Koppeling duurder door loonstijging Mulder Boskoop hanteert het fileermes 'net op tijd' Bod van HAL op Macintosh Kok heeft meer dan f 1,5 miljard nodig Spanje: voorlopig geen nieuwe kerncentrales Trump wankelt onder enorme schuldenlast sam DONDERDAG 7 JUNI 1990 ECONOMIE PAGINA 5 AMSTERDAM (GPD) Het kaoinet heeft meer geld nodig om de koppeling tussen lonen, uitkeringen en arbeidsvoorwaarden van ambtenaren en trendvolgers in 1991 te kunnen betalen. De eerder uitgetrokken 1,5 miljard gulden extra is onvoldoende gezien de loon stijgingen in het bedrijfsleven. Uitgaande van een economische cent uitkomen, dan zou dit Kok 2 groe Minister Kok (financiën) heeft dit gisteravond gezegd in een rede bij de uitreiking van de financiële pers prijs in Amsterdam. Kok ging uit voerig in op de begroting i991, de eerste echte eigen begroting van het nieuwe kabinet. De bewindsman zei een solide financieel beleid te willen koppelen aan het verbeteren van de kwaliteit van de samenle ving. Beide lijnen zijn onlosmake lijk met elkaar verbonden, aldus Kok. drie procent dit jaar en miljard gulden aan bezuinigingen bescheiden inflatie, sloot Kok schelen. Over deze consequentie j sprak Kok echter niet. het niet uit dat overschrijdingen bij onderwijs en de wir ook in 1991 zul len doorwerken. Behalve een recht- MADRID - De Spaanse socialisti sche regering lijkt voor de komende tien jaar een streep te hebben gezet door de bouw van eventuele nieuwe kerncentrales. De omstreden, uit 1972 daterende Vandellos I-kern centrale bij de Catalaanse stad Tar ragona, na de bijna-ramp vorig jaar oktober stilgelegd, wordt definitief gesloten. Hoewel milieu- en veiligheids-ar gumenten een belangrijke rol heb ben gespeeld bij de sluiting ,van Vandellos I, hebben voor de rege- ring-Gonzalez vooral economische motieven de doorslag gegeven. Want een departementaal onder zoeksrapport, dat vorige week ge reedkwam. heeft uitgewezen, dat de heropening van de centrale tussen de 700 en 800 miljoen gulden zou gaan kosten en dat is nogal wat voor een centrale, waarvan de vergun ning in 2003 afloopt. De beslissing van de socialisti- sche regering om de Vandellos I- centrale niet meer op te starten en onmiddellijk te beginnen met een studie over het ontmantelingspro ces, werd vorige week door de ver antwoordelijke minister van indus trie, Claudio Aranzadi in het parle ment bekendgemaakt. Aranzadi nam de beslissing op basis van het geheimgehouden rapport van een onderzoekscommisie van het mi nisterie, dat werd ingesteld na de bijna-ramp van oktober vorig jaar. Het was toen meer geluk dan wijsheid, dat een ramp van Tsjer- nobyl-omvang uitbleef, nadat er brand was uitgebroken in de turbi ne-ruimte. Daar wordt het koelsys teem van de centrale geregeld. Aan vankelijk probeerden de aanwezige deskundigen de brand te verzwij gen en ook de plaatselijke autoritei- zadi om de centrale definitief te slui ten. ten werden niet gewaarschuwd. Enige dagen later bleek, dat even eens was nagelaten om de nodige voorzorgsmaatregelen te nemen, die voortvloeien uit de veiligheids procedures in het geval van een ramp of dreiging van een ramp. Na de bijna-ramp trokken cie meeste gemeenten in de omgeving van de centrale zich terug uit de commissie, die toezicht moet hou den op de veiligheidsprocedures. Ook protesteerden milieu-organisa ties en omwonenden massaal tegen de aanwezigheid van de Vandellos I-centrale en de vlakbij gelegen Vandellos Il-centrale. Het is zeker dat deze protesten een belangrijke rol hebben gespeeld bij de uiteinde lijke beslissing van minister Aran- Kok wees er wel op dat het kabi- ardige inkomensontwikkeling net rond Pasen al heeft bepaald dat zal er in 1991 ook een samenhan- er blijvend 3 miljard gulden bezui- gend inkomens- en werkgelegen- nigd moet worden. Toen zijn daar- heidsbeleid van de grond getild toe ook besluiten genomen. Daar- moeten worden, aldus Kok. Het ka- naast moet er voor 3 miljard gulden binet wil dat samen met werkgevers eenmalig worden bezuinigd in 1991. i vakbonden doen. Matiging contractlonen is in dit verband 'be langrijk', aldus de minister. Werkgelegenheid Een deel van de ruimte voor het la ten stijgen van lonen zal gebruikt moeten worden voor maatregelen die de werkgelegenheid bevorde ren. Daarnaast is het zaak dat.de tal rijke banen- en scholingsplannen met voortvarenjieid worden uitge voerd. Meer geld daarvoor wees Kok van de hand. "Hiervoor is mo menteel voldoende geld beschik baar", zei hij. Wel zijn maatregelen nodig die ervoor zorgen dat werkne mers niet langer meer worden uit gestoten als zijnde arbeidsonge schikt. Kok gaf aan voor 1991 vast te hou den aan een financieringstekort van 4,75 procent. Mocht het tekort dit jaar ind'erdaad op 5 procent in plaats van de verwachte 5,25 pro- NEW'YORK (AP) - Het financiële imperium van de Amerikaanse on roerend goedmagnaat Donald Trump wankelt. De projectontwik kelaar die tot voor kort alles wat hij aanraakte in goud veranderde, kan niet meer aan zijn financiële ver plichtingen voldoen. Daardoor zijn de geldschieters van Trump onrustig geworden en naar de rechter gestapt. Zij willen een schadevergoeding voor de on gewoon scherpe koersdaling van hun 'junk bonds', de risicovolle obligaties met een hoge rente. Met deze junk bonds heeft Trump een zijn imperium gefinancierd. Trump staat intussen voor zo'n 2 miljard dollar (bijna 4 miljard gul den) in het krijt bij zijn belangrijk ste banken, met wie Trump in on derhandeling is over een regeling. De obligatiehouders vrezen dat de banken, dat Trump door de banken wordt gedwongen af te zien van af- Economie kort Staken in DDR Als protest tegen de negatieve ge volgen van Duits-Duitse toenade ring heeft een groot aantal kleine en middelgrote bedrijven in de DDR tot een staking opgeroepen. Van daag wordt gestaakt in Oost-Ber- lijn. Morgen zijn in de DDR dienst verlenende bedrijven, restaurants en winkels dicht. Bod op Verkade United Biscuits doet haar bod op koekjes- en snoepfabrikant Verka de gestand. De Britten hebben, thans meer dan 99 procent van de aandelen van het bedrijf in hun be zit. Zij betalen daarvoor 447 gulden per aandeel, nadat eerst op een bod met steun van het bestuur van 400 gulden slechts de helft van de stuk ken werd aangemeld. Prijzen videotex Minister Andriessen van economi sche zaken heeft gisteren een be drag van in totaal vier miljoen gul den beschikbaar gesteld voor zeven projecten, die het gebruik van zoge heten videotex-diensten in het mid den- en kleinbedrijf moeten bevor deren. Door gebruik te maken van hét videotex-netwerk kan men tekst opvragen op een televisie scherm en bovendien boodschap pen kan verzenden. Loodhoudende melk Van de 250 ton melkpoeder dat met lood is besmet en maanden lang bij zuivelcoöperatie Noord-Nederland in Tuk lag opgeslagen, zal veevoe der worden gemaakt. De melkpoe der is gemaakt van melk die door de loodaffaire bij veevoederbedrijf Slump in Stroobos besmet raakte met het metaal. Bank bezuinigt De eerder dit jaar in opspraak ge raakte Bank of Credit and Commer ce International (BCCI), die wordt gecontroleerd door Abu Dhabi, gaat haar aantal vestigingen in Groot- Brittannië flink verminderen ten koste van 500 arbeidsplaatsen. BC CI gaf in januari tijdens een proces in de Verenigde Staten toe zich schuldig te hebben gemaakt aan het witwassen van miljoenen dollars zwart geld voor Colombiaanse drugsbaronnen. betaling van de junk-bonds, die het laatst aan de beurt komen. Een groep obligatiehouders heeft inmiddels de handen ineengeslagen om te verhinderen dat Trump het twee maanden geleden geopende gigantische gokpaleis Taj Mahal in Atlantic City, tot bloei brengt ten koste van zijn andere belangen in hotels en onroerend goed. Trump overweegt ook om delen van zijn imperium,'zoals de Northeast Air Shuttle af te stoten. Belangrijkste reden voor de pro blemen van Trump is dat de onroe- rend-goedmarkt aan het teruglopen is. Ondanks de verspreiding die hij de laatste tijd ih zijn imperium aan bracht stoelt dat toch nog altijd gro tendeels op hotels, kantoorflats en appartementengebouwen. Daar naast blijkt ook het rendement van zijn 1 miljard dollar-vergende Taj Mahal in het al van casino's weme lende Atlantic City tegen te vallen. Het kabinet besliste enkele weken geleden ook globaal over de invul ling van dat bedrag. Beursfonds ICA in de hoek gezet AMSTERDAM (GPD) - De note ring van ICA Holding (onroerend goed) op de officiële markt van de Amsterdamse effectenbeurs is ge schorst. Na overleg met de directie heeft de Vereniging voor de Effec tenhandel besloten ICA over te brengen naar de rubriek niet-offi- Cieel genoteerde fondsen. Dit is ge beurd omdat de jaarrekening over 1989 niet op tijd gereed zal zijn voor de jaarlijkse aandeelhoudersverga dering. De beurs vindt dat daardoor een achterstand ontstaat in voor be leggers noodzakelijke informatie. Op 21 juni zal een buitengewone aandeelhoudersvergadering wor den gehouden om de aandeelhou ders uitstel van de jaarlijkse verga dering voor te stellen. Tevens is meegedeeld dat de directie een for se verhoging van het eigen vermo gen voorbereidt .door een emissie (uitgifte) van nieuwe aandelen. In middels zijn toezeggingen verkre gen voor meer dan 100 miljoen gul den nieuw aandelenkapitaal met het doel leningen terug te betalen die verstrekt zijn door de verkopers van onroerend goed in Parijs. De emissieprijs zal 20 gulden per aan deel bedragen. Verdere emissies zijn in voorbereiding. Vorige week is de handel in ICA verboden nadat donderdag ook alle transacties van de voorgaande twee dagen werden doorgehaald. In ja nuari heeft de beleggingsmaat schappij United Dutch Holdings een controlerend belang in ICA ver worven en de voormalige directie vervangen. In 1988 leed ICA een verlies van 1,4 miljoen gulden, ter wijl in oktober 1987 nog rekening werd gehouden met een winst van ongeveer 1 miljoen gulden. United Dutch heeft forse onroerend goed-, vrijetijds- en scheépvaartbelangen in West-Europa en Amerika. STAKEN EN/OF DEMONSTREREN In Spanje werken nu nog negen kerncentrales, terwijl sinds 1983 een moratorium geldt voor de vijf centrales, die toen in aanbouw wa ren. Het lijkt erop, dat deze vijf cen trales niet zullen worden afge bouwd. Minister Aranzadi liet giste ren tenminste weten, dat Spanje geen behoefte heeft aan nieuwe kerncentrales en Frankrijk de ga rantie heeft gegeven, dat daar tot na het jaar 2000 energie kan worden ge kocht. Het uiteindelijke besluit hierover wordt pas later dit jaar ge- Wie voor de kosten van de slui ting van de Vandellos I-centrale of andere centrales moet opdraaien, is niet bekend. De Spaanse regering wil daarover vooralsnog geen uit spraak doen. Wel heeft zij de Spaan se en Franse eigenaars van de cen trale een volledige schadeloos- heidsstelling in het vooruitzicht ge steld. Het lijkt er dus op, dat de Spaanse energieconsumenten diep in hun zak zullen moeten tasten om de ontmanteling van de kerncentra les in het land te betalen. Aandeelhouders Berkel akkoord met reorganisatie DEN HAAG (ANP) - De aandeel houders van Van Berkel's Patent hebben gisteren de top van het be drijf groen licht gegeven voor de re organisatieplannen. Bestuurder Bruinsma lichtte nog toe dat Berkel, dat al sinds 1980 diep in de problemen zit, actief is op een moeilijke markt die vergelijkbaar is met de markt voor personal compu ters. De eisen aan de apparatuur worden steeds hoger, terwijl de prij zen onder druk staan. De nieuwe produkten die Berkel samen met de Britse grootaandeelhouder General Electric (GEC) ontwikkelt geven hem echter vertrouwen in de toe komst. De verlaging van de nominale waarde van de aandelen van 3 gul den naar 1 gulden werd door de aan deelhouders gelaten geaccepteerd. Ooit waren de stukken nog 100 gul den waard. ATHENE Staken enlof demon streren was gisteren het motto bij ongeveer anderhalf miljoen Grie ken. Een staking van 24 uur raakte het gehele openbare leven. Treinen reden niet en vluchten werden on derbroken, terwijl ook de scholen ge sloten bleven uit protest tegen bezui nigingsmaatregelen van de rege ring. De werkonderbreking werd uitgeroepen door de Algmene Confe deratie van Griekse Arbeiders (GS- EE), de grootse vakbondsorganisa tie, en de Federatie van Ambtena renbonden (ADADY). Werk gehandicapten AMSTERDAM (ANP) - De FNV zal tijdens het Voorjaarsoverleg met werkgevers en het rijk de volledige invoering eisen van de wet arbeid gehandicapte werknemers (wagw). Werkgevers zijn dan verplicht op straffe van een boete van 10.000 gul den per persoon gemiddeld 5 pro cent arbeidsongeschikten en ge handicapten in,dienst te nemen. De ze 'quotering' had in juli 1989 in werking moeten treden, nu wordt gewacht op een onderzoek het mi nisterie van sociale zaken. Tijdens het WK voet bal in Italië introdu ceert Menken van Grieken een heerlijke abrikozen/perzikenvla, boordevol echt fruit. Voor de gelegenheid omgedoopt in Oranje vla. Een zekere treffer voor iedereen die van een lekker toetje houdt. Bij aankoop van 2 pakken Menken van Grieken abrikozen/ perzikenvla ontvangt u gratis een originele "Oranje" WK-place- mat. Vul onderstaande bon in en stuur deze samen met 2 originele streepjeskodes van de verpakking in een gefrankeerde envelop naar Oranjevla aktie, Postbus 937, 2501 CX Den Haag. Ingesloten treft u 2 abrikozen/perzikenvla streepjeskodes aan. Stuur mij daarom gratis de WK-placemat. Menken van Grieken ROTTERDAM/STEIN (ANP) - De Holland Amerika Lijn, die zich na de verkoop van zijn cruise-schepen zich vooral als participatiemaat schappij opwerpt, heeft het oog la ten vallen op Macintosh (Halfords, Superconfex en Kwantum). HAL zal een vriendelijk openbaar bod uitbrengen op alle uitstaande aan delen Macintosh dat in de buurt zal liggen van 50 gulden per aandeel, inclusief dividend. Beide partijen hebben dit gisteren bekendge maakt. Macintosh zal op korte ter mijn haar standpunt bepalen. HAL stelt zich voor dat een nieuw op te richten dochtermaatschappij van HAL een bod uitbrengt waarbij aandeelhouders Macintosh de keus wordt geboden hun aandelen in te ruilen tegen hetzij contanten, hetzij aandelen HAL aangevuld met con tanten. Voor de aandelen zal beurs notering in Amsterdam worden aangevraagd. Beleggers die met de onderneming van Macintosh ver bonden willen blijven kunnen al dus indirect eenzelfde procen tueel belang behouden. HAL kan nog geen definitief oor deel geven over de hoogte van het bod, maar verwacht dat een bied- koers van 50 gulden mogelijk is. Met de stap van de HAL is de af faire-Macintosh nog gecompliceer der geworden dan zij al was. Begin april werd bekend dat Macintosh van de DSM zou worden overgeno men door een nieuwe vennoot schap waarin een management- groep een belang van 55 procent zou krijgen. Een consortium onder lei ding van Reiss in Utrecht zou de an dere 45 procent krijgen. De onderneming zou hierdoor worden 'uitgekleed' waardoor aan deelhouders met ongeveer 46 gul den per aandeel genoegen zouden moeten nemen. Met de transactie zou 250 miljoen gulden zijn ge moeid. Moedermaatschappij DSM, die 56 procent van Macintosh bezit, zou bijspringen met een ('achterge stelde') lening van 25 miljoen gul den. Tegen dit plan rees veel verzet. Onder meer de Vereniging van Ef fectenbezitters VEB kwam in het geweer. De VEB vroeg DSM af te zien van de verkoop en raadde aan deelhouders aan voorlopig op hun stukken te blijven zitten. Later kwam de VEB met een alternatrief plan, waarbij alle zittende aandeel houders in de gelegenheid worden gesteld risicodragend deel te ne men in een nieuwe houdstermaat schappij die alle aandelen van de werkmatschappij houdt. Een ander plan, dat nog niet na der uit de verf is gekomen, was een openbaar bod van de beleggers groep Piet Heijn uit Naarden. Deze groep zei op 21 mei voor Macintosh 300 miljoen gulden bijeen te willen brengen, waardoor de aandelen on geveer 54 gulden per stuk waard zouden worden. Piet Heijn is nog steeds bezig de benodigde gelden bij elkaar te krijgen. Belang KLM in ALM Antillen AMSTELVEEN (GPD) De KLM neemt een belang van veertig procent in de Antilliaanse luchtvaartmaatschappij ALM. Vorige week werd be kend dat de KLM ook een optie heeft op 49 procent van de aandelen van de Franse luchtvaartmaatschappij Air Littoral. Nog deze week reist president-directeur De Soet van de KLM af naar de Antillen om een zogenoemde 'Memorandum of Understanding' (intentie verklaring) te tekenen met de Antilliaanse regering. Hoeveel geld de KLM voor het belang overheeft, is nog onderwerp van gesprek. Eerst moet de waarde van de maatschappij worden vastgesteld en een bedrijfs-plan worden opgesteld. De Antilliaanse regering is tot nu toe de enige aandeelhouder van de ALM. Overigens ondersteunt de KLM de ALM reeds op diverse terreinen. Zo heeft de KLM mensen beschikbaar gesteld om de ALM te helpen bij de catering en grondafhandeling van vliegtuigen. Van onze redacteur Karei Berkhout LEIDEN "Een technische ramp" noemt metaalbedrijf Mulder Bos koop in het jaarverslag over 1989 nogal pathetisch het huidige tekort aan vaklui. "Hier in Boskoop en ver derop in Leiden en Alphen aan den Rijn, eigenlijk in de hele Randstad zijn er gewoon geen machinebank werkers en technische verkopers te vinden", licht directeur K. Kranen burg toe. En daarom werkt Mulder nu samen met de staalbouwers Ten Have en Staalbouw Van Mook, bei de dochterondernemingen van de eigen grootaandeelhouder Van Mook. Daarmee krijgt de Oosterhoutse beleggingsmaatschappij Van Mook achteraf alsnog gelijk met de om streden overname van Mulder, die 2 jaar geleden met rechtzaken was omgeven. Het Boskoopse metaalbe drijf, dat net directeur Gilissen eruit had gegooid, verzette zich met hand en tand tegen de overval. Toen Van Mook op de beurs een meerder heidspakket aandelen had verwor ven, klaagde Mulder dat Van Mook "geen enkel doordacht beleids plan" had. Van Mook zag echter "aanknopingspunten voor het el kaar ondersteunen". Nu het opmerkelijk heldere jaar verslag van Mulder bij de aandeel houders in de bus is gevallen, lijkt Mook ook gelijk te krijgen met de bewering dat het rendement van Mulder Boskoop indertijd veel te laag was. Toen in 1989 de laatste te genstribbelende commissarisen waren opgestapt, voerde Mulder, dat in 1987 een verlies leed van 226.000 gulden, een drastisch bezui nigingsbeleid door. Met resultaat, want vorig jaar slaag de Mulder erjn om de verliezen (89.215 gulden in 1988) weg te wer ken en een winst van 432.422 gulden te boeken bij een omzet van bijna 22 miljoen gulden. Die cijfers zijn enigszins geflatteerd, want de cij fers werden in 1988 gedrukt door de gouden handdruk van Gilissen (bij na 400.000 gulden) en de kosten van de rechtszaken rond de overname (270.000 gulden). "Maar los van de buitengewone lasten, zie je dat het bedrijfsresultaat is gestegen van 643.000 gulden tot meer dan een miljoen", voegt directeur Kranen burg daar trots aan toe. "Just-in-time-management" noemt Kranenburg nogal modieus zijn succesvolle beleid, dat inmid dels een geloof is van het Boskoop- se metaalbedrijf. "Op de kleintjes letten" is een banalere aanduiding voor het secuur snijden in de kos ten, dat meer met het fileermes dan met de botte bijl geschiedt. Zelfs voor enkele duizenden guldens be sparing haalt Kranenburg zijn neus niet op. De kosten zijn dan ook hoog voor een bedrijf als Mulder, dat onder meer betonmengers en specie-auto maten produceert. Net als de bouw bedrijven, waaraan Mulder levert, heeft de staalbouwer altijd heel gro te hoeveelheden materiaal in voor raad. Vaak voor een lange tijd, want de orders lopen vaak over maanden zo niet jaren. Dat kost een vermo gen aan rente en opslag. "Het eerste wat wij hebben ge daan is daarom een heleboel voorra den gewoon verkopen. Daarna zijn we heel zorgvuldig ingekocht, zodat je precies in voorraad hebt, wat dan nodig is. Zo laat ik de leverancier niet 100 ton metaal op het terrein storten voor een langere tijd, maar bijvoorbeeld 20 ton voor een korte re periode. Op jaarbasis scheelt dat al gauw 200.000 gulden aan rente", licht Kranenburg toe. Dat vergt een heel zorgvuldige plan ning en een heel goede inkoopafde ling, die nu net als de adminstratie is uitgerust met computers. On danks de gestegen omzet (met 4 mil joen gulden) daalde daardoor het af gelopen jaar de waarde van de voor raden van 7,5 miljoen gulden tot 5,5 miljoen. Ook de schulden aan leve ranciers daalden opmerkelijk ge noeg van 3,6 miljoen gulden tot 1,8 miljoen. Daardoor daalden de ren telasten fors. "Wij vragen de leveranciers: wat is het je waard als we meteen beta len?. Meestal geven ze dan een kor ting en dat geld kunnen we dan weer op een deposito-rekening zet ten. Of in het bedrijf stoppen na tuurlijk, want we zijn geen ban kiers", zegt Kranenburg. Het gaat daarbij trouwens om kleine bedrij ven, want de rente-baten namen hiermee toe van ongeveer 3000 gul den tot 36.000 gulden. Met dit kostenbeleid hoopt Mul der het hoofd boven water te hou den het komend jaar, dat positief maar bezorgd tegemoet wordt ge zien. Met de hoge rente wordt er een omzetsdaling verwacht in de bouw wereld, terwijl ook de milieuwetge ving zijn tol gaat eisen. Verder han gen de terugvordering van de wir- premie en de dreigende afschaffing van Instir-subsidies (voor ontwik keling van nieuwe technieken) als een zwaard van Damocles boven het hoofd van Mulder. En dan is er natuurlijk het tekort aan vaklieden. "Orders uit landen zoals Libië, waar je altijd op je geld moet wachten, nemen we niet meer aan. Het tekort wordt steeds groter en nu betalen we al veel voor een vakman. Als straks de grenzen in Europa open gaan vrees ik dat er zelfs een soort 'transfer-markt' ont staat", zegt Kraneburg. En dat is een nachtmerrie voor het zuinige Mulder.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 5