Ik leer van 'f publiek Overrompelend maar glad André Manuel winnaar sterke finale Eiiy de waard Slap einde Springdance Plannen Kafka centrum in Praag Bevrijdingspop na 10 jaar volwassen in Leiderdorp MAANDAG 7 MEI 1990 JES^MagaiB. PAGINA 23 Phil Collins: kwaliteit die alle franje overbodig zou moeten maken. ROTTERDAM (GPD) - Phil Col lins zou vrijdagavond beter op zijn plaats zijn geweest in het net ge opende Rotterdamse pretpark Ri- voli dan in Ahoy'. De kermisachtige pracht en praal waarmee de Engelse zanger in het uitverkochte sportpa leis uitpakte, was zo indrukwek kend, dat de muzikale inhoud van zijn dik tweeënhalf uur durende show er aanvankelijk door ver bleekte. Het podium van deze 'Serious Tour' was heel verrassend verpakt in een kostbaar draaimolendecor met daarboven het verlichte op schrift 'Mr. Collins' Galloping Hor ses'. Even na negenen een uur la ter in verband met de dodenherden king klapten de panelen open, waarop een twaalfkoppig orkest zichtbaar werd. Collins bleek achter het drumstel te zitten om zich op te warmen middels een Afrikaans ge tinte intro, die op zijn aandringen ook meteen tot de eerste meezinger uitgroeide. Dat overrompelende begin werd - nadat de Mr.Nice Guy Of British Rock naar voren was getreden ge volgd door een flinke greep uit het repertoire van zijn jongste solo-al bum '...But Seriously', waarop hij zijn fans voor het eerst uitvoerig heeft laten kennismaken met zijn sociale bewogenheid. In het ver lengde van dat onverwachte stre ven naar een minder oppervlakkig imago paste ook de uitnodiging aan de Rotterdamse dominee Hans Vis ser om bij Ahoy' geld te komen inza melen voor diens daklozenproject. Vóór en na de aanbevelingen van Phil Collins werden de vele collec tebussen door het gros van de ruim 9500 fans ook zeker niet schichtig voorbijgelopen. Een opbrengst van vele duizenden guldens werd gis teravond laat dan ook waarschijn lijk geacht. Gaandeweg legde de ook als voor man van Genesis bekende zanger meer de nadruk op zijn oudere suc cessen. Zoals 'One More Night', 'In (foto ANP) The Air Tonight' (zijn eerste hit on der eigen naam uit 1981) en 'You Can't Hurry Love', dat werd vooraf gegaan door een variant op de olijke zonnebril-act uit de Clip en uit mondde in een andere internationa le hit van weleer: 'Two Hearts'. De intussen 38-jarige Collins toonde andermaal het zeldzame talent om ernst en luim moeiteloos in elkaar te laten overgaan en iedereen daarbij uitstekend te amuseren. Die kwali teit. gevoegd bij de toegankelijk heid van zijn persoonlijke oeuvre en de topklasse van zijn begeleiders (onder wie bassist Leiand Sklar plus Genesis' vaste huurlingen, Daryl Stuermer als gitarist en Ches ter Thompson als drummer) zouden alle visuele franje eigenlijk overbo dig hebben moeten maken. In zijn overmoed na bijna tien jaar louter triomfen wel begrijpelijk heeft Phil Collins echter anders beslist. Gevolg daarvan is een gladheid die groter is dan ooit. LOUIS DU MOULIN HAARLEM (GPD) - Uitgerekend op dat ene ingetogen moment, als Mothers Finest John Lennons Strawberry Fields Forever inzet, spat boven de Haarlemmerhout de eerste vuurpijl in honderden rode sterren uiteen. Een aarbeienveld aan de nachtelijke hemel. Even later is het de onweerstaan bare classic Baby Love, die alle met lont en lucifer gelanceerd vuurwerk overdondert. Waarmee maar gezegd is dat Mothers Finest, overigens sa men met Union Carbide Produc tions, de tiende Bevrijdingspop nog heter maakte dan die door het zo- al\ Tien jaar jong en inmiddels vol wassen geworden. Bij mensen lukt het niet zo snel, maar bij popfesti vals moet dat kunnen. Wat organi satie, publiciteit en bezoekersaan tallen betreft, had het Haarlemse spektakel zich al een paar jaar bij de grote Nederlandse pop-evenemen ten geschaard. Maar na negen jaar pionieren lijkt Bevrijdingspop nu ook qua programmering serieus mee te gaan tellen op de jaarlijkse festival-agenda. Maar Bevrijdingspop is nu een maal méér dan een gewoon rockfes tival. Een groot en breed publiek kunnen bereiken met de anti-racis tische boodschap achter het hele spektakel telt ook zwaar. En dat is gelukt met een programma dat zo wel wat inhoud als wat opbouw be treft aanmerkelijk meer kwaliteit had dan voorgaande jaren. Dat binnen die programmering vooralsnog meer voor 'veilig' dan voor 'avontuur' is gekozen is een an dere zaak. Nota bene drie van de toppers: Mothers Finest, Black Uhuru en De Kréuners, maken een come back. Het neerzetten van de Tröckener Kecks is bij voorbaat scoren voor open doel. Binnen de opbouw blijkt het pro grammeren van een hiphop-blok in de late ochtenduren een sterke zet. Eigenzinnige, op zichzelf staande muziek die een eigen, grotendeels jong publiek trekt. Zowel D.A.M.N. als 24-K overtuigen met militante, opzwepende raps en felle scratches. Toppers De band Union Carbide is ongetwij feld de ruigste groep die tot dusver re op een Bevrijdingspop heeft ge staan. En zanger Ebbot Lundberg is een schaamteloze Iggy Pop-kloon. Zijn vocale capaciteiten zijn be perkt, maar er zijn belangrijkere dingen in de rock'n'roll. Met zijn aanwezigheid vult hij het hele podi um en dat is wat het festival no dig heeft. Het klinkt als The St- oogies op hun Fun House en Raw Power albums. Het rockt, zweet, swingt en is lekker vulgair opwin dend. In Haarlem lusten ze wel pap van reggae, dat was bekend. Mothers Fi nest, zangeres Joyce Kennedy en haar gevolg, dragen de tiende Be vrijdingspop. Alle blikken, inclu sief die van de fotocamera's blijven op de zangers gericht, zelfs als haar muzikale partner Glenn Murdoch zingt. En zoals ze aanwezig is, zo zingt ze ook. Onontkoombaar. Gitarist Don Hayes leeft zijn natste Hendrix-fantasiën uit. 'Oldie' Jerry Seay hamert en plukt zijn bas sen. Vier- of vijfsnarig, dat maakt niet uit. Net zo min als drummer Dion Derek, die nota bene een zoon van Joyce Kennedy schijnt te zijn, zich geneert om zich aan Led Zep pelins Moby Dick te wagen. Hardrock? Funk? Bij Mickey's Monkey schudden de heupen. Bij Baby Love breekt het zweet uit. En bij Piece of the Rock kookt het bloed. 'Give you all the love I got in side of me', zingt Joyce Kennedy even later, om middernacht. Ook dat nog. PETER BRUYN Steye van Brandenberg (72) overleden ROTTERDAM (ANP) - De acteur Steye van Brandenberg is gisteren op 72-jarige leeftijd in een Rotter dams ziekenhuis gestorven. Dit maakte zijn familie bekend. Van Brandenberg genoot tiental len jaren bekendheid als theaterac teur en regisseur. Ook werkte hij mee aan televisie- en radiotoneel. Als componist en tekstschrijver is hy onder meer bekend door het liedje 'Ik voel de hart'. Hij startte zijn carrière bij het Re sidentie Tooneel in Den Haag. Van Brandenberg speelde ook in vijf Ne derlandse films mee, waaronder 'De vijf van de vierdaagse' en 'Kind van de zon', beide onder regie van Renë van Nie. Hij was gehuwd met cabaretière Ansje van Brandenberg. LEIDEN/DIEPENHEIM - Eén dag na zijn overwinning bij het Leids Cabaret Festi val maakt de 24-jarige in Die- penheim geboren André Ma nuel een hele nuchtere in druk. "Ik kom dan ook uit Twente", zegt hij lachend ter verklaring. door Wijnand Zeilstra Sinds 1 mei van dit jaar staat hij offi cieel als free lance cabaretier te boek. Dat is puur toeval en heeft niets met het cabaretfestival in Lei den te maken. Manuel opereert na melijk momenteel op drie fronten tegelijk. Hij maakt deel uit van de Nederlandstalige popgroep 'Frat sen', vormt met Roeland Drost het dua 'Gangasjeert- en manifesteert zich sinds enige tijd als solo-cabare tier. Naar aanleiding van de optredens van Gangasjeert is hij op aanraden Van anderen op de solo-toer gegaan. Manuel: "Op toneel heb ik een zeke re nonchalance, een beetje dat on- gedwongene. Anderen hebben mij erop geattendeerd dat dit mogelijk nog beter tot uitdrukking komt, als ik eens iets alleen doe". In november van het vorige jaar won hij Op het Camerettenfestival de persoonlijkheidsprijs, en nu dus het Leids Cabaretfestival. Alles wijst met andere woorden op een cabaret-carrière. Manuel: "Het be gint nu een beetje te komen. Er ge beurt van alles, zodat ik maar eens rustig moet bekijken wat ik wil gaan doen. Het is mijn eerste solo optreden geweest, en dat is goed be vallen. Voor mij was dit Leidse fes tival erg belangrijk. Ik heb driemaal opgetreden en het was driemaal an ders. En dan ga je toch een beetje le ren, hoe dat nou kan en hoe daar mee om te gaan". Scholing op het gebied heeft An dré Manuel dus nog helemaal niet gehad? "Nou ja, mijn moeder zingt in het zangkoor, maar dat kun je ei genlijk geen scholing Moeder geschreven materiaal, waarmee hij eventueel naar een avondvullende voorstelling wil toewerken. Denkt hij al aan samenwerking met een re gisseur? "Nee. ik wil eerst maar eens een paar jaar zo veel mogelijk spelen. Ik denk namelijk niet dat het allemaal zo snel gaat als sommi ge mensen wel eens menen. Je leert volgens mij het meest van het pu bliek. Dat heb ik de afgelopen week al wel ervaren". Hoe zit het met de verliefdheid op Het Vak? "Die ver liefdheid op Het Vak is er zeker, maar ik zie het alleen nog niet als vak. Ik vind de optredens eigenlijk nog te leuk om er nu al zo serieus in te duiken, Het is voor mij nog maar wat uitproberen". Theaterbureau Steekprodukties van Harry Kies organiseert het Leids Cabaret Festival. Meestal, ko men de winnaars bij Steekproduk ties onder contract. Geldt dat ook voor André Manuel? "Tot nu toe werk ik samen met Ulie Mook, die de onmisbare persoon achter de schermen is. Op dit moment staat mijn hoofd nog niet naar dit soort zaken, maar inderdaad, binnenkort ga ik met Harry Kies praten,...en met mijn moeder natuurlijk". Phil Collins in Ahoy' Twaalfde editie Leids Cabaret Festival LEIDEN Winnaar van de twaalfde editie van het Leids Cabaret Festival is de uit Arn hem afkomstige cabaretier An dré Manuel geworden. Do pu blieksprijs ging met een mini male voorsprong op André Ma nuel naar Marcel Boon uit Ha ren. De kwaliteit van de finale was zonder meer goed te noe men. De festivaljury, bestaande uit journalist Jan Pictcrse, the aterdirecteur Joost Nuissl en VARA-medewerkster Gien Kamphorst, meende dan ook te recht dat eigenlijk de sterke fi nale-avond in zijn geheel tot winnaar van het festival uitge roepen zou moeten worden. Na een heldere uiteenzetting van jurywoordvoerder Nuissl kreeg uiteindelijk dan toch André Manuel de eerste prijs. Per soonlijke kwaliteitscriteria van de afzonderlijke juryleden en hun toekomstverwachtingen ten aanzien van de kandidaten hadden daarbij naar zijn zeggen de doorslag gegeven. Daarmee is een winnaar geko zen die past in de traditie van het Leids Cabaret Festival. Hieruit voortgekomen cabaretiers als Verreck Pleysier, Vincent Bijlo, Lebbis en Jansen maken op de actualiteit inspelend recht-toe- recht-aan cabaret, waarbij een zorgvuldig uitgekiende presenta tie er minder toe doet en hooguit een tweede plaats inneemt. Iets dergelijks gold eveneens voor de eerste programma's van de be roemdste festivalwinnaars, 'Dub bel Dwars' en 'Zak As', waar bij althans aanvankelijk eenzelf de soort 'jonge honden'-bravoure overheerste. André Manuel is ook zo'n 'jon ge hond'. De jury bezigde dezelf de term en meende dat Manuel het met een strenge training ver zou kunnen brengen. Geroemd werden zijn maatschappelijk en gagement, zijn 'gezonde wrevel' aangaande tal van misstanden en de manier waarop hij het publiek bij zijn optreden betrok. Daar- André Manuel:'Binnenkort ga ik moeder natuurlijk'. naast had de jury ook kritiek: al te gemakkelijke grappen bijvoor beeld kon hij naar haar mening maar beter achterwege laten. 'Ik wil een beest in mijn bed'. Binnen een fantasievol-absurdis- tisch raamwerk spreekt André Manuel over onderwerpen als adoptie (onder meer van een oli fant met vergroeide slurf), apart heid, werkloosheid en ongeluk kig zijn. Driemaal heeft hij deze festivalbijdrage zonder noemens waardige wijziging gepresen- met Harr Kies....en met mijn teerd: het voorronde-optreden was het best, tijdens de halve fi nale was hij getuige de matige pu blieksreacties aanmerkelijk min der op dreef, maar tenslotte nam hij zaterdag goed revanche. Die sterk wisselende kwaliteit wijst overigens nog wel op zijn onerva renheid en gebrek aan presenta tietechniek. Marcel Boon bracht de meeste variatie aan in zijn festivaloptre dens. Hij combineerde succesvol gebleken nummers met materiaal dat hij vorig jaar (toen hij ook aan het festival deelnam) al had uitge probeerd. Eerlijk gezegd is hij in zijn rol van Herman Finkers-ach- tige entertainer gegroeid. Dat de toeschouwers hem zaterdag avond daarvoor met de publieks prijs beloonden, is leuk. Zijn discorap bijvoorbeeld, waarin hij een trui met kerstlichtjes draagt, en zijn geluidsklankenmonoloog over mono/stereo/studio met zelf gemaakte rekwisieten zijn vrolij ke combinaties van droge humor en nijver geknutsel. Daarentegen is bijvoorbeeld het openingslied achterhaald. Wat voor zin heeft het nog om met Nana Mouskouri de spot te drijven? Haar meest re cente hit 'Only love' is al bijna 'goud van oud'. Bovendien heeft Ivo de Wijs een onovertroffen spotlied op haar gemaakt, waar door Marcel Boons nummer eens te meer overbodig is. Boon zou meer zelfkritiek moeten hebben. Mede gezien zijn door de jury aan de kaak gestelde 'woordspelerig- heid' en het gestuntel met klem tonen is het nog maar de vraag, of Marcel Boon echt nog meer mo gelijkheden heeft. Ondergewaardeerd De derde finalist, Hester Macran- der uit Amsterdam, viel buiten de prijzen. Wat enorm jammer toch eigenlijk dat haar literaire, tot in de puntjes verzorgde en met pro fessionele allure gebrachte pro gramma ondergewaardeerd is ge bleven. Alleen al bijvoorbeeld de manier waarop Hester Macrander als kwetsbare vamp het lied 'God zijdank komt er aan alles een ein de' weet te vertolken, staat als een huis; wat je noemt een 'kippevel- nummer'. Helaas is nu eenmaal dit soort cabaret van meer the atrale en klassieke aard momen teel niet in zwang. Als er van de in totaal elf festi valdeelnemers, van wie minstens de helft een zeer middelmatig ni veau had, drie interessante fina listen overblijven, is dat relatief een rijke oogst. Uiteindelijk ging i het zaterdagavond niet om de j keuze tussen concurrerende so listen maar tussen verschillende cabaretgenres. De persoonlijke smaak van de jury wijst dan de winnaar aai[^NANl> ZEILSTRA LEIDERDORP - De bekende dichteres Elly de Waard leest mor genavond voor uit eigen werk in de Hollandsche Tuyn in Leiderdorp. De dichteres leest voor uit haar al eerder verschenen bundels, maar ook gedichten die zij in het najaar hoopt te publiceren in haar bundel 'Eenzang'. Morgen volgt een uitgebreid vraaggesprek met de dichteres. UTRECHT (GPD) - Met de voorstel ling Antichambre van de Fransman Hervé Robbe en zijn gezelschap Le Marrietta Secret is zaterdagavond in Rotterdam het Springdance festi val afgesloten. Het was een speelse, maar weinig indrukwekkende af sluiting van een festival dat ook als geheel weinig indruk maakte. Uitgangspunt voor de produktie van Hervé Robbé, die wordt ge danst op La Nuit Transfigurée van Schönberg, was Reigen, het toneel stuk van Arthur Schnitzler. Daarin rijgen liefdesduo's zich aaneen tot de cirkel rond is. Een mooi gegeven voor een dansvoorstelling, door Robbe kundig, maar wat al te voor spelbaar uitgewerkt. Het zijn alleen de duetten die een eigen signatuur tonen door de vreemde, soms speel se bewegingscombinaties waarin bij voorbeeld de vrouw de man kan tillen. Waarmee wederom een danspro- duktie die door festivalsamensteller George Brugmans bij de persconfe- rentie als geslaagd en interessant was aangemerkt, kan worden bijge schreven in het rijtje middelmatig tot ronduit mislukt. Wat, voor het zoveelste achtereenvolgende jaar, tot de conclusie moet leiden dat de smaak van de directeur van Spring dance Festival heel eigenzinnige is en in elk geval niet aansluit bij die van de danscritici en het publiek. GERDIE SNELLERS PRAAG (GPD) - Een groep litera- werd geblokkeerd door de toenma- fondsen van culturele en joodse in- torenenjournalistenisbezigmetde lige autoriteiten. Kafka bestond stellingen in Duitsland, Israël, oprichting van het 'Franz Kafka niet, diens romans en verhalen kwa- Tsjechoslowakije en andere landen' Centrum' in het hart van de men met geen mogelijkheid door de Zelezny: "Het is buitenlanders ver- i__i i._ boden hier onroerende goederen te kopen. Waar wij op aansturen is het zeker dertig gebouwen. De joint-ventures met be- méling werd aangelegd op bevel Tsjechoslo waakse hoofdstad Praag, censuur. Enkel tijdens de kortston Het moet een modern informatie- dige Praagse Lente tussen 1964 en centrum worden, waarin aandacht 1968 lagen zijn boeken in de etala- wordt besteed aan de verdwenen ges. drijven, instéllingen, of particulie- joodse cultuur en Duitstalige litera- Onder grote druk van de Sovjet- ren Een gebouw in Praag kost nu Unie verschenen de verzamelde gemiddeld tien keer zo weinig als in 1 literaire werken van Kafka uiteindelijk weer West-Europa. We hebben nog wei- nig financiële toezeggingen en ho- werpen va opening waarop pen dat we deze snel zullen krij- synagogen het Franz Kafka Centrum. Het jood se museum heeft de omvangrijkste collectie voorwerpen ter wereld en is naarstig op zoek naar ruimte. bezit materiaal voor sprek met de initiatiefnemer, de stelt i voorheen dissidente journalist essayist Vladimir Zelezny. door Jaap Timmers tuur. Verscheidene joodse organisaties in de wereld hebben in het voorjaar steun toegezegd. De groep over- kels. Het weegt joint-ventures aan te gaan ondergronds Praag met smart had gen" met Westerse bedrijven. Een ge- zitten wachten. "Die publikatie Het Joods Historisch Museum en de P.E.N.-club zijn de belangrijkste zegt Zelezny. de ontwikkelingen ondersteunende instellingen van gaan zo snel, maar op dat moment was het van het allergrootste belang voor ons dat zijn boeken weer ver kocht werden." De verwachting van de groep is dat het Kafka Centrum er wel komt; de Praagse magistratuur, het Joods "Wij schamen ons als een Japans Historisch Museum, andere joodse meisje, of een Amerikaanse stu- organisaties in Europa en New dent, ons benadert met de logische York hebben al steun beloofd. Er vraag: 'Waar vind ik een Franz Kaf- zijn echter ook vertragende facto- ka Museum?' We moeten toegeven ren te melden. Zelezny hierover: dat het er niet is. Weliswaar bezaten "Drie maanden geleden zei de bur- we musea van dubieus cultureel en gemeester me dat hij achter het plan moreel gehalte, maar nooit een staat. Wij hebben een gebaar nodig, authentiek Praags huis met in het Er moeten voorwaarden worden ge- Duits geschreven literatuur" schapen. Probleem is nu even dat De 45-jarige Vladimir Zelezny is iedereen in rep en roer is over de de grondlegger van het in het hart verkiezingen van 6 juni, niemand van de Tsjechische hoofdstad te heeft tijd". vestigen Franz Kafka Centrum. De "Ook merken we dat veel van de initiatiefgroep, waarvan de voor- magere druk-capaciteiten in dit heen dissidente journalist-essayist land nu bij voorkeur worden benut de voorzitter is, geeft vanadaag het voor zaken als pornografische lec- startsein voor een campagne die tuur en detectives, wat kennelijk op moet leiden tot de oprichting van dit centrum. We spreken hem in een café aan het Oudestadsplein, schuin Adolf Hitler als 'rechtvaardi ging' voor de gaskamers. Hitier wil de het nageslacht een museum aan bieden, waarin de kostbare voor alle Centraaleuropese varen ondergebracht. Op welke wijze het Kafka Centrum een rol kan vervullen in de expositie van deze goederen is nog niet hele maal duidelijk. tegenover het huis v i het infor- korte termijn meer geld oplevert". Het moet geen Franz Kafka Muse um worden, maar een modern infor matiecentrum, waarin zowel Sbmehfmm m°et W°rden °nder' Ts->echen als buitenlandse toeristen georaent. kennis kunnen nemen van de-jood "De tijd heeft hier 42 jaar stilge- se cultuur en' de Duitstalige litera- staan", zegt de grondlegger aan de tuur. Het Franz Kafka Centrum zal vooravond van de start van zijn pro- het ietwat neerslachtige 'fin-de-siè- ject. Hij maakt een aantal hectische cle-gevoel' ademen en moet in grote weken door. Begeesterd vertelt hij lijnen de volgende elementen be verder. "Alleen een handjevol aca- vatten: een tentoonstelling over demici kent nog de namen van land- 'Franz Kafka en Praag', een exposi- genoten die inmiddels behoren tot tieplaats voor grafische kunst met de grote persoonlijkheden in de we- onderwerpen als 'Freud en de psy- reld - Frapz Kafka, Gustav Mahler, cho-analyse', 'Einstein en relativi- Albert Einstein, Rainer Maria Rilke, teit' en 'Rilke in Bohemen', een stu- Franz Werfel, Max Brod, Sigmund diezaal met data van Duitstalige li- Freud, Kurt Gödel, Edmund Hus- teratuur en informatie over de Cen- serl. Deze mensen zijn weggesne- traaleuropese (in het bijzonder den uit onze herinnering, een ver- joodse) cultuur, een boekhandel, schrikkelijk verlies. Wij zien in het een souvenirwinkel, een theater, Franz Kafka Centrum de kans iets een l^osjer restaurant, een culture- goed te maken". - le salon en een hotel. Drie jaar geleden trachtte de lite- Direct na de start van de campag- r al aanzetten te ge- ne op 7 mei volgt een persoffensief i centrum. Het initiatief en zal een beroep worden gedaan op het centrum Praag. Straks

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 23