Aidspatiënten durven
niet veel te verwachten
Marionet altijd verstrikt in andermans touwtjes
Kerken in Alphen
bepleiten regeling
van grensverkeer
I REPORTAGE i
Voorzitter HIV-Vereniging sceptisch over vondst Buck
M MM*
'Een Europa
geen droom'
MAANDAG 23 APRIL 199(
GEESTELIJK LEVEN
Is er eindelijk hoop voor aidspatiënten? "Binnen vijf jaar hebben we de ziekte
onder controle", voorspelde prof. dr. II. Buck van de Technische Universiteit
Eindhoven vlak voor Pasen. Aidspatiënt Ilans-Paul Verhoef, voorzitter van de
HlV-Vereniging, blijft sceptisch. Een paar dagen voordat het bock van zijn aan
aids overleden vriend Frans Stein verschijnt, zegt hij niet meer dan 'voorzichtig
De koorts is hoog veertig graden bijna maar dat is geen
reden het gesprek uit te stellen, vindt Hans-Paul Verhoef.
"Ach nee, ik neem alleen wel even een pilletje". Hij duwt
zich met slome armen van de bank af, sjokt naar een andere
kamer en is twee minuten later terug. Een magere jongen in
trainingsbroek en t-shirt. De bril lijkt veel te groot voor zijn
'koffie verkeerd'-bruine gezicht. Met een glimlach: "Dat
denken er wel meer, dat ik op vakantie ben geweest. Nee.
Het komt van de chemo-therapie. Ik heb gisteren net een
behandeling gehad".
zichtloos allemaal. Mensen met
kanker hebben tenminste nog vijf
tig procent kans op genezing. Van
aids is nog nooit iemand beter ge
worden".
Toch heeft hij hoop, die zegt hij
op zo goed als niets is gebaseerd.
Het nieuws dat Eindhovense en
Amsterdamse onderzoekers een
middel tegen aids zouden hebben
gevonden, heeft hij 'voorzichtig po
sitief ontvangen. Omdat hij voorzit
ter is van de HlV-Vereniging, voort
gekomen uit een fusie tussen de Be
langenvereniging Mensen met Aids
en de Stichting Belangenbeharti
ging Seropositieven, werd hij van
tevoren ingelicht. "Toen ik het
hoorde, dacht ik een moment: goh,
dat is mooi. Maar daarna ben ik wat
sceptischer geworden. Het is alle
maal nog in zo'n beginstadium".
Dat prof. dr. H. Buck, de leider
van het onderzoeksteam, zo zeker
lijkt van zijn zaak ("Over vijf jaar
hebben we aids onder de knie", ver
klaarde de bio-chemicus onlangs)
wijt Hans-Paul Verhoef aan de 'on
ervarenheid in het omgaan met de
media' van de professor. "Toen
Buck en Goudsmit ons voor de gro
te persconferentie inlichtten waren
ze veel genuanceerder. Ze gaven
eerlijk toe dat er nog veel mis kan
gaan met het middel".
Hans-Paul Verhoef (32) heeft Aids
en daardoor huidkanker. Anderhalf
jaar geleden kreeg hij vlekken op
zijn huid. De diagnose was vrij snel
gesteld. Hij zegt: "Als je je kop niet
in het zand steekt en wilt dat de boel
wordt onderzocht, dan weet je het
snel. Bij Frans heeft het langer ge
duurd. Maar Frans was heel anders
dan ik. Hij vermoedde wel dat hij
aids had, maar hij wilde het gewoon
niet weten. Ik vind dat dat in zijn
boek duidelijk tot uiting komt".
door
Rob van den Dobbelsteen
Frans, dat is Frans Stein. Vriend
van Hans-Paul Verhoef, in septem
ber 1988 aan Aids overleden. Don
derdag verschijnt bij uitgeverij An
Dekker in Amsterdam het boek dat
Stein vlak voor zijn dood voltooide,
onder de titel 'Een halfjaar AZT (6 x
daags 2 capsules)'.
Citaat uit een van de eerste pagi
na's, niet lang nadat de schrijver
met vage klachten naar zijn huisarts
was geweest: '"s Woendags ging het
nog slechter met me. Jan had andij-
viestamppot gekookt en we aten er
ieder twee gehaktballen bij. Ik kon
maar een klein stukje van de ge
haktbal eten en de stamppot al hele
maal niet. Ik vond het te droog en
kon het slecht slikken. Alleen de ap
pelmoes die erbij was, wilde ik eten,
omdat die fris, koel en glad was. Ik
voelde me die avond weer koortsig
en nam nu voor de aardigheid de
temperatuur op. Die was 38,5 gra
den. Jan en ik zaten televisie te kij
ken toen ik begon te huilen. 'Wat
heb ik toch?', snikte ik, 'Is er wel
wat aan te doen?"
Hans-Paul Verhoef, afgekeurd als
emancipatie-ambtenaar van de ge
meente Delft: "Ik leerde Frans ken
nen op een symposium over homo
seksualiteit en personeelswerk in
Rotterdam. Het was begin 1986. Hij
leefde toen al samen met Jan Hoen.
We zijn een driehoeksverhouding
begonnen. Die heeft geduurd totdat
Frans overleed. Kort daarna bleek
dat zowel Jan als ik aids had. Ik ben
er vrij nuchter onder. Dat is mijn
aard. Ik heb wel omstreeks de
Kerstdagen, toen ik in het zieken
huis lag. een korte inzinking gehad,
de moed een beetje laten varen.
Maar nu heb ik het geaccepteerd. Ik
ben van plan de langst levende
Aids-aatient van Nederland te wor
den".
Doodernstig
Hij lacht niet eens, is doodernstig.
Citaat uit het boek van Frans Stein,
op een moment dat die net heeft
vernomen dat hij aids heeft: '"s Mid
dags belde mijn chef. 'Gaat het al
water beter?', vroeg hij. 'Ik heb
Aids', zei ik. 'Dat is verschrikkelijk
voor je, Frans', zei hij. 'Ik word
nooit zo oud als jij', zei ik. Ik wist dat
mijn chef tien jaar ouder was dan
ik".
Hans-Paul Verhoef: "Er zijn in
Nederland nu zeshonderd aids-pa-
tiënten. De prognose is dat er daar
van over vijf jaar nog zestig zullen
leven. Het is inderdaad nogal uit-
Verboden
Hij haalt wat voorbeelden aan.
"DDI is ook te vroeg op de markt
gekomen; onder druk van de fabri
kant en van de aidsbeweging. Een
paar weken terug is het verboden.
Het bleek dat DDI de alvleesklier
aantastte. Er stierven meer mensen
aan DDI dan aan aids. En AZT
(schouderophalend)... Ik ben er in
elk geval mee gestopt. Bij mij helpt
het niet, bij mij remt het niet".
Citaten uit het boek van Frans
Stein: "AZT, het medicijn, wat wist
ik ervan? De meeste dingen die
ik erover had kunnen lezen, had ik
gemeden. Wel dacht ik twee bijver
schijnselen te kennen: bloedarmoe
de en extreme wimpergroei. Het be
stond nog niet zo lang. Misschien
een halfjaar. De voorlaatste dag
in het ziekenhuis kwam de internist
van de polikliniek, die me had laten
opnemen, nog eens naar me kijken.
Hij lachte tegen me en probeerde
me op te vrolijken. 'Kom, kom, niet
zo somber', zei hij. 'Eerst een jaar
doorkomen met AZT en dan is er
ondertussen iets beters beschik
baar'".
Hans-Paul Verhoef: "Ik begrijp
weinig van dat optimisme. We we
ten nog zo weinig van Aids. Niets,
denk ik wel eens. Dat leidt tot
vreemde uitspraken, vreemde situ
aties. Toen ik met Kerstmis in het
ziekenhuis kwam te liggen, wilden
twee chirurgen meteen mijn buik
opensnijden. Waarom? Tja, onder
zoek, experimenteren denk ik. Bin
nen de kortste keren stond het hal
ve ziekenhuis om m'n bed. Je moet
als patiënt voortdurend alert blij
ven. In Amerika bood een chemisch
concern kort geleden de Aids-bewe-
ging 300.000 dollar als ze maar wil
den zeggen dat hun middel tegen
aids beter was dan dat van de con
currentie".
Aids-patiënt Hans-Paul Verhoef: „Ik ben van plan de langst levende Aids-patiënt t
Maar dat heeft met de vondst van professor Buck n iets te maken".
Hij koestert diep wantrouwen je
gens elke commerciële instelling
die zich met aids bemoeit. Reageert
daarom ook nauwelijks op het ge
krakeel in de vakgroep organische
chemie van de Technische Univer
siteit Eindhoven, waar prof. Van
Boeckel zelfs zo 'ongelooflijk boos'
is geworden op zijn collega Buck
dat hij ontslag heeft genomen. Van
Boeckel had zich niet alleen opge
wonden over de wijze waarop colle
ga Buck het nieuws van zijn vinding
bekendmaakte, maar meldde ook
dat de moleculen die het Aids-virus
zouden kunnen bestrijden, 'in che
misch opzicht nooit zuiver' kunnen
zijn.
Hans-Paul Verhoef droogjes: "Ik
heb begrepen dat meneer Van
Boeckel vier dagen in de week bij
Organon werkt, dus ja..".
Aan Aids-patiënten valt veel te
verdienen. Citaat uit het boek van
Frans Stein: "Het dagrecord aan
medicijnenverbruik haalde ik in de
cember. Negentien tabletten op één
dag: één Cotrimoxazol, twaalf AZT,
vier Imipramine en twee Normison.
Mijn kwalen kostten op' zo'n dag
daardoor het volgende: Longontste
king f 0,90, HIV-infectie f 52,80. de
pressie f 1,20, slapelosheid f 0,80.
Totaal f 55,70".
De markt is groot en groeiend. Er
zijn in Nederland alleen al schat
Hans-Paul Verhoef tussen de
tien- en dertigduizend seropositie
ven. Tachtig procent van hen krijgt
aids. Hoeveel seropositieven er op
de hele wereld zijn, is onbekend.
Maar dat het aantal snel oploopt,
staat vast. Onlangs nog werd vanuit
Brazilië gemeld dat daar nu 8000
aidspatiënten staan geregistreerd
en dat dat er in werkelijkheid nog
twee tot drie keer zo veel zijn. Vol
gens de Brazilaanse Interdiscipli
naire Vereniging voor aids (Abia),
de belangrijkste particuliere hulp
organisatie op dit gebied, is er spra
ke van een epidemie. Het aantal ser
opositieven - nu enkele honderd
duizenden - zou zich elke tien maan
den verdubbelen.
Razendsnel
Hans-Paul Verhoef: "Het gaat ra
zendsnel. Daarom hoop ik dat het
onderzoek van Buck inderdaad een
doorbraak betekent. Dat het Aids-
fonds er een half miljoen gulden in
heeft gestopt, vind ik een goed te
ken. Die doen dat niet zomaar. Dat
er in het buitenland nauwelijks op
is gereageerd, zegt me weinig. In
Amerika krijgen ze bijna elke dag
zo'n bericht. Het is ook zo moeilijk
in te schatten. Wij zijn geen weten
schappers. En al ben je het wel...
Het enige wat ik erover kan zeggen,
is dat Buck op mij een integere in
druk maakt en dat Goudsmit bij ons
goed bekend staat. Daar klamp ik
me voorlopig dan maar aan vast".
Van de voortdurende onrust die
opstijgt uit het boek van Frans
Stein, is bij hem geen sprake. Laco
niek: "Als het middel te laat komt,
komt het te laat. Ze zeggen wel
eens: dat jij niet tegen de muur op
vliegt. Ik denk vast wel dat er men
sen zullen zijn die zich het liefst
vandaag nog met die moleculen van
professor Buck willen laten inspui
ten. Ik niet. Zolang alles nog in de
laboratoriumfase is, zal ik me er
nooit voor lenen. Het gaat om de
kwaliteit van het leven. Nu voel ik
me redelijk. Goed. m'n levensver
wachting is niet bijster hoog, maar
ik kan nog veel. Misschien heeft dat
nieuwe middel wel heel onaardige
bijverschijnselen. Ik leef liever nog
zeven maanden op deze manier dan
dat ik ik noem maar iets met
verlammingsverschijnselen in een
rolstoel beland..".
Hij praat rustig, Hans-Paul Ver
hoef. De volstrekte uitzichtloosheid
van het bestaan lijkt hem nauwe
lijks te deren. Frans Stein in zijn
boek: "Ik denk al een paar nachten
aan de gewelddagige dood. Ik zou
mijn nek op de spoordijk willen leg
gen. Mijn hoofd door een trein eraf
laten rijden. Gisternacht dacht ik er
aan van de Euromast of van een
hoog gebouw te springen. En ik
werd bang voor de tijdsduur. De
tijdsduur datje naar beneden suist.
Ik herinner me als kind de hoge
springplank in het overdekte
zwembad. Daar moest ik soms van
af springen. Het duurde dan zo lang
voor ik beneden was. Dat lijkt me
nu nog veel moeilijker. Daarna
kwam ik op de gedachte mezelf op
te hangen in het trappenhuis. Eerst
twintig valiumpillen slikken om de
angst voor het stikken vóór te zijn
en daarna met een of andere techni
sche constructie zorgen dat de strop
wordt aangetrokken..".
Emotioneel
Hans-Paul Verhoef: "Frans was erg
emotioneel. Ik niet. Ik denk niet aan
die dingen. De een komt sterker te
voorschijn uit alles wat er lichame
lijk en geestelijk met hem gebeurt
vanaf het moment dat hij hoort dat
hij aids heeft, de ander zwakker. Ik
behoor geloof ik tot de eerste cate
gorie. Ik hou hoop. Maar met de
vondst van professor Buck heeft
dat niets te maken. Die twee dingen
staat volkomen los van elkaar. Het
nieuws heeft me niet meer of min
der hoop gegeven".
Geschiedenis van Litouwen van de Eerste Wereldoorlog tot nu
1918 Het Duitse leger trekt zich
terug uit Litouwen, dat het in 1914-
1915 had bezet gehouden. Litouwen
verklaart zich onafhankelijk in fe
deratief verband met de Sovjetunie.
zomer 1919 Poolse, Duitse en
nationalistische Litouwse troepen
grijpen de macht en vestigen een
democratische republiek.
23 augustus 1939 De Sovjetu
nie sluit een niet aanvalsverdrag
met nazi-Duitsland en iets meer dan
een week later valt Hitier Polen bin
nen: het begin van de Tweede We
reldoorlog. Het protocol, dat is on
dertekend door minister van bui
tenlandse zaken Vjatsjelav Molotov
van de Sovjetunie en de Duitse ge
zant Joachim von Ribbentrop,
plaatst de onafhankelijke landen
Estland, Letland, en Litouwen en
delen van oost-polen onder de in
vloedsfeer van de Sovjetunie.
juni 1940 De Sovjetunie an
nexeert de Baltische Staten Est
land, Letland en Litouwen.
21 juli 1940 Een nieuw gekozen
assemblée, waarin de communisten
het voor het zeggen hebben, roept
de Litouwse Socialistische Sovjet
republiek uit.
3 augustus 1940 Litouwen
wordt officieel opgenomen in de
Sovjetunie. Verschillende WeSter-
se regeringen, waaronder die van de
Verenigde Staten en Frankrijk, wei
geren de inlijving te erkennen en
blijven zaken doen met Litouwse
diplomaten uit de onafhankelijke
periode.
22 juni 1941 Met de Duitse in
vasie in de Sovjetunie komt een
eind aan de Sovjet-Duitse samen
werking. De Duiste bezetting van
Litouwen duurt van 1941 tot 1944.
1945 De Sovjetunie verkrijgt
bij na-oorlogse vredesconferenties
H"» WIÉ WÉ PMft WMü:
qwhankw
het Baltische grondgebied terug.
april !978 De Litouwse Oppers
te Sovjet (parlement) neemt, even
als de parlementen van 14 andere
Sovjet-republieken, een nieuwe
grondwet aan, die de deelrepublie
ken een recht afscheiding toekent.
11 maart 1985 Michael Gor-
batsjov komt aan de macht
juni 1988 Sajudis wordt opge
richt. De beweging, die naar eigen
zeggen 180.000 leden heeft, streeft
aanvankelijk naar meer autonomie,
maar gaat na verloop van tijd meer
onafhankelijkheid eisen.
26 maart 1989 In de Sovjetunie
worden voor het eerst vrije verkie
zingen gehouden, voor het congres
voor Volksafgevaardigden. In Li
touwen doen de kandidaten die
voor de onafhankelijkheid zijn het
goed.
23 augustus Een Litouwse
commissie noemt de annexatie van
1940 een "internationale misdaad".
De roep om onafhankelijkheid
wordt luider.
20 december De Litouwse
communistische partij, die wordt
geleid door Algirdas Brazauskas,
breekt met Moskou en besluit onaf
hankelijkheid na te streven. Het Li
touwse parlement, de Opperste
Sovjet, heeft dan al besloten tot in
voering van het meerpartijenstelsel.
11 januari 1990 - Gorbatsjov
probeert tijdens een bezoek aan Li
touwen vergeefs de breuk met de
communisten te lijmen. Aan een de
monstratie voor onafhankelikheid
nemen 300.000 mensen deel.
13 januari Gorbatsjov geeft
zijn verzet tegen een meerpartijen
stelsel op.
7 februari De Litouwse Op
perste Sovjet verklaart de inlijving
bij de Sovjetunie nietig.
24 februari Bij de parlements
verkiezingen gaan de meeste stem
men naar door Sajudis gesteunde
kandidaten. De communisten ver
liezen hun meerderheid in het par
lement. De datum voor de beslis
sende verkiezingsronde wordt ver
vroegd, zodat het nieuwe parlement
bijeen kan komen nog voor het
voorstel van van Gorbatsjov om de
macht van de president uit te brei
den, is aangenomen.
27 februari Gorbatsjov drukt
zijn plan door om de presidentiële
macht uit te breiden, alsmede een
wetsontwerp waarin het republie
ken moelijker wordt gemaakt zich
af te scheiden.
4 maart In de beslissende ron
de van de verkiezingen halen de
kandidaten van Sajudis genoeg ze
tels om de Oppserse Sovjet bijeen te
roepen.
7 maart Gorbatsjov laat Bra
zauskas weten de afscheiding van
Litouwen te zullen accepteren,
maar waarschuwt dat de republiek
een rekening van ongeveer 68 mil
jard gulden gepresenteerd zal krij
gen als tegemoetkoming voor in
vesteringen die de Sovjetunie sinds
1940 in Litouwen heeft gedaan.
11 maart Litouwen roept de
politieke onafhankelijkheid uit. De
grondwet van het onafhankelijke
Litouwen wordt tijdelijk hersteld.
De leider van Sajudis, Vytautas
Landsbergis, wordt gekozen tot
president van Litouwen.
Deze week op gereformeerde synode
ALPHEN AAN DEN RIJN De hervormde gemeenten en ge
reformeerde kerken in Alphen aan den Rijn hebben zelf een re
geling ontworpen voor het 'grensverkeer' tussen de diverse ge
meenten. Daarmee lopen de plaatselijke kerken voor de lande
lijke synodes uit.
Het gebeurt steeds vaker dat her
vormden of gereformeerden een
andere gemeente bezoeken dan
die waar zij geografisch horen,
omdat zij zich elders beter thuis-
voelen. Naar de letter van de lan
delijke kerkorde van zowel de
Hervormde Kerk als de Gerefor
meerde Kerken, kunnen deze
'grensgangers' echter officieel
geen lid worden van die andere
gemeente, wat vaak leidt tot frus
traties.
Aan wijziging van deze regeling
wordt al jaren gewerkt, maar tot
nu toe is het er nog niet van geko
men. De discussie over een schets
voor een Samen-op-Weg-statuut
van de nieuwe kerk, is onlangs
zelfs geheel vastgelopen.
Alleen bij de hervormden is de
zaak enigszins in beweging. Riym
een jaar geleden vond de synode
de tijd nog niet rijp voor een dis
pensatieregeling voor hervormde
gemeenten onderling, maar dit
jaar behandelen de hervormde
classicale (regionale) vergaderin
gen een wijzigingsvoorstel.
In de discussie over open ge
meentegrenzen zit vooral bij de
Hervormde Kerk (let op het en
kelvoud) de principiële vraag of
de kerk daardoor niet nog sterker
het karakter krijgt van een 'hotel-
kerk': de kerk als 'toko', waar ie
der haalt wat hij wil. Bovendien
zou, zo klonk vorig jaar op de sy
node, de bureaucratie alleen maar
toenemen door een grotere admi
nistratieve rompslomp.
Regeling of niet, ondertussen
vindt het grensverkeer volop
plaats, al of niet oogluikend toe
gestaan. De gezamenlijke kerken
in Alphen hebben nu zelf een re
geling ontworpen om deze
"schimmige toestand" op te hef
fen. In Alphen speelt het pro
bleem heel sterk, daar kerkelijk
Alphen qua karakter min of meer
in tweeën valt: de hervormde en
gereformeerde kerken in 'oud' Al
phen nog maar in een beginfa
se van Samen op Weg - en de vol
ledige gefedereerde kerken van
Oudshoorn/Ridderveld.
De verschillen in Alphen
grofweg: behoudend en progres
sief zijn historisch wel ver
klaarbaar, maar het is "vooral aan
nieuw-ingekomenen niet dijde-
lijk te maken, waarom zij niet bij
een andere kerk in dezelfde plaats
zouden mogen horen", aldus de
kerkeraden.
Zij zeggen het te betreuren dat
zij met het openen van de ge
meentegrenzen de vorming van
modaliteits-gemeenten (gemeen
ten met een eigen 'ligging') in de
hand werken. Maar, van meer be
lang vinden zij het "dat gelovigen
bewust meeleven in de gemeente
van hun keuze dan dat zij tenge-
volgde van strakke kerkorde-be
palingen stilletjes verdwijnen".
Volgens ds. R. H. Nieuwenhuis,
gereformeerd predikant in Al
phen, wekt de letter van de
'kerkorde waardoor mensen el
ders geen lid mogen worden, zo
dat ze bijvoorbeeld geen stem
recht heben bij sommigen zo
veel irritaties, dat zij de kerk ver
laten. Bovendien vallen zij in pas
toraal opzicht tussen de wal en
het schip.
Werd de regeling van het grens
verkeer in Alphen, medio februa
ri door de classis Rijnland goed
gekeurd, woensdag zal de gere
formeerde synode er zich over
buigen. De commissie die het
agendapunt heeft voorbereid, ad
viseert een negatieve uitspraak.
Laten wij wachten op een Samen-
op-Weg-regeling, zo is het voor
stel.
De commissie zegt wel dat het
in uitzonderingsgevallen "om
pastorale redenen" wenselijk kan
zijn hiervan af te wijken. "In feite
komt dat in de prakijk op hetzelf
de neer", aldus Nieuwenhuis, die
toch de voorkeur geeft aan een
duidelijker regeling.
De hervormde gemeenten in
Alphen hebben onlangs ook een
eigen, zij het voorlopige regeling
ontworpen. Volgens ds. F. Moll
blijkt deze min of meer overeen te
komen met het voorstel dat door
de hervormde synode aan de clas
sicale vergaderingen is toege
stuurd. Deze regeling zal dan later
dit jaar door de synode opnieuw
worden besproken.
De paus groet de menigte, zater
dag na aankomst op de luchtha
ven van Bratislava. (foto ap>
s
PRAAG (CIC) Na de ineenstor
ting van het communisme is een
verenigd Europa volgens paus
Johannes Paulus II niet langer
een droom. De recente gebeurte
nissen laten zien dat dit doel kan
worden bereikt.
Het communisme, dat naar zijn
mening op angst is gebaseerd, is
ineengestort omdat het ten on
rechte dacht een wereld zonder
God te kunnen bouwen, aldus de
paus gisteren in het bedevaarts
oord Velehrad in Tsjechoslowa-
kije tijdens een mis waaraan zo'n
200.000 mensen deelnamen.
De paus maakte gisteren be
kend dat hij een synode van alle
Europese bisschoppen bijeen zal
roepen om de politieke verande
ringen in Europa te bespreken.
De bijeenkomst is bedoeld om de
RK Kerk in staat te stellen gelijke
tred te houden met de ontwikke
lingen.
Dit tweedaagse pausbezoek
("een wonder", volgens president
Havel) was het eerste aan
Tsjechoslowakije In geen Oost
europees land heeft de Rooms-
Katholieke Kerk zo zeer onder
het ruim 40-jarig communistisch
bewind geleden. Bisschoppen en
priesters werden gevangen geno
men of belemmerd het ambt uit te
oefenen.
De paus, aan wie vyf jaar gele
den de toegang tot Tsjechoslowa
kije werd geweigerd, heeft met
zijn steun aan de vervolgde kerk
en met zijn fel anti-communisti
sche houding bijgedragen aan de
groei van de democratische be
weging in Oost-Europa.
Rk dominee. De gereformeerde
predikante drs. C. Koetsveld (34)
te Dordrecht wenst tot de Rooms-
Katholieke Kerk toe te treden. Zij
heeft daarom de kerkeraad ver
zocht haar ontheffing uit het
ambt te verlenen. Dit heeft zij gis
teren tijdens de dienst meege
deeld aan aan haar wijkgemeente
Sterrenburg. Ds. Koetsveld zei
dat ze al sinds haar studietijd
door de rk spiritualiteit is ge
boeid. Zij kwam tot de conclusie
dat ze in haar visie op Kerk. ambt
en sacramenten rooms-katholiek
was geworden. Zij zal zich enkele
maanden in een klooster terug
trekken om zich te bezinnen op
haar toekomst, die ze nog vol
strekt onduidelijk noemde. Ze is
niet van plan in een klooster in te
treden.
Beroepingswerk
Hervormde Kerk: beroepen te Has-
kerhorne-Oudehaske mw. W. A. van
Binsbergen kand. Groningen; aange-
Gcrcformccrdc Kerken: benoemd
tot koopvaardijkpredikant te Curasao
drs. B. van Dijken van Ned. Prot. Ge
meente te Luxemburg, verbonden aan
Rotterdam; beroepen te Borne drs. B.
Zandt Westerlee, te Idskenhuizen drs.
H. de Haan Ezinge; aangenomen naar
Groningen-N (herv.-geref.) drs. F. T.
Volbeda Lemmer.
Geref. Kerken vrijgemaakt: beroe
pen te Nieuwleusen J. J. Dronkers Nij-
kerk, te Vrouwenpolder J. B. de Rijke
kand. Duiven; aangenomen naar
IJmuiden B. Schaaij Sneek-Koudum;
beroepbaarstelling drs. J. B. de Rijke,
Talingstraat 42, 6921 WE Duiven, tel:
08367-64778.
Christelijke Geref. Kerken: beroe
pen te Amsterdam J. Groenleer 's-Gra-
venmoer, te Utrecht-Centrum B. Wit-
sier 's-Gravenhage-West.
Geref. Gemeenten In Nederland: be
dankt voor Veenendaal F. Mallan Al-
blasserdam, voor Hilversum W. Ver-
hoeks Arnemuiden.