Kwaliteit en personeel
laten te wensen over
Het lijkt of u tot het Hiernamaals spreekt"
'Het kan me nooit stil genoeg zijn'
Koningin opent Noordwijk Space Expo
WOENSDAG 6 JUNI 1990
PAGINA 15
LEIDEN - Debatteren was gister
avond in de Leidsche Schouwburg
louter een zaak voor mannen. Vrou
wen ontbraken op het appèl. De
twee Leidse universiteitsteams
speelden dan wel een thuiswed
strijd, maar sneuvelden al in de
kwartfinale. Winst was er uiteinde
lijk voor Delft. Dubbele winst zelfs.
Want beide teams drongen tot de fi
nale door.
Acht teams van vier universitei
ten bestreden elkaar. Leiden.
Utrecht. Delft en Rotterdam waren
elk met twee teams vertegenwoor
digd. Eén pleitte vóór een stelling,
de ander tegen. Actuele stellingen,
die alle met veranderingen van be
leid te maken hadden. Een vier man
en één vrouw sterke jury beoordeel
de de debatteurs.
Die jury bestond uk oud-minister
prof.dr.mr. I.A. Diepenhorst, mr. F.
Kist (grootmeester der koningin en
Finale studenten-debat in Leidse Schouwburg
destijds samen met cabaretier Paul
van Vliet mede-oprichter van het
Leids Cabaret), prof.dr. W.A. Wage
naar, psycholoog en getuige-des-
kundige in het geruchtmakende
proces in Israël tegen de oorlogs
misdadiger Demjanjuk, dr. H. Hees
termans. lexicoloog en auteur van
het scheldwoordenboek 'Luilebol'
alsmede redacteur van de 'dikke
Van Dale' en drs. I. van der Geest,
docente debatteertechniek aan de
Leidse universiteit. Zij was voorzit
ter van de jury.
Helaas, maar de Leidse debat
teurs struikelden al in de eerste
(kwart finale) ronde. Rotterdam
(Erasmus) en Delft hadden meer
overredingskracht dan de thuisspe-
lers. Het eerste Leidse team moest
beredeneren waarom stakingsrecht
voor ambtenaren wettelijk moest
worden erkend, met uitzondering
voor defensie, politie, brandweer,
gevangenisbewaarders en verzor
gend personeel. De jury was una
niem: Rotterdam had zijn huiswerk
beter gedaan. Derhalve halve fina
list. Met verbaal geweld overtrof
Leiden zijn tegenstrever wel. Het
weekte bij prof. Diepenhorst de op
merking los dat het erop leek 'of
men tot het Hiernamaals sprak'. Al
le vijf jurystemmen gingen naar
Erasmus.
Het tweede Leidse team bracht
het er niet veel beter af. Het verdedi
gen van de stelling dat de media
moeten worden verplicht belastend
materiaal aan politie en justitie af te
staan kreeg niet meer dan één jury-
stem. Dr. Heestermans was van me
ning dat de Leidse studenten duide
lijk hadden gemaakt dat de onaf
hankelijkheid van de pers in gevaar
komt als die stelling wet wordt. Hij
bleef alleen in die mening.
Kortom, de Leidse teams moch
ten de debatten verder vanuit de
zaal volgen. Een zaal, die overigens
niet tjokvol zat. Desalniettemin lie
ten de fans zich van tijd tot tijd dui
delijk horen. De halve finale was
een aangelegenheid tussen Delft,
Utrecht en Rotterdam. Het was ui
terst spannend. Zeker het debat tus
sen Utrecht en Delft (het team was
afgevaardigd door de Delftse Stu-
dentenbond). Utrecht verdedigde
de stelling dat kleine criminaliteit
moet worden tegengegaan door een
beperkte identificatieplicht in te
voeren. Onmogelijk meende Delft.
Want als je een bikini draagt is er
geen plaats voor een pasje. Er moet
gewoon meer politie komen, zei
Delft.
De bikini was koren op de molen
voor de grootmeester der koningin,
mr. Florentius Kist. "Als je in een
bikini rondloopt laatje al zoveel van
jezelf zien dat ik me afvraag of iden
tificatieplicht nog wel nodig is..."
De jury was verdeeld. Twee stem
men gingen naar Utrecht, drie naar
Delft. Het team van de Delftse Stu-
dentenbond was de eerste finalist.
Nauwelijks een half uur later
voegde zich daar het team van het
Delftse Corps bij. Dit pleitte voor de
stelling dat de overheid een insti
tuut in het leven moet roepen dat
het binnensluipen van leenwoor
den in de Nederlandse taal beperkt.
Erasmus, de Rotterdamse universi
teit, bestreed die stelling met verve.
Het baatte niet. De Delftse Studen-
tenbond trok aan het langste eind
met één jury stem meer.
Resultaat: de beide teams uit
Delft finalist. Vijf minuten voor het
debat begon kregen zij de stelling
onder ogen: welgestelde gevange
nen moeten hun verblijf in het ge
vang zelf betalen. De Studenten-
bond pleitte voor, het Corps tegen.
Het werd een close finish. Gewon
nen door het Corps met een neus
lengte voorsprong. Het argument
van de Studentenbond om de rijke
gevangenen hun cel te laten beta
len, omdat bejaarden toch ook eerst
hun geld moeten opmaken als ze
naar een bejaardenhuis gaan. redde
het niet. Het Corps sprak van onge
lijkheid en straf die voor iedereen
gelijk moet zijn. Drie juryleden, on
der wie prof. Wagenaar, waren het
met dit team eens. Hij had naar een
Amerikaans model snel uitgere
kend dat er jaarlijks niet meer dan
25 kapitaalkrachten in de gevange
nis komen. En dat levert de staat
'maar' drie ton op. Een druppel op
een gloeiende plaat dus.
Vijf jaar geleden kwam een aantal
Noordwijkse gemeenteraadsleden
met het idee voor een permanente
ruimtevaartentoonstelling. De bad-
plaats»had en heeft behoefte aan een
zogeheten slecht-weer-accommo-
datie. Na jaren van onderhandelin
gen, het afsluiten van bijzondere sa
menwerkingsovereenkomsten met
de Europese ruimtevaartorganisa
tie ESA, een zoektocht naar spon
sors en uiteindelijk de eerste paal in
oktober van het vorig jaar, is Noord-
wijk Space Expo een feit.
De expositieruimte, 1600 vierkan
te meter, biedt plaats aan een per
manente tentoonstelling. Volgens
directeur W.M.B. van Gooi is het
centrum door de zijns inziens unie
ke opzet interessant voor iedereen.
"Aan de rondleidingen wordt veel
aandacht besteed. We hebben men
sen in huis die studenten in ruimte
vaartwetenschappen antwoord op
vragen kunnen geven, maar ook
mensen die weten hoe je kinderen
vertelt over ruimtevaart".
De tentoonstelling is, zo zet Van
Gooi uiteen, bijzonder indringend.
"Het houdt niet op bij het uitstallen
van een paar satelieten en modellen
van space-shuttles. Door het ge
bruik van bijzondere materialen er
varen de bezoekers de ruimtevaart
heel nabij".
Noord wijk Space Expo heeft
twee taken. Niet alleen worden er
tentoonstellingen in onderge
bracht, Estec gaat het centrum ook
gebruiken voor de ontvangst van
buitenlands bezoek.
Luciferdoosje
Van het expositiemateriaal is het
grootste deel van ESA afkomstig.
Alle beschikbare ruimte is benut.
"Er kan geen luciferdoosje meer
bij", aldus Van Gooi. Architect
Hans van Egmond heeft bij het ont
werp al rekening gehouden met een
toekomstige uitbreiding van nog
eens 1600 vierkante meter. Hoewel
zijn enthousiasme over de NSE
nauwelijke te temperen is, vindt
Van Gooi het te vroeg om een uit
spraak te doen over een eventuele
uitbreiding. Vooralsnog is de stich
ting waar het expocentrum in onder
is gebracht, niet voornemens ook de
Veiling Aalsmeer had
last van warme zomer
AALSMEER - Snijbloemen en
potplanten hebben vorig jaar op de
bloemenveiling Aalsmeer veel min
der opgebracht dan in 1988. Door de
warme zomermaanden was er een
gigantische aanvoer waardoor de
prijzen onder druk kwamen te
staan. Bovendien zorgde het warme
weer ervoor dat de afzet van sier-
teeltprodukten in Nederland moei
zaam verliep. Op het strand heb je
nu eenmaal geen bos bloemen no
dig. Een en ander blijkt uit het jaar
verslag van de Verenigde Bloemen
veilingen Aalsmeer.
De veiling zette vorig jaar 1,21
miljard gulden om aan snijbloe
men. Aan tuin- en kamerplanten
werd er voor 638 miljoen gulden
verhandeld. Daarmee is in beide
produktgroepen de totale omzet
weer gestegen. In 1988 werd voor
1,16 miljard gulden aan snijbloe
men en voor 589 miljoen gulden aan
planten verhandeld. De omzetstij
ging is geheel te danken aan stijging
van de hoeveelheid. Er werd 9,5 pro
cent meer snijbloemen en 7,5 pro
cent meer planten aangevoerd.
De eerste maanden van dit jaar
heeft Aalsmeer goede resultaten ge
boekt. Tot eind mei werd 894 mil
joen gulden omgezet en dat is bijna
5 procent meer dan in de vergelijk
bare periode vorig jaar. Het is echter
drie procent minder dan begroot.
luchtvaartgeschiedenis een plaatsje
te geven in het centrum. Eerdere
onderhandelingen met het Avido-
me, het luchtvaartmuseum op
Schiphol, ketste af omdat het
Avidome een te hoge prijs vroeg
voor zijn expositiemateriaal. "Wel
licht komt dat er ooit nog van", zegt
Van Gooi.
De opening door koningin
Beatrix zal het hoogtepunt vormen
van een hele week vol festiviteiten.
In die week worden gasten uit de
wereld van het toerisme, onderwijs,
ruimtevaart en het bedrijfsleven
verwacht. De zestig astronauten uit
de hele wereld, die begin juli in Gro
ningen een congres van de vereni
ging voor ruimtevaarders bezoe
ken, komen op 5 juli naar de NSE.
Die dag wordt ook een aantal
schoolkinderen uit de regio uitge
nodigd.
Gevraagd naar een goede reden
om een dagje naar de NSE te gaan,
aarzelt Van Gooi geen minuut. "Het
is een heel leuk dagje uit. Je kunt
dingen zien en horen die zich nor
maliter heel ver van ons verwijderd
in de ruimte afspelen. Het is echt
fantastisch".
- Naar aanleiding van de invrij
heidstelling van Borras, die we
gens moord ter dood veroordeeld
en daarna naar de galeien ge
zonden werd, maar nu onschul
dig aan dit misdrijf is gebleken
en na drie jaren weer op vrije
voeten is gesteld, hebben de lei
ders der opportunisten en radi
calen in de Fransche kamer een
wetsontwerp ingediend, waar
bij bepaald wordt dat aan on
schuldig veroordeelden eene
schadeloosstelling zal worden
verleend.
- Te Parijs schoot eene geldwisse
laar, Mock genaamd, geboren te
Straatsburg en vader van zes
kinderen, een collega, Gauthier
geheeten dood, omdat deze wei
gerde hem 2000 fr. te betalen,
welke hij hem schuldig was.
Mock verkeerde in benarde fi-
nantieële omstandigheden en
wilde zich op Gauthier wreken,
daar hij door diens weigering
tot betaling der schuld genood
zaakt was zijne betalingen te
staken.
- GEVRAAGD OP SCHEVENIN-
GEN: eene BEKWAME NAAI
STER die geheel zelfstandig kan
knippen en afwerken, en zoo
noodig kan gaan passen, voor
Winter en Zomer, tegen genot
van kost, inwoning, bewas-
sching en goed salaris.
Aanbieding
Singel 116, c
Vijftig jaar geleden:
- De plaatsvervanger van den
Fuehrer, Rudolf Hess, heeft na
de beëindiging van den slag in
Belgisch en Fransch Vlaanderen
het volgende telegram gericht
aan den Fuehrer: "Mijn
Fuehrer, diep ontroerd en vol
liefde dankt het Duitsche volk u
en onze soldaten, die onder een
begenadigde leiding den groot
sten, meest vernietigenden en
meest beslissenden slag in de we
reldgeschiedenis in een nimmer
aanschouwde zegepraal wisten
te doen eindigen. God zal verder
met hen zijn, die de zege verdie
nen". Get. Rudolf Hess.
Landgoed Nieuw Leeuwenhorst deze week open voor publiek
Van onze medewerkster
Yvon Schornagel
NOORDWIJKERHOUT - De
wilde breedbladige orchidee
staat al in bloei, terwijl het gras
geel is uitgeslagen. De zon heeft
haar werk gedaan in Nieuw
Leeuwenhorst, gelegen tussen
Noordwijk en Noordwijker-
hout. Het landgoed is één van de
natuurterreinen die het Zuid
hollands Landschap tot en met
zondag gratis openstelt voor het
publiek.
De openstelling maakt onder
deel uit van een campagne om
meer inwoners van de provincie
te interesseren voor het werk
van het Zuidhollands Land
schap. De instelling heeft meer
dan 60 natuurgebieden onder
haar beheer. Deze weken wordt
een ledenwerfactie gehouden,
waarvoor huis-aan-huis 600.000
brieven zijn verstuurd.
G. van Dijk is de beheerder
van het landgoed Nieuw Leeu
wenhorst. "Maar ze noemen me
ook wel boswachter", zegt Van
Dijk die sinds 1962 op het ter
rein woont. "Elke keer als ik
vanuit Rotterdam weer thuis
kom, voel ik me toch wel be
voorrecht. Het is hier zo mooi en
zo stil, het kan me nooit stil ge
noeg zijn". Met de orchideeën
zijn de trots van Van Dijk.
Terwijl een joggend^: man
langs komt, vertelt de 'bos
wachter' dat het landgoed in
1953 van een adellijke familie is
aangekocht door het Zuidhol
lands Landschap. Tien jaar
daarvóór stond Kasteel Leeu
wenhorst er nog, maar dat werd
door de Duitsers afgebroken om
plaats te maken voor een tank
val.
"Het is heel jammer dat het er
niet meer staat, maar dat maakt
het des te waardevoller dat het
koetshuis wel bewaard is geble
ven", aldus Van Dijk. Hij denkt
dat het aan de directeur van het
Zuidhollands Landschap die
vijf jaar geleden de scepter
heeft overgenomen, te danken
is dat het huis er nu nog staat.
"Hij heeft het behouden, maar",
voegt hij er meteen aan toe, "ik
heb de aanzet gegeven".
Het koetshuis is drie jaar ge
leden gerestaureerd door een
gezin dat er nu ook woont. Van
Dijk: "Voorwaarde was dat de
voorgevel behouden zou blij
ven, want Noordwijkerhout is al
zo arm aan monumenten". Hij
vindt dat het geheel van het
landgoed op deze manier be
houden blijft en 'wat je weg-
schoffelt, ben je kwijt'.
Het landgoed van veertig hec
tare groot is verdeeld in een ge
bied voor passieve en actieve
recreatie. Dat is echter niét de
voornaamste reden dat het
Zuidhollands Landschap Nieuw
Leeuwenhorst heeft aange-
Boswachter
Van Dijk
(links) onthult
de wonderen
der natuur aan
enige voorbij
gangers. (foto
Jan Holvast)
kocht. "Het gaat zuiver om het
behouden en het vergroten van
de natuurwaarde", vertelt Van
Dijk. "Op het tweede plan komt
pas de openstelling voor het pq-
bliek".
Het verschil tussen de twee
gedeelten is duidelijk te her
kennen. Het passieve recreatie
gedeelte heeft het karakter van
een landgoed. Monumentale la
nen met statige eiken, paarse
rododendrons en de Paulina-
berg, genoemd naar de jongste
zus van de verkoper. Vanaf de
berg heeft de wandelaar zicht
op het grote meer, ontstaan na
de afgraving van de tankval. Op
enkele wandelaars en de jogger
na is het gebied verlaten.
Dat is anders aan de overkant
van de weg, waar het terrein
voor actieve recreatie ligt. Daar
mogen auto's inrijden, kunnen
de honden loslopen en zijn er
picknickplaatsen aangelegd.
"En er mogen zelfs windscher
men worden opgezet, maar toch
broedt de nachtegaal juist
hier," vertelt Van Dijk, terwijl
een nachtegaal zich op de ach
tergrond laat horen.
Verscholen tussen de dennen
zitten moeders met kinderen.
Naast de auto zitten bejaarde
echtparen op meeebrachte
tuinstoelen te genieten van het
uitzicht en het eten uit de koel
box. Op een enkele verdwaalde
sigarettepeuk of kauwgorapa-
piertje na die de boswachter
dan ook consequent opraapt, is
geen afval te zien. "Het is hier
zo schoon", zegt Van Dijk v
guld.
Modeltreinen te
kijk in Duinrell
WASSENAAR - In het attractie
park Duinrell in Wassenaar wordt
de hele zomer een expositie gehou
den van modeltreinen. Er zijn drie
Fleischmann modelbanen aange
legd waarop de treinen hun dien
sten rijden. Op een van de banen rij
den modellen van de Sprinter en an
dere treinen die elke dag 'in het
echt' rijden. De bezoekers kunnen
zelf de dienstregeling van dit trein-
net met een druk op de knop beïn
vloeden. In een demonstratiewagen
die buiten staat, is een supermodel-
baan gebouwd. Hierop rijden de
grotere LGB-treinmodellen die goe
deren kunnen vervoeren en buiten
kunnen worden gebruikt.
Vereniging luidt noodldok over intensive care-afdelingen
LEIDEN/AMSTERDAM Personeel, aantal bedden en kwaliteit van die bedden op de in
tensive care-afdelingen van Nederlandse ziekenhuizen laten zeer te wensen over. Op één
miljoen inwoners zijn er honderd intensieve zorg-bedden beschikbaar. Een deel beschikt
niet over noodzakelijke beademingsapparatuur. Het werkelijk aantal bedden ligt daarom
waarschijnlijk tussen de 600 en 700.
Aldus blijkt uit een enquête van de
Nederlandse Vereniging voor In
tensive Care. De resultaten zijn on
derwerp van gesprek op het vijfde
Europese congres over intensieve
zorg dat deze week in de Rai wordt
gehouden. Voor het onderzoek wer
den alle 173 ziekenhuizen in ons
land - met in totaal 63.000 bedden -
benaderd. Er was een response van
71 procent.
De situatie in Leiden en omge
ving wijkt niet veel af van het lande
lijke beeld. Het Academisch Zie
kenhuis Leiden heeft zestig intensi
ve care-bedden waarvan er tien
staan op de afdeling neonatologie
(te vroeg geborenen). Hoewel het
AZL in de behoefte kan
Studiefonds
universiteit
krijgt vier
ton van LUF
komen er in de nieuwbouw (in 1995
wordt die in gebruik genomen) tien
ic-bedden bij, omdat het AZ ook
een regionale functie heeft. Alle
bedden zijn aangesloten op beade
mingsapparatuur.
Het Diaconessenhuis heeft vier
ic-beddén en vijf bedden op de hart
bewaking. Enkele zijn van 'beade
ming' voorzien. Het Elisabeth-zie-
kenhuis in Leiderdorp heeft acht ic-
bedden met apparatuur. Zieken
huis Rijnoord in Alphen heeft drie
gecombineerde bedden die voor in
tensieve zorg en hartbewaking wor
den gebruikt. De hartbewaking ver
dwijnt vanuit Alphen naar Leider-
"dorp. De intensieve zorg concen
treert zich zoveel mogelijk in het
Elisabeth Ziekenhuis.
Hèt probleem waarmee praktisch
alle ziekenhuizen te kampen heb
ben, is gekwalificeerd personeel.
De Leidse ziekenhuizen geven dit
beeld ook te zien. Een woordvoer
der van het Diaconessenhuis vertel
de dat er veel verloop onder het per
soneel op de intensive care-afdeling
is. De norm 2,7 verpleegkundigen
per bed wordt slechts in de grotere
en academische ziekenhuizen bena
derd.
Prof. L. Thijs, voorzitter van het
organisatiecomité van het congres,
pleit voor een zodanige regionalisa
tie dat elke regio minstens één zie
kenhuis binnen haar grenzen heeft
waar alle intensive care-faciliteiten
aanwezig zijn. Daarnaast is Thijs
voorstander van een aparte oplei
ding voor ic-artsen. De leiding van
64 van de 96 ziekenhuizen berust in
handen van anesthesiologen en in
ternisten. Volgens Thijs zijn de
ziektebeelden zo complex dat een
speciale opleiding noodzakelijk is.
De werkgroep Guidelines of inten
sive care in Europe' komt tot dezelf
de conclusie in een handboek dat
staatssecretaris Simons (volksge
zondheid) bij de opening van het
congres werd aangeboden.
LEIDEN - Het studiefonds van de
universiteit heeft in het kader van
het honderdjarig bestaan van het
Leids Universiteits Fonds een be
drag van 400.000 gulden gekregen.
Studenten die in het buitenland
hun kenriis willen verruimen maar
de reis zelf niet kunnen bekostigen,
kunnen een beroep op het fonds
doen. Het studiefonds neemt het
geld zaterdag 16 juni (in de Pieters
kerk) in ontvangst. Dan wordt het
eeuwfeest van het LUF gevierd.
Om voor een bijdrage in aanmer
king te komen moeten de betrok
ken studenten tot het derde cur
susjaar van de universiteit in Lei
den zijn toegelaten. Bovendien
moet een examen-bevoegde docent
een verklaring afgeven dat de bui
tenlandse reis in de studie past.
Het studiefonds van de universi
teit, nu nog een experiment, krijgt
een officieel karakter. Mr. H. Barbas
van het studiefonds zegt dat er in
die proefperiode zo'n dertig studen
ten een beroep op het fonds hebben
gedaan. "Hiermee heeft het fonds
bewezen dat het bestaansrecht
heeft", zegt hij. "Wij verwachten dat
meer studenten er gebruik van zul
len gaan maken als het studiefonds
meer bekendheid heeft".
Om dat te bereiken zal het fonds
zeker aan de weg gaan timmeren,
zegt mr. Barbas. Via het universi
teitsblad Mare en studentenvoor-
lichters denkt hij het studiefonds
onder de aandacht van de studen
ten te kunnen brengen. "Als de
sneeuwbal eenmaal rolt, wordt hij
steeds groter. Tot hoever wij kun
nen gaan? Met het geld waarover
wij nu de beschikking hebben kan
het studiefonds het wel enige tijd
uithouden. Indien het niet toerei
kend meer zou zijn, dan is het niet
moeilijk er meer te werven. Tenslot
te hebben we kans gezien om' bin
nen één jaar vier ton te vergaren".
Vuilverbranding
waarschijnlijk pas
in september dicht
LEIDEN - De Leidse vuilverbran
ding gaat waarschijnlijk op 3 sep
tember dicht. De Gevulei, de be
heerder van de installatie, pro
beert overigens nog de vuiloven
eerder te sluiten. De aannemer
die de opslagbunker verbouwt tot
overslagstation, is bereid om tij
dens de bouwvakvakantie door te
werken. Het is echter nog niet
duidelijk of het hem lukt in die
periode voldoende personeel te
krijgen. Slaagt hij daarin, dan kan
de vuilverbranding wel eerder
sluiten.
Waar de huisvuilcontainers -
die in de opslagbunker gevuld zul
len worden - op de trein naar
Wijster worden gezet, is nog niet
helemaal duidelijk. De Gevulei
dacht in eerste instantie aan het
Van Gend Loos-terrein aan de
Haagweg in Leiden. De NS onder
zoeken op dit moment of dit even
tueel kan gebeuren bij het VAM-
i Noordwijk Space Expo bij een nog ingepakte raketmotor: "De expositie wordt fantas- overslagstation in Voorhout.
Van onze redacteur
Monica Wesseling
NOORDWIJK - De zes miljoen
gulden kostende Noordwijk Space
Expo wordt op 29 juni geopend
door koningin Beatrix. Een week la
ter komen 60 astronauten uit de he
le wereld het openingsfestijn nog
eens overdoen. Voor het publiek is
de ruimtevaartexpositie vanaf 7 juli
geopend.
Op de terrein van de ruimtevaart
organisatie Estec aan de Keppler-
laan in Noordwijk wordt door schil
ders, timmermmannen en elektri
ciens de laatste hand gelegd aan het
gebouw van de NSE. De komende
weken wordt de expositie opge
bouwd.
