'Doorbraak'
op conferentie
mensenrechten
Bush wil Warschaupactlanden
niet-aanvalsverklaiing geven
Dolfijn dreigt uit te sterven
'Meer partijen nodig in Polen
Litouwen schort debat over
onafhankelijkheid weer op
Yoedselrellen Zambia bedreiging voor Kaunda
Shamir houdt vast aan
voorwaarden vredesoverleg
VRIJDAG 29 JUNI 1990
BUITENLAND
PAGINA 7
Van onze correspondent John Versleijen
KOPENHAGEN De 35 landen die deelnemen aan de CV-
SE-conferentie over de mensenrechten hebben gisteren in
Kopenhagen overeenstemming bereikt over een slotverkla
ring, waarin de landen de bases voor de democratische
rechtstaat, individuele vrijheden en rechten voor minder
heden garanderend. Over het afschaffen van de doodstraf
bereikten de landen geen akkoord.
De verklaring wordt vandaag ondertekend, waarna de
conferentie wordt geschorst tot vermoedelijk eind volgend
jaar in Moskou.
"De overeenstemming betekent terug te lezen viel in de slotverkla-
LONDEN (UPI) - Elk jaar worden
meer dan een half miljoen dolfijnen
uitgemoord door commerciële vis
sersvloten. Vijfenzestig soorten zijn
al bijna verdwijnen. Drastische
maatregelen zijn nodig om te voor
komen dat de dolfijnen helemaal
uitsterven.
Deze cijfers melt het milieu-on
derzoeksbureau EIA in Londen in
een vandaag verschenen rapport,
getiteld "De wereldoorlog tegen de
Kleine Walvisachtigen". "Deze'
schatting is nog zeer voorzichtig.
Met het aantal niet-geregistreerde
moorden kan het aantal verviervou
digd worden", aldus het bureau.
Voorzitter Allan Thornton: "We
raakten verbijsterd van de aantallen
tijdens ons onderzoek
werden gecontronteerd. Toen we
met het onderzoek begonnen had
den we geen idee dat het probleem
zo groot zou zijn".
Het probleem van een half mil
joen dode dolfijnen is zo ingrijpend
omdat deze en andere walvisachti
gen (waaronder bruinvissen) zich
slechts twee keer per jaar voort
planten, zo staat in het rapport te le-
Geen enkel internationaal voor
schrift beschermt momenteel de
dieren. Het milieu-bureau pleit
daarom voor vangstquota en een
volledig verbod op de jacht op de
bedreigde soorten. Het bureau zal
de kwestie voorleggen aan de inter
nationale walviscommissie die vol
gende week in Nederland bijeen
komt.
In het rapport worden Japan, Tai
wan, Zuid-Korea, Mexico, Peru en
Sri Lanka genoemd als landen die
zich het meest schuldig maken aan
de dolfijnénmoord. Deze landen, sa
men met Frankrijk, Denemarken
en Chili, hebben tot nu toe elk voor
stel verworpen dat pleit voor een
bescherming van de dolfijnen. Ne
derlandse vissers doden volgens
het IEA jaarlijks hooguit enkele
tientallen dolfijnen.
Volgens Thornton doden Japanse
vissers jaarlijks 100.000 walvisachti
gen. Peru is een 'goede' tweede. Dit
land neemt er elk jaar 50.000 voor
zijn rekening. Thornton: "Het is
moeilijk aan te geven hoe ernstig de
situatie is. Vaak beseft men pas dat
er een probleem is op het moment
dat de soort al bijna volledig is uit
geroeid".
Het rapport verschijnt aan de
vooravond van een conferentie in
Nederland, waar leden van de Inter
nationale Walviscommissie zich
buigen over maatregelen ter be
scherming van de diersoort.
internationale doorbraak 1
ring, beperkte zich tot twee punten.
het CVSE-proces", zegt de Neder- "Allereerst worden de mensenrech-
landse delegatieleider Max van der ten nu ook bij een staat van beleg
Stoel. "Op de top
scheidden we zonder
lijk akkoord. Daarom
dit e
Parijs gerespecteerd. Daarnaast vinden
ont
zettend belangrijke stap. Eigenlijk alternatieve dienstplicht zijn
dit document het belangrijkste
akkoord in het CVSE-kader sinds
de slotakte van Helsinki in 1975".
In de slotverklaring verplichten
de deelnemende landen, de Europe-
vindt in de slotverklaring. Dat
is vooral voor landen als Grieken
land moeilijk te accepteren", onder
streept Van der Stoel.
In het ontwerp-akkoord was ook
b staten (behalve Albanië) alsmede het recht opgenomen om dienst-
Canada en de Verenigde Staten,
zich onder meer om vrije verkiezin
gen te houden in een meer-partijen-
stelsel. Ook de scheiding van partij
Op het vlak van de rechten
staat en de juridische rechten minderheden, vooral belangrijk i
van burgers worden gegarandeerd.
Tegelijkertijd ondertekenen de sta
ten ook de vrijheid van meningsui-
Oost-Europa, maar ook in Grieken
land, is enige vooruitgang geboekt
op de conferentie. Het slotdocu-
ting, geloofsvrijheid en het recht ment schrijft voor dat etnische be-
zich te verenigen, te organiseren volkingsgroepen niet mogen
en te demonstreren.
"Dat nu ook de Oosteuropese lan
den zich gebonden hebben deze
principes in de praktijk te brengen,
weerspiegelt in feite de revolutio
naire veranderingen die zich in dat
deel van Europa hebben voltrok
ken", aldus Van der Stoel. "Vooral
de constructieve houding van de
Sovjetunie is mij opgevallen".
Rond de afschaffing van de
doodstraf bereikten de landen geen
akkoord. De 35 staten onderschrij
ven wel "een afschaffing nader te
overwegen".
De Nederlandse inbreng, die ook
den gediscrimineerd en hun eigen
identiteit kunnen beleven. Ook
wordt het-onderwijs in de eigen
moedertaal gegarandeerd.
Over het recht van etnische be
volkingsgroepen tot zelfbeschik
king én zelfbestuur werd geen over
eenstemming bereikt. Vooral Bul
garije en Griekenland wilden niet
accepteren dat hun minderheden in
hun eigen taal klachten naar hun
hoofdsteden konden sturen. De
Balkanstaten hebben op dit gebied
een voorbehoud gemaakt in de slot
akte, dat daardoor op het nippertje
werd gered.
WENEN (AFP/DPA) De leider van het Poolse vakverbond Solidariteit,
Lech Walesa, heeft gisteren verklaard dat het in stromingen verdeelde vak
verbond beter uiteen kan vallen zodat diverse politieke partijen kunnen
ontstaan en om een terugval van de democratische revolutie in Polen te
voorkomen.
"Eén van de grootste bedreigingen voor opkomende democratieën is de
terugkeer van nieuwe machtsmonopolies op de ruïnes van de oude regi
mes", hield Walesa zijn gehoor voor. "Dergelijke monopolies zijn van natu
re slecht, zelfs als hun leiders met de beste bedoelingen eraan beginnen".
Hij waarschuwde verslaggevers hij ervoor de ontwikkelingen in Polen niet
met westerse maatstaven te meten. "Voor het pluralisme, dat u al hebt,
hebben wij in Polen misschien nog vijftig jaar nodig".
In de leiding van Solidariteit, het vakverbond dat met zijn acties in de ja
ren tachtig tegen het communistische regime de weg vrijmaakte voor de
mocratische verkiezingen, zijn grote geschillen aan de dag getreden over
de te volgen koers. Afgelopen zondag traden 63 vooraanstaande leden van
Solidariteit uit Walesa's Burgercomité, dat de opmars van Solidariteit be
geleidde. Het was de perste scheuring binnen de beweging. Walesa staat in
Polen aan kritiek bloot dat hij met zijn oproepen tot versnelling van de de
mocratisering de al moeilijke overgang naar een markteconomie in de wie
len rijdt. Hem wordt ook machtsbelustheid en despotisme verweten.
Bosbranden in de VS
LOS ANGELES (Rtr) - Bij bosbran
den in het zuidwesten van de VS,
die in een aantal gevallen zijn aan
gestoken, zijn al vijfhonderd huizen
verwoest. Het zwaarst getroffen is
het zuiden van Californië. Onder
meer in de buitenwijken van Los
Angeles zijn kapitale villa's en bui
tenverblijven in de as gelegd. Dui
zenden mensen zijn geëvacueerd.
Bij de brandbestrijding zijn inmid
dels zes brandweerlieden om het le
ven gekomen en meer dan dertig ge
wondgeraakt. Californië zucht ook
nog onder een hittegolf.
Mijnwerkers in
Oekraïne staken
tegen Ryzjkov
MOSKOU (UPI/AFP) - Vertegen
woordigers van mijnwerkers in de
Oekraïne hebben gisteren besloten
op 11 juli een staking te houden om
de eis tot aftreden van de Sovjet-re
gering van premier Nikolaj Ryzjkov
kracht bij te zetten.
De Sovjet-televisie meldde gister
avond dat de mijnwerkers, verte
genwoordigers van 25 steden in het
Donbass-bekken, een resolutie heb
ben aangenomen voor een "politie
ke staking" van 24 uur.
De Confederatie van de Arbeid,
waarin onafhankelijke vakbonden
samenwerken, eist het aftreden van
de Sovjet-regering, nationalisering
van goederen van de communisti
sche partij, en een einde aan alle pri
vileges van de partij binnen de in
dustrie. De mijnwerkers zijn teleur
gesteld dat de regering de beloften
niet nakomt waarmee vorig jaar een
eind kwam aan de nationale sta
king. Hen was salarisverhoging toe
gezegd, verbetering van de levens
omstandigheden in het gebied,
maar ook groter zelfbestuur van de
mijnen.
MANILA -
Een soldaat
houdt in de Fi
lippijnse hoofd
stad Manila 21
guerrillero's
van het commu
nistische Nieu
we Volksleger
onder schot. Ze
werden gisteren
tijdens een
rouwmars voor
een vermoorde
kameraad gear
resteerd omdat
zij 'subversieve
teksten' mee
droegen. De
NPA wordt ver
antwoordelijk
gehouden voor
tientallen aan
slagen op poli
tiemensen en
militairen in
Manila. De mili
tairen schoten
tijdens de actie
twee NPA-men-
sen dood, vol
gens het leger
omdat de arres
tanten verzet bo
den. (foto AFP)
Van onze correspondent
Hans Geleijnse
MOSKOU Voor de tweede keer
deze week heeft het Litouwse parle
ment een debat over opschorting
van de onafhankelijkheid uitge-
hebben losgemaakt, hebben giste
ren in Riga het komende Sovjet
partijcongres opgeroepen "histori
sche genoegdoening" te schenken
aan de Baltische volkeren. De inlij
ving van de republieken in de Sov-
steld. Dat gebeurde gisteren nadat jetunie door Stalin wordt
de Litouwse premier Prunskiene
een pleidooi had gehouden voor een
vergelijk met het Kremlin.
De Litouwse premier probeerde De hervormingsplannen die de
het parlement te overtuigen dat be- leiding van de Sovjet-communisti-
r Lysenko van het Democratisch
al doen. Onderhandelen staande 28ste partijcongres
i terugtocht,
danks de oproep tot eenheid
MB
Suriname
De Surinaamse legerleiding heeft
hoegenaamd geen interesse in poli
tieke macht, heeft legerleider Bou-
terse gisteren in een open brief aan
president Ramsewat Shankar laten
weten. Bouterse schreef de brief
naar aanleiding van een eis van sta
kende vakcentrales aan de regering,
voor een duidelijk beleid "naar het
leger toe om misstappen te voorko-
Barry
Marion Barry nam nog twee trekjes
van een met "crack"-cocaïne gevul
de pijp, toen FBI-agenten de hotel
kamer waar hij verbleef binnenvie
len. De videofilm met deze beelden
was gisteren het belangrijkste be
wijsstuk in het proces tegen de bur
gemeester van Washington wegens
drugsmisdaden. Op de film is te
zien dat de burgemeester Moore 20
dollar geeft om crack te kopen van
een andere hotelgast, in werkelijk
heid een FBI-agente.
Cameroun
President Paul Biya van Cameroun
heeft gisteren een groot aantal poli
tieke hervormingen afgekondigd,
inclusief de invoering van een
meerpartijenstelsel. Biya kondigde
de veranderingen aan een week na
dat de Franse president Mitterrand
had gezegd dat alle hulp aan voor
malige kolonies voortaan afhangt
van democratische veranderingen.
India/Pakistan
India en Pakistan gaan 18 en 19 juli
besprekingen voeren over hun con
flicten rond de Indiase deelstaat
Kashmir. Dit heeft een regerings
woordvoerder gisteren in de Pakis
taanse hoofdstad Islamabad ge
zegd. Volgens de zegsman willen de
delegaties de diepere gronden van
hun spanningen ter sprake bren
gen.
Ozon
India zal niet toetreden tot het ver
drag der bescherming van de ozon
laag als het Westen geen verdere
toezeggingen doet voor hulp aan de
Derde Wereld. China heeft inmid
dels duidelijk gemaakt zich wel aan
te willen sluiten bij het zogeheten
Protocol van Montreal. De op de
ozon-conferentie in Londen aanwe
zige landen spreken over een totaal
verbod op onder meer cfk's in het
jaar 2000, met een uitloop van tien
jaar voor de Derde Wereld.
Doden in Medellhi
door bomaanslag
MEXICO-STAD (GPD) - Door ont
ploffing van een autobom nabij het
hoofdbureau van politie, niet ver
van het centrum van de stad, zijn
gisteren in de Colombiaanse drugs-
stad Medellfn minstens 14 doden en
30 gewonden gevallen. Vrijwel tege
lijkertijd ontmantelde de politie een
tweede voertuig dat was volge
stouwd met 150 kilo dynamiet.
De explosie kwam precies op het
moment dat kolonel Hugo Pedrero
werd beëdigd als de nieuwe com
mandant van de gemeentepolitie in
de stad. De autoriteiten gaven on-
middelijk de cocaïnemafïa van Pa-
blo Escobar, het zogeheten Medel-
linkartel, de schuld voor de aanslag.
Hij beschuldigde de drugsbaron
nen van een nieuw offensief tegen
de politiemacht.
Sinds de presidentsverkiezingen
van een maand geleden gewon
nen door de liberaal Cesar Gaviria
gaat niet alleen Medellfn, maar
heel Colombia gebukt onder een
nieuwe golf van geweld. Volgens de
politie zijn er in de eerste helft van
dit jaar 10.488 mensen vermoord.
De Westduitse bondskanselier
Kohl, gesteund door de Franse pre
sident Mitterrand, deed hiertoe af
gelopen week tijdens de EG-top in
.WASHINGTON (GPD) De Ame- Navo-landen eens kan worden. De
rikaanse president Bush is bereid Amerikaanse president zegt verder,
voorstel te doen een niet-aanvals-
verklaring ten opzichte van de War-
schaupact-landen uit te geven.
In een interview met journalisten
van enkele Westeuropese kranten
zegt Bush dat hij niet zover wil gaan
een formeel niet-aanvalsverdrag te
tekenen. Dat werd tijdens de laatste
top tussen Bush en Gorbatsjov ge
suggereerd door de Sovjet-leider.
Maar Bush vindt dat hij wél de
plicht heeft de Sovjetunie ervan te
overtuigen dat het Navo-bondge-
nootschap geen enkele bedreiging
vormt. Vandaar het voorstel voor
een niet-aanvalsverklaring, die in
de geschiedenis van de Navo geen
precedent heeft.
Het voorstel is vooral bedoeld om
het Gorbatsjov makkelijker te ma
ken akkoord te kunnen gaan met
een Navo-lidmaatschap van een
verenigd Duitsland. De Sovjetunie
heeft zich tot nu toe tegen deze ge
dachte verzet. Een tweede manier
waarop de VS wil bereiken dat het
Navo-lidmaatschap van Duitsland
voor de Sovjets aanvaardbaar is, is
door afspraken te maken over de
omvang van de in Duitsland gele
gerde Amerikaanse troepenmacht.
Bush zegt in het interview ervan
overtuigd te zijn dat hij het daarover
met de Sovjets en de Europese
Brussel een voorstel. De hulp zou
mede bedoeld zijn om Sovjet-leider
Gorbatsjov in het zadel te houden.
Dat laatste argument maakt op
Bush al helemaal geen indruk. "Ik
vind niet dat de kwestie van econo
mische hulp aan de Sovjetunie
moet worden verbonden aan het lot lement. Binnen
van president Gorbatsjov. Daarover
moeten de Sovjets zelf beslissen",
aldus Bush.
kelijkheid", aldus Prunskiene.
De leiders van de communisti
sche partijen in Estland, Letland en
Litouwen, die zich van Moskou
Roemeense premier
kondigt economische
hervormingen aan
BUKAREST (AP) - De Roemeense
premier Petre Roman heeft gisteren
zijn nieuwe kabinet gepresenteerd
en een pleidooi gehouden voor radi
cale economische hervormingen in
zijn land. Het parlement keurde la
ter op de dag het regeringsprogram
ma goed. In Brasov gingen enkele
duizenden arbeiders de straat op
om voor drastischer hervormingen
te demonstreren.
In de 23 leden tellende Roemeen
se regering, die voornamelijk uit
technocraten bestaat, zitten slechts
enkele ministers uit het oude inte
rim-kabinet.
"De huidige staat van de econo
mie kan alleen worden overwonnen
door radicale hervormingen, die
met snelle passen moeten worden
uitgevoerd", zo zei Roman tijdens
een gezamenlijk zitting van de bei
de kamers van het Roemeense par-
maanden krijgt
het parlement een eerste pakket
hervormingsmaatregelen voorge
legd.
echte onafhan- Sovjet-president Michail Gor-
splitsing zal uitlo
pen.
Het Platform heeft slechts steun
van 100 van de 4700 gedelegeerden
naar het partijcongres, maar naar
men aanneemt is de steun voor de
beweging in de gelederen van ge
wone partijleden veel groter.
Lysenko zei dat de beweging zich
zou inzetten om op het congres aan
het woord te komen. Als dat niet
lukt' is de kans groot dat een split
sing binnen de partij ontstaat of be
sloten wordt een nieuwe partij op te
richten, aldus Lysenko.
ANC: snel overleg
over wapenstilstand
JOHANNESBURG (AP) - Het Afri
kaans Nationaal Congres (ANC) en
de Zuidafrikaanse regering zouden
binnen afzienbare tijd overleg kun
nen beginnen over een wapenstil
stand, zo heeft Joe Slovo, een voor
aanstaande ANC-leider en hoofd
van de Zuidafrikaanse communisti
sche partij, donderdag verklaard.
Slovo zei dat dergelijk overleg
zou kunnen beginnen zodra de
kwestie van de terugkeer van 20.000
ANC-ballingen naar Zuid-Afrika en
de vrijlating van 3.000 activisten is
geregeld.
JERUZALEM/CAIRO (AP) - De Is
raëlische premier Yitzhak Shamir
hééft in een brief aan de Amerikaan
se president George Bush voorge
steld dat de leden van een Palestijn
se delegatie naar voorbereidend
vredesoverleg, op individuele basis
gekozen moeten worden. De Israëli
sche radio meldde dat Shamir in
zijn brief echter ook nogmaals dui
delijk heeft gemaakt dat gedepor
teerde Palestijnen of Palestijnen uit
Oost-Jeruzalem niet in zo'n delega
tie mogen worden opgenomen.
De Amerikaanse minister .van
buitenlandse zaken James Baker
had voorgesteld ook deze Palestij
nen in de delegatie op te nemen. Dit
voorstel was onderdeel van zijn ini
tiatief om Palestijnse en Israëlische
vertegenwoordigers voorbereidend
overleg te laten voeren in de Egypti
sche hoofdstad Cairo.
De VS hebben voorzichtig op de
brief gereageerd. Minister Baker
van buitenlandse zaken zei gisteren
dat meer tijd nodig is om de brief
grondig te bestuderen. Volgens
hem leek de brief geen definitieve
afwijzing in te houden van het Ame
rikaanse vredesplan voor het Mid
den-Oosten.
De Egyptische president Hosni
Mubarak zei gisteren dat de VS en
Egypte zich beraden over een me
thode om de onlangs opgeschorte
dialoog tussen Washington en de
PLO weer op gang te brengen. De
Egyptische minister van buiten
landse zaken Esmat Abdel-Meguid
heeft eerder deze week in Washing
ton' over deze kwestie gesproken
met zowel Bush als Baker, aldus
Mubarak.
De voorzitter van de subcommis
sie voor buitenlandse hulp van het
Amerikaanse Huis van Afgevaar
digden heeft Israël gewaarschuwd
dat de Amerikaanse hulp aan dat
land op de tocht kan komen te staan
als de bouw van nederzettingen in
de Gaza-strook en op de Westelijke
Jordaanoever niet wordt opge
schort.
JOHANNESBURG - Op 24 okto
ber verleden jaar was Zambia 25
jaar onafhankelijk. In de meeste ex-
kolonieën is dat aanleiding om op
elk plein en podium de verworven
heden van de zelfstandigheid te be
zingen, maar de burgers van Zam
bia kregen te horen dat ze nog een
jaartje moesten wachten. President
Kenneth Kaunda legde hen uit dat
het land al zijn geld nodig had om
de economische crisis het hoofd te
bieden en dat het aanhalen van de
buikriem beter bij de situatie paste
dan het afsteken van vuurwerk.
Zijn gehoor moet het betoog gela
ten hebben aangehoord, want, zoals
een bezoek aan de hoofdstad Lusa
ka snel duidelijk maakt, er valt al ja
ren niets te vieren in Zambia.
De voedselrellen die deze week
plaatshadden, mogen de president
overvallen hebben, onverwacht wa
ren ze niet. Het was een oplaaien
van de wanhoop en woede, die al ja
renlang smeulen. De aanleiding van
het oproer, de verdubbeling van de
prijs van mais, het basisvoedsel van
de Zambianen, was weinig meer
dan de vonk die hetVuur deed op
vlammen.
Zambia is in veel opzichten het
voorbeeld van een door de natuur
rijk bedeeld land, waar bijna alles is
misgegaan, wat mis kon gaan. De
economie verkeert sinds 1975 in een
permanente crisis. Hét land is vrij
wel volledig afhankelijk van zijn be
langrijkste export-produkt, koper,
en toen in 1975 de koperprijzen in
stortten, kreeg de economie klap-
President Kenneth Kaunda: mikpunt
pen die het land nooit te boven is ge
komen.
De regering was, om het fnild uit
te drukken, nogal onverstandig om
gesprongen met haar koperrijk
dom. De inkomsten werden niet ge
bruikt om het draagvlak van de eco
nomie te verbreden, maar opge
slorpt door een gestaag uitdijend
overheidsapparaat. De grond in
Zambia is de droom van elke boer,
maar in de ontwikkeling van de
'Referendum meerpartijen-stelser
LUSAKA (AP) - President Kaunda van Zambia zou vandaag een datum
aankondigen voor een referendum waarbij de bevolking zich kan uitspre
ken over de herinvoering van het meerpartijenstelsel. Kaunda zei dat in
een radiotoespraak, die hij hield om de bevolking tot rust te manen na de
rellen eerder deze week die zekre 23 mensen het leven kostten. Volgens de
autoriteiten ging het om plunderaars die door geweervuur van de politie
waren getroffen. Kaunda zei in zijn toespraak dat de aanstichters van de
rellen zwaar gestraft zullen worden.
landbouw is zo weinig geïnvesteerd
dat nagenoeg al het voedsel geïm
porteerd moet worden. Via subsi
dies worden de eerste levensbe
hoeften voor de bevolking betaal
baar gehouden.
Naar huis gestuurd
Overeenkomstig de mode van die
tijd waren Kaunda en zijn adviseurs
aanhangers van de socialistische
plan-economie. De mijnen werden
genationaliseerd en overgeleverd
aan de regelzucht van de bureaucra
ten in Lusaka, die zich teyens tot
taak hadden gesteld buitenlandse
inversteerders op afstand te hou
den. Het land leefde daarnaast bo
ven zijn stand, zodat er teveel ge
leend werd en de staatsschuld, nu
14 miljard gulden, onbeheersbaar
werd.
In 1983 was de malaise zo groot,
dat Kaunda bij het Internationale
Monetaire Fonds (IMF) om steun
moest vragen. Het medicijn van de
IMF-heelmeesters, het snoeien van
de overheidsuitgaven, verlagen van
subsidies, bevriezen van de lonen,
was te bitter voor' de meeste Zam
bianen, die het dan ook weigerden
te slikken. De werkloosheid nam
schrikbarend toe volgens voor
zichtige schattingen zit een kwart
van de acht miljoen inwoners zon
der baan en het gemor dwong
Kaunda in 1987 het IMF naar huis te
sturen.
Dat bleek een loos gebaar, want
twee jaar later moest Kaunda weer
bij het IMF aankloppen,omdat het
westen alleen de portemonnee wil
de trekken als het IMF toezicht
hield op de besteding van het geld.
Het recept dat het IMF vervolgens
uitschreef, was een paardemiddel,
dat onder meer de drastisch verla
ging van de voedselsubsidies in
hield. Het verdubbelen van de mais-
prijs is een regelrecht gevolg van dit
beleid dat nu door Kaunda wordt
verdedigd, omdat hij beseft dat hij
het IMF niet nog eens kan schoffe
ren en de sanering noodzakelijk is.
Voedselrellen zijn vaak de inlei
ding tot grote politieke woelingen
en volgens diplomaten in Lusaka is
dat nu in Zambia het geval. Kaunda
is het mikpunt van scherpe kritiek;
hij zou miljoenen dollars op buiten
landse bankrekeningen hebben.
Oproerkraaiers hebben een van zijn
huizen, een nationaal monument,
plat gebrand. De studenten die de
rellen maandag ontketenden, pro
testeerden ook tegen het feit dat
Zambia sinds 1972 een een-partij-
staat is.
Niettemin is het onwaarschijnlijk
dat de rellen tot de val van Kaunda
leiden. Het oproer was spontaan,
niet georganiseerd, en er is voor zo
ver bekend geen leider opgestaan
die de volkswoede kan smeden tot
een effectief wapen tegen de presi
dent. Het leger lijkt nog steeds aan
zijn kant te staan en hem voldoende
tijd te gunnen om politiek orde op
zaken te stellen. Maar de schokthe-
rapie van het IMF moet snel resul
taat opleveren, anders zijn de dagen
van Kaunda geteld.
