Brandbrief FNV
aan 'laks' kabinet
GÉ
CNV: centraal akkoord niet echt nodig
Trump krijgt
maand respijt
DDR wacht op westers produktgrenswacht
krijgt werk aan sloop in grensversperringen
Visserij-organisaties: EG
moet haringstand redden
GOED IDEE:
EEN DOORLOPEND KREDIET
VAN DEGKB
WOENSDAG 27 JUNI 1990
ECONOMIE
PAGINA 5
UTRECHT (GPD) De FN V heeft het kabinet vandaag een brandbrief gestuurd en daarin
gevraagd of de regering nog van plan is inspanningen te verrichten voor een centraal ak
koord tussen bonden, werkgevers en kabinet over loonontwikkeling en werkgelegenheid.
DHADING (IPS) - Voorman Pas-
hupati Dawadi heeft in Nepal al veel
wegen gebouwd, maar nog nooit
zaaide hij er gierst op. Deze week
deed hij dat wel. De gierst, een
graansoort, moet voorkomen dat de
weg tot nieuwe erosie leidt.
In de geïsoleerde dorpjes van
Nepal is het woord 'weg' vrijwel een
synoniem voor 'ontwikkeling'.
Maar veelal blijkt het middel erger
dan de kwaal. De isolatie wordt
doorbroken maar de wegen veroor
zaken erosie en daarmee aanzienlij
ke schade aan de akkers.
Rode kloven van landverzakkin-
gen markeren door heel Nepal de
ondoordachte aanleg van wegen.
De terrassenbouw van de akkers
wordt verwoest en voor het onder-
Groene wegen
moeten Nepal van
erosie redden
houd van de wegen zijn enorme be
dragen nodig.
De 57 kilomter lange weg tussen
Dhading en Sameltar in het midden
van Nepal markeert een koerswijzi
ging. "De modernste apparatuur
die we hier gebruiken is een kruiwa
gen", aldus Hare Ram Shrestha, de
ingenieur die de aanleg van de weg
leidt. Veel graafwerk en zware ma
chines, die veel schade aanrichten,
zijn niet nodig omdat de weg langs
de steile hellingen slingert. De weg
past zich aan het terrein aan en niet
andersom, aldus Shrestha.
De weg die in de helling wordt
uitgegraven krijgt een jaar om te
'genezen'. Daarna wordt het pad in
de bochten pas verbreed. Het op
pervlak wordt bedekt met gras,
waardoor het watef dat via de paden
naar beneden stroomt minder vaart
krijgt en ook minder zand mee
sleept.
De bewoners van de dorpen langs
de weg zijn blij verrast door de nieu
we aanpak, mede doordat de aanne
mer geen arbeiders uit de stad haalt
maar deze in de omgeving recru-
teert. "Omdat we allemaal hier van
daan komen, zijn we bijzonder zorg
vuldig. We beperken de schade voor
onze akkers tot een minimum", al
dus Chet Nath Lamsal, een arbeider
uit het dorp Mukiathok.
"We willen bewezen hebben dat
hier wel degelijk een kabinet Lub-
bers-Kok zit en niet de voorganger
daarvan", vatte Karin Adelmund,
vice-voorzitter van de FNV, het sa
men. Samen met voorzitter Johan
Stekelenburg heeft ze zich tijdens
het Voorjaarsoverleg van afgelopen
vrijdagavond tegenover een weife
lend kabinet gesteld gezien. "De
vraag is nu of het kabinet de ar-
'Wrijving tussen
kabinet, bonden en
werkgevers prima'
DEN HAAG (GPD) - Minister De
Vries (sociale zaken) ziet niets
slechts in meningsverschillen tus
sen het kabinet, werkgevers en vak
bonden over het te voeren arbeids
marktbeleid. Volgens de bewinds
man wijst de onenigheid op een
groeiende betrokkenheid van alle
partijen bij het te voeren beleid. Bo
vendien willen alle partijen hun ei
gen positie bepalen nu zij straks ge
zamenlijk verantwoordelijk wor
den voor het beleid.
De Vries zei dit gisteren in de Eer
ste Kamer. Daar werd gepraat over
het nieuwe arbeidsmarktbeleid dat
vorm gegeven gaat worden in de Ar
beidsvoorziening zoals die op 1 ja
nuari van start moet gaan. Tot nu
toe is het arbeidsmarktbeleid alleen
een zaak van de overheid.
De Vries opende in de Senaat ook
nieuwe perspectieven voor een
FNV-voorstel om in 1991 één pro
cent van de financiële ruimte die er
is voor loonsverhogingen, te gebrui
ken voor arbeidsmarktmaatregelen
en scholing ten behoeve van 'kans
armen'. Volgens De Vries moet dat
plan straks besproken worden in
het Centraal Bestuur Qrbeidsvoor-
ziening (CBA) waarin overheid,
werkgevers en vakbonden geza
menlijk het arbeidsmarktbeleid
gaan uitstippelen.
Het FNV-plan zou een alternatief
kunnen zijn voor voorstellen om
een heffing op de ww-premie te leg
gen om zo het beleid te kunnen fi
nancieren, aldus De Vries. De hef
fing zou kunnen betekenen dat er
per bedrijfstak aparte loonniveaus
zouden kunnen ontstaan, met alle
gevolgen vandien voor de koppe
ling. Met de heffing zouden werkne
mers zelfs onder het sociaal mini
mum kunnen komen zoals dat geldt
voor uitkeringstrekkers.
De minister erkende in de Senaat
dat de financiering van de arbeids
voorziening allerminst rond is. De
accountants hebben tot nu toe geen
goedkeurende verklaring afgege
ven voor de uitgaven van Sociale
Zaken zelf. De Vries wil nu voor 1
januari 1991 een speciale 'task force'
financieel orde op zaken laten stel
len.
De Vries waarschuwde in de Eer
ste Kamer voor het verwachten van
wonderen nu de nieuwe opzet van
de Arbeidsvoorziening er komt. De
samenwerking tussen overheid,
werkgevers en vakbonden moet ge
zien worden als lange-termijnstrate-
gie. Voor de korte termijn zijn er
geen successen te verwachten.
Hulp Oostblok
Nederlandse werkgeversorganisa
ties, vakverenigingen en universi
teiten hebben in een stichting de
handen ineengeslagen om de mark
teconomie in wording in Midden-
en Oost-Europa bij te staan. Voor
zitter W. Albeda presenteerde giste
ren in Amsterdam de stichting die is
genoemd naar de in 1986 overleden
hoogleraar arbeidsverhoudingen
W. Reynaerts.
Mol belast
De Belgische gemeente Mol gaat
nog dit jaar belasting heffen op de
opslag en het vervoer van radioac
tief afval. De heffing kan tot een
miljoen gulden per jaar opleveren.
Volgens het Belgische ministerie
van milieuzaken is het voor het
eerst dat in België belasting wordt
geheven op nucleair afval.
Brazilië open
Brazilië zet zijn markt wijd open
voor importprodukten. Gisteren
verklaarde de Braziliaanse minister
van economische zaken, Zelia Car
doso de Mello, dat de invoerrechten
sterk worden verlaagd, dat de be
perkingen op de invoer worden op
geheven en dat de subsidies voor
onrendabele bedrijven worden af
geschaft.
Snel bekeken
De laatste aandeelhoudersvergade
ring van Verkade in zelfstandige
vorm duurde gisteren nog geen tien
minuten. Vertegenwoordigd in per
soon waren 99,3 procent van de aan
delen. De stemming onder de 18
aanwezige effectenbezitters was op
gewekt en vriendelijk. Zonder één
interruptie werd de overname door
United Biscuits goedgekeurd.
beidsverhoudingen wil ordenen of
dat ze het helemaal aan de sociale
partners wil overlaten".
Tijdens een inderhaast bijeen ge
roepen persconferentie bleken Ste
kelenburg en Adelmund gisteren
nogal gefrustreerd te zijn over het
volledig gebrek aan politieke steun
van de CDA-PvdA coalitie tijdens
het Voorjaarsoverleg. Behalve de
woede over het plots uit de hoge
hoed getoverde werkgevers-voor
stel voor wijziging van de opzet van
de wao, is het vooral de lakse hou
ding van het kabinet die de FNV-ers
hoog zit.
Om in het komende cao-seizoen
meer evenwicht te krijgen tussen
enerzijds lonen en koopkracht en
anderzijds scholing, werkgelegen
heidsplannen en 'andere goede doe
len' wil de FNV bij voorbaat een bij
drage van werkgevers vragen voor
een speciaal 'goede doelenfonds'.
Die bijdrage wordt volgens het plan
van de vakcentrale dan weer in min
dering gebracht op de loonruimte
die de onderhandelaars van de bon
den voor de cao's die in 1991 aflo
pen, komen opeisen.
De vakcentrale wil nu snel duide
lijkheid van kabinet en Tweede Ka
mer of het hier om de definitieve re
actie op het FNV-voorstel. Als ze
geen enkele verantwoordelijkheid
nemen voor het verdere verloop van
de loonontwikkelingen in Neder
land en zeggen dat de sociale part
ners het verder maar in de Stichting
van de Arbeid moeten uitzoeken
"moeten ze straks niet met kroko-
dilletranen komen als het misgaat".
Anders dan de grootste vakcen
trale FNV, vindt het CNV het slui
ten van een centraal akkoord dit na
jaar tussen de sociale partners en de
overheid niet per se noodzakelijk
om te komen tot een evenwichtig
arbeidsvoorwaardenbeleid. A. Wes-
terlaken, cao-coördinator bij de
christelijke vakcentrale, zei dit gis
teren in Utrecht bij de presentatie
van de CNV-discussienota Arbeids
voorwaardenbeleid 1991. De Ver
bondsraad van de vakcentrale stel
de de nota maandag vast.
De christelijke vakcentrale gaat
voor het komende cao-seizoen op
nieuw uit van een evenwichtige ver
deling van de loonruimte over het
loon en de extra inspanningen op
het gebied van kwaliteit van de ar
beid, sociale zekerheid, scholing en
bestrijding van de werkloosheid.
Het CNV is daarbij bereid om zo no
dig een deel van de loonruimte te.
besteden aan verbetering van de
kwaliteit van de arbeid.
Om verdergaande arbeidstijdver
korting mogelijk te maken, is voor
de vakcentrale verlenging van de
bedrijfstijd bespreekbaar. Over de
zaterdag valt te praten, als werkge
vers en bonden in een bepaalde sec
tor het daarover eens zijn. "We zul
len echter niet zelf de zaterdag als
gewone werkdag aanbieden", aldus
Westerlaken.
Lompenfirma na
8 weken staken
vrijwel failliet
TILBURG (ANP) - Directeur R.
Kalfus van het gelijknamige textiel-
verwerkingsbedrijf in Tilburg heeft
het laatste bod van de hand gewe
zen, dat de 49 stakende Turkse
vrouwen bij dat bedrijf afgelopen
vrijdag hebben gedaan om de im
passe in het slepende arbeidscon
flict alsnog te doorbreken. Sluiting
van het bedrijf is nu zo goed als ze
ker, zo heeft de woordvoerder na
mens de lompenfirma, advocaat J.
Bruinsma, gisteren bevestigd.
De liquidatie van het bedrijf,
waar 82 mensen op de loonlijst
staan, is volgens Bruinsma het re
sultaat van de ruim acht weken dat
de staking nu al duurt. "Daardoor is
het toch al verlieslijdende bedrijf vi
tale orders misgelopen. Sluiting
lijkt onontkoombaar".
Aanleiding tot de staking vormde
de volgens de Industriebond FNV
slechte werkomstandigheden bij de
Tilburgse firma. "De werkneem
sters krijgen geen minimumloon, er
zijn premie-systemen en van ar
beidstijdverkorting lijken zij nog
nooit te hebben gehoord", aldus
vakbondsman E. Schellenberg
Naast een 40-urige werkweek en
drie weken onbetaald verlof eisen
de vrouwen dan ook al ruim twee
maanden lang een loon volgens de
cao in de textielindustrie. Boven
dien willen zij af van het premie
systeem dat de Tilburgse textielfir
ma hanteert om het hoge ziektever
zuim van ruim 27 procent terug te
dringen en vragen zij vrijaf op alle
Turkse feestdagen.
Plan Europese
samenwerking in
energie valt goed
DEN HAAG (ANP) De regerings
partijen CDA en PvdA zien positie
ve kanten aan het idee van premier
Lubbers voor de totstandkoming
van meer Europese samenwerking
op energie-gebied. Wel zetten de
fracties vraagtekens bij de wijze van
presenteren van het plan en het mo
ment waarop dit is gelanceerd.
Eén van de achtergronden van
Lubbers' actie zou volgens PvdA-
kamerlid Lonink kunnen zijn dat er
snel en drastisch iets moet gebeu
ren om de Sovjet-economie en
daarmee de positie van Gorbatsjov
voor ineenstorting te behoeden.
Vraag is echter of het bedrijfsleven
momenteel bereid is te investeren,
gegeven de instabiele situatie in
Rusland, aldus de PvdA-woord-
voerder. Tot op heden is er van
grootscheepse, westerse investerin
gen in het voormalige Oostblok wei
nig terecht gekomen.
Ook CDA-woordvoerder Van Ier-
sel meent dat het plan van Lubbers
nu snel en serieus moet worden uit
gewerkt. Hij vreest dat Nederland
daarbij een voortrekkersrol zal
moeten spelen.
NEW YORK (Rtr) De Amerikaan
se onroerend-goedmagnaat Donald
Trump is voorlopig van de onder
gang gered. In bankkringen in New
York is gisteren vernomen dat
Trump een overbruggingskrediet
kan krijgen van 20 miljoen dollar
om daarmee achterstallige aflossin
gen op obligatieleningen te vol
doen. Het krediet maakt deel uit
van een regeling voor in totaal 65
miljoen dollar, die Trump aan ach
terstallige rente moet betalen.
De Westduitse Dresdner Bank is
de enige bank die dwarsligt bij de 65
miljoen dollar. Voor het overbrug
gingskrediet was de toestemming
van Dresdner Bank niet nodig. Met
de 20 miljoen dollar heeft Trump nu
weer dertig dagen de tijd gekregen
om het met de ruim vijftig interna
tionale banken eens te worden over
de rest van de 65 miljoen dollar. Vol
gens een bankier beschikt Trump
met het overbruggingskrediet over
al het werkkapitaal dat hij nodig
heeft om een faillissement te voor
komen. De onroerend-goedmag
naat was elf dagen achter met het
betalen van rente over obligaties
van Trump Castle, een van de drie
casino's van Trump in Atlantic City.
WIDNAU De Keulenaar Heinrich
Neufeld is met zijn mede door de zon
aangedreven tweewieler één van de
deelnemers aan de Tour de Sol, een
kampioenschap in Zwitserland
voor zon-aangedreven (brom)fiet
sen. Het 56 kilogram wegende voer
tuig haalt een top van 60 kilometer
per uur. (foto ap>
UTA-CAO Bonden en werkge
vers in de bouw hebben gisteren
een principe-akkoord gesloten over
een tweejarige cao voor uitvoerend,
technisch en administratief perso
neel in de bouw (UTA, 50.000 werk
nemers). In maart werd dat overleg
nog afgebroken. In het akkoord zijn
vijf extra roostervrije dagen opge-
totaal nu 17.
FRANKFURT/OOST-BERLIJN
(AP/GPD) Zo lang als nu zijn de
rijen wachtenden in de DDR zelden
geweest. Met onvoorstelbaar veel
geduld wachten duizenden mensen
elke dag weer tot zij per groepje van
tien of vijftien worden toegelaten.
Deze keer zijn het niet de winkels
die zich in zo'n grote belangstelling
mogen verheugen, maar de banken.
Voor zondag, de dag waarop het
Oostduitse geld ophoudt te bestaan
als betaalmiddel, wil iedereen een
rekening hebben voor het Westduit
se geld. Dat is vanaf 2 juli ook het
betaalmiddel in de DDR.
De Oostduitse winkels maken nu
heel andere tijden mee. De mensen
in Oost-Berlijn kopen tegenwoor
dig alleen nog het hoogst noodzake
lijke in hun eigen supermarkten.
DDR-brood wordt er nog wel gege
ten, maar veel andere produkten
vinden nauwelijks aftrek. Bier, fris
drank, sigaretten en kleding wor
den vrijwel alleen nog gekocht als
de prijs fors gedaald is of als die arti
kelen uit het westen zijn geïmpor
teerd.
De producenten in de DDR zoe
ken nu naar andere wegen om hun
voorraden kwijt te raken en om
voor 1 juli zoveel mogelijk geld op
hun rekening te hebben. De tegoe
den van de bedrijven worden dan
namelijk tegen een koers van 1 op 2
omgezet in D-mark. Als er veel
DDR-geld op de rekening van het
bedrijf staat, is de start met de D-
mark gunstiger.
Sommige bedrijven zijn daarom
op het ogenblik bezig om hun pro
dukten tegen afbraak prijzen te slij
ten. Geld is nu belangrijker dan
voorraad. Omdat blijkt dat de
smaak van DDR-consument is ver
anderd, probèert men nu via de lage
prijzen toch nog kontanten te krij
gen.
Stalletjes
In de drukke Friedrichstrasse in
Oost-Berlijn, waar de stadstrein uit
west binnen komt, staan dagelijks
speciale stalletjes, waar produkten
die voorheen prijzig waren, bijna
gratis verkocht worden. Luxe
DDR-sigaretten voor 1 Oostduitse
mark. Zuidvruchten in siroop, vroe
ger nauwelijks te krijgen, gaat nu
voor minder dan een mark weg.
De normale winkels, die ook geld
nodig hebben om een zo groot mó
gelijk saldo te hebben op het uur
nul, doen hun voorraden ook al weg
voor onvoorstelbaar lage prijzen.
'Prijsval, totale prijsval', de kreten
waar de socialistische winkeliers
RIJSWIJK (ANP) - Visserij-or
ganisaties uit de West-Duitsland,
Engeland, Schotland, Frankrijk,
Denemarken en Nederland vin
den dat de ministers van visserij
van de Europese Gemeenschap
maatregelen moeten nemen om
de visserij op haring veilig te stel
len. Zij hebben hun verlangens
neergelegd in een petitie die zij
vandaag aan de ministers aanbie
den. De raad van visserijminis
ters is vandaag in Luxemburg bij
een, overigens zonder de Neder
landse minister Braks.
De organisaties willen
dering van de visserij voor vis
meel in het Skagerrak en Katte
gat. Er moet een gerichte en doel
treffende controle komen op de il
legale visserij op haring in deze
wateren en de Noordzee. Voor het
vissen op haring voor de vismeel-
industrie in de Noordzee moeten
regels worden opgesteld teneinde
deze visserij te beperken.
De organisaties denken aan ge
sloten tijden, gesloten gebieden
en vermindering van de visserij
op sprot voor de vismeelindus-
trie, omdat daarbij haring bij
vangst is. Als de visserij op haring
de komende jaren wordt beperkt,
mag dit volgens de organisaties
niet ten koste gaan van haringvis
sers die aan de overbevissing
geen schuld hebben.
De organisaties vrezen een her
haling van de sluiting op de ha
ringvisserij zoals in de jaren
1977/1982. Toen was de haring
stand door overbevissing zo sterk
geslonken dat alleen een jaren
lange sluiting voor herstel kon
zorgen. Visserijbiologen schatten
de haringstand thans op ongeveer
1,3 miljoen ton, terwijl een stand
van ongeveer 2 miljoen ton als
noodzakelijk wordt geacht.
Daarbij komt dat de jaarklas
sen 1988 en vooral 1989 zeer klein
zijn. De afgelopen jaren hebben
vissers veel meer haring gevan
gen dan was toegestaan. In 1988
160.000 ton op een door de EG-
toegestane totale hoeveelheid
van 500.000 ton. Bovendien is
voor de vismeel- en olie-industrie
veel meer haring gevangen;
183.000 tot in plaats van 80.000
ton. Bij de laatste betreft het vaak
jonge haring.
ADVERTENTIE
Uitverkocht, zoals deze slager in Oost-Berlijn, zijn veel Oostduitse winkels. Alles, behalve de laatste worstjes,
ging in hoog tempo en tegen bodemprijzen de deur met het oog op de toevloed van westerse produkten na 1 juli.
;o AP)
handhaven slechts een kleine een-
eenwording en de daarmee ge- heid van de grenspolitie voor de be-
paard gaande opheffing van de waking van de Tsjechoslowaaks-
Duits-Duitse grenzen geen aanlei- Beierse grens, waar 1 juli ook een
ding voor een feestelijk gevoel. Al- versoepeling van de doorgangsre-
niemand weet leen al in West-Duitsland is de toe- gels in werking treedt en dus een
komst van 12.000 tot 14.000 werkne- toename van het verkeer te ver-
mers bij de Bundesgrensschutz wachten is.
(BGS) onzeker geworden door de Oostduitse grenswachters staan
produkten van eigen bodem, kan maatregelen; in Oost-Duitsland is ook voor een onzekere toekomst,
dat nieuwe begin met de mark al- de helft van de grenswachten reeds Het officiële persbureau ADN
extra moeilijk maken. Als ontslagen. maakte weliswaar bekend dat dè re-
Terwijl 1 juli, de dag waarop de gering in Oost-Berlijn een nieuwe
klanten mee willen lokken, werken wachters is de aanstaande monetai-
echter nauwelijks.
Voor geen enkele winkel staat
meer een rij wachtenden. Het wach
ten is op zondag want dan start t
een volgend leven e
nog hoe dat zal aflopen, dat leven
met de D-mark.
De bijna complete boycot
leen
veel bedrijven in de DDR hun
ren niet meer kunnen afzetten
eigen territorium, wordt die bedrij-
het
monetaire eenwording ingaat, dich- eenheid
n lermorium, worui uie ueurij- bü kQmt heeft de regering in Tsjechosiowaaxse grenzen aan nei
het overleven bijna onmogelijk R nieuwe teken be- oprichten is, maar de woordvoerder
gemaakt.
Toch zijn de politici optimistisch
over de afloop van de grote operatie
die zondag plaats vindt. Men ver
wacht wel een tijdelijke inzinking J^aak
Poolse
Tsjechoslowaakse grenzen i
Bonn nog geen nieuwe teken be-
dacht voor de grenswachters. In de
DDR zal een groot deel v
geblevenen zich in de komende ja-
bezig moeten houden met de af-
de omvangrijke grens-
klaarde dat wachters die
westelijk grens dienst deden niet
naar de oostgrens worden overge
plaatst en dat hun ontslag wordt
van de bedrijvigheid maar dat zal "weringen d"ë onderfêel uitma"- aangezegd. De dienst aan de oost-
snel beter worden. Degenen die niet H 6 grenzen zou versterkt moeten wor-
Alleen de Beierse autoriteiten fe aanzwellende stroom
hebben tot nu toe besloten de 650 ™n illegale immigranten uit Oost-
manschappen van de grenspolitie Europa tegen te houden,
zonder uitzondering toe te voegen ^öV(^É>ens de woordvoeder zullen
hun brood verdienen in de politiek
zijn iets minder jubelend.
Een enquête die voor het week
einde werd gehouden, wees uit dat
40 procent van de inwoners van de
DDR grote zorgen heeft over de toe
komst. Iets meer dan 50 procent zag
de periode die zondag begint, met
vertrouwen of veel vertrouwen te
gemoet.
Voor Oost- en Westduitse grens-
aan de politie, zelfs als daarvoor *je overgebleven leden van de
nieuwe bureaus moeten worden ge- ï:1+nu ?lc£ voora^ bezig houden met
schapen. Beieren is de enige deel- J?®* bei afbreken van de meer dan
staat die een eigen grenswacht Jüü kilometer lange grensversper-
heeft, de andere deelstaten maken f"in8en en het in de oude staat terug-
gebruik van de Bundesgrenzschutz omogen van het landschap in de
(BGS). De Beierse autoriteiten v°ormalige grensstreek.
Naast de persoonlijke lening biedt de
Gemeentelijke Kredietbank Leiden u nog een
andere aantrekkelijke financiële dienst
verlening: het Doorlopend Krediet.
Eén van de grote voordelen van het
Doorlopend Krediet is het gemak. Alles wordt
vlot en automatisch geregeld.
Daarnaast zijn de rentetarieven
aantrekkelijk bij de GKB Leiden.
Bij een limietbedrag van 5000,- tot
momenteel |QSÉI
Bi) limietbedragen vanaf 10.000,- IKfjttKl
Wilt u meer weten over deze
plezierige oplossing? Dat kan natuurlijk, kom
maar langs. Op werkdagen van 9 00 -12.30
uur en donderdagavond van 17.30 -19.30 uur.
U kunt ook even bellen voor nadere informatie.
GOED VOOR UW LENING
Gemeentelijke Kredietbank Leiden
Breestraat 24, Postbus 11300,2301 EH Leiden
tel. 071-254145
