'Veel gasten afzeggen' 'De Engelsen waren levensgevaarlijk 'Betere afstemming in psychiatrie hard nodig' Opleidingen in de gezondheidszorg mogen experimenteel samenwerken Veel bezoekers verwacht op open dag basis Valkenburg Duitse ex-patiënten na fietstocht in Leiden 0u0i7irnto£ ZATERDAG 12 MEI 1990 T>0/STA REGIO PAGINA 17 ALPHEN AAN DEN RIJN - De Britse bom in de bouwput aan de Dwarsligger in Alphen. die mor genmiddag wordt gedemonteerd, bezorgt niet alleen voor politie, brandweer en gemeente het nodi ge overwerk. En de bejaarden van Rijnzate zijn niet de enigen die moeten verkassen gedurende de uren van demontage. Ook Hotel Toor, tennisvereniging TEAN en de stationsrestauratie Het Station zijn de dupe van de evacuatie en maken overuren om de ontrui ming te regelen. Hotel Toor bijvoorbeeld heeft tot nog toe ruim honderd gasten moeten teleurstellen. Zij kunnen morgenmiddag niet komen dine ren omdat het hele hotel leeg moet: gasten, kamerpersoneel, obers en koks. "Voor de hotelgas ten is het niet zo'n probleem, die zijn tussen elf en vijf uur meestal toch niet op hun kamer", meldt bedrijfsleider T. van der Meij van Hotel Toor. "Maar vervelender is het voor Hotel Toor moet morgen helemaal leeg die hebben gereser veerd. Vergeet niet dat het zon dag moederdag is. Veel ouderen hebben hun kinderen uitgeno digd voor een etentje in de mid daguren. En die moeten we dus allemaal afzeggen. Maar zij tonen begrip. Ze snappen gelukkig dat het overmacht is. We horen van sommige mensen zelfs al gelui den dat ze dan maar op vaderdag komen eten in ons restaurant", al dus Van der Meij. Keuken Het hotel weet inmiddels dat het om 13.00 uur leeg moet zijn. De bedrijfsleider: "Het is voor een hotel-restaurant erg belangrijk om te weten wanneer het nu pre cies dicht moet en open mag. Vooral met het oog op de keuken en de diverse vries- en koelruim ten. Alles moet namelijk worden afgesloten en aangezien het toch al warme dagen zijn, moet de hele boel worden verkast naar elders. En het tijdstip van opengaan is belangrijk voor de koks. Het vergt al gauw een half uur voorbe reidingstijd voor je aan het eerste diner kan beginnen". Over de finaciële gevolgen van de sluiting kan Van der Meij nog weinig zeggen. "De balans kun nen we pas opmaken - les achter de rug is, want nu nog krijgen we telefoontjes van men sen die willen reserveren en die we dus moeten teleurstellen". Tennispark Voor tennisvereniging TEAN stond er voor morgen een volle dig competitieprogramma op de rol. Maar de demontage van de bom noodzaakte de vereniging tot een afgelasting van het hele programma. Het tennispark ligt precies binnen het evacuatiege- bied. "Tja, het zou een van de top dagen voor de club worden. De Het 'bomgebied' ivaar de spanning morgenmiddag tijdens de demon- het station i tage van het Britse zwaargewicht flink kan oplopen. Op de achtergrond trekken. verwachting was dat er gauw zo'n paar honderd man naar het park zouden komen. We hebben er nog wel even aan gedacht om voor en na de evacuatie te tennissen, maar dan is er te weinig tijd om het programma af te draaien. In overleg met de tennisbond is daarom besloten het hele pro gramma over te hevelen naar He melvaartsdag. Dat levert geluk kig geen probleem op", aldus voorzitter C. van Beurten van TEAN. En ook stationsrestauratie Het Station moet sluiten tijdens de demontage. Eigenaar H. Luesink baalt ervan, maar beseft dat het niet anders kan. "Ik overweeg om morgen maar de hele dag te slui ten. Op zondag zijn we altijd pas vanaf elf uur open. Het heeft wei nig zin om voor een uurtje of zo de tent open te houden. Het kost me uiteraard een dagomzet. Daarom ben ik nu een beetje aan het uit vissen of ik dat nog ergens op kan verhalen". Deuren en ramen hoeven niet open ALPHEN AAN DEN RIJN - Normaal gesproken treedt voor het demonteren van een bom een speciale verordening in wer king waarin staat dat alle deuren en ramen in het beschermings- gebied open moeten staan tij dens de uren van demonteren. In Alphen wordt die verorde ning gewijzigd. Burgemeester M. Paats liet gisteren weten dat de bewoners van het evacuatie- gebied hun deuren en ramen ge woon dicht kunnen laten. "Het duurt anders allemaal veel te lang. De eventuele scha de moeten we dan ook maar voor lief nemen. Maar het maakt het terugkomen een stuk ge makkelijker. De politie hoeft dan namelijk niet eerst alle ra men en deuren dicht te doen", aldus Paats. Overigens is het wel zo dat de politie de woningen afgrendelt en de sleutels in haar bezit houdt gedurende de periode van evacuatie. De bewoners moeten een reservesleutel mee nemen. Wanneer geluidswagens- het sein 'veilig' hebben gegeven kan iedereen terugkeren naar de woningen en gooit de politie de sleutel gewoon door de brieven bus. ALPHEN AAN DEN RIJN - De bom die morgen wordt gedemon teerd is niet als enige gevallen in het gebied bij de Molenvliet en de Dwarsligger in Alphen. Dat me nen ooggetuigen in Alphen zich te kunnen herinneren nadat er de ze week een zware Britse vlieg tuigbom werd aangetroffen. Net nu heel Nederland nog steeds in de ban is van de herdenking van het begin en het eind van de Tweede Wereldoorlog, wordt in Alphen een grootscheepse opera tie voorbereid voor de demontage van de bom. Voor velen zijn de herinneringen aan het oorlogsge weld in de Rijnstreek nog zeer le vendig. door Caroline van Overbeeke De herkomst van de bom waarop dezer dagen alle ogen zijn gericht, is achterhaald. Het betreft hier een flink exemplaar, 500 pond zwaar, van Amerikaanse makelij: de General Purpose. Het projec tiel is afkomstig van Britse bom menwerpers die in het laatste oor logsjaar veelvuldig bombarde menten uitvoerden. Niet alleen de Duitsers gingen als beesten te keer om zich in een laatste stuip trekking tegen de dreigende ne derlaag te verzetten. Ook de geal lieerden konden menselijk leed niet altijd vermijden bij hun po gingen Nederland en Europa te bevrijden van de Duitse bezetter. "Het was ellendig", beaamt de 80- jarige Alphenaar, M. Rijnsburger. De bejaarde Alphenaar woonde destijds met zijn familie aan de Stationsstraat. Door veelvuldige bombardementen van de Britse strijdkrachten, moest Rijnsbur ger nogal eens zijn huis uit. En hij niet alleen. Hele straten werden geëvacueerd. "We hebben daar benauwd gezeten en moesten nogal eens benen maken", vertelt de oude man. "Ik weet dat ver schillende mensen zijn omgeko men door bommen of stukken van bommen. Het was een span nende tijd voor ons. En niet alleen voor ons maar ook voor mensen in de wijk Gouwsluis waar nogal wat huizen zijn platgegaan en Alphenaren zijn omgekomen". Woest De Britse luchtmacht had vooral doelen bij het Alphense station, de brug en de spoorlijn op het oog waarlangs de Duitse V2-raketten werden vervoerd. In 1945 worden steeds meer Duitse troepen in Al phen en regio ingezet voor de ver dediging van het westen van Ne derland. Eind april zijn er 840 man in het gebied gelegerd. Op 2 mei, drie dagen voor de bevrij ding van Nederland, is de bezet ting van de Rijnstreek opgevoerd tot 1485 man. Volgens Rijnsbur ger zijn de Britse luchtaanvallen op Alphen dan plotseling opge houden. "Gek, maar in de oorlog gebeuren altijd gekke dingen". Toch zijn ook aardig wat Alphe naren door aanvallen van de En gelsen gesneuveld, al is niet exact bekend hoeveel slachtoffers zijn gevallen. "De Engelsen schoten in die tijd op alles wat bewoog", bevestigt secretaris van de Histo rische Vereniging voor Alphen en omstreken, J. Pijpers. "De Duit sers werden steeds woester maar ook de Engelsen gingen tekeer. Zelfs al zagen ze vanuit hun vlieg tuig paard en wagen rijden, dan werd er geschoten, zo is mij ver teld. Ze gingen er klaarblijkelijk vanuit dat ze met de vijand van doen hadden". Narigheid Pijpers beschikt over spionagefo- to's van de Britse luchtmacht waarop de inslagen van de bom men te zien zijn. Helaas zijn daar geen foto's bij van het gebied by de Molenvliet. Toch weet Alphe naar W. Dijkman (83) zeker dat meer bommen in dat gebied zijn ingeslagen. Ook zijn vrouw weet zich dat te herinneren: "Er zijn daar meer bommen gevallen, maar we weten natuurlijk niet of die onschadelijk zijn gemaakt of zijn ontploft. Ook de Stations straat en het Hazeveld moesten het ontgelden. Al die oude men sen die die narigheid toen hebben meegemaakt, zijn dat nu opnieuw aan het beleven. Mijn eigen zuster is vijf keer weggebombardeerd", aldus mevrouw Dijkman. Alphenaren beleven deze da gen de oorlog opnieuw. Hoewel Alphen in de oorlog geen frontge bied was, liepen burgers ook hier risico's. Sommigen herinneren zich nog de stukken rails die door de kamer vlogen. Zondag moet die herinnering aan het verleden aan de Dwarsligger onschadelijk worden gemaakt. DEN HAAG - Vraag en aanbod in de psychiatrie moeter» beter op el kaar worden afgestemd. Dit kan al leen een regionale organisatie van de geestelijke gezondheidszorg be werkstelligen. Gedeputeerde ge zondheidszorg van de provincie Zuid-Holland, W. Aalbers. zei dit gisteren op de themamiddag psy chiatrie van de Provinciale Raad voor de Volksgezondheid in Zuid- Holland. De vraag naar psychiatrische zorg ontwikkelt zich verontrustend. Vooral het aantal ernstig gestoorde jong volwassenenen neemt hand over hand toe. Maar ook de vergrij zing van de bevolking stelt de psy chiatrie voor grote problemen. Veel psychiatrisch gestoorde ouderen dreigen tussen wal en schip te ra ken, aldus Aalbers. De broodnodige vernieuwende aanpak strandt in een wirwar van verstarde regelge ving. Patiënten met ernstige psychia trische handicpas worden nog steeds opgenomen, omdat buiten het psychiatrisch ziekenhuis geen (dag)opvang mogelijk is, aldus psy chiater Van der Hooft van het Del taziekenhuis in Poortugaal. "One venwichtigheid is een kenmerk van de geestelijke gezondheidszorg. Veel klinisch aanbod, maar weinig deeltijdbehandelingen". Als voorbeeld van slechte afstem ming noemde Aalbers het feit dat al ternatieven die Riaggs (regionale instellingen voor ambulante geeste lijke gezondheidszorg) voor ernstig gestoorde jongvolwassenen ont wikkelen niet kunnen worden uit gevoerd. Hierdoor blijft deze groep aangewezen op het psychiatrisch ziekenhuis. Ook ziet hij een leemte in de zorg voor demente ouderen. Binnen de huidige mogelijkheden komen zij öf in een psychiatrisch ziekenhuis öf in een verpleeghuis terecht. Een tussenweg is er niet. Als oplossing noemde Aalders het 'rekening-courant-model' dat een snelle herspreiding en vernieu wing mogelijk maakt zonder een te snelle afbouw van de psychiatri sche ziekenhuizen. De provincie zal zich daarbij sterk maken om eerst de zorg te vernieuwen en pas daarna het aantal plaatsen in de psychiatri sche ziekenhuizen terug te brengen. Aalbers is voorstander van een gemengd systeem, waarin meer ver antwoordelijkheden bij de instellin gen terecht komen. Daarnaast acht hij het van groot belang dat er ook in de toekomst een zekere over heidsverantwoordelijkheid blijft bestaan. Provincies willen meer invloed op uitvoering van milieuplannen DEN HAAG - De provincies, vere nigd in het Interprovinciaal Overleg (IPO), willen meer eigen verant woordelijkheid bij de uitvoering van het Nationaal Milieubeleids plan (NMP). In een plan van aanpak geeft het IPO aan bij welke actie punten uit het NMP de provincies het voortouw willen nemen. J. van der Vlist, milieugedepu teerde in Zuid-Holland en vice- voorzitter van IPO-milieubeheer, gaf minister Alders (milieu) te ken nen dat voor de provincies duidelij ke afspraken met het departement onontbeerlijk zijn. "Juist het 'wie doet wat' moet duidelijker wor den", aldus Van der Vlist. Een eerste exemplaar van het plan is in Utrecht overhandigd aan minister Alders van milieubeheer. Tijdens de presentatie van het Plan van Aanpak maakte het IPO duide lijk betere afspraken te willen met het rijk, en meer geld nodig te heb ben, willen de provincies ook daad werkelijk uitvoering geven aan cir ca 75 van de meer dan 200 NMP-ac- tiepunten. Het ministerie zal voorlopig slechts een deel van de financiële wensen inwilligen, zo maakte Al ders duidelijk. Voor de provinciale uitvoering van de NMP-plannen staat dit jaar 5 miljoen gulden ter beschikking. Volgend jaar krijgen de provincies 25 miljoen extra voor vergunningverlening en handha ving van milieuwetgeving. De milieugedeputeerde noemde het voor het bedrijfsleven van be lang dat er een heldere taakafbake ning tussen de verschillende over heden komt. "Het NMP trekt een sterke wissel op de bedrijven. Het departement houdt te weinig reke ning met specifieke bedrijfsom standigheden per regio of provin cie", aldus van der Vlist. De gedeputeerde gaf ook te ver staan dat de uitvoering van de plan nen niet binnen de nagestreefde ter mijnen haalbaar is, indien de rijks overheid niet met meer geld over de brug komt. Het bedrag dat nu ter beschikking staat, zal volgens hem leiden tot „verdergaande fasering" en gedeeltelijke uitvoering. Symposium 'Gezondheid in nevelen' LEIDEN - 'Gezondheid in neve len' is de titel van een symposium dat de Wetenschapswinkel van de Leidse universiteit donderdag 17 mei in de aula van het Academisch Ziekenhuis (Rijnsburgerweg 10) or ganiseert. Het symposium, dat in het kader van het tienjarig bestaan wordt gehouden, heeft plaats naar aanleiding van het onlangs afgeron de onderzoek naar de effecten van langdurig werken met landbouwgif in de bloembollenteelt. Centraal thema op deze dag is de invloed van de resultaten van het onderzoek op beleid en praktijk rond de toelating en het gebruik van bestrijdingsmid delen. Prof. dr. J.H. Koeman, hoogleraar toxicologie aan de Landbouwuni versiteit in Wageningen, houdt hier over zijn inleiding. Een bollenteler en een werknemer belichten vanuit de praktijk de rol van de gezond heid bij keuze en gebruik van land bouwgif. In het tweede gedeelte van het symposium geven vertegen woordigers van industrie, overheid, tuinbouworganisaties en de Voe dingsbond FNV hun visie hoe er in de toekomst met bestrijdingsmid delen moet worden omgegaan. ZOETERMEER - Minister Ritzen (onderwijs) en staatssecretaris Si mons (gezondheidszorg) willen re gionale samenwerkingsexperimen- ten tussen opleidingen in de ge zondheidszorg gaan aanmoedigen. Kwaliteitsverbetering, inhoudelij ke afstemming van verschillende opleidingen op elkaar en verbete ring van het rendement moeten lei den tot een doelmatiger stelsel van opleidingen. VALKENBURG - De provinciale weg SI zal in de ochtend van 1 juni vanaf de Zeeweg in Katwijk tot aan de Van Berkelweg in Noord wijk voor het verkeer worden afgesloten. De afsluiting houdt verband met de open dag die op marinevliegkamp Valkenburg wordt gehouden. De open (mid)dag, gecombineerd met een reünie van twee squadrons, zal heel wat mensen op de been brengen, zo verwachten de organi satoren. Vandaar dat ook de politie en de NZH maatregelen hebben ge- De normale NZH-dienstregeling blijft wel van kracht, maar vanaf het NS-station (perron D) zullen vanaf kwart voor twaalf geregeld pendel bussen rijden tot aan de hoofdpoort van het vliegkamp. Kosten: 3,50 gulden per persoon. Bovendien voert de NZH vanaf de parkeer plaatsen op de SI pendeldiensten voor twee gulden per persoon uit. Het parkeren is gratis. De reünie ter gelegenheid van het 50-jarig jubileum van de vlieg tuigsquadrons 320 en 321 zal alleen al ongeveer 2000 bezoekers trekken. Behalve een 'alle hens' en een her denkingsplechtigheid zal aan de squadroncommandant een zes me ter lange Abraham worden aange boden. Hiervan zal in het Guinness Book of Records melding worden gemaakt. Om tien uur 's ochtends zal de stichting Valkenburgse Vliegtuig spotters een onderscheiding uitrei ken aan de bemanning van een Brit se F-4 Phantom. Deze 'award' wordt jaarlijks Uitgereikt aan de beman ning van het voor de spotters meest interessante type vliegtuig van dat jaar. Om één uur 's middags gaan de poorten open voor het publiek. Op de grond staan MLD-vliegtuigen, 'kisten' van de NAVO-partners en vliegtuigen die op 2 juni aan de vliegtuigshow in Scheveningen zul len deelnemen. Een van de hangars zal worden in gericht als tentoonstellingsruimte waar informatie over allerlei lucht vaartactiviteiten wordt verstrekt en waarin een foto-expositie over de marineluchtvaartdienst is inge steld. Ook worden demonstraties van de marinebrandweer en van para chutisten uitgevoerd. De dag wordt afgesloten met een vliegprogramma dat om kwart voor drie begint en om vijf uur eindigt. Om dit programma veilig te laten verlopen wordt het publiek drin gend verzocht eventueel afval in de daarvoor bestemde containers te deponeren. Loszwervend vuil kan als het in een vliegtuigmotor wordt opgezogen grote schade aanrichten en zelfs de vliegveiligheid in gevaar brengen. Bezoekers die toch per auto wil len komen dienen zich strikt aan de aanwijzingen op de verkeersborden te houden. Dit schrijven zij in een brief de Tweede Kamer. De experimen ten zijn een stap op de weg "naar een helder en samenhangend ge heel van opleidingen voor de ver pleging en de verzorging die door hun ambtsvoorgangers al is ingesla gen". Het betreft zogenoemde in- service opleidingen verpleegkunde en ziekenverzorging in onder meer ziekenhuizen en verpleeghuizen, die onder WVC vallen en opleidin gen die door Onderwijs bekostigd worden, zoals die in het middelbaar dienstverlenend en gezondheids zorgonderwijs en de hogere be roepsopleiding verpleegkunde. Voorlopig gaat het om enkele ex perimenten waartoe instellingen zelf in regionaal verband het initia tief kunnen nemen. De experimen ten dienen om ervaring op te doen met samenwerkingsvormen met het oog op een latere wijziging van het bestel van onderwijs in de ge zondheidszorg. Gezien de dringende behoefte aan personeel in de gezondheids zorg is het volgens de bewindslie den van groot belang uitval tegen te gaan en de aantrekkelijkheid van de opleidingen te vergroten. De oplei dingen kennen nu een vry groot uit valpercentage. Verhoging van het rendement van de opleidingen wordt gezocht in de verbetering van de begeleiding van leerlingen en van de onderwijskundige vormge ving. De bewindslieden schrijven dat zij belang hechten aan eenduidige exameneisen en diploma's, zodat opleidingen onderling vergelijk baar worden. Zij willen initiatieven nemen om deze landelijke herken baarheid tot stand te brengen. De keuze van experimenteerregio's zal mede afhangen van knelpunten in de personeelsvoorziening in een re gio. De bewindslieden streven er naar dat nog dit jaar experimenten kunnen beginnen. De experimen ten hebben geen bezuinigingsdoel. LEIDEN - Bijna waren de fietsen van de tien Duitse getransplanteer- den die uit Hannover gisteren in Leiden arriveerden nog gestolen. Tijdens de welkomsttoespraak op het Leidse stadhuis door loco-bur gemeester Hettinga werd alarm ge slagen: de fietsen in de fietsenstal ling van het stadhuis stonden niet op slot en een onverlaat was al bezig ze weg te halen. Snel ingrijpen voor kwam erger. In totaal waren twaalf Duitsers vorige week in Hannover op de fiets gestapt. Na een hart- of longtrans plantatie, in een enkel geval zelfs na beide, wilden zij bewijzen weer goed te kunnen functioneren. Twee van hen moesten onderweg naar Leiden opgeven, maar de overge bleven tien stapten gisteren opge wekt en bruinverbrand bij Euro transplant van hun fiets. Eurotransplant, de organisatie die bemiddelt bij orgaan- en weef seltransplantaties, wilden zij na mens de overige 155 in Hannover getransplanteerden bedanken voor die bemiddeling. Tijdens hun tocht hebben zij eenieder die het maar wilde horen op het hart gedrukt hoe belangrijk het is om zich als donor op te geven. Op het Leidse stadhuis kregen zij uit handen van loco-burgemeester Hettinga de penning van de stad Leiden. Dr. G. Persijn, medisch di recteur van Eurotransplant, zei ver volgens dat zijzelf het beste bewijs van het nut van transplantaties vormden. "En dat is te danken aan personen die wij niet kennen: de do- De vermoeide fietsers kregen ver volgens een 'Eurotransplant-horlo ge' uitgereikt en namens de Hart stichting en patiëntenvereniging 'Harten twee' werden eveneens ca- deaupaketten overhandigd. Dat de ex-patiënten er zo vrolijk en gezond uitzagen was in schrille tegenstelling tot een Nederlandse hartpatiënte die als gaste bij de sa menkomst aanwezig was. Zij wacht nog op transplantatie. In een rol stoel gezeten woonde zij de gebeur tenis bij. Het is afhankelijk van een donor of ook zij in de toekomst weer gewoon op de fiets kan stappen om, bijvoorbeeld, naar Hannover te rij den. Te Groningen is een stalknecht door een paard dood geslagen. - Bij den heer P. Noordhoff, uit gever te Groningen, is onder den titel Oranjebloesemsversjes en liedjes voor de jeugd, door Philopaedion", een bundel kin dergedichtjes verschenen, welke wij met groot genoegen hebben gelezen en die o.i. alle aanbeve ling verdienen. „Daar," zoo luidt het eerste versje „Aan de jeugd"; „Daar leeft een kind in Neder land, Door jong en oud bemind; Dat lieve kind, gij raadt het reeds, het is des Konings kind! Aan Haar, ons allen steeds zoo dier; Haar wijden wij ons lied; Gedenk met eerbied Har er steeds, Wier beeltnis gij hier ziet." Wij bevelen dit boekje van harte aan! Vijftig jaar geleden: - Het A.N.P. heeft aan de luiste raars van den radio-omroep me de gedeeld, dat valschelijk, on der den naam van het A.N.P. alarmeerende en sensationeele berichten zijn omgeroepen. Het A.N.P. doet een beroep op alle luisteraars, zich niet door derge lijke valsche berichten van den wijs te laten brengen. Men lette goed op de stemmen van de om roepers, drie en niet meer. Hoort men één van deze drie stemmen, dan kan de luisteraar gerust zijn. -Alle apotheken zijn voor den duur van den oorlog dag en nacht geopend. De scholen blij ven tot nader aankondiging ge sloten. - Het Zuid-Afrikaanse parle ment heeft met algemeene stem men besloten een bedrag van 100.000 pond sterling beschik baar te stellen voor hulpverleen ing aan Nederland en Belgie.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 17