Afrika vergeten in schuldencrisis
Ambtenaar moet soms ongehoorzaam zijn
'De immigratie
van Russen gaat
nog altijd door'
Litouwse RK Kerk
'zeer teleurgesteld'
in houding Westen
EefTgoed
zakenman
kent de
prijs van
iZijn auto
kosten
I4amsteeg
Auto Lease
I REPORTAGE i
wutiNbUAU y Mti ïyyu
(Door Wim Fortuyn)
LEIDEN - Ambtenaren zijn niet
langer gedienstige klerken die
klakkeloos, soms tegen beter weten
in, doen wat hun baas zegt. De tijd
van Befehl ist Befehl is voorbij. Toch
kunnen ze alleen met een beroep op
de vage, in theorie onbegrensde
term 'gewetensbezwaren' werk
weigeren of de vuile was naar
buiten brengen. En dan nog lopen
ze het risico van ontslag.
"Het wordt tijd dat veranderende
gedrag van ambtenaren in goede
banen te geleiden en meer ruimte te
geven aan individuele
verantwoordelijkheid. Dat kan
alleen als ook bepaalde vormen van
ongehoorzaamheid worden
aanvaard", zegtmr. Mark Bovens.
Hij promoveert vandaag in Leiden
op zijn onderzoek naar
'Verantwoordelijkheid en
Organisatie'.
Het gewicht van beambten is toege
nomen, doordat rechtspersonen de
plaats van gewone mensen hebben
ingenomen. Betaalde je vroeger
huur aan de huisbaas die zelf langs
kwam; anno 1990 ben je lid van een
woningbouwvereniging of huur je
van een stichting. Het loonzakje
heeft plaatsgemaakt voor een giro
rekening en de student krijgt zijn
beurs komt niet meer van pa en ma,
maar van de Dienst Studiefinancie
ring. Zelfs de kruidenier om de
hoek is verdrongen door een onper
soonlijke supermarkt, waar de
klant het zelf mag uitzoeken.
Personen zijn vervangen door or
ganisaties, en dat roept vragen op.
Wie is er verantwoordelijk of aan
sprakelijk voor de schade als er bin
nen die organisaties wordt gefrau
deerd, geknoeid met giftig afval of
gesjoemeld met subsidies? Bovens
noemt dat "het probleem van de ve
le handen": tal van min of meer be
langrijke functionarissen hebben
hun steentje bijgedragen en 'dus' is
er nooit een echte, aanwijsbare
schuldige.
De gevolgen kunnen verstrek
kend zijn, vooral bij de overheid
met zijn vele vertakkingen en ver
strengelingen. Adequate controle
door instanties als bijvoorbeeld de
Rekenkamer of het parlement is
vaak moeilijk, zodat het jaren kan
duren voordat de misstand wordt
ontdekt. Intussen kan de strop voor
het rijk of de schade aan het milieu
enorm oplopen.
Slavenburg's
In beginsel lijkt het simpel één
schuldige aan te wijzen, en wel de
hoogst verantwoordelijke. De direc
teur of eigenaar als het om een be
drijf gaat; de minister als het een
ambtelijke dienst betreft. Te sim
pel. vindt Bovens. Dat gaat voorbij
aan de complexiteit van veel organi
saties en zal niet bijdragen aan het
voorkomen van problemen. Je wijst
dan een schuldige aan, louter en al
leen omdat je een schuldige zoekt.
"Het werkt niet. Neem Slaven
burg's Bank, waar op grote schaal
werd meegewerkt aan belastingont
duiking. De deelname van de top
viel voor de rechtbank nauwelijks
te bewijzen. En neem de affaires
met RSV, de Walrus, het paspoort of
de bouwsubsidies. In hoeverre viel
de betrokken bewindslieden daar
bij persoonlijk iets te verwijten?
Een minister is steeds meer een bui
tenstaander, die wel de politieke
Mark Bovens: "Een ambtenaar
moet tegen de wens van superieuren
in informatie naar buiten kunnen
brengen, als daarmee kan worden
voorkomen dat er overheidsgeld
over de balk wordt gesmeten.
verantwoordelijkheid draagt maar
niet meer alles kan overzien. Dat
past ook niet in deze tijd van decen
tralisatie en gedelegeerde verant
woordelijkheid".
De klassieke loyaliteit aan de mi
nister is volgens Bovens "uit oog
punt van aansprakelijkheid du
bieus" en kan van de moderne amb
tenaar niet meer worden verlangd.
Ambtenaren gaan niet, zoals vroe
ger, om hun individuele verant
woordelijkheid heen. "In de huidi
ge praktijk leidt dat er soms toe dat
ze met een beroep op hun geweten
weigeren iets te doen voor de Cen
trumpartij of niet mee willen wer
ken aan niet-joodverklaringen of de
voordeurdelersregeling".
Gelegitimeerd
Het probleem daarvan is dat je te
pas en te onpas een beroep kan
doen op gewetensnood. Je kunt er
in feite alle kanten mee uit. "Het is
niet toetsbaar", in het jargon van
Bovens. De Leidse jurist pleit daar
om voor een andere oplossing: insti
tutioneel burgerschap. Het komt er
op neer dat werkweigering mag als
de ambtenaar in conflict dreigt te
komen met algemene publieke nor-
Weigeren mee te werken aan niet-
joodverklaringen of het bespionne-
ren van een collega zou dan zijn ge
legitimeerd. Wel meewerken zou
immers strijdig zijn met algemeen
aanvaarde rechtsbeginselen. Ook
het verdoezelen van de waarheid
kan, met een beroep op de democra
tische controle, reden zijn voor
ambtelijke ongehoorzaamheid.
Bovens herinnert in dat verband
aan een geruchtmakende affaire in
Engeland ten tijde van de Faldlan-
doorlog, met in de hoofdrol ambte
naar Clive Ponting. De Britten had
den destijds de Argentijnse kruiser
Belgrano tot zinken gebracht. Het
ministerie van defensie rechtvaar
digde dat met de bewering dat de
Belgrano aanvalsplannen had, maar
in werkelijkheid was de kruiser op
weg naar huis. Ponting weigerde te
liegen, negeerde een dienstbevel en
gaf ware versie door aan een parle
mentariër. Hij vocht zijn ontslag uit
eindelijk met succes aan.
Klokkeluiden
De eigen rol van de ambtenaar moet
worden erkend, zo luidt de bood
schap van Bovens. Hij erkent dat
daarmee het vraagstuk van de 'vele
handen' niet wordt opgelost. Maar
individuele aansprakelijkheid kan
ambtenaren wel aanzetten tot het
vroegtijdig signaleren van misstan
den, zodat slepende affaires worden
voorkomen en de informatiestroom
wordt verbeterd. Anders gezegd: de
ambtenaar moet aan de bel trekken
als hij of zij ziet dat er was mis is.
Eerst intern; als dat niet lukt naar
buiten toe.
Ook die 'klokkeluidersfunctie'
kan een reden zijn voor ambtelijke
ongehoorzaamheid, vindt Bovens.
Hij noemt als voorbeeld het zwart
boek dat ABP-beambte Hoevenagel
opstelde over de misstanden bij het
pensioenfonds en de rol van direc
teur Masson daarin. "En Multatuli,
met zijn Max Havelaar; dat was ei
genlijk ook een vorm van klokkelui
den".
"Het moet mogelijk zijn tegen de
wens van superieuren in informatie
naar buiten te brengen, als daarmee
bijvoorbeeld kan worden voorko
men dat er overheidsgeld over de
balk wordt gesmeten. Als het maar
zorgvuldig gebeurt en de schade
goed tegen is afgewogen".
Hoop op onafhankelij ldieid gloort bij Letse gemeenschap in Nederland
Als laatste van de drie Baltische staten riep het parlement van
Letland deze week de onafhankelijkheid uit. De reactie van
Moskou is tot nu toe onduidelijk, ook al beweert de Russische
minderheid in de Oostzeerepubliek dat Moskou pal staat voor hun
rechten. Bij de kleine Letse gemeenschap in Nederland gloort
echter weer hoop.
(Door Eric-Jan Weterings)
VOORSCHOTEN - "De hele wereld
was ons vergeten en ook nu komt
hulp nog steeds in woorden in
plaats van daden. 45 jaar lang heb
ben Letten over de hele wereld ge
wacht op herstel van de onafhanke
lijkheid van hun vaderland. We zijn
er nog lang niet, maar de hoop lijkt
eindelijk een beetje reëel te wor
den".
Mevrouw Ahlers-Brutan uit
Voorschoten is voorzitter van de
bond van Letten in Nederland.
Toen het Russische leger aan het
einde van de Tweede Wereldoorlog
de troepen van Nazi-Duitsland uit
de Baltische landen verjoeg, ont
vluchtte zij haar vaderland. "Mijn
Daarom least
hij bij
Tel.071-317436
land werd voor de tweede keer door
de Sovjetunie bezet en iedereen had
grote angst voor de communisten.
Niet voor de Russen, maar voor het
systeem dat zij meebrachten".
Eerder waren de Baltische landen
onafhankelijk tussen 1920 en 1940.
In dat laatste jaar voegden ze zich
'vrijwillig' onder Russische 'be
scherming' tegen het begerig naar
Oost-Europa lonkende nazi-Duits-
land. Binnen enkele weken begon
nen de Sovjets Letland te Russifice
ren. Grote groepen Letten werden
naar Siberië gedeporteerd en hun
plaatsen werden ingenomen door
Russische immigranten. Ook de
Duitse bezetters hielden daarna
fors huis, waardoor in 1945 een der
de deel van de Letse bevolking was
gevlucht, gedeporteerd of gesneu
veld.
Na de oorlog zetten de Russen
hun oude politiek voort. Volgens
mevrouw Ahlers is het probleem
van de Russische minderheid nu
dan ook een van de voornaamste re
denen waarom de Letse nationalis
ten veel voorzichtiger dan bijvoor
beeld buurland Litouwen proberen
hun onafhankelijkheid te verkrij
gen. "Het succes van die politiek
Mevrouw Ahlers-Brutan in de tuin
Letse economie is voor 85 procent afhankelijk van Moskou en alleen daar
om al moeten wij voorzichtig zijn".
perste Sovjet van Letland. De nood- ting van deze Russische golf noemt
zakelijke tweederde meerderheid
zou zonder steun van een aantal
Russische parlemetariërs niet zijn
gehaald".
oorlog werden de Letten tweede
rangs burgers in hun eigen land.
Russisch werd de officiële taal en
immigranten kregen allerlei voor
rechten. Zo werden soms drie Letse
gezinnen in een flat geperst en kre
gen de nieuwkomers goede hui-
Dat de immigranten ondanks hun
bevoorrechte positie toch voor een
deel het Letse onafhankelijksstre-
ven steunen ligt volgens mevrouw
Ahlers aan de relatief hoge levens
standaard. "Vooral voedsel was er
altijd voldoende. Ongeveer een jaar
geleden moest voor een aantal pro
ducten zelfs speciale passen voor
ingezetenen worden ingevoerd, om
dat mensen uit andere Sovjetrepu
blieken het land leegkochten".
"De naar onze begrippen toch
nog vrij lage levensstandaard staat
nu weer onder druk. Uit recente
contacten met Letland heb ik be
grepen dat er in het hele land geen
benzine meer is te krijgen, omdat de
aanvoer uit Litouwse raffinaderijen
stagneert. Daaruit blijkt wel hoe
kwetsbaar onze positie is. De Letse
economie is voor 85 procent afhan
kelijk van Moskou en alleen daarom
al moeten wij voorzichtig zijn".
Boycot
Het gevaar van een boycot door de
Sovjets vind Ahlers (nog) niet reëel.
"Voorlopig wordt er nog gepraat,
zoals dat ook gebeurde voor de on
afhankelijkheid werd uitgeroepen.
Helemaal met lege handen staan we
ook niet, want de Baltische staten
exporteren veel voedsel naar de
Sovjetunie. En wat gebeurt daar als
het toch al kleine voedselaanbod af
neemt door een Baltische tegenboy-
cot? Litouwen dreigt daar al mee,
maar in Letland is dat gelukkig nog
niet aan de orde. Tot nu toe hebben
de nationalisten met hun gematigde
koers het verstandigste gedaan wat
haar Voorschotense woning. "De onder de omstandigheden mogelijk
is, ook al gaat je hart natuurlijk uit
naar onmiddellijke en totale vrij
heid".
Mevrouw Ahlers hoopt dit jaar
het eerst sinds acht jaar i
Ahlers een eerste vereiste haar vaderland te bezoeken. "Ik
Tweede-rangs
r de onaf- Tot op de c
om langzaam tot echte onafhanke
lijkheid te komen. "Veel Russische
soldaten die uit Oost-Europa moe
ten vertrekken worden naar de Bal
tische staten gestuurd en ook de 'g
kijk daar in een mengeling
spanning en hoop naar uit. Mijn
laatste bezoeken verliepen in een
emotionele sfeer, want het is ver
schrikkelijk om te zien hoe i
i vandaag stromen wone' immigratie gaat door. Maar die eens een goed leven hadden, t
de Op- Russen Letland binnen. Stopzet- het probleem zit veel dieper. Na de der de dictatuur verkommeren
(Door Sjaak Smakman)
stroppenpotten, de terug
houdendheid bij nieuwe kredieten
de handel in schulden.
Niet alleen de Nederlandse minister
van financiën Wim Kok loopt mo
menteel rond bij de IMF-vergade-
ring in Washington, maar ook zijn
collega van ontwikkelingssamen- alom geprezen plan waa
werking Jan Pronk. Die probeert boe op het kwijtschelden
daar de ministers warm te maken den werd opgeheven,
voor een ongebruikelijke manier
om de schuldencrisis op te lossen:
kwijstschelding van schulden van
de allerarmsten. Pronk is in Was
hington aan het juiste adres. Want
niet de bankiers, maar de ministers
van Financiën hebben over hun lot
het meest te zeggen.
Sinds het uitbreken van de schul
dencrisis in 1982 is de aandacht
vóoral gericht geweest op de inter-
Amerika en Azië (dat overigens v
nig betalingsproblemen kent) v
den bedolven onder kredieten i
brek
ken i
den.
Dat is op zich niet onbegrijpelijk,
want een aantal banken heeft zoveel
tegoed van ontwikkelingslanden
dat het afschrijven van hun claims
hen aan de rand van een faillisse
ment zou brengen. Bovendien: hoe
weinig ze ook terugzien van hun
miljardenclaims, iets is nog altijd
len. Het recept is vooral herschik
king: aanpassening van de rente,
uitsmeren over langere termijn of
omzetting in nieuwe leningen.
Kwijtschelding, zo redeneert een
land als Groot-Brittannië, is alleen
maar een .beloning voor slecht ge
drag. Bovendien zijn veel landen
bang dat met het eerste schaap het
hek van de dam is.
Nederland neemt in dat gezel
schap een soepele houding in. Al
een paar jaar geleden werd de Afri-
luttele jaren volledig in elkaar zak- kaanse landen hun schulden kwijt-
te. Het bruto nationaal produkt van gescholden, al ging het r
Maar kwijtschelding? Vorig jaar de westerse banken, werd Afrika in
de Financiële wereld al laag aange
slagen en was het voor kredieten al
i het ta- grotendeels aangewezen op wester-
in schul- se overheden of kredietgaranties
r bij ge- van rijke landen,
de ban- Bestuurlijke chaos, bevolkings-
gewor- groei, dalende grondstoffenprijzen,
stijgende olieprijzen en droogte en
andere natuurrampen zorgden er
voor dat de Afrikaanse
nationale bankwereld. Daar vielen méér dan niets. En wie weet, komen
harde klappen toen na sommige landen nog eens boven
Jan en kunnen ze meer terugbeta
len dan iemand ooit had verwacht.
Door de nadruk op het internatio
nale bankwezen is de positie
de landen beneden de Sahara (be
halve Zuid-Afrika) - 450 miljoen
mensen - is even groot als dat van
België - 13 miljoen
Mexico het ene land na het andere
liet weien zijn buitenlandse schul
den niet meer te kunnen betalen.
Hoewel de acute crisis werd bezwo
ren, is de schuld van de ontwikke
lingslanden alleen maar groter ge
worden. Anno 1990 bedraagt die te
gen de 1300 miljard dollar, waarvan
ongeveer 800 miljard aan particulie
re banken en 500 miljard aan dver-
heden en internationale instellin
gen.
Stroppenpotten
De schulden zullen voor een be
langrijk deel nooit worden terugbe
taald. De banken beseffen dat don
ders goed, gezien de opbouw van
En het straatarme Afrika wordt
steeds armer. Al jaren gaat er aan
rente en aflossing meer naar het rij
ke noorden dan er aan ontwikke
lingshulp en leningen binnenkomt,
nationale overheden van de rijke Geen wonder dus dat het aantal
landen altijd onderbelicht geble- Afrikaanse landen dat bij de Club
ven. Toch is de schuld van de ont- van Parijs - een overlegorgaan van
wikkelingslanden aan rijke landen rijke landen dat onderhandelt met
door hen beheerste instellingen
als het IMF en de Wereldbank opge
lopen van 244 miljard dollar in 1982
schuldenlanden
problemen - flink is gestegen. Van
twee tot drie per jaar begin jaren
paar honderd miljoen gulden. Het
bevindt zich in gezelschap van
Frankrijk, dat de allerarmste lan
den ook schulden heeft kwijtge
scholden. Minister Pronk kwam vo
rige week na overleg met Kok met
een opmerkelijk initiatief: hij is be
reid om geld van zijn eigen begro
ting te gebruiken voor kwijtschel
ding. Op voorwaarde en vooral in de
hoop dat andere ministers van Fi
nanciën en het IMF hem daarin zul
len volgen.
Samen met Kok bepleit Pronk in
hun Financiële Washington een soepeler kwijt-
scheldingsbeleid. Lukt het hem
niet om wat rek in de zaak te krij-
523 miljard dollar in 1990. Het tachtig tot elf in 1987. En van de elf gen, dan kan hij het later dit jaar nog
eens in Maastricht proberen. Dan
organiseert Nederland op verzoek
van de Wereldbank, dat vorig jaar
een uiterst somber rapport over
Afrika publiceerde, een tweedaagse
conferentie over Afrika.
zijn juist deze miljarden die de arm-
sten der armen, de Afrikanen, het
meest belasten.
Steeds armer
In de jaren zeventig, toen Latijns-
Beloning
Maar met de westerse ministers van
Financiën is het hard onderhande-
ORADEA Ds. Laszló Tökés'de motor' achter de Roemeense revolu
tie, wordt door een collega gezegend als bisschop van het district Ora-
dea van de Gerefomeerde (Hervormde) Kerk van Roemenië. Tökés heeft
bisschop Laszló Papp opgevolgddie na de revolutie naar Frankrijk
vluchtte. Papp had in verregaande mate meegewerkt aan het regime.
(foto AP)
Brief bisschoppen aan president Bush
VILNIUS (KATHPRESS) De rooms-katholieke bisschop
pen van Litouwen hebben ernstige kritiek op de houding van
de westerse landen tegenover het streven naar onafhankelijk
heid van hun land.
Dat blijkt uit een brief van de
vice-voorzitter van de bisschop
penconferentie, bisschop An-
tanas Vaicius van Telsiai, aan de
Amerikaanse president Bush.
Vaicius, die namens alle bis
schoppen en de merendeels rk
bevolking van Litouwen zegt te
spreken, is "zeer_teleurgesteld"
over het besluit van Bush geen
economische sancties tegen de
Sovjetunie te treffen, hoewel dat
land met geweld optreedt tegen
de "vreedzame, democratisch ge
kozen regering van Litouwen".
Vaicius wijst de angst van Bush
van de hand dat partijleider Gor-
batsjov door sancties het slacht
offer van stalinistische krachten
kan worden. "Het spook van het
.stalinisme" wordt vooral ge
bruikt om hét Westen te verlam
men, aldus Vaicius.
Tijdens een bezoek aan de
Bondsrepubliek leverde hij
maandag ook kritiek op de hou
ding van paus Johannes Paulus
-II. Deze had zondag het Litouwse
streven naar onafhankelijkheid
gerechtvaardigd genoemd, maar
er aan toegevoegd, dat dit streven
'Met alleen een
moderne dienst
kom je er niet'
ZEIST (ANP) - De achteruit
gang van het kerkelijk leven mag
zeker niet alleen worden toege
schreven aan eventuele gebrek
kigheid in de liturgie. De oorzaak
hiervoor ligt veel dieper, namelijk
in de cultuurcrisis van deze tijd.
Dit zei dr. M.J.G.. van der Vel
den, hervormd kerkelijk hoogle
raar te Utrecht, gisteren te Zeist
op de jaarvergadering van de
Confessionele Vereniging in de
Hervormde Kerk.
"De gedachte dat we alleen met
een vernieuwde liturgie en een ei
gentijdse prediking de heden
daagse mens en in het bijzonder
de jeugd weer naar de kerk krij
gen, is een ontkenning van de si
tuatie waarin de kerk verkeert".
Liturgievernieuwing die met
dit oogmerk tot stand komt, moet
volgens Van der Velden wel op
een grote teleurstelling uitlopen,
gezien de ernst van de crisis waar
in de kerk verkeert. Helaas is dit
wel de achtergrond van de meeste
pogingen die in deze richting
worden ondernomen, zo zei hij.
Van der Velden zette zijn vraag
tekens bij de vele publikaties
waarin de zondagse kerkdienst
"met allerlei grote woorden" het
'hart van het kerkelijk leven wordt
genoemd. Volgens de hoogleraar
is dit eerder een wens dan een
feit. De gewone kerkgangers be
leven immers nogal wat onvrede
en teleurstelling aan de wekelijk
se bijeenkomst.
Desalniettemin vormt ook voor
Van der Velden de kerkdienst het
centrum van de kerkelijke ge
meente. Dat betekent niet dat in
dat ene zondagse uur ook alles
moet en kan gebeuren. Hij pleitte
voor een eenvoudige kerkdienst,
die door allen goed te volgen is.
"In de liturgie zijn we allemaal ge
lijk".
Daarmee plaatst de kerkdienst
zich volgens Van der Velden bui
ten of zelfs tegenover de huidige
cultuur. "In de gemeenschap van
de gemeente gelden niet de struc
turen van de sociale werkelijk
heid, die gekenmerkt wordt door
ongelijkheid, autonomie, hiërar
chie, door individualisme en plu
raliteit. Op het moment dat we in
de kerk zijn, zijn we maatschap
pelijk gezien buitenstaanders,
doen we iets wat maatschappelijk
als volkomen irrelevant wordt ge-
de hervormingen van Gorbatsjov
niet in gevaar mag brengen. De
paus ziet over het hoofd, dat de
leiding van de Sovjetunie de dia
loog met Litouwen uit de weg
gaat, aldus Vaicius.
Vaicius heeft waardering voor
de weigering van de Verenigde
Staten de "illegale bezetting en
annexatie van Litouwen door de
Sovjetunie in 1940 te erkennen",
maar vindt het daarom des te ver
ontrustender, dat het land zo aar
zelt op een tijdstip waarop Litou
wen zo dringend behoefte aan
morele en politieke steun heeft.
Het Westen brengt het onafhan
kelijkheidsstreven van Litouwen
geheel ten onrechte in verband
met de onderhandelingen over
ontwapening tussen Oost en West
en de politieke overlevingskan
sen van Gorbatsjov, aldus Vaici
us. Gorbatsjov zit vaster in het za
del dan ooit.
Voor de Sovjetunie is ontwape
ning "een zaak van volstrekt le
vensbelang", want anders stort
de economie in elkaar. Hij vreest,
dat de westerse regeringen zich
door hun angst laten verleiden tot
beslissingen die de Sovjetrege
ring tot verdere agressie tegen Li
touwen aanspoort.
Vaicius beklemtoont, dat het
Litouwse volk geen militaire
steun van de Verenigde Staten
verwacht. Het wil alleen morele
en politieke stëun. Vaicius wil
snel tot open gesprekken met de
Verenigde Staten komen over de
agressie van de Sovjetunie.
Blanke kerken in
Zuid-Afrika willen
gesprek De Klerk
JOHANNESBURG (ANP) - Een
aantal kerken die niet bij de Zuid-
afrikaanse Raad van Kerken zijn
aangesloten, heeft besloten de
voorbereiding van een conferen
tie met president De Klerk voort
te zetten.
Tot deze kerken behoren de
drie blanke kerken: de Neder
duitse Gereformeerde Kerk (1,5
miljoen leden), de Nederduitsche
Hervormde Kerk (250.000 leden)
en de Gereformeerde Kerk in
Afrika (100.000 leden).
Twee weken geleden liet de
Raad van Kerken weten de uitno
diging van De Klerk voor een ge
zamenlijke conferentie af te wij
zen. De Raad meent dat zo'n con
ferentie de verhouding tussen
kerk en staat zou verdoezelen.
Eerst willen de kerken hun eigen
meningsverschillen over apart
heid uit de weg ruimen.
CGB. Het Confessionaal Gere
formeerd Beraad (CGB) in de Ge
reformeerde Kerken zal zich eind
deze week beraden over de vraag
of hij van een bezinningsorgani-
satie tot een modaliteit omge
vormd wil worden. Het CGB ziet
hierin als voordeel dat men zo een
duidelijker status en een eigen
predikantsplaatsen kan krijgen.
Overigens is de vorming van
modaliteiten in de gereformeerde
lijn hoogst ongebruikelijk. Het
CGB telt zo'n vierduizend leden
en heeft te kampen met een stabi
lisering van de groei.
Beroepingswerk
Hervormde Kerk: bedankt voor Has
selt (toez.) dr. P. Vermeer Kesterei»,
voor Hoogeveen J. B. Beijer Colijns-
Gercformccrdc Kerken: beroepen te
Almkerk H. van Heijst Soest.
Gcref. Kerken vrijgemaakt: beroe
pen te Ocgstgcest drs. J. B. de Rijke
kand. Duiven.
GEESTELIJK LEVEN
