Muurschilderingen uit
tweede eeuw in Alphen
Toch gebouw voor FNV op
terrein DOSR in Alkemade
Acht gewonden bij botsing
tussen bus en vrachtwagen
Gemeente wil Melkert dwingen
Zijlpoort flink op te knappen
WOENSDAG 9 MEI 1990
LEIDEN De Zijlpoort verkeert in
slechte staat van onderhoud. De
Monumentenwacht Zuid-Holland
heeft een groot aantal onderhouds-
gebreken aan de poort geconsta
teerd. Onder meer is door een aan
rijding enkele jaren geleden een
'steunbeer' beschadigd, die nog
steeds niet is hersteld.
De gemeente heeft overwogen
om de eigenaar, de zakenman J.
Melkert, te dwingen de poort op te
knappen. Dit is mogelijk volgens de
Monumentenwet. Voorlopig is ech-
Opvallende vondst van nieuwe werkgroep
ALPHEN AAN DEN RIJN
- Een nieuwe oudheidkun-
dige werkgroep heeft 'unie-
i ke vondsten' uit de Romein-
se tijd gedaan op het afge-
graven terrein langs de Eu
ropasingel en het Molen-
vlietpad in Alphen aan den
Rijn. De groep noemt zich
i Bodemonderzoek Alphen
(BOA) en is mede opgericht
i door de bekende Alphense
amateur-archeoloog E. van
der Most. Hij heeft uit de
grond Romeins stucwerk
met muurschilderingen op
gediept.
"Het gaat om kleine stukjes van vijf-
tien tot twintig vierkante centime-
r ter. Er zijn heel duidelijk lijnen en
gpkleurde vlakken op te onder
scheiden. Momenteel houd ik de
stukjes nat, want anders worden de
kleuren meteen flets. Zelf denk ik
dat het gaat om aardewerk uit de
tweede eeuw na Christus. Slechts
één keer eerder heb ik iets derge
lijks gevonden in Alphen. Dat was
op de plek waar nu het gezinsver
vangend tehuis Dukdalf staat. De
vondst wijst op de aanwezigheid
van een vermogend figuur die net
buiten het castellum heeft ge
woond. Waarschijnlijk in een villa
of zo".
Van der Most graaft reeds twintig
jaar de Alphense bodem af. Dat
deed hij tot voor kort als lid van de
Archeologische Werkgemeenschap
Nederland (AWN). Maar sinds de
AWN Van der Most heeft beschul
digd van eigenmachtig optreden en
schatgraverij heeft hij bedankt voor
zijn lidmaatschap. De BOA is het
antwoord op zijn onenigheid met de
AWN en zijn streven de werkge
meenschap voortdurend een stap
voor te zijn.
Verwijt
"En dat zal mij altijd lukken. Mijn
verwijt naar de AWN is namelijk dat
zij veel te weinig aan veldverken-
ning doen. Ook hier is dat weer niet
gebeurd. Helaas heeft de BOA nog
geen opgravingsbevoegdheid en
mogen wij slechts waarnemingen
verrichten. Ik zal de vondsten dan
ook moeten aangeven bij de provin
ciaal archeoloog, daartoe ben ik
wettelijk verplicht. Hij zal dan be
slissen wat verder gaat gebeuren.
Misschien dat de AWN dan wel
wordt uitgekozen om zich verder te
storten op het terrein. Natuurlijk
zou ik dat jammer vinden, maar wat
moet ik? Als ik het niet meld gaat
dit stukje historie verloren en dat
zou ik niet over mijn hart kunnen
verkrijgen", aldus Van der Most.
Voorlopig is de BOA nog een
werkgroep die zich heeft afgesplitst
van de archeologische werkgemee-
schap. Volgens Van der Most heb
ben zich zo'n vijftien mensen aange
sloten bij de BOA: "Later worden
we wellicht een stichting of vereni
ging, dat maakt mij niet zoveel uit.
In elk geval zijn wij actieve archeo
logen uit Alphen en omgeving die
zich niet langer geroepen voelen om
bij de AWN te horen".
Gelaten
Voorzitter D. van der Kooij van de
AWN reageert gelaten op de komst
van de BOA: "Dergelijke afsplitsin
gen zijn er altijd wel op een of ande
re grond. Ik hoor daar heus niet van
op. Zelf heb ik niet de indruk dat de
AWN verdeeld is. De BOA zal zich
zelf moeten waarmaken".
De leden van de AWN hebben
volgens Van der Kooij ook al geke
ken op het terrein bij het Molen-
vlietpad waar een hoofdweg naar de
woonwijk Kerk en Zanen wordt
aangelegd. "Maar ik heb vooralsnog
niets van hun resultaten vernomen.
Onze aandacht is vooral ook op an
dere plaatsen gevestigd. Ook in Al
phen ja, maar het is nog te vroeg om
al concrete plekken aan te wijzen".
ALKEMADE - De voetbalvereni
ging DOSR in Roelofarendsveen
blijft zich tot het uiterste verzetten
tegen het plan van de gemeente
Alkemade om op het parkeerterrein
bij het sportcomplex een nieuw
clubgebouwtje voor de plaatselijke
FNV-afdeling te laten bouwen.
Dat betoogde DOSR-voorzitter H.
de Haan gisteravond ten overstaan
van de leden van de commissie
ruimtelijke ordening die zich moes
ten buigen over het door de voetbal
club ingediende bezwaarschrift. Na
beraad achter gesloten deuren advi
seerde een meerderheid van de
commissie de bezwaren van DOSR
ongegrond te verklaren. Aan B en W
werd geadviseerd een verklaring
van geen bezwaar voor de bouw bij
de provincie aan te vragen. De argu
menten van DOSR waren volgens
de commissieleden niet steekhou
dend.
Volgens De Haan kan het voet-
/fietspad waarop het gebouwtje
wordt geplaatst niet zo maar aan de
openbare weg worden onttrokken.
"Op grond van de wegenwet is hier
toe een speciale procedure nodig. In
dat kader wordt de onttrekking
door ons bestreden", aldus De
Haan. Volgens de commissieleden
wordt het fietspad omgelegd en ver
dwijnt het niet.
belgd over de wijze waarop de ge
meente het overleg met haar heeft
gevoerd. "Tot het moment van pu
blicatie van de voorgenomen afgifte
van de bouwvergunning is slechts
via de media vernomen dat een
voorbereidingsbesluit werd geno
men en een krediet werd gevraagd".
Een stelling die door waarnemend
voorzitter A. Meerburg werd bestre
den: "U suggereert dat DOSR syste
matisch is genegeerd maar dat is
niet het geval. Er is wel degelijk
contact geweest".
De oplossing die de gemeente
voor de FNV heeft bedacht, vindt
DOSR echter een volstrekt wille
keurige. De Haan: "Een die met ste-
debouwkunde niets van doen
heeft". FNV-voorzitter H. van der
Zwet gaf aan dat een gecombineer
de bouw met het jongerencentrum
Splotsz aan de westzijde van de par
keerplaats voor hen geen voorkeur
heeft. "We zitten niet graag naast
Splotsz, u weet wat daar gebeurt".
Wat DOSR betreft, kan beter wor
den gebouwd aan de noordzijde van
het parkeerterrein. Dit in verband
met veiligheid, toegankelijkheid en
een grotere bruikbaarheid van het
parkeerterrein. Dit alternatief kan
nog worden onderzocht. Als het tot
een bevredigende oplossing leidt
voor alle partijen, kan het alsnog
worden uitgevoerd.
De vrachtauto heeft zich in de bus geboord.
ALPHEN AAN DEN RIJN - Acht
mensen zijn gistermiddag gewond
geraakt bij een botsing tussen een
vrachtauto en een lijnbus van Cen
traal Nederland op het kruispunt
Oostkanaalweg/Nieuwkoopseweg
in Alphen. Een van hen, een 35-jari-
ge inwoner uit Nieuwveen, werd bij
de botsing uit de bus geslingerd en
is met ernstig hoofdletsel overge
bracht naar het Academisch Zie
kenhuis In Leiden.
De botsing had plaats omstreeks
kwart voor drie. De bus kwam vanaf
de Nieuwkoopseweg en de 29-jarige
Amsterdamse chauffeur verleende
geen voorrang aan de vrachtwagen
die op .de Oostkanaalweg richting
Ter Aar reed. De 21-jarige bestuur
der van de truck kon de bus niet
meer ontwijken en reed aan de zij
kant de bus in. Er waren vijftien
passagiers, van wie zeven gewond
raakten. Ook de vrachtwagenchauf
feur liep letsel op. Op de Nieuwve-
ner na konden in de loop van de
avond alle gewonden na behande
ling weer naar huis.
De ravage op de Oostkanaalweg
was groot. De cabine van de truck
met aanhanger stak een meter in het
bovenstel van de bus. Een takelwa
gen moest er aan te pas komen om
de twee gehavende voertuigen te
bevrijden. Het oponthoud duurde
ruim twee uur.
Pseudoniem
Tot mijn stomme verbazing moet ik
uit deze krant van 2 mei 1990 verne
men dat mijn naam, mij meegege
ven door mijn ouders bij mijn ge
boorte op 2 maart 1952, een pseudo-
Het betreft het artikel dat is gepu
bliceerd op de pagina Leiden onder
de titel 'Obstakel Witte Singel weg
met dat ding'. Het zou van enig sim
plisme kunnen getuigen te veron
derstellen dat iedere burger 'ge
woon' Jan Jansen zou moeten he
ten.
Amaryllis Fraai,
Noordeinde 10a,
2311 CD Leiden.
REDACTIE: JAN RIJSDAM, TELEFOON: 161444
Dwangsom voor
pluimveebedrijf
DEN HAAG - De gemeente Zoeter-
woude heeft terecht een dwangsom
van duizend gulden per dag opge
legd aan pluimveeslachterij en -fok
kerij E. den Hertog aan de Produc-
tieweg. Het bedrijf voldoet volgens
de gemeente niet aan de voorschrif
ten van de verleende hinderwetver
gunning. Het bedrijf tekende be
roep aan, maar de afdeling voor ge
schillen van bestuur van de Raad
van State heeft de gemeente in het
gelijk gesteld.
De gemeente eiste de dwangsom
al in 1988, omdat het bedrijf niet zou
voldoen aan de in 1983 afgegeven
hinderwetvergunning. De omge
ving zou te veel 'stankhinder' on
dervinden. Bij de behandeling van
de zaak in maart stelde de gemeente
vast dat het bedrijf weliswaar een
aantal verplichte voorzieningen had
aangebracht, maar dat niet voor af
voerpijpen was gezorgd. Verzoeken
om alsnog pijpen aan te brengen
haalden niets uit en er zou nog
steeds sprake zijn van stankover
last.
Ondernemer Den Hertog betoog
de bij die gelegenheid dat hij in
plaats van de voorgestelde verlen
ging van de pijpen, een filterinstal
latie had aangebracht, een mechani
sche afzuiging en ventilatie. Hij zou
steeds bereid zijn geweest te over
leggen met de gemeente over voor
zieningen. De dwangsombeschik
king was dan ook 'als een donder
slag bij heldere hemel' gekomen.
Vogels
Met een verrekijker en onopvallende kle
ding kunnen vogelliefhebbers op zater
dag 12 mei meedoen aan een excursie in
het polderpark Cronesteyn. De aandacht
gaat uit naar het waarnemen van weide-,
water,- moeras- en bosvogels en een
broedkolonie van blauwe reigers. De ver
trektijd is 5.30 uur. Belangstellenden
kunnen zich opgeven op telefoonnum
mer 411315.
Lentemarkt
Een reuze springkussen, speelgoed
kraampjes, kinderbingo en een sponsor
loop zijn een greep uit de activiteiten die
zaterdag 12 mei plaatsvinden op de len
temarkt van basisschool De Springplank
aan de Sumatrastraat. Als het weer mee
werkt, duurt de markt van 10.00 tot
14.00. Bij regen wordt de markt ver
plaatst naar 19 mei.
Wandeling
De wekelijkse wandeling van het Instituut
voor Natuurbeschermingseducatie wordt
zondag 13 mei in landgoed De Horsten in
Voorschoten gehouden. De Seringen-
berg staat dan waarschijnlijk in volle
bloei. Er wordt om 14.00 uur verzameld
aan de ingang bij de Papeweg.
CDA Voorschoten:
overleg met Leiden
over Rij lts weg 11
VOORSCHOTEN - Burgemeester
P. Cannegieter van Voorschoten en
zijn Leidse ambtsgenoot C. Goe-
koop moeten overleggen over
Rijksweg-11-west. Dat zei de Voor-
schotense CDA-fractievoorzitter
W.J. Valkenburg gisteravond tij
dens de raadscommissie algemene
zaken.
Het CDA had gemerkt dat Leiden
de laatste tijd scherper stelling
neemt tegén de aanleg van de weg
die Voorschoten in twee stukken
zou splijten en die de Leidse Ste-
venshofbewoners veel overlast be
zorgt. Tijdens het overleg kunnen
de burgemeesters bespreken hoe
beide gemeenten hun standpunten
zo goed mogelijk naar voren kun
nen brengen bij hogere overheden.
Cannegieter nam de boodschap
voor kennisgeving aan en vertelde
verder dat hij een verzoek van het
comité 'Rijksweg-11-west Nee!' om
een onderhoud met minister van
verkeer H. Maij-Weggen heeft on
dersteund. Verder zal hij meedoen
aan een radiodiscussie met voor- en
tegenstanders die wordt uitgezon
den via Omroep Rijnland.
Echtparen
Voor het eerst in de geschiedenis
zit er een echtpaar in de Leidse
gemeenteraad, zo meldde deze
krant vorige week daags na de in
stallatie van de nieuwe raad. Tot
in het begin van de jaren tachtig
was het verboden voor een echt
paar om samen in de gemeente
raad te zitten. Steven Blok en Pa
tricia Verzantvoort (beiden D66)
hebben dus de primeur.
Toch is het niet voor het eerst
dat een samenwonend stel in de
raad zitting neemt. Tien jaar gele
den, in mei 1980, werd Rene Ei
kerbout lid van de gemeenteraad
terwijl zijn partner, Joyce Hes, al
geruime tijd deel uitmaakte van
net stadsbestuur. We weten wel:
je moet politici nooit aan gisteren
herinneren. Dat vinden ze niet
leuk. Maar, we doen het toch
maar even. Tien jaar geleden was
het namelijk de toenmalige D66-
fractievoorzitter, Hans Glaubitz,
die bezwaar maakte tegen het te
gelijkertijd opereren van het
(echt)paar Eikerbout/Hes in de
raad.
Glaubitz had zijn bezwaar zelfs
onderbouwd. Hij herinnerde er
aan dat kort tevoren uit de statis
tieken was gebleken dat één op
de twee Leidse huwelijken op
den duur wordt ontbonden en
"steeds vaker wordt gekozen
voor die andere samenlevings
vorm die de duurzaamheidsver
gelijking met het huwelijk goed
kan doorstaan (bedoeld werd het
toentertijd zogeheten 'hokken').
Het enige verschil is dat er geen
ambtenaar van de burgerlijke
stand aan te pas is gekomen, wist
Glaubitz.
Duurzaam samenwonenden
genoten toentertijd al dezelfde
rechten als gehuwden (bij voor
beeld bij huisvesting) en de D66-
voorman meende dat daarom ook
dezelfde rechtsregels van toepas
sing moesten zijn. Eén van die
rechtsregels was destijds ver
woord in artikel 23 van de Ge
meentewet. Daarin werd gesteld
dat leden van de gemeenteraad
niet met elkaar getrouwd moch
ten zijn. Glaubitz verklaarde dat
zijn fractie het dan ook zuiverder
had gevonden als de PvdA'ers Ei
kerbout en Hes, van wie bekend
was dat ze duurzaam samen
woonden, eigener beweging tot
de conclusie zouden zijn geko-
Het echtpaar Blok/Verzantvoort: het eerste (vorige week geïnstalleer
de) echtpaar in het Leidse stadsbestuur. (foto's Wim Dijkman)
men dat het beter was het raads
lidmaatschap niet tegelijkertijd
te vervullen.
De wetgeving waarop Glaubitz
doelde dateert overigens uit 1923
en kwam tot stand na de invoe
ring van het vrouwenkiesrecht.
Op dat tijdstip had de wetgever
natuurlijk nog niet zulke gerijpte
gedachten over duurzame samen
levingsvormen en kennelijk be
schikte het D66-raadslid daar tien
jaar geleden ook nog niet over. De
toenmalige voorzitter van de
raad, loco-burgemeester Waal,
stelde destijds al de vraag of het
wel verstandig was om je bij het
gelijkheidsprincipe te richten op
achterhaalde voorschriften.
Beter zou zijn te bevorderen dat
die achterhaalde regels zouden
worden aangepast. De oorsprong
van die regels is immers gelegen
in de zeventiende-eeuwse wijze
van stadsbestuur, die was geba-^
seerd op coöptatie en familierege-*
ringen. Zoals gezegd: de regels
zijn inmiddels aangepast. En,
kennelijk is D66 er, anno 1990,
ook achter dat het in de tegen
woordige politiek slechts draait
om verstandshuwelijken en an
dersoortige relaties. Het echtpaar
Blok/Verzantvoort kan dus ge
rust getrouwd en in de raad blij
ven. Overigens: het toentertijd
hokkende paar, Eikerbout/Hes is,
na jaren duurzaam te hebben sa
mengewoond, ook al weer jaren
gelukkig getrouwd. Wat de poli
tiek al niet voor moois teweeg kan
brengen.
Straatnamen
De Leidse wethouder Bordewijk
heeft voor het blad Binnenlands
Bestuur uitgezocht hoe vaak be
paalde straatnamen in Nederland
voorkomen. Waar heeft die man
tijd voor, zult u vragen? Wel, ken
nelijk valt dat mee. Volgens zeg
gen heeft Bor niet met zijn vinger
tje langs de rijtjes in het postcode-
bóek hoeven te lopen maar is het
met behulp van het PTT-compu-
terbestand tamelijk eenvoudig na
gaan hoe vaak overeenkomstige
straatnamen voorkomen. "Daar
uit leert men veel over het Neder
landse volkskarakter", verklaart
Bordewijk het nut van zijn ar
beid.
Nederland telt in totaal 183.630
straten en 98.554 verschillende
straatnamen. Even afgezien van
de verschillen tussen Kerkstraat
en Kerkplein blijkt de naam Kerk
het meest voor te komen (1311
maal). Hieruit blijkt het christelij
ke karakter van ons land. In de
top 5 met lokatiegebonden straat-
aanduidingen staan verder Mo
len-, School-, Stations- en Dorps
straten.
Het lijstje straten dat is ver
noemd naar leden van het Ko
ninklijk Huis wordt aangevoerd
door Juliana, gevolgd door Wil-
helmina, Beatrix, Bernhard en
Margriet. Hierbij is Bordewijk on
der meer opgevallen dat de nei
ging om straten naar leden van
het Koninklijk Huis te vernoe
men afneemt.
In de Bomenbuurten komt, om
onbekende redenen, de Mei-
doornstraat het meest voor. Daar
na volgen de Berken, Kastanje,
Linden en Eiken. In de Bloemen-
buurten staat de Rozenstraat aan
kop. Daarna komen Acacia-, Lijs
terbes-, Lelie- en Dahliastraten.
De vogelbuurten worden aange
voerd door de Leeuwerik (Kievit,
Merel, Nachtegaal, Lijster).
In de straten vernoemd naar
niet-koninklijke grootheden staat
Rembrandt aan kop, gevolgd
door andere schilders en zeehel
den. Dat zijn achtereenvolgens:
De Ruyter, Hals, Doorman en
Vermeer. Het lijstje politici wordt
aangevoerd door Schaepman,
vervolgens Thorbecke, Kuyper,
Troelstra en De Savornin Loh-
man. Hier valt een aantal dingen
op: in de top 10 komt geen vrouw
voor, de socialisten zijn onderver
tegenwoordigd en de confessio
nelen overheersen (vooral de AR).
De rij buitenlanders wordt aan
gevoerd door Beethoven en Ken
nedy. Onder de categorie 'helden
van onze tijd' trof Bordewijk ver
der veelvuldig de namen aan van
Henri Dunant, Churchill en Al-
bert Schweitzer. Ooit behoorde
ook Paul Kruger tot deze catego
rie. Zijn "moderne tegenhangers"
zijn Steve Biko, Martin Luther
King en Ghandi.
Weinig namen verwijzen nog
naar Oost Europa. Bordewijk kon
niet meer vinden dan Jan Palach
en Pal Maleter. Leiden kent nog
een Amalrikplaats, maar daaraan
zijn geen adressen. Ook Sa-
charow en Boekowski zijn zeer
geschikt, meent de wethouder.
"Dit lijkt me een groeisector bij
uitstek".
Partijen vechten ruzie verder uit
ter afgezien van het sturen van een
zogenaamde 'aanwijzing' aan
Melkert. Wel heeft de gemeente de
zakenman schriftelijk aangespoord
tot het verrichten van onderhouds-
werkzaam heden
Deze projectontwikkelaar is in
1977 eigenaar geworden van de Zijl
poort. Hij kreeg het gebouw voor
een bedrag van één gulden. Hij nam
daarbij de verplichting op zich om
de poort op te knappen en te onder
houden.
Over de poort zijn sinds die tijd
tal van conflicten ontstaan. Zo ver
weet Melkert twee bouwbedrijven
ten onrechte subsidie te hebben op
gestreken voor de restauratie. Ook
vond hij dat de restauratie door de
bouwers slecht is uitgevoerd.
Vorig jaar heeft de gemeente ge
poogd de poort opnieuw in handen
te krijgen. Het bedrijf van Melkert,
de Nieman Holding, ging failliet en
de gemeente wilde de poort uit de
failliete boedel kopen. De rechter
maakte echter uit dat niet de Nie
man Holding, maar Melkert privé
eigenaar was van de poort.
Sindsdien leven de gemeente en
Melkert op voet van oorlog. De za
kenman kondigde aan de poort
nooit en te nimmer aan de gemeente
te verkopen. Omdat Melkert een
erfpachtscontract heeft, kan hij nog
tot 2052 over de poort beschikken.
Daarnaast leven gemeente en
Melkert nog in onmin over het
Waardeiland. Dit villapark werd in
dertijd door de Nieman Holding
ontwikkeld. De openbare wegen en
het groen zouden weer aan de ge
meente in eigendom worden over
gedragen. Met een deel van het ei
land is dat echter nooit gebeurd.
Daarvan is de Nieman Holding nog
eigenaar. Aan onderhoud van we
gen is op dat gedeelte van het eiland
nooit meer iets gedaan.
De jurist van de afdeling grondza
ken, mr. J. Kerner, zegt dat de ge
meente niet tot onderhoud over
gaat voordat de grond in eigendom
is overgedragen en er nog een
schuld door de Nieman Holding aan
de gemeente is voldaan. Kerner zegt
echter dat overwogen wordt om het
onderhoud toch ter hand te nemen
indien de situatie van de wegen op
het Waardeiland werkelijk onhoud
baar wordt.
Melkert heeft zich op 30 april jl.
weer tot de gemeente gewend. Hij
schrijft te hopen dat de komende
vier jaar door het nieuwe college
schoon schip wordt gemaakt. In
zijn brief beschuldigt hij de ambte
naren van de gemeente een zooitje
te hebben gemaakt 'van deze oor
spronkelijk eenvoudige zaken door
invloeden die in een correcte
ambtsuitvoering ten enenmale niet
thuishoren'.
