Deur blijft open voor Polen
'Moest Kemp soms roomser dan de paus zijn?'
Project 'Wij pikken het niet' al op 500 scholen
Lbo- en mavoleerlingen hebben
met meeste problemen te kampen
DINSDAG 8 MEI 1990
REGIO
Advocaat Hazerswoudse ex-vuiltransporteur schuift schuld door naar anderen
DEN HAAG - Het dossier Simon
Kemp beslaat meer dan duizend
velletjes. Zóveel is er geschreven
i over de oud-Hazerswoudse afval-
transporteur, hoofdverdachte in
het Alphense gifschandaal Zeger-
sloot. Maar tijdens een eerste zit-
ting voor de Haagse rechtbank,
•gisteren in de civiele procedure,
'pakte' president A. Holtrop hem
op welgeteld twee woordjes.
door
Gerard Haverkamp
"Betaalde u de stortbaas om die
smerigheid kwijt te raken?",
vroeg de rechter op een manier
die niets aan duidelijkheid te
wensen overliet.
"Niet alleen", antwoordde de
verdachte himself, voor het eerst
sinds de onthulling van de gif
dump twee jaar geleden volop in
de openbaarheid. Op die bekente
nis spijkerde Holtrop hem vast.
Hij liet het Kemp nog eens herha
len: "Niet alleen".
Voor zóver dat dus wél zo was,
beschikte Holtrop op dat moment
over de verklaring dat Kemp
steeds op de hoogte is geweest
van de schadelijke effecten van
zijn omvangrijke chemische af-
valdump. Maar zijn advocaat Y.
van Boxel greep in. Zij haastte
zich te verklaren dat de president
en Kemp het over twee verschil
lende dingen hadden, voldoende
om Kemp te laten beseffen dat hij
een uitglijder had gemaakt. Toen
Holtrop voor de derde keer naar
het doel van de omkoping infor
meerde, antwoordde Kemp dan
ook dat dat "niets met de aard van
het afval te maken had, maar om
te bewerkstelligen dat er meer
dan toegestaan mocht worden ge
stort".
Het overtuigde landsadvocaat B.
Wubs allerminst. Hij eiste na
mens de Staat der Nederlanden
tien miljoen gulden schadever
goeding voor de vervuiling van de
vroegere stortplaats in de Alp
hense Coupépolder. Een miljoen
voor de kosten die het rijk tot nu
toe heeft gemaakt, de rest voor de
sanering.
Van Boxel zei daar niks van te
begrijpen. "Alles wordt nu op het
bordje van Kemp geschoven,
maar de vervuiling is hem niej to
taal verwijtbaar. De overheid is
ook schuldig, net zoals de produ
centen van het gif. Ik zie niet waar
Kemp schuld heeft. Hij heeft
nooit een signaal gekregen dat hij
iets niet goed deed. Er waren
geen voorschriften, er was geen
controle. Kemp is een eenvoudi
ge jongen die nauwelijks lagere
school heeft. Van zo iemand kun
nen we toch niet verwachten'dat
hij weet welke wetten in de maak
zijn. Het enige waar hij mee te ma
ken had, was een overheid die al
les toestond. Er werd van alles ge
stort, ook door die 700 andere wa
gens die daar op één dag kwa
men. Voor de stortbaas was dat
onmogelijk bij te houden. Had
Kemp dan maar niet moeten stor
ten? Had hij roomser dan de paus
moeten zijn?"
Volgens Van Boxel kan Kemp
nü niet worden gepakt op dingen
die destijds onbekend waren. "De
producenten zijn de enigen die
over voldoende know-how be
schikken. Met hen moet de staat
een oplossing vinden voor deze
erfenis. Van een kleine man als
Kemp kun je die deskundigheid
niet verlangen. Wat hij deed was
de gebruikelijke handeling die
ook soortgelijke bedrijven uit
voerden", asldus Van Boxel, die
zegt een medewerker van de pro
vincie in het,voordeel van Kemp
te kunnen laten getuigen.
"Onzin", reageerde dfe landsad
vocaat op de veronderstelde on
bekendheid bij Kemp. "Wat man
keert hem aan zijn mond? Als je
toch niet weet wat wel en niet
mag, dan vraag je toch naar de re
gels, dan ga je toch niet zomaar
storten? In 1976 richtte hij de han
delsonderneming Kemp Leiden
op. En wat staat daarover in het
handelsregister: een maatschap
pij voor afvoer en vernietiging
van giftige en milieu-verontreini
gende vaste en vloeibare afval
stoffen. Dan weet je toch waar je
mee bezig bent? Kemp presen
teerde zich als een ervaren trans
porteur die de verantwoordelijk
heid nam voor een ordelijke ver
nietiging van het gif. Rekende
daarvoor ook AVR-prijzen, maar
daar kwam nooit iets van het spul
aan. Terwijl hem door de bedrij
ven wel werd verteld dat het om
troep ging dat per se moest wor
den verbrand. Billiton en het Aca
demisch Ziekenhuis Leiden be
dongen zelfs die verbranding.
Maar de grote bulk ging naar Al
phen, direct of nadat het op zijn
eigen terrein met onschadelijk af
val was vermengd".
Omkoping
Vermomming van giftig afval, zo
omschreef Wubs het dan ook. Om
het kwijt te raken kocht Kemp
volgens getuigeverklaringen tot
een bedrag van 116.000 gulden de
stortbaas en een paar van zijn
hulpjes om. "Al heb je dan maar
drie wagens, daarmee kun je vele
malen per dag dat stukje van
Benthuizen naar Alphen rijden.
Dat gebeurde ook 's nachts. Ex
pres werd over Ter Aar omgere
den, zodat ze niet langs het huis
van een gemeente-ambtenaar
kwamen. Anders zou die wel eens
achterdochtig kunnen worden..."
Wubs wilde helemaal niks we
ten van anderen die mede-verant
woordelijk zijn. "En als dat wel zo
is, dan komt dat wel naar voren
uit het onderzoek in het kader
van de Interimwet bodemsane
ring. Als het nodig is worden an
deren ook aangesproken".
Juist omdat de landsadvocaat
die mogelijkheid open liet, noem
de Van Boxel het aanpakken van
Kemp prematuur. Voor Wubs
staat het echter vast dat hij de
hoofdschuldige is, ook al moet
daar de strafzaak nog over die
nen. Dat gebeurt .later dit jaar.
Wubs: "Maar Kemp zelf heeft al
wisselende verklaringen afge
legd. En okay, hij was één trans
porteur, maar uniek. Hij heeft wil
lens en wetens de boel verontrei
nigd, geldende regels genegeerd
en daar geld aan verdiend. Als hij
niks wist, dan had hij maar bij
deskundigen moeten informe-
Van Boxel hield vol dat Wubs
alleen maar een stortvloed van
stellingen produceerde. "Alleen
vermoedens, geen feiten. Daar
voor moet Kemp nu worden op
geknoopt aan een boom van tien
miljoen, waar ook de gemeente,
de provincie, de staat, de produ
centen en andere tranporteurs
aan moeten worden opgehan
gen".
De rechtbank doet 27 juni uit
spraak. Nu al staat vast dat de ver
liezer daartegen in beroep gaat.
Akkoord over
bekostigen van
hoger onderwijs
ZOETERMEER - De universiteiten,
de hogescholen en het ministerie
van onderwijs zijn het gisteren in
hoofdlijnen eens geworden over het
systeem van bekostiging van het
hoger onderwijs. Het systeem komt
erop neer dat het op prestaties is ge
oriënteerd. Instellingen krijgen pas
vergoedingen op het moment dat de
door hen opgeleide studenten suc
ces leveren. Hoe dat precies in zijn
werk moet gaan, wordt nader beke
ken.
Aldus heeft een woordvoerder
van het ministerie meegedeeld. Een
nieuw systeem is nodig met de
komst van de Wet hoger onderwijs
en wetenschappelijk onderzoek
(WHW). Hbo en wo zijn in één wet
ondergebracht, daarom moet ook
de bekostiging daarvan onder één
noemer komen.
CONFERENTIE - Zuidhollandse
vrouwen praten vandaag, 18 juni en
2 oktober over hun positie op de ar
beidsmarkt. Zij doen doen samen
met de FNV, VES en de provincie.
Op 18 juni komen speciale maatre
gelen aan de orde hoe de positie
voor vrouwen op de arbeidsmarkt
kan worden verbeterd. Later in het
jaar, op 2 oktober, wordt aandacht
besteed aan een beleidsadvies aan
de organisaties die banen aanbie
den.
Prof. Diekstra bij opening pand sociale wetenschappen:
LEIDEN - Lbo- en mavoleerlingen
hebben meer te lijden van depressi
viteit, eenzaamheid en zelfr
moordgedachten dan havo- en vwo-
leerlingen. Ook worden ze vaker ge
kweld door gevoelens van minder
waardigheid en een negatieve kijk
op de toekomst. Dit leidt tót alco
holgebruik, roken en crimineel ge
drag. Deze jongeren hebben ook va
ker dan anderen negatieve ervarin
gen met hun ouders of worden het
slachtoffer van seksueel misbruik.
Dat blijkt uit een studie van de
universiteiten in Leiden en Rotter
dam en het Nibud (Nederlands In
stituut voor Budgetvoorlichting).
Prof. R. Diekstra onthulde vanoch
tend in Leiden bij de opening van
het nieuwe gebouw van de faculteit
sociale wetenschappen de eerste re
sultaten van deze deelstudie. De de
finitieve uitkomsten worden dit na
jaar gepubliceerd.
Diekstra noemde het verontrus
tend dat veel problemen samenko-
r Prof. Diekstra noemt het verontrustend dat veel problemen samenkomen bij één specifieke groep jongeren, de
b o- en mavoleerlingen. De hoogleraar bestempelt hen tot de "meest bedreigde groep jongeren van dit moment".
Van twaalf panden naar een
LEIDEN Mr. C. Oomen, voorzitter van het College van Bestuur van de
Leidse universiteit, heeft vanmorgen de officiële opening verricht van de
faculteit sociale wetenschappen aan de Wassenaarseweg. De voorzitter
blikte vijfjaar terug. Toen viel het besluit het gebouw, tot dan behorend bij
het Academisch Ziekenhuis, te bestemmen als huisvesting voor de facul
teit. Een goede stap, dacht Oomen, omdat de oorspronkelijke huisvesting
over 12 panden was verspreid hetgeen niet bevordelijk was voor onderwijs
en onderzoek. Hij toonde begrip dat er nogal wat terughoudendheid was
over de overstap, maar voegde er onmiddellijk aan toe dat de tijd van luxe
voorbij is.
Leskoffertje Leidse universiteit tegen winkeldiefstallen schooljeugd
LEIDEN - Het lesproject Wij
pikken het niet', dat is ontwik
keld door wetenschappers van
de universiteit van Leiden om
de jeugd van (winkei)diefstal-
len af te houden, loopt als een
trein. Inmiddels zijn er al 500
koffertjes met het lesmateriaal
aan scholen voor basis- en
voortgezet onderwijs verkocht.
Drs. J.A. Lakerveld, die in het
kader van een reeks lezingen,
die worden gehouden ter vie
ring van de in gebruikneming
van het nieuwe gebouw van de
faculteit der sociale weten
schappen, het project Wij 'pik
ken het niet' gisteravond toe
lichtte, is zeer tevreden over de
belangstelling voor het lespak
ket. De Roermondse drukkerij,
die het materiaal aanmaakt,
moet nu al de werkboekjes in
herdruk i
De preventie-aetie, die lan
delijk is opgezet, vond zijn oor
sprong in Sassenheim, waar de
middenstand nogal last had van
winkeldiefstallen. Politie en
onderwijs wilden er wat aan
doen en wat aanvankelijk als
een plaatselijke actie was be
doeld, groeide uit tot een lande
lijke aanpak. De universiteit
van Leiden werd gevraagd het
project van de nodige deskun
digheid te voorzien, het Lande
lijk Bureau Voorkoming 'Mis
drijven was geïnteresseerd en
via die weg bleek de rijksover
heid bereid subsidie te ver
strekken.
Vorig jaar werd proefge
draaid op vier scholen in Sas
senheim, Leiden en Den Haag.
Dat leidde tot wat bijstellingen,
waarna het lespakket z'n defi
nitieve vorm kreeg.
Uit onderzoek blijkt dat vanaf
15 jaar diefstal onder jongeren
sterk toeneemt. Voor die groep
is het preventieproject dus be
doeld, maar eigenlijk is men
dan al te laat. Daarom is er ook
een versie gemaakt voor de 10-
tot 14-jarigen.
"Je kunt natuurlijk proberen
om de jeugd door raiddel van
het opbouwen van een goede re
latie af te houden van winkel
diefstallen. Het beïnvloeden
van een attitude duurt echter
alleen zo verrekte lang en daar
heb je de tijd niet voor. We heb
ben daarom gekozen voor een
snellere methode, via de weg
van de 'onuitwisbare ervarin
gen'. Dat blijft de jeugd beter
bij", aldus drs. Lakerveld.
"Geen dictaten of gemoraliseer,
zo van: als je spullen pikt, be
taal je het uiteindelijk toch zelf
want V&D past de prijzen wel
aan. Zo'n economisch argument
slaat natuurlijk niet aan bij de
jeugd".
"Als je jongelui vraagt ver
antwoordelijkheid te nemen,
moeten ze zich een beetje bloot
geven en dat gaat ze niet ge
makkelijk af. Met het project
wordt daarom begonnen met
een afstandelijke aanpak. We
behandelen vragen als 'wat is
diefstal' en 'meedoen of niet',
waarbij we ook ze vertellen hoe
het vaak gaat: het meedoen, het
erbij willen horen, kinderen
hebben hun lot niet altijd in ei
gen hand".
"Dan komen we aan de vraag
toe: 'Waar ligt de grens', dan ko
men we langzaam maar zeker
dichter bij het individue en de
eigen verantwoordelijkheid.
Via het zogeheten dilemmaspel
wordt jongeren gevraagd, wat
ze in bepaalde situaties zouden
doen". Cassettebandjes en- vi
deo, een docenteninstructie en
werkboekjes maken deel uit
van het leskoffertje.
Of het preventie-project ef
fect zal sorteren, is een vraag
die Lakerveld wel beantwoord
zou willen zien, maar in de
praktijk nauwelijks uitvoer
baar is. Zelf zijn de samenstel
lers er van overtuigd dat het
project een goede manier is om
het probleem aan te pakken. La
kerveld: "Dat blijkt ook uit de
reacties van de scholen. Ik hoop
dat er ooit nog eens onderzoek
wordt gedaan naar het effect
van ons preventie-project, maar
of dat er van komt, waag ik te
betwijfelen".
men bij een specifieke groep jonge
ren. Lbo- en mavoleerlingen zijn
naar zijn oordeel de méést bedreig
de groep jongeren van dit moment.
Hulpverlening aan deze jongeren
en hun ouders moet een hoge priori
teit krijgen, zei Diekstra. Volgens
de Leidse hoogleraar heeft dit on
derzoek aangetoond dat het gedrag
van deze groep niet mag wórden ge
zien als 'experimenteergedrag'
maar moet worden herkend als een
uiting van problemen.
Uit de resultaten van recent on
derzoek van de Wereld Gezond
heids Organisatie blijkt dat de psy
chische problemen van jongeren de
afgelopen 30 jaar aanmerkelijk zijn
toegenomen. Die toename houdt
verband met sociale ontwikkelin
gen als economische onzekerheid,
werkloosheid, veranderingen in het
functioneren van het gezin, alcohol
gebruik en ontkerkelijking.
In Nederland werd elke vijf jaar
door de twee universiteiten en het
Nibud onderzoek naar jongeren ge
daan. Vorige week verscheen dat
deel van het scholierenonderzoek
dat betrekking had op het beste
dingspatroon van de jongeren. De
drie organisaties zijn van plan dit
onderzoek voortaan om de twee jaar
te herhalen. "De jeugd gedraagt
zich zo grillig dat zeer geregeld on
derzoek nodig is om een juist beeld
te krijgen", aldus een woordvoerder
van het Nibud.
UW houdt vast aan
vrijwilligerswerk
UTRECHT - De Unie van Vrijwilli-
gers blijft vasthouden aan het prin
cipe van onbetaald vrijwilligers
werk. Dat doet zij al 45 jaar en dat
wil zij blijven doen. UW kiest voor
idealen en niet geld, zo heeft het
hoofdbestuur van de landelijke or
ganisatie besloten.
Vrijwilligerswerk is en blijft het
uitgangspunt van de bijna 20.000
medewerksters, die voor de UW
werken. Heel bewust wil de UW
niet vanwege subsidies afhankelijk
worden van overheid of bepaalde
organisaties.
In Den Haag wordt op 15 mei het
negende lustrum gevierd met een
congres, dat door minister d'Anco-
na vnan WVC wordt geopend.
©uö ilictitos
Honderd jaar geleden stond er
in de krant:
- Te Almeloo zou het zoontje van
de wed. V. een eksternest uitha
len, met toestemming van den ei
genaar van den boom. Terwijl
deze laatste even wegging om
eene ladder te'halen, was de jon
gen reeds begonnen. Bij ongeluk
brak echter een tak, en de knaap
sloeg achterover uit den boom op
den grond, met het treurige ge
volg, dat hij ter plaatse dood
bleef.
- Te Breslau hebben al de chirur
gische studenten zich aan de col
leges onttrokken, omdat één
hunner zich door den beroemden
chirurg Fischer beleedigd acht.
Professor Fischer heeft hierop
zijn waardigheid als - deken
neergelegd en zijn pensioen aan
gevraagd.
Vijftig jaar geleden:
- De Amsterdamsche advocaat
mr. L.M.B. is gearresteerd we
gens verduistering. Hij zou zich
hebben bezig gehouden met het
op illegale wijze over de grens
brengen van Duitsche vluchte
lingen. Daarvoor moesten be
langrijke bedragen te zijnen
kantore worden gedeponeerd,
waarmede o.a. haiidlangers van
den advocaat zouden worden
betaald. Eenmaal mislukte een
transport van een vluchteling,
waarna mr. B. weigerde het ge
storte bedrag terug te betalen.
Dezer dagen heeft de justitie een
inval In de woning van den ad
vocaat gedaan, waarna mr. B.
werd gearresteerd en opgeslo-
Er heerscht in geheel Duit-
schland een gebrek aan zgn.
'houten schoenen', die in oorlogs
tijd zijn ingevoerd wegens het
gebrek aan leer. Omstreeks mid
den April werden schoenen met
houten zolen en een bovenstuk
van linnen op de markt ge
bracht. Hoewel deze in het alge
meen duurder zijn dan lichte,
leeren schoenen, werden de win
kels bestormd en is de geheele
voorraad al uitverkocht.
Ondanks aanscherping bollenregeling door minister De Vries:
BEGRIP VOOR WOONWAGENBEWONERS
DEN HAAG/BOLLEN
STREEK De bollentelers
kunnen (Jit jaar nauwelijks
op legale wijze Polen of an
dere werknemers uit nièt-
EG-landen in dienst nemen.
Minister De Vries van socia
le zaken heeft gisteren, met
het aanbieden van de nieu
we 'bollenregeling' aan de
Tweede Kamer, strenge re
gels opgesteld voor het wer
ven van niet-EG-werkpe-
mers voor werkzaamheden
in de bollenteelt.
Belangrijkste verschil met voor
gaande jaren is dat de bollentelers
13 weken voor het begin van het sei
zoen bij de arbeidsbureaus moeten
melden hoeveel mensen ze voor
welk werk, in welke periode en on
der welke arbeidsvoorwaarden no
dig hebben. De bollentelers moeten
met de werknemers die-via het ar
beidsbureau worden aangetrokken
een arbeidsovereenkomst voor mi
nimaal twee maanden en in over
eenstemming is met de geldende
cao, afsluiten. De werkgever moet
voor huisvesting zorgen voor een
buitenlandse werknemer en in de
arbeidsovereenkomst vermelden
•hoeveel deze daarvoor moet beta
len.
Als de bollenteler al deze gege
vens heeft verstrekt en aan de voor
waarden heeft voldaan, zoekt het ar
beidsbureau eerst onder Neder
landse werklozen. Vervolgens
wordt gekeken naar werknemers
uit EG-landen die hier willen wer
ken. Pas als dit alles geen resultaat
oplevert, kunnen tewerkstellings
vergunningen voor Polen of andere
werknemers uit niet-EG-landen
worden verstrekt. Alleen bollente
lers die zich aan de regels hebben
gehouden, komen hiervoor in aan
merking.
De Vries mikt op Nederlands per
soneel en zegt de werkgevers toe
dat ze kunnen rekenen op uitgebrei
de dienstverlening van de arbeids
bureaus. De arbeidsbureaus zullen
ook met de sociale diensten afspra
ken maken over de inzet van men
sen met een bijstandsuitkering.
Werkzoekenden met een uitkering
die een aanbod tot passend werk
zonder een gegronde reden weige
ren, zullen door het arbeidsbureau
bij de sociale dienst worden ge
meld. Die kan dan overgaan tot het
toepassen van een sanctie, bij voor
beeld een verlaging, van de uitke
ring.
De Vries suggereert dat het perso
neelsprobleem wel eens minder nij
pend zou kunnen blijken als ar
beidsvoorwaarden, arbeidsomstan
digheden en arbeidsverhoudingen
beter zouden zijn.
Tegen
Secretaris externe zaken van de Ko
ninklijke Algemeene Vereeniging
voor Bloembollencultuur (KAVB),
A. Vollebregt, is niet gelukkig met
de beperking van, zoals hij het uit
drukt, 'het gebruik van Polen'. Het
in handen van de arbeidsbureaus
geven van de werving, is volgens
Vollebregt riskant. "Ook zij zullen
er niet in slagen voldoende werkne
mers te vinden. Een bollenteler die
13 weken voor het seizoen stopt met
werven omdat het arbeidsbureau
deze taak overneemt, zal bij de
oogst bedrogen uitkomen. De kans
op een tëkort aan werknemers is le
vensgroot".
Het werven van buitenlandse
werknemers uit EG-landen biedt
volgens de secretaris ook geen soe
laas. "We moeten voor hen wel reis-
en verblijfskosten betalen, maar
niemand garandeert ons dat ze ook
zes weken zullen blijven. Met Polen
ligt dat anders. Zij staan voor hun
werk".
De oproep van De Vries om de ar
beidsomstandigheden te verbete
ren, vindt Vollebregt overbodig.
"Er wordt over het algemeen vol
gens de cao gewerkt en goed be
taald. Het blijft natuurlijk buiten
werk en dat kan stoffig of juist nat
zijn".
LEIDEN - Vooruitlopend op de ac
tie van vandaag, boden woonwa
genvrouwen gisteren aan de Leidse
wethouder H. de la Mar een rapport
aan waarmee wordt geprotesteerd
tegen de stijging van de woonlasten.
De wethouder stelde zich in grote lij
nen achter de actie. Vandaag trok
ken woonwagenbewoners en zigeu
ners uit het hele land naar Den
Haag om te protesteren tegen het
woonwagenbeleia (zie voorpagina
(foto Wim Dijkman)
