Buitenlanders
zijn gebaat bij
kleine getto's'
Kerken in China
onder grote druk
Studeren op de ideale sportschoen en rolstoel
Toerisme bederft natuur Azië
REPORTAGE)
GEESTELIJK LEVEN
Bewind vecht tegen 'westerse ideeën'
SINGAPORE (GPD) De christelijke kerken in China bele
ven donkere dagen. De Chinese premier Li Peng kondigde eni
ge tijd terug in het parlement reeds aan dat China zich moet
voorbereiden op een "lange en resolute strijd tegen westerse
ideeën". En onder die categorie valt ook het christendom.
De Chinese leiders beschuldigen
vooral de Rooms-Katholieke
Kerk van staatsondermijnende
activiteiten. De katholieken zou
den de democratische boodschap
onder het volk hebben gebracht
en dat zou onder meer het demo
cratisch protest van een klein jaar
geleden hebben veroorzaakt.
De aanval geldt vooral de ka
tholieken, die weigeren zich te
onderwerpen aan het gezag van
Peking en alleen het Vaticaan ge
hoorzamen. De zogeheten pa
triottische kerk, die de leiding
van Peking erkent, waarvan de
bisschop wordt benoemd door de
regering, wordt door de autoritei
ten met rust gelaten.
Sinds het Tiananmen-bloedbad
begin juni, wordt de rk priesters
het leven moeilijk gemaakt. Er
zijn tientallen kerkelijke leiders
bij razzia's over heel Noord-China
opgepakt. In zuidelijk Guang
zhou werd de bekende pastoor,
Lin Xiangao, gearresteerd terwijl
tientallen leden van zijn parochie
aan een verhoor werden onder
worpen. Velen verdwenen spoor
loos.
De vervolging van de christelij
ke kerken komt op een moment,
dat de Chinezen bij honderdddui-
zenden zich aansluiten bij de in
middels ondergedoken kerk van
Rome. De door commuunistische
leiders erkende rk-kerk, die op
rond zeven miljoen lidmaten
wordt geschat, mag elke zondag
een hoogmis in de kathedraal van
Peking, compleet met een kna
penkoor, houden.
Maar talrijke priesters willen
geen water in de wijn doen en blij
ven de paus als hun geestelijke
leider erkennen. Zij weigeren een
wat genoemd wordt 'patriottisch
pact' te sluiten met Peking. Tien
tallen zijn daardoor in de gevan
genis terecht gekomen, waar zij al
vele jaren zouden zitten.
De belangstelling, vooral onder
jongeren, is gestegen na het
bloedige militaire ingrijpen op
het Plein van de Hemelse vrede
en is beduidend toegenomen, na
de instorting van het communis
tische systeem in de Oosteurope-
se landen. Er zijn op het ogenblik
Betrekkingen
Roemenië en
Rome hersteld
BUKAREST (AFP) - Het Vati
caan en Roemenië hebben giste
ren besloten hun diplomatieke
betrekkingen te herstellen, zo
heeft de Roemeense staatsradio
gemeld.
Het besluit is genomen tijdens
een ontmoeting tussen de Roe
meense minister van buitenland
se zaken, Sergiu Celac, en mgr.
Angelo Sodano van het Vaticaan
se staatssecretariaat. De betrek
kingen werden in 1948 door het
communistische bewind in Roe
menië verbroken.
In maart dit jaar herstelde paus
Johannes Paulus II de kerkelijke
hiërarchie in Roemenië door
twaalf bisschoppen te benoemen.
In het overwegend orthodoxe
Roemenië wonen naar schatting
2,8 miljoen katholieken.
50 miljoen christenen in China;
slechts een fractie van de 1,2 mil
jard inwonders. De christenen
zijn vooral te vinden in de grote
steden en de plaatsen langs de
kunst.
De Chinese leiders hebben de
christelijke kerken altijd al als
een subversieve factor be
schouwd. Het missiewerk wordt
door hen gezien als een vernede
rende onderwerping van China
aan het kolonialisme.
De communistische partij heeft
in een onlangs uitgeven stuk, do
cument nummer 3, haar beleid
geformuleerd ten aanzien van de
christelijke kerken. Daarin staat
dat de partij "dé kleine groep van
rk leiders moet isoleren en deze
individuele reactioneren van de
kerk krachtig moet aanpakken".
Vele religieuze leiders zien dat
als het startsein voor de jacht op
de christenen in China. Men
houdt er rekening mee dat, zoals
tijdens de culturele revolutie van
1966 en tot 1976, een verbod
wordt ingesteld op alle gods
dienstige activiteit. Men vreest
voor massale arrestaties, marte
lingen en uitroeiing van gelovi
gen.
Zendtijd IKON
en RKK wordt
niet uitgebreid
HILVERSUM (ANP) - De ker
kelijke omroepen IKON en RKK
krijgen niet meer zendtijd; in to
taal was een uitbreiding op radio
en televisie gevraagd met 33 pro
cent.
Het belangrijkste argument
van de omroepen is dat de com
municatie over levensbeschou
welijke vragen steeds minder ver
loopt binnen de kerken zelf en
steeds meer via de massamedia.
Bovendien is door een toename
van de totale hoeveelheid zend
tijd het aandeel van de kerken
procentueel gedaald.
Het commissariaat vindt echter
niet dat de zendtijd van de kerken
marginaal is geworden.
Vorig jaar wees het commissa
riaat ook al een aanvraag om
zendtijduitbreiding af. Daarover
loopt nog een procedure bij de
Raad van State.
Klooster. De schrijver Alexan
der Solzjenitsyn, die in 1974 naar
de VS emigreerde, wil het hono
rarium voor al zijn in de Sovjetu
nie verschenen boeken schenken
aan het orthodoxe Solo etski-
klooster op een eiland in de Witte
Zee.
Beroepingswerk
Hervormde Kerk: aangenomen naar
Amersfoort (toez.) J Wolswinkel Alk
maar; bedankt voor Montfoort W. Pie-
ters Gen°muiden, voor Oudewater G.
de Fijter Siddeburen en Wagenbor
gen.
Gereformeerde Kerk: beroepen te
Bennekom drs. J. J. Th. Meijer Eiber-
gen-Rekken en drs. H. Keegstra Gees-
teren-Gelselaar-Boreulo.
Gereformeerde Gemeenten: be
dankt voor Clifton (USA) en voor
Krimpen aan den IJssel G. J. van Aalst
Benthuizen.
edankt voor Bruinisse: W. Verhoeks
te Arnemuiden.
DEN HAAG "Ik had kort geleden
ruzie met iemand die een stoel voor
gehandicapten had ontworpen
waar je op maar één manier in kon
zitten. De mensen werden als het
ware in een gezonde houding ge
dwongen. 'Dat is beter', zei de ont
werper. Dat is helemaal niet beter.
Zodra je het lichaam in een houding
gaat dwingen, bereik je het tegen
overgestelde effect".
Aan het woord is C. Riezebos, van
huis uit fysiotherapeut, maar tegen
woordig projectleider van de pas
opgerichte opleiding voor bewe
gingstechnologie in Den Haag. In
augustus staan de eerste vijftig stu
denten op de stoep om aan de slag te
gaan met rolstoelen, protheses en
revalidatiehulpmiddelen. Maar ook
schoenen, bureaustoelen en Fitness
apparaten zullen zij aan een nader
onderzoek onderwerpen.
"Het is een unieke studie in Euro
pa", aldus Riezebos. "Er is nog nie
mand die zich bewegingstechno
loog mag noemen, hoewel er veel
studies zijn die raakvlakken heb
ben met de onze". Als voorbeelden
noemt hij: ergonomie, de studie die
werkomstandigheden aan de be
grenzingen van de mens aanpast;
orthopedie, de wetenschap die zich
buigt over misvormingen en veran
deringen van spieren, gewrichten
en beenderen en fysiotherapie, be
handeling en massage om ge-
wrichts- en spierpijn te verhelpen of
te voorkomen.
Techniek
"Het is de bedoeling dat onze stu
denten de gezondheidszorg met
techniek gaan combineren", ver
volgt Riezebos. "Vakken als werk
tuigbouw, informatica, wiskunde,
anatomie en neurologie komen hier
dus ook om de hoek kijken. Tot nu
Riezenbos (zittend) en Van den Berg: "In de praktijk blijkt dat er grote behoefte is aan mensen die kunnen zeg
gen welke schoen het beste is voor trimmer A. Die schoen is namelijk weer anders dan die van trimmer B
ging van de mens in combinatie met
techniek bezighielden. Maar in de
praktijk blijkt dat er grote behoefte
is aan specialisten. Aan mensen die
kunnen zeggen welke schoen het
beste is voor trimmer A. Die schoen
is namelijk weer anders dan die van
trimmer B. Als die schoen nog niet
bestaat, dan moet die met medische
en technische kennis worden ge
maakt".
De studenten kunnen binnenkort
met moderne hulpmiddelen exact
analyseren hoe een bepaalde bewe
ging van het menselijk lichaam
wordt uitgevoerd. Moest het li
chaam in het verleden nog behan
gen worden met snoertjes en sen-
sortjes om druk en beweging te me
ten, tegenwoordig gaat men met vi
deo en computer aan de slag. Er
wordt bij voorbeeld een film van
een springend persoon gemaakt. De
computer deelt de Filmbeeldjes zo
op, dat precies kan worden gemeten
waar de meeste druk in het lichaam
ontstaat bij het neerkomen.
"De studenten moeten niet alleen
de ideale schoen aan de hand van de
computeranalyse kunnen maken,
ook het ontwerpen van het compu
terprogramma dat er aan vooraf
bos.
De opleiding bewegingstechnolo
gie wordt een onderdeel van het ho
ger beroepsonderwijs van de Haag
se Hogeschool. Omdat de studie fy
siotherapie als gevolg van een te
groot aanbod van fysiotherapeuten
uit de residentie moest verdwijnen,
was er plaats voor een nieuwe oplei
ding. "Dat heeft de pijn van het ver
dwijnen van de fysiotherapieschool
wat verzacht", verzucht J. van den
Berg, adjunct-directeur van de sec
tor gezondheidszorg van de Hoge
school.
In het eerste jaar van de studie
wordt de basiskennis opgedaan die
nodig is voor de rest van de studie.
In het tweede en derdejaar komt de
praktijk en de eerste stage aan bod
en in het vierdejaar de tweede stage
en het examen. De hele opleiding
bestaat uit modules van zeven we
ken. De vooropleidingseisen zijn
minimaal havo met wis- en natuur
kunde en biologie.
Van den Berg: "Wij denken dat
dit voorlopig de enige opleiding in
zijn soort blijft in Nederland. De
aanschaf van de apparatuur is ver
schrikkelijk duur en het werkveld
is niet erg groot. Toch krijgen we
vanuit de meest onverwachte hoe
ken positieve reacties en aanbiedin
gen voor stageplaatsen. Zo blijkt
een producent van keukens grote
behoefte te hebben aan een stagiair
(e) van onze school".
Vrouwen
De bewegingstechnologie is vol
gens Van den Berg een uitermate
geschikt vak voor vrouwen die
exact hebben gekozen op de mid
delbare school. De combinatie ge
zondheidszorg en techniek moet
vrouwen wel aanspreken, denkt hij.
Van de veertig mensen die zich tot
nu toe hebben aangemeld, is de ver
houding man/vrouw Fifty-fifty.
Daaronder zijn veel mensen die al
een jaar technische universiteit of
fysiotherapie hebben gedaan.
Over vier jaar kunnen de eerste
gediplomeerde bewegingstechno
logen aan de slag. Sportschoenen
en robothanden voor gehandicap
ten zullen voor hen geen geheimen
meer kennen. Riezebos hoopt dat
de ontwikkeling van zo'n handpro
these op zijn school de natuurlijke
hand zal benaderen. "Nu kunnen de
meeste kunsthanden maar net een
een rubber balletje oppakken. Ik
hoop dat eens de echte hand zal
worden nagemaakt, hoewel ik weet
dat de natuur in zijn perfectie nooit
helemaal kan worden nagebootst."
Wijding van vijf nieuwe priesters in de Nan Tang kathedraal in Pe
king van de patriottische kerk in China, vorig jaar december. Het was
de tweede maal in de geschiedenis van de volksrepubliek dat zo'n ge
beurtenis in het openbaar plaatsvond. (foto ap>
DEN HAAG De integratie van
buitenlanders kan alleen slagen als
migranten bij aankomst in Neder
land worden gehuisvest in kleine
getto's. In die eerste onzekere perio
de van hun verblijf in ons land be
houden ze hun zelfvertrouwen en
waardigheid. Na die gewenningspe
riode is de kans op integratie vele
malen groter dan nu het geval is.
Dat schrijft de PvdA-politicus Ge
rard van Otterloo, ex-wethouder
van volkshuisvesting in Den Haag,
in een boekje dat hij bij zijn af
scheid als raadslid heeft aangebo
den.
Den Haag is volgens Van Otterloo
de stad, die zich het meest inzet
voor de integratie van buitenlan
ders. Maar tot nu toe heeft dat be
leid geen vruchten afgeworpen. De
buitenlanders hebben zich genes
teld in de oude wijken, als Trans
vaal en de Schilderswijk. In de afge
lopen jaren zijn miljoenen guldens
geinvesteerd om die wijken op te
knappen. Toch zijn de bewoners
nog steeds ontevreden, wat onder
meer tot uiting kwam in het relatief
grote aantal stemmen op Centrum
democraten en Centrumpartij bij de
gemeenteraadsverkiezingen.
Transvaal en de Schilderswijk
zijn getto's geworden, die voorna
melijk worden bevolkt door mi
granten. Daartussen wonen de
kansarme blanke Hagenaars, die
zich door de migranten bedreigd
voelen. Van integratie kan in zo'n
geval geen sprake zijn. Van Otterloo
wil de twee wijken opdelen in twin
tig tot veertig kleinere buurten, van
500 tot 1000 woningen. Elke buurt
behoudt zijn eigen cultuur.
Dambordconstructie
Van Otterloo is voorstahder van een
dambord-constructie. Zwarte en
witte buurten wisselen elkaar af. De
openbare ruimten in die wijken ver
vullen een Soort brugfunctie. Daar
moeten Nederlanders en migranten
door het organiseren van buurtfees
ten en culturele manifestaties el
kaar leren kennen, waarderen en
vertrouwen. Hij heeft daarbij het
voorbeeld voor ogen van de Itali
aanse hoofdstad Rome. Daar von
den migranten en Romeinen elkaar
tijdens culturele activiteiten op ver
schillende historische plaatsen in
het stadscentrum. „Er ontstond een
nieuw gevoel van sociale samen
hang, dat zich uitte in een trots om
in de stad te leven", aldus Van Ot
terloo.
Het idee is ingegeven door zijn Fi-
losoFie over de Partij van de Arbeid,
die als het aan Van Otterloo ligt ver
andert in een Partij van Liefde en
Geluk. De Haagse ex-wethouder,
broer van het Tweede-Kamerlid
Gerrit-Jan, is zwaar teleurgesteld in
de Haagse politieke cultuur. Enkele
maanden geleden werd hij door de
achterban gedwongen af te treden,
toen de ruzie met zijn partijgenoot
en collega-wethouder Adri Duives-
teijn over de bouw van een nieuw
stadhuis niet kon worden bijgelegd.
Bij zijn afscheid weigerde hij de
stadspenning, die aan vertrekkende
raadsleden wordt toegekend, in
ontvangst te i
Van Otterloo is een bevlogen socia
list, een van de weinige Filosofen
binnen de Partij van de Arbeid die
bereid is na te denken over de we
zenlijke taken van de partij, over de
invulling van het begrip sociale ver
nieuwing. Hij beschouwt het socia
lisme als een moreel project. Hij
vindt het zinvol om na te denken
over begrippen als liëfde en geluk,
hoewel het oproepen van de vraag
of het een taak van de overheid is
om de bevolking liefde en geluk te
schenken „voldoende is om tot een
politieke idioot te worden bestem
peld".
Toch durft Gerard van Otterloo
dat risico te nemen. Geluk (hij be
doelt eigenlijk maatschappelijke te
vredenheid en motivatie) bestaat
pas als wordt voldaan aan behoef
ten. Hij onderscheidt daarin vijf ni
veaus in een vaste rangschikking:
primaire levensbehoeften (eten en
drinken), veiligheid en geborgen
heid, het gevoel ergens bij te horen,
waardigheid en creativiteit en zelf
realisatie. Als aan de behoeften op
de eerste drie niveaus niet wordt
voldaan, is er sprake van misère.
In ons land wordt iedereen voor
zien in primaire levensbehoeften,
meent Van Otterloo. Maar 'veilig
heid en geborgenheid' en 'het ge
voel ergens bij te horen' zijn begrip
pen die voor velen, met name mi
granten, niet opgaan. Voor migran
ten geldt in dat geval dat het vor
men van kleine getto's, waar de ei
gen cultuur, de eigen winkels, het
eigen sociale leven gewaarborgd
zijn. kunnen bijdragen aan het ge
luk. Pas daarna heeft integratie een
kans van slagen.
(Van IPS-correspondcnt
Amina Rahman)
BANGKOK Het toerisme is ge
durende de laatste tien jaar een ze
gening geweest voor Azië. Maar het
continent heeft daarvoor wel een
hoge prijs moeten betalen. "De
snelle expansie van het toerisme
heeft een waslijst van milieuproble
men veroorzaakt, het afbrokkelen
van traditionele waarden versneld
en ongewenste praktijken gestimu
leerd", aldus een studie van de eco
nomische en sociale commissie
voor Azië en de gebieden rondom
de Stille Oceaan van de Verenigde
Naties (Escap).
Sinds Nepal in 1959 haar gebie
den openstelde voor trekkers en
'natuurliefhebbers' zijn de bossen
er niet fraaier op geworden. De pa
den zijn bezaaid met rotzooi dat
door passanten achteloos is wegge
smeten en de bergen liggen vol met
afval. De ecologie van de Himalaya
is dermate aangetast dat Escap
heeft aanbevolen de Mount Everest
gedurende vijf jaar te sluiten zodat
deze wereldberoemde berg zich kan
herstellen.
In Nepal is Escap een project ge
start waarbij de schade aan eco
systemen wordt opgenomen en ver
volgens in samenwerking met de re
gering maatregelen worden gefor
muleerd om de natuurgebieden te
beschermen.
Maar ook in andere landen eist
het toerisme haar tol. Op het Indo
nesische eiland Bali verruilen jonge
mensen de rijstvelden en andere
traditionele middelen van bestaan
om hun geluk te beproeven in de
meer lucratieve toeristenindustrie.
In Thailand brengt het toerisme
de meeste dollars in de staatskas.
Daarmee heeft de toeristenindus
trie de rijstexport van haar topposi
tie verdrongen. De keerzijde is dat
er illegaal hotels worden gebouwd
in nationale parken en dat door de
ongebreidelde vuilstorting de stran
den vergiftigd zijn door bacterieën.
Twintig jaar geleden was Pattaya
een slapend Thais vissersdorpje.
Nu telt Pattaya, dat 150 kilometer
van Bangkok ligt, 20.000 hotelka
mers waar ongeveer 1,5 miljoen toe
risten per jaar onderdak vinden.
De voorzieningen waren echter
niet berekend op deze totaal onver
wachte toeristenstroom. Met bars,
disco's en uitgaanscentra die als
paddestoelen uit de grond schieten,
kampt het oord met de bijbehoren
de problemen als prostitutie, drugs
verslaving en aids.
Het hoofd van de afdeling toeris
me van Escap, Ryuji Yamakawa,
zegt dat elke economische activi
teit, dus ook toerisme, bij-effecten
heeft. Hij is er echter van overtuigd
dat de baten hoger zijn dan de nega
tieve gevolgen voor de samenleving
en het milieu.
Vooral in de Aziatische delen van
de Stille Oceaan is toerisme is één
van de snelst groeiende economi
sche sectoren geworden. Voor lan
den met beperkte middelen en een
smalle economische basis zoals de
Malidiven, Nepal en de eilanden
van Samoa, Fiji, Tonga en Vanatu,
is toerisme de voornaamste bron
van inkomsten.
Niet alleen krijgen deze landen op
die manier buitenlandse valuta bin
nen en meer werkgelegenheid, met
de inkomsten uit de toeristenindus
trie kunnen deze afgelegen gebie
den hun economieën verbreden.
"Toerisme is op zich geen pro
bleem, maar als ontwikkelaars al
leen maar op korte termijn-winsten
azen zal men voorbijgaan aan het
negatieve effect", aldus Yamakawa.
Volgens hem kunnen deze negatie
ve bijverschijnselen geminimali
seerd worden als groei goed geregu
leerd is. "Toerisme moet op een ge
controleerde manier en in harmonie
met de plaatselijke traditie ontwik
keld worden. Zonder een goed be
leid zal toerisme zichzelf de das om
doen", zegt Yamakawa.
Vorig jaar verdiende Thailand in
totaal meer dan drie miljard dollar
aan de toeristenindustrie waarmee
aan kop gaat in de regio. De cam
pagne 'het bezoek Thailand-jaar'
van 1988 is een overweldigend suc
ces gebleken. Het idee is inmiddels
overgenomen door Malaysia met
het 'bezoek Malaysia-jaar'.
Om de negatieve effecten van het
toerisme in te dammen heeft Escap
voorgesteld om landen bij te staan
in het verzamelen van gegevens en
het formuleren van milieu- en socia
le richtlijnen waardoor deze een
plaats krijgen in de ontwikkeling
van toerisme.
r Afval van toeristen vormt een grote bedreiging voor de natuur in Aziati
sche landen.$(archieffoto)
Van Otterloo (pvdA) en de integratie
Van Otterloo: PvdA moet partij
in liefde en geluk worden.
(foto GPD)
