Leidsch Dagblad | 1990 | 30 mei 1990 | pagina 5

Meevaller 1 miljard
uit aardgaswinning

60 miljard gulden voor Oosteuropa

Duitsers kregen jaren te veel gas

'Bedrijven moeten kat
niet op het spek binden'

NS-werkplaats
staakt tegen
asbest-trein'

'Uitgevers verliezen binnen
vijf jaar zelfstandigheid'

Volt Philips
mag blijven

'Geef eigenaar nieuw aandeel Macintosh'

Ook 's avonds beurshandel

UB haalt bakzeil bij Verkade

ZORG DATJE DEZE KAART ZO
SNEL MOGELIJK WEER INLEVERT

Geldstroom Herstelbank vooral naar kleine bedrijven

WOENSDAG 30 MEI 1990

ECONOMIE

PAGINA 5

AMSTERDAM (ANP) - Bedrijven
kunnen vijf tot tien procent bespa
ren op hun algemene kosten met be
hulp van 'risicomanagement', het
voorkomen van schade. Het enige
wat de meeste bedrijven doen is zor
gen voor een goede verzekering.
Dat is echter pas de laatste stap in
het proces, vinden de organisatie-

De Nederlandse

TT. T - Spoorwegen sière in Utrecht schuldig bevonden,

adviseurs J. Vis en J. Brouwer. Zij hadden de chaos van het treinver- maar geen straf opgelegd. De werk-
hebben een brochure geschreven keer flink kunnen verminderen, gever had het haar namelijk te ge-

hoe een bedrijf de nadelige ge- Bomen storten niet op hoogspan-

volgen van schadegevallen kan be- ningsleidingen als zij niet vlak langs

perken door risico's van tevoren in de rails staan. Voorkomen was mo-

te schatten. gelijk geweest. Brouwer legt het

Een ondernemer moet erop zijn boekje op tafel van het programma,

voorbereid dat 'morgen weer de waarmee Herman van Veen in Car-

bliksem inslaat', aldus Brouwer. Bij ré op de planken staat. Daarin is een

DEN HAAG (GPD) - Minister Kok (financiën) kan rekenen op een financiële meevaller Mn^rsTrotVSIln da' bi*°°rb-ld

van ongeveer 1 miljard gulden uit de aardgaswinning. Duitsland, dat dat samen met Ne- bouwonderneming met een omzet luidsmensen.

derlands de aardgasvelden bij de Eemshaven exploiteert, heeft de afgelopen 30 jaar te veel van 180 milJ°en gulden werd

aardgas gewonnen. Shell West-Duitsland heeft daarom een voorziening getroffen om de sïecbts io.öoo gulden armer. Die
Nederlandse staat schadeloos te stellen. naa 3111,11 maten

tiseringsbedrijf in het verleden van
sollicitanten en bestaan er sancties
voor het geval toch fraude plaats
vindt.

Een bedrijf moet ook goed aange
ven wat de risico's zijn. Ook Perrier
doet het volgens Vis en Brouwer
niet goed. Nog steeds is niet duide
lijk wat de oorzaak was van de ver
vuiling van het bronwater met ben
zeen. "De Amerikaanse markt kan

makkelijk gemaakt om elke week Perrier de komende jaren wel i
vijfhonderd gulden uit de kas te ha- geten. De Fransen hadden dat kun-

len. De organisatie dient zodanig te
zijn dat die greep niet zo gemakke
lijk kan worden gedaan.

Een goed personeelsbeleid is een
maatregel die fraude moet voorko
men. Brouwer heeft tien jaar gele- tie-adviseurs laten
den een grote automatiseerder ge- moet. Toen bleek dat

'oorkomen door niet alleen af
spraken te maken over kwaliteits
zorg, maar die afspraken ook voort
durend te toetsen", zegt Vis.

Heinz heeft volgens de organisa-
n hoe het
Groot-Brit-

Drie kwart van de fraudes vindt het personeel goed te betalen,
plaats doordat de kat op het spek "Daardoor haal je de drang om ex-
had altijd alle materialen vastge- wordt gebonden, weet Brouwer. De tra te verdienen weg", aldus Brou-

Dat blijkt uit een brief van minister
Andriessen (economische zaken)
aan de Tweede Kamer. Andriessen

dels is gebleken dat de Duitsers 'te
veel' gas hebben ontvangen.
Brigitta kreeg volgens

sjord

onderhandeling met de Neder- eenkomst met de NAM uit 1966 gas

landse Aardoliemaatschappij - ,J

(NAM), dat grotendeels in handen is
van de Nederlandse staat, en met
het Duitse Brigitta, eigendom van
Shell West-Duitsland en Esso. De
gesprekken gaan over de vraag hoe
groot de gasreserve in het Gronin-
gèn-veld precies is, waarbij inmid-

uit het Groningen-veld, omdat
uitloper van dit veld ligt in het ge
meenschappelijk grensgebied tus
sen Nederland en West-Duitsland,
de Eemsmonding. De NAM was
daarbij formeel de bedrijfsvoerder
van het gasveld, waarbij Brigitta in
feite NAM-gas zou krijgen.

Daarbij werd uitgegaan van een
toen berekende reserve in de uitlo
per van het Groningen-veld. Herbe
rekening van de reserves heeft nu
echter uitgewezen dat de gashoe-
veelheid in de uitloper waar Brigitta
recht op had, veel kleiner was dan
gedacht.

Als die reserve precies vaststaat,
moeten beide partijen het eens wor
den over compensatie door Brigitta
aan de NAM, dat 50 tot 75 procent
UTRECHT (ANP) -Zo'n veertig Nfr

werknemers van de NS-hoofdwerk
plaats Haarlem zijn vanochtend

staking gegaan uit protest tegen het JjJJJJl ^n. "TO"?'

«tchnrQPn van vipr nnlWa'c Hio Duitsland, inmiddels

derland. Andriessen heeft de Ka-
laten weten dat een van de eige-
Brigitta, Shell West-
financiële
heeft opgebouwd

Veivoersbond FNV wil de staicing

pas beëindigen als NS de schorsini d de compensat'e mee

nndpHaan maalrt on doronrlnnet rl ->t T6 VOlaOen.

ongedaan maakt en garandeert dat
werknemers alleen vrijwillig met
asbest hoeven te werken.

Woordvoerders van Economi
sche Zaken en Financiën wezen er
gisteren op dat eerst de onderhan-
Volgens bestuurder W. Korteweg delingen tussen beide bedrijven af-
van de vervoersbond zijn behalve gewacht moeten worden voordat
de 20 werknemers die betrokken vaststaat hoeveel de eigenaren i

zijn bij de revisie van de 'asbesttrei-
nen' (materieel '54) nog eens 20 an
dere mensen uit solidariteit in sta
king gegaan. De vervoersbond be
schuldigt NS van het schenden var

•Brigitta moeten gaan betalen en
wanneer. Na aftrek van het NAM-
aandeel in de financiële baten, zou
de rest dan naar de schatkist kun-
i vloeien. Waarschijnlijk zal dit

blauwe asbest i
De onenigheid
het materieel '54 sleept zich al sinds
eind 1988 voort.

'90 zijn. Uitgaande van de nu door
worden gewerkt. Shell West-Duitsland aangelegde
reserve voor de betaling, kunnen de
baten tussen 500 en 1000 miljoen
gulden liggen.

Bovendien graaft het automa-

supermarkten leeggehaald. Heinz
zou zelf met een mededeling komen
als alles weer in orde was.

ROTTERDAM (GPD) - De drie
grote Nederlandse uitgevers Else
vier, VNU en Wolters Kluwer verlie
zen binnen vijfjaar hun zelfstandig
heid, als zij hun huidige beleid
voortzetten. Dat concludeert A. van
Dalen van de Faculteit Bedrijfskun
de van de Erasmus Universiteit
Rotterdam in zijn afstudeeronder
zoek over de strategie van de drie
concerns.

Op de Nederlandse markt kun
nen zij niet meer groeien, zodat de
mogelijkheden zich beperken tot
samenwerking met buitenlandse
uitgeverijen, onderlinge fusies en
het starten van nieuwe activiteiten.

Elsevier vraagt zich volgens Van
Dalen nu af of het wil opgaan in een
groter verband. Het probleem is
slechts of eerst een fusie met Wol
ters Kluwer tot stand komt of eerst
de uitgeefbelangen van Pearson
worden overgenomen. Kortom: of
eerst 'Wolsevier* of 'Pearsevier' tot
stand komt.

Een andere mogelijkheid voor El
sevier is uitbreiding Van de krante-
belangen in het buitenland. Ook
zou het concern commerciële tele-

omdTeïfveTopen^'de hoogst" ™BURG®1™DHOVEN (ANP) -
biedende. Dan kan het ook probe- ?'-> de Tilburgse Philipsvestiging
Nederlandse tv-producen- Vo^ zuUen de komende jaren geen

hard bezig om zich te heroriënteren
op de bedrijfsonderdelen. Wanneer
het bedrijf zijn marktpositie weet te
verstevigen, moet het zich erop
gaan beraden een 'stuck in the
middle'-positie te ontwijken.

Mogelijkheden voor VNU zijn
volgens Van Dalen een overname
door een gelijksoortig buitenlands
bedrijf of zelf overnames plegen in
de wereld van de tv-producenten.

Wolters Kluwer neemt momen
teel genoegen met een kalme groei,
maar zal volgens Van Dalen binnen
kort'toch een resterend aantal onaf
hankelijke uitgevers moeten over
nemen om met de markt mee te
groeien. Maar de optie 'Wolsevier'
biedt mogelijkheden om in het bui
tenland te groeien.

PARIJS Gisteren protesteerden duizenden boeren
ropa.

Parijs tegen de dramatische prijsval van het vlees i

DEN HAAG (ANP) De Vereni- zen tussen verkoop van hun aande-

ging van Effectenbezitters (VEB) len of blijven deelnemen in Macin-

heeft het winkelconcern Macintosh tosh, volgens VEB. In de huidige

(textiel, bouwmarkten, fietsen) een plannen zijn de aandeelhouders ge-

alternatief voorgelegd voor het om- dwongen te verkopen, omdat de

De Mol 6edwon6en ontslagen vallen. Wel
rer te nemen zullen er via natuurlijk verloop en

VNU kampt met het instorten herplaatsing binnen en buiten het
concern zo'n 150 arbeidsplaatsen
verdwijnen.

Daarnaast wordt een samenwer
king aangegaan met het Japanse be
drijf Teikoku Tsushin Kogyo
(TTK). Een interne onderzoekscom
missie heeft sinds september vorig
jaar de Volt-vestiging onder de loep
genomen en voorlopig geconclu
deerd dat de Tilburgse vestiging be

ten als Van den Ende

4. i de advertentiemarkt
ap) wenbladen, het hart van het bedrijf.
Volgens de onderzoeker is VNU

streden plan,

het bedrijf wil overnemen met ge
leend geld. De VEB wil dat de hui
dige aandeelhouders, die in de plan
nen van Macintosh buiten spel ko
men te staan, alsnog een aandeel
krijgen in het nieuwe bedrijf.
De aandeelhouders kunnen kie-

de directie grootaandeelhouder van Macintosh Macintosh meteen een forse schul-

voor een bedrag van 250 miljoen op dat alleen ondernemingen i

gulden. Bij deze management-buy- stabiele omgeving en met een grote staansrecht heeft Dat blijkt uit het

out komt het grootste deel van het kasstroom in aanr

bedrag dat aan DSM moet worden voor de financiering t

betaald van de banken, waardoor out-

aanmerking komen Perspectiefplan Volt dat de directie
l buy- van Philips Nederland gisteren be
kend heeft gemaakt.

DSM akkoord is gegaan met de ver- den-last krijgt,
koop en daarvoor zelfs een lening
van 25 miljoen heeft verstrekt.

Bij verkoop van Macintosh gaat
de eigenaar van de winkelketens
Superconfex, Kwantum en Half
ords over in handen van de directie

ADVERTENTIE

Voortaan wordt ook er 's avonds gehandeld op de beurs

AMSTERDAM (GPD) De Am- (Olies, Uniliver, KLM, Philips en
sterdamse effectenbeurs gaat een Akzo). Een derde v
spannende zomer tegemoet. In juni vijftig bedrijfsleden
en juli start een aantal nieuwe pro- damse beurs doet mee
jecten die de thuismarkt moeten proef,
versterken en Amsterdam als finan
cieel centrum een extra impuls
moeten geven. Het beursbestuur
hoopt hiermee een groot deel van de
handel in Nederlandse aandelen en
obligaties, die nu via Londen loopt,
r het eigen land terug te ha-

ZAANDAM (GPD) De groep institutionele beleggers die vlak voor het
y weekeinde een geruisloze overneming van Verkade liet stranden, heeft
1'getekend' voor de afdracht van haar aandelen aan United Biscuits (UB). In
jP ruil daarvoor heeft UB zijn bod op Verkade verhoogd van 400 naar 447 gul-
den.

United Biscuits is in.de ogen van velen de 'verliezende partij' in het
koersgeschil met de standvastige beleggers. Pas toen vrijdagmiddag na
het verstrijken van de aanmeldingstermijn bleek dat slechts 41,2 procent
van de aandelen was aangemeld, heeft UB toenadering tot de 'groep van
45' gezocht. Eerder wilde UB niets weten van een prijsverhoging.

In het weekeinde is er overleg geweest tussen UB en het commissio-
de honderd- nairshuis Van Meer James Capel, die de groep met 45 procent van de aan-
de Amster- delen vertegenwoordigt. Tot zondagavond bleven de Britten en de Neder-
deze landse bank Pierson Heldring en Pierson (PHP) bij hun standpunt dat 400
gulden per aandeel een 'nette prijs' was voor Verkade.

Durfkapitaal

Participatiemaatschappijen zijn be
trokken bij meer dan de helft van de
management buy-outs, transacties
waarbij de leiding van een bedrijf
tevens eigenaar wordt. Dat blijkt uit
nóg lopend onderzoek, aldus De-
ves, voorzitter van de Nederlandse
Vereniging van Participatiemaat
schappijen (NVP), gisteren. Leden
van de NVP investeerden vorig jaar
138 miljoen gulden in 36 buy-outs.
Het versterkte durfkapitaal beslaat
ongeveer twintig procent van het
totale bedrag dat in 1989 in Neder
land in buy-outs omging, zo heeft de
NVP geraamd.

De hoge rentestand zal de groei
ende markt voor buy-outs niet tem
peren, aldus Deves. De constructies
worden wel aangepast, zodat de ver
zelfstandigde bedrijven de kosten
kunnen blijven dragen. Hij wees er-

len.

Beursvoorzitter B.F. baron van It-
tersm toonde zich gisteren, tijdens
een toelichting op het jaarverslag,
bezorgd over dé enorme toename
van het Nederlandse effectenver
keer via Londen. "Op aandelenge-'
bied ging het vorig jaar

nog toetreden.

Het startkapitaal van de bank be-

BRUSSEL - De oprichting van de draagt tien miljard ECU, zo'n 23

drag van 130 miljard gulden en bij Oosteuropabank, waarvoor giste- miljard gulden. De lidstaten hoeven

de obligaties zelfs om 145 miljard". r.en 40 landen en 2 Europese instel- dat bedrag overigens slechts

lingen tekenden, is een organisato- -
risch wonder. Nog geen acht

i Japan. Andere landen kunnen van de andere grote landen 8,5 pro-

De Oosteuropese landen zijn zelf
ran de bank, en betalen dus
t, zij het in bescheiden mate.
de Europese Gemeenschap, de De Sovjetunie betaalt bijvoorbeeld
Europese Commissie en de EIB 53,7 1,3 miljard gulden, Roemenië

procent, dus een meerderheid.

slechts ruim 100 miljoen. Dat had

Op 5 juni start het eerste project. 4
De telefonische avondhandel zal den kwam het idee
dan sterk worden uitgebreid Op dit op> en nu is zij al een feit. Zelden is
moment vindt deze slechts plaatsin een internationale organisatie van
vijf grote internationale fondsen zoveel landen zo snel uit de grond
gestampt.

derde te storten. Bovendien
worden de deelnemingen over vijf
het eerst ;aar gespreid. Daarna wordt beke-

of nieuwe financiële afspraken europeanen hun Oosteuropese me-
ig Zlin H deburgers te laten helpen. In tegen-

nodig zijn.

Dat is met opzet gedaan, omdat nogal wat voeten in de aarde, omdat
de bank in eerste instantie een EG- sommigen vonden dat de Sovjets
initiatief is, bedoeld om de West- niet zouden mogen meeprofiteren
van de bank. Al was het maar omdat
de Sovjetunie nog niet volledig vol-
stelling tot bij bijvoorbeeld het In- doet aan het criterium uit de statu-

Economie kort

De Fransen beweren dat de bank veel. Dat hangt af van de grootte. De

hun geesteskind is, maar dat is niet VS moeten 2,3 miljard gulden beta-

waar. Het is gewoon Frans jatwerk, len, (West-)Duitsland, Frankrijk,

Het was de in oktober vorig jaar ver- Groot-Brittannië, Italië en Japan

moorde president van de Deutsche elk twee miljard. Nederland staat in

Bank, Alfred Herrhausen, die op de statuten van de bank genoteerd

Niet alle landen betalen even ternationale Monetaire Fonds en de ten dat het de principes vrije mark,
Wereldbank, hebben de VS hier dus het meer-partijenstelsel en vrije

geen blokkerende minderheid.

De bank zal in de eerste plaats le
ningen en premies verstrekken

verkiezingen onderschrijft.
Dat mag nu wel, i

perts

i vergadering van financiële

het eerst met het idee Malta betaalt het minst: 2,3
i Oost-Europabank kwam. gulden,

voor maximaal 577 miljoen gulden.

ljoen

Voddenbedrijf

De 49 Turkse staaksters bij het Til-

burgse textielveredelingsbedrijf President Mitterrand pikte het De zwaarte van de stem

Kalfus hebben gisteren besloten slim open introduceerde het als zijn land hangt af van de bijdrage. De

vandaag hun actie op te schorten idee op de buitengewone topconfe- VS-stem

om de gemeente Tilburg de gele- rentie van regeringsleiders van de

genheid te geven te bemiddelen. De EG, in november in Parijs, kort na-

staaksters eisen een 40-urige werk- dat de Berlijnse Muur was gevallen,

week met dertien atv-dagen, loons- De eerste reacties waren verdeeld,

verhoging, afschaffing van het pre- Ook Nederland voelde er aanvanke-

i gezonde ken is dat de Sovjetunie de eerste ja-

markteconomie in de landen van ren niet meer geld van de bank zal

Oost-Europa. Zestig procent van de ontvangen dan zij er zelf heeft inge-

uitkeringen moet statutair terecht stoken. Naast de Europese Bank

10 procent waard, die

komen bij het particuliere bedrijfs
leven, en dan vooral by het onder
ontwikkelde midden- en kleinbe
drijf.

miestelsel, en een verbeterde' 1
kantieregeling.

Hulp Polen

Premier Tadeusz Mazowiecki van
Polen heeft bij zijn bezoek aan
Frankrijk enige economische en fi
nanciële hulp toegezegd gekregen.
Frankrijk zal voor joint ventures i

lijk bij monde van minister Van den
Broek niets voor. Hij was niet de
enige die vond dat de Europese Ge
meenschap met de Europese Inves
teringsbank (EIB) in Luxemburg al
een instelling had die in staat was
leningen te verstrekken aan Oost-
Europa.

De bank telt nu 42 leden: 40 lan-

Polen 100 miljoen gulden beschik- den, alsmede de Europese Commis-

baar stellen. De Franse premier Ro- sie en de al genoemde EIB deel. Het

card beschouwt de' resultaten die gaat om alle 21 Westeuropese lan-

het economische hervormingsbe- den, alle acht Oosteuropese landen

leid in Polen tot nu toe heeft opgele- (behalve Albanië), de VS, Zuid-Ko-

verd als een aanmoediging voor rea, Canada, Mexico, Marokko,

buitenlandse investeerders. Nieuw Zeeland, Australië, Egypte

'Nederland slechte verliezer'

DEN HAAG (ANP) Dat Nederland niet ministerieel vertegenwoor
digd was bij de oprichting van de Oost-Europabank, gisteren in Parijs,
betekent in de ogen van de WD dat Nederland een slecht verliezer is.
Het kamerlid Weisglas liet gisteren in de Kamer in zijn vragen door
schemeren het maar kinderachtig gedrag van Nederland te vinden om
mokkend te besluiten niet naar Parijs te gaan waar alle landen minis
ters heen hebben gestuurd.

Minister Van den Broek, die namens zijn collega Kok van financiën
antwoordde, zei niet naar Parijs te zijn vertrokken "omdat wy gelet op
de omstandigheden waaronder de bank tot stand is gekomen en ge
koppeld aan onze zware agenda's en verplichtingen hier ter stede geen
aanleiding hebben gezien om aan aanwezigheid op ministerieel niveau
in Parijs voorrang te geven boven onze werkzaamheden in eigen land".
Nederland wordt vertegenwoordigd door theasuriër-generaal drs.ing.
C.Maas.

blijven de andere hulpprogramma's
voor Oost-Europa bestaan. Zo is er
het PHARE-programma van de 24
rijkste westerse landen.

Dat werd vorig jaar in het leven
geroepen voor Polen en Hongarije,
maar wordt uitgebreid tot de andere
Oosteuropese landen. Er is al voor
25 miljard gulden aan hulp toege
zegd, dus meer dan de Europese
Bank gaat geven. Maar de PHARE-
hulp is meer noodhulp, vooral ge
richt op landbouw, milieu en oplei
dingsprogramma's.

Bovendien zullen de Wfereldbank
en het Internationaal Monetair
Fonds nog 10 tot 15 miljard onder
gunstige voorwaarden in Oost-Eu
ropa steken. Er komt de komende
jaren dus een geldstroom van west
naar oost op gang die zeker 60 mil
jard gulden groot zal zijn. En dat is
nog maar het begin.

Enige tijd geleden ontvingen alle scholieren
van 16 jaar en ouder in het voortgezet onderwijs
en (voortgezet) speciaal onderwijs de onderwijs-
kaart. Alleen door het inleveren van deze kaart
kom je volgend schooljaar de klas weer in.

Eind september ontvang je de acceptgiro
kaart voor het betalen van het lesgeld. Lever
de onderwijskaart zo snel mogelijk in bij de
schooladministratie. Maar in ieder geval vóór
15 september 1990.

DE ONDERWUSKAART. HET ENIGE ENTREEBEWIJS
VOOR HET VOORTGEZET ONDERWUS.

INFORMATISERINGSBANK