Olie-prijs keldert
tot $15 per vat
Het gemak van'n geldautomaat merkje ook al in het buitenland.
FNV zet Voorjaarsoverleg op scherp
Shell wil 2 miljard in
raffinaderij Pernis steken
CNV: geen zwaar werk
meer boven de 45 jaar
Naslagwerk:
traangas met
water is ramp
Zweden doen bod op
confectie-centrum A'dam
Fabrieken voor mest die niet stinkt
Rabobank Q
Meer bank voor je geld
WOENSDAG 6 JUNI 1990
ECONOMIE
stoffen met elkaar in contact ko-
Het boekwerk is niet alleen be
doeld voor chemici die in een labo
ratorium werken. Mensen die op
een andere manier direct of indirect
te maken krijgen met chemicaliën,
kunnen profijt hebben van het na
slagwerk. Dus de chemische indus
trie, de groothandel in chemische
produkten, de vervoerders en de ex
pediteurs en de brandweer en de
politie kunnen het boek opslaan.
Het losbladige naslagwerk geeft
een overzicht van ongeveer 1300
stoffen en verbindingen en onge
veer 8500 stofcombinaties; alles is
in tabelvorm weergegeven. De aard
van de reactie die kunnen optreden,
wordt met een symbool aangege-
duid. Zo kan iedereen snel zien hoe
bepaalde stoffen met elkaar reage
ren en welke gevaren daaraan ver
bonden zijn.
Akkoord Alders
en bedrijven
over milieubeleid
DEN HAAG (ANP) - Minister Al
ders (milieu) heeft met de werkge
versorganisaties VNO en NCW
overeenstemming bereikt over de
uitvoering van het milieubeleid
voor de industrie. De bewindsman,
maakte dit gisteren bekend.
Als eerste stap willen het ministe
rie en de vertegenwoordigers van
de industrie milieudoelen voor de
jaren 2000 en 2010 formuleren per
bedrijfstak. Een en ander gaat gelijk
op met de start van een publiciteits
campagne.
ROTTERDAM (ANP) - Shell wil 2
miljard gulden te steken in de ver
nieuwing van de gedeeltelijk verou
derde raffinaderij in Pernis. Shell
Nederland Raffinaderij heeft giste
ren bekendgemaakt dat de studies
over de toekomst van de raffinade
rij in Pernis zijn afgerond en-dat een
plan voor het complex nu nader
wordt uitgewerkt.
De tijd dringt voor Shell omdat
het de bedoeling is dat de opge
knapte raffinaderij in 1995 in bedrijf
komt. Op het ogenblik wordt al wel
overlegd over het aanvragen van de
vergunningen die nodig zijn voor de
nieuwe, respectievelijk gemoderni
seerde installaties op het complex.
Met name het verkrijgen van
milieuvergunningen is een tijdro
vende zaak, zeker gezien de scherp
ere wetgeving op dit gebied.
Volgens de woordvoerder moet
er 'nog veel meer worden getekend
en veel meer uitgewerkt' om een de
finitief besluit mogelijk te maken.
Shell moet pogen ver vooruit te kij
ken omdat een vernieuwde raffina
derij jarenlang concurrerend moet
blijven. De vraag naar olieproduk-
ten verandert echter en ook de olie
stromen zijn aan veranderingen on
derhevig.
Sommige installaties op de huidi
ge raffinaderij zijn volgens deskun
digen 'compleet verouderd'. Er zijn
kraakinstallaties die in de jaren vijf
tig zijn gebouwd en "op hun benen
staan te trillen".
Vorig jaar in april heeft Shell in
Pernis voor 2,5 miljard gulden een
nieuwë Hycon-installatie in gebruik
genomen. Daarmee kunnen hoog
waardige en relatief schone produk
ten worden gewonnen uit de zware
reststoffen van ruwe olie. Shell ver
wacht van de Hycon een rendement
gedurende de komende tien tot
twintig jaar. Shell-Pernis verwerkt
in totaal 50.000 ton ruwe olie per
VERVOERSBOND - De Vervoers-
bond FNV heeft het kort geding te
gen de cao-overtredingen bij fruit-
overslagbedrijf Seaport gisteren
verloren. Rechtbankpresident mr.
F. ter Kuile wil Seaport niet opleg
gen dat het bedrijf zich aan de cao
moet houden. Hij vindt dat partijen
eerst moeten overleggen.
Vakbond geeft bij cao voorrang aan gezondheid
Van onze correspondenten
Jan Harren en Mark Litjens
AMSTERDAM (GPD) - Mensen
van boven de 45 jaar mogen geen
zwaar werk meer verrichten, vindt
de vakcentrale CNV. Bij de presen
tatie gisteren van de Discussienota
inzake Kwaliteit van de Arbeid zei
bestuurslid Gerard Cremers te den
ken aan een leeftijdsgrens. Uit de
praktijk blijkt volgens hem dat zwa
re arbeid boven de 45 sneller leidt
tot arbeidsongeschiktheid.
De beperking hoeft niet alleen te
gelden voor zware lichamelijke ar
beid als in de bouw en de landbouw.
Het is volgens Cremers heel goed
denkbaar dat een regeling ook zou
kunnen gelden voor bijvoorbeeld
onderwijzers. Voor een leerkracht
kan het op 55-jarige leeftijd ook een
immense opdracht zijn om nog voor
een klas met jonge kinderen te
staan. Mensen voor wie een derge
lijke regeling zou gaan gelden, hoe
ven volgens Cremers niet uit het ar
beidsproces te worden gestoten.
Het pleidooi voor het beperken
van zware arbeid vormt een onder
deel van het streven bij het CNV
naar verbetering van de kwaliteit
van de arbeid. Daar horen volgens
de vakcentrale weliswaar ook de ar
beidsvoorwaarden bij (lonen, va
kantie), maar die staan wat het CNV
betreft niet (langer) op de eerste
plaats. Heel nadrukkelijk zet het
CNV er de werkomstandigheden
boven en ruimt het plaats in voor
verbetering van de inhoud van de
arbeid en voor betere arbeidsver
houdingen (inspraak, medezeggen
schap).
In de volgende cao-onderhande
lingen zullen deze elementen on
derdeel uitmaken van
lijstjes van de verschillende CNV-
bonden. Waar ze geld kosten, zal de
financiering moeten worden ge
zocht in de onderhandelingssruim-
te, waaruit ook een eventuele verho
ging van de lonen zal moeten ko
men. Met zijn voorstel bouwt het
CNV al een zekere matiging van de
lonen in (van belang voor de koppe
ling van de ambtenarensalarissen
en de uitkeringen aan de stijging
van de lonen in het bedrijfsleven).
Even goed gaat het om arbeids
omstandigheden als de rijtijden in
het vrachtverkeer. Terugdringen
daarvan zal wellicht gevolgen heb
ben voor verdere loonstijgingen, zo
schrijft het CNV, maar daar tegen
over staan de positieve gevolgen
voor de gezondheid en het welzijn
van de chauffeurs. En verruiming
van de personeelsbezetting kan de
werkdruk in de ziekenhuizen en
dergelijke instellingen zodanig ver
lagen dat het ziekteverzuim erdoor
zal dalen.
Werkgevers in het schildersbe
drijf, werknemersorganisaties in de
bouwnijverheid en de verfindustrie
hebben vanochtend in Amsterdam
een overeenkomst getekend om het
gebruik van schadelijke verven in
de bouw tegen te gaan. Deze 'verf-
overeenkomst' moet een stap voor
waarts zijn in het terugdringen van
de gezondheidsrisico's voor schil
ders.
Met de ondertekening verplich
ten de deelnemende partijen zich
om de hoeveelheid ongezonde en
onveilige stoffen in bouwverven te
rug te dringen. Daarnaast komt er
betere informatie over de schadelij
ke stoffen die in de verfprodukten
aanwezig zijn, en over de manier
waarop hiermee veilig gewerkt kan
worden.
ADVERTENTIE
LONDEN (Rtr/UPI) De olieprijs is gisteren scherp omlaag gegaan en voor het eerst
sinds^december 1988 onder de 15 dollar per vat gedoken. Begin dit jaar werd nog een prijs
gemaakt van 23 dollar per vat. De daling was het gevolg van de vrees van olie-handelaren
dat de grootste olieleverancier, Saudi-Arabië, zijn produktie wil opvoeren.
De Saudische olie-minister Hisham
Nazer zei gisteren dat zijn land zich
houdt aan het binnen de OPEC toe
gewezen produktie-hoeveelheden.
"Saudi-Arabië heeft begin mei be
loofd zich aan het contingent te
houden en de hele wereld was daar
van getuige. Saudi-Arabië is niet
van plan iets anders te doen dan het
heeft gezegd", verklaarde hij. De
verklaring zorgde tegen het slot van
de handel op de oliemarkt in New
York voor een licht prijsherstel.
De daling volgde op telexberich
ten dat Saudi-Arabie kortingen aan
biedt voor juli-leveringen. Ver
scheidene olie-handelaren zien dit
als een teken dat het land bezig is de
produktie te verhogen na een daling
van de produktie in mei als gevolg
van een OPEC-afspraak om de olie
vloed te verminderen.
De nieuwe prijsval toont de vrees
onder handelaren dat Saudi-Arabië
spoedig zijn produktie gaat vergro
ten om andere OPEC-leden die in
het verleden regelmatig de quóta-
afspraken hebben overtreden eens
duchtig de les te lezen. Saudi-Ara
bië heeft namelijk vaak laten weten
zeer geërgerd te zijn over het feit dat
maar zo weinig van de andere twaalf
OPEC-leden zich aan de produktie-
vermindering hebben gehouden.
De OPEC-landen kampen de
laatste tijd met een grote overpro
duce en daardoor een prijsdaling,
die begin mei werd afgeremd met
een akkoord over produktiebeper-
king. De prijsdaling van gisteren
betekent een voortzetting van de
ontwikkeling in de afgelopen we
ken, waarbij de reële prijzen (dus
gecorrigeerd voor de inflatie) daal
den naar een niveau dat het laatst
voorkwam tijdens de overschotten
halverwege de jaren tachtig.
Overproduktie
Het Internationale Energiebureau
(IEA) in Parijs maakte gisteren be
kend dat in mei de OPEC-produktie
23,4 miljoen vaten per dag bedroeg.
Daarmee was de produktie slechts
400.000 vaten minder per dag dan in
april terwijl afgesproken was de
produktie in mei met 1,4 miljoen va
ten per dag te verminderen. Vol
gens het IEA heeft Saudi-Arabië
zelfde produktie in mei met 400.000
vaten per dag verminderd tot 5,3
miljoen vaten, maar hebben Irak en
Iran ieder hun produktie met
100.000 vaten per dag verhoogd tot
3,1 miljoen vaten per dag. Afgespro
ken was dat zij hun produktie in
mei met 20.000 vaten zouden terug
brengen.
ROTTERDAM (GPD) - Wie weet
dat acetylbromide vaak wordt ge
bruikt in traangasgranaten? Vrijwel
niemand, zoals ook heel veel men
sen niet weten dat deze stof met wa
ter desastreus kan uitwerken. Het
zelfde geldt bij voorbeeld voor ace-
tonnitril (zeer giftig oplosmiddel)
met salpeterzuur. Regelmatig ge
beuren ernstige ongeldkken door
dat mensen chemische stoffen bij
elkaar doen, waarvan men niet weet
welke levensgevaarlijke reacties
zou ontstaan.
Uitgeverij Samsom H.D. Tjeenk
Willink brengt daarom een naslag
werk op de markt waarin de reacties
staan van duizenden stofcombina
ties. Het handboek 'Gevaarlijke
Chemische Reacties' werd gisteren
in de Rotterdamse Euromast aange
boden aan J. Hansen, directeur van
de stichting Europoort Botlek Be
langen, een club van ongeveer tach-
tig bedrijven uit het Europoort/Bot-
lek-gebied die samenwerken op vei
ligheidsgebied.
Volgens de samensteller van het
naslagwerk, A.D.A. Maagdenberg,
adjunct-directeur Scheepvaart en
Transportcollege 'Prof. Rutten', ge
beuren deze ongelukken ook bij er
varen vakmensen die gewend zijn
met chemicaliën om te gaan. Het is
immers vrijwel onmogelijk om op
de hoogte te zijn van alle reacties
die kunnen ontstaan als chemische
*APELDOORN Een boer op bezoek in een proeffabriek voor mestverwerking ruikt eens aan een mestkorrel.
reukloze mest is misschien een oplossing voor het milieubedervende mestoverschot.
(foto ANP)
Verwerking tot mestkorrels misschien oplossing voor mestoverschot
AMSTERDAM (ANP) - De Zweed
se beleggingsmaatschappij Fabege
International wil het hele Confec-
tiecentrum in Amsterdam kiopen.
Fabege bezit reeds de nieuwste van
de vier torens van het centrum, dat
de grootste is in Europa.
De Zweden willen nu ook twee
andere torens overnemen van de
huurders die tevens aandeelhouder
zijn. Fabege biedt daarvoor 8740
Voddenbedrijf
dreigt FNV met
kort geding
TILBURG (ANP) - Het textielver-
werkingsbedrijf Kalfus in Tilburg
heeft gedreigd de Industriebond
FNV voor de rechter te slepen, als
de bond de steun aan de staking'in
het voddenbedrijf niet intrekt. De
FNV krijgt 2 dagen om de steun aan
de 49 Turkse werkneemsters te be
ëindigen, zei advocaat Bruinsma
gisteren.
Volgens de advocaatTieeft Kalfus
tot het ultimatum besloten omdat
het bedrijf de staking, die al 6 we
ken aanhoudt, financieel niet meer
aankan. "Kalfus heeft de staaksters
gebodep wat hij kan bieden. Meer
kan er gewoon niet af'.
Districtsbestuurder van de indus
triebond FNV, Schellenberg, zegt
niet bang te zijn: "We zijn niet van
plan de medewerking aan de sta
king te beëindigen. Het zou natuur
lijk te gek zijn om onder dreiging af
tè haken". Schellenberg acht de
kans dat de rechter de staking on
rechtmatig zal verklaren overigens
klein.
De vrouwen eisen een 40-urige
werkweek met 13 atv-dagen, om het
andere jaar drie weken onbetaald
verlof en ze willen een loon dat
overeenkomt met dat van de cao in
de textielindustrie. Bovendien wil
len ze af van het premiesysteem dat
de Tilburgse textielfirma hanteert.
gulden per aandeel, in totaal 72,7
miljoen gulden. De derde toren is in
handen van Nationale Nederlanden
Vastgoed.
Fabege wil ten minste 67 procent
van de aandelen in handen hebben
om het bod gestand te doen maar
daarmee worden geen probelem
verwacht. De directie en de raad
van commissarissen van het Con-
fectiecentrum hebben zich achter
het bod geschaard. Op een afgelo
pen donderdag gehouden aandeel
houdersvergadering waren de ge
luiden positief, aldus directeur Ory
gisteren.
In het Confectiecentrum zijn
ruim 500 bedrijven gevestigd die
kleding en accessoires aan de de
tailhandel verkopen. Verder her
bergt het complex ongeveer 40
dienstverlenende bedrijven. Het
Confectiecentrum heeft ongeveer
80 medewerkers. Fabege is van plan
nog drie torens aan het Confectie
centrum vast te bouwen. Die zou
den 70.000 vierkante meter toevoe
gen aan de bestaande 136.000 vier
kante meter. De komende drie jaar
wil de maatschappij f 800 miljoen
investeren.
APELDOORN (ANP/GPD) - In
Midden- en Oost-Nederland kun
nen in principe twee grote mest-
fabrieken worden gebouwd, waar
drijfmest wordt verwerkt tot
mestkorrels. Mestverwerking
Midden Oost Nederland (Me-
Mon), een initiatief van boerenor-
ganisaties, is al met het Gelderse
stroombedrijf PGEM aan het pra
ten over de bouw van een gecom
bineerde mestverwerkingsfa
briek en elektriciteitscentrale.
Dat heeft directeur Bleeker
maandag verklaard tijdens de
eerste dag waarop boeren uit
Utrecht, Gelderland en Overijssel
de proeffabriek voor mestverwer
king konden bekijken. Boeren uit
met name Twente willen een der
gelijke fabriek bij een vuilverwer
kingsinstallatie in Hengelo.
De mestverwerking is een mo
gelijke oplossing voor de mest
overschotten in de landbouw, die
dit jaar worden aangepakt door
minister Braks (landbouw) en mi
nister Alders (milieu). Bij het uit
strooien van mest komt een grote
hoeveelheid ammoniak vrij, die
een verzuring van het milieu ver
oorzaakt. In de tweede helft van
dit jaar komt het kabinet met een
standpunt over de beperking van
de ammoniak-emissie in de land
bouw.
Directeur Bleeker van MeMon
verwacht dat zijn fabriek in 1993
van start kan. Technisch voldoet
de apparatuur volgens proeven
aan de hoogste eisen. Eind dit jaar
is het plan klaar waaruit de afzet
mogelijkheden moeten blijken.
Aan de hand daarvan nemen de
banken een besluit over de finan
ciering. Met inbegrip van de aan
loopkosten is hiermee een bedrag
van 100 miljoen gulden gemoeid.
Het beleid van MeMon is er op ge
richt dat de mestverwerking geen
geld gaat kosten maar juist op
brengt.
Besluit
Er vallen pas dit najaar besluiten
over een verdere aanpak van de
metsoverschotten in de land
bouw. De ministers Braks (land-
•bouw) en Alders (vrom) hebben
dit de Kamer gisteren in een brief
laten weten. Het kabinet spreekt
binnen 2 weken over een ver
scherping van de huidige regels
voor het uitrijden van mest op het
land en om het verplaatsen van
mesthoeveelheden uit kwetsbare
gebieden naar andere streken.
'De Vries moet gewoon eens aan het werk'
DEN HAAG (GPD) FNV-voorzitter Stekelen
burg wil een deel van het loon reserveren voor
het scheppen van nieüwe werkgelegenheid. Bij
het komende Voorjaarsoverleg tussen kabinet
en sociale partners moeten dan wel harde af
spraken worden gemaakt over het aantal men
sen dat aan een baan wordt geholpen.
De kansen op een succesvol 'Voorjaarsover
leg' op 22 juni tussen het kabinet, de vakbewe
ging en de centrale organisaties van onderne
mers worden er daarmee niet groter op. Het
nieuwe pleidooi van Stekelenburg kreeg slechts
kritiek van de kant van de werkgevers.
De FNV-voorman herhaalde in FNV Magazi
ne het aanbod van gematigde looneisen. Daar
moet van werkgeverskant dan de toezegging te
genover staan dat de rest van het geld dat in de
cao-onderhandelingen ter discussie staat, wordt
besteed aan duidelijk vastgelegde maatregelen
ter verruiming van de kansen voor werklozen
om aan de slag te komen.
De werkgeversbonden VNO en NCW lieten
weten niets te voelen voor de ideeën van de
FNV. Het VNO zei geen heil te zien in het maken
van kwantitatieve afspraken op centraal niveau
omdat het onmogelijk is daar vast te stellen hoe
veel mensen het bedrijfsleven kan opnemen.
"We moeten ervoor waken het klaverjassen in
de huiskamer te verplaatsen naar de kantine.
Bedrijven die echt mensen nodig hebben, wer
ven heus wel".
De FNV verwijt minister De Vries (sociale za
ken) ook een veel te lakse houding op dat punt.
Stekelenburg in FNv Magazine: "Hij voelt zich
een soort gastheer van het Voorjaarsoverleg.
Dat vindt hij kennelijk zijn belangrijkste rol in
plaats van dat hij voorwaarden schept om zaken
te kunnen doen en partijen zo nodig dwingt om
tot afspraken te komen".
"De politiek heeft toch ook wensen als het
gaat om het terugdringen van de langdurige
werkloosheid, het aan werk helpen van etnische
minderheden en het verminderen van het aantal
zieken en arbeidsongeschikten. Dan moetje wel
een grotere rol spelen dan alleen maar technisch
voorzitter spelen van het overleg tussen werk
gevers en werknemers. Bert de Vries moet ge
woon aan het werk".
Met een Eurochequepas met pin
code haal je geld waar en wanneer je maar wilt.
Dat is makkelijk als u op vakantie gaat.
Met een Eurochequepas plus pincode van de
Rabobank staat u niet meer in de rij bij een
buitenlandse bank, of aan een dichte deur.
Want ook dan kunt u 24 uur per dag
geld opnemen bij 'n geldautomaat, net zo
makkelijk als in Nederland.
In heel Europa staan er nu al
zo'n 17.000. Verdeeld over 10 landen (Span
je, Frankrijk, België, Luxemburg, Portugal,
Denemarken, Groot Brittannië, Italië,
Oostenrijkja zelfs Andorra). Bij de Rabobank
ligt een boekje klaar waarin staat aangegeven
hoe u die geldautomaten herkent en gebruikt.
Heeft u nog geen Eurocheque-
pas met pincode? Ga dan snel naar
- de Rabobank en vraag er een aan. Prettige
vakantie alvast
