'Polen krijgt grensverdrag met Duitsers' VS steunen Israël niet meer door dik en dun Toezegging Yon Weizsacker: Afrikaanse kerken binden strijd aan met rechtse christelijke sekten Letland op weg naar onafhankelijkheid Litouwen vraagt Bonn en Parijs bemiddeling Aanval guerrilla El Salvador DONDERDAG 3 MEI 1990 BUITENLAND PAGINA 7 WARSCHAU (AP/Rtr/AFP) - De Westduitse president Ri chard von Weizsacker heeft tijdens de eerste dag van zijn vierdaagse staatsbezoek aan Polen verklaard dat de west grenzen van Polen onschendbaar zijn en via een verdrag zullen worden gegarandeerd. (Van IPS-correspondent Lugano Mbwina) DAR-ES-SALAAM - Kerken in oost- en zuidelijk Afrika hebben de strijd aangebonden met christelijke sekten, die steeds meer zieltjes win nen. In een gezamenlijke brochure wijzen kerken uit twaalf Afrikaanse landen op de gevaren van het kin derlijk geloof dat de predikers van de sekten hun volgelingen voorhou den. Volgens voorzitter Jonathan Siy- achitema van de Zimbabwaanse Raad van Kerken maken de sekten misbruik van christelijke symbolen en structuren om armoede en on derdrukking te rechtvaardigen. Het oprukken van de sekten schetste hij onlangs op een congres in Harare als het grootste gevaar voor het voorbestaan van de christelijke ker ken in de regio. De onderlinge verschillen tussen de sekten zijn groot, maar vrijwel al lemaal leggen ze de nadruk op het hiernamaals. Het leven op aarde schilderen ze als een poel van ellen de, een Rijk van Satan dat door menselijk ingrijpen niet te verbete ren valt. De kerken verfoeien deze leer. Zulk geloof doet mensen be rusten in de economische en politie ke misstanden, die immers toch het werk van de duivel zijn. De sekten dienen vooral het belangen van de heersende groepen en ze worden volgens de kerken ook gefinancierd door groeperingen uit de rijke lan den, die alle belang hebben bij de huidige orde. Volgens onderzoeker Paul Gif ford van de theologische faculteit van de universiteit van Harare pre diken de sekten een gevaarlijk ver trouwen op God en Jezus Christus. Alleen zondaren die nog niet zijn wedergeboren zouden bijvoorbeeld kans lopen ziek te worden. Het eni ge middel tot lijfsbehoud is beke ring en voortdurend bidden. Een voorbeeld is een boekje van de Amerikaanse dominee Kenneth Hagin over de missionaris John La ke, die aan het begin van deze eeuw in Afrika werkte. Rond hem vielen tientallen slachtoffers aan een be smettelijke ziekte. Lake zelf bleef ongedeerd omdat "de geest van God de ziektekiemen doodt". In landen als Zimbabwe en Tanzania weigeren veel van de bekeerde zon daars zichzelf of hun kinderen te la ten inenten. Vorig jaar zouden al leen in Zimbabwe al minstens veer tig kinderen om het leven zijn geko men, omdat hun ouders hun gene-" zing van gebed verwachtten. Veel sekten houden er ook merk waardige opvattingen op na over rijkdom, aldus Gifford. Rijkdom en armoede hebben niets met onrecht en uitbuiting te maken. Wie rijk is heeft dat aan de Heer te danken, wie arm is heeft dat aan zichzelf te wij ten. Dominee Kenneth Copeland is een warm pleitbezorger van de ge dachte dat er niets mis is met rijk- "dom. "Sommige mensen vertellen me dat Jezus en zijn discipelen arm waren. Dat is niet waar. Er ging zo veel geld bij hen om, dat Jezus Ju das tot penningmeester benoem de". Het kerkelijk tegenoffensief wordt geleid door het Oecumenisch Informatiecentrum voor oost-en zuidelijk Afrika (Edicesa). De be doeling is de geestelijken te leren om de sekten te herkennen en hun leer te bestrijden. Verder willen de kerken een voorlichtingscampagne voor de bevolking op touw zeten en in elk van de twaalf landen in de re gio een databank opzetten. In voorzichtige bewoordingen sprak Jaruzelski over de na-oorlog- se verdrijving van Duitsers uit Oost- Pruisen en 'Silezië. Hij herinnerde aan het lijden van de Poolse bevol king tijdens de oorlog, maar ver klaarde ook met de Duitsers mee te voelen en zei dat de Polen zich be wust zijn "van het zware leed dat de door Hitier veroorzaakte oorlog heeft veroorzaakt en van het leed van de Duitse bevolking die uit haar verdreven i De Westduitse minister van buiten landse zaken Hans-Dietrich Gen- scher, die Von Weizsacker vergezel de, heeft gisteren direct met zijn Poolse ambtgenoot Krzysztof Sku- biszewski overlegd over het ont- werp-grensverdrag dat Polen heeft an de twee Duitslan- vroegere gealliëerden ,VS, Sovjetunie, Groot-Brittannië en Frankrijk. Het overleg tussen deze zes landen begint zaterdag in Bonn. Vandaag zou zich een vertegen- De met de vakbeweging Solidari- w'oordiger uit de DDR zich,bij Gen- teit verbonden krant Gazeta Wybor- scher en Skubizewski voegen, ca opende gisteren met de kop 'De- De Poolse premier Tadeusz Ma- ze Duitser wekt vertrouwen'. In het zowiecki heeft vandaag in de West- artikel werd gezegd dat Von Weizs- duitse krant Die Zeit nog acker al jarenlang heeft gepleit voor haald dat het erkennen van de grenzen en dat komen "nog leden van de voormalige nistische regering enkele jaren gele grensverdrag moet de totstandko- het verenigde Duitsland, dat dit verdrag dan moet bekrachti- den nog hadden gezegd dat de West- gen". Ook de Poolse president Ja duitse president niet in Polen uitge- zeiski noemde gisteravond tijdens nodigd moest worden omdat dat het staatsbanket een verdrag voor een te positief effect op de houding de west- en de noordgrens een "ab ten opzichte van Duitsers zou heb ben. Oppositie wil crisisoverleg met Diescu BUKAREST (Rtr) - Zeven belang rijke oppositiepartijen in Roemenië hebben president Ion Iliescu ge vraagd om een speciale parlements- zitting over de golf van betogingen tegen de regering. Leden van het re gerende Nationale; Reddingsfront dedep de brief af als een poging om politiek munt te slaan uit de mara thon-demonstratie in de hoofdstad, die gisteren zijn twaalfde dag 'in ging. In de brief stelt de oppositie dat "de dagelijkse verslechtering van de binnenlandse situatie" duidelijk maakt "dat we snel afstevenen op een crisis". Het Front wordt verwe ten cjat h.et schaamteloos overheids geld gebruikt voor zijn eigen verkie zingscampagne. Het parlement is tot nu toe tel kens op ad hoc basis bijeengeko men. De laatste zitting was op 24 april. Op 20 mei zullen in Roemenië verkiezingen worden gehouden. solute voorwaarde" voor stabiliteit in Europa, "Hoe sneller een derge lijk verdrag gesloten wordt en hoe meer onduidelijkheden het uit de Litouwse vri weg ruimt, hoe beter", aldus de dag op de bon Poolse president. RIGA (AFP/Rtrl - Het Letse parle ment zal waarschijnlijk morgen een onafhankelijkheidsverklaring aan nemen en tegelijkertijd een over gangsperiode afkondigen. De i Het Volksfront, dat 131 van de 201 zetels in de Opperste Sovjet bezet, kan met steun van een tiental onaf hankelijke parlementariërs reke- op de vereiste tweederde meer- lutie die het parlement vrijwel zeker derheid. De overige zetels zal aannemen voorziet voorziet in parlement zijn van het Russische het herstel van de onafhankelijk- Interfront dat Letland voor de Sov- heid van 1920, de herinvoering van jetunie wil behouden. wen wachten in een slagerij in Kaunas op de aankomst i anwege de economische blokkade van Moskou. o vlees. Het voedsel i de vooroorlogse grondwet verandering van de naam van de Baltische Sovjetrepubliek. Met de overgangsperiode, die in gaat met het herstel van de onafhan kelijkheid, laat Letland ruimte voor een akkoord met Moskou. Hoe lang die periode moet duren is niet ge- zegd, maar afgevaardigden houden het op drie tot yier jaar. "De Oppers te Sovjet zal rekening houden met de discussies die nu met Moskou gaande zijn", aldus gisteren de Let se president Anatolis Gorbunov. Maar de dialoog met Moskou kan volgens hem alleen plaatsvinden sinds dins- binnen het kader van de Letse onaf- (foto epa) hankelijkheid. 'Brandstichter hij veerbootramp zelf omgekomen' OSLO (AP) - De Noorse politie vermoedt dat de brand aan boord van de veerboot Scan dinavian Star is aangestoken dóór een Deen die al vier maal voor brandstichting werd ver oordeeld. De man was zelf een van de 158 slachtoffers die bij de brand om het leven kwamen. De 30-jarige Deen zou een psychiatrisch verleden hebben en enkele malen brand hebben gesticht in gebouwen. Politie chef Magnus Aukrust bevestig de dat de Deense pyromaan tij dens de ramp aan boord van de •veerboot was, maar zei ook dat het onderzoek zich tevens op mogelijke andere daders blijft richten. de Bondsrepubliek te bemiddelen Bij de onderhandelingen zou het in het conflict met Moskou. Bonn vooral moeten gaan om de wetten en Parijs zouden de Sovjetleiding die Litouwen na de onafhankelijk- moeten overtuigen van de nood- heidsverklaring heeft aangenomen zaak tot besprekingen'over de onaf- om de onafhankelijkheid te onder- hankelijkheid van Litouwen. De Li- strepen, zoals beëindiging van de touwse premier Kazimiera Prunski- plicht voor Litouwse jongeren om ene praat vandaag in het Witte Huis in het Rode Leger te dienen, het uit valt te praten over alles dat niet de met president Bush om hem te vra- geven van identiteitskaarten voor op 11 maart 1990 herstelde onafhan- gen zijn invloed aan te wenden om niet-Litouwers en onteigening van kelijkheid van de staat Litouwèn in de economische blokkade van Mos- bezittingen van de communistische twijfel trekt", aldus de brief. kou ongedaan te maken. partij. Landsbergis vraagt Frankrijk en MOSKOU (AP/Rtr) Het Litouwse parlement heeft gisteren unanieme steun gegeven aan een brief van president Vytautas Landsbergis waarin deze instemt met het voor stel van president Mitterrand en bondskanselier Kohl om de onaf hankelijkheid op te schorten. "Er Daar wringt de schoen, want Sov jetpresident Michail Gorbatsjov wil vooralsnog niet verder gaan dan een speciaal statuut voor de Baltische staten. Maar daar willen de Letten j"e7-j^den"ïrarheeft rich op hun beurt niet aan omdat de staten nooit gelijkwaardig kunnen zijn". Volgens Gorbunov kan Let land een eventuele economische blokkade "wel een paar maanden uithouden". Mubarak wil breuk Syrië en Irak lijmen DAMASCUS (AP) - Hosni Mu barak is gisteren als eerste Egypti sche president sinds twaalf jaar in de Syrische hoofdstad Damascus aangekomen. Hij wil daar probeten de breuk tussen Syrië en Irak te lij men en zal met zijn ambtgenoot Ha- fez Assad overleggen over de immi gratie van Sovjetjoden naar Israël. De PLO heeft opgeroepen tot een Arabische top te beleggen over de kwestie van de emigratie van Sov jet-joden. Irak heeft zich aangebo den als gastheer, maar een groot aantal Arabische landen moet zich nog uitspreken over deelname aan de bijeenkomst. Bovendien staan Irak en Syrië uiterst vijandig tegen over elkaar. de militaire steun aan El Salvador te bevriezen vanwege de langzame vorderingen bij het onderzoek naar MEXICO-STAD De guerrilla de bruge moord op 6 Jezuïtische pa- van El Salvador heeft vandaag op- ters tijdens het guerrilla-offensief nieuw een massale aanval geopend Van vorig jaar november. In ver- op de hoofdstad San Salvador. Het band met die moord verdween het Poll tax wordt boemerang voor Thatcher bij lokale verkiezingen (Van onze correspondent cher-bolwerken de handen op el- Cees van Zweeden) kaar te krijgen. Zelfs in de City, het financiële hart van Londen, prefe- LONDEN Op de Britse eilan- reert een ruime meerderheid van de den worden vandaag gemeente- economen en managers Kinnock raadsverkiezingen gehouden. De boven een IJzeren Dame die steeds inzet daarbij is niet of het gemeente- meer roestplekken begint te verto- bestuur voldoende heeft gedaan om nen. de verloedering te keren. Nee, van- Voor de City-economen is niet zo- daag stemmen de Britten in feite in de poll tax de steen des aan een referendum o.ver de omstreden stoots als wel de onrust die door de hoofdelijke belasting, de poll tax. nieuwe belasting wordt veroor- Ook voordat premier Thatcher de zaakt. Met lede ogen zagen zij aan nieuwe gemeentelijke belasting in- hoe het pond vorige maand een voerde, steeg oppositieleider Neil vrije val maakte nadat de halve we- Kinnock al in de opiniepeilingen. Maar inmiddels is de 'schaduwpre- mier' van de Labour Partij erin ge-' slaagd om ook in traditionele That- Meer buitenlands nieuws op pagina 9 reld weest jaren i de televisie getuige het grootste offensief 1 de rebellen sinds ze vorig jaar no vember verschillende delen van de hoofdstad tot tien dagen lang bezet hielden. Bij de nieuwe aanval zijn min stens 30 doden gevallen. De guerril- leros belaagden onder meer de resi dentie van president Alfredo Cris- tiani. Diens woning liep evenals in november de nodige schade op, maar de president zelf kwam er op nieuw zonder kleerscheuren vanaf. 4 Via hun illegale zender, Radio Venceremos, lieten de guerrilleros weten dat hun offensief zal door gaan totdat het leger duidelijke sig nalen geeft dat het mee wil werken aan het zoeken naar een vreedzame oplossing voor de al 10 jaar. oude burgeroorlog. Nog voor het einde van deze week ontmoeten-vertegenwoordigers van de guerrilla en van het bewind afgelopen weekeinde stilletjes de vice-minister van defensie, kolonel Orlando Zepeda. Samen met vrouw en kinderen stapte hij op een vlieg tuig naar het Amerikaanse Miami. Zepeda zou de man zijn geweest die opdracht tot de moord op de Jezuï- ten had gegeven, ook al is hij bij alle onderzoeken nog nooit verhoord. Met hun resolutie kiezen de Let ten voor een tussenweg tussen de radicale Litouwers en de uiterst be hoedzame strategie van de Esten. Die kondigden in april een over gangsperiode af die uiteindelijk tot herstel van de onafhankelijkheid moet leiden. "We waarderen wat Li touwen heeft gedaan, maar we kun nen het ons niet veroorloven hun voorbeeld te volgen. We willen ons niet in een positie manoeuvreren die we niet aankunnen", aldus woordvoerder Janis Jurkans var het Volksfront gisteren. Zo spreekt de resolutie van het Volksfront niet Mubarak zou graag de kloof tus sen de twee landen, die geregeerd worden door rivaliserende vleugels van de socialistische Baath-partij, dichten. Volgens diplomaten heeft Mubarak een plan bij zich dat als eerste stap een gesprek in Cairo be vat in aanwezigheid van de Egypti sche minister van buitenlandse za ken Esmat Abdel-Meguid. Ook tussen Syrië en Egypte heeft het lange tijd niet geboterd. Ruim 12 jaar geleden brak Syrië met Egypte na president Anwar Sadats historische reis naar Jeruzalem. Pas de Sovjettroepen in Letland of vorig jaar december werden de be- de fabrieken die rechtstreeks onder trekkingen tussen Syrië en Egypte Moskou vallen. hersteld. i de ernstigste rellen sinds president Cristiani elkaar om te pra- i de Londense binnenstad. ten wapenstilstand. Die De poll tax is een hoofdelijke be- vredesgesprekken vinden plaats lasting die voor eenieder - of miljonair - gelijk is. Maar omdat de allerarmsten aanspraak kunnen 'maken op gedeeltelijke vrijdom, zijn het vooral de middengroepen die meer gaan betalen. Ofwel: het vangrijkè leger kiezers en twijfelaars dat verkiezin gen pleegt te beslissen. onder toezicht van de Verenigde Naties. De meeste waarnemers zien het guerrillaoffensief dan ook als een poging om het leger onder extra druk te zetten. Dë druk op het leger is al extra zwevende toegenomen door bedreigingen jHHH -anuit Washington om een deel van WASHINGTON - Invallen in Li banon, deportatie van Palestijnen uit de bezette gebieden, de vernieti ging van een Iraakse kernreactor. Israël kon in het verleden uithalen wat het wilde, één ding was zeker: Amerika vond :het best. Er was wel eens wat ritueel gemopper als de Is raëli's weer eens erg ver over de grenzen van het internationale recht waren gegaan, maar als het er op aan kwam konden de Israëlische leiders altijd rekenen op de steun van de Verenigde Staten. En niet al leen de morele steun. Al sinds jaren gaat het grootste deel van de miljar den dollars die Amerika aan buiten landse hulp uitgeeft, naar Israël. Voor die steun waren in ieder ge- val drie goede redenen. In de eerste plaats heeft Israël altijd veel te dan ken gehad aan Amerika's omvang rijke joodse volksdeel. Amerikaan se joden stuurden niet alleen geld naar de jonge republiek, ze zorgden er ook voor dat Congres en Witte Moord Palme Christer; Petterson, de voormalige hoofdverdachte van de moordzaak op 01of|Palme, krijgt een schade vergoeding van 105.000 gulden. Vol gens minister van justitie Hans Stark heeft Petterson als vroeg-ge- pensioneerde en alleenstaande niet meer nodig. Petterson had 650.000 gulden geëist voor de 11 maanden die hij in de cel heeft doorgebracht. Lafontaine Lijsttrekker Oskar Lafontaine van de Westduitse oppositiepartij SPD bij de bondsdagverkiezingen in de cember is,gisteren uit het zieken huis ontslagen, een week nadat hij door een geestelijk gestoorde vrouw in de hals was gestoken. De Saarlandse minister-president zei thuis verder te zullen herstellen, maar op doktersadvies zijn werk zaamheden nog niet volledig te zul len hervatten. Nazi uitgeleverd De oorlogsmisdadiger Joseph Schammberger is vandaag door Ar gentinië aan West-Duitsland uitge leverd. Daar zal de 78-jarige oud- SS'er terecht moeten staan wegens de moord op 1000 mensen en de de portatie van 1000 jodën naar het ver nietigingskamp Belzec in Polen. Hij ontsnapte in 1948 naar Argentinië en werd in 1965 Argentijns staats burger. In 1987 werd hij opge spoord. ADVERTENTIE UITERST FUNCTIONEEL TAFEL EN BERGRUIMTE IN ÉÉN AFMETING: 135 X 120 CM (70 CM HOOG) UITSCHUIFBAAR TOT 195 X 120 CM. KASTJE MET JALOUZIE-SCHUIFDEUREN LEVERBAAR: GELAKT IN DIVERSE KLEUREN OF AFGEWERKT IN ESSEN, NOTEN, GEMOEST ESDOORN IN DIVERSE KLEUREN Huis de staat Israël trouw blevën. Verder is er onder de Amerikanen altijd een niet te onderschatten sympathie geweest voor het kleine Israël dat zich temidden van zoveel grote en bedreigende buren zo knap staande wist te houden. Dat was ook een stukje politieke realiteit, waarmee Amerika's leiders reke ning dienden te houden. Dan waren er geo-politieke over wegingen. Het Midden-Oosten is sinds de jaren '50 een van de terrei nen geweest waarop de supermach ten hun rivaliteit uitvochten. Ter wijl landen als Egypte van het Mos kou-kamp naar het Washington- kamp zwalkten, is Israël altijd een bondgenoot geweest waarop de Amerikanen konden rekenen. De banden tussen Israël en de VS zijn nog steeds hecht, en zullen dat voor de afzienbare toekomst 'ook wel blijven. Maar de relatie tussen de twee landen staat de laatste tijd sterk onder druk en de laatste tijd zijn er tekenen van een fundamen tele verandering in het Amerikaan se denken over Israël. De tekenen van verwijdering en we derzijdse irritatie zijn overal te zien. Zo stelde de Republikeinse fractie- de Senaat Bob Dole in tor de hulp aan Israël te regering weten niet i bedrag van 400 miljoen dollar aan Israël te zullen geven voor de vesti ging van uit de Sovjetunie geëemi- greerde joden als de Israëli's niet de garantie gaven dat deze emigranten niet in de bezette gebieden zouden worden gehuisvest. Ook in april reisde senator Dole naar Israël waar hij ongetwijfeld weer met medeweten van het Witte Huis zware kritiek uitte op het Is raëlische vestigingsbeleid in de be zette gebieden, Israël voor "een ver wend kind" uitschold en andermaal dreigde met verminderde financiële hulp. Duidelijk Het is duidelijk dat Israël niet lan ger kan rekenen op de onvoorwaar delijke steun van Washington. Zo duidelijk, dat zelfs PLO-leider Yas ser Arafat het onlangs opmerkte toen hij zei dat de regering-Bush "de eerste Amerikaanse regering is die spreekt over het eind van de Is raëlische bezetting". Vanwaar deze omslag? In de eer ste plaats is het te danken aan Bush, die nooit veel heeft gezien in een speciale relatie met Israël. Minister Baker, nationaal veiligheidsadvi seur Scowcroft en de chef staf van het Witte Huis, John Sununu, staan al evenmin bekend als warme vrien den van Israël. Bush en Baker hebben boven goede redenen om kwaad te drag te besteden aan de wankele de mocratieën in Midden-Amerika Oost-Europa. Algemeen wordt j -r!?-°!P5"-,e. 5?" zijn OP premier Shamir, die de Ame- rikanen over de vestiging van Rus sische joden in de bezette gebieden heeft voorgelogen en zich bove Washington aangenomen, dar Dole dien njet heeft gehouden aan eerde- dat voorstel deed met goedvinden, zo niet op uitdrukkelijk verzoek, van het Witte Huis dat wilde zien hoe het idee ïn het Congres zou val- beloften inzake het Amerikaan vredesvoorstel voor het Midden- Oosten. De zeldzame ongevoeligheid van Shamir voor de wereldopinie be- Begin maart liet president Bush gint niet alleen het Witte Huis maar een tweede bom vallen, toen hij zei ook de rest van Amerika de keel uit dat.Amerika tegen joodse vestigin- te hangen. Israël heeft in de Ameri- gen in de Gaza-strook, de Westoever can Israëli Public Affairs Commit- en Oost-Jeruzalem is. Vooral dat tee (AIPAC) een machtige lobby-or- laatste - "en Oost-Jeruzalem" - hak- ganisatie. Maar vorige maand stuur de zelfs AIPAC Shamir een brief op poten met de vraag de vestiging van zalem erkend, maar Amerikaanse joodse kolonisten in de christelijke presidenten spraken daar nooit wijk van Jeruzalem ongedaan te omdat ze wel wisten hoe ge voelig dat in Israël dat meer dan eens duidelijk heeft gemaakt Oost- Jeruzalem nooit te zullen opgeven ligt. Bush trapte hard tegen die gevoelige scheen en het gevolg was uiteindelijk dat de Israëlische rege ring ten val kwam. Er zijn meer van dat soort i maken. Tenslotte speelt bij dit alles ook de veranderde geo-politieke situatie een rol. De Koude Oorlog is afgelo pen, en de Sovjets geven hun trouw ste bondgenoot in die regio, Syrië, minder militaire hulp dan voor heen. In die situatie is Israël voor de Verenigde Staten automatisch óók denten. In april liet de Amerikaanse minder belangrijk aan het worden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 7