzekerheid bij de ver
schillende krijgsmachtonderdelen
niet echt weggenomen. Nogal wat
mensen zijn aangeslagen en nie
mand is nog zeker van zijn baan.
Maar er is ook woede. Woede over
de grote mate van onzorgvuldig
heid die Ter Beek wordt verweten.
De CFO, de christelijke vakbond
die de belangen van de bij Defensie
werkzame burgers behartigt, eist
snel opheldering van de minister.
Belazerd
CFO-bestuurder Jaap van der Kooij
heeft het over 'zich belazerd voe
len'. "Een ander woord heb ik. er
niet voor. We voelen ons belazerd.
Maar wie zou zich dat niet voelen als
je kijkt naar de manier waarop de
minister een en ander naar buiten
heeft gebracht. Afelopen vrijdag
hebben we nog overleg gehad met
minister Ter Beek. Toen werd er ge
zegd dat er vijftien procent minder
personeel nodig is de komende tijd.
Zaterdag sla ik de krant open en zie
ik dat er gepraat wordt over een in
krimping van 35 procent bij de land
macht, 30 procent bij de luchtmacht
en 25 procent bij de marine. Terwijl
bij de Centrale Organisatie de ko
mende vijfjaar nog eens 20 procent
op straat komt te staan".
"Ik heb het idee dat Ter Beek via
dit personeelsbeleid, of wat daar
voor door mag gaan, allerlei andere
leuke dingen wil gaan doen. Leuke
dingen prima, maar niet over de
ruggen van de mensen. Wij zullen
de minister hier zeker op aanspre
ken. Hij mag uitleggen wat nu pre
cies de bedoeling is. De mensen zijn
heel onzeker over hun toekomst.
Zeker de oudere garde, die vaak al
jaren op Defensie werkt, voelt zich
afgedankt".
Onderbouwing
P. van der Zijde werkt als burger
ruim vier jaar op het ministerie van
Defensie in Den Haag. "Ik doe iets
met financiën, hou het daar maar
op. Ik zal niet zeggen dat iedereen
hier elke dag met stress rondloopt.
Maar leuker is het er ook niet op ge
worden. Natuurlijk hebben de men
sen begrip voor het feit dat er sinds
de internationale ontspanning op
het gebied van defensie iets moet
gebeuren. We snappen echt wel dat
je in deze tijd het niet kunt verko
pen een leger op volle sterkte te
houden. Alleen de manier waarop
een en ander naar buiten is ge
bracht. Dat slaat natuurlijk nergens
op. Zo ga je niet met mensen om".
"In de plannen van minister Ter
Beek is nergens een structuur te
ontdekken. Hij onderbouwt zijn
plannen nauwelijks. Een paar jaar
geleden heeft het burgerpersoneel
al te maken gehad met een afslan
kingsoperatie. En nu weer dit. Er
heerst grote onzekerheid. Iedereen
is bang voor gedwongen ontslag. Er
hangt hier zo'n uitverkoop-sfeertje.
Het wordt er in ieder geval allemaal
niet leuker op".
Krediet-administrateur F. Prins'
van de Margrietkazerne in Wezep
op de Veluwe is somber over de toe
komst. Prins heeft vooral te maken
met het reilen en zeilen van de 102
herstelwerkplaatsen waar voor de
landmacht heel specialistisch on
derhoudswerk wordt gepleegd.
Voor zijn 'baas' Ter Beek heeft
Prins geen goed wóórd over.
Bikkelhard
"Dit is bikkelhard. En dan te beden
ken dat we bepaalde plannen zwart
op wit nog in de la hebben liggen.
De regiowerkplaatsen Ede, Amers
foort, Veldhoven en Harderwijk
vallen onder ons beheer. We zouden
zelfstandig worden en hier in Wezep
zou een nieuwbouw komen van vijf
tien miljoen. Zonder enige uitleg is
er een streep door de plannen ge
haald. Er werd alleen gezegd dat het
te maken had met de veranderende
Qost-West-verhoudingen. Einde be
richt".
"Wij snappen ook wel dat er enor
me verschuivingen plaatsvinden
tussen de machtsblokken. En dat er
dus ook met de legers iets gaat ge
beuren. Maar dan zou het wel zo aar
dig zijn als de minister nu eindelijk
eens duidelijk uitlegt wat ie nu ei
genlek wil. Volgens mij weet Ter
Beek dat zelf niet eens. Het is alle
maal natte vingerwerk".
H. Wagenaar is bijzonder com
missielid Koninklijke Marine van
de CFO en voorzitter van de regio
Noord-Holland. Wagenaar werkt al
zo'n dertig jaar bij de marine in Den
Helder. Ook daar hangt een gelaten
sfeer. "Aangeslagen is een beter
woord", zegt Wagenaar. "We heb
ben op de Rijkswerf en het vlieg
veld De Kooy de laatste jaren al heel
wat klappen te verwerken gehad.
En nu zijn we opnieuw aan de beurt.
Dit is geen afslanken, dit is afsnij
den".
Sociale leven
"Het kan toch niet zo zijn dat de
werknemers van Defensie slachtof
fer worden van de ontspanningspo-
litiek. En dan denk ik vooral aan.al
die gezinnen. Als er 25 procent inge
krompen moet worden bij de mari
ne, zal dat heel diep snijden in het
sociale leven van Den Helder. De
toch al niet zo grote arbeidsmarkt
wordt straks overspoeld met het
ontslagen burgerpersoneel van de
marine. Als de minister dat beleid
noemt, weet ik het niet meer".
Volgend Wagenaar is de positie
van de burger in de krijgsmacht
veel slechter dan die van de militair.
"Sociaal gezien wordt er voor de mi
litair veel beter gezorgd. Bij drei
gend ontslag wordt altijd gezocht
naar een mogelijkheden tot over
plaatsing. Of de mensen kunnen
een bijscholingscursus volgen. Het
burgerpersoneel merkt daar niets
van. Als het mis gaat, staat die groep
gewoon op straat".
f GOED IDEE:
EEN DOORLOPEND KREDIET
VANDEGKB
Naast de persoonlijke lening biedt de
Gemeentelijke Kredietbank Leiden u nog een
andere aantrekkelijke Imanciele dienst
verlening: hel Doorlopend Krediet.
Eén van de grote voordelen van het
Doorlopend Krediet is het gemak. Alles wórdt
vlot en automatisch geregeld.
Daarnaast zijn de rentetarieven
aantrekkelijk bij de GKB Leiden.
Bij een limietbedrag van 5000 - lol
momenteel IKteMtl
Bi) limietbedragen vanaf 10.000,- D3GE8
Will u meer weten over deze
plezierige oplossing'' Dat kan natuurlijk, kom
maar langs. Op werkdagen van 9 00 -12 30
uur en donderdagavond van 17 30 -19.30 uur.
U kunt ook even bellen voor nadere informatie.
GOED VOOR UW LENING
Gemeentelijke Kredietbank Leiden
Breestraat 24. Postbus 11300,2301EH Leiden
tel. 071-254145