Een musketier in zijn land van herkomst
Lessen in verbeeldingskracht
Schrijver Du Perron halve eeuw geleden in Bergen overleden
Bibliotheken ontstemd over
nieuwe leengeld-regeling
ZATERDAG 12 MEI 1990
KUNST
PAGINA 41
Bedrijfskantinelol van Suver Nuver
Suver Nuver met "De weg van het vlees".
Concept en spel: Peer van den Berg, Dette
Glashouwer, Henk Zwart. Spel: Bo Fay, Pie-
ter Hes, Lucas Verbeek. Gezien op 11 mei
in het LAK-theater alwaar nog vanavond.
LEIDEN - Een homo-erotische
nepstriptease of een staaltje
grommend circusworstelen vrije
stijl; het Amsterdams-Friese ge
zelschap Suver Nuver is weer in
town. De twee eerdere voorstel
lingen van het trio Peer van den
Berg, Dette Glashouwer en Henk
Zwart, "Suver Nuver" en
"Gleon", waren dank zij de com
binatie subtiele mime en vette
theatrale grappen een doorslaand
succes. De overrompelende naï
viteit in confrontatie met het aan
gepaste leven der volwassenen,
hebben in "De weg van het vlees"
echter plaats gemaakt voor revue-
sketches waar je onderbroek van
af zakt. Van het lachen weliswaar,
want de weg van het vlees is leuk.
Maar ook teleurstellend.
In samenwerking met drie ouwe
rotten uit de revuewereld (ge
boortejaren 1911, 1914, 1928) po
gen de drie jonge honden (ge
boortejaren 1957, 1960 en 1958)
een brug te slaan tussen theater
toen en nu. Een gouden idee dat
dikwijls leidt tot komische scènes
waarin de ouwetjes als afgedaan
tussen de planten geïnstalleerd
worden. Zoals ook hun herinne
ringen aan de good old days en
hun lichamelijke onvermogens in
het belachelijke getrokken wor
den. Behendig en geslepen pik
ken de jonkies de trucs van de vo
rige generatie. Gordijntje open,
gordijntje dicht: dit is theater
zoals al sinds de middeleeuwen
op de markten staat.
Een gevoelig chansonnetje hier,
een exhibitionistisch dansje daar
en het publiek ligt plat. Oma
danst de Lambada.
Het hoera pretpakketgehalte
steekt schril af tegen de vorige
produkties die nog enigszins aan
diepgang deden. In het program
maatje staat het al beschreven:
"de toeschouwer dompelt zich
onder in vergetelheid". Effe weg
uit de dagelijkse sleur. Jazeker,
maar meer iets voor perso-
neelsfeestjes in de bedrijfskanti-
Goh, ik lijk wel boos. Teleurge
steld. Suver Nuver was toch hart
stikke leuk? Ik heb me toch maar
een kwartier van de anderhalf uur
verveeld? Wat zeur ik nou? Ik heb
best wel veel en heus hard zitten
lachen.
INGRID
VAN FRANKENHUYZEN
Hans Dulfer directeur Paradiso
AMSTERDAM (GPD) - Saxofonist/schrijver/radiopresentator Hans DiU-
fer wordt per 1 juli directeur van Paradiso in Amsterdam. Dulfer (49) volgt
Huib Schreurs op, die begin dit jaar directeur is geworden van de Beurs
van Berlage.
Hans Dulfer is al sinds de jaren zestig een aandachttrekkende figuur in
de Nederlandse jazz-scene. Hij verwierf bekendheid met bands als de Peri
kels, Heavy Soul inc., Reflud en Reffslug en in ontelbare gelegenheids
combinaties met muzikanten uit uiteenlopende disciplines van jazz tot
heavy-metal. Samen met zyn dochter Candy presenteert hij maandelijks
sessieavonden in Paradiso en is via de radio te horen als presentator van
het VPRO-programma Midnight hour.
In het literaire circuit vergaarde Dulfer waardering met zijn columns
over het muzikantenbestaan. Lange tijd combineerde hij zijn muzikanten-
bestaan met een baan als verkoper bij een Opelgarage in Amsterdam, maar
nam daar vorig jaar ontslag. Dulfer is gekozen vanwege zijn "zeer goede re
latie met jongeren en zijn duidelijke visie op het culturele leven in Amster
dam", aldus zakelijk leider van Paradiso, Herman Voogd.
nog vergeefs gepoogd een blad op te
zetten, Noesantara, waarin zowel de
Nederlanders, als de Indonesiërs en
de indo's elkaar hadden kunnen
ontmoeten, maar er was geen geld.
Rob Nieuwenhuys is daar na de oor
log wèl in geslaagd. Maar meer dan
een marginaal blad is dat in die re
volutietijd nooit kunnen worden".
"De invloed van Du Perron is ach
teraf dan ook niet groot geweest. Al
leen de generatie van '45, met wie
hij veel contact heeft gehad, is aan
hem verwant. Maar daar is niet veel
meer van over. Mensen als Chairil
Anwar en Soewarsih Djojopoespito
zijn overleden. Alleen Sitor Situmo-
rang, die nu in Den Haag woont, is
nog typisch iemand van die rich
ting. Ananta Toer heeft hem nooit
ontmoet, maar hij is wel erg in Du
Perron geïnteresseerd, vooral in
wat hij over Multatuli schreef."
Kosmopoliet
"Ten aanzien van de Nederlandse li
teratuur zou je misschien kunnen
zeggen dat zijn bijdrage daarin is
bepaald door zijn internationale in
stelling. Hij was een kosmopoliet,
zijn optreden was daardoor verfris
send".
"Voor het huidige Indonesië is
Du Perron een vergeten schrijver.
Tamelijk intellectueel, dus moeilijk
verkoopbaar. Bovendien hebben
Indonesiërs niet zo'n leestraditie.
Ze zijn meer gericht op toneel en
het voordragen van gedichten. Van
de Nederlands letterkunde is daar
weinig meer bekend. Er is wel het
een en ander vertaald, waaronder
werk van Slauerhoff, maar of dat
ook wordt gelezen.... Alleen Car-
miggelt heeft een zekere populari
teit en natuurlijk Multatuli", aldus
Snoek.
Alleen een enkeling zou zich daar
later deze d'Artagnan nog blijven
herinneren. Zoals Soewarsih Djo
jopoespito. Toen zij in 1953 op de
Algemene begraafplaats in Bergen
zijn graf bezocht schreef zij daar
over in de jaren zeventig in het blad
Tirade:
....'toen had ik de gewaarwor
ding, dat hij naast me stond, naar
zijn eigen graf keek en me lachend
vroeg: "Zoek je mij hier, in dit lege
grafIk ben er al lang uitgevlogen.
Mijn ziel laat zich niet insluiten
door zand en aarde en een formeel
grafzerkje op de koop toe. Raad eens
waar ik nu ben? Natuurlijk met -je
mee, naar Indonesië".
Het boek 'De Indische jaren van
E. du Perron' is geschreven door
Kees Snoek en werd uitgegeven
bij Nijgh en van Dit mar te Am
sterdam. Prijs f 65, -. In het Letter
kundig Museum in Den Haag is tot
3 september een tentoonstelling
te zien, gewijd aan het leven en
werk van Menno ter Braak en E.
du Perron.
De Indische jaren van E. du Perron.
door
Hans Visser
ALKMAAR Zijn vriend Adriaan Roland Holst, is die
dag in het dorp nog een dokter gaan halen. Maar het was
al te laat. Op 14 mei 1940 overleed in het Noordhollandse
Bergen de schrijver Charles Edgar du Perron aan de ge
volgen van een hartaanval. Pas 40 jaar jong. Diezelfde
dag benam zijn literaire boezemvriend Menno ter Braak
zich van het leven. Samen zouden zij de terreur van de
nazi's tegen wie beiden al zo lang hadden gewaar
schuwd, niet hoeven ondervinden.
Du Perron was een paar maanden
daarvoor met zijn vrouw Bep de
Roos teruggekeerd uit zijn 'land van
herkomst', de toenmalige kolonie
Nederlands-Indië. Ze woonden
vlakbij Eddy's vriend, de dichter
Adriaan Roland Holst. Maar toen in
die meidagen van 1940 het verderop
in de weilanden gelegen militaire
vliegveld Bergen al direct bij de
Duitse inval zwaar werd bestookt
vond het echtpaar Du Perron on
derdak aan de Eeuwige Laan bij de
ouders van de schilderes Giseole
Waterschoot.
De dood van beide auteurs schok
te literair Nederland en Roland
Holst dichtte een indrukwekkend
In Memoriam. Maar in Nederlands-
Indië, waar Du Perron een grote in
vloed op het culturele en journalis
tieke leven had. werd zijn dood pas
veel later bekend. Het was het Alge
meen Indisch Dagblad De Prean-
gerbode, dat bijna vier maanden la
ter. op 6 augustus het nieuws uit het
door de bezetting geïsoleerde land
bekendmaakte:
'Uit Zwitserland werd heden tele
grafisch bericht ontvangen, dat blij
kens daar te lande ontvangen mede
delingen overleden is de heer E. du
Perron, de bekende schrijver, die tot
voor weinige maanden in Neder-
landsch-Indië vertoefde'.
Musketier
Als een d'Artagnan, één van drie
musketiers, een held uit zijn jeugd,
trok Du Perron daar ten strijde te
gen de harde koloniale mentaliteit
van die dagen. Het land was zo an
ders dan hij zich in zijn jeugdherin
neringen verbeeldde. Indrukken
waarop hij zijn belangrijkste werk,
de roman 'Het Land van herkomst'
baseerde. Het boek verscheen in
1935 en een jaar later keerde hij wer
kelijk vanuit Europa op Java terug.
Over zijn ervaringen gaat het vori
ge week verschenen boek 'De Indi
sche jaren van E. du Perron', een
dissertatie van Kees Snoek, docent
aan de sectie Nederlands van de
Universitas Indonesia te Depok (na
bij Jakarta). De schrijver komt daar
in naar voren als Indische jongen
met Frans bloed. Wat dat inhoudt
werkt Snoek systematisch verder
uit, met als zwaartepunt, het deel
waarin hij de stimulerende rol van
Du Perron schetst in de ontwikke
ling van het Indonesische zelfbe
wustzijn.
Even terug in Nederland zegt
Snoek: "Hij was als kind uit planter
skringen voorbestemd voor een ko
loniale carrière, maar werd later in
Europa intellectueel beïnvloed
door mensen als André Malraux en
André Gide. Vooral toen hij in Pa
rijs correspondent was. Terug in In-
dië werd hij een soort goeroe, voor
veel nationalistisch denkende Indo
nesiërs. Maar lang niet voor ieder
een, want hij had een nogal uitge
sproken mening over allerlei zaken.
Ook als hij nu zou hebben geleefd,
zou hij daar bepaald niet 'regu' zijn
geweest".
Frans
Du Perron had van nature een nogal
Franse achtergrond. Niet alleen
door zijn afkomst, aldus Snoek,
maar vooral ook omdat de hogere
Europese kringen in het oude Indië
nu eenmaal sterk Frans waren ge
oriënteerd.
"Als zulke mensen verlof hadden
gingen ze niet naar Nederland, maar
naar Europa. Ze begonnen met
Frankrijk, want daar was de cul
tuur. Toch had Du Perron naast dat
Franse toch ook veel wat typisch In
disch was. Niet door zijn bloed,
maar door zijn opvoeding." zegt
Snoek. "Kinderen groeiden daar op
in een v.eel grotere vrijheid. Seksu
eel waren ze vroeg rijp. Dat ze met
de inlandse huishoudster sliepen
was normaal".
"Toen hij later in België woonde,
zette zijn moeder daar nog steeds
haar Indische stijl van leven voort.
Dat ging zelfs zo ver dat Du Perron
met hun Waalse huishoudster sliep.
Later trouwde hij haar zelfs, maar
toen hij ontdekte dat ze intellectu
eel en in kameraadschap toch niet
zijn gelijke was, scheidde hij van
haar. Dat Simon Vestdijk toen een
verhouding met haar had, kon Du
Perron verder weinig schelen. Toen
hij later Elisabeth de Roos leerde
kennen, bleek die juist wel aan dat
ideaal te voldoen. Zij is voor hem de
haast romantische 'enige grote lief
de' geworden. Sindsdien is hij ver
anderd en gerijpt".
Onderweg naar Indië ontdekte
Du Perron dat er met zijn geboorte
land iets aan de hand was. En toen
hij in 1936 aan wal stapte en werd
opgewacht door vrienden die hem
toefluisterden dat daar goed te le
ven viel, als hij maar niet hardop
zou praten over de NSB, die in In
dië, vooral in planterskringen popu
lair was. Bekend was hij daar bij
Kees Snoek: "Hij had absoluut lak aan etiquette".
zijn aankomst nog allerminst, hoe
duidelijk zijn rol in het Nederlandse
literaire en ook politieke leven als li
terator en anti-fascist ook was ge
weest.
Doodgezwegen
"Zijn roman 'Het Land van her-
'Zwarte Kunst', soloprogr
Helmert Woudenberg. G
de Leidse Schouwburg.
LEIDEN - Twee stoelen en één
klein tafeltje: meer decormateri
aal is er niet. Helmert Wouden
berg speelt 'in' de donkerblauwe
gordijnen van het toneel. Op de
vloer is door de belichting een
rechthoekig speelvlak afgeba
kend. Met zijn lijvige gestalte
beent Woudenberg rondkijkend
over dit podium - als een beeld
houwer die zijn nog ruwe materi
aal betast.
Wat hij ons in deze uiterst sober
vormgegeven ruimte voor ogen
tovert, zijn de produkten van de
verbeelding. Ze zijn opgeroepen
door de spelprestaties van een ac
teur van formaat die zijn fantasie-
produkt de kracht van een bezwe
ringsformule meegeeft. Het zijn
als het ware lessen in verbeel
dingskracht, omdat er in Wou-
denbergs benadering ook iets be-
lerends zit. Soms lijkt het alsof hij
demonstreren wil, hoe je al spe
lend de gewenste situaties zelf
kunt creëren. Voor een deel zit
dat in de - door hem zelf geschre
ven - verhaallijn van het stuk,
voor een deel ook komt dat door
de uitvoerige beschrijving van de
plaats van handeling.
Van het publiek eist hij opperste
concentratie. Tijd- en ruimtedi
mensies lopen in elkaar over, en
één van de hoofdpersonen in het
verhaal is een magiër die dit en
persoonsverdubbelingen veroor
zaakt. Spanning tussen een mor
rende menigte en een machtheb
ber leiden tot een weddenschap.
Drie broers gaan na elkaar die uit
daging aan. Wie wint, ontvangt al
le bezittingen van de machtheb
ber. Met hulp van de magiër blijft
de machthebber aan het bewind,
totdat de jongste broer zich on
danks alle verliezen blijft verzet
ten. Hij wordt dan ook de nieuwe
machthebber; weliswaar volgens
het plan en met gedoogsteun van
de magiër. Het stuk eindigt dien
tengevolge in een cyclische struc
tuur zoals het begon: balkonscè
ne met de machthebber die de
confrontatie met het morrende
volk aangaat.
Woudenberg speelt niet op de
lach. 'Zwarte kunst' is een puur
toneelmatige solo, waarin het pu
bliek door hem wordt uitgedaagd
om zijn fantasielijn te volgen. Een
gecompliceerd verhaal met on
verwachte wendingen en werke
lijkheidsniveaus: Woudenberg
beschikt over de kwaliteiten om
dat over te brengen.
WIJNAND ZEILSTRA.
komst' was daar zelfs min of meer
doodgezwegen. Het was te porno
grafisch, laster aan het adres van
zijn ouders. En toen Snoek tijdens
zijn onderzoek de plaatsen bezocht
waar Du Perron had geleefd en
stuitte op wat familieleden, schud
den die het hoofd. Ze konden zich
Eddy nog wel herinneren, maar wat
jammer dat hij zo 'onaardig over
zijn familie' had geschreven".
Toch duurde het een aantal maan
den voordat Du Perron zich zou
gaan ontplooien. In het blad 'Kri
tiek en opbouw' begon hij een vlam
mende polemiek met Zentgraaff.
Die viel Du Perron en 'Het Land
van herkomst' daarin zo sterk aan
dat de auteur later aan vrienden kon
melden dat de verkoop van zijn
boek behoorlijk toenam.
Die polemiek bracht Du Perron
tot zijn grootste verdienste in Indië.
Nationalistisch denkende Indone
siërs voelden zich daardoor aange
sproken, onder wie de latere eerste
premier van Indonesië, Sutan
Sjahrir. Ze zochten schriftelijk con
tact met hem en niet zelden zocht
hij zelf die mensen daarna op. Hij
ontwikkelde zich daarbij menig
maal tot een belangrijk katalysator.
'Het atoom der sociale wereld',
noemde Ter Braak zijn vriend.
Wat het betekende om als Euro
peaan bij 'inlanders' op bezoek te
gaan blijkt uit een verhaal van Soe
warsih Djojopoespito, de schrijfster
die hij zou stimuleren tot het schrij
ven van de Nederlandstalige roman
'Buiten het gareel'. Ze beschrijft
daarin haar kennismaking met het
echtpaar Du Perron. Haar man zat
op een dag thuis Du Perrons boek
over Multatuli 'De man van Lebak'
te lezen, toen hij opeens een Euro
pees hoofd zag verschijnen. Hij
dacht dat het de P.I.D. was, de Poli
tieke Inlichtingen Dienst. Hij sloeg
het boek dicht en zette een nors ge
zicht: 'Het zweet brak mijn man uit
en hij vertelde dat hij minutenlang
sprakeloos bleef en zijn Hollands to
taal was vergeten. De bezoeker was
beslist niet verlegen, hij ging op een
charmante manier op een stoelleu
ning zitten en, terwijl zijn ene been
rusteloos bengelde, zei hij, dat het
hem speet, dat hij ons niet eerder
had kunnen opzoeken'.
En ze besluit met het vertrek van
het echtpaar: 'Toen gingen die twee
weg, nagekeken uit alle huizen, twee
Europeanen, iets vreemds voor het
straatje, dat tot nog toe slechts don
kere mensen had gekend'.
Typisch Du Perron, aldus Snoek.
"Hij had absoluut lak aan etiquette.
Hij at ook heel onbeschoft. Bij
Koets, de latere Amsterdamse wet
houder, heeft hij wel eens zijn mes
aan het tafellaken afgeveegd. Hoe
wel hij toen later in een briefje
schreef: 'Ik geloof dat ik mijn mes
aan uw tafellaken heb afgeveegd'.
In het vuur van het gesprek stond hij
bij zulke dingen helemaal niet stil.
Hij kon werkelijk enorm praten.
Roland Holst werd daar tureluurs
van, helemaal suf geluld".
Thuiskomen
Snoek gelooft niet dat Du Perron
uit teleurstelling over het Indië
zoals het was geworden naar Neder
land is teruggekeerd. "Toen hij er
heen ging wist hij dat hij een ideaal
beeld in zijn herinnering koesterde.
Hij wilde er vooral ontdekken wie
hij zelf was en daarin is hij geslaagd,
zijn terugkeer naar zijn land van
herkomst is hij ook altijd blijven
zien als een thuiskomen".
"In 1939 is hij naar mijn idee voor
al weggegaan omdat hij niets meer
kon betekenen voor het land. Du
Perron zag dat de revolutie niet
meer was te vermijden en zag daar
in geen rol voor zichzelf. Hij had
AMSTERDAM De Nederlandse bibliotheken hebben ontstemd gerea
geerd op het plan van minister d'Ancona van WVC om met ingang van 1
januari 1992 de subsidiëring van het leengeld te staken. d'Ancona wil de
vijf miljoen gulden gebruiken voor een nieuw letterenbeleid, waarbij meer
rekening wordt gehouden met literaire auteurs. Nu zouden vooral schrij
vers als Mien van 't Sant en Appie Baantjer van haar beleid profiteren. De
bibliotheken zeggen het gat niet zomaar te kunnen opvullen. Dit jaar beta
len zij 7,5 miljoen aan leenvergoeding, volgend jaar tien miljoen. Nog eens
vijf miljoen extra is uitgesloten.
Een woordvoerster van het Nederlands bibliotheek- en lektuurcentrum
(NBLC) spreekt van een 'weinig fraaie gang van zaken'. Volgens de plan
nen van d'Ancona zouden in de toekomst alleen de bibliotheken verant
woordelijk zijn voor het leenrecht. Een gevolg hiervan zou volgens het
NBLC zijn dat leners meer contributie moeten betalen en de bibliotheken
minder boeken kunnen aankopen'.
POP Bijdrage: Jan Rijsdam, Paul v. d. Kooij en Wim Koevoet.
Plant zijn woorden dat muziek zijn
panacee is, zijn wondermiddel voor
de werkelijkheid, voor alles wat
hem uit zijn balans heeft gebracht.
Af en toe klinkt het net of Led
Zeppelin na tien jaar is herrezen en
ook in de teksten grijpt Plant af en
toe terug naar deze supergroep.
Plant voegt daar echter van alles
aan toe en is duidelijk klaar voor de
jaren '90. pvdK
Fleetwood Mac
Fleetwood Mac Behind the
Mask (Warner Bros)
Van Fleetwood Mac niets dan goed.
De kwaliteit van deze groep staat ei
genlijk al van meet af aan buiten
kijf. Dat geldt ook voor de nieuwe
cd 'Behind the Mask'. De dertien
nieuwe composities op dit album
hebben allen de kwaliteit die we
van Fleetwood Mac gewend zijn.
Geluidstechnisch is het album on
miskenbaar een topprodukt.
En toch, toch missen we iets op
deze cd. Of het te maken heeft met
het vertrek van Lindsey Bucking
ham uit de gr&ep, met het stempel
dat zijn vervangers, Rick Vito en
Billy Burnette, op dit nieuwe album
drukken of met de onvermijdelijke
verveling die toeslaat als we voor de
zoveelste keer het serene stemge
luid van Stevie Nicks beluisteren?
vermoedelijk is het van alles wat?
Eigenlijk is de constante kwali
teit van Fleetwood Mac heel ge-
Black Box
Black Box. (foto p.r.)
woon geworden. Het mystieke ele
ment is er af. De 13 songs op het
nieuwe album zijn een beetje teveel
'middle of the road' geworden. Alle
dertien goed, maar zonder verras
singen. 'Behind the Mask' mist de
orginele, verfrissende ideeën die
het vorige album 'Tango in the
Night' nog wel had. Het was dit al
bum waarop Buckingham nog zeer
zijn stempel drukte. De conclusie is
dan ook gerechtvaardigd dat de fris
se wind die door de groep waaide
zeker geen vooruitgang heeft te
weeg gebracht.
Black Box mag in Nederland dan
geen enorme hit hebben gescoord
met de single 'Ride on Time', in En
geland was het het afgelopen jaar
één van de meest verkochte platen.
En niet ten onrechte. Wie het album
Dreamland beluisterd kan alleen
maar tot de conclusie komen dat er
ook in andere Europese landen bin
nenkort geen houden meer aan is.
Het onweerstaanbaar ritme en de
soulvocalen van Black Box kunnen
niemand onberoerd laten. Op 'Ride
on Time' gaat de zangeres al als een
orkaan tekeer, maar nummers als 'I
Don't Know Anybody Else' en 'Stri
ke it Up' zijn minstens zo waanzin
nig.
Naast swingnummers bevat
Dreamland ook een paar mooie rus
tige (intrumentale) nummers waar
onder zelfs een heel behoorlijke co
ver van de Earth, Wind and Fire hit
'Fantasy'. De balans tussen die twee
maakt van Dreamland een heel aar
dig produkt. Eigenlijk treffen alle
negen nummers de roos. Een ge
slaagd swingfeest zonder Black
Box lijkt nu ook in Nederland nau-
welijk meer mogelijk. Maar, ook na
het feest en buiten de discotheek
valt er van Black Box best nog te ge
nieten. J.R.
Tom Verlaine
Tom Verlaine 'The Wonder'
(Phonogram)
Een toepasselijker titel had de uit
New York afkomstige gitarist/zan
ger Tom Verlaine niet kunnen be
denken voor zijn nieuwste album.
In tal van muziekbladen (onder
meer Q en Oor) is namelijk kort ge
leden een album van hem bespro
ken dat Kaleidescopin' zou zijn geti
teld. Een plaat met die titel is echter
nooit in de winkels verschenen en
zal dat ook niet meer doen. Bijna
twee maanden na deze recensies
ligt wel Het Wonder in de bakken.
Opvallend is dat de cd begint met
een nummer dat Kaleidescopin' is
getiteld. Of de andere negen stuk
ken hetzelfde zijn als op het nooit
uitgebrachte recensie-exemplaar is
op dit moment niet te achterhalen.
Ook de informatie die is bijgeslo
ten bij 'The Wonder' brengt geen
licht in de duisternis. Op het hoesje
staan slechts de tien titels. Of Ver
laine hulp heeft gekregen en van
wie, is niet vermeld.
Platenmaatschappij Phonogram
moet grove nalatigheid worden ver
weten. Een dergelijke manier van
releasen is schadelijk voor de ar
tiest. Zeker voor het kwetsbare type
artiest dat Tom Verlaine is. Zijn mu
ziek, door het grote publiek afge
daan als 'te moeilijk' verdient beter.
De muziek op 'The Wonder' is net zo
verwonderlijk als alle onbegrijpe
lijkheden rondom de release. Al zijn
hele gitaristenleven doet Verlaine
zijn liefhebbers versteld staan van
zijn kunnen. Op 'The Wonder' is het
niet anders. Bijna achteloos strooit
hij met gitaargeluiden die je nog
nooit hebt gehoord en toont hij het
gelijk van de stelling aan dat de mo
gelijkheden op het instrument der
instrumenten onuitputtelijk zijn.
En zo is 'The Wonder' reeds nu de
zoveelste onopgemerkte klassieker
op een rij van Tom Verlaine.
WK
Robert Plant
Robert Plant 'Manie Nirvana'
(Es Paranza)
Ook op zijn derde solo-album laat
Robert Plant, de voormalige zanger
van Led Zeppelin, de luisteraar
kennis maken met de meest uiteen
lopende muziekstijlen. In de wat
complexere, melodieuzere num
mers pakt dat goed tot zeer goed uit,
in de paar eenvoudige rampestamp-
nummers veel minder. Het nog im
mer imposante geschreeuw kan
daarin niet verhullen dat de num
mers weinig wol hebben. De moder
ne geluidjes maken het er niet beter
op.
Gelukkig heeft 'Manie Nirvana'
ook een tweede kant. het Nirvana.
Met sfeer, mooie melodieën en ver
rassende wendingen onderstreept