Bush breekt belofte: toch hogere lasten 'Muis' IBB huwt 'olifant' Wessels Peru voor benzine en brood in de rij Zware tegenvaller Macintosh Twijfels EG over samenwerking KLM, Sabena en British Airways Prijs coca stijgt Braks verscherpt regels tegen mestoverschotten MET 'N HUURAUTO OP VAKANTIE biedt nêiï Kamsteeg Auto Rental DONDERDAG 28 JUNI 1990 ECONOMIE PAGINA 5 Van onze correspondent Henk Dam WASHINGTON (GPD) Afgevaardigden van het Ameri kaanse Congres en functionarissen van het Witte Huis heb ben gisteren hun onderhandelingen over de vermindering van het Amerikaanse begrotingstekort hervat, nadat Bush heeft verklaard dat de belastingen omhoog zullen moeten om het steeds grotere gat op de begroting te kunnen dich ten en een recessie te vermijden. Van onze correspondent Hans de Bruijn BRUSSEL De Europese Com missie heeft gisteren, zoals ver wacht, bezwaar aangetekend het sa menwerkingsakkoord tussen de KLM, British Airways en de Belgi sche luchtvaartmaatschappij Sabe na. De Commissie wil met de drie maatschappijen onderzoeken of bij dit akkoord sprake is van beperking van de concurrentie in de Europese luchtvaart. Door het bezwaarschrift van EG- commissaris Sir Leon Brittan wordt de uitvoering van het ak koord opgeschort. Maar Brittan zei de onderhandelingen met KLM, BA en Sabena zo kort mogelijk te willen laten duren. Hij wil deze zaak de hoogste prioriteit geven om geen onnodige vertragingen te veroorza ken. De Commissie lijkt zelf overigens niet zeker van haar zaak. Brittan kon op een persconferentie zijn be- Hij niet duidelijk omschrijven, slechts "dat het mogelijk i Tegen het akkoord is al eerder be- bedrijf Sabena zelf behield de c gemaakt door de Belgische ge zestig procent. dat de EG-regels voor de vrije con- chartermaatschappij Trans Euro- currentie geweld wordt pean Airlines (TEA) Doel van de samenwerking de Britse vooral de Britten en Nederlanders mogelijkheden tot uitbreiding te geven en de overvolle luchthavens van Londen en Amsterdam een 'overloop' te geven. De Brusselse luchthaven Zaventem wordt dan eèn aanvoer-luchthaven voor ver keer van en naar Londen en Schip door zouden kleine maatschappijen begin dit jaar elk een belang van 20 hol. minder kansen krijgen om een deel procent in Sabena World Airways, Via dit 'hub-and-spoke'-systeem van de markt te veroveren. En dat waarin de luchtvaartactiviteiten worden Britse passagiers met klei- kan weer in het nadeel van de con- van de Belgische maatschappij zijn ne vliegtuigen van BA van Enge- sument zijn, die minder keuzevrij- ondergebracht. Zij betaalden daar- land naar Brussel worden gevlogen De onderhandelingen met de drie maatschappij British Midland. Brit maatschappijen moeten uitwijzen tan zei de samenwerking van KLM, BAÏ 3rittan kan de samen- ren, werking van de drie ertoe leiden dat rentievervalsing te willen uitslui- zij de faciliteiten in hun landen (de ten. vliegvelden) gaan domineren. Daar- KLM en British Airways heid heeft. r 110 miljoen gulden. Het staats- om daar op een Sabena-toestel r verre bestemmingen te worden ge bracht of omgekeerd. Dat kan uiter aard ook vanuit Amsterdam gebeu ren. Zaventem moet de 'draaischijf worden voor dit verkeer. Brittan juicht dit idee toe. Maar er moeten garanties komen dat ook andere maatschappijen de kans krijgen om passagiers van bijvoor beeld Engeland naar Brussel te ver voeren. Monopolisering van het verkeer kan tot prijsopdrijving lei den, terwijl de Commissie het vlie gen in Europa juist goedkoper wil maken. Binnen de Commissie bestaat overigens verdeeldheid. EG-irans- portcommissaris Karei van Miert is voorstander van het akkoord. De Belg Van Miert vindt dat Zaventem een Europees luchtvaartknooppunt moet worden, en hij vindt de meeste Europese maatschappijen te klein om de concurrentie op de wereld markt met de grote Amerikaanse ondernemingen aan te kunnen. De Democraten die aan de onder handelingen over de begroting deelnemen, hadden erop gestaan dat Bush met een dergelijke verkla ring zou komen vóór er verder ge praat zou worden. Bush zag zich dinsdag genoodzaakt aan die druk toe te geven. Dat dwong hem zijn bekendste verkiezingsbelofte te breken. In 1988, tijdens de race om het presidentschap, sprak Bush de historische woorden: "Read my lips: no new taxes". Met die belofte de belastingen niet te zullen verho gen, veegde Bush destijds de De mocratische kandidaat voor het presidentschap, Michael Dukakis, van tafel. De federale begroting, die onder het presidentschap van Reagan in de rode cijfers was terechtgeko men, bleef de afgelopen twee jaar echter een gapend gat tonen. Bo vendien werd het tijdens het presi dentschap van Bush geleidelijk dui delijk dat de grote crisis rond de Sa vings and Loan-banken, de door de "Handelsgrenzen weg van Alaska tot aan zuidpool WASHINGTON president Bush heeft gisteren vrijhandelszone voorgesteld die, naast de VS, het hele Caribische en Latijnsamerikaanse gebied, tot aan de zuidpool, zou moeten omvatten. Amerika heeft al een vrijhandels overeenkomst met Canada, en werkt aan een vergelijkbare over eenkomst met Mexico. Het voorstel van Bush zou bete kenen, dat de produkten van alle landen in Zuid-, Midden- en Noord- Amerika vrij tussen die landen ver handelbaar zouden zijn. De presi dent zei gisteren in een rede boven dien, dat hij bereid is uitstaande Amerikaanse leningen aan sommi ge Latijnsamerikaanse landen kwijt te schelden of te herstructureren. Hij zei in dat verband dat Amerika de landen die bereid zijn hun natuur te beschermen, extra hulp wil ge- Die landen zullen dan wel hun economie moeten hervormen langs lijnen zoals die zijn uitgezet door de Wereldbank en het Internationale Monetaire Fonds (IMF), aldus Bush. Dat betekent dat ze bereid moeten zijn hun overheidsuitgaven langdurig tegen het licht te houden, en alle belemmeringen die vrije handel in de weg zouden staan, moeten wegnemen. Broodprijs De Nederlandse Bakkerij Stichting heeft de bakkers aanbevolen de prijs die de consument voor een ge woon wit of bruin brood van 800 gram betaalt, te verhogen met vier cent vanwege de gestegen kosten (sociale lasten, grondstoffen en energie). Waxinelichtjes Verkade stopt na de zomervakantie met de produktie van de theelicht jes. Bolsius Kaarsen in Schijndel heeft interesse in overnemen van de produktie ervan. Bolsius, waar ook Gouda Kaarsen in Waddinxveen deel van uitmaakt, was eerder de grote concurrent van Verkade op het gebied van waxinelichtjes. Wel blijft Verkade, zoals dit jaar ook met de beschuit is gebeurd, onder eigen naam deze lichtjes op de markt brengen. Nachtdienst vrouwen Het nachtdienstverbod voor vrou wen dat in veel bedrijfstakken nog van kracht is zal worden afgeschaft. De Internationale Arbeidsorganisa tie (ILO) heeft deze richtlijn op haar jaarvergadering in Genève aange nomen. De uit 1948 daterende af spraak om in de industriële sector vrouwen geen nachtelijke arbeid te laten verrichten komt daarmee op de helling. De laatste jaren uitten werkgevers steeds meer kritiek op het verbod. Tabaksreclame De Franse Nationale Assemblee heeft met 315 stemmen tegen 149 een wet aangenomen die vanaf 1993 de reclame voor rookwaar verbiedt en alcoholreclame aan banden legt. De wet, die op 1 januari 1993 van kracht wordt, verbiedt alle directe reclame voor rookwaren, inclusief het sponsoren van sportevenemen ten of culturele manifestaties. Het adverteren voor alcoholische dran ken wordt aan banden gelegd, hoe wel de meeste wijnen van het ver bod zijn uitgesloten. federale overheid herverzekerde spaarkassen die bij bosjes failliet gaan, de staat honderden miljarden dollars zou gaan kosten. In mei van dit jaar dreigde de situ atie rond 's lands kasboek zo uit de hand te lopen, dat Bush het Congres uitnodigde om serieus over het be grotingstekort te gaan onderhande len. "Daarbij kan over alles gepraat worden", zei hij, daarmee al aange vend dat belastingverhoging be spreekbaar was. Zijn directeur begroting, Richard Darman, had voor hem uitgerekend dat het tekort op de begroting voor volgend jaar zeker 165 miljard dol lar dreigde te worden; 101 miljard dollar boven de limiet die de zoge naamde Gramm-Rudman-wet, die geleidelijke vermindering van het federale begrotingstekort verplicht stelt, toestaat. Volgens economen dreigt er een recessie, mogelijk zelfs een economische crisis-situatie, als Bush niet ervoor zorgt dat het gat wordt gedicht. Die recessie zou in 1992 zijn intrede doen, precies het jaar waarin presidentverkiezingen worden gehouden. Dinsdag beet Bush definitief door de zure appel heen en trok hij zijn verkiezingsbelofte in. Waarover nu de komende weken in het Witte Huis moet worden onderhandeld is over een pakket maatregelen dat zo wel belastingverhoging als bezuini- De Amerikaanse gingen omvat. Een groep van 90 Re publikeinse Afgevaardigden heft al direct een brief aan de president ge tekend waarin ze zeggen "verbijs terd" over zijn uitspraak te zijn, en belastingverhoging "onaanvaard baar" te achten. LONDEN - Lynn Stephens van Barclays Bank in Londen toont het r gisteren de circulatie is gegaan. Rechts de oude 'fivepence' kleine munstuk i STEIN (GPD) Het zit Macintosh het feit dat in de eerste helft van (Kwantum, Halfords, Superconfex) 1989 nog een netto-winst van f 3,1 niet mee in het streven de winst te miljoen werd behaald. Voor een be- verbeteren. Het eerste halfjaar van langrijk deel wordt de tegenvaller 1990 was voor het detailhandelscon- toegeschreven aan te grote voorra- cern zelfs negatief. Dat is een zware den. tegenvaller, gezien De resultaten van Superconfex LIMA (AP) - De bevolking van Peru is deze week getroffen door ernstige tekorten aan brood en benzine die het gevolg zijn van de dramatische verslechtering van de Peruaanse economie. Dinsdag stonden in de hoofdstad Lima kinderen urenlang in de rij voor .een klein stuk brood en groei den de files voor de benzinesta tions. Het broodtekort is het gevolg van een te geringe invoer van meel en graan. Peru beschikt over onvol doende dollars om alle importpro- dukten aan te schaffen die het nodig heeft. De 1,2 miljoen ton meel die Peru jaarlijks consumeert wordt ge woonlijk, op 150.000 ton na, geheel uit het buitenland geimporteerd. Vijf weken voordat de nieuw ge kozen president Alberto Fujimori zal worden beedigd is de Peruaanse munt, de inti, op de zwarte markt in zeven dagen tijd 48 procent in waar- wij/ pence dat de gedaald. De inflatie beloopt mo- (foto AP) menteel 2.000 procent op jaarbasis. Maandelijks stijgt de inflatie met ongeveer 30 procent en economen verwachten dat die stijging zal zijn opgelopen fot tussen de 50 en 100 procent wanneer Fujimori als presi dent is aangetreden. Peru wordt bovendien getroffen door de ernstigste droogte sinds het begin van deze eeuw, met als gevolg dat de landbouwproduktie, onder gunstige omstandigheden toch al niet imponerend, tot de helft is te ruggelopen. Fujimori zal de Verenigde Naties zijn goud- en zilvervoorraden te ver kopen om buitenlandse valuta te verkrijgen. Daarnaast koopt de re gering dollars op de vrije geldmarkt en worden in hoog tempo Pertuaan- se bankbiljetten bijgedrukt. Volgens het olieconcern Petro- peru, dat in handen is van de staat, zijn de benzinetekorten het gevolg van paniek-aankopen en een snel stijgende vraag. De Peruanen heb ben meer benzine nodig voor hun generatoren nu de elektriciteitsle- veranties ernstig zijn teruggelopen. De waterkrachtcentrales kunnen als gevolg van de droogte en de ge daalde waterstand van de rivieren niet voldoende capaciteit leveren. Bovendien zijn veel elektriciteits- masten door de guerrillabeweging Lichtend Pad opgeblazen. De stroomvoorziening van de hoofd stad Lima is alleen al daardoor met eenderde verminderd. Motorola werkt aan wereldwijd mobilofoonnet NEW YORK (DPA/ANP) - Het Amerikaanse concern Motorola heeft een ambitieus plan ont vouwd voor een wereldomspan nend mobilofoonnet. Via een sys teem van 77 kleine satellieten zul len met ingang van 1996 vanaf vrijwel elke plaats op aarde draadloze telefoongesprekken kunnen worden gevoerd, zo hoopt het concern. Volgens de vice-president van Motorola, John Mitchell, is het zo genoemde Iridium-syteem "een mijlpaal in de communicatie". De 77 satellieten die de radiosignalen van mobilofoons moeten doorge ven worden in banen gebracht op slechts 765 kilometer van de aar de. De meeste bestaande commu nicatiesatellieten bevinden zich op ongeveer 40.000 kilometer verbeterden vergeleken met 1989, maar minder dan verwacht. Zoals eerder gemeld zullen zes filialen van Superconfex in Nederland wor den gesloten. Dit geldt ook voor eni ge filialen in Spanje. Ook de Por tugese dochteronderneming Ma- conde deed het slecht in het eerste verzoeken halfjaar. De vorig jaar al begonnen van 1,2 miljard dollar. Dat bedrag daling van het resultaat zette door zal worden aangewend vooi vanwege dalende prijzen op de be- port van voedingsmiddelen, langrijke Engelse afzetmarkt, een snelle inflatie van de Portugese Es cudo en een scherpe stijging van de produktiekosten. Sombere geluiden ook over de gang van zaken bij Kwantum. De verplaatsing van het distributiecen trum en het hoofdkantoor van Am sterdam naar Tilburg heeft veel meer geld gekost dan was voorzien. In Tilburg is veel nieuw personeel aangetrokken, dat nog moet wor den ingewerkt. Ook hebben distri- DEN HAAG (GPD) De regels ter butieproblemen geleid tot extra beteugeling van de mestproduktie kosten, omzetderving en te hoge worden verder aangescherpt. In voorraden. LA PAZ (IPS) - De prijs van coca bladeren in Bolivia stijgt. Dat is gis teren erkend door Oswaldo Anteza- na, een hoge regeringsfunctionaris. Volgens Antezana komen de Boli viaanse plannen om dit jaar 6000 hectare cocaplanten te rooien in ge vaar door de prijsstijging. De prijs van cocabladeren bereikte eer noodhulp ter waarde hoogtepunt tussen 1980 en 1983. Vijftig kilo bladeren bracht toen 600 dollar op. Februari dit jaar was dat gedaald tot drie dollar. Nu is dat al weer vijftig dollar. hoogte. Bij het huidige mobilo foonverkeer, dat beperkt is tot dichtbevolkte gebieden, wordt gebruik gemaakt van transmis- siepunten op aarde. Motorola wil de voor het Iridi- um-systeem benodigde digitale draagbare radiotelefoons op de markt brengen voor ongeveer 3.000 dollar (f 5.700). De prijs zal op den duur waarschijnlijk om laag gaan. Een gesprek van een minuut via het systeem gaat on geveer drie dollar (f 5,70) kosten. Het installeren van het satelliet systeem gaat 2,1 miljard dollar kosten. Motorola wil voor de fi nanciering daarvan een consor tium vormen'met andere bedrij- Macintosh heeft zich door de schaalvergroting bij Halfords nieu we problemen op de hals gehaald. Vanwege het gegroeide aantal brief aan de Tweede Kamer zegt mi nister Braks (landbouw) dat door al le maatregelen die tot nu toe zijn ge nomen, de mestproduktie niet lan ger toeneemt. Om de doelstelling 'evenwichtsbemesting kels zijn veel artikelen direct bij de perspectief biedende veehouderij fabrikant goedkoop ingekocht, in het jaar 2000' te bereiken, is nog maar dat leidde weer tot grotere, een groot aantal maatregelen nood- geldverslindende voorraden. En de zakelijk, aldus Braks. Deze maatre- investeringen in nieuwe, grootscha- gelen zijn: lige Halfords-filialen waardoor in het eerste halfja lies werd geleden. duur, Naast kippen, varkens, rundvee en kalkoenen worden nu ook een den en konijnen onder de mestwet geving gebracht. Het overdragen en verplaatsen van mestrechten wordt 'bestraft' met een korting van 30 procent wor den. Het wordt verboden mestrech ten te verplaatsen naar bepaalde ge bieden. Vanaf 1995 mag niet meer mest worden geproduceerd dan er door de veehouder kan worden verwerkt en afgezet. Voor diegenen die mest- produktierechten aankopen, gaat dit systeem al voor die tijd in. In de wet wordt een mogelijk heid opgenomen veehouders een heffing op te leggen ter bestrijding van de ammoniakuitstoot. In 1991 en 1992 wordt zo'n 60.000 tot 80.000 hectaren bouw land, grasland en snijmaisgrond aangewezen waarop niet meer fos faat terecht mag komen dan het ge was eraan kan onttrekken. De fos faatnorm voor gebruik van dierlijke mest op maïsgrond zal versneld worden aangescherpt. Het verbod op uitrijden van mest zal gefaseerd worden ver lengd, totdat er in 1995 een uitrijver- bod zal gaan gelden van 1 septem ber tot 1 februari. ADVERTENTIE Van onze redacteur Raymond Peil LEIDEN De fusie tusen het Leid- se aannemingsbedrijf IBB-Kondor en het veel grotere Wessels uit Rijs- sen is rond. De nieuwe combinatie verwacht op jaarbasis een omzet van 450 miljoen gulden en een net towinst van ongeveer 22,5 miljoen gulden over dit jaar. De combinatie biedt werk aan 1550 werknemers en behoort daarmee tot het in grootte achtste of negende bouwbedrijf van Nederland. Woensdag 11 juli zal IBB zijn aan deelhouders een definitief fiat vra gen voor de fusie die leidt tot de vor ming van de 'Kondor Wessels Groep nv'. Ook de splitsing van de aandelen (die in 20 stukken worden gehakt) staat op de agenda. IBB-Kondor zal, om recht te doen aan het verschil in omvang, 4,6 mil joen aandelen bij Wessels plaatsen, berekend op de huidige beurswaar de voor ruim 160 miljoen gulden. Wessels zal hiervan meer dan de helft elders onder brengen of op de beurs aan te bieden, om uiteindelijk zijn belang in IBB tot 40 procent te rug te brengen. Het verschil in omvang van beide bedrijven maakte de samensmel ting ingewikkeld. Wessels is met een jaaromzet van 353 miljoen en 1250 werknemers drie keer zo groot als IBB-Kondor (omzet 117 miljoen, 361 personeelsleden), en boekt in verhouding meer winst (ruim 20 miljoen, IBB: 2,7 miljoen). Daar staat tegenover dat IBB over forse kasreserves beschikt. Met de fusie neemt IBB-Kondor afscheid van een intensieve samen werking met grootaandeelhouder Amlyn te Amsterdam. Deze project ontwikkelaar 'redde' IBB-Kondor vorig jaar van een onvrijwillige overneming door de Rotterdamse zakenman Van Herk, die een slaatje uit het bedrijf zou willen slaan door de aantrekkelijke delen met forse winst te verkopen. Amlyn gaf tij dens de laatste aandeelhoudersver gadering stilzwijgend zijn zegen aan de fusieplannen; zijn belang slinkt van 51 naar bijna 8 procent. Renovaties In dit huwelijk van muis en olifant is IBB-Kondor een aantrekkelijke partner voor Wessels: de renovatie- poot van het Leidse bedrijf wordt hoog gewaardeerd. Amlyn voorzag indertijd al dat de markt voor reno vaties en verbouwen in de komende explosief zal uitdijen. "IBB-Kondor beschikt over hoogwaardige kennis over dit soort bouwactiviteiten", was het argument waarmee de red dingsactie vorig jaar werd gerecht vaardigd. Voor IBB-Kondor schuilt de aan trekkingskracht van Wessels onder meer in de mogelijkheden om de riante financiële positie (volgens de jaarrekening van 1989 zit er zeker 23 miljoen gulden in de kas) produk- tief te maken. Het orderboek van Wessels bevat voor 750 miljoen gul den aan zekere orders, terwijl op korte termijn waarschijnlijk voor nog eens 500 miljoen wordt binnen gesleept. Beheermaatschappij Bouwbe drijf Wessels Rijssen, zoals de fusie partner officieel heet, boekt ruim de helft van zijn omzet in de bouw van kantoren en bedrijven. Woning bouw is een tweede, belangrijke poot. Een aanzienlijk deel van de or ders zijn afkomstig van overheid en institutionele beleggers als de pen sioenfondsen en de verzekeraars. Wessels heeft sinds kort een filiaal in West-Duitsland met een ver wachte jaaromzet van 25 miljoen gulden. Europese markt Hoewel Wessels als een gezond be drijf wordt gezien heeft de sterke concentratie van zijn activiteiten in oost- en noord-Nederland tot ge volg dat de bouwer niet erg bekend is. Door middel van de fusie hoopt de Rijssense onderneming te kun nen meeprofiteren van de bekend heid van IBB-Kondor, dat actief is in de rest van het land. Via de samensmelting komt Wes sels ook terecht op de Effecten beurs, waar IBB al staat genoteerd. De gefuseerde onderneming kan zo eenvoudiger kapitaal aantrekken, waardoor grotere projecten binnen bereik te liggen. Verder zal het mo gelijk zijn "verdere expansie door overnames in Duitsland te versnel len en zodoende een plaats te ver werven op de Europese markt", al dus het bericht aan de aandeelhou ders over de fusie. IBB-Kondor maakt de laatste ja ren met uitzondering van 1987 - een behoorlijke groei door. De on derneming is behalve op het gebied van de renovatie actief in 'utiliteits bouw' (kantoren en bedrijfsruim ten), de woningbouw en de laatste jaren meer en meer in projectont wikkeling. Overigens verwacht IBB de komende jaren meer het accent op kantoren en fabrieken te zullen leggen. Het bedrijf omvat acht werkmaat schappijen, waarvan een paar onder de naam Boender en Maasdam wer ken, alsmede Projectontwikke lingsbureaus voor Bouwnijverheid in Leiden, Ebbinge in Enschede, Materieel Exploitatie Kajuitweg bv en een nv op Curasao. Boventoon In de onderlinge verhoudingen tus sen IBB-Kondor en Wessels voert IBB de boventoon. Directeur ir. H.H. van der Maas wordt voorzitter van de raad van bestuur van Kon- dor Wessels. Directeur D. Wessels van Wessels wordt directeur 'opera tionele zaken' van de nieuwe onder neming. De huidige voorzitter ir. C. de Kei zer van de raad van commissarissen van IBB wordt ook voorzitter van de commissarissen van Kondor Wessels. De beide raden (vier com missarissen van IBB en drie van Wessels) gaan samen ëén raad vor men. Een achtste commissaris wordt nog gezocht. Van de raad maakt onder andere ex-premier mr. A.A.M. van Agt uit, alsmede ex- staatssecretaris prof. mr. A. Noote- boom. Tot de Wesselsgroep behoren on der meer Goossen Almelo, Wessels Rijssen, Te Pas Enschede, Jijha Rijssen, Euromoduul Rijssen, Werona Rijssen, timmerfabriek De Mors Rijssen, Gierveld afwerking Rijssen, Reinaerdt deurenfabriek Haaksbergen en SPA automatise ring Aadorp. Op de Amsterdamse Effecten beurs is, sinds IBB bekend maakt de fusie met Wessels na te streven, positief gereageerd. Beleggers zien de versmelting van de bedrijven wel zitten, getuige het feit dat de koers van het aandeel van 620 gul den half mei, naar 695 gulden aan het begin van deze week, tot 715 gulden gisterochtend omhoog schoot. naar de zon of een bezoek aan Oost-Europa. «u een van o»-- vef: TÊ t(vNG MEIs,e\V.n<J- ,9-per Tel. 071-177158 Centrale Leiden e.o. Te: Oegstgeest. Katwijk. Lisse. Hitli 8 Tel. 01720-21521 i. Centrale Alphen a/d Rijn illegom. Leiderdorp. Voorschoten. Alphen a/d Rijn.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 5