Senaat stemt
toch in met
ov-jaarkaart
De bankservice
van de BBL
kent geen grenzen.
De on)zin van de gevangenis
Kwaliteit woningen
is onder niveau'
Voordeel van
treinforens
kost 5 miljoen
Geheime nota sterkt CDA
Hoeveelheid benzeen bij
tankstations boven norm
in kritiek op
abortuswet
Artsen vrezen schadeclaims
De BBL denkt aan u
DEN HAAG (ANP/GPD) Minister Ritzen (onderwijs) mag de
ov-jaarkaart voor studenten invoeren per 1 januari 1991. Een meer
derheid van de Eerste Kamer steunde gisteren het voorstel van de
minister. Qp juli wordt definief beslist over de invoering van de
vervoerskaart.
Studenten gaven gisteren een OV-jaarkaart aan het Spoorwegmuseum. Volgens de studenten hoort de kaart hier
thuis. De Senaat stemde gisteren voor de kaart.
(foto ANP)
DEN HAAG (GPD) - Het voordeel
tje voor de gebruiker van het open
baar vervoer bij het reizen tussen de
woon- en de werkplek zal de fiscus
per jaar vijf miljoen gulden kosten.
De plannen vergen geen extra per
soneel bij de belastingdienst.
Staatssecretaris Van Amelsvoort
(financiën) zei dit gisteren als reac
tie op vragen van WD'er Linscho-
t'eii, Hij wilde weten hoeveel het
plan van kamerleden Vermeend
(PvdA) en Vreugdenhil (CDA) kost
om werknemers die per bus of trein
het werk
daar
krijgen van hun
extra te ontzien bij de
an het reiskostenforfait.
CDA willen dat de be
de eerste tien kilo-
meter een belastingvrije vergoe
ding krijgen van 640 gulden per
jaar. Over grotere afstanden zou
men 200 gulden meer mogen ont
vangen dan door de belastingdienst
aan autogebruikers is toegestaan.
De werknemer moet dan wel de
kaartjes openbaar vervoer bij de
werkgever indienen. De werkgever
zal ze moeten administreren ten be
hoeve van de belastingdienst.
Volgens Van Amelsvoort kan de
belastingdienst bij de normale con
troles voor de loonbelasting meteen
controle uitvoeren op de ingelever
de kaartjes. De controle zal alleen
administratief zijn.. Feitelijke con
trole, om te kijken of de betrokkene
de kaartjes niet van iemand anders
heeft betrokken, zal niet plaatsheb
ben.
De staatssecretaris zei Linscho-
tens stelling dat de regeling dus
fraudegevoelig is, voor zijn reke
ning te laten. "Ik heb daar geen aan
wijzingen voor", aldus Van Amels
voort, die verder zei ook "enige"
controle van de werkgevers zelf te
verwachten. De "Kamer stemt mor
gen over de voorstellen.
DEN HAAG Kamervoorzitter Deetman serveert 'zijn' toetje i
trum Nieuwspoort in Den Haag. Voortaan maakt elke maand e
nente Nederlander daar een diner klaar.
DEN HAAG (ANP) - Van de tank
stations met een jaaromzet van
meer dan 1 miljoen liter benzine
overschrijdt ongeveer 40 procent de
grenswaarde voor het vrijkomen
van de chemische stof benzeen.
Benzeen is gevaarlijk voor de volks
gezondheid.
Uit onderzoek in opdracht van
het ministerie van milieubeheer
blijkt dat bij het bevoorraden van
tankstations en het tanken van ben
zine benzeen met bezinedampen in
de buitenlucht terecht komt. De
stof kan leukemie veroorzaken en is
slecht voor nieren, lever en zenuw-
perscen- stelsel. December vorig jaar is een
i promi- concept-grenswaarde vastgesteld
foto gpd) die eind dit jaar definitief van
Het voorstel kreeg 40 stemmen voor.
en 28 stemmen tegen. De gehele
CD A-fractie en 17 leden van de
PvdA-fractie steunden het voorstel.
Van die laatste fractie stemden op
merkelijk genoeg zeven leden tegen
het voorstel van hun 'eigen' PvdA-
minister Ritzen. Ook WD, D66,
Groen Links en SGP/GPV/RPF
stemden tegen.
Het voornaamste bezwaar tegen
de invoering bleek de vraag of de
Nederlandse 1 Spoorwegen straks
.wel voldoende capaciteit hebben
om de naar schatting zeshonderd
duizend studenten te vervoeren.
Ritzen verklaarde dat voor zowel
hemzelf als voor de NS de datum
van 1 juli van dit jaar "cruciaal" is.
Mocht dan blijken dat het capaci
teitsprobleem van de NS niet kan
worden opgelost, dan is de "kaart
afgekaart" en "is het contract van
de baan", aldus Ritzen.
Het vervoersprobleem is volgens
Ritzen opgelost wanneer universi
teiten, hoge scholen en scholen
voor middelbaar beroepsonderwijs
bereid zijn aanvangstijden van col
leges en lessen te verschuiven. Stu
denten maken op die manier buiten
de spits gebruik van het openbaar
Ritzen kreeg gisteren de onvoor
waardelijke steun van minister Ma-
ij-Weggen (verkeer en waterstaat).
Zij onderstreepte verschillende
voordelen van de ov-jaarkaart. Vol
gens Maij-Weggen zorgt de ver
voerskaart ervoor dat zeshonderd-
Onderzoek aids
niet uitbreiden
UTRECHT (ANP) - Het onderzoek
naar de verspreiding van aids hoeft
niet te worden uitgebreid tot een
anoniem, grootschalig bevolkings
onderzoek. Het Onderzoek kan be
perkt blijven tot groepen met een
hoog risico voor aidsinfecties. Ho
moseksuele mannen met wisselen
de contacten, drugsspuiters en be
zoekers van poliklinieken voor ge
slachtsziekten maken deel uit van
deze groepen.
De Gezondheidsraad zegt dit in
een advies over het nut van onder
zoek naar de verspreiding van het
aidsvirus in Nederland en de voor-
en nadelen van de verschillende
methoden die daarbij kunnen wor
den gebruikt.
Volgens de Gezondheidsraad
komt ondqr de 'dlgemene' bevol
king maar een zeer gering aantal
mensen voor die met het aidsvirus
zijn besmet. Het precies vaststellen
van het percentage is theoretisch
wel mogelijk (met zeer omvangrijk
onderzoek) maar heeft geen prakti
sche consequenties.
Er zijn volgens de Gezondheids
raad strikte waarborgen nodig voor
anonimiteit en discretie. Met name
verzekeraars en werkgevers zullen
geen vragen mogen stellen over
deelneming aan anoniem onder
zoek naar aidsbesmetting, anders
heeft dergelijk onderzoek geen
kans van slagen.
Windsurfers
Windsurfers op ondiepe wateren
worden blootgesteld aan diverse
schadelijke stoffen die via de huid
in het lichaam binnendringen. Dat
blijkt uit een intensief onderzoek op
zes windsurfers op het ondiepe Ke
telmeer tussen de Noordoostpolder
en Oostelijk Flevoland. Het gaat
vooral om zware metalen en PAK-
verbindingen die onder het nauw
sluitende surfpak gelegenheid krij
gen binnen te dringen in de huid.
Reden voor paniek is er volgens d<
onderzoeker, zelf windsurfer, niet.
Hasjhandel
Het onderzoek' naar de twee van
hasjhandel verdachte agenten in
Amsterdam, strekt zich uit'uit tot de
rest van het politiekorps in ;de
hoofdstad. Dat heeft officier van
justitie De Wit gisteren bevestigd in
NCRV's Hier. en Nu. Binnen het
korps is grote onrust ontstaan, om
dat de twee maandenlang blijken te
zijn afgeluisterd. Collega's van de
twee zijn bang bij het onderzoek te
worden betrokken.
Moord
Voor de Arnhemse rechtbank is gis
teren tegen een 28-jarige Arnhem
mer acht jaar cel en tbs met dwang
verpleging geëist wegens moord op
zijn ex-vriendin Elly de Jong (39).
De man stak de vrouw, die hem
bleef opzoeken nadat de relatie was
beëindigd, vorig jaar november
neer toen ze hem de was kwam te
rugbrengen. Daarna begroef hij
haar imde buurt.
duizend ménsen minder in de ver
leiding komen om zwart te rijden.
Ook kan de invoering van de kaart
er volgens haar voor zorgen dat de
studenten -"jonge mensen"- ook na
hun studie kiezen voor openbaar
vervoer in plaats van de auto. Dat is
winst voor het milieu en winst voor
het openbaar vervoer en past in het
verkeers- en vervoersbeleid van dit
kabinet en deze minister, aldus Ma
ij-Weggen.
De Landelijke Studenten Vak
bond (LSVb) is zeer teleurgesteld
over de houding van de Eerste Ka
mer. Het aannemen van een wet
zonder dat duidelijkheid bestaat
over de mogelijkheid van invoering
acht de bond onverantwoord. "Het
is verbijsterend dat de Eerste Ka
mer zo makkelijk akkoord gaat met
het gegeven dat een groep burgers
in Nederland hun sociale voorzie
ning in natura uitbetaald krijgen",
aldus LSVb-voorzitter J. de Bruijn.
(door ANP-verslaggever
Saskia Belleman)
AMSTERDAM (ANP) - Het lijkt
een gewaagde stelling, maar Her
man Franke heeft hem toch opge
nomen in zijn proefschrift. Over
twee eeuwen gerekend is er met het
bestraffen van misdadigers meer
leed veroorzaakt dan door de mis
daad waarvoor zij werden gestraft.
Dat is de criminoloog duidelijk
geworden uit het leed en de misluk
kingen die hij "uit de spelonken van
de geschiedenis" heeft weten op te
diepen. Feiten die niet eerder zijn
opgediept, hoewel ze in principe be
schikbaar waren. Dat verbaast
Franke. Maar ronduit geërgerd is hij
over "het gemak, de ondeskundig
heid en de slordigheid waarmee
sommige politici pleiten voor
'zwaardere straffen zonder zelf ooit
een gevangenis van binnen te heb
ben'gezien".
Criminoloog Franke verdiepte
zich meer dan vijfjaar in dè geschie
denis van de gevangenis in Neder
land. Van de rasp- en spinhuizen in
de achttiende eeuw tot de "peniten
tiaire inrichtingen" van de twintig
ste. Overmorgen promoveert hij
aan de Universiteit van Amsterdam
op het proefschrift Twee eeuwen ge
vangen. Misdaad en straf in Neder
land.
Knoet
Zijn onderzoek heeft hem er alleen
maar meer van overtuigd dat cel
straffen een mens niet beter maken.
Niet vroeger, toen men probeerde
de gevangene het besef van zijn
"slechtheid" onder dwang van de
knoet èn met intimidatie bij te bren
gen. En niet nu, in een periode
waarin de gedetineerde veel meer
vrijheid geniet en wordt aangespro
ken op zijn eigen verantwoordelijk
heid.
"Vrijheidsberoving heeft een
funeste en destructieve invloed op
gedetineerden. Ze worden gestig
matiseerd en ontwennen het sociale
leven. Bovendien weerhoudt de
dreiging van een celstraf mensen
niet van het plegen van misdrijven.
Dat heeft de geschiedenis voldoen
de aangetoond", stelt Franke.
"Wat in de discussie te zeer uit het
oog wordt verloren is de kern van
de straf; dat je je vrijheid kwijt bent.
Al het andere is franje. De kleuren
televisie op je cel, het koffiezetappa
raat. Extra straffen door die voorzie
ningen weg te halen is een vorm van
pesterij. Wat schiet je er mee op? Ik
snap de gedachte wel die er achter
zit. Als je maar hard genoeg straft,
dan plegen ze niet nog eens een
strafbaar feit. Nou, dat is dus riiet
zo. De invloed van straf is veel be
trekkelijker dan men vaak denkt".
Niet dat Franke iich schaart on
der de voorstanders van een onmid
dellijke afschaffing van opsluiting
in de cel. Hij gelooft niet dat de
mens van nature "goed" is en weet
zo snel ook geen alternatief voor
met name zware criminelen.
"Zou je het strafrechterlijk appa
raat, de politie, afschaffen, dan
werd hèt een janboel. De mens is
een hebzuchtig roofdier. Langere
straffen dragen echter niet bij aan
terugdringing van de criminaliteit.
Ik geloof niet in de heilzame wer
king van de vrijheidsbeneming. Het
enige dat je er mee bereikt is dat je
mensen, die opgesloten worden,
meer vernietigt. Voor sommigen zal
de gevangenis een positief keer
punt zijn in hun leven. De vraag is
alleen of dat door de straf komt, of
door een verandering in de situatie
buiten de gevangenis, waardoor de
aanleiding die iemand tot crimineel
gedrag liet vervallen is weggeval
len".
Er is volgens Franke nog een re
den waarom je celstraffen niet zon
der meer kunt afschaffen. "Je kunt
het niet maken tegenover de men
sen die verontwaardigd zijn, of het
slachtoffer waren. Dat is puur een
argument gestoeld op de vergel
dingsgedachte, wraak. Een heel ge
vaarlijk principe, ik weet het".
De discussie over de vermeende
heilzame werking van eenzame op
sluiting duikt in de geschiedenis
meermalen op. "In de achttiende
eeuw", zegt Franke licht spottend,
"zagen de hoge heren het haast als
een vorm van beschaafd terugtrek
ken met een goed boek. Alles beter
dan tussen het andere gespuis moe
ten zitten. Dat verklaart waarom de
ernst van eenzame opsluiting werd
gebagatelliseerd".
Walm
"Beschaafd terugtrekken"? Wel
nee. Franke in Twee eeuwen gevan
gen"De hokken waarin deze onge-
lukkigen alhier worden opgesloten,
brandmerken onze stad en onteeren
eene beschaafde natie. Zij zijn niet
alleen bedompt, maar morsig, stin
kend, duister en hoogst ongezond.
Zelfs in de onbewoonde ontwaar
den 'zij de onaangenaamste lucht,
terwijl ons een benaauwde walm te-
genstroomde uit dezulke, welke
slechts door twee menschen bezet
Wie toch een positief effect ver
wachtte, kwam bij het bekijken van
de gedetineerden wel op andere ge
dachten. "Mager, bleek en dor, met
ingevallen kaken, uitpuilende be
traande oogen, dunne beenen, ge
bogen rug en schuwen blik. Bloeij-
ende als rozen traden vele den ker
ker binnen. Waar is hun blos?"
Twee eeuwen later is veel ten goe
de vekeerd, met name onder in
vloed van mensen uit gegoede krin
gen die in de cel terechtkwamen,
Verzetsstrijders bij voorbeeld, die
tijdens de Tweede Wereldoorlog
werden opgesloten en aan den lijve
ondervonden wat vrijheidsbene
ming inhield.
Franke blijft echter van mening
dat net als vroeger het leed dat ie
mand wordt aangedaan door op
sluiting vaak niet in verhouding
Herman Franke: in die achttiende
eeuw werd tenminste nagedacht
over opsluiting.
(foto ANP)
staat tot het gepleegde misdrijf. Hij
wijst op psychische problemen, hu
welijken die kapot lopen, de stigma
tisering van zowel de gedetineerde
als zijn gezin.
Franke: "De ziekmakende wer
king van vrijheidsbeneming wordt
steeds onder de mat geveegd. Mijn
onderzoek heeft me gevoeliger ge
maakt voor opmerkingen dat de
straffen zwaarder zouden moeten
worden. Het getuigt van politiek op
portunisme dat wordt aangepast al
naar gelang de hoek waaruit de
wind waait. Tegenwoordig wordt
alleen nog gepraat over uitbreiding;
de vraag waarom je iemand opsluit
komt niet meer aan de orde. Je kunt
veel zeggen over vroeger!.', aldus
Franke, "maar in de achttiende en
negentiende eeuw werd daar enorm
over nagedacht^ om de keus voor
vrijheidsbeneming te kunnen
rechtvaardigen. Tegenwoordig is de
ideologie bij de beleidsmakers vol
ledig uit de discussie verdwenen".
Dat komt vooral, zo vindt Franke,
doordat zoveel mensen zich met
huid en haar aan het gevangeniswe
zen hebben verkocht. "Een heel
netwerk van deskundigen is er voor
de broodwinning van afhankelijk.
Die hebben er belang bij om het sys
teem te handhaven en dat maakt me
betrekkelijk cynisch over de toe
komst".
Ook bespeurt de criminoloog een
neiging bij beleidsmakers om het
probleem van gevangenisstraf te
willen versimpelen. "Men vindt het
heel vervelend als wordt gezegd dat
het juist heel complex is. Er wordt
met enig dédain gereageerd op des
kundigen die de zaken "te ingewik
keld" zouden maken. In dit no-
nonsense tijdperk heeft men geen
boodschap aan "zwak gelul" van
mensen op de universiteiten".
kracht moet worden.
Eenzesde van de in totaal onge
veer 7.200 tankstations kerit een
jaaromzet van meer dan 1 miljoen li
ter benzine. Daarvan overschrijden
500 de grenswaarde. Het benzeen
gehalte in benzine verschilt van
merk tot merk, maar bedraagt ge
middeld 2,5 procent.
Pompstations kunnen zelf voor
zieningen treffen om benzinedam
pen op te vangen. De totale investe
ringskosten voor het aanbrengen
van zogeheten damp-retoursyste-
men bij de opslagtanks en gewone
tanks schat het ministerie op 57 mil
joen gulden. Doorberekening daar
van aan de automobilist zou zo'n 0,6
cent per liter kqsten.
DEN HAAG (A*NP) - De PvdA-
fractie in de iSveede Kamer vindt
de minimum-eisen die staatssecre
taris Heerma (volkshuisvesting)
stelt voor nieuwbouw van wonin
gen "onder het maatschappelijk ge
wenste kwaliteitsniveau". Woord
voerster Van der Burg zei dat giste
ren in het debat over de herziening
van de Woningwet uit 1901.
De regeringsfracties van CDA en
PvdA hebben verder weinig kritiek
op de plannen van Heerma tot mo
dernisering van de Woningwet. De
PvdA vindt de minimale technische
eisen in het zogeheten bouwbesluit
te licht, maar zal er geen halszaak
van maken. Van den Burg zei giste
ren wel dat "wandelend in een
nieuwbouwwijk, je nu al nauwe
lijks beseft of dat in Amsterdam,
Enschede, Nijmegen, Zoêtermeer
of Houten is".
Samen met CDA-woordvoerder
Van Noord stelde zij voor om ge
meentebesturen het recht te geven
aanvullende eisen te bedenken voor
de woningbouw. "Tenslotte kan dat
verstarring van het bouwbeleid,
welk gevaar wel degelijk aanwezig
is door de centrale bouwregelge-
DEN.HAAG (ANP) - Het CDA
voelt zich door een interne, ambte
lijke notitie van het ministerie van
wvc gesterkt in de opvatting dat
strenger moet worden toegezien op
overtijdbehandelingen bij zwanger
schappen. De notitie circuleerde
gisteren per ongeluk in de Tweede
Kamer. CDA-kamerlid Laning-
Boersema verwacht van staatsse
cretaris Simons (wvc) op korte ter
mijn "eerlijke voorlichting" over de
ontstane praktijk.
De Tweede Kamer behandelt
over enige tijd gewoontegetrouw
het verslag van de geneeskundig
hoofdinspecteur van de volksge
zondheid ovir de uitvoering van de
abortuswetgeving, ditmaal over
het jaar 1987. Bij deze gelegenheden
dringen CDA en klein rechts erop
aan dat de overtijdbehandeling (bij
vrouwen die een een week of twee
overtijd zijn) gaat vallen onder de
abortuswet.
Omdat dat nu niet het geval is
hoeft zo'n ingreep niet plaats te heb
ben in een abortus-kliniek met een
vergunning. De christelijke partijen
beweren dat onder het mom van
een overtijdbehandeling nu gemak
kelijk oudere vruchten geaborteerd
kunnen worden zonder dat inspec
tie en Justitie daar vat op hebben.
ving, voorkomen", aldus de'PvdA-
woordvoerster.
D66 had gisteren nog de meeste
kritiek op Heerma. De democraten
zijn vooral tegen Heerma's voorne
men gemeenten te verplichten aan
vragen voor bouwvergunningen
binnen drie maanden te behande
len op straffe van automatische ver
lening. Volgens D66 kan dat tot on
gewenste bestuursbeslissingen lei
den. Het rijk vindt bijvoorbeeld dat
het uit moet zijn met de bouw van
kantoren bij snelwegen. Als een ge
meentebestuur juist wel kantoren
toelaat aan de rand van zijn grond
gebied bij een snelweg, kan het een
aanvraag voor een bouwvergun
ning opzettelijk traag behandelen,
redeneert D66. Na drie maanden
heeft de aanvrager immers automa
tisch recht op een vergunning.
Woordvoerster Versnel-Schmitz
pleitte voor een automatische wei
gering van de vergunning als de
aanvraag na drie maanden nog niet
zou zijn behandeld, de omgekeerde
situatie dus. Zij kreeg steun van
Groen Links en GPV. Of Heerma
wat voor dat idee voelt, blijkt van
daag als hij antwoord geeft aan de
Kamer.
Ter voorbereiding op het debat
over het jaarverslag zou Simons
schriftelijk een aantal vragen van de
Kamer beantwoorden. Door een
fout werd echter een ambtelijk stuk
naar het Binnenhof gestuurd, waar
in de staatssecretaris wordt bijge
praat over de historie en actuele si
tuatie rond d.e abortus-wet.
Daarin staat onder meer: "Me
disch gezien is tegenwoordig de
conclusie onontkoombaar dat over
tijdbehandeling een abortus is".
Toen de abortus-wet tien jaar gele
den van kracht werd bestond dat
medisch inzicht nog niet.
CDA en SGP grepen de fout on
middellijk aan om Simons te vragen
wat de status van de notitie is en
snel de "echte" antwoorden op de
vragen uit de Kamer openbaar te
maken. Laning ziet in het stuk een
bevestiging van haar waarschuwing
dat de regels voor overtijdbehande
lingen te ruim worden opgevat.
Het CDA-kamerlid zegt onder het
vorige kabinet nooit rechtstreeks
antwoord te hebben gekregen op
kritische vragen, omdat de abortus
wetgeving en wat daarmee samen
hangt een politiek omstreden zaak
was tussen het CDA (met Brinkman
op wvc) en de WD (met Korthals
Altes op Justitie). Volgens Laning
zijn die antwoorden destijds steeds
"in een politieke context" gegeven.
Zij gaat echter niet zover te zeggen
dat de toenmalige bewindslieden
haar onjuist hebben geïnformeerd.
"Misschien was toen niet bekend
wat nu bekend is". Het wachten is
nu op de "echte antwoorden" van
Simons, die vandaag worden ver
wacht. De ambtelijke notitie is in
middels naar hem teruggestuurd.
RONSELEN De Hoge Raad moet
uitmaken of Justitie op verdenking
van het ronselen van stemmen bij
de verkiezingen, oproepingskaar-
ten met volmachten in de Brabant
se gemeente Rucphen in beslag
mag nemen.
UTRECHT (ANP) - De Landelijke vereniging van Artsen in Dienst
verband (LAD) vreest dat de schadeclaims voor medische fouten stij
gen met het wegvallen van de Europese binnengrenzen in 1992. Voor
zitter Levi zei dat gisteren op een LAD-vergadering. In Nederland heb
ben rechters nog niet de gewoonte torenhoge schadeloosstellingen toe
te kennen als een arts een fout heeft gemaakt. Maar in de buurlanden
liggen de vergoedingen hoger. Volgens Levi zullen die in Nederland
stijgen als de grenzen open gaan. Verzekeringsmaatschappijen spelen
daarop in door hun premies voor aansprakelijkheidsverzekeringen te
verhogen, aldus de LAD-voorzitter. Ook de stijging in het aantal claims
dat nu al in Nederland is te constateren speelt bij die premieverhogin
gen een rol.
Een bankrelatie in België?
Vlakbij. Geen gek idee. De
zekerheid dat alles binnenkamers
blijft, want uw geldzaken gaan
niemand anders aan.
De BBL is de tweede Belgische
grootbank. Met een full-service
die kan bogen op jarenlange inter
nationale ervaring en dynamisch
vakmanschap.
Beleggen op korte of lange
termijn, vermogensbeheer, een
spaarrekening of gewoon een
advies, onze service kent geen
grenzen.
Kom ons eens opzoeken. Dan
merkt u meteen dat een bezoek
aan België niet alleen prettig maar
ook voordelig kan zijn.
In de zowat 1000 BBL-Kanto
ren zal men u graag alles vertellen
over de voordelen van een bank
rekening in België.
