Eton: 550 jaar Britse arrogantie Krakers: dader betaalt iREPORTAGE i Moderne zeden tasten tradities aan op 'beste kostschool ter wereld' SLAGVELD Gelieve uw auto een weekje af te staan PAGINA 2 ETON - "Gooi er een bom op en het land is een generatie lang gevrijwaard van fascis me", merkte George Orwell ooit op over Eton College. Het was een wat krasse uit spraak, zeker van een oud leerling. De meeste oud-leer lingen namelijk denken met plezier terug aan hun kost schooljaren en alles wat daar op volgde. Hoezeer Eton College in hun ge dachten voortleeft, bleek de afgelo pen week. Meer dan 5000 oudge dienden waren naar het dorpje aan de Thames afgereisd voor een reü nie ter gelegenheid van het 550-jari- ge bestaan van de school. Tegen be taling van 200 gulden mochten zij nog eenmaal de schoolmaaltijd ge bruiken, dit keer opgediend in plas tic bakjes die op een chartervlucht naar Malaga niet misstaan zouden hebben. De Old Etonians, zoals deze tak van de mensheid heet, hadden het er gaarne voor over. Te oordelen naar de veelkleurige file van Jagu ars en Bentley's op de weg naar Eton, konden maar weinigen hum jongensjaren op de kostschool heb ben betreurd. Wie eenmaal het schooluniform om de schouders heeft gehad, kan in het leven niet meer echt misluk ken. Een onderzoek naar de loop baan van Old Etonians bracht enke lejaren geleden aan het licht dat een hunner vrachtwagenchauffeur was geworden. Daar stond tegenover dat 19 anderen tot het ambt van pre mier waren doorgestoten, terwijl een Old Etonian het zelfs tot secre taris van de koningin had gebracht. Arrogantie De reünie in Eton deze week was natuurlijk heel groots. Koningin Elizabeth was naar Eton gehaald om in het Latijn te worden toege sproken door de hoofdonderwijzer en voor het eerst in 550 jaar waren de kleuren van de vlag veranderd. Maar eigenlijk vindt in het Lager huis elke dag een kleine reünie plaats; 44 van de parlementariërs hebben in dezelfde harde school banken gezeten. Van deze Eton-parlementariers hebben er 42 hun schooldas nog in de kast hangen. Zij zijn lid van de Conservatieve Partij. De twee overi gen, behorend tot de Labour Partij, zijn het met Orwell eens. Mark Fisher bijvoorbeeld laat in zijn oordeel over Eton enige voor zichtige kritiek doorsijpelen. "Het enige waar Eton goed in is, is arro gantie. De arrogantie is op Eton Col- De 'Eton Com bined. Cadet Force' mar cheert ter gele genheid van de 550ste verjaar dag. De unifor men zijn er nog, maar de lijf straffen zijn stil letjes verdwe- (foto GPD) lege zo algemeen, dat de studenten zich niet eens van hun gedrag be wust zijn. Ik ben de afgelopen der tig jaar bezig geweest op dat weer af te leren. Alles daar werkt zelfover schatting in de hand. Als je van Eton afkomt, hangt er een Colgate- ring van zelfvertrouwen om je heen. Je moet daarna heel hard werken om weer en menselijk wezen te wor den". De journalist Danny Danziger, die een aanmerkelijk deel van zijn arbeidszame leven aan Eton heeft gewijd, zoekt de verklaring voor de arrogantie in de confectie. "Je kunt niet de hele dag in een jacquet rond lopen zonder tot het besef te komen datje belangrijker bent dan de niet- jacquet dragende bevolking", schreef hij in zijn boek Eton Voices. Achterover Inderdaad lijkt de verplichte kle ding een rol te spelen in de wording van de Etonian. De jongens dragen hoge, gesteven boorden die hen dwingt het hoofd iets rechter te houden dan een gewone sterveling geneigd is te doen. Om het beeld van de hooghartige koorknaap in jacquet nog wat te versterken, ho ren bij het uniform bovendien schoenen met extra lage hakken waardoor de drager ervan zelfs een ietsje achterover helt. Toch zou het onjuist zijn om alle Etonians over een kam te scheren. Lang niet alle kostscholieren in Eton dragen een jacquet, en een vluchtige bezoek aan de historische gebouwen wekt eerder de indruk van een buitengewoon pluriforme leefgemeenschap waarin ruim baan wordt gegeven aan diverse uitingen van individualisme. Om te beginnen is er natuurlijk het onderscheid tussen leerling en leraar. De leraar bijvoorbeeld draagt bij het lesgeven een zwarte tabbert over een grijs uniform. Sommige kostschoolgangers mo gen eveneens een toga dragen. Zij worden de 'Scholars' genoemd en zijn 70 in getal (sinds 1550). Behalve 'Scholars' zijn er ook de jacquet- dragende 'Oppidans', ruim 1200 stuks. Plebejers 'Scholars' en 'Oppidans' dienen niet met elkaar verward te worden. Ze slapen in aparte gebouwen en bij het mysterieuze Muur Spel, een on doorgrondelijk terugkerende jaar lijkse wedstrijd waarbij ook altijd de ambulance in actie komt, spelen ze tegen elkaar. Het voornaamste verschil tussen beide groepen Etonians is dat de 'Scholars' tot Eton zijn doorgedron gen vanwege hun hersenen en de 'Oppidans' vanwege hun geld. Ko ning Henry VI stichtte de school 550 jaar geleden om een 70-tal talentvol le plebejers op zijn kosten het een en ander bij te brengen - de 'Scho lars'. Maar het schooltje bleek zo goed dat de rijke adel zijn kroost ook naar Eton Collega begon te tro nen, uiteraard tegen betaling van een fors schoolgeld. Eerst waren er 10 'Oppidans', toen IjOO, en nu al 1200. Wat ooit begon als een schooltje voor de armen, is uitgegroeid tot 's werelds bekendste elite-college. Nog altijd krijgen elk jaar 70 geta lenteerde tieners een beurs om hun jeugd in jacquet te slijten, maar zij worden in aantal overvleugeld door de betalende scholieren. Voor hen dient een schoolgeld van 30.000 gul den per jaar gefourneerd te worden. Dat hebben vermogende ouders er graag voor over. Zij weten dat eenieder die in dit leven iets voor stelt, God uitgezonderd, in Eton La tijn heeft geleerd. Voor Old Eto nians gaan in het bedrijfsleven deu ren niet alleen open, ze vliegen uit de scharnieren. Het is tegen deze achtergrond dat er voor elke duur betaalde plaats op het college tien aanmeldingen zijn. Toch is ook in Eton de tijd niet stil blijven staan. Weliswaar wordt de bovenmeester er nog steeds door de koningin benoemd, de hoge hoeden zijn facultatief geworden. Soms worden 13-jarige knaapjes met hoge hoed nog in het wild waargenomen in de straten van Eton, maar de soort wordt met uitsterven be dreigd. De zijden hoed (a raison van 1200 gulden), tot na de oorlog een verplicht hoofddeksel, is nagenoeg verdwenen. Lijfstraffen Een traditie die ook verloren dreigt te gaan, is het slaan der leerlingen. Lijfstraffen stonden op alle Engelse kostscholen wel op het lesrooster, maar van oorsprong werd hier voor al in Eton veel tijd voor ingeruimd. In de vorige eeuw bijvoorbeeld had Eton een atletisch gebouwde hoofd ZATERDAG 2 JUNI 199 onderwijzer, dr Keate, die ooit ii een nacht tweehonderd knape afranselde. De huidige bovenmeester, dr Ar derson, weet ook wel hoe ee: (Spaans) rietje eruit ziet, maa werkt toch meer met de schoolbo* stel. Nooit heeft dr. Anderson he ranselwerk met zoveel woordei verboden, maar in de jaren tachtij is het eigenlijk gewoon opgehou den. Gezien de oprichting van de Etor Combined Cadet Force, een para militaire eenheid van schoolkind© ren, lijkt het slaan van deze kinde ren trouwens ook een riskante be zigheid. Dit korps van groengeum formeerde scholieren bestaat al lari. ger, maar mag zich de laatste jare» weer in een groeiende belangstel ling verheugen. Zo'n 200 Etonians marcheren tegenwoordig geregeld door de straten van het rustieke, dorpje, sommigen met antieke saj bels, anderen gewoon met halfauto.- matische machinepistolen. Wat nog wel bestaat, is de 'Pop! (Eton heeft een geheel eigen jar gon). Een 'Pop' is een jongeheer die onder zijn jacquet gerechtigd is een- veelkleurig vest te dragen, alsmede' een fantasiehoed (op zijn hoofd uij teraard). Daarnaast is de jongeheer gewoonlijk flink uit de kluiten ge wassen, want het is zijn functie om toe te zien op de orde in de groep. Daartoe was hij tot in de jaren ze ventig uitgerust met een stok van> onbuigzaam bamboehout, waarmee hij in de hiërarchie nog boven de ge vreesde huismeester stond die slechts een buigzame bamboestok hanteerde. Zo belangrijk was een 'Pop' dat eigenlijk alleen de hoofd- meester nog een ietsje krachtdadi ger kon optreden (berkeroede op blote billen). •Een scholier wordt niet als 'Pop' geboren, hij wordt gekozen door de groep. Nog altijd bestaat de 'Pop'- sociëteit, maar ook binnen deze groep is veel van het rijke verleden smartelijk verloren gegaan. Zelden nog worden jeugdige Etonians diej in de straten van het dorp iets ver-i keerds doen, op oordeelkundige wijze met de bamboestok tot de or de geroepen. Verdwenen En zo blijkt Eton College, 550 jaar na zijn ontstaan, niet bestand tegen de dwalingen van de moderne tijd. De zijden hoed en de roede zijn ver dwenen, en daarmede wordt zijn rol van allerbeste kostschool ter wereld geleidelijk overgenomen door an dere Engelse scholen. De koningin mag dan de hoofdmeester benoe men, haar eigen zoons deed ze el ders op school. Eton College moet het dezer dagen stellen met een graafje uit Gloucester, twee prinsjes uit Nepal en Kuwayt en een 26-tal zoontjes van edelmannen. Orwells vrees was ook in dezen ongegrond. Het verhalen van schade op daders van strafbare feiten krijgt een cen trale plaats in de bestrijding van zo wel 'kleine* als 'grote' criminaliteit. 'Laat ze betalen, pak ze in hun por temonnee!' luidt het actuele motto van de rechtshandhaving. Na de Groningse krakersrellen, waarbij onder meer een cafe en een advocatenkantoor het moesten ont gelden, zwoeren de gemeente en het openbaar ministerie een heilige eed dat de betrokkenen tot de laatste cent gaan opdraaien voor de kosten. Bij veroordelingen wegens geweld pleging of vernieling zullen schade claims klaarliggen die mogelijk op lopen tot een miljoen gulden totaal. Deze gedragslijn - schijnbaar vast gesteld in een opwelling van woede - past duidelijk in een maatschappe lijke tendens. Begin mei heeft de Universiteit van Nijmegen in een rapport de ge meentebesturen aanbevolen om het wapen van de schadeclaim veel va ker en met veel meer kracht te han teren in de strijd tegen de 'kleine' criminaliteit. De tendens kan als volgt worden samengevat: presenteer individuele norm-overtreders de rekening, zo dat de samenleving er niet meer voor hoeft op te draaien. Een van de opstellers van het Nij meegse rapport, prof. mr. G.J.M. Corstens, beschouwt deze ontwik keling als een breuk met 'de collec- tiviseringsgedachte'. In de verzor gingsstaat zijn de burgers via indivi duele of collectieve verzekeringen tegen de meeste risico's gedekt en eventueel springt de overheid in. Er bestaat bijvoorbeeld een schade fonds geweldsmisdrijven. Uiter aard zijn de daders van strafbare fei ten formeel altijd aansprakelijk, maar de vergoeding voor de slacht offers moet toch vrijwel altijd wor den geput uit de algemene of de ver zekeringsmiddelen. En deze zijn eindig, de premies kunnen niet als maar blijven stijgen. Volgens prof. Corstens is de collectivisering van schade door criminaliteit gewoon te kostbaar geworden. Een andere reden de individuele boosdoener aan te spreken, heeft te maken met een geleidelijke schuiving van de aandacht naar de slachtoffers van misdrijven. Over het algemeen kenmerkt de strafrechtpleging zich niet door een overmatige belangstelling voor de ze groep. Veruit de meeste aandacht gaat bij opsporing, vervolging en rechtzitting uit naar de dader - zijn schuld, zijn motief, zijn persoon, de maat van zijn straf.- Genoegdoening voor het slachtoffer is - al mag deze zich als 'beledigde partij' in een strafzaak voegen - nu eenmaal niet het doel van het strafrecht. Bestraf fing is een zaak tussen overheid en dader. In de achter ons liggende jaren klonk steeds luider de kritiek dat 'het slachtoffer in de kou blijft staan'. Dat verandert als de dader via verhaalsacties voldoening aan het slachtoffer moet schenken. Voor een gedupeerde is het een be vredigend gevoel als de tegenpartij 'over de brug moet komen'. Effectief Een achterliggende gedachte is dat een effectieve normhandhaving be tekent dat je overtreders moet ra ken op hun gevoeligste plek, hun portemonnee. Deze wijsheid doet opgeld over de hele linie - of het nu gaat om zwartrijders in de trein of om de baronnen van de internatio nale misdaad. In het ene geval - op het gebied van de massale kleine criminaliteit - maakt het strafrecht plaats voor ci viele schadeclaims en administra tieve afdoening als betere 'lik-op- stuk-methoden'. In het tweede ge val - het grote gangsterdom - is juist sprake van een aanmerkelijke uit breiding van het strafrecht. Om de beroepscriminelen finan cieel beter aan te kunnen pakken is een wetsvoorstel ingediend dat de rechter veel grotere mogelijkheden biedt 'wederrechtelijk verkregen voordeel' te ontnemen. Tot dusver kan alleen nog het 'voordeel' wor den afgepakt dat iemand heeft ver kregen uit een strafbaar feit waar voor hij. is veroordeeld. Voorgesteld Het vernielde interieur van een in Groningen door krakersrellen getrof fen café: de daders 'een poot uitdraaien' kan pas als eerst hun schuld is be- wordt nu deze maatregel uit te brei den tot 'ieder voordeel waarvan aannemelijk wordt gemaakt dat de veroordeelde dit wederrechtelijk heeft verkregen'. Een drugshande laar bijvoorbeeld, die voor een be paalde deal wordt veroordeeld, kan dan na een strafrechtelijk financieel onderzoek meteen de miljoenen in leveren die hij gedurende een hele criminele loopbaan heeft vergaard. Ook dit is een soort 'verhalen van de schade'. In vergelijking hiermee zetten verhaalacties ter bestrijding van de kleine criminaliteit natuurlijk geen zoden aan de dijk. Prof. Corstens heeft het met zijn aanbevelingen niet gemunt op de vermogens van de vandaaltjes of fietsendieven, want die hebben ze niet. Afschrik king is het oogmerk, tastbare con frontatie met de aangerichte scha de. Een verplichting tot schadever goeding is volgens Corstens een bij zonder effectieve manier om de da ders direct te confronteren met de prijs die zij moeten betalen. Hij ver wacht daarvan een sterke preven tieve werking. Ook en vooral op jon geren die van een uitkering moeten rondkomen. brandschatten: daarmee zijn forse bedragen gemoeid. Weliswaar kan men volgens het spreekwoord van een kikker geen veren plukken, maar een poot uitdraaien gaat wel. In redelijkheid moet van een bij standsuitkering genoeg overblijven om in minimale levensbehoeften te voorzien. Dit sluit niet uit dat een percentage van de uitkering wordt ingehouden, overeenkomstig de al gangbare administratieve strafkor tingen. In het parlement is een wets voorstel aanhangig dat het schade- en ander schuldeisersverhaal .op uitkeringen regelt. Het Nijmeegse rapport stelt dat gemeenten desnoods geld moeten toeleggen op civielrechtelijke pro cedures om daders van strafbare feiten aansprakelijk te stellen. Vaak zal de overheid in zo'n geding zelf de eisende partij zijn (bijvoorbeeld bij diefstal of beschadiging van ge meentelijke eigendommen). In an dere gevallen zou het gemeentebe stuur gedupeerde burgers hulp moeten bieden bij het aanspannen van een rechtszaak, opdat de slacht offers hun recht kunnen halen. Een voordeel van deze benade ring is, dat de aanval op de porte monnee van de dader zonder tijd verlies kan worden ingezet. Kort ge ding, conservatoir beslag, het be hoort allemaal tot directe de moge lijkheden, terwijl een strafrechtelij ke afdoening gemiddeld een jaar op zich laat wachten. Vandaar ook de omstreden maatregel om sancties op verkeersovertredingen voortaan administratief, dus buiten het straf recht om, door de politie te laten af handelen. Een aanpak van strafbaar gedrag waarbij schadeverhaal centraal staat, kan zowel via het strafrecht als het civielrecht worden gereali seerd. In beide gevallen moet uiter aard eerst het daderschap van de verdachte of de beklaagde worden bewezen. Welke weg men ook kiest, de betrokkene hoeft nimmer zijn onschuld te bewijzen. Burgemees ter Staatsen van Groningen, die naar aanleiding van de krakersrel len pleitte voor een omkering van de bewijslast, zal zich erbij moeten neerleggen dat ons rechtstelsel is gebaseerd op individuele schuld en individuele aansprakelijkheid. Johan Hennig, een 20-jarige student, ligt nu al vijf weken roerloos als een mummie in een ziekenhuisbed. Rond zijn hoofd is een metalen band met pinnen geklemd, die hem van zelfs de geringste beweging moet weerhouden. Johan moet op zijn minst nog 13 weken naar het plafond staren, waarvan hij elke oneffenheid al na twee dagen kende. In de uren van stille wanhoop zal hij nauwelijks beseffen dat hij een geluksvogel is. Johan heeft zijn nek gebroken, maar is niet invalide. Zijn leeftijd en lotgenoot Carl Smit is minder fortuinlijk: hij zal de rest van zijn leven in een rolstoel moeten slijten. Johan en Carl werden op de zelfde dag van het zelfde slagveld gedragen: de eerste slachtoffers van koning Rugby in dit nog prille een blik op de statistieken van verleden jaar leert dat zij niet de laatsten zullen zijn. Vorig jaar moesten drie jeugdige rugbyspelers hun liefde voor deze sport met de dood bekopen en een onbekend aantal mag zich nu bekwamen in de gehandicaptensport. Elke zaterdag melden zich gemiddeld 20 jongens, min of meer ernstig geblesseerd, bij het Johannesburger Hospitaal, na een leuk middagje karaktervorming en spelvreugde. Er is, kortom, iets goed mis met de nationale sport en dan vooral het scholierenrugby in Zuid-Afrika. De meeste ernstige blessures worden veroorzaakt in de scrum,"de menselijke mierenhoop waarin op leven en dood wordt gevochten om balbezit, en door de 'vliegende tackle', een techniek die ontworpen lijkt om de nek van de tegenstander te breken. Dit blijkt uit wetenschappelijk onderzoek en duidt op de noodzaak de spelregels te wijzigen en - spelverruwing strenger te straffen. Daar wordt nu aan gewerkt, als men de oekazes van de rugbybond geloven mag. Maar sommige rugbybobo's weten dat er nog een 'diepere oorzaak' is: de huidige generatie is 'weker' dan de vorige, te veel verwend, en traint te weinig voor deze 'meest veeleisende sport ter wereld'. Dat laatste valt niet alleen de spelers te verwijten; de coaches sturen maar al te vaak spelers het veld in, die zelfs niet fit genoeg zijn voor tafelvoetbal. Meer training, met name de versterking van demekspieren, is dus gewenst. Maar daarmee is men er niet. De jeugd is geneigd haar idolen te volgen en de Zuidafrikaanse rugby-ers spelen waarschijnlijk het hardste rugby ter wereld. Zij missen volgens kenners het raffinement en de snelheid van de Fransen, het tactisch vernuft van de Engelsen, om nog maarte zwijgen van de veelzijdigheid van de Australiërs en Nieuwzeelanders. De Zuidafrikanen compenseren hun tekortkomingen met een tomeloze inzet en de bereidheid om desnoods dwars door de muur te gaan. Rugby is dus, met een kleine variatie op de bekende uitspraak van een vaderlandse filosoof en voetbaltrainer, oorlog. En in een oorlog vallen slachtoffers. De speelwijze van de Zuidafrikanen moet dus veranderen; pas dan kunnen de blessurelijsten korter worden. Daar is men het nu wel over eens. Maar hoe? Een arts heeft onlangs voorgesteld om de grootste boosdoeners in de gevangenis te smijten. Het was een suggestie die veel weerklank vond. Maar als dat echt gebeurt, aldus een cynicus, dan haalt geen enkel team het einde van het Van onze correspondent Jos Heymans DEN HAAG - Een brief, hoogst persoonlijk ondertekend door Hans Alders, minister van volks huisvesting, ruimtelijke ordening en milieubeheer. Of u zo vriende lijk wilt zijn uw auto een weekje af te staan. In ruil daarvoor krijgt u een huurauto plus een volle tank benzine voor de eigen auto zodra die wordt teruggebracht. Honderden Nederlanders zijn de afgelopen weken geconfron teerd met zo'n brief van de minis ter. Alders heeft elk jaar driehon derd particuliere auto's nodig om onderzoek te doen naar uitlaat gassen. Want elke auto dient te voldoen aan wettelijke normen en de controle daarop is alleen mogelijk via een grootscheeps onderzoek. Niet iedereen is even enthou siast over het verzoek van de mi nister. Paul Oudshoorn uit het Zuidhollandse Bleiswijk schrok zich te pletter, toen hij 'plompver loren' werd geconfronteerd met de brief. "Kennelijk kan de over heid met één druk op de knop zien wie het afgelopen jaar een nieuwe auto heeft gekocht en wat voor een. Ik vraag me af of dat niet in strijd is met de privacy". Toestemming TNO in Delft, die het onderzoek in opdracht van het ministerie uitvoert, zegt speciale toestem ming te hebben om gegevens uit het kentekenregister op te vra gen. Er worden vier soorten au to's geselecteerd: oudere, zoge naamde vuile auto's, schone au to's zonder katalysator en auto's met een ongeregelde en een gere gelde katalysator. "We kiezen de typen op verkoopaantallen. Van elk type moeten minstens hon derd auto's zijn verkocht, voordat ze in ons testprogramma worden opgenomen", zegt de heer M. van der Hagen, projectleider bij TNO. Met het onderzoek is drie jaar geleden begonnen, toen de over heid de invoering van schone au to's door het toekennen van sub sidies wilde versnellen. "De dea lers krijgen bij levering van een schone auto een korting op de bij zondere verbruikersbelasting. Om daarvoor in aanmerking te komen, wordt van elk nieuw type een exemplaar vooraf getest op de uitstoot van giftige stoffen". Maar dat wil nog niet zeggen dat alle, eenmaal verkochte auto's ook inderdaad aan de uitlaatgas norm voldoen. Integendeel zelfs. Van de ruim 300 geteste auto's in 1988/89 overschreed veertig pro cent de toegestane norm. De uit laatgassen worden getest op de hoeveelheden koolmonoxide, koolwaterstoffen en stikstofoxi den. In de meeste gevallen bleek de afstelling niet te deugen; Na een goede afstelling werden de auto's opnieuw getest en over schreed nog maar twintig procent de norm. Het gaat het ministerie niet zozeer om individuele auto's, maar om de types. Er worden in totaal zo'n zestig types gekeurd, dus vijf au to's van elke soort. Voldoet het ty pe niet aan de norm, dan vindt er een gesprek plaats met de dealer- /fabrikant. "Meestal gaat het om de standaardafstelling, waarna het probleem verholpen is. Het is nog nooit voorgekomen dat een type uiteindelijk niet aan de norm voldoet", is de ervaring van Van der Hagen. Opmerkelijk is dat mensen met een wat duurdere auto minder snel geneigd zijn hun auto een weekje af te staan. "Logisch", meent briefontvanger Oudshoorn die in ieder geval niet meedoet. "Als je ziet. wat er allemaal op zo'n testbank gebeurt, sta je je auto niet zo graag af. Hij wordt er zeker niet beter van". De auto onder gaat, aldus TNO, drie testen: een stadsrit vanuit een koude start, een buitenwegrit en weer een stadsrit vanuit een warme start. Gepakt De eigenaar is z'n auto in totaal vijf werkdagen kwijt. In die tijd is de auto op kosten van de over heid allrisk verzekerd. Zonodig wordt de auto bij de eigenaar op gehaald en weer terugbezorgd, met een volle tank! Maar voor dat presentje zal Oudshoorn niet zwichten. "Wat me het meest irri teert, is dat de automobilist, en ze ker de zakelijke, als een boef wordt afgeschilderd. Wij zijn de milieuvervuilers. We worden door de overheid al jaren gepakt. En nu hebben ze ons ineens no dig".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 2