Pronk: meer steun
arme landen Afrika
Doelwit bomaanslag blijft onduidelijk
KDM.
Bond dreigt met staking op
Nederlandse booreilanden
Maximum snelheid mogelijk niet lager
Treinstellen verwoest na
brand door blikseminslag
Uitkering aww wellicht
afhankelijk van inkomen
MAANDAG 2 JULI 1990
PAGINA 3
Economische Zaken wil geen nieuwe koers
HILVERSUM (ANP) Minister Pronk (ontwikkelingssamenwerking) wil dat Nederland
de komende jaren de helft meer geld beschikbaar stelt voor de ontwikkelingshulp aan
Afrika, de armste landen voorop. Hij is daardoor in aanvaring gekomen met het ministerie
van economische zaken, dat bang is dat het Nederlandse bedrijfsleven niet meer voldoen
de van de voordelen van de ontwikkelingssamenwerking kan profiteren.
Minister Pronk kondigde gister
middag voor de NCRV-radio aan,
dat anderhalf keer zoveel geld voor
Afrika te behappen moet zijn. "In
vergelijking met de miljarden die in
verband met de economische hulp
programma's voor Oost-Europa
worden genoemd gaat het om be
trekkelijk kleine bedragen", aldus
de bewindsman.
Het ministerie van economische
zaken verzet zich tegen de nieuwe
uitgangspunten, die minister Pronk
wil hanteren bij het verlenen van
hulp. Economische Zaken wil niet
dat de hulp meer via particuliere
hulporganisaties wordt verleend,
zoals Pronk dat bepleit.
-Op
ROTTERDAM (ANP/AP/Rtr)
de gasproduktieplatforms var
cid Oil in de Noordzee dreigt een
staking uit te breken nu het al
maanden slepende conflict tussen
de Unie BLHP en de directie over
verbetering van de arbeidsvoor
waarden nog steeds niet is opgelost.
Dat heeft de vakbond Unie BHLP
meegedeeld.
De Unie BHLP had samen met de
directie van Placid twee deskundi
gen te hulp geroepen om uit de im
passe in de cao-onderhandelingen
die in april ontstond te komen. De
deskundigen, waaronder oud FME-
voorzitter Ter Hart, vergeleken de
arbeidsvoorwaarden van acht ande
re offshore-bedrijven met die van
Placid en kwamen tot de conclusie
dat de beloning bij Placid ruim tien
procent lager is dan bij het slechtst
betalende bedrijf.
Voorgesteld werd dat 140 werk
nemers van Placid er dit jaar tien
procent op vooruit zouden moeten
gaan en dat een studie moest volgen
naar verdere verbetering van ar
beidsvoorwaarden. Maar Placid
wilde daar niet aan. Uiteindelijk
deed het bedrijf een laatste bod, dat
volgens de Unie BLHP twee pro
cent lager uitkomt dan het voorstel
van de deskundigen.
De bond ziet, nu ook de leden het
bod van de directie hebben afgewe
zen, geen andere mogelijkheid
meer dan het uitroepen van een sta
king. In april werden al stiptheids
acties gevoerd. Placid exploiteert
twee grote en dertien kleinere plat
forms op de Noordzee. Het bedrijf is
op de NAM na de grootste produ
cent van aardgas. Op de gasproduk
tieplatforms wordt hef pijpleidin
gentransport van het gas naar het
vaste land geregeld.
In de Noorse offshore wordt al ge
staakt voor betere arbeidsvoor-
waaren. De Noorse vakbond kon
digde de staking gisternacht voor
onbepaalde duur af. Vierduizend
Van Gogh
De alarminstallatie in het Noord
brabants Museum in Den Bosch
heeft wellicht als gevolg van een
technische storing niet gewerkt
toen de drie Van Goghs vorige week
werden gestolen. Dat zegt de pol
programma's helpen hier onvol
doende tegen. "Afrika is weer net zo
ver als tien jaar geleden", aldus Mc-
Namara, die samen met president
Masire van Botswana voorzitter van
de conferentie is.
President Masire vroeg speciale
aandacht voor de buitenlandse
schuld van Afrika. Wat hem betreft
is de conferentie mislukt als niet bij
de internationale gemeenschap de
bereidheid bestaat om respijt te ge
ven aan de schuldenlanden.
"Praten over de toekomst van
Afrika is zinloos als er niets wordt
gedaan aan de schuldenlast. Dat is
onze nachtmerrie". Masire liet er bij
de opening van het Afrika-congres
gisteren in Maastricht geen twijfel
over bestaan. De lijst van de onder
werpen voor de conferentie was
zijns inziens onvolledig. Ook het
schuldenprobleem moet besproken
worden, en wel als eerste.
De totale schuld van de Afrikaan
se staten (exclusief Zuid-Afrika) be
draagt 240 miljard dollar. Het me
de 10.000 werknemers op de rendeel (90 procent) moet worden
zijn per he- terugbetaald aan regeringen en We-
Bovendien vindt EZ dat een voor
waarde voor de verstrekking van
hulp de mogelijkheid van landen
om zichzelf te ontwikkelen moet
zijn. Tot nu toe is dat altijd zo ge
weest, maar Pronk denkt de mate
van armoede van landen de door
slag te laten geven. Ambtenaren
van verschillende ministeries zijn
bang dat de hulp daardoor te veel
wordt versnipperd.
Crisis
Robert McNamara, oud-president
van de Wereldbank, heeft gisteren
in Maastricht gezegd dat Afrika in
een crisis verkeert, die steeds erger
wordt. De huidige ontwikkelings-
Thuiswerk wil
zekerheid voor
garnalenpelsters
LANDGRAAF "Als ik schiet, dan
de bij de schietinstructie tijdens het jaarlijkse Oud-limburgse schutterfeest
daad bij woord en raakte, precies volgens de instructie, de eerste bolletjes.
UTRECHT (ANP) - Het verbod op
het thuispellen van garnalen, dat
gisteren is ingegaan, betekent een
gevoelige klap voor de ongeveer
1.500 thuispelsters, onder wie veel
Marokkaanse vrouwen. Dat zegt de
stichting Steunpunt Thuiswerk, die
dit weekeinde opnieuw heeft aan
gedrongen op verbetering van de
rechtspositie van thuiswerkers.
Thuispelsters kunnen veelal niet
op de gewone arbeidsmarkt terecht
door verantwoordelijkheden bin
nen het gezin en gebrek aan oplei
ding. Ze verdienen met het pellen
gemiddeld maar vier of vijf gulden
per uur, maar ze hebben dat geld
meestal hard nodig. "Zij moeten
zich er maar bij neerleggen dat hun
werk wordt afgeschaft, ze moeten
het financiële verlies maar voor lief
nemen en eventueel op zoek gaan
naar ander thuiswerk", concludeert
de stichting.
Volgens de stichting toont het
voorbeeld van de garanalenpelsters
aan wat er kan gebeuren met vrou
wen van wie de rechtspositie onvol
doende is geregeld. Dat is reden
voor de stichting om te pleiten voor
"het vermoeden van een arbeids
overeenkomst"; dat betekent dat er
van wordt uitgegaan dat een thuis
liet altijd raak", grapte minister Dales (binnenlandse zaken) dit weekein- werkster een arbeidsovereenkomst
i Landgraaf. Even later voegde
DEN HAAG (GPD) - Het voorstel
van minister Maij-Weggen (verkeer)
o'm de maximum snelheid in de ge-
reldbank. Masire brak een lans voor hele Randstad te verlagen tot 100 ki-
het drastisch verminderen van die lometer per uur, haalt het waar-
last. schijnlijk niet. In de Tweede Kamer
Het verschil in voorwaarden tus- tekent zich een meerderheid af te-
sen Oost-Europa en Afrika is overi- gen de verlaging. Vanavond wordt
gens opvallend. Zo kreeg Polen on- in de Kamer gedebateerd over de
taal levert dat dagelijks 30 miljoen langs van de Club van Parijs een te- voorstellen van Maij-Weggen c
de Kamer is daartegen. De PvdA ter uit te
i dan tot nu toe het
booreilanden staken
likopter naar de vaste wal gebracht.
Verwacht wordt dat ook de rest van
de produktie komt stil te liggen.
Noorwegen produceert dagelijks
1,7 miljoen vaten (van 159 liter) olie
i grote hoeveelheid gas. In to-
dollar op, ongeveer eenderde van de rugbetalingstermijn van 30 jaar. Dat verkeersveiligheid te vergroten
totale Noorse export. De laatste sta
king
nog geen enkel Afrikaans land ge-
de Noorse offshore dateert Sund. Vele bankiers pleiten
va». 1986, toen de regering na 20 da- dan °ok vo°r
gen de stakers gelastte het werk te °°k
hervatten.
Maij-Weggen wil de maximum
snelheid in een groot deel van de
dergelijke voor- Randstad al in het komend najaar
de Afrikaanse verlagen tot honderd kilometer per
landen te laten gelden. uur. De overgrote meerderheid van
meent dat eerst maar eens duidelijk
moet worden gemaakt dat een vast
gestelde maximum snelheid ook in
derdaad (door de politie) gehand
haafd kan worden. CDA en VVD
vinden een maximum snelheid van
honderd alleen rondom de grote
steden in de Randstad (de huidige
situatie) wel voldoende.
Het is echter nog niet zeker of de
partijen hun verzet vanavond vol
houden. De PvdA is bereid zich te
laten overtuigen, als minister
Hirsch Ballin (justitie) kan aanto
nen dat hij in staat is de controle be-
heeft, tenzij de werkgever het te
gendeel kan aantonen. Nu moeten
(foto anp) thuiswerksters zelf naar de rechter
stappen om aan te tonen dat ze een
arbeidsovereenkomst hebben en
dat doen ze niet snel.
Als er sprake is van een arbeids
overeenkomst genieten ze ontslag
bescherming, zijn ze verzekerd te
gen werkloosheid en ziekte en heb
ben ze recht op het minimumloon.
Ook in de cao's moeten goede af
geval is. Wat betreft het CDA is het
maar de vraag of deze fractie het
^enUVo*rd:n"7emaa\7
thuiswerk.
ADVERTENTIE
Een brandweerman probeert het dubbeldekstreinstel dat zaterdag in Alk
maar in de brand vloog, te blussen.
(roto ANP)
tie, die nog zit te wachten op de AMSTERDAM (GPD) De Am-
gouden tip'. Hoewel ervan wordt sterdamse politie tast nog in het
uitgegaan dat de schilderijen zijn duister over het precieze doelwit
- - - - van de bomaanslag die zaterdag
avond voor honderdduizenden gul
dens schade aanrichtte in het Am
sterdamse centrum. Tot nu toe
heeft nog niemand de verantwoor
delijkheid voor de aanslag opgeëist.
Het verboden Ierse Republikeinse
Leger, IRA, heeft gisteren in Belfast
'categorisch ontkend' de aanslag te
hebben gepleegd.
In het gebouw Aurora waarvoor
die' vorige week döndërdai de bom ontplofte en waarvan de pui
in Den Haag in haar buik werd ge- geheel werd vernield, is een aantal
stoken, was het slachtoffer van verkeersbureaus en reisorgamsa-
geldroof. De politie heeft inmiddels
twee 16-jarige Rotterdammers a nao co
gehouden die zeiden te hebben
stoken om zo aan geld te komen
uit te kunnen gaan. De vrouw had
echter niets. De toestand
»-
DIGROS
ALKMAAR (GPD/ANP) - Blik
seminslag in de hoofdschakelkast
van de stoptrein Hoorn-Den Haag
heeft zaterdagmiddag op station
Alkmaar geleid tot een felle brand,
waarbij twee treinstellen en een
deel van de perronoverkapping ver
loren gingen. Eén brandweerman
werd door de hevige rookontwikke
ling onwel en moest met vergifti
gingsverschijnselen worden opge
nomen. De schade loopt in de hon
derdduizenden guldens.
Nog voor de stoptrein het station
had bereikt sloeg tijdens hevig
noodweer de bliksem in. Stroom
loos en hevig rokend kwam de trein
binnen. Alle passagiers konden
dingen was afgehaald. De vlam
menzee breidde zich daardoor uit
en sloeg over naar een leeg dubbel
deks treinstel. Ook een deel van de
overkapping vatte vlam.
Het station werd tijdelijk afgeslo
ten omdat de bediening van wissels
en seinen onmogelijk was gewor
den. In een nabijgelegen woonwijk
riep de politie de bewoners op ra
men en deuren te sluiten vanwege
de rookontwikkeling en mogelijke
uitstoot van giftige stoffen. Het sta
tion werd ontruimd.
Het noodweer heeft in zuid-Lim
burg ook voor veel overlast ge
zorgd. Omgewaaide bomen, onder
daar ongedeerd uitstappen. Pogin- water gelopen kelders en blank
gen de trein weg te rijden mislukten staande wegen werden gemeld
geroofd om losgeld te eisen, heeft
zich nog niemand met een eis ge
meld. Een consortium van verzeke
ringsmaatschappijen heeft een be
loning uitgeloofd voor tips die kun
nen leiden tot het terugvinden
de Van Goghs. Hoe hoog de belo
ning is, is niet bekendgemaakt.
Geldroof
maanden zwangere
kind, dat direct na de steekpartij ter
wereld is gebracht, is nog kritiek.
De vrouw is buiten levensgevaar.
Vermist
kaanse, Spaanse en Engelse lucht
vaartmaatschappijen en de Italiaan
se en Oostenrijkse nationale ver-
keersbureaus. Ook procureur-gene-
het ra£d van ket Gerechtshof in Amster-
J. de Ruiter, heeft zijn kan
toor in het pand. De Amsterdamse
politie verklaarde dat geen aanwij
zing bestaat voor een aanslag van de
IRA, maar sloot betrokkenheid van
Een Nederlandse man en vrouw
zijn gisteren op een zeilboot in het
Nauw van Calais zonder reddings-
vest overboord geslagen. De Franse ^e vestiging van de Spaanse lucht-
kustwacht stuurde meteen een heli-
deze terreurbeweging niet uit.
Iberia
geblokkeerd. Bovendien kon de ken deden zich niet
brandweer geruime tijd niet blus- Roermondse meubelfabriek brak
sen omdat het niet duidelijk was of brand uit als gevolg van bliksemin-
de hoogspanning van de bovenlei- slag.
ANP)
kopter en reddingsboten om hulp te
bieden, maar kon de twee niet meer
vinden. Volgens de kustwacht be
staat weinig kans dat de twee ver
misten nog worden gevonden.
Krakers
Op verzoek van Justitie heeft de
Binnenlandse Veiligheidsdienst
(BVD) oncjerzoek verricht naar de
krakers van het ontruimde Wolters
Noordhoffcomplex in Groningen.
Gegevens over de krakers en sym
pathisanten zijn doorgespeeld naar
de politie. Dat heeft het ministerie
van Justitie bevestigd. Wanneer de
BVD is ingeschakeld, wil Justitie
niet zeggen. Morgen begint het pro
ces tegen de 137 krakers, waarvan er
zestig anoniem zijn gedagvaard.
aartmaatschappij Iberia
pand sluit ook niet uit dat de aan
slag verband houdt met aanslagen
op Spaanse doelen in Den Haag,
eind vorig jaar. De Spaanse afschei
dingsbeweging ETA eiste toen in
bedekte termen de verantwoorde- vJpgeSCfiriKX
lijkheid op. De Amsterdamse aan
slag vertoont veel gelijkenis met die avond werd de wijde omgeving
op het Spaanse arbeidsbureau in de
Haagse Archipelbuurt. Ook toen
waren de explosieven, verstopt
een tas, tegen de gevel
gezet.
Volgens woordvoerder Van Dam gehoord. De
van de Haagse politie is er met Am- van luchtdruk, die
sterdam nog geen contact geweest.
"Daarvoor is het onderzoek nog in
een te vroeg stadium. Er is natuur
lijk wel contact via de CRI (Centrale
Recherche Informatiedienst) en het
gerechtelijk laboratorium. Maar 200 meter van de explosie lag de
het zenden van Haagse recher- straat bezaaid met glas. De bom
DEN HAAG (ANP) Staatssecre
taris Ter Veld (sociale zaken) over
weegt de aww-uitkering voor wedu
wen en weduwnaars afhankelijk te
maken van het inkomen. Als het
wetsvoorstel, waaraan op dit mo
ment de laatste hand wordt gelegd,
wordt aangenomen betekent dat
een bezuiniging van ongeveer vijf
honderd miljoen gulden per jaar.
Tot nu toe krijgen weduwen en
weduwnaars met minderjarige kin
deren tot zij hertrouwen of 65 jaar
worden een uitkering die gelijk is
aan het netto-minimumloon. Die
aww-uitkering is onafhankelijk van
het eigen inkomen. Hoeft de wedu
we of weduwnaar niet voor kinde
ren te zorgen, dan bedraagt de aww-
uitkering zeventig procent van het
de trale ingang van het gebouw is neer
gezet.
Er vielen geen gewonden, vol
gens de politie "een godswonder".
Volgens ooggetuigen was het kruis-
Om vijf over half twaalf zaterdag- punt, dat doorgaans op dat tydstip
avond werd de wijde omgeving vanzeer druk is met verkeer van en naar
het kantorengebouw Aurora op de het Leidseplein, nagenoeg verlaten Een gerucht dat in het gebouw
af. Experts van de Explosieven Op- netto-minimumloon,
ruimingsdienst (EOD) en techni
sche recherche onderzochten de Ter Veld zal de ministerraad bin-
omgeving. Het inwendige van het nen enkele weken voorstellen om
gebouw werd gisteren op sporen naarmate de nabestaande meer ei-
onderzocht, nadat de brandweer gen inkomsten heeft de aww-uitke-
met ladderwagens de glasresten uit ring te verlagen. Verder komt er een
sponningen had verwijderd. Van 'inkomensdervingseis'. Die eis
paniek onder omwonenden is vol- komt er op neer dat de overleden
gens de politie geen spake geweest, partner inkomen moet hebben ge-
op het moment van de explosie, tweede bom zou liggen bleek loos
het pand schrikt door een zware ontploffing,
die tot in Amsterdam-Noord werd
verplaasting
n hagel van
puin en glasscherven tot gevolg
had, richtte een grote ravage aan.
Ruiten werden uit de sponningen
Een ongelooflijke klap die de alarm. Rechercheurs en vertegen-
grond deed schudden", aldus twee woordigers van de stichting Slacht
offerhulp hebben gisteren de scha
de in de omliggende woningen ge-
het stoplicht bij het gebouw zaten te inventariseerd. Daar waren intus-
Ladderwagens
sen glaszetters druk in de weer met
reparaties. Veel grote ramen, bij
voorbeeld in het tegenoverliggende
had dat wegvalt door zijn of haar
overlijden, wil de partner recht krij
gen op aww.
Met andere woorden: als geen in
komen wegvalt, volgt ook geen
aww-uitkering. Eiat betekent een
einde aan de huidige problemen
rond de aww, de laatste echte inko
mens-onafhankelijke uitkering in
Nederland. Die problemen ontston
den door een uitspraak van de be-
gedrukt; een vijftiental geparkeer- Enige minuten na de klap zette de gebouw van de gemeentereiniging roepsrechter die weduwnaars recht
de auto's liep zware schade op. Tot gealarmeerde politie het kruispunt zÜn met houten schotten gedicht. gaf op de aww volgens de Europese
richtlijnen die gelijke behandeling
van man en vrouw garanderen.
Vorig jaar werden ruim 24.000
nieuwe weduwnaarspensioenen
toegekend en maakten tegen de
jaarwisseling ruim 21.000 weduw
naars aanspraak op aww. Dat kost
te, alleen al over 1989, ongeveer 440
miljoen gulden extra. Daarnaast
kregen weduwnaars (eenmalig)
recht op aww met terugwerkende
kracht over voorgaande jaren. Dat
kostte eenmalig ruim 300 miljoen
gulden. Voor het lopende jaar wordt
gerekend op 29.000 weduwnaars
met aww, waarmee ruim 700 mil
joen gulden gemoeid zal zijn.
Het wetsvoorstel dat nu in de
maak is, houdt in dat een deel van
de weduwnaars geen of geen volle
dige aww-uitkering meer zal krij
gen. Verder zitten er besparingen in
uitkeringen aan weduwen die zelf
voldoende inkomsten genieten.
Het is op dit moment de vraag of
de nieuwe regeling al op 1 januari
1991 kan ingaan. Het voorstel moet
nog voor de ministerraad op vakan
tie gaat worden behandeld, en ver
volgens zal de Raad van State zich
er over buigen. Al met al is er de rest
van het jaar maar weinig tijd over
voor behandeling door zowel de
Tweede als de Eerste Kamer.
Het voorstel van Ter Veld is een
flauwe afspiegeling van de oor
spronkelijke plannen van ex-staats
secretaris De Graaf. Hij wilde wedu
wen en weduwnaars na een 'gewen
ningsperiode' alleen nog maar een
aww-uitkering geven zolang er kin
deren beneden de twaalf jaar tot
hun last kwamen.
