Fabrikant pas vele uren
later met verhaal over
bomexplosie naar politie
'Commerciële tv als vrije
meningsuiting niet te stuiten'
Chefs bij automatiseringsbedrijven
klagen over spanningen en werkdruk
Politie kreeg tip over pakje onder auto
Streekvervoer wil 6,5
miljard voor busbanen
Ouö jlifiitug
EERSTE PRET-KRANT OPGEHENGELD
REGIO
LEIDEN - De opkomst van com
merciële televisie is niet te stuiten,
hoogstens te remmen. In het belang
van de vrije meningsuiting moeten
de commerciële netten worden be
handeld volgens het principe van
de vrije drukpers. Dat betoogde
prof. D. Verkade vanmiddag in zijn
oratie waarmee hij het hoogleraar
schap in het informatierecht aan de
Leidse universiteit aanvaardde.
"Om redenen van vrije dienstver
lening en vrijheid van informatie is
een tendens naar een even vrije om
roep als een vrije drukpers niet
meer te stuiten. Nog wel te remmen,
maar niet te stuiten", aldus Verka
de. De publieke omroep blijft naar
zijn mening wel bestaan maar er zal
meer voor betaald moeten worden'
omdat de inkomsten uit STER en
omroepbijdrage afnemen.
Verkade: "Ik zie de dag nog wel
aanbreken waarop kijkers het mo
gen vertikken om via de wettelijke
omroepbijdrage te betalen voor
NOS, EO of VPRO wanneer zij ge
noeg menen te hebben aan de com
merciële zenders".
Verkade betoogde dat de Neder
landse rechter te streng is wanneei
het gaat om het verbieden van re
dactionele en commerciële uitin
gen. Wanneer de Nederlandse
rechtspraak zich meer gelegen zou
laten liggen aan uitspraken van het
Europese Hof voor de Rechten van
de Mens in Straatsburg zou de vrij
heid van meningsuiting minder aan
banden worden gelegd. Hij noemde
Nederland 'een ontwikkelingsland'
wanneer het gaat om de vrijheid van
meningsuiting volgens het Europe
se mensenrechtenverdrag. Hij wees
er op dat het Europese Hof de vrij
heid van meningsuiting slechts wil
beperken als daarvoor een 'dringen
de maatschappelijke noodzaak' be
staat.
Zo hield Verkade ook een
pleidooi voor het toestaan van ver
gelijkende reclame wat nu nog gro
tendeels verboden is. Ook in het au
teursrecht, merkenrecht en octrooi
recht zou de vrijheid van menings
uiting van anderen een grotere rol
moeten spelen.
LEIDEN - Het middenkader bij au
tomatiseringsbedrijven wordt vaak
zwaar belast. Een betrekkelijk
groot aantal van deze personeelsle
den klaagt over spanningen en de
tijdsdruk waaronder ze moeten
werken. De mensen die onder hen
werken, klagen tegelijkertijd over
een gebrek aan goede dagelijkse lei
ding.
Dit blijkt uit een onderzoek van
het Nederlands Instituut voor Prae-
ventieve Gezondheidszorg (NIPG)
van TNO uit Leiden naar de ar
beidsomstandigheden in de auto
matisering.
Voor het onderzoek heeft het
NIPG bijna 3000 medewerkers van
automatiseringsbedrijven en -in
stellingen geënquêteerd. De menin
gen van deze mensen over hun werk
zijn vergeleken met die van perso
neelsleden van anderssoortige on
dernemingen.
Opvallend is dat automatiserings
personeel zijn werk over het alge
meen als boeiend en plezierig er
vaart, hoewel de meesten hun werk
geestelijk zeer inspannend vinden.
Ondank de stress in sommige groe-
poen - en dan vooral onder afde
lingshoofden - hebben vrij weinig
medewerkers klachten over hun ge
zondheid. Over het salaris zijn de
meeste automatiseerders redelijk
tevreden. Ook de betrekkelijk grote
vrijheid en zelfstandigheid wordt
over het algemeen geprezen.
Minder te spreken zijn veel mede
werkers over de dagelijkse leiding.
Volgens het NIPG kan dit het ge
volg zijn van het feit dat veel afde
lingshoofden onvoldoende zijn toe
gerust voor hun taak. Vaak zijn deze
kaderleden afkomstig uit de groep
van programmeurs en systeem-ana
listen. Mensen die doorgaans meer
in hun werk dan in sociale contac
ten met collega's zijn geïnteres
seerd. Als ze eenmaal de leiding
krijgen op een afdeling, kan een ge
brekkige sociale intuïtie problemen
geven met collega's.
De ervaringen van andere groe
pen informatici staan overigens
haaks op die van het middenkader.
Programmeurs, systeem-analisten
en systeem-ontwerpers vinden hun
werk naar verhouding niet bijzon
der zwaar of hectisch en ervaren
ook nauwelijks stress. Aan de ande
re kant hebben ze ook weinig uitda
gingen in hun werk en hebben ze
nauwelijks enige zelfstanigheid.
Directieleden, adviseurs en mar
keting- en verkooppersoneel klagen
vooral over de lange werkdagen die
ze moeten maken. Voor hen staat
daartegenover dat het werk als ui
terst interessant en plezierig wordt
ervaren en de salarissen en vooruit
zichten vaak goed zijn.
DEN HAAG - Streekvervoer Neder
land vindt dat minister Maij-Weg-
gen van verkeer en waterstaat 6,5
miljard gulden uit moet trekken
voor de aanleg van 2600 kilometer
vrije busbaan. Hiermee zouden de
bussen op de drukste lijnen een
vrije doorgang hebben. Het minis
terie van verkeer en waterstaat rea
geerde vanochtend in eerste instan
tie verbaasd op het plan dat volgens
het ministerie teveel geld gaat kos
ten.
Mr. C. Nyqvist, president van de
raad van bestuur van Streekvervoer
Nederland, deed de suggestie giste
ren tijdens het derde streekvervoer-
platform in Den Haag. Hij presen
teerde het voorstel als een idee dat
hij wilde "meegeven" aan minister
Maij-Weggen, omdat het volgens
hem "voldoet aan de criteria die de
ze minister stelt: intelligent en crea
tief'.
De streekvervoerbedrijven ver
voeren bijna 40 procent van hun
passagiers op 12 procent van hun lij
nen. Vooral de trajecten van en naar
de vier grote steden komen in aan
merking voor vrije rijstroken. Vijf
tienhonderd van de 2600 kilometer
vrije busbaan moet volgens Nyqvist
in de Randstad worden aangelegd.
Op sommige trajecten hoeft geen
nieuwe rijstrook aangelegd te wor
den maar kan men bestaande baan
vakken reserveren voor de bus.
Kritiek
Het benodigde bedrag voor realise
ring van 'het idee' komt overeen
met wat in het structuurschema
verkeer en vervoer van minister Ma
ij-Weggen is uitgetrokken voor in
vesteringen in stadsgewestelijk
openbaar vervoer. Het structuur
schema spreekt ook van het aanleg
gen van aparte rijstroken voor on
der meer bussen, zonder zich even
wel vast te leggen op aantallen.
Maij-Weggen heeft zich herhaal
delijk positief uitgelaten over vrije
busbanen. Maar het is niet de be
doeling dat met de plannen van
Nyqvist het hele potje van 6,7 mil
jard opgesoupeerd is, benadrukt
het ministerie. Het departement
vindt dat er ook geld over moet blij
ven om investeringen te kunnen
doen in materieel.
Nyqvist liet zich over het alge
meen positief uit over het structuur
schema. Wel uitte hij kritiek op het
loslaten van een hard streefcijfer
voor het openbaar vervoer. In con
cept-versies van het plan was nog
sprake van een verhoging van de ca
paciteit met 65 procent, maar in het
definitieve plan is dat cijfer verdwe-
Ook het voornemen van Maij-
Weggen de totale mobiliteit (inclu
sief het openbaar vervoer) terug te
brengen, wees Nyqvist af. Streek
vervoer Nederland acht een ver
schuiving van auto naar openbaar
vervoer de aangewezen weg.
Conflict over salaris
na staking Sancta
NOORDWIJK - Zeven perso
neelsleden van het psychiatrisch
ziekenhuis Sancta Maria in Noord-
wijk die gisteren hebben gestaakt,
zeggen dat de directie van het zie
kenhuis gedreigd heeft hen geen
loon uit te betalen. Directeur-ge
neesheer J.J. Verhaegen ontkent
echter dat hiervan sprake zou zijn.
Volgens een woordvoerder van
de stakende personeelsleden heeft
de directie bij de voorbereidingen
van de acties herhaaldelijk ge
dreigd met inhouding van het loon
als de staking zou doorgaan. Ver
haegen vindt 'dreiging met loonin-
houding' een veel te groot woord.
"De actievoerders wilden van ons
dat we voor de actie al de garantie
zouden geven dat we in elk geval
geen loon zouden inhouden. Dat
ging ons te ver. Niet garanderen is
echter wat anders dan rechtstreeks
dreigen".
De directie wilde vanochtend niet
ingaan op de vraag of het loon wel of
niet wordt uitbetaald. Eerst heeft
overleg tussen directie en actieco
mité plaats.
J- - v StJlL^s- - f
Honderd jaar geleden stond er
in de krant:
- De beklagenswaardige keizer
aller Russen, die voortdurend op
zijne hoede moet zijn voor aan
slagen en pogingen tot vergifti
ging, diLrft nu bijna geen eieren
meer eten, welk voedsel hij tot
dusver met volle gerustheid ge
bruikte. Het is echter gebleken
dat een ei gemakkelijk vergif
tigd kan worden met een dun
nen metaaldraad, welken men
er door laat gaan en die geen
zichtbaar spoor achterlaat. De
eieren, welke de czaar gebruikt,
worden hem op allerlei geheim
zinnige manieren gezonden, b.v.
soms in hoedendoozen, en dan
onder persoonlijk toezicht van
de keizerin uitgepakt en gekookt
of tot ommeletten gebakken in de
kleine keuken, naast 's keizers
werkvertrek. De keizer eet nooit
dikke soepen of sausen. Met de
suiker, welke hij gebruikt, wor
den ook bijzondere voorzorgen
genomen; de groenten worden
heel op tafel gebracht en voor zij
ne oogen met een zilveren mes ge
sneden, en hij gebruikt steeds
grof zout met groote korrels,
waaronder niet gemakkelijk ar
senicum gemengd kan worden.
Welk een leven voor iemand, die
met één woord millioenen men-
schen kon gelukkig maken! Lie
ver een eervolle dood, zij het dan
door moordenaarshanden, dan
zóó keizer!
Vijftig jaar geleden:
- De opperbevelhebber van
land- en zeemacht, generaal
Winkelman, heeft gisteren een
bezoek gebracht aan de gewon
den, die in het Sint Elisabeths
Gasthuis en het Academisch Zie
kenhuis te Leiden worden ver
pleegd. In dit laatste werd hij
ontvangen door den directeur
dr. H.H. Maas, terwijl alle pro
fessoren met hunne assistenten
in hunne afdeelingen aanwezig
Bij een bomaanval, welke
Engelsche vliegtuigen in den af-
geloopen nacht op Rotterdam
hebben uitgevoerd, zijn onder de
burgerbevolking tien dooden ge
vallen, terwijl eenige personen
zwaar werden gewond.
Strop voor Rijnland
door uitspraak over
lozingsvergunning
LEIDEN/AMSTERDAM - Het
Hoogheemraadschap van Rijnland
loopt mogelijk een bedrag van zo'n
40.000 gulden per jaar mis door een
uitspraak van het Amsterdamse ge
rechtshof. Die heeft namelijk be
paald dat water- en zuiverings
schappen niet langer leges mogen
heffen over lozingsvergunningen.
Het Hof deed deze uitspraak in een
beroepszaak die Philips Telecom
municatie had aangespannen tegen
het zuiveringschap Amstel- en'
Gooiland in Hilversum.
De Unie van Waterschappen gaat
er vanuit dat de beslissing ook geldt
voor de andere zuiveringschappen
in Nederland, waaronder het Hoog
heemraadschap van Rijnland. Am-
stel- en Gooiland gaat tegen de uit
spraak in cassatie bij de Hoge Raad.
Het Amsterdamse gerechtshof
stelde Philips in het gelijk omdat
het, aldus het Hof, niet billijk is dat
het zuiveringschap naast de veront
reinigingsheffing andere methoden
hanteert om zijn kosten door te be
rekenen. Volgens woordvoerder C.
Meijer van het Hoogheemraad
schap van Rijnland zal de verontrei
nigingsheffing licht stijgen als de
uitspraak gehandhaafd blijft. Lo
zingsvergunningen worden opge
legd aan eigenaren van huizen die
niet op de riolering zijn aangesloten
en aan bedrijven die afvalstoffen op
het riool lozen.
Huishoudens in dit gebied moe
ten voor hun vergunning 150 gul
den betalen, bedrijven rond 1300
gulden. "Dat zijn geen bedragen die
we £o maar uit de lucht hebben ge
grepen, maar de kosten die we in
werkelijkheid hebben gemaakt",
stelt Meijer.
ROELOFARENDSVEEN De 39-jarige hoedenfabrikant uit Rotterdam, die gistermor
gen te maken kreeg met een explosie in zijn auto, heeft in de ogen van de politie nogal lako-
niek op het gebeurde gereageerd. De man kon wonder boven wonder zonder ongelukken
de hevig slingerende wagen - de beide achterbanden waren door de explosie gesprongen -
aan de kant zetten. Waarschijnlijk omdat het schuifdak open stond en de luchtdruk een
uitweg had, is de fabrikant er zonder kleerscheuren van af gekomen.
Een toevallig voorbijkomende ken
nis nam de fabrikant mee naar Am
sterdam naar zijn werk. Daar wik
kelde de Rotterdammer eerst aller
lei zaken af. alvorens hij omstreeks
half een de politie over het gebeur
de inlichtte. De ontploffing had om
omstreeks half elf plaatsgehad.
De klap van de explosie was zo
hevig, dat deze werd gehoord door
mensen die in een schuur aan de
Geestweg in Roelofarendsveen aan
het werk waren. Dat is zo'n halve ki
lometer van de rijksweg af. De poli
tie werd gewaarschuwd, die in de
berm van de rijksweg de auto aan
troffen. De agenten zagen een be
hoorlijk beschadigde BMW, waar
van de bestuurder verdwenen was.
Ze dachten niet aan een explosie.
Wel werd een brandlucht in de auto
geroken. De bestuurder verklaarde
later tegenover de politie, dat de ca
bine vol met rook had gestaan.
Pakje
De gegevens van het kenteken leer
den. dat het niet om een gestolen
auto ging. Men slaagde er niet in de
eigenaar op te sporen. Ondertussen
had de politie ook een telefoontje
van een automobilist gekregen die.
achter de BMW rijdend, had gezien
dat er een verdacht pakje onder de
auto hing. De politie kon op dat mo
ment echter niets met de medede
ling doen.
Nadat de Rotterdammer de poli
tie van een en ander op de hoogte
had gebracht, rukte deze massaal
uit. Omdat men een tweede explo
sie vreesde, werd de Explosieven
Opruimingsdienst gewaarschuwd.
Vanaf tien voor twee werd de rijks
weg 4, een van de drukste van het
land, geheel afgesloten. Het gevolg
was een verkeerschaos met files tot
een lengte van 15 kilometer. Ook de
provinciale wegen in de directe om
geving werden afgezet.
Het duurde een uur voordat het
EOD-team, dat uit Oorschot moest
komen, arriveerde. Uit voorzorg
werd ook een ambulance in gereed
heid gehouden. Het onderzoek van
de EOD leverde niets op. Politie-
Om vier uur werd de baan rich
ting Den Haag en een kwartier later
die van de richting Amsterdam voor
het verkeer vrijgegeven. De politie
was met veertig tot vijftig man in
touw om de afsluitingen en omlei
dingen in goede banen te leiden. De
auto werd naar Den Haag gebracht
waar de technische recherche het
sporenonderzoek verder ter hand
neemt. Zij wordt daarbij geassis
teerd door deskundigen van het Ge
rechtelijk Laboratorium in Rijs
wijk.
Centraal Nederland heeft door de
verkeerschaos, die na het afsluiten
van de rijksweg ontstond, een aan
tal busritten moeten laten verval
len. Alle bussen, die in de omgeving
van Leiden reden, liepen een half
uur tot een uur vertraging op.
De zwaar Schiphol bemerkten aankomen-
beschadigde
BMW.
de reizigers, dat hun 'afhalers'
niet waren. Die waren in de files
vast komen te zitten.
WARMOND - Gedeputeerde H. van der Meer
heeft gisteren bet eerste exemplaar opgehcngeld
van de toeristische infokrant van de Stichting
Promotie Recreatie en Toerisme Rijn- en Bollen
streek (PRET). De krant was door de stichting in
een fles te water gelaten in de Kagerplassen nabij
Warmond. De gedeputeerde haalde hem vervol
gens in aanwezigheid van PRET-voorzitter B. van
Leeuwenburgh (rechts) met een hengel aan de
kant.
De stichting PRET is een initiatief van de Ka
mer van Koophandel en de vijf WV's in Rijnland.
mensen hadden wel al eerder op de
linkerrijbaan van de rijksweg, rich
ting Amsterdam, een inslag van de
explosie aangetroffen.
Een woordvoerder van de Explo
sieven Opruimings Dienst wilde
niet direct van een bom spreken:
"Het kan ook gebundeld vuurwerk
of iets dergelijks zijn geweest. We
hebben helemaal niets kunnen vin
den". De woordvoerder kon ook
niet zeggen hoe de ontsteking heeft
plaatsgehad.
Het explosiemateriaal heeft waar
schijnlijk onder de auto ter hoogte
van de achterbank gezeten. Door de
kracht van de ontploffing werd een
gat in de bodem en de achterbank
geslagen, de twee achterbanden
raakten lek, de achterbumper sloeg
ongeveer tien centimeter naar ach
teren en de ramen van de auto raak
ten ontzet.
De politie zegt vooralsnog geen en
kel idee van de toedracht te hebben.
De fabrikant, die in Amsterdam een
bedrijf in dameshoeden heeft, heeft
volgens een politiewoordvoerder
Met een 'snuffelkarretje' bekeek de
Explosieven Opruimings Dienst on
der meer de onderkant van de auto
(rechts). Na de EOD-mensen kon de
auto door de technische recherche
WOrden onderzocht, (foto's Jan Holvast)
geen aanwijzing gegeven, die in de
richting van een aanslag of een af
straffing zou kunnen wijzen. Wel
zou de man ongeveer een uur later
van huis zijn vertrokken, dan hij
normaal doet.
De man dacht na de klap in eerste
instantie aan een aanrijding van
achteren. Dat de fabrikant zo laat de
politie inlichtte, vindt een woord
voerder van de rijkspolitie op zich
niet zo vreemd: "Mensen reageren
na een ongeluk wel vaker vreemd.
Deze man had enkele belangrijke
zakelijke afspraken, die hij eerst
heeft afgewikkeld. Daarna heeft hij
ons gebeld en hebben we hem op
het bureau een verhoor kunnen af-
PRET wil bet toerisme in dit gebied beter aan de
man brengen. De infokrant is één van de eerste ac
ties van de organisatie. Het bulletin, dat zowel in
het Nederlands als het Engels is gesteld, wordt
maandelijks in een oplage van 15.000 stuks ver
spreid via de WV's, gemeentehuizen, bibliothe
ken, hotels en restaurants.
De PRET-krant vermeldt alle toeristische en
recreatieve evenementen in de Rijn- en Bollen
streek. Ze geeft voofts een overzicht van alle at
tracties die voor toeristen interessant kunnen
Zijn. (foto Ellen Martens)
