TELEVISIE
NEDERLAND
NEDERLAND
NEDERLAND
VRIJDAG 4 MEI 199U
O
NOS
17.30 (S) Journaal.
KRO
17.35 100 jaar tekenfilm, tekenfilmmagazine.
KRO/RKK
18.10 Kruispunt tv, religieus magazine. Pre
sentatie: Ad Langebent en Maud van der
Kroon.
MOS
19.00 (S) Journaal.
KRO
9.15 leder graf heeft een gezicht, postuum
portret van vier in de Grebbelinie gesneuvelde
soldaten in de meidagen van 1940.
NOS
19.45 Nationale Herdenking op de Dam.
KRO/RKK
20.25 Redders in nood (Rescuers speaking),
tv-spel gebaseerd op ervaringen van mensen
in W.O. II.
21.10 Ver van mijn bed show. Presentatie:
Han van der Meer.
KRO
21.55 Glad ijs, spelprogramma gepresenteerd
door Berend Boudewijn.
22.20 Brandpunt, actualiteitenrubriek.
NOS
23.00 (S) Journaal.
NCRV
23.10 Le dernier métro, Franse speelfilm uit
1980 van Frangois Truffaut. Met: Cathérine
Deneuve. Gérard Depardieu. Heinz Bennent
e.a. Een joodse regisseur duikt tijdens de oor
log onder. Vanuit de kelder van zijn theater re
gisseert hij een toneelstuk waarin zijn vrouw
de hoofdrol speelt. Ze wordt verliefd op een
nieuwe acteur. Maar hun liefde beperkt zich
echter niet tot het toneel alleen...
01.20 Einde.
0
17.24 Alf op Melmac (Animated Alf). tekenfilm
serie. Afl. 12: Naar het platteland.
17.48 De bal is rond special, programma
waarin de beste jeugdkeepers van Nederland
gekozen worden. Presentatie: Walter Tiemes-
sen.
TROS
18.18 TROS popformule, live acts, nieuwe vi
deoclips en de Nationale Hitparade, gepre
senteerd door Martijn Krabbé.
18.53 Tik Tak, Belgische kleuterserie. Afl. 35.
18.58 Dierenmanieren, dierenprogramma.
Presentatie: Martin Gaus en Leonie Sazias.
Afl. 12.
19.38 Pathétique. Het Radio Symfonie Orkest
o.l.v. Kenneth Montgomery voert uit: Finale:
adagio lentoso-andante uit Pathétique, sym
fonie nr. 6, opus 74. van Tsjaikovsky.
NOS
20.25 (TT+S) Journaal.
TROS
20.45 Kamp van hoop en wanhoop. Getuigen
van Westerbork 1939-1945, documentaire
waarin overlevenden van het concentratie
kamp Westerbork een getuigenis afleggen.
21.55 (TT) Het dagboek van Anne Frank (The
diary of Anne Frank), toneelstuk in twee be
drijven naar Het achterhuis, het oorlogsdag
boek van Anne Frank. Met: Jeroen Krabbé,
Truus te Selle, Jip Wijngaarden e.a. Toneelre
gie: Jeroen Krabbé.
0
17.50 Nieuws voor doven en slechthorenden.
NOS
18.00 Paspoort (Pasaport), wekelijks magazi
ne in het Turks en het Nederlands.
18.30 Sesamstraat.
18.45 (TT) Jeugdjournaal.
18.55 (TT) Nationale Herdenking, herden
kingsbijeenkomst voor slachtoffers van WO II
in de Nieuwe Kerk te Amsterdam.
19.30 Onbekend monument, documentaire
over de massale vlucht van de inwoners van
Breda op 12 mei 1940.
19.47 Vervolg Natinonale Herdenking op de
Dam, verslag van de herdenking bij het Natio
naal Monument. Commentaar: Jan de Graaff.^
20.25 (S) Journaal.
20.45 Avondvoorstelling: Spirituals met Jes-
sye Norman en Kathleen Battle, negro-spritu-
als vanuit de Carnegie Hall in New York ge
zongen door de sopranen Jessye Norman en
Kathleen Battle, m.m.v. orkest en koor van de
Metropolitan Opera o.l.v. James Levine.
22.00 NOS-Laat, actueel magazine. Presenta
tie: Charles Groenhuijsen.
VG
22.45 De dageraad van de bevrijding. Spre
ker: Jan Vis
NOS
22.55 Nieuws voor doven en slechthorenden.
23.00 Einde.
NOS
09.00 Nieuws v
09.05 Einde.
r doven en slechthorenden.
QERONIQUE
18.00 RTL-Veronique 6 Uur Nieuws. Presen
tatie: Jeroen Pauw.
18.15 Prijzenslag, quiz.
18.45 Fabeltjeskrant.
18.55 Full House, comedyserie. Afl.: Middle
age crazy.
19.25 Bulldozer, telefoonspelletje.
19.30 RTL-Veronlque Avondnieuws. Presen
tatie: Jeroen Pauw en Loretta Schrijver.
19.50 RTL-Veronique Weer. Presentatie:
John Bernard.
19.55 Een afspraak met Himmler.
23.00 In Love and War, Amerikaanse speel
film uit 1987 van Paul Aaron. Met: Jane
Alexandere, James Woods. Haing S. Ngor,
Concette Tomei. De film speelt in 1965 in
Noord-Vietnam en laat het waargeberude ver
haal zien van de Amerikaanse marinecom
mandant James Stockwell en zijn vrouw Sybil.
Stockwell werd acht jaar lang als krijgsgevan
gene gemarteld. Intussen mobiliseerde Sybil
in eigen land de vrouwen van andere krijgsge
vangenen om de beide regeringen onder druk
te zetten.
00.30 Rete Mia, Italiaans programma.
02.50 Atoukado, quiz.
04.00 Duo, quiz.
ZATERDAG
06.00 Rete Mia, Italiaans programma.
08.00 Télékids. Tekenfilms gepresenteerd
door Irene Moors.
11.00 RTL-V-Text.
17.30 De woudlopers. (Forest ran
gers), Engelse serie. Afl.: Gesto
len goed.
17.55 Nieuws.
18.00 Tik Tak, animatieserie. Afl
249.
18.05 Postbus X. Jeugdserie rond
een mysterieuze weldoenersor
gan:satie. Afl.: De UFO'S komen.
18.10 Postbus X, jeugdserie roni
een mysterieuze weldoenersor
ganisatie. Afl.: De geheimzinnige
geldgooier.
18.35 David de kabouter. 26-deli-
ge tekenfilmserie. Afl. 18: De ge
kneusde enkel.
19.00 Programma van de Liberale
Televisie- en Radio-Omroep.
19.25 Mededelingen en program
ma-overzicht.
19.30 Nieuws.
20.00 Gevangen in het web (Kiss
of the spider woman), Ameri
kaans/Braziliaanse speelfilm uit
1985 van Hector Babenco.
22.00 Filmspot. achtergrondinfor
matie bij de filmactualiteit.
22.25 Kunst-zaken.
22.30 Nieuws.
22.45 Weerbericht. Aansl.' Paar-
denkoersen.
22.50 Tijd is geld, programma over
mensen en geld. Presentatie:
Paul d'Hoore.
23.00 Vrijdagnachtfilm- De zwarte
spin (Black widow), Amerikaanse
speelfilm uit 1987 van Bob Ra-
felson.
00.40 Coda. Waarlijk, van Inge
borg Bachmann, in een vertaling
van Paul Beers en Solde Quadf-
'ieg.
00.45 Einde.
ZATERDAG
10.00 l.O. op zaterdag, met om:
10.00 Salto Modale (schoolverla
ters) (V O Aansl. Boekentip
10.30 TV-Tam-Tam- Beeldbedrog.
(3e graad B.O.).
10.55 Miheuleer: Natuur, wat doe
je er mee'' Les 2: Limburgse hei
de. nog altijd bedreigd? (V.O.).
11.20 Technologische opvoeding.
Les 5: Energie. (V.O.).
11.45 Geschiedenis: Armoede.
Les 4: Sociale diensten in de ja
ren '80. (V.O.).
12.10 Klassieke mechanica. Les
12: Het experiment van Millikon.
(V.O.).
12.45 Einde
18.40 Nieuwskrant.
18.45 Babel, wekelijkse nieuws
brief voor Marokkaanse migran-
19.00 Buren (Neighbours). Austra
lische serie. Afl. 346. Helen is te
weten gekomen dat Paul
Ramsay Street wil ombouwen tot
een grote rijweg, die gemakkelijk
toegang zal geven tot de super
markt die hij wil bouwen.
19.25 Mededelingen en program
ma-overzicht.
19.30 Nieuws.
20.00 W.O. II - Een klein land in de
wereldoorlog. (De 18-daagse
veldtocht). Afl. 1: Van Versailles
21.00 Natuur, wat doe je ermee?
5-delige serie. Afl. 1: Opgespo
ten terreinen. The Golden Six
ties: de bloeiperiode van de in
dustrialisering en havenuitbrei
ding in het Antwerpse. De rijke
poldergronden werden onderge-
spoten met een metersdikke
zandlaag. Het polderbiotoop wat
21.25 Binnenskamers. Cellosona
te, van Debussy, uitgevoerd door
France Springuel en Levente
17.25 Trickparade.
17.35 Harl aber herzlich (Hart to
hart), Amerikaanse serie. Afl.:
Vertauschte Rollen.
18.30 Hier und Heute, actualitei
ten.
18.52 (S) WWF-Club, live vanuit
de studio. Duitsland 1
19.58 Heute im Ersten.
20.00 (TT) Tagesschau.
20.15 (TT) Die Freitagspremiere
Grossalarm im Krankenhaus
(Uncommon valor). Amerikaanse
speelfilm uit 1983 van Rod Ama-
teau.
22.30 Tagesthemen. actualiteiten
met Bericht aus Bonn.
23.00(00) Golden Girls. Ameri
kaanse comedyserie, afl.: Der
Herzinfarkt.
23.25 Sporischau.
23.50 Der Dritte Oostduitse speel
film uit 1971 van Egon Günther.
01.40 Tagesschau.
01.45 Nachtgedanken, beschou
wingen door Hans Joachim
Kulenkampff.
01.50 Einde.
ZATERDAG
08.30 Programma-weekoverzicht.
09.00 Tagesschau.
09.03 Wunder der Erde, natuurdo-
cumentaire over pinguins op de
Falkland-eilanden. (herh.).
09.45 Fit und frisch (2), gymnas-
10.00 Heute.
10.03 Auslandsjournal.
10.45 ZDF-info Gesundheit. ge-
zondheidstips. Vandaag: De juis
te zithouding.
11.00 Heute.
11.03(S) Ihr Einsatz bitte... Spel
programma gepresenteerd door
Dieter Thomas Heek. (herh.).
17.45 Ohara serie. Afl.: Der Dop-
18^25 Olwa serie, vervolg.
18.58 Programma-overzicht.
19.00 heute.
19.30 Auslandsjournal. buiten
land-correspondenten brengen
verslag uit.
20.15Aktenzeichen XY unge-
löst de recherche vraagt de kij
kers om hulp bij onopgeloste za
ken. Presentatie: Eduard Zim-
2115 Tele-Zoo Vandaag: 1Vogel
van het jaar. de wielewaal: 2.
Berlijn -natuurparadijs in het
grensgebied: 3. De spinselmot.
Presentatie: Alfred Schmitt.
21.45 heute-journal.
22.10 Bucher im Gesprach nieuwe
uitgaven. Presentatie: Beate Pin-
1990, rechtstreekse reportage
de Nationale Herdenking slachtof
fers W.O.II. 20.00 Stilte op de Dam.
20.02 Wilhelmus. 20 04 4 Mei-pro
gramma 1990, vervolg. NCRV:
21.03 De grens. NOS: 23.06 Met
het oog op morgen. VOO: 0.02-
7.00 Veronica's Oh. wat een nacht,
met om 0.02 Stemband. 2.02
Zwoele Zomernacht. 5.02-7.00
Ook goeiemorgen.
Radio 2 na 18 uur
AVRO: 18.04 AVRO Radiojour
naal. 18.30 De hersengymnastiek.
19.03 De burgemeester is jarig.
NOS: 19.57 Inleiding tot de Stilte op
de Dam. 20.00 Stilte op de Dam.
20.02 Wilhelmus, ca. 20.04 Nws.
AVRO: 20.06 Hobbyvitaminen.
21.00-7.00 Zie radio 1.
22.50 Die Sport-Reportage, met
o.a. internationaal tennistoernooi
dames in Hamburg. Presen-
23.20 (ZW) Das Totenschiff Duit
s/Mexicaanse speelfilm uit 1959
Georg Tressier naar de ge-
ZATERDAG
08.00 (S) Programma-overzicht.
08.30 Nachbarn in Europa, actuali
teiten in het Turks. Servo-
kroatisch en Spaans.
09.00 Heute.
09.30 Wunder der Erde: Pinquin
auf Falklands Felsen, natuurdo-
cumentaire. (herh.).
09.45 Fit und frisch. gymnastiek.
Afl. 2.
10.00 Heute.
10.03 Auslandsjournal.
10.45 ZDF-infoGesundheit. Akti-
ves Rückentraining. Presentatie:
Ralf Schneider.
11.00 Heute.
11.03 Nachbarn in Europa, inter
nationaal weekendmagazine. In
de studio: Jasmina Kitanovic.
Radio 3 na 18 uur
NOS: 18.04 De avondspits. VOO:
19.03 Stenders en van Inkel. NOS:
19.57 Inleiding tot de Stilte op de
Dam. 20.02 Wilhelmus, ca. 20.04
Nws. VOO: 20.06 Stenders en van
Inkel. vervolg. 22.03-24.00 Count-
Radio 4 na 18 uur
NOS: 18.00 Nws. 18.02 Musica no
va: Wittener Tage für Neue Musik
1989 (1). 19.00 De bovenbouw.
19.57 Inleiding tot de Stilte op de
Dam. 20.00 Stilte op de Dam. 20.02
Wilhelmus, ca. 20.04 Nws. 20.06
Europees Concert Podium: Muziek
voor viola da gamba en klavecimbel
(In pauze: Muziekspiegel). 22.30
NOS jazzgeschiedenis. 23.00-
24.00 NOS radiodrama: Nummer
zeven, docudrama (2).
Radio 5 na 18 uur
NOS: 18.00 Nws. VPRO: 18.10
Paulus de boskabouter. PP.: 18.20
Uitzending van Groen Links. NOS:
18.30 Homonos. 19.00 Progr. voor
buitenl. werknemers. 19 57 Inlei
ding tot de Stilte op de Dam. 20.00
Stilte op de Dam. 20.02 Wilhelmus.
20.04 Vervolg Programma voor
buitenl werknemers EO 20.30
18.00 Telekolleg II. cursus biolo
gie. Les 12.
18.30 Hallo Spencer, kinderserie.
19.00 Aktuelle Stunde. regionaal
magazine. Aansl.' Parieien zur
Landtagswahl in NRW.
20.00 Grenzen: Havanna Miami.
20.45 Plus 3 extra- Unternehmen
Raumtransport: Der Wettlauf in
den Weltraum: Statt Subvention
bald Gewinn? Documentaire.
21.30 West 3 Aktuell.
21.45 ZAK, weekoverzicht.
22.30 Initiativen.
22.45 Der Tod ist ein Meister aus
Deutschland, 4-delige documen
taire serie over de jodenvervol-
Afl. 4.
Aansl.: AK-
09.45 Wer rastet, der rostet, gym
nastiek. Afl. 7.
10.00 News of the week, nieuws in
het Engels.
10.15 Actualités, nieuws in het
Frans.
10.30 Telekolleg I. cursus Engels.
11.30 Aus Forschung und Lehre.
gelegd waarom Nobelprijswin
naars zo vaak Amerikanen zijn.
12.15 Cousteau - Abenteuer Ama-
Herdenkings-samenkomst gevalle
nen. 21.40-22.00 Theologische
verkenningen.
OMROEP RIJNLAND
17.00-17.30 Vandaag vooraf
17.30-19.00 Vandaag de dag
19.00-20.00 Leiden lokaal
20.00-21.00 Voorspel (sport)
21.00-22.00 Getto Tone
VLOK
16.00-17.00 Zeewind
17.00-18.00 Wie het weet mag het
1Ö?8o-19.00Gunsmoke (country-
muziek)
19.00-20.00 Sport
20.00-21.00 Strafwerk
Radio 1 voor 18 uur
NOS: elk heel uur nieuws. TROS:
7.07 TROS Nieuws show. (7.30,
12.30 Nws.). 12.05 TROS Aktua
Radio 2 voor 18 uur
NOS: elk heel uur ni
7 04-1600 VARA'S v
Jacques en
Jean-Michel Cousteau. Afl. 5'
Das Vermèchtnis einer versun-
kenen Welt. (herh.).
18.00 Newsround, jeugdjournaal.
18.10 Round the twist. 13-delige
Australische comedyserie voor
de jeugd over de familie Twist die
in een verlaten vuurtoren woont.
Afl. 4.
18.35 Neighbours. Australische
19.00 Nieuws en
19.30 Regionaal nieuws.
20.00 Wogan, talkshow met Terry
Wogan.
20.45 'Allo 'allo. Engelse comedy
serie. Afl. 15.
21.10 Paradise. Afl. Crossroad.
22.00 Nieuws.
22.28 Regionaal nieuws en week-
22e30BaengkokhtHilton, 3-delige
Australische mini-serie.
00.00 James Taylor in concert.
7.04 De opening. 9.04 De ronde
van Hilversum. 11.04 Bal op 't dak.
12.04 Spijkers met koppen. 14.04
Wie in 't Nederlands wil zingen.
15.04 Typisch Hollands. KRO:
16.04 Echo. 16.10 Zin in muziek.
17.04 Glas in lood.
Radio 3 voor 18 uur
NOS: elk heel uur nieuws. NCRV:
7.04 Rabarbara. 8.04 Drie voor ne
gen. 9.04 Gospelrock. 10.04 Pops-
.30 en 15.30 Nederland
vied feest. 16.04 NCRV-zaterdag-
spod. met om 16.30 en 17.30 Ne-
Freddie Francis.
02.35 Weerbericht.
02.40 Einde.
07.40 Open University.
08.30 Playdays, met Tent stop.
(herh.).
08.50 The Muppet Babies, teken
film.
09.15 The 8.15 from Manchester,
gevarieerd magazine live vanuit
Manchester. Presentatie: Ross
King en Charlotte Hindle.
12.00 Dusty, Australische speel
film uit 1983 van John Ri
chardson.
18.10 Living it up Amerikaanse
speelfilm uit 1954 van Norman
Taurog.
19.45 Gardeners' world tuinier-
stips.
20.15 What the papers say be
spreking van de kranten van de-
derland v
1 feest.
Radio 4 voor 18 uur
AVRO: 7 00 Nws. 7.02 Wakker
worden... (8.00 Nws.). 8.02 Klan-
quarel... 9.00 Toppers van toen
klassiek. 10.00 Caroline. 11.00
Kurhausconced. Muz. voor piano.
VOO: 12.00 Muziek voor miljoenen.
13.00 Nws. 13.02 Veronica Klas
siek: Gelders Ork. met fluit. 14.40
Veronica Kamermuziekserie 89/90.
Raphael kwadet. 15.10 Nieuwe
grammofoon- en compactplaten.
16 00 Lang leve de operal
Radio 5 voor 18 uur
NOS: 6.30-6.49 Scheepv.- en
marktber. en uitgebreid weerber
9.00 Nws. 9.02 NOS Spodief. 9.25
Waterstanden. RVU: 9.30 Werken
aan werk. NOS: 10.00 Hollandse
nieuwe. EO: 10.15 De muzikale
fruitmand. 11.15 Tijdsein thema.
de weg. NOS: 13.00 Nws. EO:
13.10 Hallo Nederland. 13.30 Opo
doro (Open deur). AVRO: 14.00
The Troubleshooter. 16.00 Minjon.
EO: 17.00 Licht en uitzicht. Infor
matie van de rijksoverheid: 17.45
Postbus 51, Nederlandse Antillen
en Aruba, een uitzending in samen
werking met het Kabinet voor Antil
liaanse en Arubaanse zaken. NOS
17.55 Mededelingen en Schippers-
benchten.
weersberich-
ten en verkeersinformatie.
12.00-13.00 Lunch-uur, met nws-
overzicht, progr.aank., serviceru-
br., weerber., verkeersinf., land- en
tuinbouwinf., de kwis Hebbes en de
voorstelling van de dag.
21.30 United. Afl. 5. serie over de
voetbladclub Sheffield United.
22.00 Rory Bremner. humor en
sketches met de komiek/imitator
Rory Bremner en John Bird, Enn
Reitell en Steve Nallon.
22.30 Arena portret van Krzysztof
Keslowski.
23.30 Newsnight
00.55 (K+ZW) The
(Plovets), Russische speelfilm u
1982 van IrakliK
02.15 Einde.
Super Channel
19.00 Hit Studio International.
20.00 Concert Special.
21.00 Blue Night.
22.00 World News followed by
Goodyear Wheater Report
22.15 The 80's relived.
23.15 Snub.
23.45 Max Neadroom.
00.15 World News followed by
Goodyear Wheater Report.
00.30 Blue Night.
01.30 Time Warp.
01.45 Late Night Mix.
ZATERDAG
Eurosport
19.00 Vooruitblik op het V
23.30 Volleybal: World Challenge
Cup toernooi voor heren vanuit
Yokohama.
01.30 Golf: Benson Hedges in
ternationaal golftoernooi vanuit
St. Mellion (Engeland). Met Ned.
ZATERDAG
07.00 Sky: Barrier Reef.
07.30 Sky The Flying Kiwi.
08.00 Sky: Fun Factory.
10.00 BMX
10.30 Basketball: NBA play-offs.
12.00 Vooruitblik op het WK voet
bal in Italië.
17.30 Amerikaans basketbal.
19.30 Laatste programma info.
Aansl.: NHL ijshockey.
22.30 Motor racen: NASCAR Pan-
hill Sweatshirts 500 vanuit Mart
insville.
23.30 Wielrennen.
00.00 Rallycross.
01.00 Zeilen vanuit Sydney
02.00 Paarderennen. 1000 Guine
as Race vanuit Newmarket.
02.30 Rallycross.
03.30 Internationale motorsport.
04.30 Atletiek.
06.00 V S. PGA golf vanuit New
ZATERDAG
02.00 Paardenraces vanuit New
market.
02.30 Rallycross: Lydden Hill su
perseries 2.
03.30 Internationale motorsport.
04.30Atletiek: Vitahs Meadow-
lands invitationel.
06.00 PGA Golf vanuit New Or-
17.45 Gourmandises
18.00 Des chiffres et des lettres.
18.20 Recreation.
18.50 Club TV5.
19.00 Futur's.
19.30 TV5 Infos et météo.
19.40 Papier Glacó.
20.00 Strip tease.
21.00 Inédits.
22.00 Journal Télévisé et Météo.
22.30 Ciné-Club: Lucrèce Borgia.
De kabelkrant van het Leidsch
Dagblad is dag en nacht (uitge
zonderd de avonduren van
18 00-23.00 uur en za. en zo. van
18.00-01.00 uur) te zien op ka
naal 2. De kabelkrant biedt be
richten uit de regio, binnen- en
buitenland, sportnieuws, aan
kondigingen, advertenties en
weerbericht.
De kabelkrant is in 107.000 ge
zinnen in Hillegom, Katwi|k, Lei
den, Leiderdorp. Lisse, Noord-
wijk, Noordwijkerhout, Oegst-
geest, Rijnsburg. Sassenheim.
Valkenburg, Voorhout. Voor
schoten. Warmond en Zoeter-
woude te ontvangen.
TELEVISIE TOEGELICHT
ten, sterker nog, het moet zo le
vend mogelijk blijven, opdat de
waanzin ervan nooit zal worden
herhaald.
En, zoals uit zo vele documen
taires over die periode in de ge
schiedenis blijkt, was het waan
zin. Ook in Westerbork. Zoals de
Duitse bezetter in Amsterdam
de Joodsche Raad in het leven
had geroepen om maar uit te
maken wie op transport moest
worden gezet, zo was er in Kamp
Westerbork ook een dergelijke
instantie, de Joodse Ordedienst.
Zij kregen de aantallen in han
den die op een volgend trans
port moesten. Wie, dat moesten
zij dan maar uitzoeken. Het
kweken van schuldgevoelens,
een beestachtige wijze van het
in de schoenen schuiven van
verantwoordelijkheid was dat.
Ook de niet-Jood Aad van As
kreeg als leider van het Centraal
Distributiekantoor deze verant
woordelijkheid op zijn schou
ders.
"Het was een zenuwslopend ge
vecht om mijn kantoorperso
neel van de transportlijst te hou
den. De eisen van de Duitsers
werden hoe langer hoe groter.
Op een gegeven moment had
den we een dermate lage bezet
ting in het kamp dat ik het bij de
Duitsers niet meer gedaan kreeg
om dertig man personeel te hou
den. Ze zeiden dat ik vijf man
moest laten vallen. Ik zou nog
maar voor vijf man een Sperre
(een gegarandeerd verblijf) krij
gen. Ik moest nu kiezen wie ik
zou houden en wie ik zou laten
gaan. Dat was een hartverscheu
rende beslissing.
'Kamp van Hoop en Wanhoop'
zit boordevol uniek archiefma
teriaal. Het meeste is geschoten
door de huisfotograaf en filmer
Rudolf Werner Breslauer. In
september werd ook hij samen
met zijn vrouw en kinderen op
transport gezet naar Auschwitz
(Nederland 2, 20.45 uur)
Door Himmler
verhoord
Een fragment uit de TROS-doeumentau
r Westerbork, 'Kamp
oorlog, die deze maanden - 45 De bijzondere aandacht voor
jaar na de beëindiging ervan juist Boellaard wordt niet tot
over de kijker heen wordt ge- volle tevredenheid verklaard,
stort, mag de bijdrage van Feike "Ik sprak goed Duits, en ben
Salverda zeker niet onbespro- monarchist. Maar verder zou ik
ken blijven. Hij maakte een ver- het ook niet weten", aldus de be
slag van de getuigenis van trokkene.
W.A.H.C. Boellaard, die het 'ge- Deze verklaring wekt de indruk
noegen' heeft mogen smaken dat men van doen heeft met een
verhoord te zijn door twee nazi- wellicht verdienstelijk verzets-
kopstukken, en die deze erva- man, die met zijn woorden - be
ring nog kan navertellen ook. wust dan wel onbewust - meer
0„ beweert dan de waarheid kan
De inmiddels 87 jaar oude Boel- dragen Zijn dagboeken echteri
laard is in mei 1942 verho gemaakt tijdens zijn detentie en
door Reichsfuhrer SS Heinnch J „hreven od wc-DaDierties die
^vpXTrdelijk voor de
ESSEHS
was na de capitulatie tereent ge gd bij het Rijksinstituut
»*JKssssst
sswssstse sma
se gevangenis.
De Franse actrice Catherine Deneuve is vanavond te zien in de
Franse speelfilm 'Le Dernier Métro' (De laatste metro). Het verhaal
speelt zich af in 1942, wanneer de Duitsers Frankrijk binnen vallen.
De Joodse toneelregisseur Lucas Steiner moet onderduiken. Vanuit
zijn zijn schuilplaats regisseert hij stiekem het toneelstuk 'La Dis-
parue'.
De film werd vorige maand onderscheiden met een super-César, een
speciale Franse Oscar voor de beste speelfilm van het afgelopen de
cennium.
(Nederland 1,23.10 uur) (foto ANP)
doorslagge
vende betekenis. "Ik weet nog
zo net niet of ik het aangedurfd
had zonder die dagboeken". Hij
is op het spoor van Boellaard ge
zet door een tipgever, een jour
nalist die zijn werk niet goed
verstaat en zelf nimmer een
woord ervan op papier heeft ge
zet.
Salverda's documentaire is een
sober, maar doordringend ver
slag. In een huiselijke sfeer, met
koningin en prins als getuigen
op de boekenplank, vertelt
Boellaard zijn verhaal, slechts
onderbroken door een enkele
vraag van Salverda en de twee
minuten stilte die vrijdag in acht
moeten worden genomen. De
chronologie van het verhaal
brengt het tweetal naar het ge
bouw van de Tweede Kamer,
naar de werkkamer van D66-ka-
merlid Wolffensperger (zoon
van verzetsman Gerrit van der
Veen), die nimmer heeft gewe
ten dat ooit in diezelfde kamer
Heydrich verhoren heeft afge
nomen. Vervolgens gaan Boel
laard en Salverda naar Clingen-
dael, naar de voormalige wo
ning van Seyss-Inquart, waar
het verhoor door Himmler
wordt overgenomen.
Wat vooral opvalt zijn de ant
woorden van Boellaard op de
vragen van de twee top-nazi's.
Antwoorden, gevat en ad-rem
;an Hoop en Wanoop'. (foto gpdj
van aard; Boellaard herhaalt ze -
volgens zijn eigen dagboeken -
woordelijk. Hij had, zegt hij,
niets meer te vrezen, omdat hij
zijn hele gevangenschap reke
ning hield met een executie.
Zover is het niet gekomen. Boel
laard overleefde drie jaar con
centratiekampen. Daarover wil
hij verder niets kwijt. Dat doet
verder niets af aan een imposan
te getuigenis, die schitterend in
beeld is gebracht.
(RTL-Veronique, 19.55 uur)
Postema show
Ter gelegenheid van de doden
herdenking brengt Veronique
een speciale aflevering van De
Koos Postema Show. Postema
praat daarin met 'de kinderen
van de oorlog', de mannen en
vrouwen van wie de ouders zeer
direct bij de oorlogsgebeurte
nissen waren betrokken. Aan
het woord komen ook kinderen
van ouders die 'fout' waren. De
Duitse cabaretière Eva Maria
Hagen zingt een aantal num
mers van Wolf Bierman.
(RTL-Veronique, 22.05 uur)
Herdenking
De NOS doet rechtstreeks ver
slag van de Herdenkingsbijeen
komst in de Nieuwe Kerk te
Amsterdam, die plaats vindt in
aanwezigheid van Koningin
Beatrix, Prins Claus en Prins
Willem-Alexander.
(Nederland 3,18.55 uur)
Herdenking 2
Zoals elk jaar een verslag van de
herdenking van de gevallenen
bij het Nationaal Monument op
de Dam. Voor acht uur wordt
een krans gelegd door H.M. de
Koningin en Prins Claus. Om
acht uur volgen twee minuten
stilte en daarna worden o.a.
kransen gelegd door de Minis
ter-President, de Minister van
WVC en de Ministers van Aruba
en de Antillen.
(Nederland 1, 2 en 3, ca.
19.45 uur)
Westerbork
In de ziekenbarak van Wester
bork werd op een dag een kindje
binnengebracht dat veel te
vroeg was geboren. De moeder
was in het concentratiekamp
van Vught al na zes maanden be
vallen. Ze had samen met ande
re vrouwen meer dan twaalf uur
op appèl gestaan om te worden
vervoerd naar kamp Wester
bork. Dat was teveel voor haar
geweest. Tijdens de treinreis
werd er alles aan gedaan om het
kind warm te houden. Met suc
ces, want het kind overleefde de
reis.
De Duitse kampcommandant
van Westerbork Gemmeker,
waarvan het gerucht ging dat hij
zoveel van kinderen hield, liet
voor dat kind direct een couveu
se komen uit Groningen. Hij
ontbood tevens de Joodse pro
fessor Van Crefeld, hoogleraar
kindergeneeskunde in Amster
dam, om te komen bespreken
wat er moest worden gedaan om
het kind in leven te houden.
Niets werd gespaard. De hoogle
raar schreef onder meer na elke
voeding een drupje cognac voor
om het kind te laten aansterken
en het kreeg meteen de beste
cognac voorgeschoteld. In het
kamp heerste er eindelijk een
gevoel van euforie; er zat toch
iets goeds in de man die week in
week uit duizenden Joden
stuurt naar vernietigingskam
pen in Duitsland en Polen.
Gemmeker bleef regelmatig
naar de toestand van het kind in
formeren, dat ondermeer met
behulp van moedermelk van an
deren (zijn eigen moeder kon
het niet geven, bleek waarde
loos te zijn en werd meteen op
transport gezet) steeds meer
aansterkte. Toen het kind vijf-
eneenhalve pond woog mocht
het uit de couveuse en Gemme
ker was erbij om dit heuglijke
feit te vieren. En toen het kind
zes pond woog, besloot dezelfde
Gemmeker het op transport te
zetten voor de Arbeitseinsatz.
Dit is een van de vele getuigenis
sen uit het Kamp Westerbork.
Het verhaal wordt vertelt door
Trudel van Reemst-De Vries in
de documentaire 'Kamp van
Hoop en Wanhoop', die de
TROS vanavond uitzendt. "Het
is een bedriegelijke filosofie van
de moffen", zegt Louis de Wijze,
een andere voormalige bewoner
van het kamp. "De ziekenbarak
was van uitzonderlijke klasse.
De mensen werden er alleen be
ter gemaakt om ze daarna op
transport te kunnen zetten.
Met 'Kamp van Hoop en Wan
hoop' heeft het Kamp Wester
bork eindelijk zijn tasbare ge
schiedenis. Wat voorheen alleen
maar door weinigen werd ver
teld, is nu eindelijk ook op
beeldband te zien. De ducumen-
taire van Willy Lindwer is een
van de vele die er nog steeds
worden gemaakt over de holo
caust.
"Is het na 45 jaar niet eindelijk
eens tijd om te stoppen met het
maken van filmmateriaal over
die periode," werd Lindwer on
langs gevraagd. Lindwer and-
woordde: "De vraag is eigenlijk
het antwoord. Door het stellen
van deze vraag, door het oppe
ren van de gedachte dat we het
maar zouden moeten vergeten,
word bevestigd dat de les ken
nelijk nog niet is geleerd. Het
moet verteld blijven worden.
Het mag nimmer worden verge-
