Ontwikkelingsgeld voor kwijtschelding B&O met Philips naar 'Porsche onder de tv's' Pronk wil geld voor schuldvermindering Oostduitsers spaarders belagen banken massaal EEN WONDER VAN 8 MILJOEN KILO OP 1700 WIELEN Hogere inkomensgrens kwijtschelding belasting OPEC beperkt olie-produktie VRIJDAG 4 MEI 1990 ECONOMIE PAGINA 5 DEN HAAG (ANP) Minister Pronk (ontwikkelingssamenwerking) wil ontwikkelings geld gebruiken voor het kwijtschelden van de schuld van landen in de Derde Wereld. Met dit gebaar hoopt Pronk een voorbeeld te geven aan de Nederlandse particuliere banken en het ministerie van financiën om de gigantische schuldenlast van ontwikkelingslanden te verkleinen. BERLIJN (Rtr/DPA) - Oostduitse banken zijn gisteren belaagd door klanten die hun spaargeld tegen een zo gunstig mogelijke omwissel- koers van Oostduitse tegen West- duitse marken wilden onderbren gen. "We hebben aanzienlijk meer klanten gehad dan normaal - er is veel geld opgenomen en gestort", aldus de woordvoerster van Spar- kasse. de grootste spaarbank in Oost-Berlijn. Woensdag werd bekend gemaakt dat Oostduitsers die ouder zijn dan het ene familielid te zetten op de zestig jaar hun spaartegoeden tot kening van een ander familielid 6000 mark in kunnen wisselen voor zoveel mogelijk van de omwis Westduitse marken tegen een koers koers te profiteren, van 1:1. Voormensen tussen de vijf tien en de zestig jaar geldt de koers van 1:1 voor tegoeden tot 4000 mark en voor kinderen wordt een gelijke koers gehanteerd voor spaarreke ningen tot 2000 mark. Voor bedra gen daarboven geldt een koers van taire unie eenmaal een feit is. Het heeft veel Oostduitsers ertoe gezet geld van de spaarrekening van blijft in de familie", aldus de woord voerster van de Sparkasse. Voor Westduitsers geldt vanaf af gelopen woensdag een andere wis selkoers. Ze krijgen voor één West duitse mark nog maar twee in plaats van drie Oostduitse mark. De Oost duitse minister van financiën. Wal ter Romberg, liet gisteren weten dat een koers van 1:1 voor alle spaarre- deze maatregel vooral" is bedoeld keningen tot 4000 mark. Daarboven om speculatie tegen te gaan. Den Haag koorden gesloten tussen particulie- verminde- re banken en landen zoals Mexico ■n Venezuela, waarbij de schulden [edeeltelijk werden kwijtgeschol- Het plan Brady staat nu bloot a Pronk zei dit gisteren tijdens een congres ov ring van de schuldenlast van de Derde Wereld. De bewindsman be nadrukte overigens dat hij voorlo pig geen concrete stappen onder- neemt. Desondanks is het voorne- hevige" kritiek, omdat de gesloten men van Pronk een breuk met het akkoorden niet ver genoeg gaan. beleid van zijn partij, de PvdA. In Desondanks wordt het kwijtschel- verkiezingsprogramma vorig den van schulden zo langzamer- 2:1. Het wisselsysteem is vooral be doeld om de gepensioneerden DDR niet te benadelen als de m koers van 2:1 gelden. Dat had tot gevolg dat veel ouderen hun spaargeld verdeelden visselkantoren en de banken West-Berlijn betaalden gisteren kinde- 29 of 30 Westduitse mark kleinkinderen. "Nu gaat dat Oostduitse. Dat is ongeve jaar schrijft de PvdA nog dat1 hand alom gezien als de enige i schuldvermindering andere, extra gelijkheid iets te doen aan de bronnen moeten worden aange boord. Dat Pronk toch heeft besloten schulden. Die schulden bouwden veel lan den op in de jaren zeventig, toen de principe geld voor ontwikkeling- Westerse banken bulkten hulp in te zetten voor schuldver- olie-dollars en Derde-Wereldlanden mindering, is omdat de schulden- hun economieën wilden ontwikke- last in wezen een ontwikkelingspro- len. Met het instorten van de grond- bleem is. Als voorbeeld noemde hij stoffenmarkt verloren de landen de ongelijkheid in de internationale echter hun bron van inkomsten en weinig op dat ze hun schulden niet bedraagt momenteel 1375 miljard dollar. Eind 1980 kwamen de jaar lijkse lasten aan aflossing en rente r de ontwikkelingslanden uit op af kunnen betalen gen land kunnen investeren. Het idee van de schuldverminde- aantal jaren terug door 160 miljard dollar. Tussen 1982 ring i de Amerikaan Brady, indertijd i nister van financiën onder presi dent Reagan, uitgewerkt in een plan, het zogeheten Brady-plan. Met dit plan werden vorig jaar ak- 1988 hebben de zeventien ontwik kelingslanden met de grootste schulden hun officiële verplichtin gen zien groeien van vijftig miljard tot 150 miljard dollar. DEN HAAG (GPD) - De kwijt scheldingsnormen voor belastin gen gaan dit jaar in twee stappen met maximaal twee procent om hoog. Mensen met een minimum inkomen zien hun koopkracht, af hankelijk van de gezinssituatie, hierdoor met 20 tot 45 gulden toene- Staatssecretaris Van Amelsvoort (financiën) heeft dit de Kamer in een brief laten weten. De verhoging van de normen gebeurt in twee stappen. Een eerste met terugwer kende kracht vanaf 22 maart, een tweede op 1 juli aanstaande. Om het optrekken van de normen had de hele Kamer op 22 maart gevraagd. Die had er eerder, met succes, bij Staking DDR Duizenden arbeiders in de Oost duitse schoenindustrie in Erfurt, Gera, Lauchhammer, Karl-Marx- Stadt, Weissenfels en Oost-Berlijn hebben gisteren voor enige uren het werk neergelegd om hun eis voor het behoud van hun arbeidsplaats en de sociale zekerheid in de DDR kracht bij te zetten. De Oostduitse industriebond voor textiel, kleding en leer heeft soortgelijke protesten aangekondigd in de kledingsindus- trie. Staking Hydro-Agri De Industriebonden .FNV en CNV hebben gisteren met de directie van de kunstmestfabriek Hydro Agri in Vlaardingen in principe overeen stemming bereikt over de uitwer king van de reorganisatie. Dit bete kent dat de staking die woensdag ochtend begon, warschijnlijk nog vandaag wordt beëindigd. Bij een reorganisatie komen bij Hydro Agri 150 van 507 arbeidsplaatsen te ver vallen. Staking BRD Meer dan 5000 werknemers bij de Westduitse post- en telefoondienst zijn gisteren in staking gegaan. Dat heeft een woordvoerder van de vak bond voor werknemers bij de West duitse PTT bekendgemaakt. De sta kers protesteren tegen directieplan nen om een nieuw systeem op te zetten waardoor een hogere pro- duktiviteit kan worden bereikt. Havenondernemers De op- en overslag in de Rotterdam se haven zal dit jaar voor de tweede keer in de historie van de haven bo ven de 300 miljoen ton uitkomen. Directeur drs. H.W.H. Welters van de Haven Ondernemers Vereniging SVZ is optimistisch gestemd over de vooruitzichten van de Rotter damse haven in 1990. Hij verwacht dit jaar een verdere groei van de op en overslag, die vorig jaar 292 mil joen ton bedroeg. Hannover-Messe De Nederlandse bedrijven op de Hannover Messe bekijken Oost-Eu ropa met enige voorzichtigheid. Daarbij letten de ondernemers vooral op de markt in de Bondsre publiek Duitsland, terwijl voor de landen in Oost-Europa momenteel niet meer dan enige belangstelling bestaat. In de Nederlandse tentoon stellingszaal, waar bijna honderd Nederlandse bedrijven, handelsor ganisaties, gemeenten en universi teiten in het kader van „Holland Partnerland" zijn gevestigd, werd gisteren afstandelijk gereageerd op vragen over de kansen in Oost-Eu ropa. de staatssecretaris op aangedron gen die kwijtscheldingsnormen op te trekken. Bij bevriezing zouden mensen met een minimum-inko men, die onder het CDA-PvdA-ka- binet voor het eerst weer delen in de welvaart en dus inkomensgroei, bij een lichte stijging van hun uitke ring of loon niet langer aanspraak kunnen maken op kwijtschelding van onroerend-goed- of hondenbe lasting. De normen waren sinds 1987 niet aangepast. Omdat de koopkracht algemeen steeg, zagen veel mensen met een minimum-inkomen dit voordeel te niet gedaan omdat men ineens niet meer voor kwijtschel ding van belasting in aanmerking kwam. Met het besluit is nu mini maal koopkrachtbehoud gegaran deerd, aldus Van Amelsvoort. De maatregelen kosten de bewinds man ongeveer 19 miljoen gulden. Een indexering van de normen aan de te verwachten inflatie wijst de staatssecretaris af. AANDACHT AAN KADER - Middelgrote en kleine bedrijven moeten meer aandacht geven aan het lagere en middenkader, dat ver malen dreigt te worden door de ra- zensnelle ontwikkelingen in het be drijfsleven. Taakverzwaring, onze kerheid en conflicten zorgen ervoor dat ze het werk soms moeilijk kun nen bijbenen en vaak hun pensioen niet halen. Dat staat in een rapport van de commissie van Sociaal-Eco nomische Raad (SER). GENÈVE (KRF/UPI/Rtr) - De olie producerende landen verminderen gaan hun gezamenlijke produktie met bijna 1,5 miljoen vaten per dag om te voorkomen dat de prijzen ver der dalen door overproduktie. De lidstaten van de Organisatie van Olie-Exporterende Landen (OPEC) zijn het daarover gisteren in Genève eens geworden. Toen het nieuws bekend werd gingen de olieprijzen omlaag, in plaats van omhoog, zoals verwacht had mogen worden na een produk- tieverkleining. De reactie van de oliemarkt is een teken dat olie-han delaren weinig vertrouwen hebben in het voornemen van de OPEC om iets te doen aan de overproduktie van olie. De omvang van de produktiebe- perking is volgens de meste hande laren niet indrukwekkend. Deskun digen voegden daaraan toe dat de OPEC al zo vaak overeenstemming heeft weten te bereiken over ver mindering van haar olieproduktie, maar dat de OPEC-landen zich even vaak niet aan de afspraken houden. Met name Kuwayt produceert stels- matig meer dan is toegestaan. Bovendien heeft de beperking al leen maar betrekking op het beëin digen van de overschrijding van de produktiehoeveelheden. Het eerder overeengekomen produktieplafond van 22,1 miljoen vaten per dag blijft gewoon van kracht. De feitelijke, produktie lag al enige tijd rond de 24 miljoen vaten. De afgesproken 22,1 miljoen va ten zijn volgens deskundigen nog veel te veel. De vraag naar olie van de OPEC zal op de korte termijn naar verwachting kleiner zijn dan het niveau waarop de OPEC haar produktie nu weer heeft vastgelegd. De woensdag begonnen bijeen komst was belegd omdat de olie prijzen in de loop van dit jaar met 25 procent waren gedaald als gevolg van overproduktie door een aantal lidstaten. Formeel ging het om een vergadering van het marktcomité van de OPEC, waarin slechts acht van de dertien lidstaten zijn verte genwoordigd. Alle ministers waren echter in Genève aanwezig, zodat besluiten konden worden geno- De overeenkomst werd mede mo gelijk gemaakt doordat de Verenig de Arabische Emiraten (VAE) be reid waren de produktie met 200.000 vaten per dag te verminde ren. Dit land heeft officieel een con tingent van 1,1 miljoen vaten, maar weigerde dat te erkennen. De pro duktie van de VAE ligt nu rond de twee miljoen vaten per dag. Kuwait en Saudi-Arabië, die de laatste tijd flink boven hun contingent zaten, zullen hun produkfie ook duidelijk moeten beperken. Boussena zei dat Iran, Irak en Al gerije hun produktie met 20.000 va ten zullen verminderen, Indonesië met 40.000 vaten en Qatar met 3.000 vaten. Deze vijf landen blijven op het ogenblik binnen hun contin gent. Het akkoord komt erop neer dat alle lidstaten behalve de VAE zich weer aan hun officiële contin genten zullen houden. MINDER INFLATIE Het In- ternationale Monetaire Fonds (IMF) verwacht dat de geldontwaarding in de industrielanden zal afnemen. In zijn rapport World Economie Outlook, dat is opgesteld voor de voorjaarsvergadering van de 152 landen tellende organisatie, stelt het IMF de inflatie voor dit jaar op 4,2 procent. NEWCASTLE - Alle cijfers van dit stuk olie-platform zijn groot: 8 miljoen kilo zwaar, 70 meter lang, 20 meter breed, 20 meter hoog en ver voerd op 1700 wielen. Met het plaat sen van dit produktie-dek op een ponton gisteren in het Engelse New castle werd dan ook een wereldre cord gevestigd. Nog nooit is een zo zwaar stuk op wielen verplaatst. Staking bij VNU- dochter na half jaar beëindigd HAARLEM (GPD) - De staking van Britse journalisten bij VNU- dochter Business Publications in Londen is beëindigd. De staking heeft een halfjaar geduurd. De sta king begon in november vorig jaar nadat het bedrijf weigerde te accep teren dat een journalist zijn vrijwil lige ontslag introk. Na twee maan den kregen de stakers hun ontslag. Volgens VNU-woord voerder Schikker kunnen de stakers weer bij hun oude werkgever in dienst treden als met alle werknemers af zonderlijk een arbeidscontract wordt afgesloten. Tevredenheid over Deens belang, niet over kwartaalcijfers (Van ónze correspondenten John Versleijen en Jan Harren) KOPENHAGEN - De door Philips van een kwart van de Bang Olufsen-aandelen is in De nemarken met grote tevredenheid ontvangen. Het Deense elektronica concern had een buitenlandse kapi taalinjectie hard nodig na een aantal magere jaren. De koopsom van Phi lips, honderd miljoen gulden, geeft B&O de gelegenheid te overleven op de wereldmarkt als producent van luxueuze video-, radio- en tele- visieapparatuur. De afgelopen jaren waren weinig rooskleurig voor het Deense be drijf. Twee jaar geleden werden 500 van de 3800 werknemers ontslagen. Vooral de omzet op de Amerikaanse markt viel de laatste jaren tegen door de dalende dollarprijs. Ook de yuppies, van wie B&O het met haar exclusieve en dure elektronica moest hebben, lieten het afweten. De laatste vijfjaar lag de winst (na belasting) op amper één procent van de omzet. In 1989 toonde het jaarverslag voor het eerst weer een positief saldo van tien miljoen gul den. Een resultaat dat vice-voorzit- ter van de raad van bestuur, Steen Langebaek, echter vond 'tegenval len'. Vooral gezien de omzet van 590 miljoen gulden. Het Deense bedrijf dreigde financieel dan ook dood te bloeden. Het kapitaal voor de ont wikkeling van een nieuwe generatie tv- en radioapparatuur ontbrak. Stereo te laat Een krachtige financiële partner was dan ook hard nodig, zonder dat het bedrijf zijn zelfstandigheid op het spel zette. Met Philips heeft het bedrijf deze ideale partner gevon den, menen de Denen. Beide bedrij ven werken al sinds de oprichting van B&O in 1925 samen. Zo koopt het Deense concern een groot deel van zijn elektronische onderdelen bij Philips. Een samenwerking die nu zal worden versterkt. Gelijktij dig krijgt het Deense bedrijf toe gang tot de nieuwste Philips-tech- nologie. "Een exclusief imago is niet lan ger genoeg", aldus de Deense direc teur Vagn Andersen. "We moeten ook dé laatste elektronische snufjes kunnen inbouwen. We ontdekten bijvoorbeeld te laat dat er stereo-te levisie zou komen. We kregen het ontzettend druk om de ontwikke ling in te halen, maar we waren toch te laat. Via de samenwerking met Philips krijgen we nu op tijd infor matie over de nieuwe ontwikkelin gen die van belang kunnen zijn voor onze produkten". Met de technische en financiële steun van Philips hoopt B&O ook een nieuw televisie-toestel te kun nen ontwikkelen dat de 'Porsche onder de tv's' van het jaar 2000 moet worden. Gelijktijdig zal het Neder landse kapitaal worden gebruikt voor een meer effectieve en goedko pere produktielijn. Veel geld wil het bedrijf ook steken in een nieuwe ke ten van speciale B&O-winkels in Europa en Amerika. Bovendien gaat het concern een agressieve en kostbare internationale reclame campagne starten, gericht óp de ho ge inkomensgroepen. Philips krijgt op haar beurt, via de ADVERTENTIE koop, een voet binnen een van 's werelds meest exclusieve elektroni- ca-firma's met een grote naam op het gebied van modern industrieel design. Bovendien verzekert het Eindhovense bedrijf zich van een waardevolle klant, die het zelfstan dig niet lang meer had gerooid en mogelijk was opgekocht door een Japanse concurrent. Via een optie heeft Philips de mogelijkheid haar aandelenpakket in B&O in de toe komst uit te breiden tot 50 procent. Een mogelijkheid waarvan Philips gebruik zal maken, aldus bronnen in Denemarken. Kwartaalcij fers Philips heeft gisteren, als gevolg van de tegenvallende kwartaalcij fers, gisteren op de Amsterdamse Effectenbeurs op een forse duike ling van zijn aandelenkoers meege maakt. Het aandeel stortte van 37,70 gulden woensdagavond, naar 32,50 gulden vlak na de bekendmaking van de cijfers van het eerste kwar taal. Later trad enig herstel in, waar door het verlies beperkt bleef tot 4,10 gulden. De Groepsraad, de tie van Philips, beweerde zelf ook verrast door te zijn de slechte resul taten. De nettowinst van 336 mil joen gulden in het eerste kwartaal van 1990 lag nog wel ruim de helft boven de 223 miljoen van de over eenkomstige periode van vorig jaar. Maar het cijfer wordt vertekend door een 'buitengewone bate' van 330 miljoen die voortkwam uit het afstoten van de defensie-activitei ten, waaronder de verkoop van Hol landse Signaal Apparaten. Uit de gewone bedrijfsvoering haalde Phi lips slechts een nettowinst van 6 miljoen gulden, 97 procent minder dan in de eerste ane maanden van 1989. Het bedrijfsresultaat is blijkens de cijfers ernstig aangetast door de daling van de koersen van de dollar (met ruim 10 procent), het pond sterling (met 13 procent) en de yen (met 21 procent). De hoge ren testand ('het wordt bijna tijd voor de noodklok') heeft ook bijgedra gen aan het afkalven van de in hoe veelheden gegroeide omzet. De ri goureuze economische maatrege len in Brazilië hebben Philips trou wens ook niet onberoerd gelaten, al beperkt het negatieve effect daar van zich tot enige tientallen miljoe- Zorgenkind In de sector Consumentenproduk- ten en Componenten was de groei aanzienlijk. In alle daartoe behoren de groepen consumentenelek tronica, muziek, huishoudelijke ap paraten en produkten voor de per soonlijke verzorging steeg de om zet met meer dan 10 procent. .De verkoop van kleurenbeeldbuizen bleef stijgen en de omzet in de licht- groep groeide door zoals was ver wacht. Door de gewijzigde valuta- verhoudingen daalde de omzet in guldens echter met 4 procent. Zorgenkind bleven ook in het eer ste kwartaal de informatiesystemen (computers). Toch houdt Philips vast aan de verwachting die onlangs nog door topman Van der Klugt werd uitgesproken, dat deze divisie in 1991 of 1992 winst moet gaan op leveren. De netto-omzet in het eerste kwartaal van 1990 bedroeg 12,8 mil jard frulden (vorig jaar 12,6 miljard- ).Bij Philips waren aan het eind van het kwartaal 293.400 mensen werk zaam (vorig jaar 3C"L6Ö0). de marken door tegen een koers van 34 tot 35 Westduitse mark voor 100 Oostduitse. Ook op de zwarte markt is de koers gestegen. De hoogst ge registreerde wisselkoers was veer tig Westduitse voor honderd Oost duitse mark. Voor Oostduitsers geldt de nieu we wisselkoers niet. Nog steeds kunnen ze uit het officiële deviezen- fonds jaarlijks honderd Westduitse mark kopen tegen een koers van 11 en nog eens honderd Westduitse mark tegen een koers van 1:5. De Oostduitse burger heeft uiteraard wel voordeel van de nieuwe wissel koers als hij zijn geld zwart wisselt. De Westduitse minister van eco nomische zaken. Helmut Haus- smann, heeft gisteren gezegd dat de regering in Bonn elke verandering in wat tot nu toe over de monetaire unie is overeengekomen zal tegen houden. Hij liet verder weten dat de besprekingen tussen de twee lan den over de privatisering van staats belangen sneller resultaat moeten hebben dan de DDR zich voorstelt. Staat moet weer tegen rente van 9 procent lenen DEN HAAG (ANP) - De staat gaat een obligatielening uitgeven tegen een rente van 9 procent, een kwart procent meer dan de vorige. Het is opnieuw een tienjarige lening met directe aflossing op 15 mei 2000. Uitgiftekoers en te lenen bedrag worden na sluiting van de inschrij ving bepaald, zo heeft het ministe rie van financiën vanochtend be kendgemaakt. De inschrijving staat open op dinsdag 8 mei, op 1 juni moet wor den gestort. De opbrengst van de le ning is bestemd voor de dekking van het financieringstekort van het rijk, dat voor 1990 op 42 miljard gul den wordt geraamd. De vorige le ningen in dit jaar brachten samen 18,75 miljard op. De vorige lening werd 10 april uit gegeven. Met die 8,75 procent le ning haalde de staat 3 miljard gul den uit de markt tegen een uitgifte prijs van 98,5 procent. Bouwwerkgevers hoeven atv-dagen niet toe te kennen AMSTERDAM (ANP) - De werk gevers in de bouwsector zijn niet verplicht om alsnog twee rooster- vrije dagen toe te kennen aan de werknemers die eind februari heb ben gestaakt. De president van de Amsterdamse rechtbank, B. As- scher, bepaalde dat gisteren in een kort geding van de Bouw- en Hout bonden FNV en CNV en het Zwarte Korps tegen de Nederlandse Vere niging van Ondernemers in de Bouwnijverheid (NVOB). De bonden wilden met het kort geding bereiken dat de NVOB het advies aan de leden intrekt om de roostervrije dagen op 26 en 27 febru ari van dit jaar toen er in de bouw werd gestaakt, te laten vervallen. Volgens de werkgevers kunnen sta kers deze dagen, waarvan de geld waarde wordt geschat op 6 miljoen gulden, niet meer opnemen omdat ze het werk hebben neergelegd en de dagen collectief zijn aangewezen als roostervrije dagen. BMW samen met Rolls Royce in vliegtuigmoteren MÜNCHEN (DPA) - Het Westduit se automobielconcern BMW keert terug in de luchtvaartsector. Met de Britse fabrikant van vliegtuigmoto ren Rolls Royce, die losstaat van de gelijknamige autoproducent, wordt een gezamenlijke onderneming op gericht voor de ontwikkeling en produktie van vliegtuigmotoren. BMW neemt van de Westduitse Klöckner-Humboldt-Deutz de divi sie KHD Luftfahrttechniek over en brengt die in in de gezamenlijke on derneming. De joint venture wordt gevestigd in Oberursel bij Frank furt. BMW krijgt een belang van 50,5 procent en Rolls Royce een be lang van 49,5 procent. Rolls Royce is een van de grote producenten van vliegtuigmotoren met een omzet van 2,96 miljard pond sterling (9,2 miljard gulden). Het concern telt 55.500 werknemers en behaalde vorig jaar 197 miljoen pond (612 miljoen gulden) winst. Munitie-beclrijf ontslaat elke werknemer half UTRECHT (ANP) - Nadat het mi nisterie van defensie een grote or der heeft geannuleerd, raken de 60 werknemers van de munitiefabriek Franerex in Woensdrecht voor de helft hun baan kwijt. Alleen een werktijdverkorting van 50 procent kan de zaak draaiende houden, vol gens de Industriebond FNV. In 1987 plaatste Defensie een or der voor het bijstellen van de ont stekingsmechanismen van mijnen. Het ging om in totaal 30.000 mijnen die in '84 uit de roulatie waren geno men nadat er in een legerplaats"een ernstig ongeluk mee was gebeurd. Defensie blies de order af, omdat de het bedrijf niet kon voldoen aan de veiligheidseisen. Zonder deze klus. die aan 20 man vier maanden werk biedt, komt het bedrijf dat toch al kampt met een lege order portefeuille, verder in de proble-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 5